Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Mondzorgkunde. Visitatiedata: 26 en 27 april NQA (Netherlands Quality Agency)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Mondzorgkunde. Visitatiedata: 26 en 27 april NQA (Netherlands Quality Agency)"

Transcriptie

1 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Mondzorgkunde Visitatiedata: 26 en 27 april 2004

2 2

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 15 Deel B: Facetten 17 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 21 Onderwerp 2 Programma 23 Onderwerp 3 Inzet van personeel 32 Onderwerp 4 Voorzieningen 35 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 37 Onderwerp 6 Resultaten 39 Deel C: Bijlagen 43 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 45 Bijlage 2 Beknopte CV Panelleden 47 Bijlage 3 De zelfevaluatie in verband met NVAO accreditatie Vragen en Aanwijzingen 53 Bijlage 4 Beoordelingsprotocol van NQA 71 Bijlage 5 Handreiking voor oordeelsvorming 87 3

4 4

5 Deel A: Onderwerpen 5

6 6

7 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Mondzorgkunde Visitatiedata: 26 en 27 april 2004 Deel A: Onderwerpen 1.1 Voorwoord In dit rapport doet het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Mondzorgkunde van Hogeschool INHOLLAND heeft gevisiteerd, verslag van zijn werkwijze, bevindingen en conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart op 20 januari 2004, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Een visitatiebezoek vond plaats op maandag 26 en dinsdag 27 april en werd uitgevoerd door een panel dat bestond uit de volgende personen: Mevrouw. Dr. H.A.P. Wolfhagen (voorzitter) Mevrouw M.C. Cornips Mevrouw M. van Beers (student-lid) Mevrouw drs. M.C. van den Berg-Timmerman (NQA-auditor) Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Vragen en Aanwijzingen van NQA. Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline ( zie bijlage xx bij dit rapport) Het rapport bestaat uit drie delen: deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken en de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. deel B: een detailrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan hier uit van de vierpuntsschaal zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit detailrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 7

8 1.2 Inleiding De opleiding Mondzorgkunde maakt deel uit van de School of Health. Deze School is één van de 15 Schools waaruit Hogeschool INHOLLAND bestaat. De School is in januari 2003 ontstaan en de volgende bacheloropleidingen maken er deel van uit: Mondzorgkunde, Medische Beeldvormende en Radiotherapeutische technieken (MBRT), Kader in de Gezondheidszorg, Verpleegkunde, Biologisch en Medisch Laboratoriumonderzoek, Chemie, Pedagogiek, Tweedegraads Lerarenopleiding Verpleegkunde. Er werken ongeveer??? medewerkers (130 FTE) en er staan ongeveer 2800 studenten ingeschreven. De opleidingsplaatsen zijn gespreid over de locaties Diemen, Alkmaar, Haarlem en Amsterdam. In 2001 hebben de ministeries OC&W en VWS besloten om de tot dan toe driejarige opleiding Mondhygiëne om te zetten naar een vierjarige bacheloropleiding. De voltijd bacheloropleiding Mondzorgkunde is in augustus 2002 gestart met haar vierjarige curriculum. Dat betekent dat de eerste afgestudeerden in 2006 de markt zullen betreden. Bij de opleiding stonden in studenten ingeschreven. Het aantal docenten bedroeg toen 18 verdeeld over 11,1 FTE. De student-fte-ratio bedroeg 18,3. De opleiding werkt nauw samen met de andere drie Mondzorgkunde-opleidingen in Utrecht, Nijmegen en Groningen. Sinds november 2001 neemt de opleiding deel aan het landelijke project Transformatie Opleidingen Mondhygiëne. De opleiding heeft tot doel: zelfstandig denkende, zelfbewuste en reflectieve mondzorgkundigen op te leiden, die weten wat ze doen, hoe ze het moeten doen en waarom zij het juist zo doen en niet anders. De opleiding is voor het laatst gevisiteerd in Op het moment van visitatie worden de eerste twee jaren van het vierjarige competentiegerichte onderwijs verzorgd en is de opleiding bezig het derde en vierde jaar volgens dezelfde uitgangspunten in te richten. Het laatste formele studiejaar van het driejarige curriculum wordt dit studiejaar afgerond. 1.3 Werkwijze De visitatie van de opleiding Mondzorgkunde door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het beoordelingsprotocol van NQA (zie bijlage xxx) en die hieronder meer in concreto wordt beschreven. Dit houdt tevens in dat het panel heeft vastgesteld dat het zelfevaluatierapport plus de bijlagen en de aanvullende informatie een voldoende basis bood voor het visitatiebezoek en dat de visitatie plaats vond op basis van het voor de Mondzorgkunde geldende domeinspecifieke referentiekader (zie hieronder). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke visitatiebezoek en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft de NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de screening) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport in orde was bevonden en enkele aanvullende documenten zijn opgevraagd, zijn de panelleden zich inhoudelijk gaan voorbereiden op het bezoek. Zij lazen het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een Beoordelingsformat voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten, die doorgegeven werden aan de NQA-auditor. Hoewel ieder panellid alle onderwerpen en facetten onder de 8

9 loep nam, is er sprake geweest van een taakverdeling, waarbij bepaalde onderwerpen en facetten door een bepaald panellid extra grondig bestudeerd zijn. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het visitatiebezoek concreet voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundige in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het detailrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het visitatiebezoek NQA heeft een Raamwerk bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het visitatiebezoek dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding. Tijdens het visitatiebezoek is gesproken met (een representatieve) vertegenwoordiging van: docenten, studenten, werkveld en afgestudeerden. Daarnaast vonden aan het begin en aan het eind van het visitatiebezoek gesprekken plaats met het management van de opleiding (het operationeel management). Ook vond er, voor meer opleidingen tegelijk, een gesprek plaats met het College van Bestuur (het strategisch management) en een tweetal directeuren van ondersteunende diensten van hogeschool INHOLLAND, te weten directeur Human Resource Management en directeur Onderwijs, Kwaliteit en Research & Development. Aan het begin van het bezoek is er ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. In het raamwerk bezoekprogramma kende het ochtendprogramma een vaste structuur, maar was het middagprogramma vrij. In deze tijd heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. Daarnaast zijn er extra gesprekken gevoerd met docenten, stagecoördinatoren en de opleidingscoördinator. De bevindingen zijn, volgens de afgesproken taakverdeling, door ieder panellid, schriftelijk beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling aan het management en geïnteresseerde betrokkenen gegeven van de bevindingen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren De NQA-auditor heeft, op basis van de bevindingen van het panel, een conceptrapportage opgesteld en die voorgelegd aan de panelleden. Het panel heeft vervolgens het definitieve concept vastgesteld. Het definitieve conceptrapport is aan de opleiding voorgelegd ter correctie van feitelijke onjuistheden. Naar aanleiding daarvan zijn door de NQA-auditor enkele wijzigingen aangebracht en is het definitieve rapport door het panel vastgesteld. Het visitatie- of beoordelingsrapport is uiteindelijk ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 9

