Handleiding vrbereidingspdracht Verplichte training berepsethiek accuntants in business Uitleg prces en inhud
Algemeen: telichting vrbereidingspdracht Inleiding Vrafgaand aan de verplichte training Berepsethiek vr accuntants in business dient iedere deelnemer een self-assessment te den en vrbereidende literatuur te lezen. Dit self-assessment is ntwikkeld en wrdt aangebden dr de NBA. Het self-assessment bestaat uit een vragenset waarmee de deelnemers inzicht krijgen in hun huidige ethische stijl en achterliggende waarden, alsmede hun sterke kanten en aandachtspunten. De vragenset wrdt gedigitaliseerd aangebden en deelnemers krijgen na afrnding van de vragenset een link naar hun individuele rapprtage via de mail tegeznden. In deze mail is k een link pgenmen naar de vrbereidende literatuur die de deelnemer geacht wrdt te lezen. Als bijlage 1 is een vrbeeldrapprtage pgenmen. NB: In de vragenlijst wrdt gevraagd f de respndent leidinggevende is. Als dit het geval is, leidt dit tt een extra blk vragen dat alleen aan leidinggevenden wrdt gesteld. De uitkmsten hiervan zijn verweven in de integrale rapprtage. Deze handleiding gaat in p wat er van trainers wrdt verwacht in het prces van planning en vrbereiding van de training en biedt een inhudelijke handreiking m met deelnemers tijdens de training vanuit hun individuele rapprtage aan het werk gaan. Cmmunicatie naar deelnemer vrafgaand aan training Het uitgangspunt bij aanvang van de training is dat deelnemers hun individuele rapprtage hebben bestudeerd en van daaruit fcuspunten vr zichzelf hebben geïdentificeerd waarmee zij tijdens de bijeenkmst aan de slag kunnen gaan. Van de deelnemers wrdt verwacht dat zij vrafgaand aan de training: Het self-assessment invullen Hun rapprtage bestuderen De reflectievragen die in de rapprtage zijn pgenmen vr zichzelf beantwrden De vrbereidende literatuur bestuderen In de vraankndiging van de trainingsbijeenkmst dient de trainer aan te geven dat de reflectievragen en de uitkmsten uit het self-assessment nderdeel zullen uitmaken van de trainingsbijeenkmst. Vanuit het vertruwelijkheidgpunt is ervr gekzen de individuele rapprtages enkel aan de deelnemers zelf te verstrekken. Dit vraagt van trainers een zekere mate van flexibiliteit: u heeft namelijk geen inzicht (vraf) in de prfielen van uw deelnemers. De keuze m hier inzicht in te verschaffen en fcuspunten naar aanleiding hiervan met de trainingsgrep te delen, ligt bij de deelnemer zelf. In de vraankndiging van de trainingsbijeenkmst dient de trainer aan te geven dat het van belang is dat de deelnemers het rapprt meenemen naar de trainingsdag en dat niet aan de verplichting vr Berepsethiek vldaan wrdt indien de vrbereidingspdracht niet vrafgaand is afgernd. Kppeling met de training Het self-assessment raakt aan een aantal aspecten van de inhud van de verplichte training: Inzicht krijgen in de eigen ethiek (deugden, waarden en principes); Signaleren en hanteren van ethische dilemma's; De bevrdering en brging van ethische principes in het eigen handelen en de werkmgeving/rganisatie; en In lastige situaties "de rug recht huden" en standvastig cmmuniceren. 2
Handleiding vrbereidingspdracht We verwachten van trainers dat zij de dr de rapprtage verkregen inzichten integreren in de trainingsdag en deze niet enkel separaat bespreken in de geallceerde tijd vanuit het curriculum (0,5 uur). De trainers zijn vrij in de wijze waarp zij dit den. Vrbereidende literatuur Zals gezegd krijgen de deelnemers bij de rapprtage k vrbereidende literatuur aangebden. Twee verplichte artikelen behandelen achtereenvlgens: Berepsethische dilemma s en deugden van Muel Kaptein De rl van de cntrller in het bevrderen van een ethische cultuur in de rganisatie van Martijn de Kiewit. Daarnaast is een hfdstuk met additinele literatuur pgenmen ver het mdel dat aan het self-assessment ten grndslag ligt. Dit hfdstuk wrdt ter verdieping aangebden, deelnemers zijn niet verplicht dit te bestuderen. Wij verwachten van trainers dat zij zdanig kennisnemen van alle (verplicht en verdiepend) aangebden literatuur dat zij in staat zijn m tijdens trainingsbijeenkmsten met deelnemers ver de stf te discussiëren en vragen te beantwrden. Resultaat Wij verwachten dat iedere deelnemer na aflp van de trainingsbijeenkmst één f twee fcuspunten mee naar huis neemt vanuit de vrbereidingspdracht waarmee hij f zij mee aan de slag kan in de eigen berepsuitefening. De trainer is vrij in de wijze waarp hieraan invulling wrdt gegeven. 3
