Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Vormgeving, hbo-bachelor Croho: Varianten: Voltijd en deeltijd

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Vormgeving, hbo-bachelor Croho: 39111 Varianten: Voltijd en deeltijd"

Transcriptie

1 Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Vormgeving, hbo-bachelor Croho: Varianten: Voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

2 2/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van personeel 29 Onderwerp 4 Voorzieningen 33 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 35 Onderwerp 6 Resultaten 38 Deel C: Bijlagen 41 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 42 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 49 Bijlage 3: Bezoekprogramma 53 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 5: Domeinspecifieke en opleidingsspecifieke competenties 58 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 3/59

4 4/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 5/59

6 6/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Vormgeving van Avans Hogeschool heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Op 28 augustus 2007 vond een generieke audit plaats, waarbij naar de hele academie is gekeken. Het onderzoek is begonnen in augustus 2007, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 9 oktober Het panel bestond uit: De heer F. Lubbers (voorzitter, domeinpanellid); De heer ir. ing. R.Ph. van Amerongen (domeinpanellid); De heer M.A.H. Vlaar (domeinpanellid); Mevrouw A.H.A. Brakema (studentpanellid); Mevrouw drs. M.J.J. van Beers (NQA-auditor); Mevrouw A.H.F. Klandermans (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool Brabant en de Hogeschool s-hertogenbosch zijn op 1 januari 2001 bestuurlijk gefuseerd in Stichting Brabantse Hogescholen, met vestigingen in Breda, Tilburg en s-hertogenbosch. Per 1 januari 2004 vond een instellingsfusie plaats en is de naam gewijzigd in Avans Hogeschool. NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 7/59

8 Binnen de Hogeschool is sprake van een tweelagenstructuur, met een hogeschoolbreed opererende Raad van Bestuur en negentien academies die elk door een eigen directie worden aangestuurd. In iedere academie zijn één en meer bacheloropleidingen ondergebracht. Per september 2004 omvat Avans Hogeschool met ruim 50 opleidingen nagenoeg alle segmenten van het hoger beroepsonderwijs. De Hogeschool telt ruim studenten en medewerkers. Behalve de bacheloropleiding verzorgt de Hogeschool ook hbo master-opleidingen, post-hbo-opleidingen, contractactiviteiten en bedrijfsspecifieke cursussen. Daarnaast heeft Avans Hogeschool verschillende lectoraten. Het onderwijs wordt verzorgd in de plaatsen Breda, Tilburg en s-hertogenbosch. Per september 2004 is een nieuwe organisatiestructuur geïmplementeerd waarbij de ondersteunende diensten zijn gecentraliseerd. AKV St. Joost vormt één van de negentien academies binnen de hogeschool. De AKV St. Joost biedt zowel hbo-bachelor (voltijd en deeltijd) als masteropleidingen aan binnen verschillende domeinen op het gebied van kunst en vormgeving op de locaties Breda en s-hertogenbosch. De opleiding Beeldende Kunst (ABK) wordt zowel in voltijd als in deeltijd aangeboden. De opleiding Vormgeving is verdeeld in een aantal studierichtingen, onderverdeeld in twee hoofdrichtingen visuele communicatie en ruimtelijk ontwerpen. Onder het domein visuele communicatie vallen de studierichtingen Grafisch ontwerpen, Illustratie, Audiovisuele vormgeving, Animatie, Interactief ontwerpen en Fotografie. Onder het domein ruimtelijk ontwerpen vallen de uitstroomdifferentiaties Interieurarchitectuur, Ruimtelijk product en Ruimtelijke communicatie. Alleen de studierichtingen Grafisch ontwerpen, Fotografie, Audiovisuele vormgeving en Ruimtelijk ontwerpen worden naast de voltijd in deeltijd aangeboden. Tevens kent AKV St. Joost drie lectoraten: Autonome Beeldende Kunst, Grafische Vormgeving en Fotografische Vormgeving. AKV St. Joost leidt op voor de professionele ontwerppraktijk. De specialisaties hebben eigen culturen en bijbehorend discours. Daarom kent de opleiding Vormgeving diverse studierichtingen, die zijn geënt op de beroepsprofielen zoals die in de praktijk voorkomen. Kenmerkend voor de vormgever is dat hij de wens of behoefte van een opdrachtgever of gebruiker op een bevredigende manier weet te interpreteren en te beantwoorden. Dat betekent dat de vormgever werkt binnen een context waarin hij moet inspelen op een vraag van communicatieve of ruimtelijke aard van een opdrachtgever of gebruiker. Gezien de diversiteit aan vormgevingsspecialisaties binnen de opleiding is er sprake van een grote diversiteit aan specifieke werkomgevingen, variërend van ontwerpbureaus, tijdschriftredacties, fotografie- en av-studio s en architectenbureaus tot communicatieafdelingen van overheden en bedrijven. Ten aanzien van de functies die de vormgever kan vervullen is er een breed scala aan invullingen mogelijk. De beginnend professional kan optreden als zelfstandig beroepsbeoefenaar, alleen of in een collectief of samenwerkingsverband. Hij kan in dienstverband werken bij een ontwerpbureau of op een ontwerpafdeling van een bedrijf. Hij kan uitsluitend in opdracht werken of zelf ook projecten initiëren. AKV St. Joost heeft 1040 studenten in voltijd en deeltijdtrajecten en heeft 185 medewerkers en docenten. De voltijdse instroom in de brede propedeuse Beeldende Kunst en Vormgeving 8/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

9 is in Breda 193 studenten en in s-hertogenbosch 120 studenten. Het aantal instromers bij de deeltijdopleiding is 25 bij Grafische Vormgeving, 22 bij Fotografie/AV en 8 bij Ruimtelijk ontwerp. De student-docentratio voor de voltijdse en deeltijdse opleiding Vormgeving wordt berekend in klokuren per student per jaar (exclusief werkplaatsinstructie). De gemiddelde groepsgrootte kan per studiejaar en opleidingsvariant sterk variëren. Zo kent de studierichting Audiovisuele Vormgeving relatief weinig studenten terwijl de studierichting Grafisch Ontwerpen naar verhouding veel studenten per jaargroep heeft. Het streven is erop gericht om voor praktijklessen geen groepen groter dan 25 studenten te hebben. Voor de voltijd is de verhouding 44,66 klokuur/student, de totaal beschikbare formatie bedraagt 16,825 fte s voor 625 studenten. De totale formatie bij de deeltijd bedraagt 3,616 fte s waarbinnen 102 studenten worden opgeleid. Dit komt uit op 58,81 klokuur/student. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Op 28 augustus 2007 is door twee auditoren van NQA een generieke audit uitgevoerd. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode september 2007 inhoudelijk voor op het bezoek in oktober Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 9/59

