Begroting. Vastgesteld door de raad van toezicht en het bestuur d.d. Met een positief advies van de medezeggenschapsraad d.d. versie 2.

Transcriptie

1 Begroting 2017 Vastgesteld door de raad van toezicht en het bestuur d.d. Met een positief advies van de medezeggenschapsraad d.d. versie 2.0

2 Hoogezand, 24 november 2016 Geachte leden van de raad van toezicht en leden van de medezeggenschapsraad, Hierbij presenteer ik aan u de conceptbegroting De bekostigingsbrief voor de begroting is wederom opgesteld conform het model dat wij sinds het jaar 2012 gebruiken. Uitgangspunt daarbij is dat de totale begroting wordt opgebouwd uit deelbegrotingen: Directie Vmbo en pro Havo en vwo Bedrijfsvoering Huisvesting Financiën Binnen de deelbegrotingen zijn de keuzes bepaald door de beleidsvoornemens van de betreffende eenheid. In november 2015 heeft het dr. Aletta Jacobs College het pand aan de Laan van de Sport 6 aangekocht. Per 31 december 2015 wordt de aanschaf op de balans opgenomen onder materiële vaste activa. Na ingebruikname start de afschrijvingsperiode. Met de afschrijvingslasten per jaar (aanschaf en verbouwing) is in de begroting rekening gehouden. Helaas is de ingebruikname door vertraging in het Scholenprogramma (aardbevingen) vertraagd. Tegelijk met deze begroting presenteer ik u ook de meerjarenbegroting. Mede namens de overige leden van het directieberaad, Ineke de Roo Bestuurder/Algemeen directeur 2

3 Doelstellingen die de grondslag vormen voor de begroting binnen het financiële kader: Algemeen Onze primaire doelstelling is het verzorgen van een breed aanbod van voortgezet onderwijs in de gemeente Hoogezand-Sappemeer en omgeving. In 2015 is een nieuw strategisch beleidsplan voor de komende vier jaar opgesteld. Dit strategisch beleidsplan is vertaald in concreet beleid in de verschillende sectoren en budgeteenheden van de school. A. Wat willen we in 2017 bereiken? De financiële doelstelling in 2017 is het vergroten van het eigen vermogen. Het doel is om consistent financieel beleid te handhaven en in control te blijven. De exploitatierekening moet blijven voldoen aan de afspraken die in 2012 met de raad van toezicht zijn gemaakt. Wij streven ernaar de financiële ratio s (met name solvabiliteit en weerstandsvermogen) zo snel mogelijk op voldoende niveau te brengen. Daarnaast willen we op andere beleidsterreinen het volgende bereiken: (voor de realisatie van alle hieronder beschreven doelen zijn middelen in de begroting 2017 opgenomen) I. Strategie 1. Strategisch beleidsplan In 2015 is er een nieuw strategisch beleidsplan voor de komende vier jaar tot stand gekomen. Dit strategisch beleidsplan is leidend voor alle sector- en teamplannen. Er wordt sterk ingezet op onderwijskundige ontwikkeling (gepersonaliseerd leren) en ICT-gebruik is daarbij een belangrijke factor. 2. Onderwijsaanbod In de sector vmbo is in 2016 voor de beroepsgerichte afdelingen het programma ingrijpend gewijzigd. Deze wijziging kwam voort uit de verandering van het eindexamen voor vmbo basisberoepsgericht en kaderberoepsgericht. Bij de keuze voor de aan te bieden vakken is rekening gehouden met de ligging van Hoogezand en de arbeidsmarkt. Daarnaast zijn er keuzedelen (modules). Deze modules maken het voor een leerling mogelijk om zijn profiel te verbreden of te verdiepen. 3. Krimp In de gehele provincie wordt samen gesproken, gepland en gewerkt om ondanks de gevolgen van de krimp een kwalitatief goed en bereikbaar onderwijsaanbod te realiseren. Voor het dr. Aletta Jacobs College is dit proces versneld door de aardbevingsproblematiek. De schoolgebouwen dienen versterkt te worden en doordat uit de prognoses duidelijk werd dat de leerlingen van het dr. Aletta Jacobs College en van de CSG Rehoboth in 2019 waarschijnlijk (grotendeels) in het gebouw aan de Laan van de Sport 4 passen, is in het huisvestingsprogramma opgenomen dat het gebouw van CSG Rehoboth niet meer versterkt zal worden. De vo leerlingen van Hoogezand en omgeving zullen in 2020 of 2021 in het gebouw van het dr. Aletta Jacobs College hun lessen volgen. Op weg naar 2021 zullen we de samenwerking met CSG Rehoboth voortzetten en uitbreiden. Naast samenwerking op het gebied van activiteiten en loopbaanoriëntatie zullen we waar wenselijk ook op het gebied van 3

4 inrichting van het onderwijs samenwerken. We hebben ons samen ten doel gesteld duurzaam kwalitatief goed onderwijs te verzorgen in Hoogezand-Sappemeer. Er is een subsidie aangevraagd voor procesbegeleiding bij het ministerie van onderwijs. Deze subsidie is toegekend. Daarmee is er ervaren ondersteuning voor de regio Hoogezand-Sappemeer en Veendam om een toekomstbestendig onderwijsaanbod te realiseren. 4. Samenwerking met andere scholen Er wordt door het dr. Aletta Jacobs College samengewerkt met diverse andere scholen. In Hoogezand wordt er intensief samengewerkt met de CSG Rehoboth. Het gaat hierbij vooral om de doorstroom van Rehoboth-leerlingen naar het dr. Aletta Jacobs College zo goed mogelijk te laten verlopen en diverse activiteiten gericht op het basisonderwijs gezamenlijk aan te bieden. Ook zijn er gezamenlijke studiedagen voor de teams van beide scholen. In 2017 wordt deze samenwerking verder uitgebouwd met als doel kwalitatief goed onderwijs voor alle leerlingen te bieden. In november 2016 hebben de CSG Rehoboth en het dr. Aletta Jacobs College hun voorlichting voor de leerlingen van groep 8 afgestemd met het oog op toekomstige (gebouwelijke) samenwerking. Met de RUG wordt samengewerkt in het programma PLG (professionele leergemeenschappen) en Lesson Study. In oost Groningen hebben zich vier scholen verenigd om samen een opleidingsschool te starten voor nieuwe docenten, lio s en stagiairs. Het dr. Aletta Jacobs College participeert in dit traject met de SG Ubbo Emmius uit Stadskanaal, het Eems Delta College uit Delfzijl/Appingedam en het Dollard College uit Winschoten. 5. Stafdiensten De komende jaren zullen er OOP-medewerkers met pensioen gaan of mogelijk op andere wijze de school verlaten. Bij vertrek van een medewerker wordt steeds kritisch gekeken of samenwerking met een andere school voor vo zinvol en kostenbesparend kan zijn. Ook wordt er kritisch gekeken of volledige vervanging in alle taken noodzakelijk is. In een kleine school zijn veel unifuncties en dat maakt een organisatie kwetsbaar. Ook vanuit dat oogpunt wordt waar mogelijk samenwerking gezocht met andere scholen voor vo of er wordt een mogelijkheid gezocht om back-up te organiseren. 6. Aardbevingen Hoogezand is één van de aardbevingsgemeenten. De inwoners van de gemeente worden regelmatig opgeschrikt door lichte of zwaardere aardbevingen. Doordat de stichting dr. Aletta Jacobs College eigenaar is van onderwijshuisvesting, zal de school bij eventuele schade of verbouw van de huisvesting zelf contact moeten zoeken met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). De directie stelt zich ten doel om contact met de NAM en de Nationaal Coördinator Groningen te leggen en te onderhouden om zo vroegtijdig de belangen van de school ten aanzien van de huisvesting te behartigen. De verbouw van het gebouw aan de Laan van de Sport 6 heeft haast en zou al in 2016 starten. Naar verwachting start de verbouw nu in Het gebouw aan de Laan van de Sport 6 zal in 2019 aardbevingsbestendig gemaakt worden. 7. Ontwikkeling leerlingaantallen In het schooljaar is het leerlingenaantal nagenoeg gelijk gebleven aan het aantal van (1488). Voor 2016 gingen we in de prognoses uit van een daling van het aantal leerlingen (ca. 35), gebaseerd op de gegevens van het basisonderwijs. Er zijn steeds minder leerlingen in groep 4

