MET VOLLE KRACHT VOORUIT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MET VOLLE KRACHT VOORUIT"

Transcriptie

1 MET VOLLE KRACHT VOORUIT VERSIE PR O EF KRACHT, ENERGIE EN VERMOGEN WEZO3_1u_them4.indd 3 15/04/16 09:48

2 HOOFDSTUK 1 KRACHTEN 1.1 Uitwerking vn een krcht p Meten vn een krcht p Kenmerken vn een krcht p Meerdere krchten op een voorwerp p 10 HOOFDSTUK 2 ZWAARTEKRACHT 2.1 Zwrtekrcht is overl p Kenmerken vn de zwrtekrcht p Vernd tussen mss en zwrtekrcht p 17 CHECK IN Voer uit. HOOFDSTUK 3 BEWEGING EN KRACHTEN 3.1 Rust en eweging p Snelheid p De eenprig rechtlijnige eweging (ERB) p Snelheid ls vector p Verndering vn de ewegingstoestnd vn een voorwerp p Resulterende krcht en eweging p De eenprig cirkelvormige eweging (ECB) p 36 HOOFDSTUK 4 ENERGIE EN VERMOGEN 4.1 Energie p Vermogen p Vernd vermogen - verruikte energie p 47 G met je tenen tegen de muur stn. Zet twee voetstppen nr chteren. Plts je voeten nst elkr met de hielen op de grond. Plts een voorwerp tegen de muur. Buig voorover en plts je hoofd tegen de muur. Til het voorwerp met 2 hnden op en proeer recht te komen zonder je hielen op te heffen. Vergelijk het resultt voor een jongen en een NAWE_A_02_02_004@ Je ent nu ingecheckt. Wnneer je uitcheckt op het einde vn dit them, kun je de juiste verklring geven. 4 Krcht, energie en vermogen

3 HOOFDSTUK 1 VERSIE KRACHTEN 1.1 Uitwerking vn een krcht Neem een ld ppier. Mk er een zo klein mogelijke prop vn. Hoe kom je tot die kleine prop? EF Het ld ppier vervormt. Dt is het sttisch effect vn een krcht. Een krcht kn ook een dynmisch effect heen. Zo kunnen voorwerpen sneller of trger ewegen, tot stilstnd komen of vn richting vernderen. Oefen een dynmisch effect uit op de prop ppier. Noteer wt je gedn het. PR O Noteer welke krchten werkzm zijn (). Kies uit: veerkrcht, spierkrcht, windkrcht, zwrtekrcht, elektrische krcht, cohesiekrcht, mgneetkrcht, grvittiekrcht en elektrosttische krcht. Noteer het meest opvllende effect dt de uitwerking vn de krcht heeft (). HOOFDSTUK 1 - KRACHTEN WEZO3_1u_them4.indd /04/16 09:48

4 O EF PR Een krcht is een uitwendige oorzk die de vorm of de ewegingstoestnd vn een voorwerp kn vernderen. Wnneer het voorwerp vn vorm verndert, spreek je vn een sttisch effect vn de krcht. Wnneer de ewegingstoestnd vn het voorwerp verndert, spreek je vn een dynmisch effect vn de krcht. c Vul n. D = dynmisch effect S = sttisch effect vooreeld effect vn de krcht Een keeper stopt een l. Je vertrgt ij het fietsen ls je ophoudt met trppen. Je slpt op een luchtmtrs, die drdoor ingedrukt wordt. De wind lst de lderen vn de omen. Je houdt een veer ingedrukt. Een utowrk is vervormd tot schroot. Regendruppels vllen nr eneden. 6 Krcht, energie en vermogen WEZO3_1u_them4.indd 6 15/04/16 09:48

5 VERSIE d Bij een keihrde slg vn een tennisster is er n enkel een sttische uitwerking vn een krcht. n enkel een dynmische uitwerking vn een krcht. n zowel een sttische ls een dynmische uitwerking vn een krcht. n Geen vn ovenstnde ntwoorden is juist. Zowel ij de mgneet ls ij de rde is er een krcht werkzm zonder dt er contct is tussen de voorwerpen. Dergelijke krchten zijn veldkrchten. Schop je tegen een voetl, dn mk je wel contct met het voorwerp. De spierkrcht vn je voet zorgt ervoor dt de l vooruitvliegt. Dergelijke krchten zijn contctkrchten. Veldkrchten werken op fstnd. Contctkrchten zijn enkel werkzm ls er contct is tussen de voorwerpen. 1.2 Meten vn een krcht PR O EF Een krcht stel je voor door het symool F (Force). De grootte vn een krcht F meet je met een dynmometer of een krchtsensor. Krchtsensor Dynmometer In welke SI-eenheid wordt krcht uitgedrukt? Een krcht vn 1 N is ongeveer de krcht die je voelt wnneer je een kiwi in je hnd houdt. De grootte vn een krcht F meet je met een dynmometer of een krchtsensor. De SI-eenheid vn krcht is de newton (N). HOOFDSTUK 1 - KRACHTEN WEZO3_1u_them4.indd /04/16 09:48

6 1.3 Kenmerken vn een krcht Een krcht wordt volledig epld door vier kenmerken. A B C De richting = de rechte wrlngs de krcht werkt. Die kn horizontl, verticl of schuin zijn. Hier is de richting De zin = nr omhoog, nr omlg, rechtsoven, linksonder De zin wordt ngeduid door een pijlpunt. Hier is de zin Het ngrijpingspunt = het punt wr de krcht ngrijpt. Hier is het ngrijpingspunt De grootte = een mt voor de uitwerking vn de krcht. Ze wordt ngegeven door de lengte vn de pijl (tot en met de pijlpunt). De grootte hngt in dit gevl f vn de spierkrcht die op de l wordt uitgeoefend. Bijvooreeld: F = 15 N. Een grootheid die deze vier kenmerken ezit, is een vectoriële grootheid of vector. Een krchtvector stel je voor door het symool F. Op een tekening stel je een krchtvector voor door een pijl. Beschrijf elk kenmerk vn de krcht die inwerkt op de hk. C B A ngrijpingspunt: richting: zin: grootte: 8 Krcht, energie en vermogen

7 VERSIE Kruis n. F1 F3 F2 F4 EF F5 krcht 1 krcht 2 krcht 3 krcht 4 krcht 5 Welke krchten heen dezelfde grootte? O Welke krchten heen dezelfde zin? PR Welke krchten heen een tegengestelde zin? Geef 2 krchten met dezelfde richting. Een krcht is een vectoriële grootheid. Een krcht wordt gekenmerkt door een ngrijpingspunt, een richting, een zin en een eplde grootte. Een krchtvector stel je voor met het symool F. HOOFDSTUK 1 - KRACHTEN WEZO3_1u_them4.indd /04/16 09:48

8 1.4 Meerdere krchten op een voorwerp Op een voorwerp werken meerdere krchten in. In de drie volgende situties is geen rekening gehouden met de zwrtekrcht. Krel (F 1 ) proeert Ho Ho vooruit te trekken, mr slgt dr niet zo goed in. Wnneer Louis (F 2 ) hem te hulp snelt, slgen ze erin om enkel de voorpoot te verpltsen. F 1 =100 N A F 2 =180 N B Kruis n. kenmerk vn de krcht ngrijpingspunt richting zin grootte Kruis n. richting zin punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N dezelfde F 1 F 2 punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N tegengesteld Om de voorpoot vn de pnd in eweging te krijgen, is er een krcht vn minstens 200 N nodig. c d e Wt geeurt er ls Krel lleen n het touw trekt? Wt geeurt er ls Louis lleen n het touw trekt? Wt geeurt er ls Krel en Louis smen n het touw trekken? 10 Krcht, energie en vermogen

