Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling
|
|
- Pepijn van de Brink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling Hanneke Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie
2 Een paar thema s 40 jaar historie Het belang van studies en participatie De rol van patienten En gaat er inderdaad niets boven Groningen? Afdeling Hematologie
3 Hematologie in 1975 Mini-CV start als arts voor opleiding tot internist in het Antonius Ziekenhuis Utrecht opleiding in Medische Immunologie KWF fellowship Lymfomen en Immunologie (DDHK, NKI, AZU, Londen Royal Free Hospital) LUMC staflid Hematologie; hoofd CKHL : hoofd afdeling Hematologie UMCG Afdeling Hematologie
4 Hoe wordt iemand Hematoloog? 7 jaar studie geneeskunde 4-6 jaar specialisatie interne geneeskunde 2 jaar sub-specialisatie Hematologie Stage algemene hematologie op de afdeling Stage stolling Stage transfusiegeneeskunde Stage polikliniek Stage laboratoriumonderzoek en beenmergonderzoek Afdeling Hematologie
5 Hematologie vanaf 1968 (het begin van mijn studie geneeskunde) Bloed: nauwelijks idee over functie witte bloedcellen - lymfocyten Transfusie aparte bloedproducten: nog niet mogelijk Stamceltransplantatie: zeer experimenteel Leukemie: 4 soorten Lymfomen: 6 soorten Multipel myeloom en Waldenström altijd bij elkaar Afdeling Hematologie
6 Concept oorsprong van maligne lymfomen 60-er jaren 1 p 0,75 0,5 0, years Afdeling Hematologie
7 Oorsprong van maligne lymfomen Opbrengst normaal lymfklier-punctaat: Lymfocyten Histiocyten Reticulumcellen Plasmacellen
8 Wintrobe Clinical Hematology 1967: 6 soorten! Belangrijkst celsoort Reticulumcel Histiocyt Lymfocyt Tumor Reticulumcel sarcoom Histiocytair sarcoom Lymfosarcoom??? Ziekte van Hodgkin Mycosis fungoides Maligne lymfoom, gemengd type Afd Hematologie;
9 WHO CLASSIFICATION OF B CELL NEOPLASMS Precursor B cell lymphoblastic leukemia / lymphoma B CLL / small lymphocytic lymphoma B cell prolymphocytic leukemia (PLL) Lymphoplasmacytic lymphoma Splenic marginal zone B cell lymphoma Hairy cell leukemia (HCL) Plasma cell myeloma & solitary plasmaytoma & MGUS Nodal marginal zone lymphoma Follicular lymphoma Mantle cell lymphoma Diffuse large B cell lymphoma Extranodal marginal zone (MALT) lymphoma Mediastinal large B cell lymphoma Intravascular large B cell lymphoma Primary effusion lymphoma Burkitt s lymphoma Lymphomatoid granulomatosis Post transplant lymphoproliferative disorders
10 Normaal bloed, uitgestreken op een glaasje en gekleurd, 1000 x vergroot Rode bloedcellen Bloedplaatjes Witte bloedcellen
11 Is deze lymfocyt een B cel of een T cel? B lymfocyten (rijpen uit tot plasmacellen, maken antistoffen T lymfocyten (belangrijk voor afweer tegen infecties, tumoren)
12 1.Vele nieuwe oppervlaktekenmerken op cellen (CD nummers) à betere diagnose 2.Ontwikkeling nieuwe antistoffen als therapie Afdeling Hematologie
13 antistof Fluorescerend vlaggetje (label)
14 Flowcytometrie is zeer belangrijk om precies vast te stellen om welk type cel of bv. leukemie het gaat. Dit geldt voor veel verschillende leukemieën
15 Flowcytometrie kan ook goed gebruikt worden om te meten of de leukemie weg is. Hier het beeld van een 6-jarige jongen met ALL: 87% vd blasten is positief voor CD10 en TdT. Na de eerste kuur is dit goed te vervolgen: nog 6% blasten (zie groene pijl) Diagnose Na behandeling 87% 52% 6% CD10 <1% CD10 <1% TdT TdT
16 1.Vele nieuwe oppervlaktekenmerken op cellen (CD nummers) à betere diagnose 2.Ontwikkeling nieuwe antistoffen als therapie Afdeling Hematologie