5 8 en daardoor zal er minder instroom zijn. De krimp heeft zich in nog niet voorgedaan, maar zal zich in waarschijnlijk wel manifesteren. I.a Krimp: samenwerking met de CSG Rehoboth intensiveren I.b Stafdiensten: samenwerking op gebied van personeel en organisatie met school voor VO binnen de provincie I.c Aardbevingen: verbouw pand Laan van de Sport I.d. Aardbevingen: versteviging beide schoolgebouwen (Laan van de Sport 4 en 6) 2019 II. Onderwijs 1. Vmbo en pro 1.1 Vernieuwde vmbo bovenbouw (examens) Dit schooljaar zijn we in de bovenbouw van het vmbo van start gegaan met de nieuwe examens. In plaats van sectoren zijn er profielen en in plaats van een vast aanbod binnen de praktijkvakken kunnen scholen ervoor kiezen om keuzemodules aan te bieden. Op dit moment zijn we het aanbod van de keuzemodules aan het heroverwegen. Hoeveel modules bieden we aan? Keuzevrijheid tegenover roostermogelijkheden? Wanneer maken leerlingen een keuze? Leggen we een maximum aantal leerlingen per keuzemodule vast? In de begroting is rekening gehouden met het feit dat er vooral voor PIE nog nieuwe materialen aangeschaft moeten worden. 1.2 Koppeling ondersteuning en lesinhoud binnen Profijt (praktijkonderwijs) Sinds zo n 3 jaar zijn de collega s op het praktijkonderwijs bezig met het digitaliseren van de ondersteuning en de lesinhoud. Dit jaar is een volledige koppeling gemaakt tussen beide binnen Profijt. Dit betekent vooral dat leerpunten binnen handelingsplannen van de leerlingen gekoppeld kunnen worden aan opdrachten. De scholingsgelden voor pro zullen grotendeels ingezet worden om externe begeleiding te krijgen bij het volledig invoeren en gebruiken van alle mogelijkheden. Van belang is dat het team hier regelmatig samen mee bezig is en dat er regelmatig in de lessen gekeken wordt naar de inzet van Profijt. 1.3 Kwaliteit Op het gebied van kwaliteit zullen we de trajecten van eerdere jaren voortzetten. Denk hierbij aan de kwaliteit van toetsen, professionalisering van de docenten, kwaliteit van de (digitale) lessen en contacten binnen de school en met externen. Tevens zullen zaken uit het leermiddelenbeleidsplan meegenomen worden. Te denken valt aan het breed invoeren van het gebruik van studiewijzers in It's learning, plusroutes aanbieden, gepersonaliseerd leren en het invoeren van digitale loopbaandossiers (waarschijnlijk middels Droomloopbaan). Als we kijken naar de professionalisering van docenten dan kan dit in teamverband, maar ook individueel. In het team vmbo bovenbouw ronden we een project met Icalt af, een methode waarnaar de RUG onderzoek doet en waarmee docenten inzicht krijgen op welk niveau zij lesgeven en op welke vlakken zij zich kunnen of zouden moeten bijscholen. Voor het meedoen aan dit project krijgen we begeleiding van de RUG en ook financiën. De scholingen die hier uit voortvloeien, worden betaald uit de scholingsgelden. 5

6 Binnen de gehele organisatie blijven we de mogelijkheden op het gebied van ICT onderzoeken. Vooral het team vmbo onderbouw zal ook dit jaar op allerlei vlakken onderzoek doen naar mogelijkheden van ICT binnen de lessen (bijvoorbeeld volgen, differentiatie en motivatie). Er worden andere scholen bezocht en diverse bedrijven uitgenodigd om in gesprek te gaan over hun aanbod. Het gaat hierbij om lesinhoud, differentiëren, volgen en delen. Als we een komend jaar gaan voor BYOD, dan moeten de collega's hier immers klaar voor zijn en er maximaal gebruik van kunnen maken. Team mavo zet sterk in op hoger orde denken, motiveren en differentiëren. Gekeken wordt onder andere naar hoe je wanneer het beste kunt toetsen, opdat de leerling tijdig weet hoe ver hij is. Ook worden de vakken techniek en cultuurreporters verder ontwikkeld. We willen door andere opdrachten te geven en andere materialen te gebruiken de leerlingen motiveren en hun denken versterken door creativiteit meer de ruimte te geven. Ook worden door middel van het vak cultuurreporters allerlei 21 e -eeuwse vaardigheden toegepast. 1.4 De sectiebudgetten In de budgetten die de afzonderlijke secties hebben, zijn geen grote aanpassingen te vinden. Daar we als directeuren ook van secties veel vragen (meer dan voorheen toen bijna alles in de teams werd ontwikkeld), is er binnen de begroting van het vmbo en pro onder de sectiebudgetten een post algemeen opgenomen. Dit budget ligt bij de directeur en kan ingezet worden als een sectie om budget vraagt betreffende de doelstellingen die in het sectorplan genoemd worden. Denk hierbij aan: het niveau van toetsen, vakontwikkeling en gepersonaliseerd leren. 1.5 Versterken sector De sector bestaat uit 4 deelscholen. De deelscholen ontwikkelen zich samen en los van elkaar qua inhoud en qua snelheid. Een aantal zaken (zoals leerlingprofielen, leerlijnen en ondersteuning) moeten komend jaar meer als eenheid binnen de gehele sector ingezet kunnen worden. Hiervoor is onderling overleg noodzakelijk. Dit begint vaak in het MT, maar zal vervolgens indalen naar de (samenwerkende) teams. Het is van belang dat we het geleerde en het ontwikkelde meer met elkaar delen. Niet alleen tijdens MT-overleg, maar vooral ook door voor te doen, uit te leggen en door te vragen. De scholingsgelden voor het MT zullen grotendeels hiervoor ingezet worden. Ten slotte is een bedrag opgenomen omdat de directeur van de sector een universitaire schoolleidersopleiding gaat volgen. Dit past bij de uitspraak dat het Aletta wil dat niet alleen docenten bevoegd moeten zijn, maar ook al het OOP, inclusief het management. Voor teamleiders geldt dat eventuele scholing binnen de schoolbrede begroting is opgenomen. 2. Havo vwo 2.1 Onderwijs In oktober 2016 zijn voor het tweede jaar op rij de twee teamplannen afgerond. Wat betreft inhoud en opzet zijn deze volledig gebaseerd op het Sectorplan. Dit plan, onder de titel Op het doel af, ademt de context waarin de sector momenteel verkeert: continuïteit en verdiepen. Er wordt voortgebouwd op de ontwikkelingen die ingezet zijn in de voorgaande jaren. De richting blijft bepaald door het strategisch beleidsplan, nu aangevuld door het Leermiddelenbeleidsplan: - meer naar gepersonaliseerd onderwijs - het hoger laten springen van leerlingen - meer sturen op ambitie en motivatie van leerlingen 6

7 - meer sturen op (leer)attitude en metacognitie - meer leerlingen aan het stuur van het leren zetten. In het nieuwe sectorplan wordt sterk de focus gelegd op het werken vanuit leerdoelen. Dit aspect wordt bij lesbezoeken en -besprekingen steeds centraal gezet vanuit de opvatting dat het gesprek met leerlingen meer opbrengst heeft als zij verbonden worden aan de doelen van een les en leeractiviteit. De vraag Waarom doen we wat we doen? biedt een kans om de leerlingen meer zelf aan het stuur te krijgen. Juist op dit punt willen we meer uit de leerling halen. De evaluatie van het sectorplan leerde dat het doel om leerlingen meer aan het stuur te krijgen, nog niet gehaald is. Ook hebben we gezien dat de rendementscijfers, hoewel alle nog in het groen, onvoldoende verbeteren. Inzet hierop is een ander centraal punt in Op het doel af. We blijven het professionele gesprek in teams en secties stimuleren. Daartoe wordt meer ruimte gegeven aan allerlei vormen van overleg in de werkmiddagen. Ook de didactische week is bedoeld als versterking van het professionele gesprek. Het betreft het uitgebreid volgen van en reflectie op de lessen van een zestal collega s uit de sector, een week lang. Ook het model van de Lesson Study, waarmee een van de collega s ervaring heeft opgedaan, zien we als een effectief middel om lessen te verbeteren. Lesson Study wordt dit jaar verder uitgeprobeerd. We blijven vasthouden aan het organiseren van vier sectormiddagen waarin we vormen van professionalisering inzetten in teamverband of over de teams heen. We stellen een gymnasiumgroep in die nadere ideeën gaat ontwikkelen om het gymnasium meer profiel te geven in de regio. Het is zaak om te zorgen voor voldoende gymnasiuminstroom. Komend jaar is een jaar van een hernieuwde start van Droomloopbaan. Dit begeleidingsportfolio zal worden uitgeprobeerd door mentoren die hier vrijwillig voor kiezen. We stellen een projectleider aan om dit proces goed te laten verlopen. Door het aanstellen van enkele LIO s op stagebasis is het mogelijk om uren van docenten vrij te spelen voor het oppakken van een aantal klussen, waaronder dit projectleiderschap. Hier komt dus geen extra inzet van formatie uit voort. Voor activiteiten de wereld in de les maken we voor het komende jaar, ter ondersteuning van de secties voor de sector 2000,-- euro vrij in de begroting Dat is lager dan vorig jaar, omdat er minder gebruik gemaakt wordt van dit budget. Ter ondersteuning van een versterking van de Profielwerkstuklijn is 500,-- opgenomen in de begroting om onderzoekskosten voor leerlingen te kunnen bekostigen. Tegen dezelfde achtergrond breiden we het internationaliseringsprogramma uit. Aan de basis hiervan ligt het internationaliseringsbeleid dat vorig jaar geschreven is. De begroting voor internationalisering is in het afgelopen jaar grotendeels gebruikt dit in tegenstelling tot voorgaande jaren. Een extra investering in een nieuwe vorm van reizen (o.a. met gastgezinnen en een nauwere verbinding aan vakinhoud) bleek noodzakelijk. Omdat het beleid nu voor de gehele school geldt en ook buiten HV tot nieuwe ontwikkelingen kan leiden, is het budget met 1000,-- verhoogd. In het streven ons onderwijs betekenisvoller te maken, organiseren de vakken Frans en Duits taalexcursies naar respectievelijk Wallonië en Duitsland. Deze vakonderdelen zijn als verplicht onderdeel opgenomen in het PTA van beide vakken. Om de extra kosten voor leerlingen laag te houden, zijn de sectiebudgetten van Frans en Duits verhoogd met respectievelijk 500,-- (al in de begroting van 2016) en 400,-- (in de begroting van 2017 opgenomen). Deze extra bedragen zijn gelabeld voor de genoemde excursies. We ontwikkelen het gebruik van ICT verder. De mogelijkheden hiertoe zijn verbeterd met de investeringen in de hardware in het afgelopen jaar vanuit de ICT-begroting. Het gebruik van eigen 7

8 devices door leerlingen neemt snel toe. Het is nu zaak om het gebruik in de lessen ook te verhogen om over een jaar klaar te zijn voor een Bring Your Own Device-beleid (BYOD). Vanuit het Leermiddelenbeleidsplan komen we tot een gebruik van de ELO door alle docenten en alle leerjaren. Met een ruime subsidieregeling vanuit de plaatselijke gemeente zijn we goed in staat nieuwe plannen te ontwikkelen voor de maatschappelijke stage (MAS). In verband met de gezamenlijk plannen met Rehoboth en op grond van de mogelijkheden door de genoemde subsidie, is het budget voor de MAS verhoogd naar 7.500, Kwaliteit In het schooljaar organiseren we weer vier keer een sectormiddag. Dit zijn scholings-/ trainingsmiddagen waarvoor we, wanneer nodig, externe trainers inschakelen. Ingehuurde deskundigheid wordt bekostigd uit het scholingsbudget dat we volgens centrale afspraken vrijmaken. We zijn vorig jaar gestart in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen met een ontwikkeltraject voor rendementsverbetering voor de vakken Frans en Duits. Bij Frans heeft dit al tot resultaten geleid. Het traject wordt dit jaar nog vervolgd. Het traject wordt bekostigd uit de subsidie voor het project Van Zwak naar Sterk. De participatie in dit extern gesubsidieerde project brengt verplichtingen met zich mee zoals leerling enquêtes en icalt-observaties. Op het punt van de resultaten van leerlingen starten we dit jaar een beleid om de eigen verantwoordelijkheid van secties op dit punt te verhogen. We starten een discussie over de normen die we willen hanteren: bij welk onvoldoende percentage bij een toets verwachten we een actie vanuit de docent/sectie? Bij welk cijfergemiddelde is een interventie vanuit de docent gewenst? We gaan binnen het MT hierover in gesprek én in de teams. Het doel is te komen tot een breed gedragen norm en een verleggen van het eigenaarschap van individuele docent naar sectie en van teamleiding naar sectie/docent. De personeelstevredenheid is hoog, zo blijkt uit het recente MTO (2016). De uitkomsten voor de hvteams stemmen tot grote tevredenheid. In de teams zullen de rapporten besproken worden en de teams zullen zelf benoemen op welke punten zij verbeteringen willen bereiken. 2.3 Ontwikkeling teams en ontwikkeling teamleiders Op het punt van de teamontwikkeling gaan we op de huidige weg voort. De teambijeenkomsten staan in het teken van samen leren. Vaker dan voorheen zullen we werken en leren als één geheel gaan beschouwen. Ook staan we een meer gedifferentieerdere aanpak voor: leren in teams kan op veel verschillende manieren waarbij niet iedereen dezelfde weg bewandeld. Voor de teamvorming van het MT havo/vwo en voor de persoonlijke ontwikkeling van de nieuwe teamleider zullen middelen beschikbaar gesteld worden binnen het budget scholing en overige personeelskosten. 3. Ondersteuning 3.1 Passend onderwijs Op 1 augustus 2014 is de wet passend onderwijs in werking getreden. Veel op het gebied van het passend onderwijs wordt door samenwerkingsverbanden geregeld. Voor het dr. Aletta Jacobs College gaat het om het Samenwerkingsverband Groningen Ommelanden (20.02). De veranderingen maken het noodzakelijk om medewerkers te scholen. De kosten voor scholing komen ten laste van het scholingsbudget. De transitie naar passend onderwijs betekende ook een 8

9 inkrimping van Rec-3 en Renn-4 organisaties. Het personeel van deze organisaties moet herplaatst worden. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de scholen die aangesloten zijn bij het samenwerkingsverband. Er is daarvoor een tripartiete akkoord gesloten. De uitvoering van het akkoord is intussen afgerond. Het dr. Aletta Jacobs College heeft aan de tripartiete verplichting voldaan door een Renn-4 medewerker in dienst te nemen en een medewerker Rec-3 is door het samenwerkingsverband bij het dr. Aletta Jacobs College gedetacheerd. De eerste twee jaar brengt overname geen kosten met zich mee. Daarna wordt in drie jaar de vergoeding voor overname afgebouwd en komen de kosten voor de overgenomen medewerker volledig ten laste van de school. Jaarlijks wordt bepaald of er vorderingen zijn gemaakt in het realiseren van de ambities met betrekking tot passend onderwijs. Hiervoor wordt de monitor van de nulmeting opnieuw ingezet. Mogelijk vloeit hier een scholingsbehoefte uit voort. De kosten voor de scholing komen ten laste van het scholingsbudget. Daarnaast wordt er een verantwoordingsoverzicht voor de inzet van de middelen in de scholen ingevuld. 3.2 Interne ondersteuning In 2016 is de mogelijkheid van een tussenvoorziening in nabijheid van de school onderzocht. In een dergelijke tussenvoorziening komt de extra ondersteuning door professionals vanuit het speciaal onderwijs of de ambulante begeleiding samen met het onderwijs vanuit de school. Op deze wijze kan het leertraject van leerlingen met een specifieke extra ondersteuningsvraag op of in de nabijheid van de school vervolgd worden. Mogelijk kan in januari 2017 gestart worden met een dergelijke voorziening. Het traject voor invoering is vergevorderd, maar wacht op een geschikte locatie en besluitvorming binnen de betrokken gremia. Er wordt gestreefd de voorziening geheel te bekostigen uit de extra ondersteuningsmiddelen vanuit het samenwerkingsverband en de vaste voet voor tussenvoorzieningen. De personele inzet wordt gepleegd vanuit de huidige formatieomvang. Er kan geen sprake van uitbreiding van formatie zijn. Als de tussenvoorziening gerealiseerd wordt, zal eind 2017 het eerste jaar geëvalueerd worden. 3.3 Samenwerking met het primair onderwijs Binnen het lokaal onderwijsberaad van de gemeente Hoogezand-Sappemeer werken wij intensief samen met het primair onderwijs. Dit overleg wordt gevormd door de directeuren van de scholen. Thema s zijn het reken- en taalbeleid, samenwerking met de bibliotheek, de overdracht tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs en de ondersteuning voor en aan leerlingen. Daarnaast wordt in de gemeente Hoogezand-Sappemeer het bestuurlijk overleg van zowel het primair als het voortgezet onderwijs gevoerd in de lokale educatieve agenda. Hierin wordt de huisvesting, de vakantieregeling en het ondersteuningsaanbod van de aangesloten besturen met elkaar afgestemd. Met alle toeleverende basisscholen in Hoogezand, Slochteren en Menterwolde zijn er contacten als het gaat om de overstap van leerlingen naar onze school. Dit gebeurt in toenemende mate samen met de collega s van de CSG Rehoboth. Jaarlijks bezoekt een teamleider of directeur iedere toeleverende basisschool. Sinds 2013 voert onze school beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen binnen het havo/vwo. In het kader van de samenwerking met het primair onderwijs wordt aan bassischolen de ruimte geboden om met de hoogbegaafde basisschoolleerlingen op het dr. Aletta Jacobs College te komen. Docenten van onze school verzorgen hiervoor gastlessen. We willen dit traject uitbreiden voor leerlingen in ons voedingsgebied op scholen die nog geen gebruik maken van het aanbod. 9

10 3.4 Samenwerking met het vervolgonderwijs De aansluiting van het vo op het vervolgonderwijs is niet altijd goed. Om deze aansluiting te verbeteren wordt er naar samenwerking gezocht. Daarnaast streven we er naar leerlingen een goede keuze voor het vervolgonderwijs te laten maken, zodat zij minder geneigd zullen zijn van studierichting te wisselen. Om de leerlingen te helpen de keuze voor een vervolgopleiding bewuster te maken, zijn we gestart met een pilot digitaal portfolio voor iedere leerling en proberen we in ieder vak aandacht te genereren voor keuzes maken voor de toekomst. In het schooljaar vervolgen we de pilot en evalueren we de opbrengsten. Daarna wordt besloten om met het huidige programma verder te gaan of voor een ander programma te kiezen. 3.5 Internationalisering In het strategisch beleidsplan hebben we beschreven dat internationalisering onderdeel van het onderwijsprogramma is. De uitgangspunten van internationalisering zijn beschreven in het internationaliseringsplan. 3.6 Maatwerk Op weg naar gepersonaliseerd leren vindt er in toenemende mate maatwerk in het onderwijs plaats. We willen ruimte bieden voor proeven om meer gepersonaliseerd te gaan werken. Er is daarvoor nog geen bedrag opgenomen in de begroting in verband met het feit dat er onduidelijkheid is over de hoogte van de bekostiging in Cultuur Het dr. Aletta Jacobs College is een cultuurschool. We willen onze leerlingen de mogelijkheid bieden om zich ook op het gebied van cultuur te ontwikkelen. Dat gebeurt in de lessen en in verschillende projecten en activiteiten. Jaarlijks is er een bedrag van 4000,-- beschikbaar als cultuursubsidie voor secties of teams die een plan indienen om de ontwikkeling van leerlingen op dit gebied te bevorderen. II.a II.b II.c II.d II.e Onderwijs algemeen: mogelijkheden inzet ICT in de lessen verder onderzoeken en BYOD promoten Vernieuwd vmbo bovenbouw: aanbod keuzemodules opnieuw bepalen h/v onderwijs: blijvend stimuleren leerlingen aan het stuur van hun opleiding te krijgen h/v kwaliteit: rendement Frans en Duits verbeteren Interne ondersteuning: realiseren tussenvoorziening in nabijheid school Gedurende looptijd strategisch beleidsplan April juni Kwaliteit 4.1 Inspectie De kwaliteit van het onderwijs binnen alle afdelingen van onze school wordt door de inspectie als voldoende beoordeeld. Dat betekent voor ons dat we deze kwaliteit borgen en gedegen 10

11 kwaliteitszorg blijven inzetten. De inspectie werkt vanaf 2016 met een nieuw toezichtkader en een nieuwe opbrengstenkaart. We willen op de nieuwe opbrengstenkaart op alle indicatoren boven de norm scoren en streven ernaar om op onderdelen ook ruim boven de norm te scoren. Dat is in 2015 gelukt en dit doel lijkt ook voor 2016 haalbaar. Extra aandacht is er voor de bovenbouwscores havo en vwo. Die waren in lager dan de norm en zijn daarmee van invloed op de bovenbouwscores van en , omdat het bij deze scores om een gemiddelde over drie jaren gaat. 4.2 Opbrengstgericht werken In de sectorplannen en teamplannen staat beschreven dat er opbrengstgericht gewerkt wordt, om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen. Er zijn doelstellingen ten aanzien van de opbrengsten per sectie geformuleerd. Zo ook ten aanzien van de verschillende rendementen en de centraal examenresultaten per afdeling. Secties en teams krijgen regelmatig een rapportage van de bijdrage die zij als sectie of team geleverd hebben aan de opbrengsten. Secties analyseren jaarlijks hun opbrengsten en resultaten en maken zo nodig een plan van aanpak. Voor leerlingen van het praktijkonderwijs worden de opbrengsten anders bepaald. Het streven is dat elke leerling die na afronding van het praktijkonderwijs de school verlaat, uitstroomt naar werk of een vervolgopleiding. 4.3 Tevredenheid Jaarlijks worden er tevredenheidsonderzoeken onder leerlingen en ouders uitgezet. De rapportages van de tevredenheidsonderzoeken worden besproken binnen teams en schoolleiding. Er volgt een terugkoppeling van de resultaten in Vensters voor Verantwoording en waar er aanleiding toe is, worden er acties uitgezet. Daarbij heeft met name de veiligheidsbeleving van de leerlingen onze aandacht. Het thema zal geagendeerd worden in de sectoren en op personeelsbijeenkomsten. In oktober 2016 is er een medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgezet. De uitkomsten van dit onderzoek zijn in de verschillende teams besproken en gezamenlijk is bepaald of er actie op de uitkomsten noodzakelijk is. Deze acties kunnen per team verschillen. De uitkomsten van het onderzoek weken niet significant af van de uitkomsten van het vorige onderzoek. II.f II.g Inspectie: alle indicatoren boven de norm Tevredenheid: veiligheidsbeleving leerlingen agenderen in sector en bij personeelsbijeenkomsten III. Personeel 1. Professionalisering In ons strategisch beleidsplan beschrijven we dat we streven naar meer gepersonaliseerd leren. Dat vraagt een andere aanpak van de lessen. We bieden graag de ruimte om te experimenteren en vragen van docenten dat zij zich bekwamen in de manieren van werken die gepersonaliseerd leren ondersteunen. Daarnaast sturen we op de professionalisering van schoolleiders. We hebben met iedere schoolleider afgesproken dat hij of zij een opleiding onderwijskundig leiderschap volgt of gaat volgen indien hij of zij nog geen schoolleidersopleiding voltooid heeft. De kosten voor scholing van docenten en schoolleiders komen ten laste van het scholingsbudget. 11

12 Door inzet van de schoolopleiders investeren wij in het opleiden van (nieuwe) collega s. Dit traject wordt ook aan jonge/beginnende docenten aangeboden. Wij participeren in 2015 in drie projecten vanuit of in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen en de lerarenopleidingen: - inductietraject voor beginnende leraren - professionele leergemeenschappen voor reeds in dienst zijnde leraren - opleidingsschool voor Oost Groningen. Deelname aan deze projecten vraagt een tijdsinvestering van verschillende medewerkers die via het taakbeleid wordt gerealiseerd. Vanuit de projectorganisatie worden wij hiervoor gefaciliteerd. Voor de opleidingsschool geldt dat er nog een subsidie aangevraagd moet worden. Wanneer de subsidie niet toegekend wordt, zullen we doorgaan met het oprichten van de opleidingsschool en zal een deel van de kosten voor rekening van de deelnemende scholen komen. Het beschikbare budget voor scholing is gebaseerd op een budget per werknemer, zoals dat in de CAO is verwoord ( 600,-- per fte docent en 500,-- per fte onderwijs ondersteunend personeel). Daarnaast volgt iedere medewerker ook teamscholing. Volgens het COA vo dient 10% van de lumpsum van een school (in tijd en geld) ingezet te worden voor scholing. Het dr. Aletta Jacobs College voldoet aan deze norm. 2. Bevoegdheden Met iedere onbevoegde medewerker zijn afspraken gemaakt over het behalen van een bevoegdheid binnen de daarvoor afgesproken termijn. Deze afspraken worden bewaakt. Op 1 januari 2017 zijn er geen onbevoegde docenten in dienst. Van de medewerkers met een jaarcontract zijn er 4 nog studerend voor hun bevoegdheid. 3. Convenant leerkracht De gevolgen van het convenant leerkracht zijn merkbaar. Docenten die in het kader van dit convenant een andere functie hebben gekregen, worden een jaar na hun aanstelling in de andere functie beoordeeld. Wanneer een docent met een LC of LD aanstelling vertrekt, zal er (afhankelijk van het leerlingenaantal van de school) een vacature voor een LC- of LD-functie ontstaan. Deze vacatures dienen te worden vervuld om aan de functiemix-eisen te blijven voldoen. Er is een procedure vastgesteld voor werving en selectie voor LC- en LD- functies. Jaarlijks wordt bepaald of de school nog aan de functiemix-eisen voldoet. III.a III.b III.c Professionalisering: schoolleiders dienen een opleiding onderwijskundig leiderschap te hebben afgerond of starten daarmee c.q. er zijn afspraken gemaakt over de start van een dergelijke opleiding Bevoegdheden: bindende afspraken met onbevoegde medewerkers over de termijn waarbinnen de bevoegdheid gehaald moet zijn Convenant leerkracht: check of de school nog aan de functiemix percentages voldoet wordt uitgevoerd en waar nodig wordt actie ondernomen jaarlijks jaarlijks IV. Huisvesting 1. LO-zalen Het dr. Aletta Jacobs College maakt gebruik van de LO-zalen van het sportcentrum van de gemeente Hoogezand-Sappemeer. De school betaalt een gebruikersvergoeding conform de 12

13 huisvestingsvergoeding van de gemeente Hoogezand-Sappemeer. Er is een meerjaren gebruiksovereenkomst met het sportcentrum gesloten. Het gebruik van vier zalen kost jaarlijks ongeveer ,--. Dit bedrag zal ook bij krimp van het leerlingenaantal niet wijzigen. Bij het huidige leerlingenaantal kunnen niet alle lessen gegeven worden tijdens en in de contractueel vastgelegde tijden en ruimten. Er wordt steeds een beperkt aantal lesruimten bij gehuurd en er wordt soms een aangepaste groepsverdeling gehanteerd door de LO-sectie om alle leerlingen LOlessen te kunnen laten volgen in de beschikbare ruimten. Bij krimp zal dit niet meer nodig zijn. 2. Onderhoud Het meerjaren onderhoudsplan wordt gevolgd en de kosten hiervan lopen via het investeringsbudget. In 2016 is er een nieuw meerjaren onderhoudsplan opgesteld. In 2017 zal er vooral contractonderhoud plaatsvinden. Er zal geïnvesteerd moeten worden op vervanging van meubilair. In het meerjaren onderhoudsplan is opgenomen dat vloerbedekking in de school vervangen zou moeten worden. We vervangen de vloerbedekking niet, maar repareren waar nodig. Dit zullen we blijven doen tot het gebouw aan de Laan van de Sport 4 aardbevingsbestendig gemaakt is om niet onnodig kosten te maken. 3. Locatie Van Heemskerckstraat en Laan van de Sport 6 Sinds 10 november 2015 is het pand aan de Laan van de Sport 6 in het bezit van het dr. Aletta Jacobs College. Het is de bedoeling om het praktijkonderwijs in dit pand te huisvesten. Intussen wordt duidelijk wat er gedaan moet worden om het pand aardbevingsbestendig te verbouwen. Er volgt overleg met het CVW voor de verbouwing kan worden aanbesteed. Voor de aankoop van het pand heeft het dr. Aletta Jacobs College een lening afgesloten bij het ministerie van Financiën. De lening bedraagt ,-- en de looptijd is afgestemd op de looptijd van de lening van het pand aan de Laan van de Sport 4. Bovengenoemde financieringslasten zijn meegenomen in de begroting. Afhankelijk van de duur van het voortraject en de duur van de verbouwing zal het praktijkonderwijs in 2017 verhuizen naar het pand aan de Laan van de Sport 6. IV.a Locatie van Heemskerckstraat: verhuizing naar Laan van de Sport 2017 V. Bedrijfsvoering Ten opzichte van 2016 zijn er op het vlak van bedrijfsvoering geen grote wijzigingen. De verwachte prijsstijgingen zijn doorberekend en meegenomen in de begroting. VI. ICT In 2015 is er in de gehele school een dekkend Wifi-netwerk aangelegd. In 2016 is fors geïnvesteerd in de werkplekken van docenten en in lokalen voor leerlingen. Daarnaast is het BYOD principe sterk gestimuleerd door publiciteit en steeds meer gebruik van ICT in de lessen. Er is aan de nieuwe leerlingen van klas 1 een subsidie aangeboden op de aanschaf van een laptop of ipad. De subsidie bedroeg 50,-- per leerling. We zullen ook in 2017 de leerlingen stimuleren een eigen device mee te brengen. Bij het opstellen van de boekenlijst voor hebben we secties gevraagd rekening te houden met de ontwikkeling richting gepersonaliseerd leren. Om in de overgangsfase naar volledig digitaal werken het gebruik van digitale middelen mogelijk te maken in de verschillende deelscholen, zetten we ipad klassensets in, die door docenten geleend kunnen worden. 13

14 Er is in 2016 een leermiddelenbeleidsplan tot stand gekomen. Een groep docenten, een teamleider en een directeur hebben onder leiding van een extern deskundige dit plan opgesteld. Het geeft richting aan het beleid ten aanzien van leermiddelen en het beleid ten aanzien van ICT in de school. Er is momenteel landelijk een lobby gestart om laptops/ ipads als leermiddel te beschouwen. Ouders hebben recht op gratis leermiddelen. Daarmee zullen de kosten voor een laptop of een ipad niet voor rekening van de ouders komen en zou het bedrag voor leermiddelen aangepast moeten worden. De staatssecretaris lijkt bereid om opnieuw dit voorstel in overweging te nemen, omdat in modern onderwijs het gebruik van ICT niet meer weg te denken is. We willen secties stimuleren om ervaring op te doen met digitaal leermateriaal en zullen daarvoor financiële mogelijkheden bieden. Docenten worden gestimuleerd om (digitaal) lesmateriaal te ontwikkelen of een eerdere overstap naar digitaal/gepersonaliseerd lesmateriaal te maken. VI.a Stimuleren BYOD (bring your own device) VII. Financiën 1. Vorming eigen vermogen Bij de aankoop van het pand aan de Laan van de Sport 4 in maart 2012 is vastgelegd hoe wij in ieder geval tot en met 2018 de vermogenspositie van de stichting dr. Aletta Jacobs College zullen verbeteren. Er is een jaarlijks bedrag afgesproken dat in de begroting op voorhand wordt opgenomen om toe te voegen aan het eigen vermogen. Het afgesproken bedrag van ,-- blijkt in 2017 niet haalbaar. Daarom zal er in 2017 een lager bedrag ( ,--) worden toegevoegd aan het eigen vermogen. Er zal ,-- als strategisch budget opgenomen worden. 14

15 Begroting

16 BEGROTING 2017 AJC TOTAALOVERZICHT BEGROTING BEGROTING PROGNOSE JAARREKENING JAARREKENING BATEN Rijksvergoedingen Normatieve rijksbijdrage OCenW Overige subsidies OCenW Totaal Rijksvergoedingen Deelnemersbijdragen Overige baten Decentralisatie Huisvesting Overige vergoedingen Totaal overige baten TOTAAL BATEN LASTEN Personele lasten 4.1 Salariskosten incl sociale lasten Overige personele lasten Totaal personele lasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Huur Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Totaal huisvestingslasten Overige lasten Administratie- en beheerslasten Kosten onderwijs Totaal overige lasten TOTAAL LASTEN Rentelasten en rentebaten 5.1 Financiele baten Financiele lasten ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Renteresultaat ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) RESULTAAT BEDRIJFSVOERING Taakstelling meerjarenraming RESULTAAT NA TAAKSTELLING (70.100) (51.100) (1.245) 16

17 TOELICHTING OP DE BEGROTING 2017 I. Inkomsten 1. Rijksbijdrage Personeel Met ingang van het kalenderjaar 2017 wordt de Ondersteuningsbijdrage PRO en LWOO, voorheen onderdeel van de Rijksbijdrage Personeel, ontvangen via het Samenwerkingsverband Groningen- Ommelanden (20.02). In de begroting 2017 is de ondersteuningsbijdrage opgenomen onder Overige Vergoedingen. Om vergelijking mogelijk te maken tussen 2017 en 2016 is het volgende overzicht opgenomen: Begroting Begroting Opgenomen onder Rijksbijdrage Opgenomen onder Overige vergoedingen Totaal In totaal wordt in 2017 ten opzichte van de raming in 2016 een bedrag van ,--. meer ontvangen. Dit wordt veroorzaakt door een stijging van het leerlingenaantal met 5 leerlingen, een iets andere tariefstelling bij het Samenwerkingsverband, en een andere leerlingensamenstelling in het schooljaar 2016/2017. De hoogte van de personele Rijksbijdrage is afhankelijk van het aantal leerlingen zonder en het aantal leerlingen met Ondersteuning. In de berekening worden drie normeringen toegepast: Directie, Onderwijzend Personeel en Onderwijs Ondersteunend Personeel. Hieruit volgt een aantal te vergoeden fte s (als rekeneenheid) per categorie werknemers. De uitkomst voor het Onderwijzend Personeel wordt verhoogd met een aantal vaste voeten. De uitkomsten worden vermenigvuldigd met de van toepassing zijnde GPL bedragen. De ondersteuningsbijdrage, een vast bedrag, wordt vermenigvuldigd met het aantal leerlingen in het praktijkonderwijs en het aantal leerlingen met leerwegondersteuning. Met ingang van 2017 loopt de vergoeding van de ondersteuningsbedragen voor leerwegondersteuning in leerjaar 1 via het samenwerkingsverband. De ontwikkeling van de GPL bedragen is als volgt: 17

18 DIR OP OOP GPL GPL aangepast GPL GPL aangepast GPL 1/ stijgingspercentage vanaf 1/1/2015 3,33% 3,71% 3,33% * OP inclusief functiemix De aanpassing in de GPL is een optelsom van beschikbaar gestelde loonruimte, mogelijke mutaties uit de schoolakkoorden, compensatie van de aanpassing van de premies sociale verzekeringen. Dit is niet altijd voldoende om de salarisverhogingen en bijvoorbeeld eenmalige uitkeringen voortvloeiende uit de afgesloten CAO te bekostigen. In april 2017 is er nog een eenmalige uitbetaling van 500,--. per fte. In totaal is hiervoor inclusief sociale lasten een bedrag van circa ,--. opgenomen. De beschikbare loonruimte is hiervoor nog niet toegekend. Dit wordt ook niet verwacht. 2. Rijksbijdrage Materieel De Rijksbijdrage materieel stijgt in 2017 met circa ,--. ten opzichte van de realisatie in Dit het gevolg van een lichte stijging in het aantal leerlingen met 5 leerlingen en een wijziging in de samenstelling van de leerlingenpopulatie (per leerlingen-categorie gelden verschillende vergoedingsbedragen). 3. Overige vergoedingen OCW De overige OCW vergoedingen nemen toe met circa ,-- ten opzichte van de raming in 2016 naast een aantal kleine aanpassingen. De voornaamste posten worden toegelicht. 3.1 Prestatiebox De vergoeding Prestatiebox is per leerling sterk verhoogd. Er wordt een bedrag van 63 miljoen toegevoegd aan het landelijk budget. Uitgaande van leerlingen in het voortgezet onderwijs betekent dit een toename van circa 63,--. per leerling. Het tarief per leerling stijgt naar 271,--. per leerling. Verwacht wordt een hogere bate van circa , Schoolboeken en leermiddelen Het door de school te ontvangen bedrag per leerling inzake leermiddelen in 2017 is vastgesteld op afgerond 307,--. Ten opzichte van de vergoeding per leerling in 2016 is er sprake van stijging van 0,07%. Dit betreft een vastgestelde prijscompensatie over 2016 (zie opmerking onder punt 10 Schoolkosten). 3.3 Maatschappelijke stage We verwachten van de gemeente in 2017 een bijdrage van ,--. voor Maatschappelijke Stage. Dit is ruim ,--. meer dan geraamd in 2016, maar nagenoeg gelijk aan het ontvangen bedrag in

19 3.4 Lerarenbeurs De aan het jaar 2017 toe te rekenen vergoeding lerarenbeurs ( ,--.) is ,--. hoger dan de raming in Deze vergoeding is afhankelijk van het aantal toegekende beurzen. 4. Overige vergoedingen De overige vergoedingen stijgen ten opzichte van de raming 2016 met circa ,--. De stijging betreft vooral het te ontvangen bedrag van het samenwerkingsverband, een plus van ,--. Ondersteuningsbedragen lwoo klas 1 en de algemene ondersteuning bedragen. Tevens is meegenomen de te verwachten ESF subsidie praktijkonderwijs 2016/ , Directe Personele kosten De totale directe personeelslast in de begroting 2017 is gebaseerd op de reguliere formatie in september/oktober In de periode tot het moment van samenstelling van de begroting hebben er nog een aantal personele mutaties plaatsgevonden. Hier is in de berekening rekening mee gehouden. Daarnaast is ook nog rekening gehouden met openstaande vacatures. De verhoging van de ABP-premie is niet meegenomen. Deze wordt waarschijnlijk gecompenseerd. De totaal opgenomen Directe Loonkosten hebben betrekking op 142,1 fte. De verdeling naar Kostenplaats is als volgt: raming raming DIRECTIE ALGEMEEN 1,8 1,8 DIRECTIE HAVO VWO 44,6 46,1 DIRECTIE VMBO PRO 78,5 78,2 BEDRIJFSVOERING 9,6 8,5 HUISVESTING FACILITAIR 7,5 7,5 totaal 142,0 142,10 Door een efficiënte planning en inroostering blijft het aantal regulier ingezette fte s in het schooljaar nagenoeg gelijk. De raming van de totale directe loonkosten is als volgt: bedragen x Begroot 2017 Begroot 2016 Prognose 2016 Directe Loonkosten Vervangings kosten LBP Subtotaal Detacheringen/doorberekeningen (141) (160) (182) Totaal loonkosten

20 De te verwachten directe loonkosten in 2016 vallen circa 3,3 % hoger uit dan geraamd. Dit komt voornamelijk door de aanpassing van de salarisschalen met 3% per 1 januari Daarnaast heeft er nog een eenmalige uitkering plaatsgevonden van 500,--. per fte. Basis voor de begroting 2017 is de berekening loonkostenbegroting in het personeel- en salarissysteem. Handmatig is nog rekening gehouden met de eenmalige uitkering van 500,--. in april Verder is rekening gehouden met de vervanging van medewerkers die in 2017 met pensioen gaan. We gaan hier uit van een beperkte daling van de loonkosten vanaf pensioendatum. De reguliere banen die in de begroting nog tegen inleenkosten zijn meegenomen, worden uiterlijk per 1 augustus 2017 zoveel mogelijk omgezet naar eigen reguliere banen. De vervangingskosten worden geraamd op 2,5% van de directe loonkosten in de Onderwijssectoren. In de begroting 2016 is uitgegaan van 2%. De prognose 2016 valt aanzienlijk hoger uit door meer vervanging als gevolg van langdurige ziekte. De verwachting in de periode augustus t/m december 2016 is een daling van de uitgaven. Vervanging vindt doorgaans plaats via uitzend- en detacheringsbureaus. De uurtarieven liggen hier aanzienlijk hoger dan bij in eigen dienst. Wij verwachten dat voor 2017 een reservering van 2,5% voldoende is mede door continuering van een actief verzuimbeleid. De te verwachten kosten inzake Levensfase Bewust Personeelsbeleid (LBP) worden geschat op ,--. Het OOP laat voor zover geen gebruik wordt gemaakt van de BAPO regeling, de rechten jaarlijks uitbetalen. Tevens wordt gebruik gemaakt van de regeling voor een bijdrage in de kosten van kinderopvang. Het grootste gedeelte wordt ieder jaar gespaard. De uren kunnen binnen vier jaar voor diverse zaken worden ingezet. Doorgaans worden deze uren ingezet voor verlof of minder lestaken. De tegenwaarde van deze gespaarde uren wordt als verplichting opgenomen in een Voorziening op de balans. Een aantal medewerkers is deels gedetacheerd. De vrijkomende uren worden grotendeels vervangen. Als gevolg van invoering van het Passend Onderwijs zijn twee medewerkers uit het oude samenwerkingsverband door ons overgenomen. De kosten hiervan worden doorberekend en deels afgebouwd. 6. Overige personele kosten De overige personele kosten dalen in 2017 met ongeveer ,--. ten opzichte van het geraamd bedrag in De belangrijkste wijzigingen zijn: 6.1 Kosten personeelsbeleid De kosten voor personeelsbeleid algemeen dalen ten opzichte van de raming in 2016 met circa ,--. Dit mede op basis van realisaties in voorgaande periodes. 6.2 Scholingsbudget Het totale scholingsbudget komt in 2017 uit op circa ,--. Hiermee dekken we de verplichting individueel scholingsbudget uit de CAO. 6.3 Participatiekosten uitkeringen 20

21 De participatie in de kosten van werkloosheidsuitkeringen stijgt met ongeveer ,--. Dit op basis van de te verwachten realisatie in De kosten betreffen voor een deel het jaarlijks vast te stelen bedrag en voor een deel de werkelijke uitkering aan voormalig personeel. 7. Afschrijvingslasten De jaarlijkse afschrijvingslasten worden vastgesteld middels de Materiële Vaste Activa Administratie (MVA). Voor het jaar 2017 verwachten wij aan afschrijvingslasten een bedrag circa ,-. Ten opzichte van de begroting en prognose 2016 is dit een lichte daling. De jaarlasten dalen onder andere als gevolg van volledige afschrijving op aanwezige vaste activa per 31 december De daling is meer dan gemiddeld in Dit komt door hogere investeringen in 2016 met een afschrijvingstermijn van 10 jaar t.b.v. van de nieuwbouw in 2006 en Voor het jaar 2017 gaan we uit van een investeringsprogramma van circa , Huisvestingskosten 8.1 Huurkosten Onder huurkosten is opgenomen huur Gymlokalen ( ,--.) en huur voor de sportvelden ( 9.500,--.). De vernieuwde gymlokalen zijn thans volledig in beheer bij de gemeente. Met de gemeente is een huurovereenkomst gesloten voor gebruik van de sportzalen. Voorheen was de school verantwoordelijk voor de extra huur buiten de vrije gebruiksnorm om, de schoonmaak, het onderhoud buiten en binnen (waaronder vervanging dakbedekking, sportvloeren, ramen en kozijnen) en de energiekosten. 8.2 Onderhoud We verwachten dat de totale uitgaven voor onderhoud ca ,--. hoger uitvallen dan de raming in Naast de algehele prijsverhoging wordt dit vooral veroorzaakt door extra uit te voeren werkzaamheden, zoals opgenomen in het meerjarenonderhoudsplan ( ,--.). Groot onderhoud, zoals groot schilderwerk en vervanging installaties, wordt door toepassing van de componentenmethode onder investeringen opgenomen. 8.3 Energie In de begroting 2017 is voor energie (gas, elektra en water) een bedrag opgenomen van ,--. Ten opzichte van de begroting 2016 is dit circa ,--. hoger. Rekening houdende met de prognose in 2016 alsmede met de te verwachten prijsstijgingen komen we uit op het geraamde bedrag voor Schoonmaak Per 1 oktober 2016 is een nieuw schoonmaakcontract afgesloten. Aanbesteding heeft plaatsgevonden middels een Europese aanbesteding. We verwachten een totale uitgave van ,--. Inclusief de overige kosten met betrekking tot schoonmaak komt het totaal bedrag op ,--. Ten opzichte van de begroting 2016 is dit circa 2.000,--. lager. 8.5 Heffingen etc. De raming voor 2017 is gebaseerd op de meest recente aanslagen en facturen in Administratie & Beheer De kosten voor Administratie & Beheer stijgen in 2017 met ,--. ten opzichte van de begroting