Pestprotocol ICBS De Trimaran. Pestprotocol. ICBS De Trimaran

Transcriptie

1 Pestprtcl ICBS De Trimaran Pestprtcl ICBS De Trimaran 0

2 Pestprtcl ICBS De Trimaran Inhud Het pestprtcl... 2 Wat is pesten?... 3 Wat is de vijf sprenaanpak?... 5 He vlgt de schl de sciaal emtinele ntwikkeling?... 7 He werkt de schl aan sciaal emtinele ntwikkeling?... 8 Op welke wijze gaat de schl m met cyberpesten? He werkt het prtcl schrsing / verwijdering?

3 Pestprtcl ICBS De Trimaran Het pestprtcl Pesten een belangrijk aandachtspunt. Vr pestprblemen zijn geen kant en klare plssingen. Ieder geval van pesten heeft een andere rzaak en heeft een eigen aanpak ndig. Eén ding staat vrp: pesten wrdt niet getlereerd bij ns p schl! Als er sprake is van pestgedrag zijn er drie betrkkenen te nemen: degene die pest, degene die gepest wrdt en degene die erbij staan. Wij vinden het p schl belangrijk dat aan alle betrkkenen aandacht wrdt besteed. Daarbij met ged gekeken wrden naar de rzaak van het prbleem. Er wrdt zveel mgelijk plssingsgericht gesprken met de kinderen. Kinderen die gepest wrden prberen we p schl weerbaar te maken. Sms gebeurt pesten buiten de schl. Tch heeft de schl er veel last van. Het ruziën en pesten gaat p schl dr. Schlresultaten lijden ernder. Er ntstaat een nveilig klimaat. Kinderen kunnen minder ged leren. Pesten heeft effect p het schlklimaat. 2

4 Pestprtcl ICBS De Trimaran Wat is pesten Er is een verschil tussen plagen en pesten. Daarnaast is er een verschil tussen traditineel pesten en cyberpesten. Wat is plagen? Bij plagen is er sprake van incidenten. Plagen gebeurt vaak spntaan, het duurt niet lang en is nregelmatig. Bij plagen zijn de kinderen gelijkwaardig aan elkaar; er is geen machtsverhuding. De rllen liggen niet vast: de ene keer plaagt de één, de andere keer plaagt de ander. Plagen gebeurt znder kwade bijbedelingen en is daarm vaak leuk, plezierig en grappig. Bij plagen lpt de geplaagde geen blijvende psychische en/f fysieke schade p en is in staat zich te verweren. i Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk en langdurig bltstaat aan negatieve handelingen verricht dr één f meerdere persnen' 1 Bij pesten is het ene kind sterker en het andere kind zwakker. Het is steeds hetzelfde kind dat wint en hetzelfde kind dat verliest. Vaak gebeurt pesten niet één keer, maar is het gepeste kind steeds weer de kls. Het sterkere kind; de pester, heeft een grtere mnd en anderen kijken tegen hem f haar p. De pestkp heeft geen psitieve bedelingen; wil pijn den, vernielen f kwetsen. Het gepeste kind velt zich eenzaam en verdrietig, hij f zij is nzeker en bang. ii Wat is cyberpesten Cyberpesten is pesten dr middel van digitale middelen en sciale media. Men kan iemand p verschillende manieren gaan cyberpesten. Het gaat m kwetsende f bedreigende teksten bijvrbeeld via chatprgramma's als MSN f Hyves. Men kan k beledigende ft's, vide's f persnlijke gegevens van het slachtffer p het internet f p sciaalnetwerksites plaatsen (cyberbaiting) zals Facebk en Twitter. Dan is er sprake van cyberstalking, waarbij één f meerdere daders delbewust een slachtffer lastig blijft vallen en er kan p fra en vrij bewerkbare pagina s, bijvrbeeld Wikipedia, beledigende f bedreigende infrmatie geplaatst wrden. 1 APS, Expertisecentrum pesten, Utrecht

5 Pestprtcl ICBS De Trimaran Kenmerken van cyberpesten: Cyberpesten gebeurt vaak anniem. De daders velen zich veilig, ngenaakbaar en nherkenbaar, waardr ze weinig terughudend zijn. Cyberpesten kan ernstiger zijn dan traditineel pesten, mdat dader en slachtffer niet in direct cntact met elkaar staan, maar enkel via de cmputer verbnden zijn. Ok wrden hierdr grenzen verlegd en gaat de dader verder. De dader velt zich niet geremd, waardr meerdere mensen het te weten kmen. Niet enkel fysiek f sciaal dminante persnen den aan cyberpesten. Dr zijn kennis ver het internet velt de dader zich vaak machtiger dan het slachtffer en denkt dan 'veilig achter de cmputer' te handelen. Het slachtffer velt zich nveiliger dan bij gewn pesten want hij is nergens vrij; niet p het werk, schl f thuis. De impact van cyberpesten kan grter zijn dan bij traditineel pesten, want er zijn veel meer teschuwers dr het medium internet. Cyberpesten is niet terug te draaien vaak blijven de gegevens p internet bestaan, zdat het slachtffer er jaren nadien ng mee gecnfrnteerd kan wrden. 4

