Ruimte om te groeien Pedagogisch werkplan Buitenschoolse Opvang Het Palet

Transcriptie

1 Ruimte om te groeien Pedagogisch werkplan Buitenschoolse Opvang Het Palet Pagina 1 van 9

2 OPVANG ONTWIKKE- LING ONTSPAN- NING OPVOEDING ONDERWIJS WOORD VOORAF Voor je ligt het werkplan van locatie: Het Palet Dit werkplan maakt deel uit van ons pedagogisch beleidsplan, het Wasko ABC en het Convenant Kinderopvang. In dit convenant staan de landelijke kwaliteitsregels voor de kinderopvang beschreven. In ons pedagogisch beleidsplan beschrijven wij onze algemene pedagogische visie en werkwijze. Het Wasko ABC geeft praktische algemene informatie, van Aanmelding tot Voeding. Deze drie documenten zijn te vinden op de website van Wasko ( In hoofdstuk 1 staat praktische informatie die specifiek voor de genoemde locatie geldt. In hoofdstuk 2 beschrijven wij hoe we met de kinderen omgaan. In hoofdstuk 3 wordt beschreven waar wij de komende periode op onze locatie extra aandacht aan besteden. Mocht je na het lezen vragen hebben dan zijn wij graag bereid deze te beantwoorden. Pagina 2 van 9

3 GROEPS- OPBOUW LEIDSTER - KIND RATIO ACTIVITEIT- EN VEILIGHEID SAMEN- WERKING AFSPRAKEN 1. DE BASISGROEP Ieder kind zit in een basisgroep, waar vaste pedagogisch medewerkers werken. Tijdens afwezigheid van de vaste pedagogisch medewerkers streven wij ernaar vaste flexkrachten op de groep in te zetten. Hierdoor zien de kinderen zoveel mogelijk vertrouwde gezichten. Op onze locatie zijn de volgende basisgroepen: Naam groep Kleurknots Gemiddelde leeftijd 4-6 jaar Ruimte rechts Maximum aantal kinderen 20 Naam groep Toverkwast 6-12 jaar Ruimte links Maximum aantal kinderen 20 Naam groep Atelier 4-7 jaar Ruimte plein kant Maximum aantal kinderen 10 AANTAL PEDAGOGISCH MEDEWERKERS PER KIND Het aantal aanwezige pedagogisch medewerkers is afhankelijk van het aantal aanwezige kinderen en wordt berekend via de PKR-regeling. In principe zijn er op iedere groep twee pedagogisch medewerkers aanwezig. Wanneer het aantal kinderen op onze locatie zodanig is dat er slechts één pedagogisch medewerker aanwezig is (conform de PKR regeling) dan hebben wij, als volgt de achterwacht geregeld: De medewerkers van Dikkie Dik, Koningin Wilhelminaweg 71, zijn de achterwacht voor BSO Het Palet. Conform de halfuur regeling kan het na schooltijd voorkomen dat er minder pedagogisch medewerkers ingezet worden dan volgens de PKR regeling wordt vereist. Op onze locatie kan dat gebeuren tussen 14:30 uur en 15:00 uur of tussen 17:30 uur en 18:00 uur. Indien buitenschoolse opvang de hele dag wordt aangeboden geldt de drie-uursregeling; ook dan kan het gebeuren dat er minder pedagogisch medewerkers ingezet worden dan de kind-leidster ratio vereist. Dit gebeurt dan op de volgende tijdstippen: Begin van de dag: 8:30-9:00 uur Eind van de dag: 17:30-18:00 uur Tijdens de middagpauze: 13:00-15:00 uur Op onze locatie kan het zo zijn dat er tijdens de bovenstaande tijden geen twee pedagogisch medewerkers aanwezig zijn. Op de volgende manier zorgen wij er voor dat er altijd een andere volwassene in het pand aanwezig is: Wanneer de teamleider niet aanwezig is in het pand, zal de pedagogisch medewerker te allen tijde pauze houden in het pand, zodat er altijd 2 volwassenen in het pand aanwezig zijn. Pagina 3 van 9

