Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een veilige plaats is vr alle leerlingen, waarin we accepteren dat iedereen anders is, maar dat we allen gelijkwaardig aan elkaar zijn. Om die reden accepteren we pestgedrag niet: niet van vlwassenen en niet van nze leerlingen. Alle medewerkers van Yulius Onderwijs nemen duidelijk stelling tegen pestgedrag en zien het als een prbleem vr alle direct betrkken partijen: leerlingen, leerkrachten en uders/verzrgers. Het pestprtcl met wrden gezien als nderdeel van een schlbreed beleid tegen pesten. Schlbreed beleid betekent dat er verschillende acties en interventies wrden ingezet p zwel schl-, klas- en leerlingniveau. Tevens is het bij schlbreed beleid van essentieel belang dat uders betrkken wrden en dat interventies m pesten te vrkmen zich richten p álle kinderen, dus niet alleen p pesters en gepeste kinderen. Het pestprtcl beschrijft he we ns pstellen als pestgedrag zich vrdet en biedt handvatten vr een gestructureerde handelswijze (een stappenplan). Bij extreme f ernstige situaties waarbij de veiligheid van leerlingen en/f medewerkers in het gedrang is, wrdt geadviseerd het Beleidsplan Veilige Schl te vlgen. 1.2 Pesten in het cluster-4-nderwijs Pesten kmt veral in de maatschappij en p alle schlen vr. Vr kinderen kan pesten een zware wissel trekken p de sciaal-emtinele ntwikkeling en resulteren in achterblijvende schlprestaties. Binnen nze delgrep ligt pesten (het herkennen ervan en het mgaan ermee) sms ng wat ingewikkelder dan in het regulier nderwijs. Kinderen met autisme hebben vaak prblemen in de cmmunicatie: het inschatten van sciale interactie, het invelen he een ander denkt en reageert. Ze kunnen veel meite hebben met het interpreteren van andermans gedrag. Een gesprek waarbij de vlwassene uitleg van gedrag geeft, kan een belangrijke eerste stap zijn m het idee van gepest wrden te ntzenuwen en m verder pestgedrag te vrkmen. Ok jngeren met ADHD hebben meite met inschatten van het gedrag van anderen en hebben weinig verzicht ver de gevlgen van hun eigen impulsieve gedrag. Ze kunnen zich gemakkelijk laten verleiden m mee te gaan in pestgedrag, bijvrbeeld m erbij te hren. Kinderen met ppsitineel gedrag f een hechtingsstrnis kunnen meite hebben met gezagsrelaties. Hierdr zetten ze zich af tegen vlwassenen en prberen ze zich staande te huden in een relatie dr zelfbepalend gedrag, wat vaak ten kste gaat van anderen. Dit zijn 1/5
slechts enkele vrbeelden die schetsen waarm pesten binnen nze delgrep een ingewikkeld prbleem kan zijn. 1.3 Het verschil tussen plagen en pesten Het is belangrijk dat iedereen het verschil herkent tussen pesten en plagen. Plagen gebeurt incidenteel. Het gebeurt p basis van gelijkheid en respect. Plagen mag z nu en dan. Als het in beperkte mate gebeurt, is plagen ged vr de sciaal-emtinele ntwikkeling en stimuleert het relativeringsvermgen. Bij pesten ligt dit anders. Er is dan sprake van machtsngelijkheid. Degene die pest velt zich een winnaar en de gepeste leerling is de verliezer. Pesten is het afreageren van agressie f eigen nvermgen p een ander, vaak zwakker iemand in de grep. We hanteren de vlgende definities: Pesten is het systematisch uitefenen van psychische en/f fysieke mishandeling dr één f meerdere individuen p een persn die niet f nvldende in staat is zichzelf te verdedigen. Bij pesten is de macht ngelijk verdeeld. Bij plagen is deze machtsverhuding gelijk. Er is sprake van incidenten. Een persn zegt iets, een ander zegt iets terug en daar blijft het dan bij. Er is geen blijvende psychische en/f fysieke schade. 1.4 Verschillende vrmen van pesten Verbaal; vernederen, schelden, dreigen, belachelijk maken, bijnaam geven. Via internet/scial media; via sms, e-mail, chatten en sites als Facebk en Hyves kunnen kinderen pesten dr bijvrbeeld te schelden, hacken, versturen van virussen, plaatsen van beledigende filmpjes f rddelen. Hierbij kan een nderscheid gemaakt wrden tussen: a) pesten rechtstreeks gericht aan het slachtffer waarbij er geen nline getuigen zijn (zals iemand bedreigen via sms), b) pesten rechtstreeks gericht aan het slachtffer zichtbaar vr een breder publiek (zals iemand beledigen p een discussiefrum), f c) pesten niet ndzakelijk zichtbaar vr het slachtffer maar wel zichtbaar vr een kleiner f grter publiek. Fysiek; trekken, duwen, schppen, prikken, laten struikelen, spugen, aan de haren trekken. Intimideren; achterna lpen, pwachten, de drgang versperren, iets afpakken f geld/snep verplicht mee laten nemen. Isleren; een verbnd met anderen sluiten zdat iemand niet mee mag den, iemand buitensluiten. Stelen f vernielen; met pzet schade tebrengen aan de eigendmmen van de ander. 1.5 Mgelijke rzaken van pesten Pesten kan vele rzaken hebben in zwel de schl- als de thuissituatie. Frustratie, spanningen f nlustgevelens liggen vaak ten grndslag aan pestgedrag, die wrden Pestprtcl 2/5 versie 1.0
afgereageerd p de ander. Bijvrbeeld, als er thuis sprake is van aandachtstekrt kan p schl aandacht p een agressieve manier wrden afgedwngen. Ok kunnen kinderen een zndebk (de meest kwetsbare) zeken m hun spanningen p af te reageren, want dr een ander naar beneden te halen gaan bepaalde kinderen zich beter velen. Kinderen kunnen hun eigenwaarde afmeten aan de mate waarin een ander is te vertreffen. Smmige jngeren hebben een laag gevel van eigenwaarde en gaan daarm de strijd aan met de ander. Het kmt k vr dat een pestkp een kind is dat in een andere situatie zelf slachtffer van pesten is f is geweest. Om te vrkmen weer het mikpunt van pesten te wrden, kan een kind zich in een andere mgeving als pester gaan pstellen. Een nveilige sfeer in de klas kan bijdragen aan spanningen waardr kinderen eerder geneigd kunnen zijn anderen te pesten. 1.6 Betrkken partijen bij pesten Effectieve interventies richten zich p het ttale systeem aan betrkken partijen, dus niet alleen de pester. Dit wrdt vaak de vijfsprenaanpak genemd, welke is gericht p de verschillende partijen die betrkken zijn bij pesten: het gepeste kind, de pester, de uders, de klasgenten en de leerkrachten. De verschillende aandachtspunten zijn: De algemene verantwrdelijkheid van de schl Steun bieden aan het kind dat gepest wrdt Steun bieden aan het kind dat zelf pest Steun bieden aan de middengrep (de rest van de klas) en hen betrekken bij het plssen van het pestprbleem De uders van het gepeste en het pestende kind betrekken en steunen Het is belangrijk stil te staan bij het gegeven dat pesten een sciaal prces is en niet enkel het prbleem van een pester en een gepeste. 2 Stappenplan bij pesten 2.1 Eerste signalering Bij waarnemen van pestgedrag wrdt dit dr het waarnemende persneelslid benemd aan de betrkken leerlingen. Teamleden spreken niet alleen leerlingen uit de eigen grep/klas aan p pestgedrag, maar alle leerlingen die p schl zitten. Het waarnemende persneelslid geeft bij de pester(s) aan dat pestgedrag niet wrdt geaccepteerd en dat dit met stppen (eerste waarschuwing). Het waarnemende persneelslid spreekt met de betrkken leerlingen afznderlijk ver het gedrag. Hierbij wrdt een inschatting gemaakt ver de interpretatie van de betrkken leerlingen ver het pestgedrag en de gevlgen hiervan. Het waarnemende persneelslid infrmeert de mentr/(greps)leerkracht(en) van de betrkken leerlingen. Het waarnemende persneelslid det een melding in TriasWeb. Pestprtcl 3/5 versie 1.0
De lcatiemanager stelt het team p de hgte van de pestsituatie. De mentr/(greps)leerkracht(en) infrmeren de uders van alle betrkken partijen (zwel van pester(s) als gepeste(n)). De mentr/(greps)leerkracht maakt een verslag van de geverde gesprekken in het leerlingvlgsysteem. 2.2 Herhaaldelijk pesten (tweede signalering) Het waarnemende persneelslid geeft aan dat pestgedrag niet wrdt geaccepteerd en dat dit met stppen (tweede waarschuwing). Het waarnemend persneelslid infrmeert de mentr/(greps)leerkracht. De mentr/grepsleerkracht spreekt met de betrkken leerlingen. De mentr/grepsleerkracht benemt wat het pestgedrag det en teweegbrengt. De mentr/grepsleerkracht betrekt de klas en benemt de rl (verantwrdelijkheid) van de grep (meelpers/tehrders). De mentr/(greps)leerkracht det een (tweede) melding in TriasWeb. De lcatiemanager stelt naar aanleiding van de melding het team p de hgte van de pestsituatie. Indien lcaties strafmaatregelen vr pesters hanteren, kunnen deze wrden ingezet. De mentr/grepsleerkracht brengt de betrkken leerling(en) in bij de Cmmissie vr de Begeleiding (CvB; zie Prcedure CvB). Andere cllega s die de betrkken leerlingen lesgeven f begeleiden wrden hierver geïnfrmeerd. De CvB kppelt de besluiten terug naar de mentr f besluit het prbleem met het hele team te bespreken. Ouders wrden p de hgte gesteld van inbreng van de leerling(en) bij de CvB. 2.3 Het pesten hudt aan De pester (f pesters) ntvangt pnieuw een waarschuwing die wrdt geregistreerd in het leerlingvlgsysteem. De mentr/(greps)leerkracht det pnieuw een (derde) melding in TriasWeb. De CvB evalueert de ingezette acties en bespreekt pnieuw de betrkken leerlingen. Eventueel kunnen hiervr externen wrden aangetrkken (zals de wijkagent f schlmaatschappelijk werk en uders). De uders van de betrkken leerlingen (zwel van de pesters als van het gepeste kind) wrden p schl uitgendigd. De mentr/grepsleerkracht geeft aan de betrkken leerlingen en hun uders aan welke interventies naar aanleiding van de bespreking van de CvB wrden kunnen uitgeverd. Samen wrdt een vervlgtraject afgesprken. Hierbij wrdt nadrukkelijk gestuurd p de medewerking van de uders/verzrgers, wat betrekking kan hebben p álle uders van de gehele klas. Van het gesprek met uders vindt verslaglegging plaats in het leerlingvlgsysteem. Pestprtcl 4/5 versie 1.0
2.4 Het pesten hudt ng steeds aan f verergert De CvB dient een hulpvraag in bij de Adviescmmissie Leerlingenzrg (AL). Ouders wrden dr de CvB p de hgte gesteld van indiening bij de AL. De lcatiemanager wrdt p de hgte gesteld van het advies van de AL. Ouders van de betrkken leerlingen wrden dr de CvB uitgendigd vr een gesprek waarin het advies van de AL wrdt tegelicht. Tijdens de peride dat de betrkken leerling(en) wrdt besprken in de AL kan eventueel wrden gekzen vr een verdergaande maatregel, zals: - een langdurige time-ut vr de pester(s) van de les(sen) waarin het pesten plaatsvindt; - een inhaalstraf buiten de reguliere lesuren; - afznderen van de pester(s) van de rest van de grep in de pauzes en/f verige vrije mmenten wanneer het pesten plaatsvindt; - een schrsing dan wel verwijdering van schl (zie Prcedure Schrsen en verwijderen). Pestprtcl 5/5 versie 1.0