Prces: planning en vrbereiding training Deelnemers dienen het self-assessment nline in te vullen. Daarvr dient de trainer de deelnemers een persnlijke link te versturen, gebruik makend van de Online Link Generatr. De te nemen stappen wrden hiernder beschreven: 1) Aanmelden deelnemers via nline link generatr, via de vlgende stappen: a. Open de Online Link Generatr (link en inlgcdes ntvangt u van de NBA) b. Klik p nieuwe uitndigingslinks aanmaken c. Vul de trainingsnaam, datum 1 en e-mail adressen van deelnemer(s) in d. Klik p OK m een Excel bestand te penen met hierin de uitndigingslink per deelnemer. Deze uitndigingslink kunt u knippen en plakken in een e-mail en zelf aan de deelnemers testuren per e-mail, zie stap 2. Let p: De uitndigingslinks zijn uniek, eenmalig bruikbaar en gekppeld aan de deelnemer. Let erp de juiste link naar de juiste deelnemer te versturen. 2) Deelnemers per e-mail tegang geven tt het self-assessment dr middel van de persnlijke link. U kunt de uitndigingslink bijvrbeeld in uw uitndigingsmail plakken en versturen naar de deelnemer. Als tekst vr uw uitndigingsmail zu u kunnen gebruiken: Onderwerpregel: Vrbereiding Training Berepsethiek NBA Geachte heer/mevruw, Onlangs heeft u zich ingeschreven vr een training berepsethiek in het kader van het Verplichte Curriculum Permanente Educatie. Onderdeel van deze training is een vrbereidingspdracht die bestaat uit een self-assessment en aanvullende literatuur. Het self-assessment bestaat uit een vragenset die ngeveer 20 minuten van uw tijd vraagt en waarmee u inzicht krijgt in uw huidige ethische stijl en achterliggende waarden. Direct na vltiing van de vragenlijst ntvangt u p dit e-mailadres een individuele rapprtage. In deze e-mail is k een link naar de aanvullende literatuur pgenmen. We verzeken u uw rapprtage mee te nemen naar de training. U vldet niet aan de PE-verplichting indien de vrbereidingspdracht niet is afgernd. U kunt de vragenlijst starten dr p de vlgende link te klikken: <persnlijke link vragenlijst> Mcht u ng vragen hebben kunt u zich wenden tt <e-mailadres trainingsinstituut> Met vriendelijke gret, <trainingsinstituut> 3) Mnitren van de respns van deelnemers en z ndig versturen van herinneringen. U bent zelf verantwrdelijk vr het cntrleren van de deelnemers. We adviseren m drie dagen na uitndigen te cntrleren f de deelnemer de vragenlijst heeft ingevuld, en z niet, deze een herinnering te sturen. 4) Printen van een verzicht van deelnemers die het self-assessment hebben afgernd vrafgaand aan de training. De trainer dient dit verzicht tijdens de trainingsdag bij zich te hebben. Het printen kunt u den via de vlgende stappen: 1 Het is belangrijk vr de herkenbaarheid dat u bij het aanmaken van nieuwe uitndigingslinks de datum en trainingsnaam invult. 4
Handleiding vrbereidingspdracht a. Open de Online Link Generatr b. Klik p cmplete status pvragen c. Vul de e-mail adressen van uw deelnemers in d. U ziet nu n-screen welke deelnemers de vragenlijst vlledig hebben ingevuld e. Print dit verzicht 5) Cntact pnemen met deelnemers die niet vrafgaand aan de training het selfassessment hebben afgernd. In bijlage 1 is een uitgebreidere uitleg pgenmen ver de Online Link Generatr, met vrbeeldschermen en veel gestelde vragen. Mchten er technische prblemen ptreden met de Online Link Generatr en/f vragenlijst, kan cntact wrden pgenmen met helpdesk@stempunt.nu. Vr inhudelijke vragen kan cntact wrden pgenmen met aib@nba.nl. 5
Inhud: integratie self-assessment in training De vlgende paragrafen leiden u dr de rapprtage die iedere deelnemer na het verzenden van het self-assessment in pdf ntvangt. Uw berepsethisch prfiel In dit hfdstuk is het vlledige berepsethisch prfiel weergegeven van de deelnemer. De ethische stijl (zachte hand, beschermende hand en sterke hand) is aan de bvenkant weergegeven. De nderkant van het prfiel geeft inzicht in de persnlijke kenmerken van de deelnemer. Deze wrden uitgedrukt in drie waarden: authentiek, betruwbaar en cnstructief. De elementen in de twee helften van het prfiel staan niet ls van elkaar. Vr een individu is een bepaalde mate van zwel authenticiteit, betruwbaarheid als cnstructiviteit van belang. En m effectief ethisch gedrag te bevrderen heeft iemand in enige mate zwel een zachte, een beschermende als een sterke hand ndig. Ok hebben de helften een natuurlijke pbuw van links naar rechts: Een