4 Samenvoegen van basisgroepen aan het begin en einde van de dag. De kinderen van De Kleurknots worden aan het begin en aan het eind van de dag samengevoegd met een andere groep, namelijk De Toverkwast, in de ruimte van De Toverkwast (lokaal links). Samenvoegen van basisgroepen, anders dan aan het begin en einde van de dag. Indien het kind aantal het toelaat, kunnen basisgroepen samengevoegd worden tot één groep, waarbij in principe een vaste pedagogische medewerker aanwezig is. Wij doen dit op de volgende momenten: Op woensdag, vrijdag en tijdens vakanties. Voor de ouders en kind is inzichtelijk welke ruimte en groep dit is. Dit regelen wij op de volgende wijze: Tijdens de intake wordt dit kenbaar gemaakt aan de ouders en kinderen. En tijdens de vakanties wordt dit bij het brengen van het kind persoonlijk aangegeven door de medewerkers. Bij het vrij spelen en activiteiten mogen de kinderen zelf kiezen voor een andere ruimte van de BSO. 2. LOCATIESPECIFIEKE INFORMATIE DAGRITME Dagritme SCHOOLDAG: uur Verlengde opvang van 7:00-7:30 uur. Kinderen worden op de BSO gebracht en kunnen kiezen wat ze willen gaan doen uur De kinderen gaan opruimen en pakken hun spullen om naar school te gaan uur De pedagogisch medewerkers brengen de kinderen naar school. (de kinderen uit de kleutergroepen worden in de klas gebracht). De kinderen van het Palet gaan vanaf groep 3 zelfstandig naar school. De kinderen van de Schalm gaan vanaf groep 6 zelfstandig naar school. 14:00 uur De kinderen van de Schalm t/m groep 5 worden uit school gehaald. De kinderen van de Schalm komen vanaf groep 6 zelfstandig naar de BSO uur De pedagogisch medewerkers halen de kinderen op uit school. Bij Het Palet worden de kinderen uit de kleutergroepen binnen opgehaald. De kinderen van het Palet komen vanaf groep 3 zelfstandig naar de BSO uur Alle kinderen krijgen fruit en water/ thee/ limonade. Tijdens het eten en drinken wordt er gezellig gekletst en/of pedagogisch medewerker leest een verhaal voor. Ook wordt er verteld welke activiteiten de kinderen deze dag kunnen doen uur Kinderen kunnen vrij spelen (binnen en buiten)en er worden er activiteiten (de activiteitenplanning hangt op de groepsdeur van de Toverkwast) aangeboden uur Alle kinderen zijn opgehaald, de medewerkers dragen zorg voor een goede overdracht naar de ouders en de BSO sluit. Op de groepsdeuren wordt ook dagelijks opgeschreven wat de kinderen die dag hebben gedaan bij de BSO. Op woensdag en vrijdag zijn de groepen 1 t/m 4 van Het Palet om 12.30u uit. Na de lunch gaan zij spelen of een activiteit doen tot de kinderen van de andere basisscholen ook op de BSO zijn. DOENKIDS! Sinds eind 2015 werken wij met het online activiteitenprogramma DoenKids! Hierin zijn veel leuke en uitdagende activiteiten te vinden voor kinderen in verschillende leeftijdscategorieën en ontwikkelingsfasen op het gebied van creativiteit, ontdekken, sport en spel, kook-/bakactiviteiten en expressie. Aan de hand van een thema (max. 2 per maand) wordt een duidelijk programma gemaakt. Pagina 4 van 9

5 Zodra het programma klaar is, en wij dit aan de ouders. Om de betrokkenheid van de kinderen te vergroten (kinderparticipatie), laten wij hen ook kiezen uit de vele activiteiten. Wat vinden zij leuk/wat willen zij graag doen? DoenKids! is een programma VOOR kinderen en wij hopen dat het bij ons op de BSO steeds ook steeds meer een activiteitenprogramma DOOR en VAN de kinderen wordt! VAKANTIEDAG (we blijven in dit geval op locatie): uur 7:00-7:30 verlengde opvang. De kinderen kunnen tot 9.00 uur op de BSO gebracht worden. Wanneer kinderen later naar de BSO komen dan horen wij dit graag uur De kinderen krijgen fruit/ koek/ cracker en limonade/ water/ thee uur We lunchen aan tafel. Regelmatig eten we een door de kinderen zelfgemaakte lunch uur De kinderen krijgen fruit/ koek/ zelfgemaakte lekkernij en limonade/ water/ thee uur Alle kinderen zijn opgehaald en de BSO sluit. Tussen de eet en drinkmomenten door is er een gevarieerd activiteitenprogramma dat gericht is op de verschillende ontwikkelingsgebieden en ontwikkelingsfases van de kinderen. Naast het activiteitenprogramma is er ook ruimte voor de kinderen voor vrij spel. Het programma van de vakantie wordt tijdig bekend gemaakt via onze Wasko site en via de mail naar ouders. Er worden soms in de vakanties ook uitstapjes gemaakt (bijv. kinderboerderij, speurtocht, speeltuin