Rapportage Burgeronderzoek: Stads- en Buurtmonitor Kerkrade 2015

Transcriptie

1 Rapportage Burgeronderzoek: Stads- en Buurtmonitor Kerkrade 2015 Rapportage burgeronderzoek Parkstad Limburg 2016: Stads- en buurtmonitor Kerkrade door bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Heerlen Telefoon: Internet: november 2016 Gegevens mogen worden overgenomen, mits met bronvermelding. Verveelvoudiging voor eigen of intern gebruik is toegestaan.

2 2

3 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING 5 INLEIDING 7 LEESWIJZER 8 1. LEEFBAARHEID Algemene kwaliteit woonomgeving Fysieke kwaliteit woonomgeving Sociale kwaliteit woonomgeving Woningwaardering Beheer en onderhoud OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID Onveiligheidsgevoelens in eigen buurt Perceptie openbare orde- en veiligheidsproblemen MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE EN SOCIAAL NETWERK Mantelzorg Sporten Maatschappelijke participatie Eenzaamheid Zelfredzaamheid BEWONERSPROFIEL Opleiding Werkzame beroepsbevolking MAATSCHAPPELIJKE INDICATOREN REFERENTIES 49 Bijlage 1: Onderzoeksverantwoording 52 3

4 4

5 SAMENVATTING Vanaf 2001 is het burgeronderzoek Parkstad Limburg elke twee jaar voor een belangrijk deel gewijd aan het thema Leefbaarheid en Veiligheid. Vanwege de grootte van de steekproef, ca inwoners in Parkstad Limburg, is het mogelijk om niet alleen uitspraken op gemeenteniveau te presenteren, maar ook op buurtniveau. In Kerkrade zijn in de periode september-oktober 2015 ruim burgers benaderd om deel te nemen aan het burgeronderzoek. Bijna vragenlijsten zijn ingevuld retour gekomen, hetgeen een respons van 29% betekent. Het onderhavige rapport geeft een goed beeld hoe de leefbaarheid en veiligheid van de bewoners in hun eigen buurt ervaren wordt, hoe men het sociale (woon- en leef) klimaat beoordeelt, en in welke mate men maatschappelijk en sociaal actief is. De cijfers die in dit rapport beschreven zijn, hebben uitsluitend betrekking op subjectieve cijfers. Er is een terugblik mogelijk is tot 2001, de cijfers zijn echter primair vergeleken met die uit U kunt de ontwikkeling vanaf 2001 ook zien door de digitale Parkstadmonitor te raadplegen ( Algemeen Grosso modo laten de resultaten een neutrale ontwikkeling zien. De perceptie van Kerkradenaren van hun woon- en leefomgeving is in 2015 nauwelijks veranderd ten opzichte van Daarnaast laat Kerkrade op enkele aspecten een positieve ontwikkeling zien. Zo is het aandeel personen dat naar eigen zeggen slachtoffer is geweest van veelvoorkomende criminaliteit, zoals geweldsdelicten, vermogensdelicten of vandalismedelicten gemiddeld met 5 procentpunten gedaald. Op landelijk niveau is ook een daling van het slachtofferschap te zien (CBS, 2015). Het aandeel personen dat zich weleens onveilig voelt is stabiel gebleven. Ook deze uitkomst is conform de landelijke ontwikkeling (CBS, 2015). De economische ontwikkeling in ogenschouw nemende is dit een positief beeld. Economische malaise heeft namelijk een negatieve invloed op gevoelens van onveiligheid. Daarnaast blijkt dat de sociale samenstelling van buurten een eminente rol speelt bij o.a. de perceptie van onveiligheid. Uit onderzoek blijkt namelijk dat bewoners zich onveiliger voelen in buurten met een lagere sociaaleconomische status (Oppelaar & Wittebrood, 2006). Op buurt(cluster)niveau laten met name Kerkrade-Centrum/Holz, Waubacherveld en Heilust/Kaalheide een positieve ontwikkeling zien ten opzichte van De buurten Erenstein/Rolduckerveld, Hopel/Vink en Gracht hebben zich ten opzichte van twee jaar geleden met name op het gebied van leefbaarheid en veiligheid relatief ongunstig ontwikkeld. Daar is het met name opvallend dat bewoners in de buurt Gracht relatief minder zijn gaan participeren aan maatschappelijk activiteiten en dat in Erenstein/Rolduckerveld vooral een achteruitgang is te constateren op het gebied van openbare orde en veiligheid. Leefbaarheid Kerkradenaren zijn in het algemeen tevreden over hun woonomgeving. Gemiddeld beoordelen ze de kwaliteit van hun woonomgeving met een 6,8. In vergelijking met 2013 (6,7) is dit beeld stabiel gebleven. De inwoners uit de buurten Kerkrade-Centrum, Terwinselen en Waubacherveld zijn in het algemeen positiever over de algemene kwaliteit van hun woonomgeving, buurtoverlast, sociale cohesie en verloedering (ten opzichte van Kerkrade gemiddeld). 5

6 Veiligheid In 2015 voelt 46% van de Kerkradenaren zich weleens onveilig in de eigen buurt. Daarmee is de perceptie van onveiligheid gelijk gebleven ten opzichte van Onveiligheidsgevoelens worden door diverse factoren beïnvloed (o.a. omgeving, persoonlijke ervaringen). Uit het huidige onderzoek blijkt dat onveiligheidsgevoelens twee keer zo hoog zijn bij personen die in de afgelopen 12 maanden slachtoffer geworden zijn van een crimineel delict, als bij niet-slachtoffers. Ook bestaat er een duidelijk positief verband tussen verloedering en buurtoverlast enerzijds en onveiligheidsgevoelens anderzijds. Het aandeel personen dat naar eigen zeggen in de afgelopen 12 maanden slachtoffer is geweest van misdrijven is gedaald. Ook is de perceptie van vermogensdelicten in Kerkrade afgenomen, hetgeen als een positief signaal mag worden aangemerkt. Maatschappelijke participatie en sociaal netwerk De maatschappelijke participatie is een maat voor actieve maatschappelijke en sociale betrokkenheid van de burger. Hierbij gaat het om gezamenlijk sporten, uitgaan, het verrichten van vrijwilligerswerk, het verrichten van hobby s en het ontmoeten van vrienden en familie. Deze maatschappelijke participatie bedraagt in 2015 gemiddeld een 3,6. Op korte termijn (t.o.v. 2013) zien we een lichte stijging (+0,2). Als ingezoomd wordt op sporten (al of niet samen met anderen) blijkt dat bijna de helft van de Kerkradearen minimaal één keer per week sport. Inwoners van Kerkrade sporten iets meer (+2%) dan in Een andere vorm van maatschappelijke participatie die in het huidige onderzoek gemeten is heeft betrekking op (verleende) mantelzorg. Eén op de vier Kerkradenaren verleent (minimaal eens per maand) mantelzorg. Dit aandeel varieert aanzienlijk tussen de buurten, van 16% in Erenstein/Rolduckerveld tot 29% in Kerkrade-Centrum/Holz. Verder is zelfredzaamheid een indicator om de deelname aan de samenleving in kaart te brengen. Hierbij gaat het om zelfstandig (fysiek, sociaal en economisch) te kunnen functioneren. In 2015 geeft 80% van de Kerkradenaren aan zelfredzaam te zijn. Tussen 2013 en 2015 is dit aandeel gestegen met drie procentpunten. Op buurtniveau is de zelfredzaamheid relatief het laagst in de buurt Gracht. 6

7 INLEIDING In het beleid van de gemeente Kerkrade bestaat veel aandacht voor zaken die spelen op het niveau van de buurten. Bij het ontwikkelen van een dergelijk beleid is het een noodzakelijke voorwaarde om te beschikken over op de buurten toegesneden informatie. Deze Stads- en Buurtmonitor Kerkrade voorziet grotendeels hierin. Hij geeft inzicht in de kwaliteit van de leefbaarheid van de buurten in Kerkrade anno Bij het ontwikkelen van buurtgeoriënteerd beleid is het een noodzakelijke voorwaarde om te beschikken over op de buurten toegesneden informatie. Een grote meerwaarde daarbij is dat de uitkomsten van 2015 vergeleken kunnen worden met die van 2001, 2003, 2005, 2007, 2009, 2011 en Op die manier ontstaat een goed beeld van de ontwikkeling van de leefbaarheid in de Kerkraadse buurten in de afgelopen jaren. Zo wordt in het Kerkraadse beleid daadwerkelijk invulling gegeven aan monitoring: het volgen van maatschappelijke ontwikkelingen in de tijd. De in deze Stads- en Buurtmonitor gepresenteerde informatie is afkomstig uit het burgeronderzoek Parkstad Limburg Dit onderzoek is in de vorm van een schriftelijke enquête afgenomen onder inwoners in de regio Parkstad Limburg. In Kerkrade hebben inwoners een vragenlijst ontvangen. Bijna van deze Kerkradenaren hebben de moeite genomen de uitgebreide vragenlijst in te vullen en te retourneren; voor Kerkrade komt de respons daarmee uit op 29%. In de vragenlijst zijn de volgende thema s aan de inwoners voorgelegd: leefbaarheid, veiligheid, beheer en onderhoud, milieu, verkeer, maatschappelijke participatie en sociaal netwerk, zoals sporten, mantelzorg, eenzaamheid en zelfredzaamheid en achtergrondkenmerken zoals opleiding en arbeidsparticipatie. Over een selectie van deze onderwerpen wordt in deze Stads- en Buurtmonitor gerapporteerd. Het gaat dan met name om die thema s die een beeld geven van de beleving van de directe woon- en leefomgeving door de burger: leefbaarheid, wonen, veiligheid en maatschappelijke participatie in de buurt. De resultaten van de andere thema s worden weergegeven in de zgn. digitale Parkstadmonitor: De onderwerpen gemeente, gemeentelijke dienstverlening, communicatie en gemeentebestuur komen in een separate rapportage (op gemeenteniveau) aan bod. De Stads- en Buurtmonitor Kerkrade is in feite een specifiek op Kerkrade toegespitste verdieping van deze digitale Parkstadmonitor. Om een vinger aan de pols te kunnen houden zullen overigens vervolgmetingen nodig zijn; alleen zo kan worden vastgesteld hoe de leefbaarheid, veiligheid en maatschappelijke participatie in de Kerkraadse buurten zich in de komende jaren verder ontwikkelt. De eerstvolgende meting is voorzien voor Voor meer informatie over deze Stads- en Buurtmonitor kunt u contact opnemen met dhr. W. Grouls van de gemeente Kerkrade. Hij is telefonisch bereikbaar via het Klant Contact Centrum (KCC) op het telefoonnummer of of per (gemeentehuis@kerkrade.nl). 7

8 LEESWIJZER Hieronder worden enkele punten toegelicht die van belang zijn bij het lezen en interpreteren van de in deze Stads- en Buurtmonitor gepresenteerde onderzoeksuitkomsten. Voor onderzoekstechnische achtergrondinformatie wordt verwezen naar de onderzoeksverantwoording die als bijlage bij dit rapport is opgenomen. Algemeen De onderzoeksresultaten zijn gebaseerd op enquêteonderzoek, waarin de inwoners over allerlei onderwerpen zijn bevraagd. Dit betekent dat niet per se de feitelijke situatie, maar de beleving / perceptie ervan door de burger in beeld is gebracht. Het gaat dus om opvattingen, meningen en gerapporteerd gedrag, of anders gezegd: de werkelijkheid gezien door de ogen van de burger. Om een compleet beeld van de maatschappelijke realiteit te krijgen is het wenselijk naast deze subjectieve informatie meer objectieve informatie uit gegevensbronnen van bijvoorbeeld overheidsorganisaties en maatschappelijke instellingen te verzamelen. Op die manier kan getoetst worden in hoeverre de maatschappelijke realiteit zoals vastgelegd in registraties, overeenkomt met de beleving ervan door de burger. Deze matching van subjectieve en objectieve informatie valt echter buiten het kader van dit rapport. In de digitale Parkstadmonitor ( is deze mix van subjectieve en objectieve gegevens wél opgenomen, niet alleen op regionaal en gemeentelijk niveau maar ook op buurtniveau. Opbouw rapport De hoofdstukken in deze Stads- en Buurtmonitor zijn niet allemaal van dezelfde orde. Aan de opbouw van het rapport ligt de volgende structuur ten grondslag: - Hoofdstukken 1 en 2 (leefbaarheid en openbare orde en veiligheid) In deze hoofdstukken worden de buurtgerelateerde thema s uit het burgeronderzoek inhoudelijk behandeld. De uitkomsten hebben betrekking op de beleving van de directe woonomgeving door de bewoners. Het referentiekader is dus de buurt waarin men woont. - Hoofdstuk 3 (maatschappelijke participatie en sociaal netwerk) In dit hoofdstuk wordt de deelname aan (maatschappelijke) activiteiten beschreven. Hierbij kan gedacht worden aan sportdeelname, het verlenen van mantelzorg en maatschappelijke participatie in het algemeen. Daarnaast wordt inzicht verschaft in het sociale netwerk van bewoners, waarbij onder andere eenzaamheid en zelfredzaamheid beschreven worden. 8

9 - Hoofdstuk 4 (bewonersprofiel) In dit hoofdstuk wordt aan de hand van een aantal kenmerken een profiel van de bevolking van de Kerkraadse buurten geschetst, namelijk opleidingsniveau en arbeidsparticipatie. Dit bewonersprofiel kan gebruikt worden als achtergrond bij de in de voorgaande hoofdstukken gepresenteerde informatie. - Hoofdstuk 5 (maatschappelijke indicatoren) Een deel van de gepresenteerde gegevens wordt in het laatste hoofdstuk vertaald in maatschappelijke indicatoren. Het gaat dan in feite om kerngegevens die een indicatie geven van de beleving van de woonomgeving door de burger. Op basis hiervan kunnen de Kerkraadse buurten op een compacte manier met elkaar vergeleken worden, zowel voor wat betreft de stand van zaken in 2015 als voor wat betreft de recente ontwikkelingen tussen 2013 en De indicatorenvergelijking is weergegeven in de vorm van een mozaïekplaatje dat de belangrijkste uitkomsten samenvat. In de bijlage is de onderzoeksverantwoording opgenomen (bijlage 1). Weergave onderzoeksuitkomsten De onderzoeksuitkomsten zijn gepresenteerd in de vorm van grafieken, tabellen en aanvullende commentaren. Daarbij worden de gegevens op de volgende drie manieren weergegeven: - percentages - schaalscores - rapportcijfers. Voor een goede interpretatie van de onderzoeksuitkomsten moeten over het gebruik van deze percentages, schaalscores en rapportcijfers vooraf de volgende technische opmerkingen worden gemaakt. - Percentages De berekening van percentages is gebaseerd op alle respondenten (onderzoeksdeelnemers) die een antwoord op de vraag gegeven hebben, inclusief weet niet/geen mening. In een aantal gevallen is in de vragenlijst gewerkt met een zgn. vijfpuntsschaal. Dit betekent dat de respondenten bij het invullen van de vragenlijst behalve voor een neutraal antwoord (bijv. niet tevreden/niet ontevreden ) ook hebben kunnen kiezen voor de genuanceerde antwoordmogelijkheden tevreden en zeer tevreden, of ontevreden en zeer ontevreden. Bij het weergeven van de antwoordpercentages in dit rapport zijn in die gevallen de twee categorieën tevreden en zeer tevreden samengevoegd tot één categorie, namelijk (zeer) tevreden. Op dezelfde manier zijn ook de andere in het onderzoek voorkomende antwoordmogelijkheden eens en helemaal eens samengevoegd tot (helemaal) eens, prettig en zeer prettig tot (zeer) prettig, en gehecht en zeer gehecht tot (zeer) gehecht. 9

10 - Schaalscores Bij de berekening van schaalscores zijn de in de vragenlijst gegeven valide antwoorden omgerekend naar een schaal van 0 tot en met 10, waarbij deze schaal een indicatie geeft van bijvoorbeeld de mate van tevredenheid over een onderwerp of de frequentie waarin een verschijnsel voorkomt. De schaalscore voor tevredenheid komt bijvoorbeeld als volgt tot stand: alle respondenten die tevreden zijn over een bepaald onderwerp krijgen 10 punten, de respondenten die tevreden noch ontevreden zijn 5 punten, en de respondenten die ontevreden zijn 0 punten. Door op die manier de punten van alle respondenten te middelen wordt één schaalscore voor tevredenheid berekend die ligt tussen 0 (= zeer ontevreden) en 10 (= zeer tevreden). Deze schaalscore voor tevredenheid is daarmee vergelijkbaar met (de van school bekende) rapportcijfers. - Rapportcijfers Incidenteel is in deze rapportage ook gebruik gemaakt van rapportcijfers. In die gevallen is de respondent gevraagd een waardeoordeel over een onderwerp te geven in de vorm van een cijfer dat loopt van 1 (= zeer slecht) tot en met 10 (= zeer goed). Door de toegekende rapportcijfers van alle respondenten te middelen komt er een gemiddeld rapportcijfer tot stand dat een indicatie geeft van de waardering die de burger heeft voor een bepaald onderwerp. - Kaartjes De geografische kaarten van Kerkrade laten zien hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraads gemiddelde. Olijfgroen is gunstiger ten opzichte van het Kerkraads gemiddelde, lichtgeel is neutraal en violet is ongunstiger ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde. 10

11 Buurtindeling In deze Stads- en Buurtmonitor wordt de gebruikelijke buurtindeling voor Kerkrade gehanteerd. Deze indeling onderscheidt in totaal 17 buurten. Ter verduidelijking geeft de volgende tabel een overzicht van de in deze monitor beschreven buurten. Peildatum voor de inwoneraantallen is 1 januari Tevens zijn de inwoneraantallen van 2011 en 2013 weergegeven (in 2015 is het laatste burgeronderzoek verricht). Overzicht samenstelling buurten, per 1 januari, Buurten Spekholzerheide Heilust Terwinselen Kaalheide Gracht Verspreide huizen(wo. Dentgenbach) Kerkrade-Centrum Holz Nulland Bleijerheide Erenstein Rolduckerveld Chevremont Haanrade Eygelshoven-Kom Hopel Waubacherveld Vink Kerkrade

12 1. LEEFBAARHEID Dit eerste hoofdstuk gaat over de wijze waarop de bewoners hun buurt als woon- en leefomgeving ervaren. De leefbaarheid van de buurt staat dus centraal. In de paragrafen 1.1 tot en met 1.3 komen de algemene, fysieke en sociale kwaliteit van de buurt ter sprake, gezien door de ogen van de burger, aan de orde. Het hoofdstuk wordt afgesloten met de waardering voor de woonsituatie (1.4) en beheer en onderhoud (1.5). 1.1 Algemene kwaliteit woonomgeving Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 6,5 6,6 01 Heilust 5,8 6,1 02 Terwinselen 7,5 7,9 03 Kaalheide 6,2 6,9 04 Gracht 6,5 6,4 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 7,4 7,8 13 Holz 7,0 7,4 14 Nulland 6,3 6,3 15 Bleijerheide 5,6 5,6 11 Erenstein 6,4 7,1 12 Rolduckerveld 6,5 5,6 24 Chevremont 6,4 6,5 25 Haanrade 7,1 7,2 20 Eygelshoven-Kom 6,9 7,0 21 Hopel 6,8 6,8 22 Waubacherveld 7,6 7,8 23 Vink 7,2 6,4 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Figuur 1 12

13 Waardering woon- en leefomgeving Hoe waarderen de inwoners de buurt als woon- en leefomgeving? Wonen ze er graag of niet? Om hier een beeld van te krijgen is de inwoners in het Burgeronderzoek Parkstad Limburg een aantal stellingen voorgelegd. Het gaat om de volgende leefbaarheidstellingen: - De mensen in deze buurt blijven hier graag wonen. - Het is vervelend om in deze buurt te wonen. - Als het maar enigszins mogelijk is ga ik uit deze buurt verhuizen. - Als je in deze buurt woont heb je het goed getroffen. - Het is prettig wonen in deze buurt. Vervolgens zijn de antwoorden op deze stellingen omgerekend naar een schaalscore voor de algemene kwaliteit van de woonomgevi ng die loopt van 0 (= zeer laag) t/m 10 (= zeer hoog). In de kaart is weergegeven hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) respectievelijk ongunstig (violet). In figuur 1 is te zien dat de algemene kwaliteit van de woonomgeving in de buurten Waubacherveld, Terwinselen en Centrum hoger dan het Kerkraadse gemiddelde van 6,8 ligt. De buurten Rolduckerveld, Bleijerheide en Heilust scoren negatief ten opzichte van het stedelijk gemiddelde. Ontwikkeling en vergelijking Figuur 2 laat de ontwikkeling zien van de gemeente Kerkrade over de afgelopen 15 jaar en in vergelijking met Parkstad Limburg. Hierin is te zien dat de waardering voor de kwaliteit van de woonomgeving in Kerkrade lager ligt dan het Parkstad Limburggemiddelde. Tussen 2005 en 2011 is de waardering voor de kwaliteit woonomgeving in Kerkrade gedaald. Sinds 2011 is de waardering nagenoeg onveranderd gebleven; we zien voor de periode een minimale stijging. Figuur 2 13

14 1.2 Fysieke kwaliteit woonomgeving Verloedering van de eigen buurt Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 4,9 4,5 01 Heilust 4,4 5,2 02 Terwinselen 2,8 2,9 03 Kaalheide 3,7 3,8 04 Gracht 4,5 4,1 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 3,2 3,0 13 Holz 3,7 4,2 14 Nulland 4,1 3,6 15 Bleijerheide 4,4 5,6 11 Erenstein 3,1 3,5 12 Rolduckerveld 3,5 4,7 24 Chevremont 3,5 3,8 25 Haanrade 3,4 4,0 20 Eygelshoven-Kom 5,0 4,9 21 Hopel 3,8 3,8 22 Waubacherveld 3,3 3,1 23 Vink 2,7 3,7 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Figuur 3 14

15 Verloedering van de eigen buurt Om een indicatie te krijgen van de fysieke kwaliteit van de bebouwde omgeving is de Kerkradenaren in het burgeronderzoek gevraagd om aan te geven in welke mate de volgende aspecten van verloedering naar hun idee in de buurt voorkomen: - bekladding van muren en/of gebouwen - vernieling van telefooncellen of bushokjes - rommel op straat - hondenpoep op straat. De antwoordpercentages zijn omgerekend naar een schaalscore voor verloedering van 0 (= komt niet voor) t/m 10 (= komt heel vaak voor). In de kaart, figuur 3, staat weergegeven hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 3 is te zien dat verloedering van de woonomgeving met name in de buurten Terwinselen, Centrum en Waubacherveld, positiever scoort dan het Kerkraadse gemiddelde van 4,0 ligt. De buurten Bleijerheide, Heilust en Eygelshoven-Kom scoren het slechtst ten opzichte van het stedelijk gemiddelde. Ontwikkeling De schaalscore voor verloedering is ten opzichte van 2013 weer gestegen (+0,2). Een negatieve ontwikkeling dus (geen verdere afname van de verloedering t.o.v. 2013). Uit een nadere analyse van de afzonderlijke aspecten van verloedering blijkt dat hondenpoep op straat in 2015 nog steeds het meest voorkomende probleem is; 51% van de Kerkradenaren geeft aan dat dit vaak voorkomt in de eigen buurt. Hierna volgt rommel op straat : 28% van de inwoners van de gemeente Kerkrade geeft aan dat dit vaak in de eigen buurt voorkomt. Figuur 4 15

16 1.3 Sociale kwaliteit woonomgeving 1.3a Sociale cohesie Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 5,3 5,1 01 Heilust 4,8 5,4 02 Terwinselen 6,4 6,1 03 Kaalheide 5,3 5,6 04 Gracht 5,5 5,6 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 5,6 6,3 13 Holz 5,8 6,0 14 Nulland 4,8 4,9 15 Bleijerheide 5,1 4,7 11 Erenstein 5,3 5,7 12 Rolduckerveld 5,4 4,9 24 Chevremont 5,3 4,8 25 Haanrade 5,7 5,9 20 Eygelshoven-Kom 5,6 5,9 21 Hopel 5,6 5,5 22 Waubacherveld 5,6 5,8 23 Vink 5,4 5,1 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 5 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) 16

17 Sociale cohesie De kwaliteit van de woonomgeving heeft behalve een fysieke component ook een sociale. Hoe gaat men in de buurt met elkaar om? Leeft men op een prettige manier samen of heeft men (over-)last van elkaar? Om deze vragen te beantwoorden is in het burgeronderzoek enerzijds de sociale cohesie en anderzijds de overlast in de buurt onderzocht. De sociale cohesie is gemeten door te vragen in hoeverre men het eens is met deze stellingen: - De mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om. - Ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is. - Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. - De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks. De antwoordpercentages zijn omgerekend naar een schaalscore voor sociale cohesie die loopt van 0 (= zeer laag) t/m 10 (= zeer hoog). In de kaart staat weergegeven hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 5 is te zien dat de sociale cohesie met name in de buurten Terwinselen en Centrum groot is, groter dan het Kerkraad se gemiddelde dat op 5,5 uitkomt. De buurten Nulland, Rolduckerveld, Chevremont en Bleijerheide scoren voor sociale cohesie het slechtst. Ze laten een score zien die duidelijk onder het stedelijk gemiddelde ligt. Ontwikkeling De schaalscore voor sociale cohesie is in Kerkrade licht gestegen ten opzichte van De ontwikkeling tussen 2013 en 2015 laat op buurtniveau enkele verschuivingen zien. Zo is de score voor sociale cohesie in bijv. Kerkrade-Centrum en Heilust met meer dan een half punt gestegen. In Rolduckerveld en Chevremont is sprake van een afname met een half punt. Uit de reacties op de afzonderlijke stellingen m.b.t. sociale cohesie kan geconcludeerd worden dat in 2015 circa 1 op de 2 Kerkradenaren de stelling onderschrijft dat de mensen in de eigen buurt prettig met elkaar omgaan (57%) en zich thuis voelen in de buurt (46%). Toch vindt gemiddeld slechts 1 op de 3 Kerkradenaren dat ze in een gezellige buurt met veel saamhorigheid wonen. Figuur 6 17

18 1.3 Sociale kwaliteit woonomgeving 1.3b Overlast in de buurt Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 3,2 3,4 01 Heilust 3,4 3,8 02 Terwinselen 1,6 1,6 03 Kaalheide 2,9 2,5 04 Gracht 2,7 1,9 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 2,8 2,1 13 Holz 1,8 2,9 14 Nulland 3,3 2,6 15 Bleijerheide 3,9 4,2 11 Erenstein 3,8 2,7 12 Rolduckerveld 3,7 5,2 24 Chevremont 2,1 2,5 25 Haanrade 2,1 2,3 20 Eygelshoven-Kom 3,6 2,9 21 Hopel 2,5 3,1 22 Waubacherveld 1,5 1,3 23 Vink 1,8 2,6 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Figuur 7 18

19 Buurtoverlast Een tweede aspect van de sociale kwaliteit van de woonomgeving betreft de overlast die men in de eigen buurt ervaart. Deze overlast is gemeten door de inwoners in het burgeronderzoek te vragen in welke mate de volgende twee vormen van overlast naar eigen idee in de buurt voorkomen: - overlast van groepen jongeren - overlast door omwonenden. De antwoordpercentages zijn omgerekend naar een schaalscore voor overlast die loopt van 0 (= komt niet voor) t/m 10 (= komt h eel vaak voor). In de kaart staat weergegeven hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 7 is te zien dat de buurtoverlast met name in de buurten Rolduckerveld en Bleijerheide, in iets mindere mate in Heilust, Spekholze r- heide en Hopel, groot is; groter dan het Kerkraadse gemiddelde dat ligt bij 2,8. De inwoners van de buurten Waubacherveld, Terwins elen en Gracht hebben het minste last van buurtoverlast. Ze laten een score zien die duidelijk onder het gemiddelde van Kerkrade ligt. Ontwikkeling De schaalscore voor buurtoverlast is in Kerkrade gelijk gebleven ten opzichte van De ontwikkeling tussen 2013 en 2015 laat zien dat met name de inwoners van Rolduckerveld, Holz en Vink meer buurtoverlast zijn gaan ervaren. De buurtoverlast is met name sterk afgenomen in de buurt Erenstein, maar ook in de buurten Gracht, Kerkrade- Centrum, Nulland en Eygelshoven-Kom kunnen we een duidelijke afname vaststellen. Bij een nadere analyse van de twee vormen van buurtoverlast blijkt dat voor heel Kerkrade in 2015 gemiddeld genomen meer buurtoverlast van omwonenden (13%) wordt ervaren dan overlast door groepen jongeren (10%). Zowel jongerenoverlast als overlast door omwonenden liggen in 2015 in de gemeente Kerkrade op hetzelfde niveau als in Figuur 8 19

20 1.4 Woningwaardering Nr Buurt Rapportcijfer Spekholzerheide 7,8 7,8 01 Heilust 7,2 6,7 02 Terwinselen 8,0 8,0 03 Kaalheide 7,5 7,8 04 Gracht 7,7 7,5 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 8,0 8,2 13 Holz 7,8 7,9 14 Nulland 8,1 7,7 15 Bleijerheide 7,4 8,0 11 Erenstein 7,9 7,7 12 Rolduckerveld 7,5 7,0 24 Chevremont 7,6 7,5 25 Haanrade 8,1 8,1 20 Eygelshoven-Kom 7,7 7,8 21 Hopel 7,9 7,7 22 Waubacherveld 8,0 8,2 23 Vink 8,4 7,7 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Figuur 9 20

21 Woningwaardering Een indicator voor de woningsituatie is de kwaliteit van de woning zoals de bewoners die ervaren. Hiertoe is aan de respondenten gevraagd om hun woning met een rapportcijfer van 1 t/m 10 te beoordelen. In de kaart staat weergegeven hoe de buurten scoren ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde voor woningwaardering. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 9 is te zien dat waardering van de eigen woning relatief weinig afwijkingen van het gemiddelde laat zien. De inwoners van de buurten Rolduckerveld (7,0) en Heilust (6,7) geven hun woning het laagste rapportcijfer. Het ligt duidelijk onder het gemiddelde van Kerkrade. Ontwikkeling Het gemiddelde rapportcijfer voor de woning is in Kerkrade onveranderd gebleven ten opzichte van 2013 (7,8). 7,9 Oordeel over woning De ontwikkeling tussen 2013 en 2015 laat op buurtniveau zien dat met name de inwoners van Bleijerheide gemiddeld een hoger rapportcijfer voor hun woning geven. Een lager cijfer geven daarentegen vooral de inwoners van de buurt Vink, maar ook in de buurten Rolduckerveld, Heilust en Nulland zien we een duidelijke afname van de woningwaardering. 7,8 7,7 7,6 7,5 7,7 7,6 7,6 7,6 7,5 7,5 7,8 7,7 7,7 7,6 7,8 7,8 7,4 7, Kerkrade Parkstad Figuur 10 21

22 1.5 Beheer en onderhoud Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 5,3 5,9 01 Heilust 5,0 4,9 02 Terwinselen 5,9 6,4 03 Kaalheide 5,0 6,5 04 Gracht 5,7 6,4 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 6,1 8,0 13 Holz 6,2 6,3 14 Nulland 6,1 6,0 15 Bleijerheide 5,8 5,4 11 Erenstein 5,9 6,8 12 Rolduckerveld 6,6 6,2 24 Chevremont 5,4 6,5 25 Haanrade 4,9 6,1 20 Eygelshoven-Kom 5,4 5,9 21 Hopel 4,1 5,5 22 Waubacherveld 6,7 6,8 23 Vink 5,8 5,2 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 11 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) 22

23 Tevredenheid over beheer en onderhoud In het burgeronderzoek is de inwoners een aantal aspecten van beheer en onderhoud voorgelegd, met de vraag om aan te geven of men hierover in de eigen buurt tevreden of ontevreden is. Deze aspecten hebben betrekking op de volgende vier beheer- en onderhoudcategorieën: - openbare weg - openbaar groen - openbare speelvoorzieningen - openbare straatverlichting. De antwoordpercentages zijn omgerekend naar één waarderingsscore voor beheer en onderhoud die loopt van 0 (= zeer laag) t/m 10 (= zeer hoog). Het kaartje toont in welke mate Kerkradenaren in 2015 tevreden zijn over het beheer en onderhoud in hun buurt. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 11 is te zien dat de tevredenheid over beheer en onderhoud in de buurt niet overal hetzelfde is. De inwoners van de buurt Vink (5,2) zijn het minst tevreden. Bewoners van Kerkrade-Centrum (8,0) zijn het meest tevreden over beheer en onderhoud in de eigen buurt. Ontwikkeling De gemiddelde schaalscore voor beheer en onderhoud komt voor 2015 uit op 6,1 voor heel Kerkrade. Dat is duidelijk hoger dan de score in 2013 (5,6). De ontwikkeling tussen 2013 en 2015 laat op buurtniveau zien dat met name de inwoners van de buurten Kerkrade-Centrum (+1,9), Kaalheide (+1,5) en Hopel (+1,4) een grotere tevredenheid scoren voor beheer en onderhoud. Minder tevreden dan in 2013 zijn vooral de inwoners van de buurt Vink, maar ook in de buurten Rolduckerveld en Bleijerheide zien we een duidelijke afname van de tevredenheid over beheer en onderhoud in de buurt. 7 6,5 6 5,5 5 6,5 6,4 Waardering beheer en onderhoud 6,2 6,1 6 6,8 6,5 6,5 6,5 6, ,1 5,8 5,6 5, Kerkrade Parkstad Figuur 12 23

24 2. OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID In dit hoofdstuk worden gegevens gepresenteerd over de openbare orde en veiligheid in de buurten, en met name de beleving hiervan door de burger. In de eerste paragraaf staan de gevoelens van onveiligheid in de buurt centraal. In de tweede paragraaf wordt weergegeven in welke mate de inwoners openbare orde- en veiligheidsproblemen in hun buurt ervaren. Het hoofdstuk wordt afgesloten met slachtofferschap. Hierin wordt beschreven in hoeverre de inwoners naar eigen zeggen slachtoffer zijn geweest van misdrijven in hun buurt. 2.1 Onveiligheidsgevoelens in eigen buurt Nr Buurt Percentage * 00 Spekholzerheide Heilust Terwinselen Kaalheide Gracht Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum Holz Nulland Bleijerheide Erenstein Rolduckerveld Chevremont Haanrade Eygelshoven-Kom Hopel Waubacherveld Vink * Vanwege lage aantallen gedeeltelijk met waarden van buurtclusters Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Figuur 13 Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) 24

25 Onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt Voor het persoonlijk welzijn is het van belang dat men zich veilig voelt. Daarom is in het burgeronderzoek gevraagd of men zi ch weleens onveilig voelt in de eigen woonbuurt. Weergegeven is het aandeel inwoners dat aangeeft zich weleens onveilig te voelen in de eigen woonbuurt. In de kaart staat weergegeven hoe de perceptie van onveiligheid per buurt is ten opzichte van het gemiddelde voor de gemeente Kerkrade. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijk ing naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In figuur 13 is te zien dat het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt uiteenloopt van 30% in Terwinselen tot 67% in de buurten Nulland en Bleijerheide. Ontwikkeling In 2015 voelt 46% van de Kerkradenaren zich weleens onveilig in de eigen woonbuurt. Ten opzichte van 2013 is dit aandeel ongewijzigd. Kijken we naar de ontwikkeling tussen 2013 en 2015 laat op buurtniveau zien dat met name onder de inwoners van de buurt Gracht de onveiligheidsgevoelens aanzienlijk zijn afgenomen (-10 procentpunten). Voor best of the rest Terwinselen zien we een afname die half zo groot is (-5 procentpunten). Een hoger percentage inwoners dat onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt ervaart, vinden we in de buurten Rolduckerveld en Erenstein (beide +9 procentpunten) en in mindere mate in Bleijerheide en Nulland (+5 procentpunten). Figuur 12 Figuur 14 25

26 2.2 Perceptie openbare orde- en veiligheidsproblemen 2.2a Vermogensdelicten Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 3,7 3,1 01 Heilust 4,4 4,8 02 Terwinselen 3,3 1,8 03 Kaalheide 3,2 2,5 04 Gracht 3,9 3,6 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 3,7 1,8 13 Holz 3,5 1,9 14 Nulland 3,3 3,9 15 Bleijerheide 3,4 3,9 11 Erenstein 3,6 1,8 12 Rolduckerveld 2,9 4,5 24 Chevremont 3,2 2,1 25 Haanrade 1,9 2,8 20 Eygelshoven-Kom 3,8 3,6 21 Hopel 3,5 3,2 22 Waubacherveld 2,8 2,4 23 Vink 1,7 4,1 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 15 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) 26

27 Vermogensdelicten In deze paragraaf kijken we hoe de buurtbewoners de omvang van concrete openbare orde- en veiligheidsproblemen in hun buurt inschatten. Het gaat daarbij dus nog steeds om de perceptie van de OOV-problemen door de burger. Daarvoor is de mensen in het burgeronderzoek een aantal vervelende voorvallen en misdrijven voorgelegd met het verzoek om aan te geven of deze naar eigen idee vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen in de buurt waar ze wonen. De voorvallen en misdrijven die aan de inwoners zijn voorgelegd kunnen worden teruggebracht tot enkele hoofdcategorieën. Eén van die categorieën is vermogensdelicten. De categorie heeft betrekking op de volgende vervelende voorvallen en misdrijven: - fietsendiefstal; - diefstal uit auto s; - beschadiging of vernieling aan auto s en diefstal vanaf auto s, bijvoorbeeld wieldoppen; - inbraak in woningen. In het kaartje wordt weergegeven in welke mate de Kerkradenaren in 2015 inschatten dat vermogensdelicten voorkomen in de eigen buurt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een schaalscore die loopt van 0 (= komt niet voor) t/m 10 (= komt heel vaak voor). In de kaart wordt de perceptie van vermogensdelicten per buurt ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde weergegeven. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In de tabel bij figuur 15 is te zien dat er grote verschillen bestaan tussen buurten: de schaalscore voor de perceptie van vermogensdelicten varieert van 1,8 in Kerkrade-Centrum tot 4,8 in de buurt Heilust. Ontwikkeling De gemiddelde score voor de perceptie van vermogensdelicten is in Kerkrade voor 2015 een 3; een gunstige ontwikkeling ten opzichte van 2013 (-0,4). Op buurtniveau zien we tussen 2013 en 2015 dat met name de inwoners van de buurt Kerkrade-Centrum (-1,9) en van de buurt Erenstein (-1,8) van mening zijn dat er minder vaak vermogensdelicten voorkomen. Een zeer ongunstige ontwikkelling zien we met name in de buurt Vink (+2,4). Ook de buurten Rolduckerveld (+1,6) en Haanrade (+0,9) springen er duidelijk in ongunstige zin uit. In de buurten Nulland (+0,6), Bleijerheide (+0,5) en Heilust (+0,4) zien we eveneens een ongunstige ontwikkeling. 4,1 3,9 3,7 3,5 3,3 3,1 2,9 2,7 2,5 3,8 3,4 3,9 3,7 Vermogensdelicten 3,8 3,5 3,6 3,3 3,3 3,3 3,2 3, Kerkrade Parkstad 3,4 3,1 3,2 3 Figuur 16 27

28 2.2 Perceptie openbare orde- en veiligheidsproblemen 2.2b Dreiging in de buurt Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 1,8 1,8 01 Heilust 1,1 2,1 02 Terwinselen 0,4 0,5 03 Kaalheide 1,8 1,4 04 Gracht 1,0 1,1 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 1,6 0,8 13 Holz 1,5 0,7 14 Nulland 2,2 2,3 15 Bleijerheide 2,3 2,1 11 Erenstein 1,6 1,2 12 Rolduckerveld 1,8 3,1 24 Chevremont 0,9 1,2 25 Haanrade 0,9 1,3 20 Eygelshoven-Kom 2,0 1,9 21 Hopel 1,0 1,7 22 Waubacherveld 0,8 0,5 23 Vink 0,8 1,1 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Figuur 17 28

29 Dreiging in de buurt Behalve naar vermogensdelicten is in het burgeronderzoek ook gekeken naar het door bewoners ervaren van dreiging in de buurt. Het gaat dan om de volgende vervelende voorvallen en misdrijven: - bedreiging; - dronken mensen op straat; - vrouwen en mannen die op straat worden lastig gevallen; - geweldsdelicten; - drugsoverlast; - tasjesroof. In het kaartje (figuur 17) wordt weergegeven in welke mate de Kerkradenaren in 2015 inschatten dat vermogensdelicten voorkomen in de eigen buurt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een schaalscore die loopt van 0 (= komt niet voor) t/m 10 (= komt heel vaak vo or). In de kaart wordt de perceptie van vermogensdelicten per buurt ten opzichte van het Kerkraadse gemiddelde weergegeven. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In de tabel bij figuur 17 is te zien dat er grote verschillen bestaan tussen buurten: de schaalscore voor de perceptie van vermogensdelicten varieert van 0,5 in Terwinselen en Waubacherveld tot 3,1 in de buurt Rolduckerveld. Ontwikkeling Het gemiddelde in Kerkrade voor de perceptie van dreiging in de eigen buurt is voor 2015 een 1,4; een onveranderde score in vergelijking met Op buurtniveau is de ontwikkeling tussen 2013 en 2015 in het bijzonder in de buurt Kerkrade-Centrum (-0,8) en in de buurt Holz (- 0,8) gunstig. Een ongunstige ontwikkeling zien we met name in Rolduckerveld (+1,3), Heilust (+1,0) en Hopel (+0,7); hier voelen mensen zich vaker bedreigd in de buurt waar ze wonen. 1,5 1,3 1,1 0,9 0,7 Dreiging in de buurt 1,3 1,2 1,2 1,2 1,1 1,1 1,1 1 1,3 1,4 1,4 1,1 1,1 1,1 0, Kerkrade Parkstad Figuur 18 29

30 2.2 Perceptie openbare orde- en veiligheidsproblemen 2.2c Slachtofferschap Nr Buurt Percentage * 00 Spekholzerheide Heilust Terwinselen Kaalheide Gracht Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum Holz Nulland Bleijerheide Erenstein Rolduckerveld Chevremont Haanrade Eygelshoven-Kom Hopel Waubacherveld Vink * Vanwege lage aantallen gedeeltelijk met waarden van buurtclusters Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) Figuur 19 Figuur 19 Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) 30

31 Slachtofferschap Het is een bekend gegeven dat een deel van de criminaliteit zich onttrekt aan de waarneming en registratie van de politie. Om deze verborgen criminaliteit in beeld te brengen is aan de mensen gevraagd of ze in de afgelopen 12 maanden slachtoffer zijn geweest van een misdrijf in de eigen buurt. De lijst van misdrijven die aan de inwoners is voorgelegd omvat de volgende vijf hoofdcategorieën: - woninginbraak (diefstal uit woning of poging tot inbraak); - autodelicten (diefstal uit de auto, diefstal vanaf de buitenkant van de auto, vernieling aan de auto); - fietsendelicten (fietsendiefstal); - vernieling (vernieling of beschadiging van persoonlijk bezit; bijvoorbeeld aan huis of tuin); - geweldsmisdrijven (beroving met geweld, mishandeling, bedreiging met lichamelijk geweld). Het kaartje toont aan de hand van kleuren in welke mate Kerkradenaren in 2015 slachtoffer zijn geweest van één of meer van deze misdrijven in de eigen buurt. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar beneden of boven toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In de tabel bij figuur 19 is te zien dat er grote verschillen bestaan tussen buurten: het percentage dat slachtoffer is geweest van één of meer misdrijven in de eigen buurt loopt uiteen van 20% in Chevremont en Haanrade tot 45% in Nulland en Bleijerheide. Ontwikkeling Voor heel Kerkrade zien we in figuur 20 dat in % van de inwoners slachtoffer is geweest van één of meer misdrijven in de eigen buurt. Dat is minder dan in 2013; toen was het 36%. Op buurtniveau zien we een ongunstige ontwikkeling in met name de buurten Nulland en Bleijerheide (beide +8 procentpunten). Een gunstige ontwikkeling zien we vooral in Chevremont en Haanrade (beide -22 procentpunten). Ook de afname van het slachtofferschap in de buurten Kerkrade-Centrum en Holz (-15 procentpunten) is aanzienlijk Slachtofferschap Kerkrade Parkstad Figuur 20 31

32 3. MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE EN SOCIAAL NETWERK 3.1 Mantelzorg Nr Buurt Percentage * 00 Spekholzerheide Heilust Terwinselen Kaalheide Gracht Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum Holz Nulland Bleijerheide Erenstein Rolduckerveld Chevremont Haanrade Eygelshoven-Kom Hopel Waubacherveld Vink * Vanwege lage aantallen gedeeltelijk met waarden van buurtclusters Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 21 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) 32

33 Mantelzorg Mantelzorg is een vorm van informele zorg en daarmee een aanvulling op de professionele zorg. Mantelzorg is (onbetaalde) zorg die gegeven wordt aan een bekende uit de eigen omgeving als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Deze zorg kan bestaan uit bijvoorbeeld het huishouden doen, wassen en aankleden en boodschappen doen. Mantelzorg maakt het mogelijk dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Aan inwoners is gevraagd of ze mantelzorg verrichten en zo ja, in welke mate ze dit doen. Hiertoe kon men kiezen uit de volgende antwoordmogelijkheden: nee; ja, incidenteel (minder dan 1x per maand); ja, 1-4 keer per maand; ja, 1 of 2 keer per week; ja, 3-6x per week; ja, dagelijks. Het kaartje toont aan de hand van kleuren in welke mate Kerkradenaren in 2015 minimaal 1x per maand mantelzorg verlenen. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In de tabel bij figuur 21 is te zien dat er over het algemeen geen grote verschillen bestaan tussen de buurten. Een kwart van de Kerkradenaren heeft in 2015 minimaal 1x per maand mantelzorg verleend. De buurten blijven dicht bij dat percentage, met uitzondering van de buurten Rolduckerveld en Erenstein. Deze buurten scoren bijna tien procent lager. Ontwikkeling Voor Kerkrade zien we in figuur 22 dat in 2015 meer inwoners mantelzorg verleenden dan in Het verschil is vier procentpunten. Op buurtniveau zien we slechts in enkele wijken een ontwikkeling van belang. Met name in de buurten Kerkrade-Centrum en Holz (+12 procentpunten) en Gracht (+10 procentpunten) zien we een hoger percentage inwoners dat minimaal 1x per maand mantelzorg verleent. In Waubacherveld (+7 procentpunten) en Terwinselen (+5 procentpunten) is dat in mindere mate het geval Mantelzorg Kerkrade Parkstad Figuur 22 33

34 3.2 Sporten Nr Buurt Percentage * 00 Spekholzerheide Heilust Terwinselen Kaalheide Gracht Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum Holz Nulland Bleijerheide Erenstein Rolduckerveld Chevremont Haanrade Eygelshoven-Kom Hopel Waubacherveld Vink * Vanwege lage aantallen gedeeltelijk met waarden van buurtclusters Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 23 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) 34

35 Sporten Sporten en bewegen hebben op meer dan een gebied een positief effect, ze dragen bij aan een betere gezondheid en een beter welbevinden. Aan burgers is gevraagd of ze aan sport doen en zo ja, hoe vaak ze gemiddeld genomen sporten. Hiertoe kon men kiezen uit de volgende antwoordmogelijkheden: - Enkele malen per week - 1 maal per week - Enkele maanden per maand - 1 maal per maand - Minder dan 1 maal per maand In de kaart is weergegeven welk aandeel van de Kerkradenaren minimaal wekelijks aan sport doet. Het resterende deel van de inwoners sport dus nooit of minder dan 1x per week. Het leeuwendeel van de sportende bewoners doet dit minimaal 1x per week (90%). Het kaartje toont aan de hand van kleuren in welke mate Kerkradenaren in 2015 minimaal 1x per week sporten. Indien een buurtscore minder dan 10% afwijkt van dit Kerkraadse gemiddelde dan is de typering neutraal (geel); is de afwijking naar boven of beneden toe 10% of meer dan is de typering gunstig (groen) resp. ongunstig (violet). In de kaart (figuur 23) zien we dat de buurten nogal uiteenlopende percentages laten zien. Bijna de helft van de Kerkradenaren sport minstens 1x per week. Op buurtniveau springt het percentage van Waubacherveld (62%) er in positieve zin uit. De inwoners van de buurten Gracht (35%) en Spekholzerheide (36%) doen het minst aan sport. Ontwikkeling In 2015 sport bijna de helft van de Kerkradenaren (49%) minimaal één keer per week, circa de helft sport minder dan één keer per week of niet. De stijging sinds 2011 zet door; ten opzichte van 2013 is dit een zeer lichte stijging (+2 procentpunten). Tussen 2013 en 2015 is op buurtniveau de sportdeelname duidelijk gestegen in met name de buurten Nulland en Bleijerheide (beide +13 procentpunten). In Erenstein en Rolduckerveld is dat in mindere mate ook het geval (+9 procentpunten). In de buurt Gracht en de buurt Spekholzerheide is de sportdeelname duidelijk afgenomen (-14 procentpunten) Sporten Kerkrade Parkstad Figuur 24 35

36 3.3 Maatschappelijke participatie Nr Buurt Schaalscore Spekholzerheide 3,4 3,2 01 Heilust 2,9 3,2 02 Terwinselen 3,4 3,8 03 Kaalheide 3,4 3,4 04 Gracht 3,3 3,1 09 Verspreide huizen.. (wo. Dentgenbach) 10 Kerkrade-Centrum 3,3 3,9 13 Holz 3,4 4,0 14 Nulland 3,5 3,4 15 Bleijerheide 3,4 4,0 11 Erenstein 2,8 3,5 12 Rolduckerveld 3,2 3,6 24 Chevremont 3,1 3,2 25 Haanrade 3,6 3,7 20 Eygelshoven-Kom 3,7 3,9 21 Hopel 3,5 3,7 22 Waubacherveld 3,6 3,8 23 Vink 3,6 3,5 Negatieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( - 10%) Gemiddelde score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde (< 10%) Figuur 25 Positieve score ten opzichte van Kerkraadse gemiddelde ( + 10%) 36