Taskforce Overlast Ervaren overlast in het Centrum en Crabbehof-Noord 2011

Transcriptie

1 Taskforce Overlast Ervaren overlast in het Centrum en Crabbehof-Noord 2011 Eén van de prioriteiten van de gemeente is het aanpakken van overlast, onder andere van verslaafde dak- en thuislozen. Het uiteindelijke doel is om de stad leefbaarder en veiliger te maken. Hiervoor heeft de gemeente de Taskforce overlast in de openbare ruimte in het leven geroepen: een intensieve, meer geïntegreerde en gecoördineerde inzet van maatregelen voor de aanpak van overlast. 1 Inhoud: 1. Leefbaarheid in de buurt 2. Gevoel van onveiligheid 3. Overlast en verloedering 4. Specifieke buurtproblemen 5. Conclusies De Taskforce Overlast, die loopt tot het einde van dit collegeperiode (voorjaar 2014), combineert zorg en handhaving. De gemeente doet samen met corporaties, politie, toezicht en zorginstellingen een sociaal aanbod aan ruim 200 overlastgevers en intensiveert de handhaving door de politie. De Taskforce richt zich in twee gebieden op specifieke groepen overlastgevers: in het Centrum op verslaafde dak- en thuislozen, in Crabbehof-Noord op de overlast (waaronder drugshandel) veroorzaakt door voornamelijk Antilliaanse mannen tussen de 18 en 55 jaar. Met de Taskforce wil de gemeente in het bijzonder dat de beleving van de overlast onder omwonenden afneemt (zie kader) en meer in het algemeen de sociale samenhang versterken en de verloedering tegengaan. In deze factsheet beantwoorden wij, het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD), de volgende vragen (per voorjaar 2011): 1. Hoe scoren Centrum en Crabbehof-Noord op de indicatorscores van sociale samenhang, sociale overlast en verloedering begin 2011? 2. In hoeverre ervaren buurtbewoners in het Centrum overlast van dak- en thuislozen en in hoeverre ervaren buurtbewoners van Crabbehof-Noord drugsoverlast? Overlast doet zich vaak op specifieke plekken voor. In dit onderzoek richten we ons op deze specifieke plekken en omliggende straten, veelal met specifieke voorzieningen (Foyer, nachtopvang). Figuur 1 toont de drie plekken in het Centrum: Kasperspad (inclusief Vrieseplein), en. Daarnaast zoomen we in Crabbehof-Noord in op de. Om te controleren voor een waterbedeffect in het centrum kijken we ook naar de overlast in de straten en buurten rondom de drie eerste plekken. Zie het kader aan het eind van deze factsheet voor een toelichting op de onderzoeksmethode. Figuur 1 De drie onderzoeksgebieden in het Centrum Het doel van de gemeente is om de mate van ervaren overlast (indicatorscore voor o.a. dronken mensen op straat en drugsoverlast) jaarlijks met 0,2 te laten dalen, dus met 0,4 over twee jaar. De eindmeting in 2013 maakt duidelijk of de doelstelling is gehaald. Kasperspad We gaan in deze factsheet allereerst in op de leefbaarheid van de verschillende buurten. Vervolgens staan het gevoel van onveiligheid en buurtproblemen centraal, waaronder de ervaren drugsoverlast en de overlast van dak- en thuislozen. Om de cijfers uit deze nulmeting in perspectief te plaatsen, presenteren we ook de uitkomsten voor als geheel. We eindigen met enkele conclusies. 1 Gemeente (2011). Collegevoorstel Taskforce Overlast Openbare Ruimte. 21 april.