e.d.) Op de BSO worden de kinderen ontvangen in de basisgroepsruimte. Vervolgens kunnen zij deelnemen aan diverse activiteiten in de verschillende ruimten die Brede school Het Palet biedt. We bespreken altijd met de kinderen welke activiteit er aangeboden wordt. Meestal gebeurt dit tijdens het eet/drink moment. Ook hangt de planning zichtbaar op voor de kinderen. De kinderen hebben zelf de keuze om aan de activiteit deel te nemen. Toch zijn er situaties waar de inzet van alle kinderen verwacht wordt. Denk hierbij bijv. aan uitstapjes in een vakantieperiode. Dan gaan we er natuurlijk met de hele groep kinderen op uit. Tijdens alle activiteiten is er 1 pedagogisch medewerker aanwezig op max. 10 kinderen, zodat wij de veiligheid en overzichtelijkheid kunnen waarborgen. Bij uitstapjes wordt er zoveel mogelijk een extra pedagogisch medewerker ingezet. Als een groep naar beneden gaat, dan wordt altijd een mobiele telefoon meegenomen om in geval van nood snel contact op te kunnen nemen met de andere pedagogisch medewerkers. Gaat een groep een uitstapje maken, dan worden naast de mobiele telefoon ook de lijst met kind gegevens en verbandmiddelen meegenomen om in geval van nood adequaat en kindgericht te handelen (denk aan kinderen met allergieën en medicijngebruik). Ook krijgen alle kinderen een Wasko-hesje aan over hun jas/kleding en de leidsters zijn ook duidelijk herkenbaar door het Wasko-logo op hun kleding. Naast de groepsruimten maken we tijdens activiteiten ook gebruik van het atelier, speellokaal, buitenspeelplein boven en beneden en keuken op de begane grond Samen met peuterspeelzaal Het Penseeltje en basisschool Het Palet vormen wij een Brede School. Dit houdt in dat wij proberen om onze activiteiten op elkaar af te stemmen en/of samen te organiseren. Op onze BSO bieden wij de volgende activiteiten aan: Sport en spel: Deze worden buiten op het plein of beneden in het gymlokaal gegeven. De pedagogisch medewerker doet voorstellen voor sport en spel, samenwerkingsspel (d.m.v. samenwerken tot een gezamenlijk doel komen), maar de kinderen krijgen ook steeds de ruimte om samen activiteiten te bedenken. Creatieve activiteiten: Rekening houdend met de verschillende ontwikkelingsfases van de fijne motoriek van de kinderen, worden knutsel- en handwerkactiviteiten aangeboden. Meestal gaan wij in het atelier knutselen met een groepje kinderen van 1 basisgroep, maar het gebeurt ook dat kinderen uit beide groepen aanwezig zijn, zodat de oudere kinderen de jongere kunnen helpen. Pagina 5 van 9

6 Kook/bakactiviteiten: Met de groep De Kleurknots kinderen koken/bakken wij meestal in de eigen groepsruimte bijv. koekjes of de kinderen maken zelf hun eigen fruitspiesje, of ze beleggen zelf hun pizzaatje. Het afbakken van de producten gebeurt door de pedagogisch medewerker beneden in de keuken, waarbij zij vaak een aantal kinderen mee neemt om te helpen. De kinderen van De Toverkwast gaan onder begeleiding van pedagogisch medewerker voor deze activiteit naar de keuken van school om daar samen bijv. soep te maken. De zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de kinderen wordt gestimuleerd doordat zij zelf bijv. de ingrediënten voor de groentesoep snijden. Expressie activiteiten: Bijv. de kinderen uit de Toverkwastgroep bedenken een toneelstukje of dans en voeren dit op voor de andere kinderen. Of de kinderen bedenken een dans en geven een voorstelling. Ook door de kinderen de vrije hand te geven tijdens een knutselactiviteit wordt hun expressie gestimuleerd. VEILIGHEID Veiligheid is een belangrijk thema in onze organisatie. Het bieden van een veilig klimaat zit verweven in onze werkwijze. Naast het creëren van een open aanspreekcultuur, zijn er tal van afspraken en maatregelen die wij nemen om de veiligheid te waarborgen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Indien