10 inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in november 2007 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in november 2007 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in december Het visitatierapport is uiteindelijk in december 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de deeltijd afwijkt van de voltijd, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de deeltijdopleiding dezelfde argumentatie/oordelen als voor de voltijdopleiding, aangezien de deeltijdopleiding inhoudelijk voornamelijk zijn gebaseerd op dezelfde module-inhouden als de voltijdopleiding. Volgorde en onderwijsmethodieken kunnen daarbij verschillen. 10/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Opleiding Vormgeving Breda voltijd en deeltijd Den Bosch voltijd en deeltijd Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Goed 1.2 Niveau bachelor Goed Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Goed Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Goed 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Goed 2.4 Studielast Goed Goed 2.5 Instroom Goed Goed 2.6 Duur Voldaan Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed Voldoende 4.2 Studiebegeleiding Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Goed Goed 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 11/59

12 Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn beoordeeld als goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Programma Het facet Duur is beoordeeld als voldaan. Alle andere facetten zijn beoordeeld als goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Inzet van personeel De facetten van het onderwerp personeel zijn beoordeeld als goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Voorzieningen Het facet Materiële voorzieningen is als goed beoordeeld voor de locatie Breda en als voldoende voor de locatie s-hertogenbosch. Het facet Studiebegeleiding is als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Interne kwaliteitszorg Het facet Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld is als voldoende beoordeeld. De overige facetten zijn beoordeeld als goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Resultaten Het facet Gerealiseerd niveau is beoordeeld als goed en het facet rendementen als voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding POSITIEF is. 12/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 13/59

14 14/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het landelijke Opleidingsprofiel Vormgeving (2002) is opgesteld door een werkgroep van het Overleg Beeldende Kunstonderwijs (obk), het netwerk waarin alle Nederlandse kunstacademies zijn vertegenwoordigd. De tekst is goedgekeurd door de directies van de kunstacademies en het profiel is in 2002 door een convenantpartner van de HBO-raad gevalideerd. Het opleidingsprofiel is geijkt op de startkwalificaties voor beroepen Beeldende Kunst en Vormgeving, die in 1999 door de Project- organisatie Kunstvakonderwijs (poko) zijn opgesteld (Beroep Kunstenaar, 1999). De opleiding hanteert voor de eindkwalificaties de competenties zoals beschreven in het landelijke opleidingsprofiel. Deze competenties zijn: creërend vermogen, vermogen tot kritische reflectie, vermogen tot groei en vernieuwing, organiserend vermogen, communicatief vermogen, omgevingsgerichtheid en vermogen tot samenwerken (Opleidingsprofiel Vormgeving, 2002). In 2004 heeft de opleiding per uitstroomprofiel en bijbehorende richtingen en voor de propedeuse de competenties op eindniveau en propedeuseniveau gespecificeerd en zijn bijbehorende gedragsindicatoren uitgewerkt (AHAS-notitie, 2004). In 2006 is deze curriculumopzet verder uitgewerkt. De criteria voor de competenties van de verschillende vakstudies zijn aangescherpt en uitgewerkt per studiefase. De studierichtingen behoren in beide steden tot het uitstroomprofiel Visuele Communicatie. In Breda wordt ook nog het uitstroomprofiel Ruimtelijk Ontwerp aangeboden. Het uitstroomprofiel Visuele Communicatie omvat animatie, audiovisuele vormgeving, fotografie, grafisch ontwerpen, illustratie en interactie ontwerp. Het uitstroomprofiel Ruimtelijk Ontwerp kent de deelgebieden interieurarchitectuur, ruimtelijk product ontwerpen en ruimtelijke communicatie. Binnen interieurarchitectuur wordt voldaan aan de eisen voor inschrijving in het register Stichting Bureau Architectenregister. AKV St. Joost is van mening dat ontwikkelingen in de kunst en vormgeving per definitie internationaal zijn en dat de huidige beroepspraktijk zich langs deze internationale lijnen ontwikkelt. AKV St. Joost wil internationale activiteiten ondernemen en de relatie regionaal-internationaal intensiveren (werkplan Internationalisering 2007). Via internationale samenwerkingstrajecten en de samenstelling van het docententeam en studenten maakt de opleiding deel uit van de Europese en NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 15/59

16 mondiale kunstwereld, onder andere partnerschap GIDE studierichting ruimtelijke ontwerpen (Internationalisering, werkplan AKV 2007). De opleiding werkt samen met academies en universiteiten in Zuid-Nederland en Vlaanderen. De opleiding ambieert haar nationale en internationale (met name EU-regionale) positie verder uit te bouwen (Bedrijfsplan 2007). De opleiding neemt deel aan Europese projecten zoals 'Books. The future of reading?' (Ruimtelijk ontwerp-verslag GIDE) en presentatie International Trick Film Festival Stuttgart (Animatie). Docenten worden bewust twee keer per jaar op uitwisseling gestuurd om deel te nemen aan korte en intensieve projecten met instituten in het buitenland. Het panel stelt vast dat de opleiding Vormgeving zich profileert door het concept veel aandacht te geven en een reflectieve benadering te kiezen. Tevens houdt de opleiding haar positie in de gaten middels uitwisselingen van en naar het buitenland. Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties van de opleiding zijn getoetst aan de Dublin-descriptoren. De vergelijking is opgenomen in het Positiedocument Vormgeving. Een voorbeeld hiervan is dat de Dublin-descriptor vermogen tot groei en vernieuwing wordt uitgewerkt in de landelijke domeincompetentie kan het vakmanschap, de persoonlijke invulling van de beroepssituatie en zijn of haar artisticiteit verder ontwikkelen en verdiepen. Vervolgens is dit door de opleiding uitwerkt in de competentie de student kan zich zelfstandig ontwikkelen op het gebied van vakmanschap, invulling van de beroepspraktijk, artisticiteit, (vak)theoretische kennis. In het landelijke document is het niveau van de hbo-afgestudeerde uitgewerkt: het niveau is afgezet tegen dat van het mbo en ook de relatie met het wetenschappelijk onderwijs is benoemd (Opleidingsprofiel Vormgeving, 2002). Voor de opleiding vormgeving zijn de hoofdcompetenties weergegeven en per variant uitgewerkt in subcompetenties. Er is daarbij een vergelijking gemaakt en weergegeven in een overzicht van de zeven opleidingscompetenties uitgewerkt in gedragsindicatoren en per jaar gesitueerd. Per studiefase is het niveau van de competenties geformuleerd, waarin het hbo-niveau weerspiegelt. Het niveau kan zijn eenvoudig, standaard, gevorderd en complex. Voor de richting illustratie is bijvoorbeeld een matrix gemaakt waarin beroepsrollen worden afgezet tegen de beroepscontexten. Daarbinnen worden tekstsoorten geformuleerd die een student als basis dient te gebruiken voor een opdracht. 16/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