6 Pestprtcl ICBS De Trimaran Wat is de vijfsprenaanpak De aanpak van de schl is gericht p de verschillende partijen die betrkken zijn bij pesten: het gepeste kind, de pester, de klasgenten de uders, en de schl. Het kind dat gepest wrdt De schl besteedt veel aandacht aan het kind dat gepest wrdt. De schl det dat p de vlgende wijze: Naar het kind luisteren en zijn prbleem serieus nemen. Met het kind verleggen ver mgelijke plssingen. Samen met het kind werken aan plssingen. Zndig zrgen dat het kind deskundige hulp krijgt, bijvrbeeld een sciale vaardigheidstraining m weerbaar te wrden. Zrgen vr fllw-up gesprekken. Ouders infrmeren. Het kind dat pest De schl besteed veel aandacht aan de pester. De schl det hierbij veel meer dan het verbinden van cnsequenties aan het gedrag van deze leerling f grep leerlingen. Dat det de schl p de vlgende wijze: Met het kind bespreken wat pesten vr een ander betekent. Het kind helpen m p een psitieve manier relaties te nderhuden met andere kinderen. Het kind helpen m zich aan regels en afspraken te huden. Zrgen dat het kind zich veilig velt; uitleggen wat jij als leerkracht gaat den m het pesten te stppen. Stel grenzen en verbind daar cnsequenties aan. Zrgen vr fllw-up gesprekken. Ouders infrmeren. De middengrep (de rest van de grep) betrekken bij de plssingen van het pestprbleem De middengrep is een belangrijke grep bij het plssen van een pestprbleem. Op schl wrdt er p deze wijze mee gewerkt: Met de grep praten ver pesten en ver hun eigen rl daarbij. Met de kinderen verleggen ver mgelijke plssingen en ver wat ze zelf kunnen bijdragen aan die plssingen. Samen met de kinderen werken aan plssingen, waarbij ze zelf een actieve rl spelen. De uders van het gepeste en van het pestende kind De schl vindt het belangrijk dat de schl en de uders samen werken aan het plssen van een pestprbleem. De schl det dat p de vlgende wijze: Ouders die zich zrgen maken ver pesten serieus nemen. 5

7 Pestprtcl ICBS De Trimaran Ouders p de hgte huden van pestsituaties. Infrmatie en advies geven ver pesten en de manieren waarp pesten kan wrden aangepakt. In samenwerking tussen schl en uders het pestprbleem aanpakken. Zwel p schl als vanuit de thuissituatie. Zndig uders drverwijzen naar deskundige ndersteuning. De schl verwacht van de uders: Ouders bespreken met hun kind lastige situaties. Ouders benemen hierbij het gedrag (en richt het niet p het kind zelf.) Ouders beperken zich het tt het incident dat nu speelt. Ouders stimuleren het vier-stappenplan, dat de weerbaarheid vergrt. In en rnd de schl spreekt de leerkracht kinderen aan. We vragen uders dit niet zelf te den. Ouders prberen cnflicten die ntstaan zijn in de thuissituatie p te lssen vrdat het kind naar schl gaat. De schl (leerkrachten) De leerlingen en de uders kunnen het vlgende van de schl verwachten: De schl zrgt dat de directie en de leerkrachten vldende infrmatie hebben ver pesten in het algemeen en het aanpakken van pesten in de eigen grep en de eigen schl. De schl neemt stelling tegen het pesten. De schl brengt huidige situatie rnd pestbeleid in kaart. Zij den dit met behulp van de het instrument Kwaliteit in Kaart (schlklimaat) De leerkrachten zrgen ervr dat de schl een veilige plek is m te leren. Agressie wrdt niet getlereerd. De schl werkt aan een ged beleid rnd pesten en veiligheid van leerlingen waar de hele schl bij betrkken is. Zij huden het pestprtcl actueel. Kinderen wrden aangesprken p hun gedrag p schl: psitief gedrag wrdt geprezen, kinderen wrden aangesprken p negatief gedrag. Cnflicten wrden uitgesprken met behulp van de zeven guden regels, welke zichtbaar zijn in de grep. De kinderen wrdt geleerd cnflicten te benaderen met het vier-stappen-plan. Tijdens de lessen wrdt aandacht besteed aan de sciale cmpetenties van leerlingen dr: - Het gebruik van het leerling vlgsysteem sciale ntwikkeling (Scl) - De lessen levensbeschuwing - Lessen uit de prject map Kinderen en hun sciale talenten 6