ouders hun kind niet zelf komen ophalen wordt het kind uitsluitend na toestemming van ouders met een andere volwassene meegegeven. Bij oudere kinderen worden de afspraken over halen en brengen vastgelegd in het zogenaamde zelfstandigheidcontract. Wanneer kinderen zelfstandig van/naar de BSO/school gaan, worden de afspraken hiervoor vastgelegd in het zelfstandigheidcontract. Dit contract wordt ondertekend door het kind zelf (zodat het kind weet aan welke afspraken hij/zij moet voldoen), de ouder en de pedagogisch medewerker van de groep. De kinderen die zelfstandig uit school komen, moeten binnen 15 minuten aanwezig zijn bij de BSO. Wanneer dit niet het geval is dan nemen wij direct contact op met de school/ouder. Wanneer kinderen tijdens vakanties zelfstandig naar de BSO komen dan vernemen wij graag van de ouders hoe laat wij hun kind kunnen verwachten op de BSO. Mocht het kind 15 minuten na de afgesproken tijd nog niet bij de BSO zijn gearriveerd dan nemen wij contact op met de ouders. Waar mogelijk zorgen we voor een transparante omgeving; glazen wanden, doorkijkjes etc. Bij het plaatsen van meubels en aanbrengen van versieringen houden we er rekening mee dat het zicht op de kinderen niet wordt belemmerd. Voor zowel ouders als medewerkers hebben we beschreven waar ze terecht kunnen met vragen, signalen en klachten. Meer informatie hierover kan je vinden op We stimuleren dat kinderen zelf hun eigen grenzen aangeven. Elk jaar wordt er een risico-inventarisatie gemaakt inzake (brand-)veiligheid, gezondheid en hygiëne. Binnen onze organisatie hebben we een aandachtfunctionaris kindermishandeling en huiselijk geweld. Leidinggevenden en medewerkers kunnen met vragen en twijfels op dit gebied bij haar terecht. Indien nodig wordt een hulpverleningstraject in gang gezet. Het inschakelen van Veilig thuis ( voorheen Advies en Meldpunt Kindermishandeling) en het melden in het Zorg voor Jeugd Signaleringssysteem behoren daarbij tot de mogelijkheden. Op onze locatie hebben we daarnaast de volgende maatregelen genomen: We stimuleren een open aanspreekcultuur. Collega s aanspreken op iets wat je niet goed vindt, is vaak lastig. Onze leidinggevenden zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie hierin. Het bespreekbaar maken van problemen, het geven van onderlinge feedback, en open communiceren over wat je doet, wordt bewust gestimuleerd. Met uitstapjes gaan twee pedagogisch medewerkers mee. Indien dit niet mogelijk is, wordt er extra aandacht besteed aan het voorkomen van risico s. Dit gebeurt m.b.v. een lijst waarop de risico s worden geïnventariseerd en het opstellen van risicobeheersmaatregelen. De afspraak is dat pedagogisch medewerkers nooit de kinderen mee mogen nemen naar hun eigen huis. Pagina 6 van 9

7 Wij kiezen er voor om op een zeer transparante manier om te gaan met klachten en incidenten. Deze worden centraal vastgelegd en zijn voor alle leidinggevenden inzichtelijk. Eventuele bijzonderheden komen zo snel aan het licht. Alle kinderen hebben een eigen mentor. Vanzelfsprekend letten alle pedagogische medewerkers op, maar een mentor houdt de ontwikkeling en welbevinden van haar mentorkinderen extra goed in de gaten en zal eventuele zorg bespreekbaar maken bij de ouders en directe collega s. Aan iedere groep is een preventiemedewerker verbonden. Op het gebied van veiligheid stelt zij de risico s vast en coördineert de verbetermaatregelen. Minimaal een keer per jaar houden wij een ontruimingsoefening. Elke dag is er een pedagogisch medewerker aanwezig op de locatie die de opleiding BHV (= Bedrijfshulpverlening) afgerond heeft en jaarlijks een dag herhalingscursus volgt. Wij hebben belangrijke gegevens over de kinderen in een overzicht staan en bijv. in geval van allergieën bij kinderen, wijzen wij invalkrachten daar altijd op. Ook hangt