2 1 Leefbaarheid in de buurt Hoe prettig woont men in de eigen buurt? Deze vraag hebben we gesteld aan de bewoners in de verschillende buurten. In figuur 2 zien we dat de bewoners van het het meest tevreden zijn over het woongenot in hun buurt. Ruim negen op de tien bewoners (96%) geven aan (zeer) prettig te wonen in de eigen buurt. Ook de andere buurten scoren goed, behalve de. In deze straat zegt de helft (zeer) onprettig te wonen. De respons per gebied (% met erachter het absolute aantal): : 66% (138) : 72% (26) Kasperspad: 58% (57) : 36% (10) Overig Binnenstad: 51% (177) Voor een vergelijking met het Dordtse gemiddelde kunnen we kijken naar een onderzoek uit Destijds gaf 92% van de Dordtenaren aan (zeer) prettig te wonen in de eigen buurt. Dit betekent dat alleen de negatief afwijkt van het Dordtse gemiddelde. Figuur 2 Wonen in de eigen buurt 30% 42% 60% 54% 4% 10% 14% 74% 11% 47% 39% 13% 18% 74% 7% 23% 69% 7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% zeer prettig prettig onprettig zeer onprettig Toelichting: exclusief weet niet/geen mening Sociale samenhang Voor de indicatorscore sociale samenhang geldt: hoe hoger de score, hoe hoger de mate van sociale samenhang in de buurt. De indicatorscore is gebaseerd op een viertal stellingen (zie kader). Ook voor de mate van sociale samenhang geldt dat het veruit het beste scoort en de het slechtste (figuur 3). De andere drie buurten scoren rond of iets boven het Dordtse gemiddelde uit 2010 van 5,8. Figuur 3 Indicatorscore sociale samenhang Indicatorscore sociale samenhang: 7,1 De mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks. De mensen gaan in deze buurt prettig met elkaar om. Ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is. Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. 4,2 6,3 6,0 5,9 5, Toelichting: hoe hoger de score, hoe hoger de mate van sociale samenhang in de buurt 2 Gevoel van onveiligheid Naast de leefbaarheid van een buurt zegt het gevoel van onveiligheid van mensen veel over hoe bewoners hun buurt ervaren en beleven. Voor alle buurten - behalve het - geldt dat het aandeel bewoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt boven het Dordtse gemiddelde van 26% ligt (figuur 4).

3 In de geeft de helft van de bewoners (53%) aan zich wel eens onveilig te voelen. Op het Kasperspad (43%) en (38%) geldt dit voor ongeveer vier op de tien bewoners en in het overige deel van de Binnenstad voor een derde van de bewoners. Geen van de tien bewoners aan het die aan het onderzoek meededen geeft aan zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt. Figuur 4 Voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt 53% 43% 38% 0% 34% 26% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Toelichting: buiten de eigen woning, excl. weet niet/geen mening Frequentie van onveilig voelen Hoe staat het met de frequentie van onveiligheidgevoelens? In de en op het Kasperspad zien we de grootste aandelen bewoners die zich vaak onveilig voelen in de eigen buurt: respectievelijk 17% en 11% (tabel 1). Dit ligt ook ruim boven het gemiddelde van (3%). De meeste bewoners die zich wel eens onveilig hebben gevoeld, ervaren soms gevoelens van onveiligheid. Tabel 1 Mate waarin men zich onveilig voelt in de eigen buurt (%) vaak soms zelden nooit Toelichting: buiten de eigen woning, excl. weet niet/geen mening Aan de bewoners die zich wel eens onveilig voelen in de eigen buurt hebben we de vraag gesteld waar zij zich precies onveilig voelen en wat hiervan de oorzaak is. De bewoners van het Kasperspad, en de noemen als plek (vooral) hun eigen straat. De reden die zij hiervoor het meest noemen, is de aanwezigheid van groepen intimiderende, agressieve mensen op straat. De bewoners van de noemen daarnaast drugsoverlast en groepen hangjongeren als redenen. Voor het overige deel van de Binnenstad zien we geen eenduidig beeld wat betreft de plek waar bewoners zich wel eens onveilig voelen. Er worden verschillende straten genoemd, waaronder de Sint Jorisweg, Blekersdijk en de Singel. De meest genoemde reden is alcoholgebruik/dronken mensen op straat. Andere redenen zijn agressieve, intimiderende groepen mensen en hangjeugd. 3 Overlast en verloedering In deze paragraaf gaan we in op de indicatorscores voor sociale overlast en verloedering. Het doel is om de score voor sociale overlast over twee jaar met 0,4 te laten dalen. Sociale overlast De indicatorscore voor sociale overlast is een negatieve score waarvoor geldt: hoe hoger de score, hoe meer overlast bewoners in hun buurt ervaren. De score wordt berekend door de mate waarin bewoners een viertal buurtproblemen ervaren (zie kader).