9 VERSIE Het effect vn eide krchten smen is groter dn het effect vn elke krcht fzonderlijk. Vi het touw werken F 1 en F 2 in op de voorpoot vn Ho Ho (punt c). Het resultt vn F 1 en F 2 smen is de resulterende krcht of resultnte F res op Ho Ho. f Hoe groot is de resulterende krcht? Louis (F 2 )verwijt Krel (F 1 ) dt hij niet hrd genoeg n het touw trekt. Ze doen n touwtje trek om te zien wie vn hen het sterkst is. F 1 =100 N F 2 =180 N A C B g h Kruis n. kenmerk vn de krcht ngrijpingspunt richting zin grootte Kruis n. punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N F 1 F 2 punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N dezelfde tegengesteld richting zin i Wt is het effect vn eide krchten smen? De twee krchten werken elkr tegen. Louis lijkt iets sterker te zijn dn Krel, vndr dt de resulterende krcht nr rechts gericht is. j Hoe groot is de resulterende krcht? HOOFDSTUK 1 - Krchten 11

10 Krel geeft echter niet op. Hij geruikt lle spierkrcht die hij heeft. F 1 =180 N F 2 =180 N A C B k Kruis n. l kenmerk vn de krcht ngrijpingspunt richting zin grootte punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N Wt is het effect vn eide krchten smen? m Hoe groot is de resulterende krcht op het touw? F 1 F 2 punt A op het touw punt B op het touw punt C op het touw horizontl verticl schuin nr links nr rechts 100 N 180 N 200 N Krchten in dezelfde richting en met dezelfde zin versterken elkr. Krchten met dezelfde richting mr met tegengestelde zin werken elkr tegen. Wnneer twee even grote krchten in dezelfde richting en in tegengestelde zin op eenzelfde vst lichm inwerken, is de resulterende krcht gelijk n nul. n Bekijk de figuur. Hoe groot is de resulterende krcht? 12 Krcht, energie en vermogen

11 o Je ziet in ovennzicht de richting wrlngs en de plts wrop de twee honden een krcht uitoefenen op het ot. Welk effect heen de krchten op het ot? Kies uit: ze versterken elkr, ze werken elkr tegen, de resulterende krcht is 0. VERSIE 30 N 60 N 120 N 60 N 30 N 90 N 60 N 60 N HOOFDSTUK 1 - Krchten 13

12 Smenvtting krchten uitwerking vectoriële grootheid sttisch dynmisch ngrijpingspunt richting zin grootte symool: F vervorming zelfde richting en zin versterken elkr Een krcht is een vectoriële grootheid gekenmerkt door een ngrijpingspunt, een richting, een zin en een eplde grootte. Krchten meet je met een dynmometer. De krchtvector stel je voor door het symool F. De SI-eenheid vn krcht is de newton (N). Een krcht kn een voorwerp vervormen. Dt is het sttisch effect vn een krcht. Een krcht kn de ewegingstoestnd vn een voorwerp vernderen. Dt is het dynmisch effect vn een krcht. Wnneer meerdere krchten dezelfde richting en zin heen, versterken ze elkr. Krchten met dezelfde richting mr met tegengestelde zin werken elkr tegen. Wnneer twee even grote krchten in dezelfde richting mr in tegengestelde zin werken, is de resulterende krcht gelijk n nul. Wt zijn de nieuwe egrippen? Vul eventueel zelf n. het sttische effect het dynmische effect de krcht de veldkrcht de contctkrcht verndering vn ewegingstoestnd zelfde richting, tegengestelde zin werken elkr tegen de dynmometer de richting de zin het ngrijpingspunt de grootte twee even grote krchten: zelfde richting, tegengestelde zin F res = 0 N SI-eenheid: N meettoestel: dynmometer de vectoriële grootheid de vector de resulterende krcht de resultnte Wt wordt er minstens vn je verwcht? Vul eventueel zelf n. Omschrijf het sttische en dynmische effect vn een krcht. Geef vooreelden vn het sttische en dynmische effect vn een krcht. Geef vooreelden vn veldkrchten en contctkrchten. Geef het symool, de eenheid en de nm vn de eenheid vn een krcht. Geef het symool vn de krchtvector. Beschrijf de vier kenmerken vn een krcht n de hnd vn een gegeven vooreeld. Beschrijf het effect vn de resulterende krcht n de hnd vn een gegeven vooreeld. Leid de grootte vn de resulterende krcht f uit een gegeven vooreeld. 14 Krcht, energie en vermogen

13 HOOFDSTUK 2 VERSIE ZWAARTEKRACHT 2.1 Zwrtekrcht is overl Zuig met een rietje een pingponglletje vn de tfel. Wnneer zl het lletje op de grond vllen? EF Welke krcht heeft op dt moment effect? De zwrtekrcht Fz werkt op lle voorwerpen in de uurt vn de rde. Ze is ltijd nr eneden, nr het middelpunt vn de rde gericht. Het is een veldkrcht. Het geied wr de zwrtekrcht werkzm is, is het zwrteveld. O Niet lleen op rde, mr op lle hemellichmen heerst er zwrtekrcht. De zwrtekrcht op de mn is zesml kleiner dn op de rde. PR Noteer hoe je kunt zien dt de zwrtekrcht werkzm is. WEZO_A_06_024 WEZO_A_06_025 De zwrtekrcht is de ntrekkingskrcht die een hemellichm uitoefent op lle voor werpen in zijn omgeving. Het symool vn zwrtekrcht is Fz. De zwrtekrcht is een veldkrcht. Het geied wr ze werkzm is, is het zwrteveld. HOOFDSTUK 2 - ZWAARTEKRACHT 15 WEZO3_1u_them4.indd 15 15/04/16 09:48

14 2.2 Kenmerken vn de zwrtekrcht De zwrtekrcht is een vectoriële grootheid en is dus volledig epld ls je hr vier kenmerken kent. Vul de kenmerken vn de krcht n. m m F z F z Z F z Zwrtepunt ij de mens : het zwrtepunt vn het voorwerp. Dit punt vlt meestl smen met het middelpunt vn de mss. Het zwrtepunt vn het menselijk lichm ligt ter hoogte vn het ekken. : verticl (volgens de strl vn de rde). In het dgelijkse leven speelt deze verticle richting een elngrijke rol. Om ijvooreeld een muur te ouwen, geruikt een nnemer een schietlood. : wijst nr het middelpunt vn de rde. : hngt f vn de mss vn het voorwerp. 16 Krcht, energie en vermogen

15 2.3 Vernd tussen mss en zwrtekrcht VERSIE 0nderzoeksvrg Hoe eïnvloedt de mss de zwrtekrcht? Hypothese Hoe kleiner de mss, hoe groter de zwrtekrcht. Hoe groter de mss, hoe groter de zwrtekrcht. Benodigdheden 2 plstiek flesjes touw lpen Proefopstelling Werkwijze Vul 1 flesje met weinig wter en een nder flesje met veel wter. Bind een touw over de hls vn de eide flesjes. Hng het touw over een lpen zodt eide flesjes even hoog hngen. Houd de flesjes in evenwicht door je vinger op het touw te houden. Lt het touw los. Wrneming Wt geeurt er? Besluit Hoe de mss, hoe de zwrtekrcht. HOOFDSTUK 2 - ZWrteKrcht 17