er een overzicht van kinderen met een voedingsallergie in het keukenkastje. Wij doen de deur beneden alleen open als de persoon zich bekend gemaakt heeft en een gegronde reden heeft om in het pand aanwezig te zijn. De kinderen mogen op het dak (= de buitenspeelruimte) NOOIT op of tegen het hek klimmen. Kinderen mogen alleen zonder toezicht op het dak spelen, als daarvoor toestemming is gegeven in het zelfstandigheidcontract. De pedagogisch medewerkers gaan regelmatig even bij de kinderen kijken. Op het intakeformulier kunnen ouders aangeven of zij toestemming geven dat er opnames/foto s gemaakt worden van hun kind. Wij houden hier altijd rekening mee. Gevaarlijke stoffen, zoals schoonmaakmiddelen, staan op een afgesloten plek, waar kinderen niet bij kunnen. Alle deuren van de BSO zijn voorzien van een veiligheidsstrip. Wij streven ernaar, dat er op een plek waar kinderen zijn, een pedagogisch medewerker aanwezig is of regelmatig toezicht houdt. SAMENWERKING MET HET ONDERWIJS De samenwerking met het onderwijs stimuleren wij door: Het Palet staat bekend als Brede School Het Palet. Er is een inhoudelijke doorgaande lijn van 2-13 jaar. Op Peuterspeelzaal Het Penseeltje kunnen kinderen starten als ze 2 jaar en 3 maanden zijn. Op de peuterspeelzaal wordt gewerkt met de methode Piramide. Als het kind 4 jaar is kan het (dit is geen verplichting) doorstromen Basisschool Het Palet. Doordat basisschool Het Palet ook met de methode Piramide werkt, is er een goede doorgaande lijn voor de (taal)ontwikkeling van het kind. Vanaf 4 jaar kan het kind geplaatst worden op BSO Het Palet en zal dan eerst in de groep De Kleurknots gaan spelen. Vanaf ongeveer groep 3 van de basisschool stroomt het kind door naar De Toverkwast. Het moment van doorstromen is afhankelijk van de persoonlijke ontwikkeling van het kind en de groepsgrootte van beide groepen. Het kind bouwt tijdens zijn/haar jaren bij de opvang een persoonlijk kind dossier op, waarin de ontwikkeling (a.d.h.v. de observatiemethodes Piramide en Focus) en groei naar zelfstandigheid vastgelegd wordt. Indien wij ons zorgen maken om een kind bespreken wij, na dat we het met de ouder hebben besproken, deze zorgen met school. Wanneer ouders hier niet akkoord mee gaan, kunnen ze dit kenbaar maken. Huiswerkbegeleiding: als kinderen huiswerk mee krijgen vanuit school, kunnen ze dit op de BSO al maken. Wij zorgen, indien nodig, dat het kind op een rustige plek kan zitten, zodat het zich goed op het werk kan richten. Als het kind hulp nodig heeft, kan het altijd bij 1 van de PM-ers terecht. Pagina 7 van 9

8 VOEDING Goede en verantwoorde voeding en ook de herkomst van onze voeding is iets waar wij bewust mee bezig zijn. Wij letten bij voeding op de hoeveelheid suiker, zout en op zo min mogelijk toevoegingen. Regelmatig snoepen wij daarom tegenwoordig verstandig met komkommer, worteltjes en tomaatjes. Door ook uitstapjes te doen naar bijv. Landwinkel De Fruitheerlijkheid, kunnen de kinderen met eigen ogen zien waar bijv. de appeltjes die zij eten op de BSO, gegroeid zijn. Als kinderen willen trakteren omdat ze bijv. jarig zijn (geweest), vinden wij een keer een snoepje niet erg. Maar graag geen overdaad aan zoetigheid! Er zijn op internet hele goede en verantwoorde alternatieven te vinden. AFSPRAKEN OVER HET GEBRUIK VAN MOBIELE TELEFOONS, IPADS, SPELCOMPUTERS, ETC. Over het gebruik van mobiele telefoons, IPads, spelcomputers en dergelijke hebben wij de volgende afspraken: Mobiele telefoons: Als kinderen een mobiele telefoon meenemen, is dat op eigen risico van het kind. Wordt een toestel meegenomen naar de BSO, dan wordt deze in een kastje gelegd en na overleg met pedagogisch medewerker, mag het kind het mobieltje gebruiken. IPads/spelcomputer: In overleg met de pedagogisch medewerker is het toegestaan om een IPad/spelcomputer mee te nemen