individu heeft een bepaalde mate van authenticiteit, is vervlgens betruwbaar in he hij 2 deze authenticiteit in de praktijk brengt en wendt deze twee elementen aan m cnstructief te werk te gaan. Een individu beïnvledt zijn werkmgeving dr allereerst met zachte hand te mtiveren, vervlgens met beschermende hand de kaders te bewaken en scheppen en dan met sterke hand p te treden als er nethisch gedrag wrdt waargenmen. Bij de telichting van het berepsethisch prfiel kan desgewenst gebruik wrden gemaakt van de hand-ut die is pgenmen als bijlage 3. In de vetnt p deze pagina is aangegeven f in de antwrden van de deelnemer naar vren kmt dat hij sciaal wenselijk heeft geantwrd. De uitkmst hiervan is niet verwerkt in de verdere uitkmsten van de deelnemer. Mgelijke bespreekpunten Drlpen van de elementen van het prfiel met daarbij een uitleg van de inhud van de elementen; Uitleggen van de pbuw van het prfiel, dat wil zeggen de natuurlijke pbuw van links naar rechts; Uitleggen van het bestaan van mgelijke patrnen en het bespreken van de patrnen die in de grep van tepassing zijn. Indien van tepassing het nemen en bespreken van de sciaal-wenselijkheid scre. 2 Waar in dit dcument hij staat, kan k zij wrden gelezen 6
Handleiding vrbereidingspdracht Uw waarden In dit nderdeel wrdt wat de deelnemer belangrijk vindt (belang) gezet naast wat de deelnemer laat zien in gedrag (realisatie): Authentiek. Een authentiek persn weet waar hij vr gaat en staat, heeft duidelijke principes en verschuilt zich hierbij niet achter anderen (laat zijn eigen gezicht zien); Betruwbaar. Iemand die betruwbaar is det wat hij zegt en handelt cnsequent (hudt een rechte rug ); Cnstructief. Een cnstructief individu is delgericht en efficiënt, en weegt in dilemmasituaties de verschillende belangen af alvrens een keuze te maken (heeft een ged hart ). Reflectievragen vanuit de rapprtage 1 In welke situaties kmt uw sterkst ntwikkelde ABC-kenmerk tt uiting? En p welke wijze ziet u dit terug in de praktijk? 2 Welk ABC-kenmerk is vlgens de uitkmsten in de rapprtage bij u het minst ntwikkeld? In heverre herkent u deze uitkmst? Kunt u dit verklaren? 3 In welke situaties zu u het minst ntwikkelde ABC-kenmerk meer tt uiting willen laten kmen? Heeft u een idee he u dat zu kunnen ntwikkelen? Mgelijke bespreekpunten Bespreken van mgelijke invled van de resultaten p bijvrbeeld degenen waarmee f waarvr de deelnemer werkt; Uitleggen van het verschil tussen belang en realisatie en het identificeren van de verschillen tussen belang en realisatie, dat wil zeggen: Wat geeft de deelnemer aan heel belangrijk te vinden, maar brengt hij ng niet in de praktijk? Dit kan een nieuw fcuspunt pleveren. 7
Uw ethische stijl Dit nderdeel geeft inzicht in de ethische stijl van de deelnemer dr aan te geven welk van de drie handen (zacht, beschermend f sterk) de vrkeur geniet van de deelnemer. Hierbij wrdt wat de deelnemer belangrijk vindt (belang) gezet naast wat de deelnemer laat zien in gedrag (realisatie). Of een deelnemer vrkeur heeft vr een: Stimulerende, inspirerende; Kader stellende, mnitrende; f Cntrlerende, sturende stijl, is bepalend vr he de deelnemer het ethisch gedrag binnen zijn werkmgeving beïnvledt. Reflectievragen vanuit de rapprtage 4 Welke hand is in uw ptiek in uw functie het meest van belang? 5 In welke mate is de ntwikkeling van de drie handen in uw prfiel in balans? 6 Wat zu u kunnen den m de balans te verbeteren? 7 Op welke wijze zu dat in uw gedrag tt uiting kmen? Mgelijke bespreekpunten Bespreken van mgelijke invled van de resultaten p bijvrbeeld degenen waarmee f waarvr de deelnemer werkt; Bespreken van de mate waarin de cntext bepaald welke hand met name gebruikt wrdt; Identificeren van de verschillen tussen belang en realisatie, dat wil zeggen: Wat geeft de deelnemer aan heel belangrijk te vinden, maar brengt hij ng niet in de praktijk? Dit kan een nieuw fcuspunt pleveren. 8
Handleiding vrbereidingspdracht Uw mgelijke valkuilen In dit hfdstuk wrdt aangegeven welke elementen bij de deelnemer het sterkst zijn ntwikkeld. Daarbij wrdt de deelnemer gewaarschuwd vr mgelijke valkuilen. Wanneer iemand vlledig is gefcust p het naleven van een waarde kan hij daarin drschieten. Wanneer iemand bijvrbeeld graag authentiek wil handelen en zich daarp fcust, kan hij drschieten in eigenzinnigheid. Het is daarm niet alleen van belang bewust te zijn van sterke kanten, maar k van de manieren waarp deze sterke elementen van een ethisch prfiel een valkuil kunnen wrden. Bij het bespreken van dit nderdeel kan gebruik wrden gemaakt van de hand-ut die is pgenmen als bijlage 4. Reflectievragen vanuit de rapprtage 8 Welke waarde is vlgens het assessment uw sterkst ntwikkelde ABC-kenmerk? Herkent u de hierbij beschreven valkuil? 9 Kunt u zich een situatie vrstellen waarin u meite heeft deze valkuil te vermijden? 10 Wat zu u kunnen den m deze valkuil te vermijden? Mgelijke bespreekpunten Bespreken van het gevaar van drschieten. 9