8 Pestprtcl ICBS De Trimaran He vlgt de schl de sciale emtinele ntwikkeling? Vr alle leerlingen wrdt ieder najaar (kt) en ieder vrjaar (maart) een vlgmdel sciaal emtinele ntwikkeling ingevuld. De schl gebruikt hiervr de het digitale prgramma Scl. De Sciale Cmpetentie ObservatieLijst (SCOL) is een leerlingvlgsysteem vr sciale cmpetentie. Het SCOLpakket bestaat uit een sftwareprgramma, ndersteund dr een gebruikershandleiding en een inhudelijke handleiding. De SCOL PO heeft nlangs een psitieve berdeling gekregen van de Cmmissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN). Dit betekent dat het meetinstrument SCOL vr Primair Onderwijs valide en betruwbaar is en vldet aan alle kwaliteitseisen die de COTAN vrpstelt. Met de SCOL-scres brengt de schl de sciale cmpetentie van uw leerlingen systematisch in kaart. Daarm gebruikt u de SCOL wanneer u: de ntwikkeling van sciale cmpetenties p klassen- f p schlniveau planmatig wilt aanpakken; met de uitkmsten van de SCOL-scres uw nderwijs inhudelijk vrm wilt geven; leerlingen, die extra ndersteuning ndig hebben, snel p het spr wilt zijn. Als er uit de scres aandachtspunten naar vren kmen, maakt de schl gebruik van de lessen uit Kinderen en hun sciale talenten. Deze lessen zijn cmpetentiegericht en kunnen vr specifieke aandachtspunten wrden ingezet, zwel p individueel niveau alswel p grepsniveau. 7

9 Pestprtcl ICBS De Trimaran He werkt de schl aan sciaal emtinele ntwikkeling? De schl kppelt de thema s en de lessen van de methde levensbeschuwing (Hemel en aarde) aan een van de nderwerpen van de psters van de stichting tegen zinls geweld. De leerkrachten plannen de inhuden in teamverband. Deze methde sluit aan bij de kerndelen vr sciaal emtinele ntwikkeling. Alle aspecten van dit vakgebied meten in de methde aan bd kmen. De daarbij behrende vaardigheden meten p een structurele manier getraind wrden. Bij iedere peride staan twee vaardigheden centraal. Deze vlledige werkwijze is beschreven in het stappenplan met het lieveheersbeestje p stap. Er wrdt gewerkt aan de vlgende vaardigheden: SFEER: Ik kan een bijdrage leveren aan een psitieve sfeer in de grep: Ik ben eerlijk Ik geef cmplimenten aan anderen Ik deel Ik km vr anderen p Ik ben dankbaar Ik verwnder mezelf Ik ben sprtief ZELFVERTROUWEN: Ik weet waar ik ged in ben en ik durf dit te laten zien: Ik kan mezelf presenteren Ik besef dat ik futen mag maken Ik ben trts p mezelf Ik mag mezelf zijn (dus k anders dan de rest) KIEZEN: Ik kan en mag kiezen Ik mag keuzes maken die afwijken van anderen Ik kan mgaan met grepsdruk Ik durf k nee te zeggen Ik accepteer keuzes van anderen Ik ken de gevaren van verslavingen 8

10 Pestprtcl ICBS De Trimaran WEERBAARHEID: Ik kan mgaan met bsheid en ik kan ruzies znder geweld plssen Ik kan het vierstappenplan hanteren Ik zeg dat ik iets niet wil Ik zeg heel duidelijk dat ik iets niet wil Ik waarschuw (bijv: als je nu niet stpt ga ik naar de juf ) Ik ver mijn waarschuwing uit Ik kan anderen een nieuwe kans geven Ik zek zelf naar plssingen Ik weet he ik mijn bsheid vr kan zijn. GEVOEL: Ik hu rekening met de gevelens van mezelf en anderen Ik herken verschillende gevelens: vreugde, verdriet, blijheid, bsheid, angst, enz. Ik kan naar anderen actief luisteren Ik kan iemand steunen Ik kan met iemand verleggen Ik kan gede vragen stellen aan iemand ANDERS ZIJN: Ik mag anders zijn Ik kan mgaan met verschillen in cultuur Ik weet diverse symblen betekenen uit diverse culturen Ik ken verschillende tradities van diverse culturen Ik heb kennis van verschillende geestelijke strmingen Ik kan mgaan met verschillen in uiterlijk Ik kan mgaan met verschillen in kleding Ik kan mgaan met verschillen van karakter Wat zijn de zeven guden afspraken? We creëren een veilige leermgeving dr met de kinderen na te denken ver he je p respectvlle wijze met elkaar kunt mgaan. Om dit te bereiken zijn er verschillende regels en afspraken: vr het gedrag p het schlplein, in de schl en in de grepen. De schl heeft de afspraken samengevat in de zeven guden afspraken. 9