17 Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties van de opleiding (competentieprofiel) zijn gebaseerd op het landelijke profiel uit Dit profiel is gevalideerd door de beroepspraktijk (OBK) (Vergelijk facet 1.1. en facet 1.2). Afgestudeerden begeven zich in verschillende contexten/omgevingen. Vormgevers werken op toegepaste terreinen zoals grafisch ontwerpen, ruimtelijk ontwerpen etc. Ze werken binnen het culturele veld (musea, kunstenaarsboeken, culturele instellingen etc.) maar zoeken ook andere omgevingen voor hun professionele bijdrage in economische en maatschappelijke sectoren (Opleidingskader Vormgeving). - Afgestudeerden animatie maken meestal films die getuigen van een eigenzinnige en poëtische wereld. Zij krijgen veelal opdrachten vanuit de reclame, het bedrijfsleven, educatieve projecten en interactieve media. De animator geeft vorm aan reeksen beelden met een communicatief doel. - De audiovisueel vormgever ontwerpt, vervaardigt en structureert beelden en geluiden om een filmisch of interactief verhaal te vertellen. - De fotografisch vormgever maakt beelden die zowel een autonoom, documentair, als wervend karakter kunnen hebben. - De grafisch ontwerper is deskundig op het gebied van visuele communicatie. Zij zorgen voor effectieve overdracht van informatie door een combinatie van teksten, beelden en symbolen. - De illustrator is een communicatief beeldmaker, die beelden maakt als persoonlijke, inhoudelijke reactie op een tekst, thema of onderwerp. - De interactie ontwerper houdt zich bezig met de relatie tussen mens en machine en geeft daarbij vaak beeldend vorm. - Ruimtelijk ontwerp bestaat uit het ontwikkelen en realiseren van beeldende concepten in en met omgevingen die door mensen gebruikt of bewoond worden. Hierbinnen zijn de specialisaties interieur architectuur, ruimtelijk product en ruimtelijke communicatie mogelijk. Volgens de HBO-Kunstmonitor (2005) is een groot percentage van de afgestudeerden werkzaam binnen het eigen vakgebied en vinden zij dat de opleiding een goede basis biedt om te starten op de arbeidsmarkt. NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 17/59

18 Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleent studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De praktijk vormt het hart van het onderwijs en is ingebed in historische, vaktheoretische en andere relevante kennis en wordt gebaseerd op contextrelevant onderzoek. De opleiding stelt dat de algemene theorie aansluit bij thema s die spelen in de beroepspraktijk en samenleving. Het panel heeft het studiemateriaal gezien en concludeert dat de theorie en literatuur actueel genoeg is. AKV St. Joost wil gekend worden als expertisecentrum op het gebied van de beeldende kunst en vormgeving. Binnen AKV St. Joost is daarom een platform gecreëerd voor professioneel discours en innovatie. Dit platform wordt gedragen door kennisdomeinen. Deze domeinen worden gevoed en geborgd door aan AKV St. Joost verbonden en tegelijkertijd in de beroepspraktijk werkzame experts (Academieboek 2006). Kennisontwikkeling van de studenten vindt in dit opzicht plaats door deelname aan diverse lezingen, symposia en manifestaties van AKV St. Joost en studiedagen van het lectoraat (Activiteitenoverzicht AKV St. Joost 06-07). Uit de gesprekken met studenten en docenten komt duidelijk naar voren dat er voldoende georganiseerd wordt om studenten op de hoogte te houden van de actuele ontwikkelingen in de praktijk. Resultaten van onderzoeken binnen de lectoraten Grafisch Ontwerpen, Beeldende Kunst en Fotografie dragen bij aan de kennisontwikkeling binnen het onderwijs. Via publicaties en seminars gebeurt dit ook aan andere (onderwijs)instellingen en de beroepspraktijk. Binnen AKV St. Joost wordt kennisname van theorie en ontwikkelen van vaardigheden geïntegreerd aangeboden binnen het programma. De opleiding kent in het onderwijsprogramma een uitgebreide theoriecomponent, waaronder algemene theorie en vaktheorie, scriptievoorbereiding en -begeleiding en Studium Generale (lezingen, workshops en films). Er wordt gebruik gemaakt van handboeken, readers met basisteksten, literatuur voor aanvullende teksten en een websitelijst op het intranet. Uit het bestudeerde materiaal komt duidelijk naar voren dat studenten veel kennis opdoen onder andere door middel van de vakliteratuur en het studiemateriaal weergegeven in readers. 18/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

