B-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "B-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017"

Irena de Wilde
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 B-Cel lymfomen en hun behandeling K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017

2 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen Twee voorbeelden Aggressieve B-cel lymfomen: B-DLCL Laaggradige B-cel lymfomen: Folliculair lymfoom (FCC) Nieuwe behandelingsopties in de nabije en verdere toekomst 2

3 B-cel lymfomen: waarover praten we? Lymfomen Ziekte van Hodgkin T-cel lymfoom Non Hodgkin DLCL B-cel lymfoom FCC CLL 3

4 B-cel lymfomen waarover praten we? 4

5 5

6 B-cel lymfomen Waarover praten we? Burkitt (2.5%) Mantle cell (7%) Folliculair (29%) Other subtypes (9%) T and NK cell (12%) Diffuus grootcellig B cell (37%) Lichtman. Williams Hematology, 7th edition. 2006;1408. Small lymphocytic (7%) (=CLL) MALT type marginal zone B cell (7.5%) Nodal type marginal zone B cell (< 2%) Lymphoplasmacytic (< 2%) 6

7 Laaggradig / Hooggradig Verwijst naar het gedrag van het lymfoom HOOGGRADIG - Aggressief - Snel evolutief - Indien geen behandeling dan ongunstige prognose op korte termijn - Indien wel behandeld goede (definitieve) genezingskansen Diffuus grootcellig B-cel lymfoom (DLCL) LAAGGRADIG - Niet aggressief - traag evolutief - Vaak geen behandeling bij diagnose - Behandeling bij (dreigende) symptomen - Meestal GEEN definitieve genezing - Eerder chronische ziekte die regelmatig behandeld moet worden - Prognose wisselend Folliculair lymfoom, CLL, SLL, Waldenström,. 7

8 De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen Jaren 50-60: chemotherapie. Nog steeds hoeksteen van de behandeling, maar afnemend belang Rond 2000: Rituximab (Mabthera ) Betere behandeling met bijna geen bijkomende nevenwerkingen Nieuwe behandelingsopties nu of in nabije toekomst: verbeterede versies van rituximab: Gazyvaro (obinotuzumab) meer specifieke therapie : Zydelig, Imbruvica, Revlimid Venclexta De toekomst: nieuwe vormen van immunotherapie 8

9 Chemotherapie Even schadelijk voor gezonde als voor kwaadaardige cellen. Daardoor veel nevenwerkingen Onmiddellijk Op lange termijn 9

10 Rituximab - Mabthera : anti-cd20 CD2 0 CD2 0 CD2 0 CD2 0 CD2 0 Gezonde B-cel CD2 0 Kwaardaardige B-cel = lymfoomcel 10

11 Normale afweerreactie 11

12 Antistoffen maken het virus/bacterie zichtbaar voor het afweersysteem Afweersysteem Afweersysteem ruimt de infectie op 12

13 Rituximab = anti-cd20 CD2 0 CD2 0 CD20 CD2 0 Kwaardaardige B-cel = lymfoomcel Antistof tegen CD20 = rituximab Vrijwel alle B-cel lymfomen dragen CD20 op hun oppervlak. We vinden dat niet op andere cellen in het lichaam 13

14 Rituximab Maakt gebruik van het eigen afweersysteem Is gericht tegen een antigen dat we alleen op gezonde B-lymfocyten en lymfoomcellen aantreffen De meeste andere cellen van het lichaam worden dus niet aangevallen Daardoor weinig nevenwerkingen: Licht verhoogde infectieneiging Allergische reacties op rituximab Sinds 2016 ook subcutaan 14

15 Maar wel heel efficiënt (1) Voor patiënten jonger dan 70 jaar stijgt de genezingskans van 38% naar 58% Zonder bijkomende nevenwerkingen (2) (1) B. Coiffier et al N Engl J Med 2002; 346: (2) B. Coiffier et al Journal of Clinical Oncology :18_suppl,

16 Gazyvaro : het nieuwe Mabthera Werkt net iets anders dan Mabthera en voor sommige lymfomen net iets beter 16

17 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen Twee voorbeelden Aggressieve B-cel lymfomen: B-DLCL Laaggradige B-cel lymfomen: Folliculair lymfoom (FCC) Nieuwe behandelingsopties in de nabije en verdere toekomst 17

18 Grootcellig B-cel lymfoom: behandelingsprincipes Typevoorbeeld van het aggressief lymfoom Doel van de behandeling is genezing 5 Risicofactoren: Leeftijd > 60 Stadium > 2 LDH hoger dan normaal Slechte conditie Meer dan 1 lokalisatie buiten de lymfeklieren Aantal risicofactoren (R-IPI score) Genezingskansen % van de patiënten 0 94 % 10 % 1 of 2 80 % 45 % 3,4 of 5 53 % 45 % 18