16 De grootte vn de zwrtekrcht is recht evenredig met de mss (F z ~ m). De verhouding F z is dus constnt. m Deze constnte is de zwrteveldsterkte g. F z m = g druit volgt: F z = m g. Nuwkeurige metingen tonen n dt deze verhouding in onze streken gelijk is n 9,81 N kg. De wrde vn de zwrteveldsterkte is fhnkelijk vn de fstnd vn het voorwerp tot het middelpunt vn het hemellichm wrop het zich evindt. op onze reedtegrd g = 9,81 N kg op de mn g = 1,62 N kg Zwrtekrcht definitie formule SI-eenheid kenmerken De zwrtekrcht is de ntrekkingskrcht die een hemellichm uitoefent op lle voorwerpen in zijn omgeving. F z = m g [F z ] = N De zwrtekrcht grijpt n in het zwrtepunt vn een voorwerp, is verticl en nr het middelpunt vn de rde gericht. Kruis n op welke figuur de zwrtekrcht op de p correct getekend is. c d 18 Krcht, energie en vermogen

17 G op een weegschl stn. In welke eenheid is de weegschl geijkt? Welke grootheid lees je f? VERSIE Inwendig is een eenvoudige personenweegschl opgeouwd uit een spirlveer. St je op de lns, dn druk je de veer gedeeltelijk smen. Op de meetschl lees je een wrde f. Welke grootheid zorgt ervoor dt de veer smengedrukt wordt? In welke eenheid zou je het toestel moeten flezen? c d De zwrtekrcht op Jupiter is ongeveer 2,5 ml groter dn op rde. Stel dt je op rde een steen op een lns legt. Je rengt de lns in evenwicht met ehulp vn een ijkmss. Wt geeurt er ls je de proef op Jupiter uitvoert met hetzelfde mteril? n De steen en het msslokje lijven in evenwicht. n De schl met de steen gt omlg. n De schl met de steen gt omhoog. n Het ntwoord is niet gegeven. Verklr. Nienke zegt: Woonde ik mr op de mn, dn woog ik veel minder dn hier op rde. Klopt de stelling vn Nienke? n j n nee Verklr. HOOFDSTUK 2 - ZWrteKrcht 19

18 Smenvtting ntrekkingskrcht die een hemellichm uitoefent op lle voorwerpen in zijn omgeving symool: F z zwrtekrcht vectoriële grootheid zwrteveld SI-eenheid: N kenmerken ngrijpingspunt richting zin grootte De ntrekkingskrcht die een hemellichm uitoefent op lle voorwerpen in zijn omgeving is de zwrtekrcht. De zwrtekrcht is een vectoriële grootheid die werkzm is in een zwrteveld. Ze wordt voorgesteld door het symool F z en wordt gemeten in N. De zwrtekrcht grijpt n in het zwrtepunt, is verticl en wijst nr het middelpunt vn de rde. De grootte wordt weergegeven door de formule F z = m g. Drin is g de zwrteveldsterkte. Wt zijn de nieuwe egrippen? Vul eventueel zelf n. de zwrtekrcht het zwrteveld het zwrtepunt de zwrteveldsterkte (g) Wt wordt er minstens vn je verwcht? Vul eventueel zelf n. Geef het symool en de eenheid vn zwrtekrcht. Omschrijf de kenmerken vn de zwrtekrcht. Geef het vernd tussen mss en zwrtekrcht. zwrtepunt verticl middelpunt rde F z = m g g = zwrteveldsterkte 20 Krcht, energie en vermogen

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN I - 1 HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN 1.1. Het egrip krcht 1.1.1. Definitie vn krcht Een stoffelijk punt is een punt wrn een zekere mss toegekend wordt. Dit punt is meestl de voorstellende vn een lichm. Zo

Nadere informatie

De noodzakelijke voorwaarden voor een evenwicht kunnen derhalve samengevat worden als: F = 0 geen resulterende kracht in x richting.

De noodzakelijke voorwaarden voor een evenwicht kunnen derhalve samengevat worden als: F = 0 geen resulterende kracht in x richting. 1. EVENWICHT Zols in het eerste gedeelte over krchten en momenten reeds n de orde is gesteld werken op een lichm meestl meerdere krchten tegelijkertijd. We zeggen dt het lichm onderhevig is n een stelsel

Nadere informatie

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe?

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe? Oefenopgven over Stoffen en Mterilen Uitwerking en ntwoord op elke opgve stt n de ltste opgve. Gegevens kunnen worden opgezoht in de tellen hterin. Als de zwrteftor niet vermeld is mg je 9,81 N/kg nemen.

Nadere informatie

Moderne wiskunde: berekenen zwaartepunt vwo B

Moderne wiskunde: berekenen zwaartepunt vwo B Moderne wiskunde: erekenen zwrtepunt vwo B In de edities 7 en 8 ws er in de slotdelen vn VWO B ruimte genomen voor een prgrf over het erekenen vn een zwrtepunt. In de negende editie is er voor gekozen

Nadere informatie

Een regenton. W is het vlakdeel dat wordt ingesloten door de x-as, de y-as, de grafiek van r en de lijn x h, met 0 h

Een regenton. W is het vlakdeel dat wordt ingesloten door de x-as, de y-as, de grafiek van r en de lijn x h, met 0 h Een regenton Op het domein [0, ] is de functie r gegeven door r ( ) 5 5 5. W is het vlkdeel dt wordt ingesloten door de -s, de y-s, de grfiek vn r en de lijn h, met 0 h. Zie de onderstnde figuur. figuur

Nadere informatie

Pak jouw passer en maak de afstand tussen de passerpunten 3 cm.

Pak jouw passer en maak de afstand tussen de passerpunten 3 cm. Psser en irkel Verkennen Opgve 1 Op de foto hiernst wordt met ehulp vn een psser een irkel getekend. Pk jouw psser en mk de fstnd tussen de psserpunten 3 m. Teken een punt M en zet drin de stlen punt vn

Nadere informatie

MOMENT VAN EEN KRACHT KOPPEL VAN KRACHTEN

MOMENT VAN EEN KRACHT KOPPEL VAN KRACHTEN III - 1 HOODSTUK 3 MOMENT VAN EEN KRACHT KOPPEL VAN KRACHTEN De kennis vn het moment vn een krcht is nodig voor het herleiden vn een krcht en een krchtenstelsel, voor het (nlytisch) smenstellen vn niet-snijdende

Nadere informatie

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening Werkld TI-8: Over de hoofdstelling vn de integrlrekening. Inleiding We ekijken chtereenvolgens in onderstnde figuren telkens de grfiek vn een functie f met in het intervl [; ]. f ( ) = f ( ) = + y = 5

Nadere informatie

MEETKUNDE 2 Lengte - afstand - hoeken

MEETKUNDE 2 Lengte - afstand - hoeken MTKUN 2 Lengte - fstnd - hoeken M7 Lengtemten en meetinstrumenten 186 M8 Lengte en fstnd 187 M9 Gelijke fstnden 194 M10 Hoeken meten en tekenen 198 185 M7 1 Titel Lengtemten en meetinstrumenten 579 Vul

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur Emen VW 0 tijdvk woensdg 6 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Dit emen bestt uit 5 vrgen. Voor dit emen zijn miml 83 punten te behlen. Voor elk vrgnummer stt hoeveel punten met een goed ntwoord behld

Nadere informatie

Getallenverzamelingen

Getallenverzamelingen Getllenverzmelingen Getllenverzmelingen Ntuurlijke getllen Het getlegrip heeft zih wrshijnlijk ontwikkeld op een wijze die overeenkomt met de mnier wrop u zelf de getllen geleerd het. De sis is het tellen.