19 De kernteams van de kennisdomeinen dragen zorg voor de beroepsgerichtheid, actualiteit en de relevantie van het programma (vergelijk facet 3.1). Het onderwijs bestaat voor een groot deel uit het uitvoeren van praktijkprojecten in studio of werkplaats, waardoor beroepsvaardigheden worden opgedaan. Onder beroepsvaardigheden wordt verstaan het beheersen van technieken en het voorbereiden op de zakelijke beroepspraktijk. Relevant is de attitude en de ontwikkeling als beroepsbeoefenaar. De opdrachten worden begeleid door docenten die naast het onderwijs als professional in het betreffende vakgebied werkzaam zijn. Behalve de projecten kent de opleiding een aantal modulen waarin vakvaardigheden worden gegeven door vakdocenten. Het panel concludeert naar aanleiding van de gesprekken met docenten, studenten en het werkveld dat de opdrachten actueel zijn en passen bij de praktijk. In de opdrachten wordt tevens een duidelijke relatie met de theorie gelegd. Docenten, gastdocenten, studenten, oud-studenten en externe deskundigen dragen met lezingen, symposia, manifestaties, exposities en publicaties bij aan het behoud en de versterking van een eigen betekenisvolle positie in relevante maatschappelijke en culturele netwerken (Academieboek 2006). Iedere student van de voltijdstudie verricht in het derde studiejaar een stage van drie maanden in een professionele omgeving of onder begeleiding van een freelance beroepsbeoefenaar (Stagenota ). Studenten van de deeltijd dienen in de beroepspraktijk werkzaam te zijn. AKV St. Joost en de opleiding voeren samen met partners opdrachten en projecten uit zoals Breda Design Weekend. In het gesprek met studenten komt naar voren dat zij de begeleiding voor het zoeken naar een stage als zeer prettig ervaren. Per student wordt bekeken wat voor stage het beste bij hem past. AKV St. Joost kent een speciaal programma voor de beroepsvoorbereiding met lezingen en cursussen, waaronder lezingen over hoe het er in de ontwerperswereld aan toe gaat, voorlichting over exposeren, opdrachten en subsidies en mogelijkheden om in het buitenland te werken en het zoeken van de financiële mogelijkheden. Deeltijdstudenten doen korte onderzoeken naar verschillende beroepsmogelijkheden. In het gesprek met derdejaars studenten wordt aangegeven dat zij het jammer vinden dat zij niet letterlijk in opdracht werken van de beroepspraktijk, ondanks dat de opdrachten sterk op praktijksituaties zijn gebaseerd. Het panel stelt vast dat dit wel gecompenseerd wordt door de stages en het deelnemen aan prijsvragen. Stages vinden vaak plaats binnen kleine bedrijven. Tevens geven de studenten aan dat de opleiding studenten stimuleert/ verplicht mee te doen aan prijsvragen, wedstrijden (fotografie) en pitches bij ruimtelijk ontwerp (waar de opdrachten op eigen kracht moet worden binnengehaald). Op deze manier doen studenten ervaring op in de praktijk en leren zichzelf presenteren, daarnaast leren zij ook om in opdracht te werken. Bij het grafisch ontwerpen is dit niet verplicht gesteld, maar wordt de informatie over wedstrijden et cetera rondgestuurd via . Studenten kunnen zelf bepalen of ze meedoen of niet. De voorbereiding op de beroepspraktijk heeft binnen het programma vorm gekregen door per kwartaal een project met een overkoepelend thema centraal te stellen waarbinnen de voor de betreffende vakstudie relevante contexten aan de orde NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 19/59

20 komen. Studenten leren binnen deze contexten diverse (beroeps) rollen aan te nemen (Studiegids 2006). Ook door de zogenaamde oriëntatieminors in de propedeuse en de minors tijdens de vakstudie. De minors geven een oriëntatie op de actuele beroepspraktijk en op de wisselende rollen in diverse contexten die een ontwerper moet kunnen vervullen. De opleiding wil meer internationale activiteiten ondernemen, onder andere de uitwisseling van studenten, de instroom van buitenlandse studenten, excursies en werkreizen (Werkplan Internationalisering 2007) (vergelijk facet 1.1). Docenten nemen momenteel hun studenten vaak mee naar exposities van eigen opdrachten voor een frisse kijk op dingen. De bekendheid van de studenten met het beroepsprofiel varieert per locatie (Verslagen panelgesprekken mei 2006). Studenten in Breda hebben een helder inzicht in het profiel en studenten in s-hertogenbosch zijn van mening dat dit duidelijker mag. Alumni van AKV St. Joost zijn van mening dat zowel de invulling van de beroepsvoorbereiding als de aansluiting van de opleiding op de beroepspraktijk voor ongeveer de helft van de deelnemers beter kan (Afstudeerenquête academie). Sinds het afstuderen van deze studenten heeft de opleiding dit aangepakt door de praktische beroepsvoorbereiding aan te bieden als zomercursus. Het panel is van mening dat de theoretische onderbouwing en de koppeling met de praktijk in de opleiding goed naar voren komt. Het werkveld geeft aan dat zij tevreden zijn over de vaardigheden van studenten. Studenten integreren gemakkelijk binnen een bedrijf. Op grond hiervan komt het panel tot het oordeel goed. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft in 2006 nieuwe opleidingsfasen benoemd. Ze kent een propedeutische fase en een hoofdfase, welke bestaat uit een beroepsvoorbereidende fase, een beroepsvormende fase en een eindstudie. Tot en met 2006/2007 komen de gehanteerde fasen overeen met de studiejaren. Vanaf 2007/2008 zijn de fasen gekoppeld aan relevante keuze- en beslismomenten voor de student (onder andere na het eerste jaar bindend studieadvies). De competentiematrix vormt het referentiekader voor verdere onderwijsuitvoering en ontwikkeling. Uit het materiaal blijkt dat de verdeling van de competenties over de programmaonderdelen de eindcompetenties van de opleiding dekt. 20/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

21 Het onderwijs is georganiseerd in perioden. Het onderwijs is verdeeld over 16 kwartalen, waarvan vier voor de propedeuse en twaalf voor de hoofdfase. Binnen het kwartaalaanbod is er een aantal modulen waarin beroepsvaardigheden worden gedoceerd door vakdocenten. Binnen de opleiding is ruimte gereserveerd voor twee minoren (in het tweede en derde jaar). Het onderwijs is gedifferentieerd. Op alle niveaus wordt ernaar gestreefd ruimte te bieden voor zowel diepte als breedte, voor theoretische en op de praktijk gebaseerde invalshoeken, projecten en beroepsvaardigheden, minors en maximale keuzemogelijkheden voor de student. De basis van het onderwijs is de werkplaats, het atelier of de studio, in voortdurende interactie met de werkelijke maatschappelijke context. Door interactie tussen studenten onderling, tezamen met de maatschappelijke context, wil AKV St. Joost op deze manier bevorderen dat studenten over de grenzen van hun eigen domein met professionals uit andere disciplines leren communiceren en samenwerken. Studenten geven aan het over grenzen kijken van hun eigen domein als positief te ervaren. De deeltijd kent geen algemene propedeuse, maar start in het eerste jaar direct met de vakstudie. Tevens kent de deeltijd geen derdejaarsminor, deze is vervangen door een apart project. Vanaf het tweede studiejaar bestaat de verplichting om ervaring op te doen in de vakpraktijk, studenten kunnen dit doen door een onderzoek of een stage. De door de student opgedane ervaringen in de beroepspraktijk worden samen met de docenten teruggekoppeld naar het onderwijs. De opleiding verzorgt twee uitstroomprofielen: visuele communicatie en ruimtelijk ontwerp. Het uitstroomprofiel visuele communicatie bevat zes specialisaties: animatie, audiovisuele vormgeving, fotografie, grafische ontwerp, illustratie en interactie ontwerp. Na een brede propedeuse volgt een student het onderwijs van de eigen vakstudie en kiest daarnaast twee minors. Een minor bestaat uit onderwijsaanbod van de andere vakstudies (Opleidingskader Vormgeving). Het panel concludeert dat de competenties vooraf bij de studenten bekend zijn, zodat zij weten waar zij aan gaan werken in het betreffende kwartaal. De competenties staan in het studiemateriaal en worden door de docenten met hen besproken. Het panel stelt op basis van het materiaal vast dat alle competenties aan bod komen in de opleiding. In het Opleidingskader wordt aangegeven welke competenties in welk assessment worden getoetst. Studenten zijn tevreden over het niveau van de opleiding, de inhoud van de minors en de verhouding van praktijk en theorieonderwijs. Ook het niveau van de afzonderlijke studieonderdelen waarderen ze positief (STO 2006). Uit de landelijke onderzoeken blijkt tevredenheid van studenten alumni over de inhoud en het niveau van het programma (Keuzegids 2004 en Elsevier 2006). NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 21/59

22 Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Per periode staat een onderwijsproject centraal, waaraan vaardigheidsvakken zijn gekoppeld en een module vaktheorie, waaraan studenten in studioverband werken. Daarnaast wordt algemene theorie aangeboden. Het panel stelt vast dat dit samenhang geeft in het onderwijs. Voor de inhoudelijke opbouw van de opleiding geldt dat er in het begin van de opleiding meer aandacht is voor technisch-ambachtelijke componenten, waarna geleidelijk de nadruk wordt verlegd naar communicatieve, conceptuele en theoretische componenten (Opleidingskader Vormgeving). De opleiding kent een verticale samenhang gericht op de professionele ontwikkeling van de student. De opleiding onderscheidt hierbij duidelijke afgeronde fasen: propedeuse, beroepsvoorbereidende fase (inclusief een minor), beroepsvormende fase (ook inclusief een minor) en een eindstudiefase (scriptie en afstudeerproject). Studenten leren in de minoren samenwerken, hun eigen specialisatie in te zetten en zich te verdiepen in een complexere situatie. De minor in het tweede jaar (beroepsvoorbereidende fase) staat in het teken van het verbreden van vaardigheden, de minor in het derdejaar (beroepsvormende fase) staat in het teken van het werken in andere contexten. De ervaringen uit de minoren nemen de studenten mee naar de stage. De vaktheorie bereidt de student voor op het schrijven van de scriptie in het vierde jaar. De momenten binnen de opleiding waarop de student belangrijke vervolgstappen moet zetten in het studieproces worden gemarkeerd door het afsluiten c.q. beginnen van een fase. Voor de afsluiting van een fase vindt een competentieassessment plaats, waarin een student de samenhang tussen werkstukken en de ontwikkeling van zichzelf aantoont (Beoordelingsprotocol 2006). Studenten zijn tevreden over de samenhang van het programma (STO 2006). De panelgesprekken laten een algemene tevredenheid en herkenbaarheid zien ten aanzien van de samenhang en structuur van het programma. Het panel is van mening dat de samenhang van theorie en praktijk heel sterk naar voren komt in het programma. Studenten geven zelf aan in de gesprekken dat zij de rode draad van competenties en vakken herkennen, docenten geven aan dat zij de samenhang goed in de gaten houden. 22/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

23 Facet 2.4 Studielast Goed Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De onderwijsonderdelen hebben een vooraf genormeerde omvang. Bij de projecten, de vaktheorie en beroepsvaardigheden wordt gerekend met lesblokken van 4 uur. Per lesblok wordt 2 uur aan zelfstudie verondersteld. De opdrachten/projecten per periode kennen een beredeneerde balans tussen contacttijd en zelfstudie waarbij de student de ruimte heeft om producten te realiseren. Zo hebben de studenten in de propedeuse per onderwijsweek tussen de 20 en de 24 contacturen (waaronder 4 x 4 uur aan praktijklessen en 4 uur algemene theorie en daarbij werkplaatsinstructies en mentoraat) en ongeveer 16 studio/atelieruren. Zowel de beoordelingsvormen als de momenten van beoordeling worden aan het begin van het studiejaar bekend gemaakt. Elk studiejaar kent vier vaste beoordelingsmomenten, steeds aan het eind van de onderwijsperiode (Beoordelingsprotocol AKV). Bij onvoldoende resultaat voor één of meer studieonderdelen krijgt de student voor de volgende periode een werkopdracht (herkansing of verbetering). Via de studieplanning wordt gemonitord of de herkansing studeerbaar en zinvol is. Studenten geven in het gesprek aan dat opdrachten in de zomervakantie kunnen worden ingehaald, dit ervaren zij als prettig omdat ze dan niet in de knel komen met opdrachten in het volgende blok. Voor studenten met een beperking, zoals dyslexie, een handicap of anderstalige studenten zijn er speciale faciliteiten zoals extra begeleiding, meer tijd bij tentamens, aparte ruimten om tentamens te maken en het gebruik van woordenboeken tijdens tentamens (OER ). Tijdens de eerste twee jaar is er voortdurend overleg met studenten over de voortgang van hun studie. Studenten leggen halverwege het propedeusejaar een competentieassessment af. Hieraan wordt een voorlopig studieadvies gekoppeld. Aan het eind van het propedeusejaar, bij een tweede competentieassessment, ontvangen studenten een bindend studieadvies (BSA). Het BSA is negatief op het moment dat de student minder dan 30 EC heeft behaald. Voor studenten met vrijstellingen gelden aparte regelingen (OER ). Indien er een minimum aantal studiepunten is behaald en deze punten voldoen ook aan bepaalde kwalitatieve eisen, dan ontvangt de student geen afwijzing, maar kan de student in een tweede jaar van inschrijving alsnog studiepunten behalen die behoren bij de propedeutische fase. Tevens mag een student onvoldoende beoordeelde vakken herkansen voor 31 augustus van het lopende collegejaar. Pas nadat een student van de herkansingsmogelijkheid gebruik heeft gemaakt ontvangt deze bij onvoldoende resultaten een definitieve afwijzing. NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 23/59

24 Tijdens het eerste jaar worden de studenten voorbereid op de studierichting van hun keuze. In de propedeuse is alle deskundigheid aanwezig om beginnende studenten de competenties te laten ontwikkelen die zij nodig hebben voor een succesvolle vervolgstudie (Academieboek 2006). Studenten krijgen begeleiding van een mentor om te leren plannen. In de periode-evaluaties en bij de panelgesprekken wordt gevraagd naar de verhouding tussen contacturen en zelfstudie uren en de ervaring van de studielast. Studenten zijn positief over de verschillende aspecten die te maken hebben met de studielast en ervaren geen struikelvakken. Bij de blokevaluatie scoort de verhouding tussen contacturen en zelfstudie tussen de 3 en de 4 op een vijfpuntsschaal. Het panel ziet dit bevestigd in het gesprek. Facet 2.5 Instroom Goed Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Toelatingseisen voor de bacheloropleiding zijn minimaal een diploma havo, vwo of mbo niveau 4 en een met goed gevolg afgelegd selectieassessment. Kandidaten van 21 jaar of ouder die niet aan de eisen voldoen, worden toegelaten indien ze een toets havo-niveau met voldoende resultaat afsluiten en tijdens het selectiesassessment laten blijken over voldoende talent te beschikken. (OER , Toelatingsbeleid). Het selectieassessment speelt een bepalende rol bij de instroom in de opleiding. Naast het tonen van een portfolio bestaat het assessment uit een thuisopdracht, twee op AKV St. Joost uit te voeren praktijkopdrachten en een gesprek dat de kandidaat voert met de leden van het assessmentteam. Iedere deelnemer ontvangt een uitvoerige individuele rapportage, welke een sterkte/zwakte analyse geeft en inzicht biedt in de verworven en nog te verwerven competenties van de kandidaatstudenten. Van het totale aantal aanmelders voor een selectieassessment wordt ongeveer 1/3 toegelaten. Het panel heeft de beoordeling en terugkoppeling van het selectieassessment bekeken en vindt dat studenten goed worden geïnformeerd over wat ze hebben bereikt met de opdracht, waarom ze wel of niet worden toegelaten en wat hun competenties zijn. De kennisdomeinen Voortraject en Propedeuse zijn verantwoordelijk voor de juiste instroom en een goede afstemming van het programma op de instromende studenten. In het kennisdomein voortraject (of inleidende studies) is de expertise van AKV St. Joost verenigd op het gebied van de voorbereiding van aspirant-studenten op een studie aan de kunstacademie. Het voortraject bestaat uit vooropleidingen, studievoorlichting en selectieassessment (Academieboek 2006). 24/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

25 AKV St. Joost heeft een zaterdagacademie waaruit activiteiten voortvloeien zoals voorlichting op scholen en open dagen, workshops kennismaking met kunst- en ontwerponderwijs in samenwerking met mbo-, havo, en vwo-instellingen, oriëntatieen vooropleidingen en professionele selectieassesments (Brochure Zaterdagacademie 2006). Uit het gesprek met studenten en docenten blijkt dat het verschil in instroomniveau goed wordt opgevangen door AKV St. Joost. Vwo-instromers krijgen bijvoorbeeld de mogelijkheid vakken te volgen van de studies algemene letteren of wijsbegeerte aan de Universiteit van Tilburg. Van vrijstellingen binnen de opleiding is nauwelijks sprake (bij zowel voltijd als deeltijd). Studenten die vrijstelling willen, dienen een toets af te leggen bij de docent die dat vak geeft. De docent beoordeelt of de student vrijstelling krijgt of niet. Als de student vrijstelling krijgt, wordt dit meestal weer aangevuld met een ander vak of project. Er worden diverse activiteiten ontplooid ter bevordering van de aansluiting van de opleiding. Er vindt een introductieweek plaats met museumbezoeken en een kennismakingsopdracht, resulterend in een eerste presentatie van het studiejaar. Tevens worden basisvaardigheden aangeboden die nodig zijn voor de studie via kennismakingsprogramma's met alle werkplaatsen, instructies, waaronder een ict instructie. Het panel stelt vast dat de Code of Conduct is getekend. Docenten geven in het gesprek aan dat er in het begin wat problemen zijn met de concentratie van de studenten. Zij dienen een halve dag bezig te zijn met één opdracht, waardoor de concentratie moeilijk vast te houden is. Doordat docenten individuele begeleiding geven, wordt dit probleem snel opgelost. Het is ook een kwestie van gewenning voor studenten. Studenten ervaren zelf geen aansluitingsproblemen en vinden dat ze goed worden voorbereid op de studierichting van hun keuze. Facet 2.6 Duur Voldaan Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Uit de Studiegids en de Onderwijs- en Examenregeling (OER) blijkt dat de totale omvang van de opleiding 240 EC bedraagt. De opleiding voldoet daarmee aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum. De totale studieduur van 240 EC is gelijkmatig verdeeld over de verschillende onderwijsperiodes. De studiepunten zijn per studiejaar, periode en onderwijseenheid verantwoord in de OER en de Studiegids. NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt) 25/59

26 Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In het didactisch concept van AKV St. Joost ligt de nadruk op de begeleiding van studenten, waar de dialoog tussen docent en student centraal staat. Het onderwijs vindt vooral plaats in de context van een kleine groep studenten die bij de uitvoering van praktijkprojecten in atelier of werkplaats begeleidt wordt door een docent die als professional in het betreffende vakgebied werkzaam is. In het onderwijs vormen de mogelijkheden en kwaliteiten van de individuele student het belangrijkste uitgangspunt. Docenten en studenten zijn er samen op uit fascinaties, ideeën en plannen binnen diverse contexten bij studenten tot ontwikkeling te laten komen (AHAS notitie). De competenties vormen het referentiekader voor de onderwijsontwikkeling en onderwijsuitvoering. Binnen AKV St. Joost is gekozen voor een vorm van competentiegericht onderwijs dat vakinhoudelijk is geborgd. Dat wil zeggen dat het onderwijs is gericht op inzichten in beroepscontexten en competenties in de beroepsbeoefening, waarbij niet alleen gedragscompetenties, maar ook specifieke vakkundigheden centraal staan. Er worden verschillende didactische werkvormen toegepast, met nadruk op werkvormen die de student stimuleren tot actief en zelfstandig leren en waarin leerinhouden geïntegreerd worden aangeboden (projecten). Naast individuele begeleiding wordt gebruikgemaakt van groepsbegeleiding waarin het samenwerken en leren van elkaar centraal staat (Opleidingskader). Het panel stelt vast dat de gekozen didactische werkvormen binnen een onderwijseenheid aansluiten bij de leerdoelen. Het onderwijs bevordert de ontwikkeling van de student door het bieden van maximale keuzemogelijkheden, zowel breedte als diepte, zowel theoretische als praktische invalshoeken, hoofdvakken en bijvakken. Interactie tussen studenten onderling en met de werkelijke maatschappelijke beroepscontext is relevant binnen de opleiding. Hiermee bevordert de opleiding dat de studenten over de grenzen van hun eigen domein met professionals uit andere disciplines leren communiceren en samenwerken, onder andere in projecten buiten AKV St. Joost. Het integrale karakter van het onderwijs komt tot uiting in het programma via projecten en de vaktheorie. Per periode staat een overkoepelend thema of project centraal. Dit centrale thema is afgeleid van de context van de betreffende studierichting en bevat een project met daarbij passend de vaktheorie. Naast deze projecten en vaktheorie staan de modulen algemene theorie en beroepsvaardigheden. Algemene theorie wordt academiebreed aangeboden. Twee keer per jaar wordt in een overleg tussen docenten de modulen algemene theorie en 26/59 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-bacheloropleiding Vormgeving (vt,dt)

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: Varianten: voltijd en deeltijd

Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: Varianten: voltijd en deeltijd Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: 39110 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 8 oktober 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Fontys Hogeschool Tilburg

Fontys Hogeschool Tilburg Fontys Hogeschool Tilburg Opleidingen: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving, voltijd & deeltijd, hbo-bachelor, croho 39100 Vormgeving Visuele Communicatie, voltijd, hbo-bachelor, croho 39111 Visitatiedata:

Nadere informatie

Avans Hogeschool. Fotografie, hbo-master; Visitatiedatum: 18 mei 2006

Avans Hogeschool. Fotografie, hbo-master; Visitatiedatum: 18 mei 2006 Avans Hogeschool Opleiding: Variant: Fotografie, hbo-master; voltijd Visitatiedatum: 18 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-masteropleiding

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Pedagogiek hbo-bachelor Locatie: Leeuwarden en Zwolle Croho: 35158 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Willem de Kooning Academie

Hogeschool Rotterdam Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam Willem de Kooning Academie Opleiding: Docent Beeldende Kunst & Vormgeving, hbo-bachelor; Croho: 39100 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 20 september 2007 Netherlands Quality

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Opleiding: Docent Beeldende Kunst & Vormgeving, hbo-bachelor; Croho: 39100 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 11 september 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Willem de Kooning Academie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Willem de Kooning Academie Opleiding: Croho: Opleiding: Croho: Autonome Beeldende Kunst, bachelor; 39110, varianten: voltijd en deeltijd Vormgeving, bachelor; 39111, varianten:

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Opleiding: Leraar voortgezet onderwijs 1e graad Lichamelijke Opvoeding hbo-bachelor Croho: 35025 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 2 april 2008 Netherlands

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor pedagogiek van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief) Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Opleiding: HBO-bachelor Vormgeving (Academie voor Popcultuur), Croho: 39111 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Communication & Multimedia Design, hbo-bachelor Croho: 34092 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

Nadere informatie

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor De opleiding interior design & Styling - hbo bachelor Mensen zien hun omgeving steeds meer als een verlengstuk van hun persoonlijkheid.

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 24 september 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 4 juli 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Integrale veiligheid, hbo bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 12 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Opleidingen: Varianten: Bouwkunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde en Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 4 en 5 november 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie & Recht HBO-bachelor Croho: 34435 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 maart 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/55

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor, croho: 34435 Locatie: Zwolle Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 AVANS Hogeschool Opleiding: Locaties: Variant: Commerciële Economie, hbo bachelor Breda en Den Bosch Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2016 Opleidingsspecifieke deel: Bacheloropleiding: Kunstgeschiedenis Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sittard

Hogeschool Zuyd, Sittard Hogeschool Zuyd, Sittard Opleiding: Small Business & Retail Management Niveau: hbo bachelor Croho: 34422 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 26 en 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Visitatiedatum: 31 oktober 2006 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleidingen: Informatica en Technische Informatica; hbo-bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 34479 (I) en 34476 (TI) Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum:

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch Opleiding: Bestuurskunde/Overheidsmanagement hbo-bachelor Croho: 34464 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 11 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2016-2017 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Juridische Hogeschool Avans-Fontys

Juridische Hogeschool Avans-Fontys Juridische Hogeschool Avans-Fontys Opleiding: HBO-Rechten, hbo-bachelor Locaties: Tilburg en Den Bosch Croho: 39205 Varianten: vt (Tilburg, Den Bosch), dt (Tilburg) Visitatiedatum: 25 september 2007 Netherlands

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 27 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Opleiding: Technische bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 1 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Opleiding tot Leraar Basisonderwijs; hbo-bachelor Croho: 34808 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedata: 7 en 8 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

6. Het eindniveau van de onderzoeksvaardigheden die via (1), (2) en (3) verworven zijn, komt tot uitdrukking in het bacheloreindwerkstuk.

6. Het eindniveau van de onderzoeksvaardigheden die via (1), (2) en (3) verworven zijn, komt tot uitdrukking in het bacheloreindwerkstuk. Opleidingsspecifieke deel OER, 0-0 BA Keltische talen en cultuur Artikel Tekst. Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.9 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende

Nadere informatie

Hogeschool HBO Nederland

Hogeschool HBO Nederland Hogeschool HBO Nederland Opleiding: Variant: Locaties: Management, Economie & Recht; voltijd hbo-bachelor; Amsterdam, Arnhem, Breda, Groningen, Rotterdam, Utrecht, Weert en Zwolle Visitatiedatum: 2 november

Nadere informatie

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Informatievergadering Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Wie zijn we? Besluit Vlaamse Regering Visitatieprotocol Planning ZER en beoordelingskader Visitatieproces Visitatiecommissie 23/04/2014 2

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland. Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd

Hogeschool Zeeland. Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Hogeschool Zeeland Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 28 mei 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD)

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde (AVD) 80074 Bedrijfskunde MER (AVD) 34139 Financiële Dienstverlening (AVD) 80038 Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, locatie Breda

AVANS Hogeschool, locatie Breda AVANS Hogeschool, locatie Breda Opleiding: Communicatie; hbo-bachelor Croho: 34405 Varianten: Deeltijd Visitatiedatum: 15 oktober 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2009 2/55 NQA -

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Integrale Veiligheid, hbo-bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 3 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Groningen

Hanzehogeschool Groningen, Groningen Hanzehogeschool Groningen, Groningen Opleiding: Elektrotechniek; hbo-bachelor Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 15 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2008

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Commerciële Economie, hbo-bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Arnhem en Nijmegen Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality

Nadere informatie

Opleidingsspecfiek deel BA Kunstgeschiedenis. colloquium doctum

Opleidingsspecfiek deel BA Kunstgeschiedenis. colloquium doctum Opleidingsspecfiek deel Art.2.3 colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op het daarbij vermelde niveau: Nederlands,

Nadere informatie

Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Avans Hogeschool s-hertogenbosch Avans Hogeschool s-hertogenbosch Opleiding: Technische Informatica; hbo-bachelor Variant: voltijd Croho: 34475 Visitatiedatum: 28 maart 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2007 2/70

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Plattelandsvernieuwing, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 en 21 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus 2005 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Croho: 34405 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007 2/63

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek AVANS Hogeschool HBO-Bachelor Civiele Techniek Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/57 NQA - Avans Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen Civiele Techniek Managementsamenvatting

Nadere informatie

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW FHTL, UTRECHT 2017-2018 Inhoudsopgave INLEIDING 3 PROPEDEUSE- ASSESSMENT 4 TOELATINGSEISEN VOOR HET ASSESSMENT: 4 INHOUD VAN HET PORTFOLIO 4 OPMERKINGEN 5 HOOFDFASE-

Nadere informatie

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar

Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting. Studiejaar Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE) Behaalde resultaten en samenvatting Studiejaar 2-2 Inhoudopgave Inleiding Samenvatting De enquete vragen De resultaten 7 2 Inleiding De Jaarlijkse Studenten Enquete (JSE)

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: HBO-Rechten, hbo-bachelor Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 28 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Opleiding: hbo-master Dovenstudies/ Leraar Nederlandse Gebarentaal Croho: 44104 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 18 december 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Bedrijfswiskunde; hbo-bachelor Locatie: Leeuwarden Croho: 35168 Varianten: voltijd/deeltijd

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Bedrijfswiskunde; hbo-bachelor Locatie: Leeuwarden Croho: 35168 Varianten: voltijd/deeltijd Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Bedrijfswiskunde; hbo-bachelor Locatie: Leeuwarden Croho: 35168 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht

Nadere informatie

Fontys Hogeschool, Tilburg

Fontys Hogeschool, Tilburg Fontys Hogeschool, Tilburg Opleiding: Docent Drama, hbo bachelor; Croho: 34745 Variant: Voltijd Visitatiedatum: 10 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juni 2008 2/54 NQA - visitatie Fontys

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Opleiding: Croho: Opleiding: Croho: Accountancy, hbo-bachelor 34406; varianten: voltijd/deeltijd/duaal Fiscale Economie, hbo-bachelor 34409; varianten: voltijd Visitatiedatum:

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s Hertogenbosch

Avans Hogeschool, s Hertogenbosch Avans Hogeschool, s Hertogenbosch Opleiding: Informatica Varianten: voltijd en duaal Visitatiedata: 5 en 6 oktober NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool s-hertogenbosch opleiding

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland, Vlissingen

Hogeschool Zeeland, Vlissingen Hogeschool Zeeland, Vlissingen Opleiding: Personeel en Arbeid, hbo-bachelor; Croho: 34609 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 9 januari 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, april 2008

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Variant: Voeding en Diëtetiek (VD), hbo-bachelor voltijd Visitatiedatum: 28 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland, Vlissingen

Hogeschool Zeeland, Vlissingen Hogeschool Zeeland, Vlissingen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 5 maart 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater Studiejaar 2013-2014 1 Aanvulling OER 2012-2013 Muziektheater Inhoud en opbouw van het studieprogramma van de Muziektheaterafdeling

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Opleiding: Leraar/Tolk Nederlandse Gebarentaal, hbo-bachelor; Croho: 34104 Varianten: voltijd, deeltijd Locatie: Utrecht

Hogeschool Utrecht. Opleiding: Leraar/Tolk Nederlandse Gebarentaal, hbo-bachelor; Croho: 34104 Varianten: voltijd, deeltijd Locatie: Utrecht Hogeschool Utrecht Opleiding: Leraar/Tolk Nederlandse Gebarentaal, hbo-bachelor; Croho: 34104 Varianten: voltijd, deeltijd Locatie: Utrecht Visitatiedatum: 20 september 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Associate degree Deeltijd

Associate degree Deeltijd Associate degree Deeltijd 2018-2019 Bloemsierkunst Vakmanschap, effectief communiceren en managen op hbo-niveau in de bloemsierkunst U bent werkzaam in de bloemenbranche, als zelfstandig ondernemer of

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Groningen

Hanzehogeschool Groningen, Groningen Hanzehogeschool Groningen, Groningen Opleiding: Opleiding voor Logopedie; hbo-bachelor Croho: 34578 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 20 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2008

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Fontys Hogescholen Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Visitatiedatum: 8 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Technische Bedrijfskunde, bachelor Locatie: Arnhem Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Technische Bedrijfskunde, bachelor Locatie: Arnhem Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Technische Bedrijfskunde, bachelor Locatie: Arnhem Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 24 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie