Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding

Transcriptie

1 Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie en dyscalculie en spellingsbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Zwlle

2 Signalering en Begeleiding dyslectische / dyscalculische leerlingen Dyslexie: Strnis gekenmerkt dr een hardnekkig prbleem met het aanleren en het accuraat en/f vlt tepassen van het lezen en/f spellen p wrdniveau'. 1 p de 20 mensen is dyslectisch. Tch is het nderwijs niet autmatisch ingesteld p de manier waarp dyslectische leerlingen infrmatie verwerken. Daarm is het belangrijk dat we gede afspraken maken ver he we mgaan met dyslectische leerlingen binnen nze schl. Als je als mentr f als vakdcent vermedt dat een leerling dyslectisch is vlg je de prcedure beschreven in de samenvatting van het dyslexieprtcl. Dyscalculie: Leerstrnis die ntstaat als gevlg van strnissen in de cgnitieve ntwikkeling van het kind. Strnissen in de cgnitieve ntwikkeling kunnen het gevlg van een hersenbeschadiging f erfelijk van aard zijn. Daarnaast kunnen strnissen ptreden bij ernstige didactische en pedaggische verwaarlzing. Wil men van dyscalculie bij een kind spreken dan met er sprake zijn van een (ruime)achterstand in rekenen in vergelijking met leeftijdgenten. Daarnaast meten er geen andere strnissen en geen gestrde ruimtelijke ntwikkeling aanwezig zijn. Men spreekt vaak k van dyscalculie als leerlingen blijvende en pvallende meilijkheden hebben met rekenvaardigheden en wiskunde en dit ndanks een nrmale intelligentie. Deze leerlingen kunnen meilijkheden hebben met het begrijpen van de wiskunde, maar de meilijkheden kunnen zich k uiten in pvallend veel rekenfuten znder gemis aan begrip. Nieuwe leerlingen algemeen: Elke nieuwe leerling p nze lcatie wrdt verwelkmd dr de teamleider. De gegevens van de leerling wrden drgenmen en indien ndig besprken met de leerling en /f de uders. De teamleider neemt tevens cntact p met de basisschl. Als de leerling al een dyslexie,- dyscalculieverklaring heeft, wrdt deze gekpieerd vr de zrgcördinatr. De gekpieerde dyslexie,- dyscalculieverklaringen wrden gecntrleerd dr de rthpedagg die aan de schl verbnden is (Karien Nijhf). Vervlgens wrdt de leerling p de dyslexie,- dyscalculielijst geplaatst en krijgt de leerling een pasje. Op dit pasje staan de belangrijkste faciliteiten die vr elke dyslectische,- dyscalculische leerling gelden: aangepaste berdeling (afspraken per sectie) 20% extra tijd bij tetsen vergrtingen van tetsen De gewenste faciliteiten wrden aangekruist (niet alle leerlingen willen bijvrbeeld vergrtingen). Daarnaast kan de zrgcördinatr een regel p het pasje invullen met een specifiek met de leerling vereengekmen faciliteit, bijvrbeeld gebruik van een laptp. Indien de leerling gebruik maakt van een laptp, gesprken beken, enz. dient het materiaal privé aangeschaft te wrden. Er bestaan mgelijkheden vr subsidie. De Remedial Teacher (Willie Hbbeling) zal met elke dyslectische leerling een afspraak maken vr spellingshulp en handreikingen geven die vr deze leerling specifiek van tepassing zijn. De uders wrden hier schriftelijk van p de hgte gesteld en kunnen dit gesprek dus met hun kind vrbereiden. Lang niet alle leerlingen maken gebruik van deze mgelijkheid. In de eerste plaats mdat ze al erg veel extra lessen p de basisschl hebben gevlgd en k mdat ze de extra tijd vaak beter kunnen inzetten bij andere vakken. Dezelfde mgelijkheid is er vr dyscalculische leerlingen. De zrgcördinatr (Maaike Bsman) zrgt ervr dat er een lijst beschikbaar is met de namen van de leerlingen die een geldige verklaring hebben en een exemplaar van het dyslexieprtcl. Vr vragen kun je bij haar terecht. De dcenten en mentren dragen de verantwrdelijkheid met de leerling te verleggen en de faciliteiten te hnreren. De mentr is vervlgens de aangewezen persn m te cmmuniceren met de leerling en zijn / haar uders.

3 Signalering verige leerlingen: Sms blijkt pas later tijdens de schllpbaan dat een leerling prblemen heeft die p dyslexie,- dyscalculie wijzen. Dcenten, mentren, uders en leerlingen gaan met dit vermeden naar de zrgcördinatr. Hiervr zijn 2 dingen ndig: 1. een dr dcent(en) vreemde talen ingevuld aanmeldingsfrmulier vr de rthpedagg (te verkrijgen bij zrgcördinatr) 2. een kpie van relevante zaken uit het leerling-dssier. De zrgcördinatr verweegt samen met de rthpedagg f nadere stappen ndig zijn. Znder deze dcumenten kan geen verleg plaatsvinden! Vaak blijkt al een nderzek te hebben plaatsgevnden f is er meer aan de hand. Indien wenselijk, dan zal nader nderzek / screening vlgen. Onderzek: Onderzek vindt plaats buiten nze lcatie (p Het Lumeijn ). Ouders kunnen kiezen vr uitgebreid f beperkt nderzek. De uders betalen een eigen bijdrage afhankelijk van het srt nderzek. De schl betaalt de rest. De lcatie heeft elk jaar een budget vr een bepaald aantal nderzeken. De zrgcördinatr verlegt met de schlleiding f nderzek (ng) mgelijk is. Verdere begeleiding: Als uit nderzek blijkt dat de leerling dyslectisch,- dyscalculisch is, krijgt hij / zij een verklaring en begeleiding van de remedial teacher. Zij bepaalt samen met de leerling welke begeleiding verder gewenst en mgelijk is. Na het eerste leerjaar wrdt geen standaard begeleiding meer gegeven. De mentr zal met de leerling en / f uders verleggen en in de gaten huden f extra hulp ndig is. Mcht er, naast de begeleiding die dcenten bieden, extra hulp gewenst zijn, dan bespreekt de mentr met de zrgcördinatr de mgelijkheden. OPDC: De lcatie maakt gebruik van de diensten van OrthPedaggisch en Didactisch Centrum Het Lumeijn. Een rthpedagg en een remedial teacher zijn gemiddeld één dagdeel in de week p de lcatie Carlus Clusius aanwezig. Elke mentr en dcent kan met (krte) vragen bij de rthpedagg terecht. Ok kunnen beiden p verzek van de schlleiding studiemiddagen vr dcenten verzrgen.

4 Dyslectische leerlingen p het Carlus Clusius Cllege Heb ik dyslexie f ben ik gewn niet z ged in spellen? Een leerling kmt vanaf de basisschl binnen met een dyslexieverklaring Er is ng geen dyslexieverklaring, maar wel duidelijke aanwijzingen / prblemen die duiden p dyslexie Verklaring wrdt bekeken dr rthpedagg. Leerling krijgt dyslexiepas. - 20% extra tijd bij tetsen - indien gewenst een vergrting - aangepaste berdeling De leerling valt p bij (talen)dcenten. Zij kunnen, in verleg met de zrgcördinatr, een intake gesprek bij de rthpedagg aanvragen a.d.h. van een aanvraagfrmulier. De leerling valt p bij het spellingdictee en wrdt uitgendigd vr de spellingbegeleiding. De basisschl f de uders geven aan zrgen te hebben ver de spellingzwakte van de leerling. De leerling wrdt uitgendigd dr de RT-er. Zij biedt de leerling hulp p maat aan m hem / haar te begeleiden bij het schlwerk. Dit gaat in (schriftelijk) verleg met uders. Wanneer de rthpedagg na een screening, duidelijke aanwijzingen ziet tt dyslexie wrdt, altijd in verleg met de uders, een vervlgnderzek aangevraagd. Wanneer de Remedial Teacher aanwijzingen vr dyslexie vindt, wrdt dezelfde prcedure met de rthpedagge gestart. Deze zrg kmt (via de mentr) bij de zrgcördinatr. Na verleg met de talendcenten kan een intake gesprek bij de rthpedagge wrden aangevraagd. N.B. Waar dyslexie staat kan k dyscalculie gelezen wrden.