Nadere informatie

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten.

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten. 9 2 Eindige utomten In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers vn het college: eindige utomten. 2.1 Deterministische eindige utomten We eginnen met een vooreeld. Vooreeld 2.1 Beschouw het volgende

Nadere informatie

Lucht in je longen. Streep de foute woorden door. Hoe komt lucht in je longen? Zet een cirkel om de dieren met longen.

Lucht in je longen. Streep de foute woorden door. Hoe komt lucht in je longen? Zet een cirkel om de dieren met longen. 9 Luht in je longen Hoe komt luht in je longen? = longen = middenrif Kleur op de tekening de volgende onderdelen: Streep de foute woorden door. Ons lihm heeft zuurstof / kooldioxide nodig. Bij het indemen

Nadere informatie

Begripsvragen: Beweging

Begripsvragen: Beweging Hndboek ntuurkundedidctiek Hoofdstuk 4: Leerstofdomeinen 4.2 Domeinspecifieke leerstofopbouw 4.2.1 Mechnic Begripsrgen: Beweging 1 Meerkeuzergen O Q R P 1 [H/V] Iemnd stt op de in figuur 1 ngegeen plts

Nadere informatie

6.0 INTRO. 1 a Bekijk de sommen hiernaast en ga na of ze kloppen. 1 2 0 3 = 2 2 3 1 4 = 2 3 4 2 5 = 2 4 5 3 6 = 2 5 6 4 7 = 2...

6.0 INTRO. 1 a Bekijk de sommen hiernaast en ga na of ze kloppen. 1 2 0 3 = 2 2 3 1 4 = 2 3 4 2 5 = 2 4 5 3 6 = 2 5 6 4 7 = 2... 113 6.0 INTRO 1 Bekijk de sommen hiernst en g n of ze kloppen. Schrijf de twee volgende sommen uit de rij op en controleer of deze ook ls uitkomst 2 heen. c Schrijf twee sommen op die veel verder in de

Nadere informatie

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set Werkkrten GIGO 1184 Elektriiteit Set PMOT 2006 1 Informtie voor de leerkrht Elektriiteit is één vn de ndhtsgeieden ij de nieuwe kerndoelen voor ntuur en tehniek: 42 De leerlingen leren onderzoek doen n

Nadere informatie

Examen Klassieke Mechanica

Examen Klassieke Mechanica Exmen Klssieke Mechnic Herbert De Gersem, Eef Temmermn 25 jnuri 2012, 8u30, cdemiejr 11-12 IW2 NAAM: RICHTING: vrg 1 (/4) vrg 2 (/4) vrg 3 (/5) vrg 4 (/4) vrg 5 (/3) TOTAAL (/20) Verloop vn het exmen Het

Nadere informatie

6.1 Schaduw gevormd door een puntvormige

6.1 Schaduw gevormd door een puntvormige 6 Schduwvorming 6.1 Schduw gevormd door een Vroeger geruikte men een zonnewijzer ls uurwerk. Die steunde op de verndering vn de schduw nrgelng de stnd vn de zon. A B Fig. 2.12 Een schduw kn gevormd worden

Nadere informatie

3 Snijpunten. Verkennen. Uitleg

3 Snijpunten. Verkennen. Uitleg 3 Snijpunten Verkennen Meetkunde Snijpunten Inleiding Verkennen Bentwoord de vrgen bij Verkennen. Mk ook de constructie in GeoGebr. Gebruik eventueel het progrmm om de snijpunten voor je te berekenen ls

Nadere informatie

MET VOLLE KRACHT VOORUIT KRACHT, ENERGIE EN VERMOGEN

MET VOLLE KRACHT VOORUIT KRACHT, ENERGIE EN VERMOGEN MET VOLLE KRACHT VOORUIT Pr oe f er si e KRACHT, ENERGIE EN VERMOGEN HOOFDSTUK 1 KRACHTEN 1.1 Uitwerking n een krcht p 3 1.2 Meten n een krcht p 5 1.3 Kenmerken n een krcht p 6 1.4 Meerdere krchten op

Nadere informatie

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden Ntuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden door Dn 2719 woorden 3 pril 2016 4,3 2 keer eoordeeld Vk Methode Ntuurkunde Systemtishe ntuurkunde 1.1 Grootheden en eenheden Opgve 1 Kwntittieve metingen zijn

Nadere informatie

Het kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)²

Het kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)² Merkwrdig producten: Het kwdrt vn een tweeterm + (+)² Even herhlen Wnneer een getl of een lettervorm met zichzelf vermenigvuldigd wordt, dn duid je dt n door dt getl of die lettervorm één keer te schrijven

Nadere informatie

Abnormale verdachte (niet accidentele, intentionele) letsels en afwijkingen

Abnormale verdachte (niet accidentele, intentionele) letsels en afwijkingen hoofdstuk 10 Anormle verdchte (niet ccidentele, intentionele) letsels en fwijkingen 10.1 Inleiding Eenderde vn de letsels evindt zich op een voor een letsel ongeruikelijke plek, zols de zijknt vn het gelt,

Nadere informatie

Zelfstudie practicum 1

Zelfstudie practicum 1 Zelfstudie prtium 1 1.8 Gegeven is de volgende expressie:. () Geef de wrheidstel vn deze expressie. () Minimliseer de gegeven expressie. () Geef een poort implementtie vn de expressie vn onderdeel ().

Nadere informatie

wiskunde B pilot vwo 2015-I

wiskunde B pilot vwo 2015-I wiskunde B pilot vwo 05-I Formules Goniometrie sin( tu) sintcosu costsinu sin( tu) sintcosu costsinu cos( tu) costcosusintsinu cos( tu) costcosusintsinu sin( t) sintcost cos( t) cos tsin t cos t sin t

Nadere informatie

Verschil zal er zijn hv bovenbouw WERKBLAD

Verschil zal er zijn hv bovenbouw WERKBLAD Vershil zl er zijn hv ovenouw WERKBLAD 1. Hoe heet de gemeente wr jij in woont? 2. Hoeveel inwoners heeft je gemeente in 2010? 3. Is het ntl inwoners in jouw gemeente sinds 2010 gestegen of gedld? 4. In

Nadere informatie

Lijn, lijnstuk, punt. Verkennen. Uitleg. Opgave 1

Lijn, lijnstuk, punt. Verkennen. Uitleg. Opgave 1 Lijn, lijnstuk, punt Verkennen Opgve 1 Je ziet hier een pltje vn spoorrils vn een modelspoorn. De rils zijn evestigd op dwrsliggers. Hoe liggen de rils ten opziht vn elkr? Hoe liggen de dwrsliggers ten

Nadere informatie

Aanzet 1 tot een document van parate kennis en vaardigheden wiskunde 1 ste graad

Aanzet 1 tot een document van parate kennis en vaardigheden wiskunde 1 ste graad Anzet 1 tot een document vn prte kennis en vrdigheden wiskunde 1 ste grd 1. TAALVAARDIGHEID BINNEN WISKUNDE ) Begrippen uit de getllenleer Bewerking Symool optelling + ftrekking vermenigvuldiging deling