en te gebruiken, al geven wij de voorkeur een aan dat deze niet meegenomen worden naar de BSO. Hier worden wel duidelijke afspraken overgemaakt tussen kind-ouder en pedagogisch medewerker. Het gebruik van de BSO computer door de kinderen hebben wij als volgt geregeld: Wii: De kinderen van de Toverkwast mogen op de Wii spelcomputer spelen, omdat wij gemerkt hebben dat het voor de jongere kinderen van de Kleurknots vaak nog te moeilijk is. Tijdens schoolweken gaat de Wii 1 x per week aan. De ene week is dit op maandag en de volgende week op een andere dag, zodat alle kinderen aan bod komen om op de Wii te spelen. Vooraf bespreken de pedagogisch medewerkers met de kinderen wie er op de Wii willen spelen. Een kind kan kiezen om alleen te spelen of met een vriendje/vriendinnetje. Afhankelijk van de groepsgrootte staan wij andere kinderen toe om te kijken. De kinderen mogen ongeveer een half uur op de Wii spelen (15 minuten per kind /spelen kinderen met z n tweeën dan spelen zij een half uur. Wij houden deze tijd zelf in de gaten of zetten een wekker en proberen de kinderen te waarschuwen als de tijd bijna voorbij is. Of we spreken, nadat de wekker is gegaan, af dat de kinderen de race waar ze op dat moment mee bezig zijn, af mogen maken en dan moeten stoppen. Pagina 8 van 9

9 ONDERSTEU- NING AUTONOMIE STRUCTUUR COMMUNI- CATIE DING BEGELEI- STIMU- LEREN 3. PEDAGOGISCHE DOELEN Ieder jaar bespreken wij drie pedagogische doelen af waar we op onze locatie extra aandacht aan besteden. Deze doelen komen tot stand in samenspraak met de oudercommissie. Voor de locatie van Het Palet staan de volgende doelen centraal. 1. PLANMATIGER WERKEN AAN DE ZORG VOOR KINDEREN MET EEN EXTRA ZORGBEHOEFTE Ons doel is om plannen te maken voor kinderen die een verrijkend aanbod aankunnen en/of voor kinderen die extra zorg nodig hebben. In die plannen beschrijven we wat het aandachtspunt is waarop de extra zorg is gebaseerd, wanneer en hoe deze wordt aangeboden, wat het resultaat moet zijn en wanneer het plan geëvalueerd wordt. Op deze manier zorgen we er nog beter voor dat ieder kind zijn talenten kan ontwikkelen. 2. HET BEVORDEREN VAN DE DOORGAANDE LIJN MET DE BASISSCHOOL Als kinderopvang en school op dezelfde manier met een kind omgaan, is dat voor het kind duidelijk, vertrouwd en geruststellend. Een veilige omgeving is belangrijk voor een kind om tot ontwikkeling te komen. Ons doel is dan ook om de samenwerking met de school verder uit te werken. Zowel het pedagogisch klimaat als het educatief handelen van de opvang en school gaan we nog meer op elkaar aansluiten. De begeleiding en zorg van de kinderen stemmen we op elkaar af. We zorgen ervoor dat de overgang tussen kinderopvang en school soepel voor de kinderen verloopt. Daarbij worden de gezamenlijke ruimten komend jaar bekeken en aangepast zodat de kinderen de ruimte zowel onder schooltijd als naschooltijd als uitdagend en prettig ervaren. 3. GROEPSMANAGEMENT Ons doel is om op een dusdanige manier structuur te bieden dat de kinderen opgevangen worden in een gezellige, ontspannen sfeer. De sfeer op de groep is onderhevig aan groepsdynamische processen. Om zorg te dragen voor een positieve sfeer, zijn we bewust bezig met wat er in de groep gebeurt en wat de kinderen nodig hebben. We gaan nog beter kijken naar de afspraken en routines die we op de groep hebben, maar bijvoorbeeld ook naar de inrichting van de groepsruimte. Medewerkers werken vanuit een voorspellende houding, hij/zij is consequent, duidelijk en reageert evenwichtig. Kinderen worden betrokken bij het opstellen van de regels. Op deze manier kunnen we ieder kind rust, veiligheid en gezelligheid bieden. Het pedagogisch werkplan wordt 1x per twee jaar geëvalueerd en op basis daarvan bijgesteld. De pedagogische doelen worden voor de periode van één jaar afgesproken. Pagina 9 van 9