17 De meeste B cel lymfomen hebben de merker CD20 op hun oppervlakte Rituximab (anti-cd20) CD20 Binding antistof met lymfoomcel Celdood
18 Fase III studie 100 Registratie patiënten RANDOMISATIE (LOTING) relapse-free survival p<0.001 Arm 2 Arm years after start of treatment ARM 1: De beste behandeling (gouden standaard) CHOP ARM 2: De experimentele behandeling (beter, of bv. minder schadelijk) CHOP + rituximab
19 CHOP plus Rituximab vs CHOP alleen, bij ouderen met een DLBCL CHOP+rituximab, N=202 Totale overleving Eerste presentatie P= ! CHOP, N=197 Jaren na Randomisatie Coiffier et al, NEJM 2002;346:235
20 Hematologie van 1975 tot 2015: een top-periode om mee te maken Lymfoom en leukemie-klassificaties Het ontstaan van studies Nieuwe celdodende middelen Supportive care: transfusies, anti-viraal, antischimmel, maar ook betere middelen tegen de misselijkheid! Immunotherapie up s en down s en nu weer up s. Ontwikkeling autologe en allogene stamceltransplantaties Kennis hoe cellen werken targeted therapy
21 Overleving Chronische Myeloide Leukemie (CML) patiënten Vóór en na 2000 Verschil is veroorzaakt door één groep nieuwe middelen
22 1960: Philadelphia-chromosoom Peter C. Nowell David Hungerford
23 Cytogenetische Afwijking van CML: Philadelphia Chromosoom x X Y
24 De fusie van de BCR en ABL genen resulteert in een nieuw Fusie-Eiwit Chromosoom 22 c-bcr 1 Chromosoom c-abl 2-11 p210 Bcr-Abl Exons Introns CML Breakpoints Fusie eiwit met tyrosine kinase activiteit Doelwit voor specifieke blokker
25 Overleving Chronische Myeloide Leukemie (CML) patiënten Vóór en na 2000 Verschil is veroorzaakt door één groep nieuwe middelen
26 Hodgkin overleving stadia 1-IV 1926 tot 1955 Anno % 100% 50% 50% jaren
27 Hodgkin lymfoom Schoolvoorbeeld van het belang van 1) Trial participatie 2) Alle gegevens bewaren in een database 3) Betrokkenheid patiënten umcg Afd. Hematologie
28 % Hodgkin patiënten vrij van ziekte per trial 100 H H8: alle stadia chemotherapie H1: Toevoegen Velbe aan RT H2: Toevoegen stag. laparotomie Maanden na start studie H6: ABVD ipv MOPP H2 H5 H6 H7 H8 H5: meer RT en toevoegen MOPP
29 1989: meeting in Parijs over lange follow-up van > Hodgkin patiënten, verzameld sinds 60-er jaren Toename aan nieuwe kankers in vroeger bestraald gebied Sommige cytostatica kunnen nieuwe leukemie geven Toename aan hart-vaatziekten, vooral als hart of grote vaten bestraald zijn geweest. Hormoonproblemen Chronische moeheid
30 Radiotherapie-velden in relatie tot secundaire maligniteiten en hart-vaatziekten Borstkanker Longkanker Slokdarmkanker Huidkanker Maag/ pancreas Dikke darm Urogenitaal
31 Alle patiënten levenslang onder controle! Hr A, , ex-hodgkin patient, behandeld in 1972, op weg naar de poli Beter - Hematologie
32 - LSQ Life Situation Questionnaire - Clinical update vanaf 1960-heden Doel: Gedetailleerd alle socio-economische en medische gevolgen na Hodgkin therapie vastleggen 1. Visie patiënten (alle ge-enqueteerden, >2000) 2. Gegevens uit medische dossiers (alle patiënten, >6000): gestart in 2014 met subsidie KWF based on work by M. Henry-Amar & F. Joly modified by H. Flechtner, J.C. Kluin-Nelemans, E.C. Moser, J.M.M. Raemaekers & Marleen A.E. van der Kaaij reviewed and approved by SSC EORTC LG
33
34 Protocollaire zorg was lang niet vanzelfsprekend! Lukt alleen als: 1. Ziekte goed is gedefinieerd 2. Goede meetpunten (bv stadiering) 3. Reële therapie-opties 4. Respons goed gedefinieerd
35 Wat is verder nodig voor protocollaire zorg? 1.Goede (landelijke) organisatie 2.Goed systeem voor patiëntenvoorlichting: het begrip informed consent 3.Goed controlesysteem op kwaliteit van onderzoek 4.Niet te veel bureaucratie!
36 Protocollaire zorg, dé doorbraak 1975 EORTC studies (Hodgkin, NHL, AML) EORTC 1985 HOVON = Hemato-Oncologie VOlwassenen in Nederland
37 De logica van Veel ziektes ontstaan uit dezelfde bloed/beenmergstamcel Veel maligniteiten hangen daarom met elkaar samen De nieuwe kennis over het ontstaan van fouten in cellen is voor alle maligniteiten bruikbaar De diagnostiek van veel ziekten is dezelfde: Bloed- en beenmergonderzoek Chromosomenonderzoek Stadiëringsonderzoek, CT en PET scans De therapie voor veel aandoeningen lijkt op elkaar: Chemotherapie Radiotherapie Therapie met antistoffen en blokkers Stamceltransplantatie De vroege en late bijwerkingen van therapie lijken op elkaar Voor elke aandoening zijn goede copings-technieken nodig
38 De kwaadaardige bloedziekten zijn afgeleid van de normale ontwikkeling Stamcel Acute leukemie (AML/ALL) NHL, Hodgkin, CLL, HCL etc monocyt basofiel eosinofiel neutrofiel trombocyt rode bloedcel B cel T cel Chronisch myeloproliferatieve ziekten (PV, CML, ET, myelofibrose) Multipel myeloom Plasmacel
39 De logica van Veel ziektes ontstaan uit dezelfde bloed/beenmergstamcel Veel maligniteiten hangen daarom met elkaar samen De nieuwe kennis over het ontstaan van fouten in cellen is voor alle maligniteiten bruikbaar De diagnostiek van veel ziekten is dezelfde: Bloed- en beenmergonderzoek Chromosomenonderzoek Stadiëringsonderzoek, CT en PET scans De therapie voor veel aandoeningen lijkt op elkaar: Chemotherapie Radiotherapie Therapie met antistoffen en blokkers Stamceltransplantatie De vroege en late bijwerkingen van therapie lijken op elkaar Voor elke aandoening zijn goede copings-technieken nodig
40 OMGAAN (COPING) MET KANKER VERSCHILLENDE PATRONEN n Aktief, strijdbaar, op zoek naar informatie en sociale steun n Maximaal ontkenningsgedrag n Afstandelijk, stoicijns accepteren n Positieve kanten ontdekken n Vermijdingsgedrag n Volledige passiviteit Betere respons en betere overleving Ervaren minder emotionele stress Dunkel-Schetter et al. Health Psychol 1992;11:79
41 Wat kunt u zelf doen als patiënt? - Zorg dat u goed geinformeerd bent - Ken uw kuren en medicijnen - Ken uw bloedgetallen - Zorg dat u begrijpt wat het beleid is - Wees strijdvaardig, maar binnen het haalbare - Een patient heeft rechten maar ook plichten t.o.v. arts: wees eerlijk - Wees positief, maar binnen het reële
42 Patiëntenvoorlichting Oude studies rond coping bij borstkanker en bij Hodgkin: assertieve en mondige patiënten hebben een betere overleving. Dus:
43
44 Dagelijkse bezoeken 3500 tot 4200 maal! Patiënten én professionals Bij de eerste top-7 drie UMC s buiten UMCG
45 Verlanglijstje Mucositis preventie/behandeling Oplossing voor de moeheid na chemotherapie Betere definitie remissies bij MDS/AML/ALL, mypro s Trial-onderzoek eenvoudiger umcg Afd. Hematologie
46 Heel veel dank aan... Het organisatieteam van deze middag André Mulder en het CKHL Alle patiënten die ik heb mogen behandelen
Van transplantatie tot pil
Van transplantatie tot pil Ontwikkelingen binnen de afdeling Hematologie Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie samen werken aan de zorg voor kanker Hematologen houden van bloed! Afdeling Hematologie
Nadere informatieReeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten
Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Hematologie voor de Dummies Gezondheidsuniversiteit PSC MSC plt ery mono neutro eo baso LSC Blympho T lympho PSC SCF MSC IL3 LSC GM-CSF MPL
Nadere informatieEen patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie
Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen
Nadere informatieMaligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014
Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde
Nadere informatieLeukemie op de kinderleeftijd. Eveline de Bont, hoofd kinderoncologie/hematologie, Beatrix Kinderziekenhuis, UMCG, Groningen
Leukemie op de kinderleeftijd Eveline de Bont, hoofd kinderoncologie/hematologie, Beatrix Kinderziekenhuis, UMCG, Groningen André Mulder, arts klinisch chemicus, Laboratoriumgeneeskunde, UMCG, Groningen
Nadere informatieInfiltratie Hodgkin en Non-Hodgkin cellen in het beenmerg. King H. Lam Afd. Pathologie
Infiltratie Hodgkin en Non-Hodgkin cellen in het beenmerg King H. Lam Afd. Pathologie Overzicht Inleiding en microanatomie van de lymfklier B- en T-cel ontwikkeling en relatie met maligne lymfomen Indeling
Nadere informatieHairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc
Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische
Nadere informatie1 Algemene inleiding. Casus
1 Algemene inleiding Prof.dr. J.C. Kluin-Nelemans en M.F. de Brouwer Casus De heer J., geboren in 1960 en ambtenaar bij de gemeente, wordt opgenomen op de afdeling Hematologie wegens een onbegrepen pancytopenie:
Nadere informatieBlasten in perifeer bloed
Man 50 jaar Chronische lymfatische leukemie, RAI stadium 0, zonder criteria van actieve ziekte waarvoor wait and see beleid diep veneuze trombose. 2 dagen later: presentatie op SEH in verband met veel
Nadere informatieWelkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014
Welkom in Meander Medisch Centrum Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Indolent non Hodgkin lymfoom en chronischlymfatischeleukemie Van oorzaaktot (nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieWait and See. Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein. Rien van Oers. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam
Wait and See Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein Rien van Oers Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Keuze menu voor uw vragen Wait and See beleid Algemene aspecten non-hodgkin lymfomen Indeling lymfomen Klachten
Nadere informatieNon-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat?
Non-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat? LYMMCARE Patiëntensymposium 13 november 2014 Rien van Oers non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen Behandeling anno 2014 Nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieB-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017
B-Cel lymfomen en hun behandeling K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen
Nadere informatieBehandeling van het agressieve non-hodgkin lymfoom naar therapie op maat
Behandeling van het agressieve non-hodgkin lymfoom naar therapie op maat Martine Chamuleau Agressief Non-Hodgkin lymfoom -algemene inleiding lymfomen inclusief stadiering -diffuus grootcellig B cel lymfoom
Nadere informatieVraag Acute B-cel leukemie 3. Chronisch B-cel leukemie CD19+
Vraag 11 1. Normaal 2. Acute B-cel leukemie 3. Chronisch B-cel leukemie 4. Lymfoom 5. AML 6. CML 7. T-ALL 8. T-NHL CD19+ Vraag 11 Antwoord 7 T-ALL CD10-FITC/CD20-PE heeft in beenmerg ook een stereotype
Nadere informatieanemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën
I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen
Nadere informatieWait and See. Arnon Kater. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam
Wait and See Arnon Kater Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Onderwerpen Algemene aspecten CLL en non-hodgkin lymfomen Wait and See beleid Therapie CLL en indolente lymfomen anno 2015 Nieuwe ontwikkelingen..?
Nadere informatieBehandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl
Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Wikken en wegen Wat is de beste behandeling? Beste behandeling? Grootste kans op genezing..
Nadere informatieHOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015
HOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015 Josée Zijlstra VUMC www.hematologie.nl/ j.zijlstra@vumc.nl Thomas Hodgkin 1798-1866 Hodgkin lymfoom Diagnostiek Pathologie Epidemiologie Symptomen Beeldvorming
Nadere informatieWaldenström s Macroglobulinemia familie en secundaire maligniteiten
familie en secundaire maligniteiten Patient Session October 9, 2016 Amsterdam, The Netherlands Robert A. Kyle, MD Mayo Clinic Rochester, MN, USA Scottsdale, Arizona Rochester, Minnesota Jacksonville, Florida
Nadere informatieCAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN
DIENST HEMATOLOGIE UZ GENT CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN PENTALFA 15 NOVEMBER 2018 Prof. Dr. Tessa Kerre UZG ACUTE LEUKEMIE: ALL VS AML VS MPAL 2 ALL VS AML Hematopoëse
Nadere informatieChronische Lymfatische Leukemie. anno 2015
Chronische Lymfatische Leukemie anno 2015 Marten R. Nijziel, internist-hematoloog Máxima Medisch Centrum Eindhoven/Veldhoven Hematon Leukemiedag Soesterberg, 3 oktober 2015 Wat is CLL? Wat is nodig voor
Nadere informatieChronische lymfatische leukemie 2018
Chronische lymfatische leukemie 2018 Arnon Kater Afd. Hematologie Academisch Medisch Centrum, Amsterdam beenmerg plaatjes witte bloedcellen rode bloedcellen antistof producerende cel milt en lymfekier
Nadere informatieBloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips
Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van
Nadere informatieHairy cell leukemie. Dr. R.E Brouwer Hemato-oncoloog RDGG, Delft
Dr. R.E Brouwer Hemato-oncoloog RDGG, Delft HCL Wat is HCL Oorzaken Klachten Onderzoeken Behandeling Vooruitzichten Nieuwe ontwikkelingen 2 Wat is Hairy cell leukemie Hairy cell Leukemie (HCL) is een vorm
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen bij aggressief lymfoom en Hodgkin lymfoom in 15 minuten
Nieuwe ontwikkelingen bij aggressief lymfoom en Hodgkin lymfoom in 15 minuten Gregor Verhoef, KU Leuven Symposium Lymfklierkanker UZ Leuven, BOPP, 15 oktober 2016 Wat is een lymfoom! Kanker of kwaadaardige
Nadere informatieDisease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid
International Waldentrom s Patient Meeting 9 oct 2016, Amsterdam Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid Monique Minnema, internist-hematoloog Morbus Waldenström Kankercellen : Waldenström
Nadere informatieNon Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113
Non Hodgkin lymfoom Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne
Nadere informatiebelangrijke cijfers over hematologische kankersoorten
belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hematologische kankersoorten gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie
Nadere informatieHodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge
Hodgkin lymfoom 2014 Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Wat is Hodgkin lymfoom? Waarom bij mij? Diagnose en stadiumbepaling Behandeling Laattijdige verwikkelingen Lymfomen Ziekte van Hodgkin of Hodgkin
Nadere informatieStichting Hematologisch-Oncologisch. Wetenschapsonderzoek (SHOW) Research en patiëntenzorg
Stichting Hematologisch-Oncologisch Wetenschapsonderzoek (SHOW) Research en patiëntenzorg Comité van aanbeveling Ria Bremer, journalist Prof. Dr. Jan Wouter ten Cate, vasculair geneeskundige Peter Faber,
Nadere informatieMorbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen
Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen Landelijke patienten contactdag 2015 Monique Minnema, internist-hematoloog Inhoud 1. Hoe zit deze ziekte in elkaar? 2. Behandelingen 3. Polyneuropathie
Nadere informatieSamenvatting. Inleiding
Samenvatting Inleiding Indolente en agressieve lymfomen Dit proefschrift gaat over maligne lymfomen, ook wel lymfeklierkanker genoemd. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 3000 mensen een maligne lymfoom.
Nadere informatieStamceltransplantatie
Stamceltransplantatie Wat is een stamceltransplantatie? Een stamceltransplantatie is het toedienen van bloedvormende (hematopoietische) stamcellen. Deze stamceltoediening gebeurt eenvoudigweg langsheen
Nadere informatieDe achilleshiel van CLL
De achilleshiel van CLL Dr. S.H. Tonino 22 november 2012 Afdeling Hematologie AMC, Amsterdam Chronische lymfatische leukemie 1. wat is chronische lymfatische leukemie (CLL?) 2. behandeling anno 2012 3.
Nadere informatieT-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam
T-cel lymfoom en beenmergcytologie Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam Patient 22 jarige man Zwelling in hals links 15 kg afgevallen, periode met nachtzweten, maar gestopt, geen koorts Periode
Nadere informatieInhoud. Schematische voorstelling van de afname van leukemiecellen in de loop van de behandeling
CML Patiënten Pas De behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML) is gericht op het doden van tenminste 99,9% van de leukemiecellen in de eerste 12 maanden van de behandeling. In de meeste gevallen
Nadere informatieHOVON 130 (Non-Hodgkin lymfoom) / non-hodgkinlymfoom
HOVON 130 (Non-Hodgkin lymfoom) / non-hodgkinlymfoom Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met een specifieke vorm van Non-Hodgkinlymfoom. Onderzocht wordt of het toevoegen van een extra
Nadere informatieChronische lymfatische leukemie Arnon Kater
Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater http://www.lymmcare.nl/ CLL Epidemiologie Prognostische factoren Biologie en targeted therapy Huidige behandeling en studies CLL: epidemiologie CLL is de meest
Nadere informatiehematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)
Non-Hodgkin lymfoom Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. 1 Inleiding U heeft
Nadere informatieSymposium Lymfklierkanker Vereniging Vlaanderen vzw
Symposium Lymfklierkanker Vereniging Vlaanderen vzw 14-10-2017 T cel lymfomen: zeldzamere types van lymfomen en hun behandeling Dr. Snauwaert Sylvia AZ Sint-Jan Brugge Wat is een T cel lymfoom? 10-15%
Nadere informatieHematologische maligniteiten
Hematologische maligniteiten Resultaten uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) 20 januari 2016 Otto Visser De Nederlandse Kankerregistratie (NKR) Eén landelijke databank sinds 4 februari 2008 landelijke
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 1. Auteurs en redactie 3
Inhoud Voorwoord 1 Auteurs en redactie 3 1 Algemene inleiding 7 1.1 Hematologische aandoeningen: diagnostiek en behandeling 8 1.2 De hematopoëse 9 1.3 Bloed, plasma, serum en de verschillende bloedcellen
Nadere informatieHOVON 114 MM (Multiple Myeloom) / multipel myeloom
HOVON 114 MM (Multiple Myeloom) / multipel myeloom Onderzoek voor patiënten met teruggekeerde of verslechterde multipel myeloom (ziekte van Kahler). Onderzocht wordt of een nieuw medicijn veilig en werkzaam
Nadere informatieVoorwaarden. Wordt er geloot? Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol.
PSCT 19 (Leukemie, ALL, AML, Multipel Myeloom, CLL, MDS, Hodgkin Lymfoom, Non-Hodgkin lymfoom) / acute lymfatische leukemie, acute myeloïde leukemie, chronische lymfatische leukemie, hodgkinlymfoom, leukemie
Nadere informatieSamenvatting voor niet ingewijden
Samenvatting voor niet ingewijden Samenvatting voor niet ingewijden Hematopoïese Bloedcellen worden in het beenmerg gevormd waar de moedercellen, de zogenaamde stamcellen, zich bevinden. Deze stamcel kan
Nadere informatieTitel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek
Titel:. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Officiële titel: Rituximab in Primary Central Nervous system Lymphoma. A randomized HOVON / ALLG
Nadere informatieHodgkin lymfoom. Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018
Hodgkin lymfoom Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 11 de nascholing Hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 Disclosure belangen: PJ Lugtenburg Voor bijeenkomst
Nadere informatieDe moleculaire diagnostiek van B-NHL: detectie van breuken met behulp van FISH
De moleculaire diagnostiek van B-NHL: detectie van breuken met behulp van FISH Philip Kluin, UMCG, Daphne de Jong, VUMC Yvonne van Norden, HOVON en Alle deelnemers HOVON kwaliteitsronde De oorsprong en
Nadere informatieT-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen. Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven
T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven Lymfomen: niet één ziekte non-hodgkin lymfoom Hodgkin lymfoom T-cel lymfoom B-cel lymfoom T-cel lymfoom PTCL-NOS
Nadere informatieAPPENDIX. Samenvatting voor medisch niet-ingewijden
APPENDIX S Samenvatting voor medisch niet-ingewijden 146 Samenvatting voor medisch niet-ingewijden INTRODUCTIE Het onderzoek beschreven in dit proefschrift is uitgevoerd bij patiënten met de ziekte chronische
Nadere informatieOntwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium
Ontwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium 13 september 2014 Marie José Kersten non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen
Nadere informatieHOVON 84 NHL. Inleiding Geachte heer, mevrouw,
Patiënteninformatie behorende bij de studie: HOVON 84: een vergelijkende studie naar het effect van extra toevoeging van rituximab aan twee wekelijkse chemotherapie (CHOP) gevolgd door onderhoudsbehandeling
Nadere informatiesamenstelling Nieuw in de loop van 2019 Rik Brooimans (ErasmusMC) Tot nu toe Christa Homburg (Sanquin) Alice Gerrits (Zwolle) Alice Gerrits (Zwolle)
samenstelling Tot nu toe Christa Homburg (Sanquin) maakt beoordeling scorelijst Alice Gerrits (Zwolle) casus leverancier Andries Bloem (UMCU) Huib Storm (Leeuwarden) Els Moreau (Roesselaere, België) Michel
Nadere informatieAgressief non-hodgkin lymfoom
Agressief non-hodgkin lymfoom Case report Mels Hoogendoorn Hematon lymfklierkankerdag 13 september 2014 Mels Hoogendoorn Marinus van Reymerswaele - Geldwisselaar en zijn vrouw - 1539 83 x 97 cm - Museo
Nadere informatieStamceltransplantatie
Autologe en allogene Stamceltransplantatie -een wereld van verschil - Dr. S.K. Klein internist-hematoloog 41 Geschiedenis 1950 eerste beenmergtransplantatie 1990 Edward DonnallThomas & Joseph Edward Murray
Nadere informatieKwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten
Radboud University Medical Centre Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten Bert van der Reijden, PhD Laboratorium
Nadere informatiePresentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal.
CASUS 2 Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. Lichamelijk onderzoek Bleek, veel hematomen, veel bloed
Nadere informatieChronische myeloïde leukemie (CML)
Interne geneeskunde Patiënteninformatie Chronische myeloïde leukemie (CML) U ontvangt deze informatie, omdat bij u chronische myeloïde leukemie (CML) is geconstateerd. Bij deze aandoening is er iets mis
Nadere informatieInnovatie in de Hematologie. het belang van onderzoek en toetsing. Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam
Innovatie in de Hematologie het belang van onderzoek en toetsing Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam Hematologie Ziekten van bloed, beenmerg en lymfeklieren Acute en chronische
Nadere informatieMyelodysplastisch syndroom
Myelodysplastisch syndroom Dr. A.H.E. Herbers Hematoloog-Oncoloog 7 februari 2018 Myelodysplastisch syndroom Masterclass 7/2/18 Myelodysplastisch syndroom= MDS Opbouw presentatie: Meeste informatie is
Nadere informatieHairy cell leukemie (HCL)
Interne geneeskunde Patiënteninformatie Hairy cell leukemie (HCL) U ontvangt deze informatie, omdat bij u hairy cell leukemie (HCL) is geconstateerd. Hairy cell leukemie (HCL) is een zeldzame aandoening,
Nadere informatieSynergie: cytologie+immunologie+histologie
Synergie: cytologie+immunologie+histologie Grieks: synergia,samenwerking De meeropbrengst die ontstaat bij het samengaan van delen ten opzichte van de som van die delen. Wikepedia Wat is de meeropbrengst
Nadere informatieAcute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen
Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische
Nadere informatieNon-Hodgkin lymfoom. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie maart 2016 (Object-ID )
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Non-Hodgkin lymfoom Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieCHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen
CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen Chronische Myeloïde Leukemie (CML) is een kwaadaardige ziekte van het bloed waarbij alle bloedcellijnen betrokken
Nadere informatieVoorlichtingspresentatie van de patiëntenorganisatie
Voorlichtingspresentatie van de patiëntenorganisatie STICHTING CONTACTGROEP LEUKEMIE Hematologie op de Intensive Care HagaZiekenhuis 3 juli 2013 door Olga Verhoog Patiëntenorganisatie voor mensen met leukemie
Nadere informatieChronische leukemie. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie december 2014 (Object-ID )
Chronische leukemie Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 30 81 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het multipel myeloom of de ziekte van Kahler is een kwaadaardige celwoekering van plasmacellen in het beenmerg die een monoklonale zware of lichte keten immunoglobuline produceren.
Nadere informatieAnemia/thrombopenie in de onco-hematologie
Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie beenmerginfiltratie leukemieën, multipel myeloom, lymfoom chemotherapie vb inductie of consolidatiechemotherapie acute leukemie stamceldisfunctie myelodysplasieën:
Nadere informatieMYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)?
MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? De benaming Myelodysplastisch Syndroom (MDS), ook wel myelodysplasie genoemd, staat voor een groep van beenmergstoornissen waarbij de
Nadere informatieDe behandeling van leukemie
Interne geneeskunde Patiënteninformatie De behandeling van leukemie Inleiding U ontvangt deze informatie, omdat bij u leukemie is geconstateerd. Leukemie is een woekering die we ook wel bloedkanker noemen.
Nadere informatieCML Chronische Myeloide Leukemie
CML Chronische Myeloide Leukemie Dr. Peter E. Westerweel, Internist-hematoloog Albert Schweitzer Ziekenhuis Dordrecht Hematon patientvereniging Landelijke contactdag 10 mei 2014 Lezing Wat is CML? Enige
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatieEssentiële Trombocytose
Essentiële Trombocytose Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. Inleiding U
Nadere informatieMyeloproliferatieve aandoeningen (MPD)
Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD) van nieuwe inzichten naar nieuwe behandelingen Reinier Raymakers, internist-hematoloog UMC Utrecht Myeloproliferatieve aandoeningen Toename in bloedcelaanmaak Rode
Nadere informatieMyelodysplastisch syndroom
Inwendige geneeskunde Myelodysplastisch syndroom www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW022 / Myelodysplastisch syndroom / 20-07-2013 2 Myelodysplastisch
Nadere informatieAls u te horen krijgt dat u leukemie hebt, is de schrik natuurlijk groot. Vaak komen er dan veel vragen op over
Wat is leukemie? Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende soorten beenmergkanker. Alle vormen worden gekenmerkt door een ontregelde groei van verschillende soorten witte bloedcellen. In het beenmerg,
Nadere informatieMyelofibrose, PV en ET. Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands
Myelofibrose, PV en ET Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands plt ery MSC PSC mono neutro eo baso Blympho LSC T lympho MyeloProliferatieve
Nadere informatieHOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie
HOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met acute leukemie (acute myeloïde leukemie (AML) of myelodysplasie (MDS) type RAEB of RAEB-t) die
Nadere informatiehematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64.
Polycythemia Vera Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. Inleiding U heeft
Nadere informatieOntwikkelingen voor de behandeling van AL amyloïdose
Ontwikkelingen voor de behandeling van AL amyloïdose Reinier Raymakers, internist-hematoloog Patientendag 17 feb 2018 Plasmacellen in Multipel Myeloom, MGUS en AL amyloidose (voorloper) kwaadaardige plasmacellen
Nadere informatieBehandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatieAGRESSIEF NON-HODGKIN- LYMFOOM. Patiëntenboekje. Het agressief. non-hodgkinlymfoom is een. vorm van lymfklierkanker.
Het agressief non-hodgkinlymfoom is een vorm van lymfklierkanker. Hoewel agressieve lymfomen zich kwaadaardiger gedragen dan indolente (langzaam groeiende) lymfomen, is bij een groter deel zeer langdurige
Nadere informatieHOVON 91 T-NHL/ ACT-2 Amendement 2; versie 01 juli 2010
Patiënten-informatie behorende bij de studie: Alemtuzumab en chemotherapy in T-cel lymphoom (ACT-2). CHOP à 2 weken met of zonder het monoclonale anti-cd52 antilichaam Alemtuzumab in oudere patienten.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 147 148 Maligne lymfomen zijn kwaadaardige woekeringen van verschillende typen witte bloedcellen. Deze aandoeningen ontstaan meestal in lymfklieren, maar in ongeveer 40% van de
Nadere informatieINFORMATIEBLAD. Beste patiënt(e),
INFORMATIEBLAD Studie waar het nut van 6 chemotherapie kuren met CHOP en Rituximab gevolgd door een radiochemotherapie aan myeloablatieve dosis met toediening van autologe perifere stamcellen, vergeleken
Nadere informatieHematologie: werken in teamverband!
Hematologie: werken in teamverband! Hematologie Zeer intense samenwerking tussen clinicus, klinisch bioloog, anatomopatholoog en cytogeneticus is cruciaal Aan hand van twee casussen willen we het zorgpad
Nadere informatie2. Perifere B- cel tumoren Monoklonale lichte ketens (IHC, PCR) FISH, Karyotypering B- cel merkers: CD20, CD79a, PAX5
PATHOLOGIE MALIGNITEITEN I. NON- HODGKIN LYMFOMEN 1. Precursor B- en T- cel lymfomen B- cel: 0-3 jaar, B- ALL (geen tumormassa) T- cel: Jongetje 10 jaar, Mediastinale massa, Daaropvolgende weken: leukemisch,
Nadere informatieChronische lymfoproliferatieve aandoeningen
Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische
Nadere informatieOntwikkelingen in de behandeling van AL amyloïdose. Monique Minnema, internist-hematoloog UMC Utrecht Patiëntendag 9 maart 2019
Ontwikkelingen in de behandeling van AL amyloïdose Monique Minnema, internist-hematoloog UMC Utrecht Patiëntendag 9 maart 2019 Inhoud Algemene inleiding AL amyloïdose Behandeling en symptoombestrijding
Nadere informatieLYMMCARE EN DE BEHANDELING VAN NON-HODGKIN LYMFOOM: 1 + 1 = 3
LYMMCARE EN DE BEHANDELING VAN NON-HODGKIN LYMFOOM: 1 + 1 = 3 Inleiding Wat zijn NHL? Indeling Klachten en symptomen Behandeling anno 2012 Nieuwe ontwikkelingen NON-HODGKIN LYMFOMEN ( lymfklierkanker )
Nadere informatieImmuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen
Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd
Nadere informatieAllogeneic hematopoietic stem cell transplantation as immunotherapy Gillissen, M.A.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Allogeneic hematopoietic stem cell transplantation as immunotherapy Gillissen, M.A. Link to publication Citation for published version (APA): Gillissen, M. A. (2018).
Nadere informatieCasus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten
22.06.2011 RBM 2011 Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten Casus 4: Nederlands tijdschrift voor hematologie Casus 4 Hoeveel blasten in het NEC heb je nodig voor de diagnose erytroleukemie/aml-
Nadere informatieBehandeling Mantelcellymfoom anno 2019
Behandeling Mantelcellymfoom anno 2019 Tom van Meerten Internist-hematoloog Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Tom van Meerten Organisatie
Nadere informatieBronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie
Bronchuscarcinoom 2002 Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 (n=112) Kleincellig versus Niet-kleincellig kleincellig 18% niet-kleincellig
Nadere informatieInformatie bijeenkomst. Lymfeklierkanker. Afdeling Hematologie 16 april 2018
Informatie bijeenkomst Lymfeklierkanker Afdeling Hematologie 16 april 2018 Programma Wat is lymfeklierkanker? Behandeling van lymfeklierkanker Intermezzo: Hematon.Pauze. De opkomst van nieuwe medicijnen
Nadere informatieRecente evolu+es in de behandeling van lymfomen. 14 oktober 2017
Recente evolu+es in de behandeling van lymfomen 14 oktober 2017 Achtergrond 2006-2017: Janssen Pharmaceu9ca (Oncologie) Onderzoek naar verschillende nieuwe geneesmiddelen voor leukemiën, lymfomen en mul9pel
Nadere informatieBloedplaatjes of trombocyten die belangrijk zijn voor de bloedstolling.
Flowcytometrie bij PNH PNH is het gevolg van een genetische verandering in een bloedstamcel. Als gevolg hiervan ontbreken bij afstammelingen van deze cel bepaalde eiwitten. Deze eiwitten hebben gemeenschappelijk,
Nadere informatie