DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES

Transcriptie

1 DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES

2 WENSEN / VERWACHTINGEN Deel met je buurman/buurvrouw Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat kom je halen? Wat wil je delen?

3 WENSEN / VERWACHTINGEN Ben je met het creatief proces bekend in de lespraktijk op scholen? Begeleid je in het onderwijs leerlingen en/of leerkrachten bij het werken met het creatief proces? Waar loop je tegenaan? Wensen/verwachtingen?

4 HET CREATIEF PROCES IN HET ONDERWIJS

5 WAT ZIJN DE KADERS VAN EEN CREATIEF PROCES?

6 ORIËNTEREN Hoe was het?

7 ORIËNTEREN Inspireren / verkenning met alle zintuigen / fantasie prikkelen verwonderen / informeren / probleemformulering / criteria benoemen/ongemak

8 ORIËNTEREN oriënteren De leerling kan zich openstellen voor verschillende uitingen van kunst en cultuur en daarop reageren vanuit zijn eigen belevingswereld. De leerling kan daarover communiceren met anderen. Wat doet de leerkracht, wat doet de leerling? De leerling: gebruikt zijn zintuigen ervaart het onderwerp door dingen te zien, te horen, te doen ervaart het onderwerp door vragen te stellen verwondert zich over het onderwerp wordt nieuwsgierig De leerkracht: geeft tijd, ruimte & vertrouwen creëert een vertrekpunt, waarbij iedereen betrokken is bevraagt bestaande aannames zet leerlingen aan om bewuster te kijken, te horen, te voelen, te ruiken belicht het onderwerp op nieuwe manieren neemt voorwerpen mee de klas in gaat er op uit naar plekken die een ervaring veroorzaken zet kinderen aan om het onderwerp actief te verkennen (liedjes zingen, bewegen, doen alsof)

9 REFLECTEREN BINNEN ORIËNTEREN Reflecteren binnen de fase oriënteren Reflectievragen bij de fase oriënteren zijn gericht op verwondering, nieuwsgierigheid, en het unieke talent van de leerling. Voorbeeldvragen: Wat zorgde er voor dat je nieuwsgierig werd? Wanneer werd je door je eigen nieuwsgierigheid verrast? Wat maakt deze activiteit leuk voor jou? Ook vanuit observatie van jou als leerkracht: Ik zag dat je/jullie wat zag jij? Ik hoorde jou/jullie zeggen wat hoorde jij? Ik voelde wat voelde jij?

10 ONDERZOEKEN Verschillende mogelijkheden uitproberen / schetsen / verzameling aanleggen/ brainstormen / instructie

11 ONDERZOEKEN onderzoeken De leerling kan onderzoek doen vanuit techniek en materiaal en vanuit ideeën voortkomend uit de oriëntatiefase. De leerling kan de criteria van de opdracht benoemen en een plan van uitvoering maken. Wat doet de leerkracht, wat doet de leerling? De leerling: onderzoekt technieken en diens mogelijkheden (prutsen, rommelen, fröbelen) zoekt grenzen op en doorbreekt deze verzamelt ideeën en probeert sommige mogelijkheden uit stelt zijn oordeel over de kwaliteit van de ideeën uit legt verbanden die niet voor de hand liggen spart met anderen, om tot nieuwe ideeën te komen ontdekt en gebruikt zijn eigen fascinaties, passies, talenten en fantasie maakt een plan, om zijn ideeën uit te voeren De leerkracht: geeft tijd, ruimte & vertrouwen stelt het kader daagt uit stimuleert de leerlingen verschillende ideeën te verzamelen stimuleert de leerlingen keuzes te maken die bij ze passen OF die hen uitdagen begeleidt leerlingen in het maken van keuzes, en een bijbehorend plan

12 REFLECTEREN BINNEN ONDERZOEKEN Reflecteren binnen de fase onderzoeken Reflectievragen bij de fase onderzoeken zijn gericht op betekenisgeving, uitdrukkingsvormen en toevallige ontdekkingen die de basis zijn aan de keuze(s) voor de uitwerking naar onderzoek. Voorbeeldvragen: Wanneer werd je door je eigen gevoel verrast? Kun je uitleggen waardoor dat kwam? Herken je dit gevoel in de dingen die je vaak doet? Kun je een voorbeeld geven? En wat doe je dan? Wat zegt dit over jou? Ook vanuit observatie van jou als leerkracht: Ik zag dat je/jullie wat zag jij? Ik hoorde jou/jullie zeggen wat hoorde jij? Ik voelde wat voelde jij?

13 UITVOEREN Keuzes maken / gebruik maken van technische en creatieve vaardigheden / uitvoeren en bijstellen van plan

14 UITVOEREN Uitvoeren De leerling kan zijn plannen uitvoeren en presenteren. De leerling kan daarbij zijn keuzes motiveren en een relatie leggen met de onderzoeksfase. De leerling: kiest voor een idee om uit te werken deelt dat idee met anderen, en stelt zich open voor aanvullingen test de haalbaarheid van zijn idee op verschillende manieren zet door bij tegenslagen stuurt bij waar nodig verfijnt de uitvoering van zijn product stelt zijn product open voor anderen maakt presentatie keuzes (wie, wat, waar, hoe?) presenteert zijn product op een passende manier kijkt met interesse naar de presentaties van anderen De leerkracht: geeft tijd, ruimte & vertrouwen vraagt naar het idee helpt keuzes maken biedt eventueel alternatieven maakt bruggetjes naar het onderzoek vraagt wat er nodig is om het product te realiseren moedigt aan bij succes en bij tegenslag is nieuwsgierig naar de producten van leerlingen stimuleert en moedigt aan vertelt en laat zien hoe je je gedraagt tijdens presentaties

15 REFLECTEREN BINNEN UITVOEREN Reflecteren binnen de fase uitvoeren Reflectievragen bij de fase uitvoeren zijn gericht op verbinding met zichzelf, het proces en product. Voorbeeldvragen: Wat vertelt dit werk over wie je bent? Waaruit blijkt dat? Wat denk je dat anderen zien in jouw werk? En wat klopt daarvan volgens jou? Ook vanuit observatie van jou als leerkracht: Ik zag dat je/jullie wat zag jij? Ik hoorde Ik voelde wat voelde jij? jou/jullie zeggen wat hoorde jij?

16 EVALUEREN (tussen)resultaten beschouwen / werkproces bespreken

17 EVALUEREN Evalueren De leerling kan vertellen over het verloop van het werkproces. De leerling kan zijn waardering geven aan het eigen product en werkproces en dat van anderen. De leerling kan deze waardering beargumenteren en maakt daarbij gebruik van vakspecifieke kennis. De leerling: kijkt terug op en waardeert het doorlopen proces, het gemaakte product en de presentatie daarvan legt uit aan anderen wat hij gemaakt heeft en waarom ontvangt en geeft feedback bepaalt of het doel behaald is benoemt wat hij in een volgend proces zou kunnen hergebruiken De leerkracht: geeft tijd, ruimte & vertrouwen vraagt naar de ervaring van de leerling benoemt successen die hij/zij heeft gezien reageert op het product, de persoonlijke betekenis en het proces begeleidt het geven en ontvangen van feedback bepaalt of het doel behaald is vraagt naar plannen voor een volgende opdracht

18 REFLECTEREN BINNEN EVALUEREN Reflecteren binnen de fase evalueren Reflectievragen bij de fase evalueren zijn gericht op wat voor de leerling echt belangrijk is en wat dat zegt over hoe de leerling in de wereld staat op weg naar volwassenheid. Voorbeeldvragen: Wat heb je ontdekt (in het proces en product) dat voor jou belangrijk is? Wat kunnen we daaruit afleiden? Welke betekenis zie je in jouw werk? Beschrijf het in een woord. Wat zegt het over jou dat je aan dit woord dacht? Ook vanuit observatie van jou als leerkracht: Ik zag dat je/jullie wat zag jij? Ik hoorde jou/jullie zeggen wat hoorde jij? Ik voelde wat voelde jij?

19 Procesgericht werken Wie bepaalt hoe het eindproduct eruit ziet? PROCESGERICHT WERKEN wie bepaalt hoe het eindproduct eruit ziet? leerkracht = opdrachtgever leerling = vormgever ambachtelijke didactiek procesgerichte didactiek vrije expressie Bron Karin Kotte

20 EINDE: CONTRACTEREN AFSLUITEN Welke onderwerpen zijn aan bod gekomen wat kan eraf? Wat staat nog open?

21 Bron: prutsproductie.nl