10 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het beoordelingsprotocol (zie bijlage) zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie (zie bijlage) een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere Mondzorgkunde-opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als er sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De wegingen zullen in dit rapport niet diepgaand zijn, omdat de opleiding op alle facetten minimaal een voldoende heeft gehaald. De (uitgebreide) argumentatie daarvoor is te vinden in het detailrapport. Wat betreft de benchmarking is van belang op te merken dat een internationale vergelijking niet mogelijk is, omdat gegevens van dergelijke opleidingen niet voor handen zijn. Wel is gebruik gemaakt van een internationaal referentiekader. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding De drie facetten Niveau bachelor, Domeinspecifieke eisen en Oriëntatie HBO-bachelor zijn met een goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is derhalve positief. De beschrijving van de drie facetten door de opleiding op dit onderwerp is vergeleken met die van de andere Mondzorgkunde-opleidingen. De gehanteerde competenties en nadere uitwerkingen daarvan zijn in samenwerking tussen de vier opleidingen Mondzorgkunde ontwikkeld en vastgesteld; tevens wordt landelijk gewerkt aan actualisering van het beroepsprofiel. De opleiding heeft in vergelijking met andere opleidingen niet alleen de gehanteerde generieke kwalificaties gekoppeld aan de Dublin descriptoren, maar ook een doorkoppeling gemaakt naar de eigen gehanteerde Mondzorgkunde-kwalificaties en dat weergeven in een uitgebreide, overzichtelijk matrix. Aandachtpunt is dat de opleiding in feite opleidt voor het beroep Mondzorgkundige waarvoor vanuit de huidige ontwikkelingen het opgestelde beroepsprofiel uit 1999 is aangevuld, maar nog niet is herzien. De vier opleidingen werken aan de totstandkoming van een dergelijk beroepsprofiel. Het panel meent dat de opleidingcompetenties extern zijn geborgd, daar in de stuurgroep van het project vertegenwoordigers van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, de Kamer Tandheelkunde, het Beroepsonderwijs en de volwasseneducatie, het ministerie van VWS en de HBO-raad zijn opgenomen. Tevens heeft het panel vastgesteld dat de opleiding voldoet aan het internationale referentiekader Dental Hygiene Curriculum Proposal for the European Dental Hygiene Federation. Hierin is onder andere het bachelorniveau van de vierjarige Europese opleidingen Mondhygiëne vastgelegd. Dit kader is door de opleiding ontwikkeld en door de European Dental Hygiene Federation 10

11 goedgekeurd. De opleiding is een van de vier Mondzorgkunde-opleidingen in Nederland die samen met de opleidingen in Portugal, Litouwen en Zweden een vierjarige Bachelor of Health zijn. De opleiding vindt het opmerkelijk dat er internationale mondhygiëne-opleidingen zijn die eveneens het diploma Bachelor of Health mogen uitgeven aan hun afgestudeerden terwijl zij een driejarig curriculum aanbieden Programma Op zeven van de acht tot dit onderwerp behorende facetten is het oordeel voldoende toegekend. Een facetten: duur is als goed beoordeeld. Dat het programma nog niet volledig is ontwikkeld en daarmee het gerealiseerde effect nog niet in volle omvang is te bepalen, is de reden waarom het panel bij een aantal facetten niet het oordeel goed heeft uitgesproken. Het oordeel op het onderwerp is derhalve positief. Over het geheel bezien is het feit dat de opleiding deze score heeft behaald het gevolg van de heldere visies die de opleiding heeft op beroep en didactiek. Deze werken door in inhoud en proces van het onderwijs. Dat heeft geleid tot een consistent beroeps- en praktijkgericht programma dat voor zover ontwikkeld in sterke mate zowel horizontale als verticale samenhang vertoont Inzet van personeel De facetten Eisen hbo en Kwaliteit personeel zijn met een goed beoordeeld, het facet Kwantiteit personeel met een voldoende. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief. Het personeelsbeleid van de opleiding heeft gezien de oordelen een positieve indruk nagelaten. Het beleid op opleidingsniveau is duidelijk gericht op de competentieontwikkeling van docenten. Het scholingsplan wordt op dit moment afgestemd op de trainingstrajecten die lopen rond verdere implementatie voor het nieuwe curriculum. De opleiding gebruikt daarbij aantoonbaar de organisatie- en opleidingsdoelen Voorzieningen Het facet Materiële voorzieningen is als voldoende beoordeeld, het facet Begeleiding als goed. Het oordeel op het onderwerp is derhalve positief. Het oordeel goed bij begeleiding is vooral gebaseerd op het feit dat de opleiding hierbij duidelijk instrumenten hanteert met behulp waarvan docenten de individuele studenten gericht feedback geven op het leerproces en -producten en de zelfanalyse/zelfbeoordeling Interne kwaliteitszorg. Het facet evaluatie resultaten is als goed beoordeeld. De andere twee facetten van dit onderwerp maatregelen tot verbetering en betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld is een voldoende gegeven. Het eindoordeel op dit onderwerp is daarom eveneens positief. Dat de opleiding hier twee voldoendes en een goed heeft gekregen, is een gevolg van het feit dat er bij de opleiding een duidelijk kwaliteitsbewustzijn heerst, niet alleen bij het management, maar ook bij docenten en studenten. Dat manifesteert zich in het feit dat er veel wordt geëvalueerd, maar ook in het feit dat er al veel is vastgelegd, wat in de behandeling van meerdere facetten naar voren is gekomen en dat er aantoonbaar 11

12 verbeteracties plaats vinden. Tevens is er een duidelijke aantoonbare relatie met het EFQMmodel van de Hogeschoolkaders Resultaten Op beide facetten heeft de opleiding een voldoende. Het eindoordeel op dit onderwerp is daarom ook positief. De opleiding heeft ten aanzien van de kwantitatieve resultaten een aantal uitgangspunten en streefcijfers geformuleerd en haar resultaten geanalyseerd. De rendementen en streefcijfers zijn vooralsnog gericht op de driejarige opleiding, daar van de huidige vierjarige opleiding in 2006 de eerste afgestudeerden worden verwacht. Tabel 1: Algemene gegevens Opleiding Mondzorgkunde Totaal aantal ingeschreven studenten Omvang docerend personeel in FTE 11,65 12,6 12,9 11,1 12,5 Student/FTE-ratio 1:16,3 1:15,6 1:15,4 1:18,3 1:17,3 Totaal aantal docenten Vergelijking van kengetallen van de opleiding met landelijke kengetallen: De gegevens van de opleiding worden hieronder vergeleken met landelijke gegevens van de vier Mondhygiene 1 -opleidingen en de opleiding Medische Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) 2 van INHOLLAND, voorzover deze gegevens via de website van de HBO-raad beschikbaar zijn (CRIHO). In de tabel 2a en 2b wordt de instroom vergeleken, in de tabellen 3a en 3b rendementsgegevens, uitvalgegevens en gegevens met betrekking tot de gemiddelde studieduur. Tabel 2a: Instroomgegevens opleiding Mondzorgkunde INHOLLAND (instroomcohort eerste keer hogeschool) Instroom Totaal ingestroomde studenten Tabel 2b: Landelijke instroomgegevens (instroomcohort eerste keer hogeschool) Instroom Hogeschool INHOLLAND Hogeschool X Hogeschool X Hogeschool X MBRT INHOLLAND Totaal ingestroomde studenten voor de opleidingen Mondhygiëne landelijk De cijfers zijn gebaseerd op het driejarige programma Mondhygiëne. 2 De opleiding heeft in de aanvulling op haar zelfevaluatierapport naast de vergelijking met de drie andere Mondhygiëne opleidingen in Nederland gekozen voor een vergelijking met de MBRT-opleiding van INHOLLAND. De opleidingen zijn niet alleen een organisatorisch verband aangegaan binnen de School of Health, maar er zijn ook inhoudelijke overeenkomsten. Daarbij merkt de opleiding op dat het MBRT-programma vierjarig is en de cijfers wellicht door de verschillen in duur worden beïnvloed. 12