4 Voor de mate van sociale overlast zien we een wat ander beeld dan bijvoorbeeld bij sociale samenhang. De buurten waarin bewoners de meeste overlast ervaren zijn het Kasperspad en (figuur 5). De staat op een derde plaats, vooral doordat daar, vergeleken met de andere gebieden, weinig dronken mensen op straat zijn. De minste overlast wordt ervaren door de bewoners van het, de buurt waarin men zich ook het veiligst voelt. Overigens scoren alle buurten (ruim) boven (en dus minder goed dan) het Dordtse gemiddelde van 2,3. 2 Dit rechtvaardigt de aanpak van drugsoverlast, dronken mensen op straat en het lastigvallen van mensen in de specifieke deelgebieden. Figuur 5 Indicatorscore sociale overlast Indicatorscore sociale overlast: dronken mensen op straat; mensen die op straat worden lastiggevallen; drugsoverlast; overlast van groepen jongeren. 4,8 4,6 4,2 3,0 4,0 2, Toelichting: hoe hoger de score, hoe meer overlast bewoners in de buurt ervaren Verloedering Ook voor de indicatorscore verloedering geldt dat hoe hoger de score is, hoe meer verloedering bewoners in de eigen buurt ervaren; een negatieve indicatorscore dus. De score is gebaseerd op vier buurtproblemen, zoals hondenpoep en graffiti (zie kader). De gemiddelde indicatorscore voor verloedering in bedroeg in ,5. In figuur 6 zien we dat het en de onder dit gemiddelde scoren en bewoners in deze twee buurten dus minder verloedering ervaren dan gemiddeld in. Vooral de score voor de mogen we opvallend noemen. We zullen straks zien dat daar vaak overlast van rommel wordt ervaren, maar veel minder overlast van de andere aspecten van verloedering. Bewoners van het en Kasperspad ervaren de meeste verloedering in hun buurt. Figuur 6 Indicatorscore verloedering 5,0 4,8 Indicatorscore verloedering: bekladding van muren en/of gebouwen; vernieling van bushokjes en telefooncellen; rommel op straat; hondenpoep op straat. 3,8 3,5 4,5 4, Toelichting: hoe hoger de score, hoe meer verloedering bewoners in de buurt ervaren 4 Specifieke buurtproblemen We hebben de bewoners 16 verschillende buurtproblemen voorgelegd. In tabel 2 staan per buurt de percentages bewoners weergegeven die aangeven vaak een probleem in de buurt te ervaren. Voor een vergelijking hebben we ook de Dordtse percentages opgenomen. De buurtproblemen hebben we gegroepeerd zodat de aspecten van de indicatorscores sociale overlast en verloedering bij elkaar staan. 2 Dit was overigens een aanzienlijke verbetering ten opzichte van 2009 (toen nog 3,0)

5 Welke specifieke problemen kent iedere buurt? Een overzicht van de problemen die vaker dan gemiddeld voorkomen: Kasperspad: rommel op straat, hondenpoep op straat, dronken mensen op straat, overlast van dak- en thuislozen, drugsoverlast, agressief verkeersgedrag, bekladding van muren en/of gebouwen, overlast van groepen jongeren, mensen die op straat lastig gevallen worden. : overlast van groepen jongeren, dronken mensen op straat. :, dronken mensen op straat, rommel op straat, hondenpoep op straat, overlast van dak- en thuislozen, bekladding van muren en/of gebouwen, drugsoverlast, overlast van groepen jongeren. : rommel op straat, drugsoverlast, overlast van groepen jongeren, geluidsoverlast door verkeer, agressief verkeersgedrag, andere vormen van geluidsoverlast, overlast van omwonenden, dronken mensen op straat, mensen die op straat lastig gevallen worden, bedreiging, geweldsdelicten. : rommel op straat, dronken mensen op straat, agressief verkeersgedrag, bekladding van muren en/of gebouwen, geluidsoverlast door verkeer, overlast van dak- en thuislozen. Voor het zien we dus het minst aantal specifieke problemen. Tabel 2 Mate waarin buurtproblemen zich voordoen (% vaak) verloedering Kasp Wees Bever Colijn overig Dordt bekladding van muren / gebouwen vernieling telefooncellen/bushokjes rommel op straat hondenpoep op straat sociale overlast dronken mensen op straat mensen die op straat worden lastig gevallen drugsoverlast overlast van groepen jongeren andere buurtproblemen geluidsoverlast door verkeer agressief verkeersgedrag andere vormen van geluidsoverlast overlast door omwonenden overlast van dak- en thuislozen geweldsdelicten bedreiging overlast door horecagelegenheden Toelichting: exclusief weet niet/geen mening We hebben de bewoners ook gevraagd welk probleem in hun buurt met voorrang moet worden aangepakt. Voor het is dit de overlast van dak- en thuislozen (genoemd door 31% van de bewoners) en voor het Kasperspad rommel op straat (29%). Voor zowel de als het overige deel van de Binnenstad zien we niet één maar twee problemen naar voren komen. In de noemen de meeste bewoners drugsoverlast (16%) en overlast van groepen jongeren (15%) als het belangrijkste probleem in hun buurt. Voor het overige deel van de Binnenstad zijn dit rommel op straat (14%) en agressief verkeersgedrag (13%). De bewoners van het verschillen in hun mening, waardoor we geen enkel probleem kunnen aanduiden als het belangrijkste probleem. 5 Conclusies In deze conclusies staan we stil bij de onderzoeksvragen en de doelstellingen voor Onderzoeksvragen De eerste onderzoeksvraag gaat over hoe de sociale samenhang, sociale overlast en verloedering worden beleefd. De uitkomsten op deze indicatorscores laten verschillende uitkomsten zien, zoals ook uit tabel 3 blijkt.

6 Aan de ene kant scoren alle gebieden beneden het gemiddelde van als het om overlast gaat. En afgezien van voelen de bewoners zich ook vaker onveilig in de eigen buurt. Aan de andere kant zien we bij sociale samenhang en verloedering positieve uitschieters ten opzichte van de Dordtse score. Zo scoren en het goed op de sociale samenhang. En de scoort verrassend positief op de verloedering. Wellicht komt dit doordat de bewoners zich vanwege de ernst van de drugsproblematiek minder storen aan hondenpoep of graffiti. Bronnen: bijna alle cijfers voor als geheel komen uit de Integrale Veiligheidsmonitor 2010 (CBS). Alleen de uitkomsten over het prettig wonen komen uit de monitor Leefbaarheid en Veiligheid uit 2009 (OCD). Tabel 3 Scores per buurt ten opzichte van het gemiddelde van Kasp Wees Bever Colijn overig sociale samenhang onveilig in de eigen buurt sociale overlast verloedering verhouding + : - 0 : 3 3 : 1 1 : 3 1 : 3 0 : 2 Toelichting: boven het gemiddelde (+), op het gemiddelde (0) en onder het gemiddelde (-) De tweede onderzoeksvraag gaat over de beleving van overlast door dak- en thuislozen (in het Centrum) en drugshandel (Crabbehof-Noord). Op het wordt er geen overlast over dak- en thuislozen gemeld, maar op het en het Kasperspad zien we dat deze overlast aanzienlijk is. Met meer dan 40% is de overlast twee keer zo hoog als in de rest van het Centrum. Op de ervaart bijna 40% van de bewoners vaak drugsoverlast. Daarmee is de drugsoverlast op de iets hoger dan op het en het Kasperspad. Doelstellingen 2013 Uit de indicatorscore sociale overlast blijkt dat er in alle deelgebieden meer overlast wordt ervaren dan gemiddeld in. De beleidsinspanningen gericht op overlastgevers en fysieke, sociale en repressieve maatregelen - moeten ertoe leiden dat die overlast over twee jaar met 0,4 is gedaald. Zo moet het Kasperspad dalen naar 4,4; naar 4,2; de naar 3,8 en naar 2,6. Tegelijkertijd mag de overlast in de rest van de Binnenstad (nu 4,0) niet toenemen. Uit een vervolgmeting moet blijken in hoeverre die doelstelling wordt bereikt. Onderzoeksmethode Om te kunnen bepalen hoe omwonenden de leefbaarheid en veiligheid in hun buurt ervaren, hebben we gekozen voor een populatieonderzoek. Om bij de volgende meting te kunnen controleren voor een waterbedeffect in de Binnenstad hebben we in dit gebied een aanvullend steekproefonderzoek gehouden. drs. S.A.W. van Oostrom-van der Meijden dr. B.J.M. van der Aa juli 2011 Postbus AP (078) ocd@drechtsteden.nl Het populatieonderzoek hebben we gehouden onder alle bewoners van 18 jaar en ouder van het,, (allen Centrum) en de (Crabbehof-Noord). Om de mening van zoveel mogelijk bewoners te horen en een zo hoog mogelijke respons te bereiken, hebben we (anderstalige) enquêteurs ingezet. De enquêteurs hebben de vragenlijst aan de deur afgenomen en indien er niemand thuis was, de vragenlijst (inclusief begeleidende brief en retourenvelop) achter gelaten. In totaal hebben 231 van de 371 bewoners meegedaan. Een respons van 62%. Voor het steekproefonderzoek trokken we een aselecte steekproef van 300 personen van 18 jaar en ouder. Ook benaderden we de 48 bewoners uit de overige buurten in de Binnenstad in ons bewonerspanel. Zij kregen van ons het verzoek om aan het onderzoek deel te nemen. De uiteindelijke respons bedraagt 51%.