11 Pestprtcl ICBS De Trimaran De zeven guden afspraken hangen zichtbaar in iedere grep, met ndersteuning van illustraties: Ik ben tegen alle vrmen van geweld Iedereen is even belangrijk Ik speel en werk samen, iedereen hrt erbij Ik ga zrgvuldig m met spullen van de schl f van iemand anders Ik nem iedereen bij zijn f haar eigen naam Als ik ruzie heb, de ik mijn best dit uit te praten Ik ga met een ander m, zals ik wil dat de ander met mij mgaat Wat is het vier-stappenplan? De leerlingen wrden p schl gestimuleerd m het vier stappenplan te te passen in vervelende en cnflictsituaties. Met het vier-stappenplan helpt leerlingen in een lastige situatie zelf naar plssingen te zeken. Het vier-stappenplan kmt uit de training rts en water Het vier stappenplan werkt als vlgt: 1. Zeg dat je iets niet wilt: Ik wil niet dat je achter mij aan zit! 2. Zeg met luide stem ngmaals dat je iets niet wilt: Ik zeg tch dat ik niet wil dat je achter mij aan zit! 3. Geef een waarschuwing. Bijvrbeeld: Als je er niet mee p hudt ga ik naar juf te! f Als je niet stp ga ik m hulp repen. 4. Ver de waarschuwing uit: Bijvrbeeld het kind gaat naar de leerkracht. Deze neemt actie. 10

12 Pestprtcl ICBS De Trimaran Op welke wijze gaat de schl m met cyberpesten? De schl ziet cyberpesten als een belangrijk nderdeel van het pestprbleem. De schl heeft zich m.b.v. Kpgrepbiblitheken verdiept in mediawijsheid. Hierbij wrden leerlingen en leerkrachten gewezen p de mgelijkheden en de gevaren van digitale middelen en sciale media. De schl werkt p de vlgende wijze preventief tegen cyberpesten: Leerlingen wrden bewust gemaakt van de gevaren p internet, de effecten van cyberpesten en de strafbare feiten. Er zijn heldere afspraken ver het gebruik van internet. Deze wrden met de leerlingen besprken. De schl kiest ervr m geen pagina s af te schermen. We kiezen vr een aanpak dat leerlingen hiertegen weerbaar gemaakt wrden en weten welke waarden en nrmen aanvaardbaar zijn. Leerlingen hebben een meldplicht. Op het mment dat een leerling p een pagina terecht kmt die niet wenselijk is, dan meld hij dit direct bij de leerkracht. De leerkrachten zijn mediawijs. Zij zijn geschld in mediawijsheid. De leerkrachten maken leerlingen mediawijs. De schl heeft hiervr delen gesteld per leerjaar. De leerkracht besteedt hierbij aandacht aan cyberpesten. Leerlingen wrden p de vlgende wijze gestimuleerd m cyberpesten tegen te gaan: Geef nit je wachtwrd en inlgnaam aan anderen. Zrg dat ze niet makkelijk te raden zijn. Dingen die je vr de webcam det, kunnen later p internet gezet wrden. Let daarm p met wat je det vr de cam, k als je denkt dat je vriend f vriendin dit nit zal den. Als je later ruzie krijgt, dan kan je vriend f vriendin de ft s en/f pnames p internet zetten en kan de hele schl het zien. Als je gepest wrdt dr mensen die je niet kent, vat het dan niet persnlijk p. Via internet schelden mensen makkelijker dan in het echte leven. Praat f chat erver als je gepest wrdt via je mbieltje. Je kunt k een ander nummer nemen en geef je nieuwe nummer dan alleen aan je vrienden. Neem de dreigementen van de ander niet altijd serieus: Ik weet waar je wnt, want ik ken je IPadres, ik kan je altijd achterhalen als je niet meewerkt.. Dat kan vaak helemaal niet, alleen de plitie kan je echte adres via je IP-adres achterhalen bij de prvider. 11