5 Schlafspraken m.b.t. dyslectische leerlingen: Maak duidelijk aan klasgenten dat extra faciliteiten geen vrrecht maar ndzaak zijn. Overhr met regelmaat mndeling f bespreek de tets na. Bied tetsen duidelijk en ged leesbaar aan (lettertype 12 f grter) en indien gewenst een vergrting. Een dyslect heeft recht p 20% meer tijd vr het maken van een tets. Tip: maak tetsen van een half uur, zdat k een dyslect de tets ng tijdens de les af kan maken. Geef ruim de tijd vr het lezen van beken. Cntrleer met regelmaat agenda, werkbeken en schriften m te zien f de aantekeningen leesbaar zijn vergenmen: geef anders kpieën van een klasgent. Bespreek de aanpak van het huiswerk (k een taak van de mentr) en slecht gemaakte tetsen. Heb psitieve verwachtingen: benadruk waar de leerling ged in is en stel reële eisen aan werk en werkhuding. Zrg vr succeservaringen en bespreek waar het succes aan te danken is. wéér een nvldende, ik heb z hard geleerd ik leer wel niet meer, ik de het tch nit ged! vlgende keer beter je best den jngen! Geef psitieve feedback, zdat de leerling gemtiveerd blijft. Sta gebruik van het wrdenbek te. Sta gebruik van laptp te en / f indien ndig dictafn. (p initiatief van de uders aan te schaffen als privé bezit) Laat de leerlingen met een cde (D) bven tetsen aangeven dat hij / zij dyslectisch is. Geef een dyslexiepas waarp faciliteiten genemd staan waar de leerling recht p heeft. Geef geen nvrbereide leesbeurten in de klas. Adviseer uders ingesprken beken en methden. Reken spellingfuten alleen mee in de berdeling indien daar gegrnde redenen vr zijn. Maak afspraken vr de berdeling binnen de eigen sectie en in de vakgrep mderne vreemde talen. Berdeel de leerling p zijn vakinhudelijke kennis en niet p de spelling. Plan geen twee tetsen vreemde talen p één dag. Uit: Dyslexie, een praktische gids vr schlen vr Vrtgezet Onderwijs Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen

6 Schlafspraken m.b.t. dyscalculische leerlingen: Nrmering: Berdeel het del van de tets Bij berdeling nderscheid maken tussen srten futen. Sepeler mgaan met rekenfuten, als inzicht wel is aangetnd. Herhalingsfuten niet meetellen, uitzndering beregelde futen. Bij vergang waar ndig en gewenst rekening huden met dyscalculie. Mndelinge telichting bij berekeningen laten geven. Aanbiedingsvrm tetsen: Zrg vr een duidelijke lay-ut (niet alleen van belang vr dyscalculische leerling); geen handgeschreven tetsen. Tetsen waar ndig vergrten (bij gemeenschappelijke tetsen eigen dcent verantwrdelijk vr vergrten; hij/zij verlegt met leerling f het ndzakelijk is dat de tetsen vergrt wrden) Geen tetsen dicteren. Geen tetsen van het brd laten verschrijven. Organisatie tetsen: 20% extra tijd vr het maken van tetsen Mgelijkheid tetsen maken buiten klaslkaal (verleg met teamleider) Bij exacte vakken (bijv. bepaalde tetsen ecnmie en aardrijkskunde) minder van hetzelfde in extra tijd. Gebruik laten maken van een rekenmachine. Gede spreiding van exacte tetsen in de tijd (bijv. geen 3 exacte vakken tetsen in 1 week) Tetsen ruim van te vren pgeven. Klassenmanagement: Maak duidelijk aan klasgenten dat extra faciliteiten geen vrrecht maar ndzaak zijn. Gelegenheid geven m dictaten (van klasgenten) te kpiëren m eigen werk te kunnen crrigeren, Waar mgelijk leerstf auditief en visueel aanbieden. Pre-teaching. Nagaan f instructies begrepen zijn. Extra instructies. Futen bespreken. Extra structuren van rekenpgaven geven. Aanleren van zelfinstructiestrategieën. Rekenkundige aantekeningen p papier geven. Adviezen pgesteld dr rthpedagg Karien Nijhf, Orthpedaggisch en Didactisch Centrum Het Lumeijn Zwlle

7 Spellingbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Alle brugklasleerlingen maken tijdens de les Nederlands een spellingdictee (en een stilleestets.) De spellingtets wrdt nagekeken dr de eigen dcent Nederlands. De zrgcördinatr en de Remedial Teacher verwerken de scres van alle leerlingen. Leerlingen die pvallend laag scren, wrden uitgendigd m een tweede dictee te maken. De leerling maakt het tweede dictee vldende. De leerling maakt het tweede dictee nvldende. Er is geen vervlgactie. Als een leerling (f uders) zelf aangeeft hulp ndig te hebben is dit mgelijk. De leerling wrdt uitgendigd m deel te nemen aan de spellingbegeleiding. Dit is p vrijwillige basis, maar wrdt sterk aangeraden! De uders besluiten hun kind niet te laten deelnemen aan de spellingbegeleiding. De uders besluiten hun kind wel te laten deelnemen aan de spellingbegeleiding. Wij vragen hen de uitndiging vrzien van handtekening te returneren. De leerling vlgt in elk geval tt eind januari 1x per week spellingbegeleiding. eind januari wrdt een derde spellingdictee afgenmen. De leerling scrt vldende en kan stppen met de spellingbegeleiding. De leerling scrt nvldende en gaat dr met de spellingbegeleiding.