Nadere informatie

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei 13.30 16.30 uur

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei 13.30 16.30 uur Wiskunde B Profi Exmen VWO Voorereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk Donderdg 20 mei 3.30 6.30 uur 9 99 Dit exmen estt uit 5 vrgen. Voor elk vrgnummer is ngegeven hoeveel punten met een goed ntwoord

Nadere informatie

Werken met. vectoren. Hoofdstuk 1 Werken met vectoren 9

Werken met. vectoren. Hoofdstuk 1 Werken met vectoren 9 Hoofdstuk Werken met vectoren 9 Werken met vectoren In Lthen in Duitslnd evindt zich de testn vn de Trnsrpid, een mgneettrein die over een specile n zweeft Stukken mgnetisch weekijzer in de n en elektromgneten

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv I- I- 38 lok 3 IT - eetkundige pltsen met Geoger ldzijde 8 H Het spoor vn lijkt een irkel te zijn. De irkel is de meetkundige plts vn een onstnte hoek. Het ewijs komt voor ij de stelling vn Thles. Gegeven:

Nadere informatie

Toetsopgaven vwo B deel 3 hoofdstuk 10

Toetsopgaven vwo B deel 3 hoofdstuk 10 Toetsopgven vwo deel 3 hoofdstuk 10 Opgve 1 In de figuur hiernst zie je 15 kubusjes met ribbe. e punten,, en zijn hoekpunten vn een kubusje, punt is het midden vn een ribbe en de punten en delen een ribbe

Nadere informatie

Opdrachten bij hoofdstuk 2

Opdrachten bij hoofdstuk 2 Opdrchten ij hoofdstuk 2 2.1 Het vullen vn je portfolio In hoofdstuk 2 he je gezien op welke mnier je de informtie kunt verzmelen. An de hnd vn die informtie kun je de producten mken wrmee jij je portfolio

Nadere informatie

H. 10 Goniometrie Basisbegrippen. a c. Gemeenschappelijke Propedeuse Engineering WISKUNDE H.10

H. 10 Goniometrie Basisbegrippen. a c. Gemeenschappelijke Propedeuse Engineering WISKUNDE H.10 H. 10 Goniometrie 10.1 Bsisegrippen Regelmtig voeren we erekeningen uit, wrin één of meerdere hoeken voorkomen. Voor een sherpe hoek kunnen we 3 goniometrishe verhoudingen definiëren. Deze lten zih het

Nadere informatie

Havo B deel 1 Uitwerkingen blok 1 Moderne wiskunde

Havo B deel 1 Uitwerkingen blok 1 Moderne wiskunde Hvo B deel Uitwerkingen lok Moderne wiskunde Blok Vrdigheden ldzijde 0 l gt door (0, ) dus strtgetl l gt door (0, ) en (, ), dus nr rehts en omlg ofwel nr rehts en 0, omlg. Het hellingsgetl is dn 0, y

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)

Examen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl) wiskunde 1,2 (nieuwe stijl) Exmen VWO Voorbereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk 1 insdg 25 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit exmen zijn mximl 86 punten te behlen; het exmen bestt uit 18 vrgen. Voor

Nadere informatie

De eenvoudig statisch bepaalde ligger

De eenvoudig statisch bepaalde ligger 1 e eenvoudig sttisch eplde ligger Inleiding : e drgende constructie vn een geouw of een rug is opgeouwd uit een ntl liggers. Voor een rug is dit : 1. de lngsligger die ondersteuning geeft n het rugdek

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 DE STELLING VAN PYTHAGORAS

Hoofdstuk 2 DE STELLING VAN PYTHAGORAS Hoofdstuk DE STELLING VAN PYTHAGORAS INHOUD. De stelling vn Pythgors formuleren 98. Meetkundige voorstellingen 06. De stelling vn Pythgors ewijzen 09. Rekenen met Pythgors. Construties.6 Pythgors in de

Nadere informatie

StyleView Scanner Shelf

StyleView Scanner Shelf StyleView Scnner Shelf User's Guide Mximl gewicht: 2 ls ( kg) SV Crt & Hoofdeenheid Optie - LCD Crts Optie 2 Lptop Crts Optie 3 Rils n de muur Optie 4 Achterknt SV Crt 3 6 7 Reduce Reuse Recycle of 8 Overzicht

Nadere informatie

Onafhankelijk van a. f snijdt de x-as in punt A ( , 0) Voor elke positieve waarde van a is een functie f. gegeven door F ( x) = x e ax.

Onafhankelijk van a. f snijdt de x-as in punt A ( , 0) Voor elke positieve waarde van a is een functie f. gegeven door F ( x) = x e ax. Onfhnkelijk vn Voor elke positieve wrde vn is een functie f gegeven door f ( x) = (1 x) e x en een functie F gegeven door F ( x) = x e x. De functie 3p 1 Toon dit n. F is een primitieve functie vn f. De

Nadere informatie

Eindexamen vwo wiskunde B II

Eindexamen vwo wiskunde B II Formules Vlkke meetkunde Verwijzingen nr definities en stellingen die bij een bewijs mogen worden gebruikt zonder ndere toelichting. Hoeken, lijnen en fstnden: gestrekte hoek, rechte hoek, overstnde hoeken,

Nadere informatie

Natuurlijke getallen op een getallenas en in een assenstelsel

Natuurlijke getallen op een getallenas en in een assenstelsel Turf het ntl fouten en zet de resultten in een tel. Vlmingen Nederlnders resultt ntl resultt ntl 9 9 en nder tlstelsel U Ontijfer de volgende hiërogliefen met ehulp vn het overziht op p. in het leerwerkoek.........................

Nadere informatie

7 College 30/12: Electrische velden, Wet van Gauss

7 College 30/12: Electrische velden, Wet van Gauss 7 College 30/12: Electrische velden, Wet vn Guss Berekening vn electrische flux Alleen de component vn het veld loodrecht op het oppervlk drgt bij n de netto flux. We definieren de electrische flux ls

Nadere informatie

m p Tabel: I plaat 3 m pa 2

m p Tabel: I plaat 3 m pa 2 VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSE FACUTEIT TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN MECHANICA Een e kndidtuur Burgerlijk Ingenieur-Architect Acdeiejr -3 Zterdg juni 3 Vrg O R Bovenstnd voorwerp werd gevord door uit een vlkke

Nadere informatie

2 De kracht van vectoren

2 De kracht van vectoren De krcht vn vectoren Dit is een ewerking vn Meetkunde met coördinten lok Punten met gewicht vn d Goddijn ten ehoeve vn het nieuwe progrmm (015) wiskunde vwo. Opgven met dit merkteken kun je zonder de opouw

Nadere informatie

Opgave 1 Stel je eens een getal voor, bijvoorbeeld: 504,76. a b c

Opgave 1 Stel je eens een getal voor, bijvoorbeeld: 504,76. a b c Opgve 1 Stel je eens een getl voor, ijvooreeld: 504,76. Wt zijn de ijfers vn dit getl? Hoeveel is elk vn die ijfers wrd? Wt etekent de komm? Opgve 2 Bekijk het getl 6102,543. d e Hoeveel ijfers hter de

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv ICT - Grfieken met VU-grfiek ldzijde 64 1 De snijpunten met de x-s zijn ( 3, ), (4, ) en (5, ). f( 3) =, 5 ( 3) 3 ( 3) 35, 3+ 3= f( 4) =, 5 ( 4) 3 ( 4) 35, 4+ 3= f( 5) =, 5 ( 5) 3 ( 5) 35, 5+ 3= Met de

Nadere informatie

INTERVIEWEN 1 SITUATIE

INTERVIEWEN 1 SITUATIE INTERVIEWEN drs. W. Bontenl 1 SITUATIE Een interview vlt te omshrijven ls een gesprek tussen één of meerdere personen - de interviewers - en een ndere persoon (of diverse nderen) - de geïnterviewden -

Nadere informatie

Je gaat naar de winkel en koopt 4 pakken melk van 1,40 per stuk.