19 Grootcellig B-cel lymfoom: behandelingsprincipes Min of meer dezelfde behandeling voor alle patiënten Geen voordeel aangetoond van intensievere chemotherapie voor sommige patiënten Chemo-immunotherapie: Immunotherapie Rituximab (Mabthera ) Chemotherapie CHOP 6 tot 8 cycli om de drie weken Nog geen voordeel aangetoond van de nieuwe middelen: Gazyvaro, Revlimid studies zonder resultaat Studies met andere nieuwe middelen (Imbruvica, P13K inhibitoren, PD(L)1, CAR-T cellen: wordt afgewacht) 19

20 RCHOP RCHOP RCHOP RCHOP RCHOP RCHOP RCHOP GCSF? Grootcellig B-cel lymfoom: behandelingsprincipes Één cyclus RCHOP: 1 2 De volledige behandeling: Periode van verhoogd infectierisico 21 PETCT Neuropathie, vermoeidheid, 20

21 Voornaamste verwikkelingen RCHOP Lage witte bloedcellen en koorts: Neutropene koorts (korte) opname met antibiotica Af en toe eens ongewone, zeldzame of zelfs bedreigende infectie Vermoeidheid: actief blijven, revalidatie postchemotherapie Neuropathie: Oncovin (vincristine) Constipatie Verminderde hartwerking Lange termijn: vruchtbaarheid, verminderde hartwerking, andere aandoeningen 21

22 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen Twee voorbeelden Aggressieve B-cel lymfomen: B-DLCL Laaggradige B-cel lymfomen: Folliculair lymfoom (FCC) Nieuwe behandelingsopties in de nabije en verdere toekomst 22

23 Folliculair lymfoom: Typevoorbeeld van het laaggradig lymfoom Niet geneesbaar, wel goed behandelbaar Veel nieuwe behandelingen op komst eenvoudiger (pillen, onderhuidse inspuitingen) Efficiënter Minder nevenwerkingen op korte en lange termijn Voorlopig wel nog chemo-immunotherapie als eerstelijnstherapie 23

24 Prognose folliculair lymfoom: FLIPI score Graad 3 < graad 1-2 Flipi score: 5 risicofactoren Leeftijd Aantal aangetaste klierstreken LDH Hemoglobine stadium Aantal risicofactoren (R-IPI score) 10 jaars overleving % van de patiënten 0 of 1 70 % 36 % 2 50 % 37 % 3,4 of 5 35% 27 % 24

Overleving folliculair lymfoom fel verbeterd 1960-1975 1976-1986 1987-1996

25 Overleving folliculair lymfoom fel verbeterd Mits herhaalde behandelingen afgewisseld met periodes zonder behandeling 25

Klachten anemie snelle evolutie Grote klieren > 7 cm Wèl

26 Folliculair lymfoom behandelingsprincipes Folliculair lymfoom Graad 1,2 (3) Stadium I Méér dan Stadium I Geen Klachten anemie snelle evolutie Grote klieren > 7 cm Wèl klachten etc Immuno-chemotherapie Watch and wait (gemiddeld 2 jaar) 26

27 RCHOP of RCVP RCHOP of RCVP RCHOP of RCVP RCHOP of RCVP RCHOP of RCVP RCHOP of RCVP Rituximab Rituximab Folliculair lymfoom: behandelingsprincipes nu Inductie (start) behandeling: (PET)CT Onderhoudsbehandeling: Rituximab om de twee maand x Deze onderhoudsbehandeling brengt meestal weinig nevenwerkingen met zich mee 27

28 G-Benda G G G-Benda G-Benda G-Benda G-Benda G-Benda Gazyvaro Gazyvaro Folliculair lymfoom: behandelingsprincipes binnenkort (voorjaar 2018?) Inductie (start) behandeling: Gazyvaro -bendamustine ipv RCHOP of RCVP Nevenwerkingen RCVP: geen haaruitval, minder infectierisico, maar beter dan RCHOP (PET)CT Onderhoudsbehandeling: Gazyvaro om de twee maand x Deze onderhoudsbehandeling brengt meestal weinig nevenwerkingen met zich mee 28

29 Folliculair lymfoma: behandeling op iets langere termijn Chemo-free? Nabije toekomst Revlimid - Mabthera? BTK-inhibitoren - Mabthera P13K inhibitoren Mabthera. Nieuwe generatie immunotherapie PD(L)1 inhibitie CAR-T cellen Verwachting is dat de overleving van patiënten verder zal verbeteren met betere kwaliteit van leven. 29

30 Meer info

Vergelijkbare documenten

Welkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014

Welkom in Meander Medisch Centrum Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Indolent non Hodgkin lymfoom en chronischlymfatischeleukemie Van oorzaaktot (nieuwe ontwikkelingen