Weerbaarheid In dit nderdeel wrdt de deelnemers inzicht verschaft in de mate waarin zij kwetsbaar zijn vr druk van buitenaf. De mate waarin de deelnemer in staat is de verleidingen die hij tegenkmt te weerstaan, bepaalt mede f de deelnemer in staat is zijn vrkeursstijl in de praktijk te brengen. In het self-assessment is de deelnemer een aantal dilemmasituaties vrgelegd. Daaruit kmt een scre die aanduidt in welke mate de deelnemer in staat is de verschillende srten druk te weerstaan. Vervlgens wrdt nderscheid gemaakt in drie verschillende vrmen van druk: carrière en status, ppulariteit, en winstgmerk. De verschillende srten druk wrden weergegeven in een rangrde waarin de deelnemer hier gevelig vr is: 1. Laagste scre 2. Middelste scre 3. Hgste scre In het laatste element in de rapprtage wrdt weergegeven welk belang de deelnemer hecht aan de drie vrmen van druk. Reflectievragen vanuit de rapprtage 11 Vr welke druk bent u vlgens deze rapprtage met name vatbaar? 12 Kmt dit vereen met het beeld dat u van uzelf heeft? 13 Welke feedback heeft u hierver weleens ntvangen? 14 Heeft u vrbeelden uit de dagelijkse praktijk waarin u het lastig vnd m met deze druk m te gaan? 15 Wat zu u kunnen den m de vatbaarheid vr deze druk te verminderen? 16 Welke andere drukfactren ervaart u in de praktijk? Mgelijke bespreekpunten Uitleggen van het begrippen weerbaarheid en druk en de kppeling aan de scre van de deelnemer; Bespreken van de inhud van de drie vrmen van druk; en Bespreken van het belang dat de deelnemer hecht aan de vrmen van druk in zijn werkmgeving. Als de deelnemer deze van belang vindt, dan is dit een extra fcuspunt. 10
Bijlagen Online Link Generatr Vrbeeldrapprtage Hand-ut 1 Hand-ut 2 (placemat) Verplichte en additinele literatuur
Bijlage 1: Online Link Generatr De Online Link Generatr biedt de mgelijkheid m een uitndigingslink vr de nline vragenlijst p te halen per deelnemer. Stap-vr-stap werkt de Online Link Generatr als vlgt: 1. Open de Online Link Generatr (zie scherm rechts). De link en inlgcdes zijn verstrekt dr de NBA. 2. Klik p nieuwe uitndigingslinks maken m e-mail adressen in te lezen. 3. Vul hier de trainingsnaam, datum en e-mail adressen van deelnemer(s) in. Klik p OK m een Excel bestand te penen met hierin een uitndigingslink vr elke deelnemer. Deze uitndigingslink kunt u knippen en plakken en zelf aan de deelnemers testuren via uw eigen e-mail prgramma. 4. U kunt p elk mment een respnse verzicht uitdraaien, waarmee u kunt zien welke deelnemers de vragenlijst al vlledig hebben ingevuld. Klik hiervr p cmplete status pvragen, en vul de e-mail adressen in. 5. Dit levert een printbaar verzicht p van welke deelnemers de nline vragenlijst al vlledig hebben ingevuld. Klik p de knp print m deze lijst uit te printen. Verder bevat de Online Link Generatr ng twee pties: Uitndigingslink phalen bij e-mail adres: Hier kunt u een eerder ingelezen e-mail adres invullen, m de bijbehrende uitndigingslink p te halen. PDF pnieuw sturen naar de respndent: Hier kunt u een e-mail adres van een deelnemer invullen, waarna (als deze de vragenlijst vlledig heeft ingevuld) de rapprtage pnieuw naar diegene wrdt verstuurd. 2
Handleiding vrbereidingspdracht eel gestelde vragen Er zijn enkele aandachtspunten bij het gebruik van het nline systeem. Deze wrden hiernder in de vrm van veel gestelde vragen weergegeven: V: Stuurt de Online Link Generatr k da adwerkelijk de ui tndigingslink naar de deelnemer? A: Nee, de Online Link Generatr biedt slechts een Excel bestand met hierin een uitndigingslink per deelnemer. Deze uitndigingslinks kunt u zelf kpiëren en plakken in een e-mail (bijvrbeeld via Outlk) en z handmatig naar elke deelnemer mailen. V: Dienen alle deelnemers in één keer ingelezen te wrden in de O nline Link Generatr? A: Dit is een kwestie van eigen vrkeur. U kunt ervr kiezen m iedere keer dat een nieuwe deelnemer zich aanmeldt het betreffende e-mail adres