Je gaat naar de winkel en koopt 4 pakken melk van 1,40 per stuk. Opgve 1 Je gt nr de winkel en koopt 4 pkken melk vn 1,40 per stuk. Hoeveel etl je in totl? Wt he je met de getllen 4 en 1,40 gedn om het ntwoord te vinden? Hoe doe je dt zonder rekenmhine? Opgve 2 Je gt

Nadere informatie

Opgave 1. Waarom kun je bij het Noorden twee getallen neerzetten? Geldt dit ook voor andere windrichtingen? Hoeveel graden hoort er bij het Oosten?

Opgave 1. Waarom kun je bij het Noorden twee getallen neerzetten? Geldt dit ook voor andere windrichtingen? Hoeveel graden hoort er bij het Oosten? Opgve 1 Hier zie je een windroos met de windrihtingen er in getekend. Hij is verder verdeeld in 360 hoekjes, elk vn die hoekjes heet 1 grd. Bij het Noorden (N) hoort 0 grden (en dus ook 360 grden). file:

Nadere informatie

6.4 Rekenen met evenwichtsreacties

6.4 Rekenen met evenwichtsreacties 6.4 Rekenen met evenwihtsreties An de hnd vn een reeks vooreelden zullen we het rekenwerk ehndelen n evenwihtsreties. Vooreeld 6.2 We estuderen het gsevenwiht: A(g) + B(g) C(g) + D(g) In een ruimte vn

Nadere informatie

Eindexamen vwo wiskunde B pilot I

Eindexamen vwo wiskunde B pilot I Formules Goniometrie sin( t u) sintcosu costsinu sin( t u) sintcosu costsinu cos( t u) costcosu sintsinu cos( t u) costcosu sintsinu sin( t) sintcost cos( t) cos t sin t cos t sin t www. - - nfhnkelijk

Nadere informatie

Nakomelingen van rendieren kunnen een paar uur na de geboorte al met de kudde meerennen. Zijn rendieren nestvlieders of nestblijvers?

Nakomelingen van rendieren kunnen een paar uur na de geboorte al met de kudde meerennen. Zijn rendieren nestvlieders of nestblijvers? Route A 1 Bosrendieren en korstmossen Rendieren zijn de enige herten wrvn zowel mnnetjes ls vrouwtjes een gewei drgen. Vroeger dcht men dt het gewei geruikt werd om sneeuw weg te schuiven zodt ze ij het

Nadere informatie

Privacyverklaring Donné Vastgoed

Privacyverklaring Donné Vastgoed Privyverklring Donné Vstgoed U heeft te mken met Donné Vstgoed. Donné Vstgoed is een Verhuur mkelr. In deze privyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze verklring

Nadere informatie

Lijnen en vlakken in. Klas 6N en 7N Wiskunde 5 perioden Kees Temme Versie 2

Lijnen en vlakken in. Klas 6N en 7N Wiskunde 5 perioden Kees Temme Versie 2 Lijnen en vlkken in Kls N en N Wiskunde perioden Kees Temme Versie . Coördinten in R³.... De vergelijking vn een vlk ().... De vectorvoorstelling vn een lijn.... De vectorvoorstelling vn een vlk... 8.

Nadere informatie

AFRIKA RAPPORT www.burgerszoo.nl

AFRIKA RAPPORT www.burgerszoo.nl AFRIKA RAPPORT Je gt op ontdekkingstoht nr de Afriknse dieren die in het Prk en in de Sfri vn Koninklijke Burgers Zoo leven. Bentwoord lle vrgen en hl je Afrik Rpport! Wrttenzwijnen Welkom in Burgers Prk!

Nadere informatie

Spiegelen, verschuiven en draaien in het vlak

Spiegelen, verschuiven en draaien in het vlak 2 Spiegelen, vershuiven en drien in het vlk it kun je l 1 de iddelloodlijn vn een lijnstuk herkennen en tekenen 2 een hoek eten en tekenen 3 de issetrie vn een hoek herkennen en tekenen 4 de oördint vn

Nadere informatie

1.3 Wortels. x x 36 6 = x = 1.5 Breuken. teller teller noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde.

1.3 Wortels. x x 36 6 = x = 1.5 Breuken. teller teller noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde. Voorereidende opgven Stoomursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-shriften die je gt geruiken tijdens de ursus. Als een som niet lukt, werk hem dn uit tot wr je kunt en g verder

Nadere informatie

Een feestmaal. Naam: -Ken jij nog een ander speciaal feest? Typ of schrijf het hier. a

Een feestmaal. Naam: -Ken jij nog een ander speciaal feest? Typ of schrijf het hier. a Werkbld Een feestml Nm: Ieder lnd en iedere cultuur kent specile dgen. Dn gn fmilies bij elkr op bezoek. Op die specile dgen is er meestl extr ndcht voor het eten. Hier zie je wt voorbeelden vn feesten

Nadere informatie

Inhoud college 7 Basiswiskunde

Inhoud college 7 Basiswiskunde Inhoud college 7 Bsiswiskunde 3.3 De ntuurlijke logritme en de exponentiële functie (zie college 6) 5.1/3 Introductie Integrlen 5.4 Eigenschppen vn de eplde integrl 5.5 De hoofdstelling vn Clculus 2.10

Nadere informatie

= = = = = = = =

= = = = = = = = 0 ld nm Hulp Reken uit met cijferen 0 Reken uit met splitsen Honderdvouden ij elkr en dn de rest ij elkr. + 0 = 0 + = 0 + = 0 + 0 = + 0 = 0 + 0 = 0 + = 0 + = Honderdvouden vn elkr f en dn de rest vn elkr

Nadere informatie

Wat is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede antwoorden aan. weinig slaap. buitenlucht goede voeding. ontspanning veel fruit eten

Wat is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede antwoorden aan. weinig slaap. buitenlucht goede voeding. ontspanning veel fruit eten DE HUID 1 Bouw en functie O: 12/1 Wt is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede ntwoorden n. weinig slp uitenlucht goede voeding ontspnning veel fruit eten innen zitten ptt met myonise eten in

Nadere informatie

Jaarlijks vinden er arbeidsongevallen plaats. Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en voorkom dat je gewond raakt.

Jaarlijks vinden er arbeidsongevallen plaats. Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en voorkom dat je gewond raakt. Persoonlijke eschermingsmiddelen Jrlijks vinden er 230.000 reidsongevllen plts. Geruik persoonlijke eschermingsmiddelen en voorkom dt je gewond rkt. JEZELF BESCHERMEN Werken in trnsport en logistiek kn

Nadere informatie

Het reëel getal b is een derdewortel van het reëel getal a c. Een getal en zijn derdewortel hebben hetzelfde toestandsteken.

Het reëel getal b is een derdewortel van het reëel getal a c. Een getal en zijn derdewortel hebben hetzelfde toestandsteken. Werkoek Alger (cursus voor 5u wiskunde) Hoofdstuk : Rekenen in R Nm:. 1. Derdewortel vn een reëel getl (oek pg 7) Een derdewortel vn het reëel getl is dus een getl wrvn de derdemcht gelijk is n. Vooreelden:

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 5. 1 Handgereedschappen Verbindingen Elektrische techniek Pompen Verbrandingsmotoren 138

Inhoud. Inleiding 5. 1 Handgereedschappen Verbindingen Elektrische techniek Pompen Verbrandingsmotoren 138 Inhoud Inleiding 5 1 Hndgereedschppen 10 2 Verindingen 42 3 Elektrische techniek 84 4 Pompen 116 5 Verrndingsmotoren 138 Trefwoordenlijst 183 INHOUD 9 1 Hndgereedschppen 1.1 Opdrcht 1.1 Gereedschppen opzoeken

Nadere informatie

Verschil zal er zijn mvbo bovenbouw WERKBLAD

Verschil zal er zijn mvbo bovenbouw WERKBLAD Vershil zl er zijn mvo ovenouw WERKBLAD 1. Hoe heet de gemeente wr jij in woont? 2. Hoeveel inwoners heeft je gemeente in 2010? 3. Is het ntl inwoners in jouw gemeente sinds 2010 gestegen of gedld? 4.

Nadere informatie

opgaven formele structuren procesalgebra

opgaven formele structuren procesalgebra opgven formele struturen proeslger Opgve 1. (opgve 3.3.7 op p.97 vn het ditt 2005) Een mier moet vn links voor onder nr rehts hter oven op een kuus, met ties (rehts), (hter), en (oven). Uitwerking vn opgve

Nadere informatie

Voorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus

Voorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus Voorbereidende opgven Kerstvkntiecursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-schriften die je gt gebruiken tijdens de cursus. Als een som niet lukt, kijk dn even in het beknopt

Nadere informatie

Rekenregels van machten

Rekenregels van machten 4 Rekenregels vn mchten Dit kun je l 1 mchten met een ntuurlijke exponent berekenen mchten met een gehele exponent berekenen 3 terminologie in verbnd met de mchtsverheffing correct gebruiken Test jezelf

Nadere informatie

11 Wiskundige denkactiviteiten: digitale bijlage

11 Wiskundige denkactiviteiten: digitale bijlage Wiskundige denkctiviteiten: digitle ijlge Suggesties voor opdrchten wrij de leerlingen uitgedgd worden wiskundige denkctiviteiten te ontplooien. De opdrchten heen de volgende structuur. In de kop stn chtereenvolgend:

Nadere informatie

Zwaartepunt en traagheid

Zwaartepunt en traagheid Nslgwerk deel 8 wrtepunt en trgheid Uitgve 2016-1 uteur HC hugocleys@icloud.com Inhoudsopgve 1 wrtepunt 4 1.1 Inleiding wrtepunt vn een lichm....................... 4 1.2 Momentenstelling..................................

Nadere informatie

100 sin(α) kn. 3,0 m. De horizontale en verticale componenten van de kracht van 100 kn worden in dit voorbeeld bepaald:

100 sin(α) kn. 3,0 m. De horizontale en verticale componenten van de kracht van 100 kn worden in dit voorbeeld bepaald: Werken met vectren In deze krte ntitie wrden sisvrdigheden vr het werken met vectren tegelicht met een pr vreelden. Het ek gt uit vn enige vrkennis m..t. vectren mr die vrkennis is niet vr iedere strtende

Nadere informatie

Deel 4: Krachten. 4.1 De grootheid kracht. 4.1.1 Soorten krachten

Deel 4: Krachten. 4.1 De grootheid kracht. 4.1.1 Soorten krachten Deel 4: Krachten 4.1 De grootheid kracht 4.1.1 Soorten krachten We kennen krachten uit het dagelijks leven: vul in welke krachten werkzaam zijn: trekkracht, magneetkracht, spierkracht, veerkracht, waterkracht,

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Emen VW 20 tijdvk woensdg 8 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit emen hoort een uitwerkbijlge. chter het correctievoorschrift is een nvulling opgenomen. Dit emen bestt uit 8 vrgen. Voor dit emen zijn miml

Nadere informatie

De standaard oppervlaktemaat is de vierkante meter. Die is afgeleid van de standaard lengtemaat, de meter.

De standaard oppervlaktemaat is de vierkante meter. Die is afgeleid van de standaard lengtemaat, de meter. Opgve 1 Dit is een roosterord. Elk roosterhokje is 5 m ij 5 m. Hoeveel edrgt de oppervlkte vn dit ord? Opgve 2 Welke oppervlktemten ken je l? Noem er zoveel mogelijk. De oppervlkte-eenheid is de vierknte

Nadere informatie

Hoeveel betaal je in totaal? Hoe kun je dat bedrag narekenen? Hoe bereken je het bedrag dat je van de 20 euro terug krijgt?

Hoeveel betaal je in totaal? Hoe kun je dat bedrag narekenen? Hoe bereken je het bedrag dat je van de 20 euro terug krijgt? Opgve 1 Je ziet hier een eenvoudige ksson. Hoeveel dingen he je volgens de ksson gekoht? Hoeveel etl je in totl? Hoe kun je dt edrg nrekenen? Hoe ereken je het edrg dt je vn de 20 euro terug krijgt? Je

Nadere informatie

Hoe plan je een grote taak?

Hoe plan je een grote taak? 3 PLANNEN Hoe pln je een grote tk? Wt heb je n deze les? In deze les leer je hoe je grote tken in stukken opdeelt en over meerdere dgen inplnt. Hndig ls je bijvoorbeeld voor een toets moet leren, wnt zo

Nadere informatie

De cirkel M22. het middelpunt een koorde de straal de diameter een middelpuntshoek een middellijn. 2 cm 4 cm. Cirkel en elementen van een cirkel

De cirkel M22. het middelpunt een koorde de straal de diameter een middelpuntshoek een middellijn. 2 cm 4 cm. Cirkel en elementen van een cirkel M De irkel Cirkel en elementen vn een irkel 781 E Geef de nm vn de ngeduide delen in de irkel. Y X O T S het middelpunt een koorde de strl de dimeter een middelpuntshoek een middellijn O:... [XY]:... OS

Nadere informatie

15 5 omhoog. Hoofdstuk 26 RECHTE LIJNEN. 6 ad 26.0 INTRO

15 5 omhoog. Hoofdstuk 26 RECHTE LIJNEN. 6 ad 26.0 INTRO Hoofdstuk 6 RECHTE LIJNEN 6.0 INTRO 6 d km kost,0: =,9 drnkje kost : =,0, dus de entree is,0,0 = 0,-. Nee, ls je ij de onderste lijn nr rechts gt g je omhoog, dus ls je nr rechts zou gn, zou je omhoog

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Emen VWO 202 tijdvk 2 woensdg 20 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit emen hoort een uitwerkbijlge. Dit emen bestt uit 7 vrgen. Voor dit emen zijn miml 8 punten te behlen. Voor elk vrgnummer stt hoeveel

Nadere informatie

Opgaven met dit merkteken kun je zonder de opbouw aan te tasten, overslaan.

Opgaven met dit merkteken kun je zonder de opbouw aan te tasten, overslaan. 2 Verschuiven Dit is een ewerking vn Meetkunde met coördinten Blok Punten met gewicht vn Ad Goddijn ten ehoeve vn het nieuwe progrmm (2014) wiskunde B vwo. Opgven met dit merkteken kun je zonder de opouw

Nadere informatie

naam blad : 37 = 299 : 23 = 882 : 63 = 364 : 26 = : 47 = : 43 = 47 kan keer van af kan keer van af 47 = =

naam blad : 37 = 299 : 23 = 882 : 63 = 364 : 26 = : 47 = : 43 = 47 kan keer van af kan keer van af 47 = = 7b Hulp bld 1 nm 1 Reken uit met de rekenmchine 444 : 37 = 299 : 23 = 882 : 63 = 364 : 26 = 2 Reken uit met rest Voorbeeld: 469 : 37 = ntwoord op de rekenmchine: 12,675675 37 kn 12 keer vn 469 f 12 37

Nadere informatie

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei uur

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei uur wiskunde 1,2 (nieuwe stijl) Exmen VWO Voorbereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk 1 insdg 25 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit exmen zijn mximl 86 punten te behlen; het exmen bestt uit 18 vrgen. Voor

Nadere informatie

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN ELEMENTAIR ALGEBRAÏSCH REKENEN Een zelfhulpgids voor letterrekenen Rekenregels Uitgewerkte voorbeelden

Nadere informatie

35 7 omhoog. Hoofdstuk 26 RECHTE LIJNEN. 6 ad 26.0 INTRO

35 7 omhoog. Hoofdstuk 26 RECHTE LIJNEN. 6 ad 26.0 INTRO Hoofdstuk 6 RECHTE LIJNEN 6 d 6.0 INTRO km kost,0: =,0 drnkje kost : =,0, dus de entrée is,0,0 = 0,-. Nee, ls je ij de onderste lijn nr rechts gt g je omhoog, dus ls je nr rechts zou gn, zou je omhoog

Nadere informatie

2) Kegelsneden (in basisvorm)

2) Kegelsneden (in basisvorm) ) Kegelsneden (in sisvorm) In dit hoofdstuk werken we ltijd in een Euclidisch geijkt ssenstelsel. ) De rool Definitie De rool is de meetkundige lts vn de unten wrvoor de fstnd tot een gegeven unt F gelijk

Nadere informatie

= = = = = = = = = = = =

= = = = = = = = = = = = 4 nm Hulp ld 1 1 eken uit 50 + 20 = 60 + 30 = 40 + 30 = 20 + 60 = 10 + 50 = 30 + 20 = 70 + 10 = 30 + 50 = 2 eken uit Denk n de getllenlijn. 30 + 24 = 50 + 26 = 70 + 19 = 40 + 39 = 60 + 32 = 30 + 38 = 50

Nadere informatie

Cirkels en cilinders

Cirkels en cilinders 5 irkels en cilinders it kun je l 1 middelpunt en strl in een cirkel nduiden 2 de oppervlkte vn vlkke figuren berekenen 3 het volume vn een prism berekenen Test jezelf Elke vrg heeft mr één juist ntwoord.

Nadere informatie

Merkwaardige producten en ontbinden in factoren

Merkwaardige producten en ontbinden in factoren 6 Merkwrdige producten en ontinden in fctoren Dit kun je l 1 een mcht tot een mcht verheffen eentermen vermenigvuldigen 3 eentermen delen 4 veeltermen vermenigvuldigen 5 een veelterm delen door een eenterm

Nadere informatie

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5 Prktische Opdrcht Lineir Progrmmeren V5 Bij deze prktische opdrcht g je n het werk met een ntl prolemen die je door middel vn Lineir Progrmmeren kunt oplossen. Je werkt lleen of in tweetllen. De prktische

Nadere informatie

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1:

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1: 1.0 Voorkennis Voorbeeld 1: 4 2 4 2 8 5 3 5 3 15 Als je twee breuken met elkr vermenigvuldigd moet je de tellers en de noemers vn beide breuken met elkr vermenigvuldigen. Voorbeeld 2: 3 3 1 5 4 8 3 5 4

Nadere informatie

gefragmenteerde bestanden Bestand Bestand Bestand Bestand Bestand a Bestand a Bestand a Bestand a Bestand Bestand Bestand Bestand c Bestand a

gefragmenteerde bestanden Bestand Bestand Bestand Bestand Bestand a Bestand a Bestand a Bestand a Bestand Bestand Bestand Bestand c Bestand a Terrorisme, dgelijks het onderwerp in de medi. Er kn niet omheen gekeken worden, de komende jren zl de strijd tegen terreurorgnisties ls IS en DAESH het onderwerp vn gesprek vormen. Tl vn nslgen werden

Nadere informatie

Formeel Denken 2012 Uitwerkingen Tentamen

Formeel Denken 2012 Uitwerkingen Tentamen 1. Schrijf de formule vn de propositielogic Formeel Denken 2012 Uitwerkingen Tentmen (23/01/13) ( ) volgens de officiële grmmtic uit de syllus, en geef de wrheidstel. De officiële schrijfwijze is De ijehorende

Nadere informatie

1 Theoretische achtergrond voor het schakelen van weerstanden.

1 Theoretische achtergrond voor het schakelen van weerstanden. Theoretische chtergrond voor het schkelen vn weerstnden.. Serieschkeling. R 2 n Rs R* *2 *n s eide schkelingen zijn equivlent ls een uitenstnder geen verschil ziet tussen eide schkelingen. ij het nleggen

Nadere informatie

Hertentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 14 juli :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar.

Hertentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 14 juli :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar. Hertentmen Elektriciteit en Mgnetisme 1 Woensdg 14 juli 2011 09:00-12:00 Schrijf op elk vel uw nm en studentnummer. Schrijf leesbr. Mk elke opgve op een prt vel. Dit tentmen bestt uit 4 vrgen. Alle vier

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Vergelijkingen van de

Hoofdstuk 5: Vergelijkingen van de Werkoek Alger (ursus voor 5u wiskunde) Hoofdstuk 5 : Vergelijkingen vn de e grd met één onekende Nm:. Hoofdstuk 5: Vergelijkingen vn de - 45 - e grd met één onekende. Instp (oek pg 7). Vn een rehthoek

Nadere informatie

Solid Mechanics (4MB00) Toets 2 versie 2

Solid Mechanics (4MB00) Toets 2 versie 2 Solid Mechnics (4MB00) Toets 2 versie 2 Fculteit : Werktuigouwkunde Dtum : 2 pril 2014 Tijd : 13.45-15.15 uur Loctie : Pviljoen Stud Hu 2 Deze toets estt uit 3 opgven. De opgven moeten worden gemkt met

Nadere informatie

Deze les krijgen de leerlingen een introductie over ongelijke breuken. Dit met name gericht op het vergelijken met een bemiddelende grootheid.

Deze les krijgen de leerlingen een introductie over ongelijke breuken. Dit met name gericht op het vergelijken met een bemiddelende grootheid. Lesopzet De door ons gemkte lessencyclus wordt in drie opeenvolgende rekenlessen gegeven. Les is iets korter dn les en, wrdoor er eventueel extr herhling vnuit les ingepst kn worden.. Les Deze les krijgen

Nadere informatie

Privacyverklaring Irene van Aken Makelaardij

Privacyverklaring Irene van Aken Makelaardij Privcyverklring Irene vn Aken Mkelrdij U heeft te mken met Irene vn Aken Mkelrdij. Mkelr Irene vn Aken is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn.

Nadere informatie

Inleiding Natuurwetenschappen

Inleiding Natuurwetenschappen Inleiding Ntuurwetenschppen Tijden: september: 7:45 :45 3 september: 7:45 :45 6 september: 09:30 3:30 Loctie: Adres: Leuvenln, Utrecht Gebouw: Mrius Ruppertgebouw Zl: A Opdrchtgever: Jmes Boswell Instituut

Nadere informatie