13 Pestprtcl ICBS De Trimaran He handelt de schl bij cyberpesten? Hiernder een beschrijving van een aantal situaties en p welke wijze de schl hierbij handelt. De schl gebruikt hierbij de infrmatie van het expertisecentrum pesten. ( Situatie 1 Een bltft van een leerling is p het internet geplaatst: Luister naar de leerling. Tn begrip en verrdeel niet. Neem cntact met de uders p. Meld dit bij de cntactpersn f vertruwenspersn. Meld dit bij de prvider met verzek tt verwijdering van de ft. Zet juw prvider in dit adres: abuse@prvider.nl Adviseer de uders aangifte bij de plitie te den. Prbeer de dader te achterhalen. Ver maatregelen richting dader uit. Situatie 2 Een leerling wrdt steeds lastig gevallen (stalking): Leer de leerling assertief te zijn: nee zeggen, cntact afsluiten. De leerling niet laten ingaan p de stalker. Breng de uders p de hgte. Adviseer de uders en de leerling m bewijslast te verzamelen. Adviseer de uders aangifte bij de plitie te den. Situatie 3 Over een leerling wrdt gerddeld via MSN: Geef steun en luister naar de leerling. Adviseer de leerling berichten te bewaren en p te slaan. Prbeer de dader te achterhalen via systeembeheerder en slachtffer. Bespreek het met de leerkracht/vertruwenspersn. Spreek de pesters aan. Ver eventueel een klassengesprek. Neem cntact met de uders p. Prbeer de dader p te spren Sms is de identiteit van de dader te achterhalen dr uit te zeken van welke cmputer p schl het bericht is verznden. Je gebruikt daarvr de zgenaamde lgfiles van de schl-server (centrale cmputer). Vanzelfsprekend heb je daar wel (technische) ndersteuning van een ICT-cördinatr, systeembeheerder, en/f externe beheerder vr ndig. Ga na wanneer het bericht verstuurd is en welke klas p dat mment gebruik maakte van de cmputers. De stijl van het bericht en eventuele taalfuten kunnen de dader verraden. De dader kan wellicht k wrden gevnden dr in de klas te praten ver wat er is gebeurd. Sms is het niet mgelijk een dader te achterhalen en zit er niets anders p dan het effect te minimaliseren. 12

14 Pestprtcl ICBS De Trimaran Dat kan het beste dr het slachtffer p het hart te drukken niet te reageren p haatmail f andere ngewenste berichten. Blkkeren van afzenders Smmige prgramma s hebben de mgelijkheid m specifieke afzenders te blkkeren. De schl verwijst indien ndzakelijk naar het expertisecentrum pesten ( Op den duur lnt het wellicht de meite de leerling een nieuw mailadres te laten nemen.. We infrmeren de leerlingen dat ze altijd heel vrzichtig meten zijn met het drgeven van hun mailadres aan anderen. Cyberpesten is strafbaar Er zijn verschillende vrmen van cyberpesten die strafbaar zijn. Leerlingen realiseren zich dat vaak niet. Ok wanneer het slachtffer lichamelijk letsel f materiële schade is tegebracht, kan de plitie wrden ingeschakeld. Indien er nder schltijd f tegen leerkrachten van de schl strafbare feiten wrden gepleegd zal de schl aangifte den bij de plitie. De schl raadpleegt hiervr het expertisecentrum pesten ( 13

15 Pestprtcl ICBS De Trimaran He werkt het prtcl schrsing en verwijdering? Het prtcl schrsing en verwijdering treedt in werking als er sprake is van ernstig ngewenst gedrag dr een leerling, waarbij psychisch en / f lichamelijk letsel aan derden is tegebracht, f indien hierte een ernstige bedreiging ntstaat. Er zijn in dat geval drie mgelijkheden: Een time ut In geval van een time ut wrdt de leerling vr de rest van de dag de tegang tt de schl ntzegd. Schrsing Bij een vlgend incident, f in een uitznderlijk geval dat het vrgevallen incident z ernstig is, kan wrden vergegaan tt een frmele schrsing. De schrsing bedraagt maximaal 3 weken en kan hguit 2 maal wrden verlengd. Verwijdering Bij het zich meermalen vrden van een ernstig incident, dat ingrijpende gevlgen heeft vr de veiligheid en/f de nderwijskundige vrtgang van de schl, kan wrden vergegaan tt verwijdering. i APS, Expertisecentrum pesten, Utrecht ii APS, Expertisecentrum pesten, Utrecht