in te veren (en z de uitndigingslink te genereren en die aan de deelnemer te mailen). Maar u kunt evenged 20 e-mail adressen tegelijk inveren in de Online Link Generatr, m z in één keer vr elk van deze 20 deelnemers een uitndigingslink te genereren. V: De uitndigingslink vr de nline vragenlijst is kwijtgeraakt vr een deelnemer. A: Klik p de derde link in de Online Link Generatr ( Uitndigingslink phalen bij e-mail adres ) en vul hier het e-mail adres van de betreffende deelnemer in. De uitndigingslink vr de nline vragenlijst verschijnt nu in beeld, deze kunt u pnieuw per e-mail sturen naar de deelnemer. V: De deelnemer heeft de PDF terugkppeling niet ntvangen. A: Aan het eind van de vragenlijst wrdt autmatisch een e-mail naar de deelnemer verznden met zijn/haar rapprt. Wanneer de deelnemer niets heeft ntvangen gaat u als vlgt te werk: Laat de deelnemer eerst cntrleren f de e-mail niet in het spamfilter terecht is gekmen. De meeste mailprgramma s bieden een nderdeel ngewenste pst f spam, wellicht is de mail hier tussen terecht gekmen. Mcht dit niet het geval zijn, dan kunt u de terugkppelmail pnieuw sturen via de vierde link in de Online Link Generatr ( PDF pnieuw sturen naar de respndent ). Het kan tt twee uur duren tt de deelnemer deze e-mail ntvangt. Neem cntact p met helpdesk@stempunt.nu vr technische ndersteuning wanneer de prblemen aanhuden. V: Er is een futief e-mail adres ingelezen via de Online Link Generatr. A: De hierbij behrende uitndigingslink dient NIET gebruikt te wrden. De terugkppelmail zu dan namelijk k naar het verkeerde e-mail adres wrden verznden. U kunt deze uitndigingslink negeren, en via de Online Link Generatr het juiste e-mail adres alsng inlezen. U ntvangt hiervr dan een nieuwe uitndigingslink. V: De deelnemer krijgt de melding dat deze de vragenlijst al heeft ingevuld. A: Elke uitndigingslink is slechts eenmalig invulbaar. Elk e-mail adres kan slechts eenmalig ingelezen wrden m een uitndigingslink te genereren. Het is niet mgelijk m na het invullen van de vragenlijst ng antwrden te resetten, te wijzigen f te verwijderen. V: Zijn resultaten van ingevulde nline vragenlijsten inzichtelijk via de O nline Link Generatr? A: Nee, via de Online Link Generatr is alleen te zien f een deelnemer de vragenlijst vlledig heeft ingevuld. Omwille van de privacy zijn de daadwerkelijke resultaten f ingevulde antwrden niet inzichtelijk. Wel wrden deelnemers pgerepen m hun rapprtage uitgeprint mee te nemen naar de training. 3
Jan Jansen Deze rapprtage 1 heeft ten del u inzicht te geven in uw ethiek als accuntant in business (AIB). U heeft als AIB niet alleen te maken met uw persnlijke ethiek en persnlijke nrmen en waarden, maar k met de ethische verantwrdelijkheid die uw rl als AIB met zich meebrengt; ndermeer het bevrderen van een p ethische principes gebaseerde cultuur, zals verwrd in de Verrdening Gedragscde (VGC). Dr middel van het dr u ingevulde self-assessment Berepsethiek wrdt in deze rapprtage ingegaan p uw ethische stijl, uw persnlijke kenmerken, uw weerbaarheid bij druk van buitenaf en mgelijke valkuilen. Bij de verwerking van gegevens is zeer zrgvuldig met uw gegevens mgesprngen. De resultaten zijn strikt persnlijk. De trainer heeft dan k geen inzicht in de resultaten van dit self-assessment. We verzeken u daarm dringend een exemplaar van deze rapprtage mee te nemen naar de training berepsethiek en de reflectievragen (die p de laatste pagina van deze rapprtage staan) vraf te beantwrden. Tijdens de training wrdt nader p de resultaten ingegaan. 1 Dit self-assessment is gebaseerd p wetenschappelijk nderzek van prf.dr. Muel Kaptein, als hgleraar bedrijfsethiek verbnden aan de Erasmus Universiteit Rtterdam. 1 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 Telichting berepsethisch prfiel Dit persnlijk berepsethisch prfiel kent twee kanten. Enerzijds bevat het de persnlijke kenmerken van een individu. Authenticiteit, betruwbaarheid en cnstructiviteit (de ABC-kenmerken) zijn de waarden die iemands handelen bepalen. Anderzijds bevat het de ethische stijl van een individu; deze stijl is een samenspel van drie verschillende 'handen': een zachte, een beschermende en een sterke hand. In ttaal levert dit zes elementen p die samen uw berepsethisch prfiel vrmen. De zes elementen wrden in deze rapprtage nder de lep genmen aan de hand van de antwrden die u heeft gegeven tijdens het self-assessment. U ziet he uw ethische stijl en persnlijke kenmerken in uw dagelijkse praktijk zijn ntwikkeld. Hierbij wrdt ingegaan p zwel de ABC-kenmerken als de verschillende 'handen'. Daarnaast leest u terug he belangrijk u de verschillende elementen vindt p basis van uw antwrden. Er wrdt dus een nderscheid gemaakt tussen he u reageert in praktijksituaties (huidig gedrag) en wat u belangrijk vindt aan de elementen (uw gewenste f vrkeursgedrag). Z kunt u het bijvrbeeld heel belangrijk vinden m eerlijk te zijn, terwijl u in de praktijk regelmatig zwicht vr de verleiding m niet de hele waarheid te vertellen. Uw berepsethisch prfiel ligt niet vast vr de rest van uw lpbaan en kan ng veranderen als u werkt aan de invulling van de elementen. Ok zal een veranderende cntext er vr kunnen zrgen dat er ander gedrag van u wrdt gevraagd, danwel dat u uw gedrag aanpast waardr nadruk p andere elementen kmt te liggen. In het tweede gedeelte van deze rapprtage wrdt ingegaan p de valkuilen die de bij u sterk ntwikkelde elementen met zich mee kunnen brengen. Als u zich bewust bent van deze valkuilen, is de eerste stap gezet m ze in de tekmst te kunnen vermijden, bijvrbeeld in dilemmasituaties. Tevens wrdt in deze rapprtage in beeld gebracht he gevelig u bent vr verschillende verleidingen die u van uw gewenste gedrag af kunnen huden. In het laatste hfdstuk wrden ter reflectie vragen vrgelegd, die u inzicht kunnen geven he u uw eventueel minder ntwikkelde kenmerken kunt verstevigen. Berepsethisch Prfiel 2 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 1. Uw berepsethisch prfiel Hiernder wrdt uw persnlijke berepsethisch prfiel weergegeven, gebaseerd p de antwrden zals u ze heeft gegeven tijdens het self-assessment Berepsethiek 2. Dit prfiel geeft een eerste inzicht in zwel uw ethische stijl als uw persnlijke kenmerken. Later zullen we de afznderlijke cmpnenten verder uitdiepen dr enerzijds nderscheid te maken naar het belang dat u aan bepaalde elementen tekent, en anderzijds dr te laten zien in heverre u bepaalde gedragingen al vertnt. Dr bij het lezen van de kmende pagina's bepaalde praktijksituaties in het achterhfd te huden, merkt u vanzelf f de invulling van nderstaand prfiel herkenbaar vr u is. He reageerde u bijvrbeeld ten u zich gecnfrnteerd zag met een dilemma in het werk? Wat was uw stijl? He pakte dit uit? Dr p deze manier dr uw prfiel heen te lpen wrdt u zich bewuster van uw gedrag in dilemmasituaties, en de vr- en nadelen die dit met zich mee kan brengen. De elementen in de twee helften van het prfiel staan niet ls van elkaar. Vr een individu is een bepaalde mate van zwel authenticiteit, betruwbaarheid als cnstructiviteit van belang. En m effectief ethisch gedrag te bevrderen heeft iemand zwel in enige mate een zachte, een beschermende als een sterke hand ndig. Ok kennen de twee helften van het prfiel een specifieke pbuw van links naar rechts. Een individu heeft een bepaalde mate van authenticiteit, is vervlgens betruwbaar in he hij f zij deze authenticiteit in de praktijk brengt en wendt deze twee elementen aan m cnstructief te werk te gaan. Een individu beïnvledt zijn werkmgeving dr allereerst met zachte hand te mtiveren, vervlgens met beschermende hand de kaders te bewaken en scheppen en dan met sterke hand p te treden als er nethisch gedrag wrdt waargenmen. Bijvrbeeld: vr een AIB kan het tegenwicht bieden in besluitvrming een belangrijk nderdeel van de dagelijkse praktijk zijn. Deze AIB zal het meest effectief zijn indien hij f zij én psitief benemt wat er ged gaat, gedurende prcessen helder aangeeft wat de kaders zijn waarbinnen men met blijven én vervlgens bespreekbaar maakt wat er niet ged gaat. Dr allereerst p deze manier naar uw persnlijk prfiel te kijken, ziet u wellicht elementen die u verder kunt ntwikkelen. 2 Uit uw antwrden kmt niet naar vren dat u sterk sciaal wenselijk heeft geantwrd. 3 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 1.1 Uw persnlijke kenmerken: het ABC Uw berepsethisch prfiel is mede gebaseerd p drie persnlijke kenmerken. Allereerst is het gebaseerd p de mate waarin u Authentiek bent. Een authentiek persn weet waar hij f zij vr gaat en staat, heeft duidelijke principes en verschuilt zich hierbij niet achter anderen. Daarnaast geeft nderstaand figuur een indicatie van he Betruwbaar u bent: f u det wat u zegt en cnsequent handelt. Ten sltte vindt u terug in heverre u Cnstructief bent. Een cnstructief individu is delgericht en efficiënt, en weegt in dilemmasituaties de verschillende belangen af alvrens een keuze te maken. Hiernder wrden krt enkele algemene resultaten betreffende deze drie elementen weergegeven. In de nderste helft van uw berepsethisch prfiel wrdt weergegeven in welke mate de ABC-kenmerken bij u zijn ntwikkeld; dus in welke mate u authentiek, betruwbaar en cnstructief bent. Uit uw antwrden blijkt dat de ABC-kenmerken gemiddeld vr de drie kenmerken bij u redelijk 3 ntwikkeld zijn. Deze kenmerken zijn bij u aanwezig en bepalen gedeeltelijk uw gedrag. Uw persnlijke kenmerken vlgens uw berepsethisch prfiel Belang van de ABC-kenmerken We hebben nu gezien in heverre de ABC-kenmerken in uw gedrag terugkmen. Ok is relevant welke van de ABC-kenmerken u belangrijk vindt; welke waarden u met name zelf wilt uitdragen, uw vrkeursgedrag. Zals eerder beschreven: ls van he eerlijk u in de praktijk bent, zult u vr uzelf hebben bepaald he belangrijk u eerlijkheid als waarde vindt. De nderstaande tabel maakt inzichtelijk in heverre uw gedrag in de praktijk past bij wat u belangrijk vindt 4. U bent tevreden ver uzelf en uw werkzaamheden als realisatie en belang in balans zijn. Bijvrbeeld: wanneer de elementen waar u veel belang aan hecht k ged bij u zijn ntwikkeld. Realisatie (zie prfiel) Belang 1 Betruwbaar Redelijk 1 Betruwbaar Zeer belangrijk 2 Cnstructief Redelijk 2 Authentiek Belangrijk 3 Authentiek Redelijk 2 Cnstructief Belangrijk 3 De uitkmst is vastgelegd in zeven verschillende niveaus, die variëren van het nauwelijks ntwikkeld zijn van uw kenmerken, via beperkt, in zekere mate, redelijk, ged en sterk naar zeer sterk. 4 De uitkmst is vastgelegd in vijf verschillende niveaus, die variëren van 'nbelangrijk', 'relatief nbelangrijk', 'enigszins belangrijk', 'belangrijk', naar 'zeer belangrijk'. De scres zijn weergegeven in vlgrde van het hgste niveau naar het laagste niveau. Bij twee exact gelijke scres ziet u dit terug in de nummering. 4 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 1.2 Uw ethische stijl: de handen Juist in uw rl als AIB hudt ethisch verantwrd gedrag niet p bij wie u als persn bent. Het kan drklinken in de manier waarp u als AIB mensen in uw werkmgeving en berepsgenten aanspreekt en stimuleert tt ethisch gedrag. U kunt hierbij inspireren tt ethisch gedrag, de werkdruk bewaken waar men aan wrdt bltgesteld en adequaat ptreden indien nethisch gedrag wrdt waargenmen. We spreken hier van een bepaalde ethische stijl: in heverre bij u respectievelijk een Zachte hand, een Beschermde hand en een Sterke hand zijn ntwikkeld. Hiernder wrden krt de algemene resultaten betreffende deze drie elementen weergegeven. In de bvenste helft van uw berepsethisch prfiel wrdt weergegeven in welke mate de handen bij u zijn ntwikkeld; dus in welke mate u een zachte, beschermende en sterke hand heeft. Uit uw antwrden blijkt dat de handen, gemiddeld vr de drie handen, bij u sterk 5 ntwikkeld zijn. Ze bepalen vr een belangrijk deel uw gedrag en zijn zeer duidelijk bij u aanwezig. De invulling van uw handen vlgens uw berepsethisch prfiel Het belang dat u tekent aan de handen We hebben nu gezien in heverre de verschillende handen in uw gedrag terugkmen. Ok is relevant welke van de handen u belangrijk vindt; welke handen u met name zelf uit wilt dragen, uw vrkeursstijl. Bijvrbeeld: ls van he bekwaam u bent in het aanspreken van cllega s, zult u vr uzelf hebben bepaald he belangrijk u aanspreken als principe vindt. De nderstaande tabel maakt inzichtelijk in heverre uw gedrag in de praktijk past bij wat u belangrijk vindt 6. U bent tevreden ver uzelf en uw werkzaamheden als realisatie en belang in balans zijn. Bijvrbeeld: wanneer de handen waar u veel belang aan hecht k ged bij u zijn ntwikkeld. Realisatie (zie prfiel) Belang 1 Zachte hand Sterk 1 Sterke hand Zeer belangrijk 2 Beschermende hand Sterk 2 Zachte hand Zeer belangrijk 3 Sterke hand Ged 3 Beschermende hand Belangrijk 5 De uitkmst is vastgelegd in zeven verschillende niveaus, die variëren van het nauwelijks ntwikkeld zijn van uw handen, via beperkt, in zekere mate, redelijk, ged en sterk naar zeer sterk. 6 De uitkmst is vastgelegd in vijf verschillende niveaus, die variëren van nbelangrijk, relatief nbelangrijk, enigszins belangrijk, belangrijk, naar zeer belangrijk. De scres zijn weergegeven in vlgrde van het hgste niveau naar het laagste niveau. Bij twee gelijke scres ziet u dit terug in de nummering. 5 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 2. Mgelijke valkuilen Iedere medaille heeft zijn keerzijde, z k iedere psitieve eigenschap. Wanneer iemand vlledig is gefcust p het naleven van een waarde, kan diegene daarin drschieten. Wanneer u bijvrbeeld graag betruwbaar wilt handelen en u daarp fcust, kunt u drschieten in starheid en inflexibiliteit. Het is daarm niet alleen van belang bewust te zijn van uw sterke kanten, maar k van de manieren waarp deze sterke elementen van uw berepsethisch prfiel een valkuil kunnen wrden. U bent een persn waarbij betruwbaarheid redelijk is ntwikkeld. U vindt dit zeer belangrijk. U bent iemand die zich aan afspraken hudt en waarvan anderen p aan kunnen. Waakt u er vr een persn te wrden die: inflexibel verkmt kppig is als te rechtlijnig wrdt ervaren U bent een persn waarbij de zachte hand sterk is ntwikkeld. U vindt dit zeer belangrijk. U bent een persn die anderen inspireert tt ethisch gedrag. Dit is van grte waarde bij uw verantwrdelijkheid m een p ethische principes gebaseerde rganisatie te bevrderen. Waakt u er vr een persn te wrden die: cnflicten vermijdt ver zich heen laat lpen te ged van vertruwen is Als u zich bewust bent van deze valkuilen, bent u eerder in staat uw sterke punten uit uw berepsethisch prfiel ptimaal te benutten. NB: Indien meer dan één van de elementen p hetzelfde niveau scren, bijvrbeeld wanneer twee ABC-kenmerken als sterk gekwalificeerd zijn, is gekzen vr dat element dat de hgste nderliggende scre heeft. Vrbeelden van drschieters vr iedere hand f persnlijk kenmerk zijn hiernder afgebeeld: 6 / 10
Berepsethisch Prfiel NBA 2012/2013 3. Weerbaarheid Iedereen is in zekere mate kwetsbaar vr druk van buitenaf. Of u in staat bent uw vrkeursgedrag in de praktijk te brengen, staat f valt bij de mate waarin u in staat bent de verleidingen die u tegenkmt te weerstaan. Bij druk van buitenaf kunt u denken aan beslissingen waarbij uw carrière f status in het geding kmt. Een ethisch verantwrde beslissing kan uw carrièreperspectief f uw aanzien binnen de rganisatie (tijdelijk) beïnvleden. Ok kan het handelen naar de waarden waar u vr staat ng wel eens ten kste gaan van uw ppulariteit bij cllega s. Sms ziet u zich namelijk gendzaakt een beslissing te nemen die precies tegengesteld is aan wat uw cllega s willen. Tt slt is een ethisch verantwrde beslissing niet altijd (p krte termijn) de meest winstgevende f gedkpe beslissing. Er kan tijd f geld mee gemeid zijn, en dan is het verleidelijk te kiezen vr een makkelijkere en/f gedkpere weg. In het self-assessment is gemeten in heverre u gevelig bent vr de vlgende drie drukfactren: carrière en status, ppulariteit en winstgmerk. Realisatie In het self-assessment zijn u negen dilemmasituaties vrgelegd. Uit uw antwrden blijkt dat u denkt in beperkte mate 7 in staat te zijn de verschillende srten druk te weerstaan. Als de verschillende srten druk wrden weergegeven in een rangrde waarin u hiervr gevelig bent, ziet dit er als vlgt uit: 1 Ppulariteit: wat anderen graag willen dat u det, bewust van de sciale cntext 2 Carrière en status: uw lpbaan binnen de rganisatie 3 Winstgmerk: financiële indicatren van de rganisatie U bent met name gevelig vr druk wat betreft uw ppulariteit. Wanneer er het gevaar is dat uw ppulariteit bij cllega s een deuk plpt, kunt u geneigd zijn m aan deze druk te te geven (in 62% van de gevallen). Belang Indien u de hierbven mschreven factren die druk kunnen uitefenen p uw ethisch gedrag belangrijk vindt, kan dit betekenen dat u extra gevelig bent m van uw ethische vrkeursgedrag af te wijken. Als u het bijvrbeeld belangrijk vindt m carrière te maken en status te hebben binnen een rganisatie, zult u eerder geneigd zijn te bezwijken nder de druk, terwijl u eigenlijk ethisch ged wilt handelen. Het is ged m bewust te zijn van de mate waarin u deze drukfactren van belang vindt bij het maken van beslissingen. Uit uw antwrden kmt naar vren dat u de drie factren die uw ethisch verantwrd gedrag nder druk kunnen zetten gemiddeld genmen in zekere mate belangrijk 8 vindt. 7 De uitkmst is vastgelegd in vijf niveaus, die variëren van het nauwelijks in staat zijn druk te weerstaan, via in beperkte mate en in zekere mate naar in sterke mate en bijna vlledig. 8 De uitkmst is vastgelegd in zes verschillende niveaus, die variëren van het nbelangrijk, in zekere mate belangrijk, mede belangrijk, belangrijk, zeer belangrijk f van drslaggevend belang vinden van de drukfactren. 7 / 10