Nationaal congres taal en lezen

Transcriptie

1 voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Dolf Janson Minder doen (compacten) Taal gebruiken (bij ander vak) Hetzelfde in andere vorm Alvast doorgaan Geen instructie dezelfde taak Niet meedoen andere opdracht Van fouten voorkomen naar van fouten leren. Van gelijke monniken naar erkende ongelijkheid. Van dit moet je weten naar wat is hier te ontdekken. Van iedereen tegelijk hetzelfde naar leren wat nodig is. Van lesjes maken naar echt oefenen. Van taakgericht naar doel- of criteriagericht. Van leren op basis van directe instructie (of geen instructie) naar onderzoekend en ontwerpend leren 1

2 De kwaliteiten van elke leerling zo aanspreken dat je leerlingen zich (h)erkend weten, zelfvertrouwen ontwikkelen, nieuwsgierig en gemotiveerd blijven en zich willen en durven inspannen hun mogelijkheden steeds verder uit te bouwen. Waarin verschilt dit van jouw werkelijkheid? Zo lesgeven dat alle leerlingen in elke les zelf ervaren dat zij daardoor iets leren wat ze volgende week ook nog kunnen, weten of begrijpen en is gebaseerd op formatieve evaluaties. Portfolio (digitaal) Evaluatie- en reflectiegesprekken Werkgroepjes Presentaties Samenwerking door leerjaren heen 2

3 nieuwsgierig maken uitdagen en problematiseren aanmoedigen en mee genieten hardop redeneren vragen terugspelen het zoeken en beredeneren in deze fase belangrijker maken dan het antwoord Maar ook wel perspectief schetsen repertoire bieden coachen en feedback geven kennisbron zijn Taalbeheersing Taalbeschouwing kunnen weten van toepassen weten over mening vormen inzicht hebben in Concentrisch Onderscheiden en typeren van taalgebruiksituaties Benoemen van vaardigheden en kennis Aanbod van instructie- en oefenmogelijkheden Toepassingsmogelijkheden geïntegreerd met andere vakken Onderzoeken en ontwerpen van/met taal 3

4 informeel leren betekenisvol ruimte voor eigen invulling: differentieert niet vooraf gepland of voorzien vraagt om reflectie - bewustwording formeel leren afgebakend gepland en bedoeld differentiatie vooraf geregeld betekenissen in samenhang bedoelingen en gebruik effecten vormen en variaties structuur en patronen achtergronden taalstructuur woordvolgorde woordclusters woordsoorten zinsdelen ontleden 4

5 Leerlingen zijn aan zet Op onderzoek door voorspellen observeren vergelijken interviewen uitproberen beredeneren toetsen Doel: In staat zijn te herkennen wat de rol van woorden en formuleringen is in specifieke situaties. fasen ontwerpend leren wat gebeurt er? fasen onderzoekend leren probleem constateren er komt iets binnen, ik moet iets oplossen confrontatie met verkennen eerst even aanrommelen verkennen ontwerpvoorstel maken opzet experiment maken uitvoeren Ik vraag het de dingen zelf wel uitvoeren experiment testen en evalueren conclusies trekken presenteren ontwerp we vertellen het elkaar presenteren resultaten verdiepen - verbreden de begeleider vertelt nog meer verdiepen - verbreden Uit: Janson & Oving (2015) Kwaliteitskaart De invloed van wetenschap & technologie op opbrengstgericht werken in andere vakken (School aan Zet) Ontwerpend en onderzoekend leren kenmerken die straks zijn te herkennen manieren waarop je te werk gaat materialen waarvan je gebruik maakt tijd en ruimte die nodig / beschikbaar zijn 5

6 leren is - neurale verbindingen maken en versterken - verbinden met voorkennis - nadenken en reflecteren - eigen wiel uitvinden taaldomein schrijven taalbeschouwing aspect stellen tekstsoorten dichten spellen grammatica woordvorming betekenisvariaties contextgericht taalgebruiik aard activiteit problematiseren onderzoeken uitproberen eigen maken presenteren toepassen taaldomein spreken lezen aspect beschrijven uitleggen interviewen debatteren feedback geven snellezen voordracht meningvorming betekenisverlening aard activiteit problematiseren onderzoeken uitproberen eigen maken presenteren toepassen 6