13 Tabel 3a: Gegevens opleiding (instroomcohort eerste keer hogeschool) Percentage diploma behaald na 5 jaar 89,3 69,1 70,8 Gemiddelde studieduur van gediplomeerden instroomcohort jaar x (in maanden) 37,6 38,7 41,2 37,9 42,6 Percentage uitval na 1 jaar 16,9 20,3 24,3 32,0 24,0 Gemiddelde studieduur studiestakers in maanden van het instroomcohort in jaar x (in jaren) 14,2 11,7 14,2 13,6 17,2 Tabel 3b: Landelijke gegevens van de Mondhygiëne-opleidingen (instroomcohort eerste keer hogeschool) en MBRT-opleiding INHOLLAND Percentage diploma behaald na 5 jaar Gemiddelde studieduur van gediplomeerden instroomcohort jaar x (in maanden) Percentage uitval na 1 jaar Gemiddelde studieduur studiestakers in maanden van het instroomcohort in jaar x (in maanden) MH MBRT MH MBRT MH MBRT MH MBRT ,7 68,9 65,1 53,3 43,6 52,1 35,9 37,9 39,7 39,7 41,1 48,4 17,4 32,9 12,9 14,5 48,0 14,5 25,8 15,5 12,8 51,3 23,1 44,2 15,2 13,2 53,2 30,0 18,1 14,6 16,8 50,7 26,6 19,0 13,6 18,3 Conclusies ten aanzien van de vergelijking van de kengetallen: Het opleidingsrendement van de opleiding ligt duidelijk hoger dan het gemiddelde landelijke rendement. De uitvalpercentages na 1 jaar geven voor de opleiding een grillig beeld. Het ene jaar scoort zij lager, het andere jaar hoger dan de landelijke cijfers. In 2002 is de stijgende trend van de voorgaande jaren doorbroken en is het uitvalpercentage afgenomen met 8%. Dit is 5% hoger dan het uitvalpercentage bij de MBRT-opleiding. De gemiddelde studieduur van gediplomeerden ligt rond de landelijke cijfers voor alle opleidingen Mondhygiëne. De gemiddelde studieduur van studiestakers lag de laatste jaren iets onder het landelijk gemiddelde. In 2002 is deze met een stijging van 3,6 maanden boven het landelijk gemiddelde uitgekomen. Ten opzichte van MBRT studeren studiestakers bij die opleiding 1,1 maand langer. 13

14 Gemiddeld uitvalpercentage gemiddeld over 5 jaar/niet gehaald propedeuse Uitvalpercentage totale cohorten gemiddeld over 6 jaar Diploma behaald na 4 jaar (1998) Gediplomeerden na nominale studieduur (cohort 1998) Mondhygiëne Mondhygiëne Mondhygiëne Mondhygiëne MBRT INHOLLAND X1 X2 X3 INHOLLAND 20,44 34,83 36,08 27,78 38, ,8 9 13,55 16,24 63,8% 63% 84,4% 62% 47,7% 47,4% 47,7% Bron: Zelfevaluatierapport Opleiding Mondzorgkunde, Hogeschool INHOLLAND Allereerst moet wat betreft het gerealiseerde niveau worden opgemerkt dat in 2006 de eerste afgestudeerden van de vierjarige opleiding Mondzorgkunde de markt zullen betreden. Daardoor is het gerealiseerde effect nog niet in volle omvang te bepalen. De argumenten zijn gebaseerd op de gegevens van de driejarige opleiding Mondhygiëne. Wat betreft het gerealiseerde niveau heeft de opleiding voldoende instrumenten om het behalen van de gerealiseerde kwalificaties op hun validiteit en betrouwbaarheid te waarborgen. De afstudeerwerken werden door het panel als voldoende beroepsgericht en van voldoende hbo-niveau beoordeeld. De HBO-Monitor 2002 geeft aan dat 95 % van de respondenten vindt dat de voorbereiding op de beroepspraktijk goed is (landelijk 89%). 82% zou weer kiezen voor deze opleiding aan deze hogeschool. Landelijk is dat 61%. 76% van de studenten vindt de moeilijkheidsgraad van de opleiding precies goed (landelijk 72%). In de Keuzegids 2003/2004 scoren de vier opleidingen Amsterdam, Nijmegen, Utrecht en Groningen op het item Voorbereiding loopbaan respectievelijk een 7.7, 7.1, 7,1 en 6,9. Op het idem Tevreden zijn die scores respectievelijk 7.4, 7,3, 7,1 en 7.5. Op dezelfde items scoort de MBRT-opleiding van INHOLLAND respectievelijk 7.5 en

15 1.6 Schematisch overzicht Oordelen Totaaloverzicht oordelen op facet- en onderwerpniveau Opleiding: Mondzorgkunde Onderwerp/Facet Voltijd Doelstellingen 1.1 G 1.2 G 1.3 G Totaaloordeel Positief Programma 2.1 V 2.2 V 2.3 V 2.4 V 2.5 V 2.6 G 2.7 V 2.8 V Totaaloordeel Positief Personeel 3.1 G 3.2 V 3.3 G Totaaloordeel Positief Voorzieningen 4.1 V 4.2 G Totaaloordeel Positief Kwaliteitszorg 5.1 G 5.2 V 5.3 V Positief Totaaloordeel Resultaten 6.1 V 6.2 V Totaaloordeel Positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van bovenstaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleiding op alle zes de onderwerpen een voldoende scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding een VOLDOENDE oplevert. De opleiding voldoet op alle facetten aan de basiskwaliteit en gaat daar op meerdere facetten, met name binnen de onderwerpen Doelstellingen en Personeel bovenuit. 15

16 16

17 Deel B: Facetten 17

18 18

19 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Mondzorgkunde Visitatiedata: 26 en 27 april 2004 Detailrapport 19

20 20

21 Facetten Onderwerp 1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING Facet 1.1 Niveau bachelor goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. De bachelor-eindkwalificaties van de opleiding worden als goed beoordeeld. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende bewijsvoering: De opleiding gaat bij haar 17 eindkwalificaties voor de vierjarige opleiding uit van Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl. Dit document is ontwikkeld tijdens het landelijke project Transformatie Opleidingen Mondhygiëne waar de opleiding aan deelneemt; Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl is een landelijk vastgesteld opleidingsprofiel; In Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl worden items genoemd die kenmerkend zijn voor het kwalificatieniveau 5 binnen de gezondheidszorg. Deze kenmerken nemen naast de verwerving van de noodzakelijke instrumenteel technische vaardigheden een centrale plaats in. De kenmerken zijn onder andere: communicatie, transfer, wetenschappelijke oriëntatie (evidence based practice) en zelfreflectie; De opleiding toont in een matrix aan dat de 10 generieke kernkwalificaties zoals geformuleerd door de commissie Franssen in het rapport Prikkelen, presteren, profileren. in de 17 gehanteerde competenties zijn terug te vinden; Voor de aansluiting bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de bachelorkwalificaties sluit de opleiding aan bij de Dublin -descriptoren. De opleiding heeft dit aantoonbaar uitgewerkt in een matrix; Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding voldoet aan het internationale referentiekader Dental Hygiene Curriculum Proposal for the European Dental Hygiene Federation. Hierin is onder andere het bachelorniveau van de vierjarige Europese opleidingen Mondhygiëne vastgelegd. Dit kader is door de opleiding ontwikkeld en door de European Dental Hygiene Federation goedgekeurd. Facet 1.2 Domeinspecifieke eisen goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). 21

22 De domeinspecifieke eisen van de opleiding worden als goed beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt gestaafd: De opleiding heeft als doel zelfstandig denkende, zelfbewuste en reflectieve mondzorgkundigen op te leiden, die weten wat ze doen, hoe ze het moeten doen en waarom zij het juist zo doen en niet anders; In het document Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl is een landelijk opleidingsprofiel vastgelegd, waarvoor een aantal documenten als input heeft gediend. Het panel noemt er drie: De wet BIG, waarvan artikelen 34, 39 en 40 (1997), de adviezen van de Verkenningscommissie van de HBO-raad over de toekomst van het hoger gezondheidszorgonderwijs (1999) en de adviezen van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg over professionals in de gezondheidszorg (2000); Het in 1999 door de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten opgestelde beroepsprofiel is nog niet herzien, maar vanuit de huidige ontwikkelingen aangevuld. Desondanks meent het panel dat de opleidingcompetenties extern zijn geborgd, daar in de stuurgroep van het project vertegenwoordigers van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, de Kamer Tandheelkunde, het Beroepsonderwijs en de volwasseneducatie, het ministerie van VWS en de HBO-raad zijn opgenomen; Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding voldoet aan het internationale referentiekader Dental Hygiene Curriculum Proposal for the European Dental Hygiene Federation. Hierin is onder andere het bachelorniveau van de vierjarige Europese opleidingen Mondhygiëne vastgelegd. Dit kader is door de opleiding ontwikkeld en door de European Dental Hygiene Federation goedgekeurd; De opleiding heeft de eindkwalificaties voorgelegd aan en besproken in haar eigen Veldadviesraad. Het panel heeft dit kunnen vaststellen in de notulen van dit overleg; De opleiding heeft de kwalificaties uit Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl integraal overgenomen. Facet 1.3 Oriëntatie HBO-bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBOopleiding vereist is of dienstig is. De oriëntatie op het bachelorniveau van de eindkwalificaties wordt als goed beoordeeld. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: In haar document De Mondzorgkundige: een visie op positionering en opleiding schetst de opleiding duidelijk haar visie op de mondzorgkundige in relatie tot de andere professionals (op mbo- en wetenschappelijk niveau) die in de mondzorg werkzaam zijn; 22

23 In De Mondzorgkundige: een visie op positionering en opleiding beschrijft de opleiding de ontwikkelingen en veranderingen in het werkveld/beroep. Dit is de basis voor het aangevulde beroepsprofiel en de eindkwalificaties; De 17 competenties zijn op vijf niveaus beschreven. Niveau 5 weerspiegelt de competenties van de startende mondzorgkundige; Het panel stelt vast, dat de opleidingscompetenties extern zijn geborgd, daar in de stuurgroep van het landelijke project Transformatie Opleidingen Mondhygiëne vertegenwoordigers van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, de Kamer Tandheelkunde, het Beroepsonderwijs en de volwasseneducatie, het ministerie van VWS en de HBO-raad zijn opgenomen; De opleiding heeft de eindkwalificaties voorgelegd aan en besproken in haar eigen Veldadviesraad. Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen HBO voldoende Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel voldoende is gebaseerd op de volgende overwegingen: De opleiding heeft gekozen voor opdrachtgestuurd onderwijs waarin de 17 competenties een belangrijke rol spelen. Elk studiejaar is verdeeld in vier periodes van elk 15 credits waarin per blok 3 thema s centraal staan. De curriculumopbouw is concentrisch, waarbij de diverse programma-inhouden zijn bepaald vanuit vijf leerlijnen: o Onder de integrale leerlijn vallen praktijksituaties, klinisch handelen of stagegebonden activiteiten; o In de praktijkleerlijn staat de werving van de vaardigheden centraal die nodig zijn om aan de eisen van de integrale leerlijn te kunnen voldoen; o In de conceptuele leerlijn staat de ondersteunende functie van de literatuur centraal; o In de reflectieve leerlijn en de studieloopbaanbegeleiding richt de studente zich op de inzet en effectiviteit van het eigen handelen; o In een bijlage bij Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl is uitgewerkt hoe de vijf leerlijnen in het programma zijn ingezet o Per leerlijn is expliciet vastgesteld hoeveel credits deze per jaar moet omvatten. 23

24 De student handelt vanuit verschillende rollen te weten: zorgverlener, beroepsbeoefenaar, onderzoeker, coach en ondernemer. Het panel constateert, dat deze rollen in de opdrachten duidelijk herkenbaar zijn en daarmee het leren is gericht op de verwerving van een brede professionele vakbekwaamheid van de student.; Gedurende het programma worden de beroepsmatige problemen meer genuanceerd en de onderlinge verbanden meer complex van aard. Deze opbouw is onder andere herkenbaar in de volgende stappen die worden gezet in het klinisch handelen: het oefenen op een fantoom, via mondzorgkundig handelen bij een medestudent naar het integraal mondzorgkundig behandelen van een patiënt in de eigen mondzorgkliniek van de opleiding. In het derde jaar gaat de student mondzorgkunde een deel van het onderwijsprogramma uitvoeren samen met tweedejaars studenten tandheelkunde. Het panel vindt dit een goed voorbeeld van interdisciplinaire samenwerking tussen de diverse professionals in mondzorg; Het panel constateert dat de opleiding voldoet aan de eisen van INHOLLAND en de School of Health om het onderwijs te richten op het verweven van beroepsgerichte competenties, waarin de actuele beroepssituaties van de mondzorgkundige een belangrijke rol spelen; Dit blijkt onder andere tijdens het bijwonen van de klinische situaties door de panelleden. Zij constateren dat studenten uit elk studiejaar patiënten op zaal behandelen. Het overige onderwijs in de diverse leerlijnen is aantoonbaar afgeleid van deze praktijksituaties; Een kenmerkend onderdeel van het programma is, dat de student zijn klinisch handelen moet verantwoorden (=evidence based practice) en wetenschappelijke inzichten moet vertalen naar het eigen beroepsmatig handelen. De (wetenschappelijke) vakliteratuur speelt hierbij een belangrijke rol; het panel constateert onder andere in het blok Wetenschappelijke literatuur in de mondhygiëne dat dit item in het programma duidelijk herkenbaar is; Alhoewel de opleiding op dit moment nog niet participeert in de kenniskring van de School meent het panel dat alle bekeken afstudeeronderzoeken (driejarige opleiding) relevant zijn voor het thema van de kenniskring: Quality of Life; Het panel stelt vast, op grond van bekeken boeken, themaboeken en readers dat het studiemateriaal en de gebruikte casuïstieken actueel en beroepsgericht zijn; Het is positief dat de opleiding nationale en internationale keuze- en verdiepingsliteratuur voorschrijft; Uit de gesprekken met studenten blijkt ook dat de geformuleerde studieactiviteiten het gebruik hiervan stimuleren; Uit het gesprek met vertegenwoordigers van de Veldadviesraad blijkt, dat er directe inbreng is bij de inhoud en vormgeving van het onderwijs. Dit wordt bevestigd in de notulen die het panel heeft ingezien; De docenten zijn werkzaam in het werkveld en geven regelmatig bij- en nascholingscursussen, treden actief op in congressen in binnen- en buitenland en publiceren artikelen in (inter)nationale tijdschriften. Het panel meent dat de opleiding met deze activiteiten waarborgt dat het programma aansluiting vindt bij relevante ontwikkelingen in de beroepspraktijk; De waarborging van de actualiteit van het onderwijs ligt in handen van het ontwikkelteam. De opleiding geeft in haar zelfevaluatierapport een helder overzicht van de (internationale) contacten die daarvoor benut worden; 24

25 Uit de verslagen van de gehouden blokevaluaties en diepte-interviews blijkt, dat door uitbreiding van de practica-uren, studenten tevreden zijn over de praktijkgerichtheid en actualiteit van het programma; Aan het eind van het derde jaar en in het vierde jaar zijn de externe stages gepland; Het programma is voor de eerste twee studiejaren volledig en van het derde studiejaar in concept ontwikkeld. De contouren van het vierde studiejaar zijn duidelijk beschreven in het document Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl. Het panel constateert dat voor de nog te ontwikkelen programmaonderdelen een haalbaar tijdschema is opgesteld. Bovendien is aangegeven wie waar verantwoordelijk voor is; Dat het programma nog niet volledig is uitgewerkt, is de reden waarom het panel niet het oordeel goed heeft uitgesproken. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel voldoende wordt gestaafd door de volgende argumenten: De opleiding gaat bij haar onderwijsprogramma uit van de volgende uitgangspunten: o Toenemende mate van zelfsturing o Toenemende mate van integratie o Toenemende mate van complexiteit o Toenemende mate van competent zijn o Afnemende bemoeizucht van begeleider, leeromgeving, opleiding De opleiding hecht grote waarde aan de ontwikkeling die de student meemaakt om beginnend beroepsbeoefenaar te worden; Het panel heeft geconstateerd dat de opleiding consciëntieus en consequent de 17 competenties uit het document Contouren van een opleiding Mondhygiëne nieuwe stijl heeft vertaald in haar tot nu toe ontwikkelde onderwijsprogramma; Elke competentie komt in elk studiejaar aan de orde; In de bekeken periodeboeken is beschreven aan welke (groep) van de 17 competenties wordt gewerkt en tot op welk niveau (1 tot en met 5) zij in die periode moeten worden afgerond; In een duidelijk schema wordt ook aangegeven hoe de diverse leerlijnen over het programma zijn verdeeld en hoeveel studietijd ervoor is gepland; De opleiding vindt het belangrijk dat naast de inhoudelijke programmering, de eigen leervragen van de studenten centraal staan in hun ontwikkeling naar beginnende beroepsbeoefenaren. Dit wordt bevestigd in de gesprekken met de studenten en in de 25

26 bestudeerde portfolio s. De studenten gebruiken deze bij hun reflectie op het gerealiseerde niveau van de competenties; In elke periodeboek is precies vermeld wat het doel van de opdrachten is, een concrete beschrijving van de activiteiten, het verwachte resultaat en een indicatie van de tijdsbesteding; Uit de periode-evaluaties en de gesprekken met studenten en docenten blijkt dat de studenten in staat zijn de vereiste competentieniveaus met het tot nu toe uitgevoerde programma kunnen behalen; Uit de periode-evaluaties en de gesprekken blijkt eveneens dat de studenten de programma-inhouden relevant vinden voor de vereiste competenties; Dat het programma nog niet volledig is ontwikkeld en daarmee het gerealiseerde effect nog niet volledig is te bepalen, is de reden waarom het panel niet het oordeel goed heeft uitgesproken. Facet 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma Voldoende Criteria: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het programma volgt een concentrische opbouw. Door de opleidingscompetenties in te delen naar vijf beheersingsniveaus, komen alle competenties tijdens elk studiejaar aan de orde; Elk studiejaar heeft een thema te weten: de kiezende student, de student Mondhygiëne, de aspirant Mondhygiënist en de aspirant professional ; Deze thema s verwijzen naar het ontwikkelingsproces dat de student tijdens de studie doorloopt; De thema s per studiejaar en per onderwijseenheid zijn afgeleid uit de op preventie gerichte kern van het beroep en uit de methodische opbouw van het mondzorgkundig handelen; Het panel heeft vastgesteld dat de studenten de beschreven opbouw van het programma herkennen en ervaren. Voor studenten is het nog moeilijk het gehele programma te overzien; In de periodeboeken wordt verwezen naar de periodeboeken in voorgaande perioden; In sommige periodeboeken zijn beginsituaties beschreven waarin instroomeisen ten aanzien van afrondingen van eerder gevolgde periodeboeken wordt vereist; Elk periodeboek kent dezelfde opbouw; Een afstemmingsoverleg en docentenhandleidingen die alle dezelfde opbouw kennen ondersteunen de docenten bij de afstemming en samenhang in het onderwijs; De borging van de inhoudelijke samenhang wordt bewaakt door een aantal docenten uit het docententeam die samen de ontwikkelgroep vormen. De opleidingscoördinator is eindverantwoordelijk. Fundamentele bijstellingen van het curriculum worden in notulen vastgelegd; Uit de periode-evaluaties en diepte-interviews en de gesprekken blijkt dat de studenten de aansluiting van de programmaonderdelen op elkaar voldoende vinden; 26

27 Dat het programma nog niet volledig is ontwikkeld en daarmee het gerealiseerde effect nog niet in volle omvang is te bepalen, is de reden dat het panel het oordeel voldoende uitspreekt. Facet 2.4 Studielast voldoende Criteria: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel voldoende is gebaseerd op de volgende overwegingen: Het programma bestaat per jaar uit vier periodes elk met 15 studiepunten (ECTS). Een periode is opgebouwd uit drie thematische eenheden van elk 5 studiepunten. Deze onderwijseenheden worden met uitzondering van klinisch handelen en studieloopbaanbegeleiding na elkaar gepland; Studenten krijgen voldoende tijd om zich voor te bereiden op de tentamens. Voor elke toets is één herkansing mogelijk; Door naast selectieve ook diagnostische toetsen te gebruiken, krijgen student en docent nog tijdens het leerproces feedback op de voortgang ervan; Studenten krijgen aan het eind van elke periode een overzicht van hun resultaten; Tijdens drie in het rooster opgenomen individuele gesprekken met de coach wordt aan de hand van het portfolio ingegaan op de studievoortgang en de mate waarin de competenties zijn gehaald. Studenten melden dat deze gesprekken ook daadwerkelijk plaatsvinden; Elk periodeboek heeft een schema waarin de te verrichten activiteiten worden weergegeven. Inclusief een verantwoording van de studielast naar (on)begeleide contacturen en de benodigde tijd voor zelfstudie. Toegevoegd is een correctiewijzer met een overzicht van af te leggen toetsen; Uit het verslag van diepte-interviews blijkt dat studenten niet zonder de periodeboeken kunnen. Ze geven de studenten duidelijk richting aan de inhoud en planning van de studie; De opleiding werkt met selectieve toetsen waaronder een Bindend Studie Advies. Dit advies wordt gegeven als een student minder dan 45 credits heeft gehaald. Tevens moet elke student voldoen aan de kwalitatieve norm dat een jaarverslag in de reflectielijn en studieloopbaanbegeleiding is ingeleverd. De drempels zijn duidelijk beschreven in de studiegids; De studielast wordt gemonitord in de periode-evaluaties. Hieruit bleek dat de studenten in het eerste studiejaar minder dan het aantal voorgeschreven uren aan de studie hadden besteed. Op basis van deze gegevens heeft de opleiding de criteria van de opdrachten aangepast en verzwaard. Studenten met wie het panel heeft gesproken, zijn wisselend tevreden over de studielast. Sommigen vinden het veel anderen vinden het goed te doen; Het panel meent dat de mogelijkheden van Blackboard als medium om plaats- en tijdonafhankelijk te studeren meer optimaal door de opleiding kunnen worden benut. Zij 27

28 constateert dat Blackboard nog niet structureel is ingevoerd binnen het onderwijs, omdat kennis van de toepassing nog niet bij alle docenten in voldoende mate aanwezig is (vergelijk facet 3.3); De studenten melden dat er veel roosterveranderingen zijn. De geplande onderwijsruimtes zijn door dubbelboeking van de ACTA niet altijd beschikbaar. De docenten beamen dat de logistiek meer aandacht nodig heeft. Facet 2.5 Instroom Voldoende Criteria: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel is voldoende en daarvoor gelden de volgende argumenten: De opleiding gebruikt de wettelijke ingangseisen. De opleiding heeft deze helder verwoordt in haar studiegids en zelfevaluatierapport; Het aantal instromende studenten vertoont een stijgende lijn 65 in 1998 tot 76 in De grootste groep instromers heeft een havo-diploma (40,8%). Er is een duidelijke toename te zien van het aantal studenten met een vwo-diploma: 1,5% in 1998 versus 13,2% in Mondzorgkunde wordt als parkeerstudie gebruikt door sommige studenten die bij tandheelkunde zijn uitgeloot. Na het behalen van de propedeuse mondzorgkunde is de kans dat zij worden ingeloot gunstiger. 32% van de studenten die na het eerste jaar uitvallen, zijn vwo-studenten die alsnog worden ingeloot voor de opleiding tandheelkunde (cijfers 2002). Uit de gesprekken blijkt, dat de IB-groep deze stap adviseert aan deze groep uitgelote studenten; Tijdens de studie wordt veel aandacht geschonken aan: oriëntatie op beroep en studie, op de geschiktheid voor de studie en beroep en op zelfselectie. Het onderwijs is zo ingericht dat studenten een gefundeerde keuze kunnen maken. In de studieloopbaanbegeleiding wordt expliciet ingegaan op de beheersing van basale studievaardigheden; inhoudelijk oriënteren studenten zich op het beroepenveld door bezoeken aan buitenschoolse praktijken en observaties van ouderejaarsstudenten bij het klinisch handelen op zaal; Studenten met Nederlands als tweede taal moeten een toets NT2 afleggen voordat zij worden toegelaten. Het aantal allochtone cq buitenlandse studenten neemt toe van 21% in 1998 naar 36% in Ondanks verplichte Hogeschoolbrede taalcursussen, extra begeleiding en meer tijd en faciliteiten tijdens tentamens, meldden docenten het panel dat deze randvoorwaarden niet garanderen dat de taalvaardigheid van deze studenten voldoende is om de vereiste (communicatieve) competenties te kunnen behalen. Dit wordt bevestigd in de door het panel gelezen opdrachten. Daarin staan vele taal- en spellingsfouten. Vele studenten vallen af op hun taalvaardigheid tijdens de 28

29 praktijksituaties, omdat patiënten hen niet begrijpen of visa versa. Docenten zouden graag hogere instroomeisen stellen, maar dat is wettelijk onmogelijk; Vanuit landelijke kaders (wet BIG en HBO-raad) is de opleiding verplicht voor de verwerving van het (pre)klinisch mondhygiënisch handelen 700 uur en voor het (pre)klinisch tandheelkundig handelen 1360 uur te roosteren. Omdat dit handelen integraal onderdeel uitmaakt van het competentiegerichte curriculum speelt de opleiding in het programma in op verschillen in vooropleidingen en opleidingsbehoeften door te werken met kern-, verdiepings- en verbredingsliteratuur. Voor de Vrije keuzeruimte formuleren studenten op basis daarvan eigen (verdiepende) leerdoelen; Omdat uit de analyse van de rendementscijfers blijkt dat er geen reden is, gezien de wisselingen per jaar, dat studenten met een bepaalde vooropleiding meer uitvalrisico lopen, wordt in het onderwijsprogramma geen differentiatie aangebracht tussen groepen studenten met een bepaalde vooropleiding; Het beleid hoe om te gaan met eerder verkregen competenties is in ontwikkeling; Het vrijstellingenbeleid is expliciet beschreven in de Studiegids; Op basis van een intake assessment (inclusief praktijktoetsen) bepaalt de examencommissie voor welke delen van het onderwijs vrijstelling kunnen worden verleend aan bijvoorbeeld studenten met een buitenlands diploma tandheelkunde of kindertandverzorging; Studenten kunnen tijdens het eerste jaar facultatieve toetsen doen om na te gaan of er mogelijk deficiënties voor vakken als biologie, scheikunde, Engels en/of Nederlands zijn. Indien er sprake is van een deficiëntie neemt de student dit op in zijn persoonlijke leerdoelen en wordt hierop tijdens de studieloopbaanbegeleiding gecoacht; De opleiding meldt dat zij nog geen expliciete navraag heeft gedaan naar de aansluiting op de vooropleiding. De studenten melden dat de opleiding goed aansluit op de diverse vooropleidingen. Facet 2.6 Duur goed Criteria: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel goed wordt door de volgende argumenten gestaafd: De opleiding voldoet aan de wettelijke studielast van 240 studiepunten. Per studiejaar programmeert de opleiding een studielast van 60 studiepunten, die weer over vier perioden van elk 15 studiepunten zijn verdeeld. Conform het hogeschoolbeleid worden per perioden drie onderwijseenheden van elk 5 studiepunten aangeboden. In de studiegidsen en de periodeboeken wordt per onderwijseenheid en per studieactiviteit een verantwoording gegeven van de studielast. Ook voor de nog niet volledig ontwikkelde studiejaren zijn de studiepunten toegekend en verdeeld over de verschillende periodes en thema s. 29

30 Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud voldoende Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel voldoende is gebaseerd op de volgende overwegingen: In het studiejaar is een hogeschoolbreed onderwijsconcept ontwikkeld en vastgelegd in de notitie Blackbone, onderwijsconcept INHOLLAND. Uitgangspunten daarbij zijn o Het onderwijs is geheel gericht op het verwerven van beroepsgerichte competenties; o Er ontstaan brede opleidingen met voldoende ruimte voor differentiatie en specialisatie; o De individuele student staat centraal; o Het onderwijs wordt ondersteund door geavanceerde ICT-ontwikkelingen De opleiding heeft in de uitwerking van dit didactisch concept gekozen voor het zogenaamde blended learning ; Het leerproces van de individuele student wordt in de vijf leerlijnen (vergelijk facet 2.1) ondersteund door een uitgebreide mix van werkvormen en studieactiviteiten. Het panel is het met de opleiding eens dat de werkvormen zoals beschreven in het zelfevaluatierapport goed aansluiten op de doelstellingen van de opleiding en op de visie op beroep en onderwijs. De gehanteerde werkvormen sluiten aan bij het beleid van INHOLLAND en de School of Health; Uit de gesprekken met studenten is duidelijk geworden dat zij positief staan tegenover de afwisselend gehanteerde werkvormen. Zij delen de analyse van de opleiding naar aanleiding van de studentenenquêtes en de diepte-interviews, dat niet alle hoorcolleges even uitdagend worden gegeven; het is positief dat de opleiding dit onderkent en de betreffende (gast)docenten ondersteuning biedt; Het panel meent dat de mogelijkheden van Blackboard als medium om het onderwijs te ondersteunen meer optimaal door de opleiding kunnen worden benut; (vergelijk facet 2.4) Het panel deelt de mening van de opleiding, dat de eerder bij facet 2.5 beschreven wettelijke verplichte te roosteren uren voor het (pre)klinisch mondhygiënisch en tandheelkundig handelen een dilemma met zich meebrengen tussen het aanbieden van een brede opleiding (beleid INHOLLAND) versus de specialistische vakbekwaamheid; Afspraken over de major-minor structuur zijn met de School of Health gemaakt. Minorprogramma s worden op landelijk niveau door de vier opleidingen Mondzorgkunde en in samenwerking met andere opleidingen binnen de School ontwikkeld; Het programma is nog niet volledig ontwikkeld en daarmee is het gerealiseerde effect nog niet in volle omvang te bepalen. 30

31 Facet 2.8 Beoordeling en toetsing voldoende Criteria: - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel voldoende is gebaseerd op de volgende argumenten: In haar zelfevaluatierapport beschrijft de opleiding de uitgangspunten van haar toetsbeleid, waarin de uitgangspunten voor de toetsing en de controle op de kwaliteit van de toetsen zijn vastgelegd. Dit beleid, dat nog verder gespecificeerd moet worden, is gebaseerd op twee documenten: o OKR Rotterdam, Toetsbeleid, Concept locatiebreed INHOLLAND Rotterdam, oktober o Project Transformatie opleidingen Mondhygiëne, Notitie Toetsen en Assessment, april 2002) Het panel stelt vast dat de opleiding diverse toetsen gebruikt voor verschillende inhouden. De opleiding maakt onderscheid naar toetsen en naar assessments. De toetsing verwijst naar toetsvormen die direct verbonden zijn aan het onderwijs dat de voorafgaande periode is verzorgd. Assessments worden voor onderwijsonafhankelijke toetsing ingezet en zijn vooral bedoeld om de vijf beheersingsniveaus van de opleidingscompetenties te meten. In een bijlage van het zelfevaluatierapport zijn per onderwijseenheid de diverse toetsen beschreven; Bij de kwaliteitsborging van de toetsen gebruikt de opleiding diverse indicatoren waarvan inhoudsvaliditeit, betrouwbaarheid, bruikbaarheid, uitvoerbaarheid en transparantie de belangrijkste zijn; de examencommissie van de opleiding is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de examens en voor de mate waarin de competenties door het curriculum zijn gedekt; Uit de bekeken toetsen blijkt dat de opleiding bij de beoordelingscriteria gebruik maakt van de operationalisatie van de vijf beheersingsniveau; Studenten zijn over het algemeen tevreden over de toetsen. Zij menen dat de opleiding niet gemakkelijk concessies doet wat betreft haar vereiste kwaliteit als de toets door de studenten niet goed is gemaakt; Uit verslagen en onderzoeken blijkt dat de opleiding regelmatig onderzoek doet naar de kwaliteit van de toetsing; Op basis van de evaluatie-uitkomsten zijn de toetsen aantoonbaar gescreend en aangepast dan wel is de programma-inhoud aangepast; Het panel meent dat de vormen en inhoud van de toetsen aansluiten bij het competentiegerichte curriculum en de toetsvormen adequaat zijn; Dat het programma nog niet volledig is ontwikkeld en daarmee het gerealiseerde effect nog niet in volle omvang is te bepalen, is de reden dat het panel het oordeel voldoende uitspreekt. 31

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Hogeschool van Utrecht

Hogeschool van Utrecht Hogeschool van Utrecht Opleiding: Mondzorgkunde Visitatiedata: 7 en 8 juni 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8 1.4 Oordeelsvorming 10 1.5 Oordelen per

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND School of Technology

Hogeschool INHOLLAND School of Technology Hogeschool INHOLLAND School of Technology Opleidingen: Bouwkunde (vt) en Civiele Techniek (vt) Locaties: Alkmaar en Haarlem Visitatiedata: 26 en 27 mei 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland, Vlissingen

Hogeschool Zeeland, Vlissingen Hogeschool Zeeland, Vlissingen Opleiding: Chemie Visitatiedata: 30 september en 1 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) en DVC (Dutch Validation Council) 2 NQA/DVC Hogeschool Zeeland, opleiding

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Bedrijfskundige Informatica

Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Bedrijfskundige Informatica Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Bedrijfskundige Informatica Locaties: Alkmaar: voltijd Amsterdam/Diemen: voltijd, deeltijd en duaal Rotterdam/Den Haag: voltijd, deeltijd en duaal Visitatiedata: 28 en 29

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar. Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar. Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005 Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Opleiding: Varianten: Werktuigbouwkunde voltijd en deeltijd Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG College van Bestuur van de Hogeschool INHOLLAND Postbus 95597 2509 CN DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) Visitatiedata: 22 en 23 juni 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8

Nadere informatie

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Locaties: School of Agriculture and Technology, Delft (voltijd / duaal) School of Technology, Alkmaar (voltijd) Visitatiedata: 10

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleidingen: Chemie en Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Visitatiedata: 18 en 19 mei 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland. Visitatiedata: 7 en 8 oktober NQA (Netherlands Quality Agency) en DVC (Dutch Validation Council)

Hogeschool Zeeland. Visitatiedata: 7 en 8 oktober NQA (Netherlands Quality Agency) en DVC (Dutch Validation Council) Hogeschool Zeeland Opleiding: Bouwkunde Visitatiedata: 7 en 8 oktober 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8 1.4 Oordeelsvorming 9 1.5 Oordelen per onderwerp

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Facility Management Visitatiedata: 13 en 14 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd opleiding Facility Management Inhoud 3 Deel

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Den Bosch

AVANS Hogeschool, Den Bosch AVANS Hogeschool, Den Bosch Opleiding: Bouwkunde Varianten: voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool opleiding Bouwkunde

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland te Vlissingen

Hogeschool Zeeland te Vlissingen Hogeschool Zeeland te Vlissingen Opleiding: Civiele Techniek Visitatiedatum: 24 september 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8 1.4 Oordeelsvorming 9 1.5

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Opleidingen: Varianten: Bouwkunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde en Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 4 en 5 november 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Plattelandsvernieuwing, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 en 21 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus 2005 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Visitatiedata: 16 en 17 september Netherlands Quality Agency

Hogeschool Rotterdam. Visitatiedata: 16 en 17 september Netherlands Quality Agency Hogeschool Rotterdam Opleidingen: Bouwkunde: voltijd, deeltijd en duaal Civiele techniek: voltijd, deeltijd en duaal Ruimtelijke Ordening en Planologie: voltijd Visitatiedata: 16 en 17 september 2004 Netherlands

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Opleiding: Civiele Techniek (voltijd) Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd Faculteit Bouw opleiding

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Maastricht

Hogeschool Zuyd, Maastricht Hogeschool Zuyd, Maastricht Faculteit Social Work Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd) Visitatiedata: 20 en 21 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Avans Hogescholen, s-hertogenbosch

Avans Hogescholen, s-hertogenbosch Avans Hogescholen, s-hertogenbosch Opleiding: Personeel en Arbeid/Personeelsmanagement Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedata: 2 en 3 juni NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogescholen

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Varianten: Personeel en Arbeid voltijd en deeltijd Visitatiedata: 18 en 19 mei 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Opleidingen: Chemie en Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedata: 10 en 11 mei 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Visitatiedata: 21 en 22 september NQA (Netherlands Quality Agency)

Hogeschool Rotterdam. Visitatiedata: 21 en 22 september NQA (Netherlands Quality Agency) Hogeschool Rotterdam Opleiding: Maritiem Officier Visitatiedata: 21 en 22 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam opleiding Maritiem Officier Inhoud 3 Deel

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Opleiding: Bouwkunde (voltijd) Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd Faculteit Bouw opleiding

Nadere informatie

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Informatievergadering Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Wie zijn we? Besluit Vlaamse Regering Visitatieprotocol Planning ZER en beoordelingskader Visitatieproces Visitatiecommissie 23/04/2014 2

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s Hertogenbosch

Avans Hogeschool, s Hertogenbosch Avans Hogeschool, s Hertogenbosch Opleiding: Informatica Varianten: voltijd en duaal Visitatiedata: 5 en 6 oktober NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool s-hertogenbosch opleiding

Nadere informatie

Normkader: Onderwijsmonitor 2017 (opleidingen)

Normkader: Onderwijsmonitor 2017 (opleidingen) 00 Executive summary Geef een samenvatting op basis van de signalen uit de monitor en geef op hoofdlijnen aan welke acties er gepland zijn. 0 Inleiding Dit kader bestaat uit zeven paragrafen waarin de

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschap

Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschap Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschap Opleidingen: Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BM) Chemie (Ch) Chemische Technologie (CT) Visitatiedata: 8 en 9 maart 2004 2 NQA (Netherlands Qaulity

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Sociaal Pedagogische Hulpverlening voltijd, deeltijd, duaal Visitatiedata: 6 en 7 april 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN College van Bestuur Hogeschool Zeeland Postbus 364 4380 AJ LISSINEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Enschede Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Food & Business, hbo bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2006 2 NQA - visitatie Hogeschool INHOLLAND,

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

31 oktober t/m 12 januari 2017 maart 2017

31 oktober t/m 12 januari 2017 maart 2017 sw ao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Positief oordeel over de kwaliteit van de opleidingen hbo-bachelor Tweedegraads Lerarenopleidingen Papiamentu, Engels, Nederlands en Spaans van de University

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Chemie, Chemische Technologie, Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Visitatiedata: 6 en 7 oktober 2004

Hogeschool Rotterdam. Chemie, Chemische Technologie, Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Visitatiedata: 6 en 7 oktober 2004 Hogeschool Rotterdam Opleidingen: Chemie, Chemische Technologie, Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Visitatiedata: 6 en 7 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen

Nadere informatie

NSE: Van vraag naar verbetering

NSE: Van vraag naar verbetering NSE: Van vraag naar verbetering Olof Wiegert Hogeschool van Amsterdam Stafafdeling Onderwijs en Onderzoek Hogeschool van Amsterdam 46444 studenten 3539 medewerkers 7 domeinen 68 voltijd bachelor opleidingen

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. Visitatiedata: 15 en 16 april NQA (Netherlands Quality Agency)

Fontys Hogescholen. Visitatiedata: 15 en 16 april NQA (Netherlands Quality Agency) Fontys Hogescholen Opleiding: Varianten: Informatica voltijd en deeltijd Visitatiedata: 15 en 16 april 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8 1.4 Oordeelsvorming

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting Studiejaar 2-2 Inhoudopgave Inleiding Samenvatting De enquete vragen De resultaten 7 2 Inleiding De Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE)

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleidingen: Bedrijfskundige Informatica (BI) Informatiedienstverlening en management (IDM) Informatica (INF) Technische Informatica (TI) Varianten: Alle opleidingen voltijd, deeltijd

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 28 september 2005

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 28 september 2005 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedata: 28 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Normkader: Onderwijsmonitor 2017 (facultair).

Normkader: Onderwijsmonitor 2017 (facultair). 00 Executive summary Geef een samenvatting op basis van de signalen uit de monitor en geef op hoofdlijnen aan welke acties er gepland zijn. 0 Inleiding Dit kader bestaat uit zeven paragrafen waarin de

Nadere informatie

HBO en HBO-niveau in het CAM veld

HBO en HBO-niveau in het CAM veld HBO en HBO-niveau in het CAM veld Voorzitter SNRO: Drs. Johan Boogaars 3 oktober 2013. Inleiding Op dit moment worden er door verzekeraars maar ook beroepsverenigingen en koepels stellingen geponeerd en

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleidingen: Fysiotherapie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 25 en 26 april 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2005 2 NQA - visitatie Hanzehogeschool

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd. Visitatiedatum: 4 juni 2007

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd. Visitatiedatum: 4 juni 2007 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 4 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2007 2/54 NQA - visitatie

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Fontys Hogeschool, Venlo

Fontys Hogeschool, Venlo Fontys Hogeschool, Venlo Opleiding: International Business Economics, hbo-bachelor; Varianten: voltijd Visitatiedatum: 22 februari 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2 NQA -

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Varianten: Personeel en Arbeid Voltijd, deeltijd en duaal Visitatiedata: 14 en 15 juni 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA Chr. Hogeschool Windesheim,

Nadere informatie

Resultaten NSE Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn. Mei Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie

Resultaten NSE Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn. Mei Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie Resultaten NSE 2017 Resultaten Domein Gezondheid, Sport en Welzijn Mei 2017 Institutional Research Afdeling Informatievoorziening en Technologie 2 Inleiding Hogeschool Inholland (Inh) voert voor de dertiende

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Hogeschool INHOLLAND Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 19 en 20 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Definitief, 22 maart 2007 School of Social Work Rotterdam, Hogeschool INHOLLAND.

Definitief, 22 maart 2007 School of Social Work Rotterdam, Hogeschool INHOLLAND. Definitief, 22 maart 2007 School of Social Work Rotterdam, Hogeschool INHOLLAND. In de meta-evaluatie 2005 2006 is een aantal onderzoeken naar de stand van zaken op de School of Social Work Rotterdam gebundeld.

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013 KIT: KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs Zelfevaluatie-instrument voor docenten Website: www.kwaliteit-toetsprogramma.nl conceptversie 14-03-2013 In onderstaand schema vindt

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleidingen: Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en Chemie Varianten: Hbo-bachelor voltijd en duaal Visitatiedata: 20 en 21 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2

Nadere informatie

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties 1 Inleiding In haar procedure van de accreditatie van bestaande opleidingen heeft de NAO een belangrijke plaats ingeruimd

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006

Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006 Hogeschool Utrecht Opleidingen: HBOV, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedata: 25 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding

Nadere informatie

Conceptkaders HBO5 3 november 2009

Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toetsing van tot HBO 5 om te vormen opleidingen 5 2.1 Opzet 5 2.2 Beoordelingskader voor tot HBO 5 om te vormen opleidingen 6 2.2.1 Basisgegevens

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO Opleiding: Leraar Gezondheidszorg en Welzijn, hbo-bachelor Variant: deeltijd Visitatiedatum: 23 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Varianten: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

BEOORDELING BESTAANDE EXPERIMENTEN LEERUITKOMSTEN

BEOORDELING BESTAANDE EXPERIMENTEN LEERUITKOMSTEN NVAO NEDERLAND BEOORDELING BESTAANDE EXPERIMENTEN LEERUITKOMSTEN PROTOCOL APRIL 2019 Inhoud Inleiding... 3 1 Standaarden... 4 1.1 Toepassing standaarden... 4 1.2 Standaarden voor de beperkte beoordeling...

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Opleiding: HBO-bachelor Vormgeving (Academie voor Popcultuur), Croho: 39111 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Variant: Voeding en Diëtetiek (VD), hbo-bachelor voltijd Visitatiedatum: 28 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE 28-03-2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Betreft: Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. International Business and Languages. Visitatiedatum: 18 juni NQA (Netherlands Quality Agency)

Hogeschool Rotterdam. International Business and Languages. Visitatiedatum: 18 juni NQA (Netherlands Quality Agency) Hogeschool Rotterdam Opleiding: Variant: International Business and Languages voltijd Visitatiedatum: 18 juni 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, opleiding International

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 014-015 Master Pedagogiek CROHO-nummer 44113 deeltijd 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1. Informatie en communicatie...

Nadere informatie

Politieonderwijs & externe kwaliteitszorg op weg naar accreditatie

Politieonderwijs & externe kwaliteitszorg op weg naar accreditatie Politieonderwijs & externe kwaliteitszorg op weg naar accreditatie dr. Steven Van Luchene [VLIR Cel Kwaliteitszorg] op weg naar accreditatie 1. routebeschijving: tno visita e accredita e 2. de meet: generieke

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie