Interpretatie COFO. LOK huisartsen Herentals. 11 oktober Greet Bries AZ Turnhout/Herentals

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Interpretatie COFO. LOK huisartsen Herentals. 11 oktober 2012. Greet Bries AZ Turnhout/Herentals"

Transcriptie

1 Interpretatie COFO PBO. LOK huisartsen Herentals 11 oktober 2012 Greet Bries AZ Turnhout/Herentals

2 HEMATOLOGIE : DISCIPLINE VAN TE WEINIG TE VEEL

3 Beenmerg

4 Beenmerg is de bron van bloed... Maar ook van bloedziekten

5 Diagnosestelling: bloeduitstrijkje nalv een teveel of tekort aan bloedcellen

6 Beenmerguitstrijkje

7 Immuno-Cytochemie

8 Botbiopsie

9 Flowcytometrie : FACS FL 1 BP FILTER FL 2 FL 2 FL 3 SSC FL 1 FLOW SSC G LASER M L FSC FSC

10 Karyotype

11 polyclonal polyclonal polyclonal clonal clonal PCR clonal Moleculair onderzoek 3bp fluo polyacrylamide gel

12 Het complete plaatje

13 Perifeer bloed onderzoek Rode bloedcellen, Hct, Hemoglobine MCV, MCH, MCHC, Red Cell distribution width ( RDW) : range of red cells sizes Witte bloedcellen Met differentiatie : neutrofielen, lymfocyten, basofielen, eosinofielen en monocyten Voorlopercellen : maligniteit of groeifactoren Bloedplaatjes of thrombocyten MPV : gestegen mpd, hyperthyroid Gedaald : hypoplasie en cytostatica

14 Te weinig RBC : anemie Onderzoeken : Sed, crp, complet, formule Reticulocyten, morfologie RBC, Coombs, LDH, haptoglobine, Bilirubine Foliumzuur, ferritine, ijzersaturatie, ijzer, Vit B12, lood Nierfunctie, levertesten, EE, ANF, viraal Stolling Medicatie anamnese, VG, infectie Urine : rbc : morfologie, eiwit, bence jones, hemoglobinurie, hemosiderine, urobiline Faeces occult bloed

15 Morfologie RBC Traancellen Fragmentocyten/ schistocyt Acanthocyt Howel-Jolliebodies Rouleaux sikkelcel Stomatocyt

16 Indeling anemie Microcytair IJzergebrek Hemoglobinopathie Thalassemie Sikkelcelanemie

17 Macrocytaire anemie Alcoholgebruik Hyperlipidemie

18 Macrocytaire anemie : Myelodysplasie NC of macrocytaire anemie als eerste presentatie Vaak ook monocytose Ziekte van inefficiente hematopoiese, monoclonaal Preleukemie maar prognose afhankelijk van prognostische score varierend van 6 maanden tot tientallen jaren Meest voorkomend bij bejaarden Weinig therapeutische opties

19 Normochrome normocytaire anemie Chemo Chronische ziekte Renaal myelodysplasie

20 Erythroblasten Gekernd rood in perifeer bloed = vaak PATHOLOGISCH! Oorzaken: - hyperplastische erytropoïese (hemolyse), - beenmerginfiltratie (metastasen, AML M6, chronische myeloproliferatieve aandoeningen)

21 Casus 1 Hemoglobine Hematocriet Bloedplaatjes WBC Ijzer Transferrine Transferrinesaturatie Ijzerbinding (berekend) Ferritine CRP 13,5 40, , ,92 g/dl % x 10**3/µL x 10**3/µL µg/dl mg/dl % µg/dl ng/ml mg/dl

22 Casus 1 : vasculitis

23 Casus 2 Vrouw, 47 jaar Sedert enkele maanden verspringende gewrichtspijnen Labo : Hgb 12,0 g/dl hematocriet 45 % verhoogd ferritine 763 ng/ml (nl ), Ijzersaturatie normaal 35 % CRP normaal Levertesten normaal Sedimentatie 65 mm (nl < 40)), monoclonale piek eiwitelektroforese IgG kappa (1700 mg/dl) 23

24 Casus 2 Diagnose MGUS Diagnose Reumatoïde Artritis

25 Casus 2 tweede versie Vrouw, 47 jaar Sedert enkele maanden verspringende gewrichtspijnen Labo : Hgb 12,0 g/dl hematocriet 45 % verhoogd ferritine 1200 ng/ml (nl ) Ijzersaturatie verhoogd 85 % CRP normaal Levertesten normaal Sedimentatie 65 mm (nl < 40) monoclonale piek eiwitelektroforese IgG kappa (1700 mg/dl) 25

26 Hereditaire hemochromatose Autosomaal recessief Homozygoot 0.4-1% NoordEuropese bevolking C282Y homozygoot C282Y-H63D heterozygoot 26

27 Casus 2 derde versie Vrouw, 47 jaar Sedert enkele maanden verspringende gewrichtspijnen Labo : Hgb 11,0 g/dl hematocriet 41 % verhoogd ferritine 763 ng/ml (nl ) Ijzersaturatie normaal 35 % CRP normaal Levertesten normaal Sedimentatie 65 mm (nl < 40) monoclonale piek eiwitelektroforese IgG kappa (3200 mg/dl) 27

28 Multipel myeloom uitsluiten : differentiaal diagnose paraproteïne Infecties! Goedaardige Ig ziekten: Ig monoclonale piek (MGUS) Koude agglutinine ziekte Hepatitis C- cryoglobuline Niet- goedaardige Ig ziekten: AL-amyloïdose Heavy-chain disease Extraskeletaal plasmocytoom Solitair plasmocytoom Multipel myeloom of Kahler Andere Non-Hodgkin lymfomen Waldenström

29 Casus 3 Hemoglobine Rode bloedcellen Hematocriet MCV MCH Reticulocyten WBC Neutrofiele segmenten 24 Lymfocyten Monocyten Bloedplaatjes 15,8 6,4 48, ,7 0,9 41 % g/dl x 10**6/µL % fl RBC pg/rbc % x 10**3/µL % % x 10**3/µL Licht verhoogde hematocriet, microcytair, leucocytose, trombocytose

30 Casus 3 Ijzer Transferrine 333 Transferrinesaturatie 14 Ferritine 68 mg/dl % 11,9 µg/dl ng/ml Ferriprief bloedbeeld

31 Teveel RBC ( bp, wbc) Reactief/ Secundair Roken, longaandoening, cardiale aandoening, maligniteit ( vb epo producerende tumor), hoogtestage, apneuepisodes Idiopathische erythrocytosis Polycythemia vera

32 Myeloproliferatief proces Polycythemia vera Essentiële trombocytose (myelofibrose) Geen ijzer geven! JAK 2 positief

33 Anemie Wanneer verder onderzoeken? Leeftijd Snelheid van dalen Zeker als lager dan 9.5 g/dl Wanneer transfusie Intensieve patienten : Hb lager dan 7 g/dl g/dl In functie van symptomatologie, onderliggende pathologie Soms al vanaf 9

34 Witte bloedcellen TEVEEL Infecties MPD Leukemie chronisch of acuut Corticoiden Groeifactoren TE WEINIG Myelodysplasie Auto immuunziekten Medicatie : strumazol; MTX Chemo Leukemie.

35 Te veel neutrofielen

36 Casus 4 Hemoglobine 9,7 Rode bloedcellen Hematocriet 30 MCV MCH Reticulocyten 2,3 g/dl 3,1 % 99 31,7 % x 10**6/µL fl RBC pg/rbc Normochrome normocytaire anemie

37 Casus 4: rest COFO Trombocyten 86 Ijzer Transferrine 242 Transferrinesaturatie 26 Ferritine x 10**3/µL 88 mg/dl % 630 µg/dl ng/ml verhoogd ferritine, trombopenie

38 Casus 4 Witte bloedcellen Neutrofielen Eosinofielen Basofielen Lymfocyten Monocyten Erytroblasten Blasten Myelocyten Metamyelocyten Staven ,0 0,0 6 0, x 10**3/µL % % % % % % % % % %

39 Voorlopers in perifeer bloed

40 basofilie

41 Chronische myeloïde leukemie Voornamelijk volwassenen Kleine groep kinderen Granulocyten ontwikkelen abnormaal 95% heeft philadelphia chromosoom Chronische fase Acceleratie Blastenfase Behandeling : Glivec (Imatinib) Tweedelijns : Tasigna (Nilotinib), Sprycel (Dasatinib)

42 Te veel lymfocyten

43 smeercel gumprechtse schaduw

44 CLL : flowcytometrie

45 CLL :karakteristieken Accumulatie van kleine clonale lymfocyten met rijp voorkomen Gumprechtse schaduw Lymphocytosis >5 x 109/L karakteristiek immunophenotype

46 Chronische lymfatische leukemie Leukemisch lymfoom Mediane overleving: 2->20 jaar Meest frekwent bij ouderen Gezien lange overleving meest frekwente leukemie Behandeling: Supportief Chemotherapie +/- immunotherapie : overlevingsvoordeel??? RIC transplantatie voor jongere hoog risico patiënten

47 CLL : RAI classificatie Stadiu m Definitie 5-jaars overleging 0 Lymphocytose alleen ( in pbl, > 40% in BM) approx. 98% I Lymphocytosis en vergrote klieren approx. 95% II Lymphocytosis en / of splenomegalie, al dan niet met vergrote klieren approx. 88% III Lymphocytosis en anemie < 5% IV Lymphocytosis en thrombopenie 0%

48 CLL : prognose FISH Goed : Chromosoom 13 deletie Intermediair : Chromosoom 12 Slecht : chromosoom 17 deletie, afwijkingen in chromosoom 11 Gemuteerd en ongemuteerd Chromosoom 17 ; eerste lijnsbehandeling : Mabcampath Als behandelingsindicatie, richtlijn follow up

49 Chronische Leukemieën CLL: CML Philadelphia Chromosoom t(9,22) 100 nieuwe patienten/jaar Mediane overleving : 5-7 jaar Behandeling: Imatinib Dasatinib Nilotinib (Transplantatie) Leukemisch lymfoom Mediane overleving: 2->20 jaar Meest frekwent bij ouderen Gezien lange overleving meest frekwente leukemie Behandeling: Supportief Chemotherapie +/immunotherapie : overlevingsvoordeel??? RIC transplantatie voor jongere hoog risico patiënten

50 Acute Leukemieën Opstapeling van voorlopercellen (blasten) in (bloed en) beenmerg : PROLIFERATIE MAAR OOK UITRIJPINGSSTOP Vaak gekenmerkt door Trombopenie en anemie Variable leucocytose Vooral neutropenie Myeloid of Lymfatisch Samen ongeveer 7 nieuwe gevallen per per jaar Meer mannen dan vrouwen Mortaliteit = 0,5% van alle oorzaken van mortaliteit Relatief onfrequent Majeure oorzaak van kanker gerelateerde mortaliteit bij kinderen onder de leeftijd van 14, en mannen tussen 15-35

51 AML

52 Casus 5 Hemoglobine Hematocriet Leucocyten Neutrofiele segmenten Lymfocyten Monocyten Eosinofielen Trombocyten 13,7 42,8 7,8 29,2 59,2 8,2 2,9 227 g/dl % /mm3 % % % % 1000/mm3

53 Casus 5 : flowcytometrie Natural Killer (NK) cells constitute up to 15% of all white cells in the peripheral blood and a small proportion of cells in the normal bone marrow

54 NK cel pathologie Chronic Lymphoproliferative disorder of NK cells. This condition was originally defined by having a persistent lymphocytosis, > 2 x 109/L, which expresses CD16, CD56 and CD57 Aggressive NK cell leukemia, as the name suggests, is clearly a malignant disorder in which the patient presents with a fever, constitutional symptoms and a leukemic blood picture Extranodal NK/T cell lymphoma, nasal type, EBV gerelateerd NK cell lymphoblastic lymphoma

55 Bloedcontrole op moment van nadir Adjuvante chemotherapie of eerste lijns therapie is vaak myelosuppressief Anemie, neutropenie, thrombopenie In gemetastaseerde setting zal voorbehandeling of beenmerginvasie of voorafgaandelijke radiotherapie beenmergreserve beïnvloeden Nadir = moment na chemo als de bloedwaarden het laagst zijn

56 Controle COFO na chemo Doel 1 : toxiciteit van chemo en dus tolerantie na te gaan Hematologisch : Bloedcontrole na chemo WBC en formule Hb, Hct, Rbc, mcv thrombocyten Soms ook nierfunctie, leverfunctie.. Doel 2 : complicaties vermijden Sepsis, koorts Bloeding Te slechte performantie patiënt, hartfalen Deshydratatie, verstoord ionogram tgv braken,..

57 Kans op neutropenie Risico hoger dan verwacht zeker in eerste cyclus Vermindert nadien door profylaxis In functie van type chemotherapie, leeftijd, voorbehandeling Mogelijks fatale complicatie

58 Welke waarde verontrust u het meeste? Hb : 11 g/dl WBC : 3100 X106 /L Bloedplaatjes : 102 X109 /L Segmentkernigen : 12% Lymfocyten : 79% Monocyten : 8%

59 Myeloide groeifactoren Neulasta, 6 mg SC : een dosis wordt gegeven 24 uur na chemo en werkzaam gedurende de ganse cyclus Neupogen, SC 48 µg als > 60 kg anders 30, een per dag Granocyte 34, Sc een per dag, Start 24 uur na chemo en wordt dagelijks gegeven gedurende zeven tot 10 dagen

60 Tweede casus 69 jarige vrouw, tweede cyclus adjuvant FEC voor borstklieradenocarcinoma Labo op dag 10 na chemo Hb : 9 g/dl WBC : 900 X106 /L Bloedplaatjes : 30 X109 /L Segmentkernigen : 50% Epo? Transfusie pc of bp Groeifactor Aanpassen dosis chemo

61 Thrombocyten Bloedingsdiathese of tromboseneiging Medicatie, infecties, zwangerschap Labo : uitsluiten pseudothrombopenie dmv EDTA, heparine en citraat Verder klassieke zaken, virale serologie, PB uitstrijkje

62 Thrombocyten TEVEEL Ijzerdeficientie Postsplenectomie Essentiele thrombocytose Myeloproliferatieve ziekte TE WEINIG Virale infectie, hep C, HIV ITP TTP Alcohol Hypersplenisme CLL Leverlijden Medicamenteus HIT

63 Casus ML 13/03/57 VG: hypertensie, DM II, hypothyreoidie, obesitas Unidiamicron ½, Elthyrone 100µg, Start perindopril co labo 8/2010: verlaagde trombocyten : , stop perindopril: co trombocyten geen recuperatie Menorraghie na jaren amenorree menopauze, gyn investigatie nl af en toe bloedneus Geen hematomen of andere bloedingen

64 ITP : immuungemedieerde /idiopathische thrombocytopenische purpura Goedaardige aandoening van verhoogde afbraak in perifere circulatie van bloedplaatjes en licht verminderde aanmaak Kan chronisch evolueren Behandeling bij tekenen van bloeding of bp lager dan of Urgentie als lager dan 10,000 Behandeling is Corticoiden, ivig Splenectomie, csa, imuran TPO agonisten Autoimmuunlijden of virale zaken uitsluiten, soms paraneoplastisch

65 Casus Hemoglobine Rode bloedcellen Hematocriet MCV MCH Reticulocyten WBC normale formule Bloedplaatjes 21,7 13,0 17 7,4 2,2 % ,3 % 6,4 g/dl x 10**6/µL fl RBC pg/rbc x 10**3/µl x 10**3/µl

66 Casus Eiwitelectroforese : acuut inflammatoir necrotisch proces Creatinine 1,01 mg/dl Totaal bilirubine 1,85 mg/dl LDH 568 U/L Hemolytisch bloedbeeld, trombopenie

67 TTP (vluchtige) neurologische accidenten, een bloedingsneiging, hemolytische anemie, koorts lichte nierfunctiestoornissen microangiopatische hemolytische anemie met trombopenie TTP ontstaat in meer dan 96% van de patiënten door een aantoonbaar tekort van het enzym dat Von Willebrand Factor afbreekt tot kleinere eenheden, het metalloprotease ADAMTS13

68 Bloedplaatjes Indicaties tot transfusie? Lager of gelijk aan 10 X109/L : altijd Lager of gelijk aan 20 X109/L Bij tekenen van bloeding Bij sepsis gebruik van cefalosporines Als niet wordt verwacht dat dit direct betert Gebruik van LMWH, ASA preparaten zijn strict noodzakelijk 3. Soms kan hiervan afgeweken worden

69 COFO Rijke bron aan informatie

70 Leukemie : Classificatie -CLL (RAI 0 3) LYMFOID CHRONISCH -ALL (B,T) ACUUT -AML (7) MYELOID VOLWASSENE -CML (chr, acc, blast) KIND

71 Pluripotent stem cell Multipoint Myeloid stem cell Lymphoid stem cell common NULL CFU-Gemm CFU-E CFU-MEG CFU-GM CFU-G CFU-M Pre-B cell Pre-T cell B.Lymphoblast T.Lymphoblast B ALL T ALL Erythroblast Megakaryoblast M6 Myeloblast M7 Monoblast Prolymphocyte Prolymphocyte M1, M2 M5 B PLL T PLL Promegakayo cyte Reticulocyte Megakaryocyte Erythrocyte Thrombocyte Promyelocyte M3 Promonocyte B Cell T Cell B CLL. HCL T CLL, Sezary Neutrophilic Monocyte M4 Monocyte Plasma Cell Myeloma, PCL Polymorph Macrophage

72 ACUTE MYELOIDE LEUKEMIE

73 AML (Acute Myeloide Leukemie) Slow increase of incidence with age >50% of patients older than 50 4 new cases per year per FAB classification : AML M0 - AML M7 More and more cytogenetic prognostic information and classification WHO classification

74 AML morfologische FAB klassificatie AML M0 : niet gedifferentieerd AML M1 : geen maturatie : minimale granulocytaire maturatie AML M2 : beperkte maturatie AML M3 : promyelocytair acute leukemie t (15,17) AML M4 : Myelomonocytaire AML, eventueel eosinofielen AML M5 : acute monoblasten leukemie: monocyten AML M6 : aantasting rode bloed cel precursoren, normoblasten AML M7 : betreft voorlopers van BP : megakaryocyten

75 AML m4 - Gum Hypertrophy

76 AML : Behandelingsprincipe

77 Behandeling bij AML Remission Induction Postremission Cytarabine + anthracycline (eg, daunorubicin, idarubicin) High-dose cytarabine 5-azacytidine Autologous or allogeneic transplantation Mitoxantrone + etoposide + cytarabine Support with transfusions of platelets, red blood cells, CSFs, antibiotics CSF = colony-stimulating factor; FTI = farnesyltransferase inhibitor. Relapsed/Refractory Transplantation Chemotherapy Gemtuzumab ozogamicin Investigational compounds Antisense bcl-2 Troxacitabine Topotecan FTIs

78 Behandeling AML uit MDS of oudere Supportive care Doel : Verbeter QOL Verminder morbiditeit Patiënten met AML Groei factoren Infecties behandelen HSCT Active therapy Goals Verbeter survival Verbeter QoL Verloop mds beinvloeden Verminderen symptomen QoL = quality of life EU = European Union HSCT = haematopoietic stem cell transplantation Transfusies Chemotherapy Intensive Low-dose SC ARA-c, alkeran Hypomethylating agents Azacitidine, Decitabine Agentia Revlimid, CS,CSA,ATG Greenberg P, et al. NCCN Guidelines on Myelodysplastic Syndromes V

79 Kenmerken katheters Triple lumen

80 Vidaza = 5-azacytidine DNA-methyltransferase inhibitor 100 Azacitidine (n=179) CCR (n=179) Patients surviving (%) months 15.0 months p= Time from randomisation (months) Fenaux, Lancet oncology, 2009

81 Related Disorder : MDS or MYELODYSPLASTIC SYNDROME

82 MDS Refractory anemia to preleukemic disorder 30% (secondary) AML, 30% bone marrow failure, 30% unrelated cause of death Approach : crusader vs missionary Depending on physician, IPSS, and age Secondary MDS

83 ACUTE LYMPHOBLASTIC LEUKEMIA

84 Acute Lymphoblastic Leukemia Outcome High remission rates possible in adults and children Leukemia-free survival in children 2-10 years of age: 80% Most adults experience relapse Adults Children (2-10 yrs of age) Complete Remission Leukemia-Free Survival 80% to 90% 35% 97% 80% Pui CH, et al. N Engl J Med. 2006;354:

85 ALL : Treatment Children : high dose chemotherapy, long maintenance(7080% cure) Adults : high dose chemotherapy (20-40% cure) + BMT if sibling donor available + BMT if poor cytogenetics

86 Allogeneic versus Autologous Stem Cell Transplantation Allogeneic Autologous Radiotherapy Chemotherapy Chemotherapy TBI Harvest Harvest In vitro manipulation Infusion Infusion In vitro manipulation Controlled rate freezing and storage at -196

87 Allogeneic versus Autologous Stem Cell Transplantation ALLOGENEIC: Advantages: Immunotherapy (GVT-GVL) on top of cytoreductive treatment No tumor cell transplantation Disadvantages: Matching Process agvhd- cgvhd Late toxicity Result: Higher TRM Lower RR AUTOLOGOUS: Advantages: Donor readily available No GVHD Disadvantages No GVL-GVT Only High Dose therapy Graft potentially contaminated with tumor cells Late toxicity Result: Lower TRM Higher RR

88 Allogeneic Family Donors

89 Bone Marrow Harvest Surgical procedure requiring general anaesthesia (Chest bone, anterior and) posterior iliac crests 2-3 hours hard work for 2 physicians (+anaesthesiologist and nursing staff) Important blood loss (>1liter or 1520 ml/kg) Autologous units harvested for healthy donors Side effects: Bone and muscle pain DVT and pulmonary embolism Osteomyelitis

90 Blood Stem Cell Mobilization PBSC Collection 5x x x x DAY 0 DAY 1 DAY 2 DAY 3 DAY 4 DAY 5 DAY 6 DAY 7 DAY 8 CD34 COUNT (/µl) WBC COUNT (/µl) G-SCF

91 Collectie van stamcellen uit bloed

92 Conventional Stem Cell Transplantation

93 Mini Transplants: Reduced Intensity or Non-Myeloablative Conditioning DONOR LYMPHOCYTES Mixed Chimerism Full Donor Chimerism

94 Potential Benefits of Minitransplants Low toxicity related mortality Low anticipated late effects Treatment of elderly patients is feasible Suitable for treatment of patients with comorbidity Fast recovery with fewer complications and less infections Lower incidence of graft versus host disease

95 CLL Items wat is belang van leeftijd bij diagnose? Bij wie moleculaire diagnostiek? Risico voor 1ste graadsverwanten en verder? Wat bij 1ste lijns infecties bij patiënten met CLL? (AB corticoiden)

96 Chronische Leukemieën CLL: CML Philadelphia Chromosoom t(9,22) 100 nieuwe patienten/jaar Mediane overleving : 5-7 jaar Behandeling: Imatinib Dasatinib Nilotinib (Transplantatie) Leukemisch lymfoom Mediane overleving: 2->20 jaar Meest frekwent bij ouderen Gezien lange overleving meest frekwente leukemie Behandeling: Supportief Chemotherapie +/immunotherapie : overlevingsvoordeel??? RIC transplantatie voor jongere hoog risico patiënten

97 CLL : Behandelingsmodaliteiten Moleculair remissie Cure? Watch and wait Auto-allo-RIC Alemtuzumab Complete remissie Remissie CHOP Fludara MIME CdA Palliatie: Chlorambucil Watch and wait DEXA-BEAM Bendamustine FCR FND Bendamustine

98 CLL : behandeling ouderen ORR, % (95% CI) Chlorambucil Fludarabine Fludarabine + Rituximab Fludarabine + Alemtuzumab Consolidation Fludarabine + Rituximab + Alemtuzumab All patients 37 (30-44) 60 (53-68) 84 (75-90) 72 (61-81) 90 (83-95) Younger than 70 yrs of age 35 (26-45) 58 (48-68) 82 (70-91) 76 (63-86) 89 (79-95) 70 yrs of age or older 39 (28-52) 63 (51-74) 85 (72-94) 61 (39-80) 92 (79-98) PFS bij ouderen even goed voor leukeran als chemo

99 CLL : supportief Vaccinaties : griep, act hib, pneumococcen IVIG AB therapie sneller Bij therapie profylactisch AB PCP en herpes zoster, cave CMV -reactivatie

100 CML: karakteristieken Clonale myeloproliferatieve ziekte van pluripotente stamcellen proliferatie, apoptosis Cytogenetisch kenmerk : Ph chromosoom Moleculair kenmerk: bcr/abl; bcr/abl gen en activatie is oorzaak van CML :activiteit van tyrosine kinase stijgt en werkt oncogeen Phi negatieve CML bestaat maar is zelden 7% to 15% van alle volwassene leukemies Gemiddelde leeftijd bij diagnose : 55 jaar (20% to 30% 60 j) Chronische fase, accelaratie, blasten fase Faderl S, et al. N Engl J Med. 1999;131:

101 Karyotypering : translocatie (9;22)

102 CML: symptomen 85% van patienten nog in chronische fase 50% asymptomatisch Symptomen zijn Zweten, vermageren, koorts, algemeen onwel Zwaarte in linker bovenbuik tgv miltgrootte Minder eetlust, vlug verzadigd, pyrosis Purpura, dyspnee tgv anemie

103 Behandeling van CML -tyrosine kinase inhibitoren Glivec ( imatinib ) Sprycell (dasatinib), Tasigna (nilotinib) Leucaferese Hydrea Interferon Allogene stamceltransplantatie

104

105

106

107 Therapietrouw

108 Therapietrouw: belang in perorale therapie

109 % With MMR ENESTnd: Cumulative MMR Incidence Patients, n Nilotinib 300 mg BID 282 Nilotinib 400 mg BID Imatinib 400 mg QD By 3 Yrs 73%, P <.0001 By 1 Yr 55%, P < %, P < % to 20% 51%, P < % to 28% 53% 27% Mos Since Randomization Saglio G, et al. ASH Abstract

110 Dasatinib Phase II: Efficacy Outcomes Patients (%) CHR CCyR MMR Response No transformations to AP/BP within 3 yrs OS at 3 yrs: 98.7% EFS at 3 yrs: 90.6% Pemmaraju N, et al. ASH Abstract CMR 48 3 mos 6 mos 12 mos 18 mos

Interpretatie labo-resultaten

Interpretatie labo-resultaten Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose Bespreking casussen A. Trombocytopenie Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch Help

Nadere informatie

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Trombocytose Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Casus 1 Vrouw, 25 jaar Laboratoriumonderzoek hemoglobine 11,2 g/dl 11,0-14,4 hematocriet 0,341

Nadere informatie

Chronische myeloproliferatieve aandoeningen

Chronische myeloproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische myeloproliferatieve aandoeningen Chronische myeloproliferatieve aandoeningen (1) Chronische myeloproliferatieve aandoeningen (2) - overproductie van 1 of meerdere myeloïde

Nadere informatie

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde

Nadere informatie

Myelo-Dysplastisch Syndroom

Myelo-Dysplastisch Syndroom Myelo-Dysplastisch Syndroom 1938 Refractory anemia, Rhoades 1949 Chronic erythremic myelosis, Dameshek 1963 Smoldering acute leukemia, Rheingold 1973 Pre-leukemic syndrome, Saarni 1982 Myelodysplastic

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische

Nadere informatie

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Hematologie voor de Dummies Gezondheidsuniversiteit PSC MSC plt ery mono neutro eo baso LSC Blympho T lympho PSC SCF MSC IL3 LSC GM-CSF MPL

Nadere informatie

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van

Nadere informatie

Hematologie: werken in teamverband!

Hematologie: werken in teamverband! Hematologie: werken in teamverband! Hematologie Zeer intense samenwerking tussen clinicus, klinisch bioloog, anatomopatholoog en cytogeneticus is cruciaal Aan hand van twee casussen willen we het zorgpad

Nadere informatie

Blasten in perifeer bloed

Blasten in perifeer bloed Man 50 jaar Chronische lymfatische leukemie, RAI stadium 0, zonder criteria van actieve ziekte waarvoor wait and see beleid diep veneuze trombose. 2 dagen later: presentatie op SEH in verband met veel

Nadere informatie

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen

Nadere informatie

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Opbouw Casus Bespreking literatuur Hypothesen met betrekking tot casus Voorgeschiedenis: 1957

Nadere informatie

Van transplantatie tot pil

Van transplantatie tot pil Van transplantatie tot pil Ontwikkelingen binnen de afdeling Hematologie Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie samen werken aan de zorg voor kanker Hematologen houden van bloed! Afdeling Hematologie

Nadere informatie

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische

Nadere informatie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Dr. A.H.E. Herbers Hematoloog-Oncoloog 7 februari 2018 Myelodysplastisch syndroom Masterclass 7/2/18 Myelodysplastisch syndroom= MDS Opbouw presentatie: Meeste informatie is

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014

Acute myeloïde leukemie. Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014 Acute myeloïde leukemie Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014 Bloedcelvorming - hematopoiese selfrenewal Multilineage differentiation Acute myeloïde leukemie - AML Normaal beenmerg Bloedarmoede

Nadere informatie

Moderator. Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC

Moderator. Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC MYELOFIBROSE: DILEMMA VAN TRANSPLANTEREN Moderator Dr. B.J. Biemond Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Lessenreeks Hematologie. Anemie. Diagnose en Gebreksanemieën. Caroline Brusselmans & Pieter Vermeersch LAG

Lessenreeks Hematologie. Anemie. Diagnose en Gebreksanemieën. Caroline Brusselmans & Pieter Vermeersch LAG Lessenreeks Hematologie Anemie Diagnose en Gebreksanemieën Wat is Anemie? Definitie Reductie in het totale aantal RBC, de hoeveelheid hemoglobine of de RBC massa (hematocriet) verminderd zuurstoftransport

Nadere informatie

Stamceltransplantatie

Stamceltransplantatie Stamceltransplantatie Wat is een stamceltransplantatie? Een stamceltransplantatie is het toedienen van bloedvormende (hematopoietische) stamcellen. Deze stamceltoediening gebeurt eenvoudigweg langsheen

Nadere informatie

Myelodysplasie Patienten forum BHS. 24 Januari 2013 D.Selleslag Haematologie AZ Sint-Jan Brugge

Myelodysplasie Patienten forum BHS. 24 Januari 2013 D.Selleslag Haematologie AZ Sint-Jan Brugge Myelodysplasie Patienten forum BHS 24 Januari 2013 D.Selleslag Haematologie AZ Sint-Jan Brugge eosinofiel bloedplaatje neutrofiel staaf neutrofiel segment lymfocyt monocyt basofiell Normale bloedwaarden

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Regionale richtlijn IKW, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd: 11-02-2002 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Regionale tumorwerkgroep haemato-oncologie Inhoudsopgave Algemeen...1

Nadere informatie

Algemene inleiding hematologie

Algemene inleiding hematologie Algemene inleiding hematologie dr. Barbara Cauwelier 11.03.2017 Hematopoïese Hematopoïese Normaal perifeer bloed Normaal beenmerg Normale erythropoïese beenmerg perifeer bloed (May-Grünwald-Giemsa) Reticulocyten

Nadere informatie

Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten

Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten Radboud University Medical Centre Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten Bert van der Reijden, PhD Laboratorium

Nadere informatie

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog WORKSHOP ANEMIE een Maastrichtse aanpak Michel van Gelder internist-hematoloog met dan aan: Sacha Zeerleder(hematoloog, AMC) & Arno Gingele(1 e jaarsaios, MUMC) Na deze Workshop ben je ONGETWIJFELD in

Nadere informatie

Bloedbeelden hematologie

Bloedbeelden hematologie Bloedbeelden hematologie Zie ook zeker de klinieken om nog eens te kunnen oefenen!!! Algemeenheden - Alles in relatie tot elkaar zien (Vooral bij de WBC formule: % vs. absolute aantallen) - Reticulose

Nadere informatie

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015 AANDOENINGEN van het BLOED H.H. TAN, arts 2015 BLOED 2 RODE BLOEDCELLEN (ERYTROCYTEN ; 4,5-5,5 x 10 12 /ltr, 4-5 x 10 12 /ltr) * Vervoeren O 2 naar het weefsel * Voeren CO 2 af * Levensduur: 120 dagen

Nadere informatie

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK ISSN 0778-8363 FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN

Nadere informatie

1 Algemene inleiding. Casus

1 Algemene inleiding. Casus 1 Algemene inleiding Prof.dr. J.C. Kluin-Nelemans en M.F. de Brouwer Casus De heer J., geboren in 1960 en ambtenaar bij de gemeente, wordt opgenomen op de afdeling Hematologie wegens een onbegrepen pancytopenie:

Nadere informatie

Lessenreeks hematologie

Lessenreeks hematologie Lessenreeks hematologie Hemolytische anemieën Indeling Anemieën Anemie Microcytair Ret: normaal Aregeneratief Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Regeneratief Hemolyse Acute bloeding Caroline Brusselmans

Nadere informatie

Myelofibrose, PV en ET. Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands

Myelofibrose, PV en ET. Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands Myelofibrose, PV en ET Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands plt ery MSC PSC mono neutro eo baso Blympho LSC T lympho MyeloProliferatieve

Nadere informatie

HOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie

HOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie HOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met acute leukemie (acute myeloïde leukemie (AML) of myelodysplasie (MDS) type RAEB of RAEB-t) die

Nadere informatie

CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN

CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN DIENST HEMATOLOGIE UZ GENT CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN PENTALFA 15 NOVEMBER 2018 Prof. Dr. Tessa Kerre UZG ACUTE LEUKEMIE: ALL VS AML VS MPAL 2 ALL VS AML Hematopoëse

Nadere informatie

Juveniele myelomonocytaire leukemie. Andrica de Vries

Juveniele myelomonocytaire leukemie. Andrica de Vries Juveniele myelomonocytaire leukemie Andrica de Vries CMMol bij kinderen, anders dan bij volwassenen? Andrica de Vries Casus 2 jaar oud meisje Symptomen: moeheid, recidiverende infecties, bleek, hepatosplenomegalie

Nadere informatie

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol Module n : workshop BC 202 Title : Dysplasia in MDS Lecturer : Jan Philippé Molecular Biology and Cytometry Course, May 7-8 2009, Mol Myelodysplasie (MDS) Heterogene groep verworven aandoeningen van de

Nadere informatie

WHO classificatie AML RBM 15-januari 2009

WHO classificatie AML RBM 15-januari 2009 WHO classificatie AML 2008 RBM 15-januari 2009 AML > 20% blasten in beenmerg of bloed uitzondering AML met t(8;21), inv(16),t(16;16) of t(15;17) Promonocyten worden bij de blasten gerekend AML with recurrent

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN GLOBAAL RAPPORT

Nadere informatie

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Inhoud workshop 1. Inleiding op onderwerp (bloed en lymfestelsel) 2. Onderzoek en Diagnostiek 3. Ziekten die verband houden met bloed 1. Inleiding De ontwikkeling van

Nadere informatie

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 Myelodysplasie Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 WHO, afgrenzing met andere beelden Kenmerken van MDS, algemeen Beenmerg cellulariteit doorgaans toegenomen, soms normocellulair, soms hypocellulair

Nadere informatie

het anemieprotocol in de eerstelijn

het anemieprotocol in de eerstelijn Interpreteren en becommentariëren van uitslagen: het anemieprotocol in de eerstelijn Dr. ing. M.P.G. Leers, klinisch chemicus PAOKC Consultverlening NVKC 2013 Anemie Hb concentratie < ondergrens ref.waarde

Nadere informatie

HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN. Heidi Castryck 12 februari 2013

HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN. Heidi Castryck 12 februari 2013 HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN Heidi Castryck 12 februari 2013 Indeling Myeloproliferatieve aandoeningen Myelodysplastisch syndroom en akute myeloïde leukemie Lymfoproliferatieve aandoeningen

Nadere informatie

Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom

Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom Workshop Flowcytometrie in MDS 5 september 2012 Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom Canan Alhan VU Medisch Centrum Cancer Center Amsterdam Klinische prognostische

Nadere informatie

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)?

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? De benaming Myelodysplastisch Syndroom (MDS), ook wel myelodysplasie genoemd, staat voor een groep van beenmergstoornissen waarbij de

Nadere informatie

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS?

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? inhoud Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? Hoofdstuk 4 : Wat zijn de symptomen van MDS? - anemie - trombopenie - neutropenie Hoofdstuk

Nadere informatie

Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten

Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten 22.06.2011 RBM 2011 Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten Casus 4: Nederlands tijdschrift voor hematologie Casus 4 Hoeveel blasten in het NEC heb je nodig voor de diagnose erytroleukemie/aml-

Nadere informatie

Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo

Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo een kwestie van service! 06 januari 2004 Pieter De Schouwer 1 periferie??? Waar is het centrum? 06 januari 2004 Pieter De Schouwer 2 Leuven?

Nadere informatie

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal.

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. CASUS 2 Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. Lichamelijk onderzoek Bleek, veel hematomen, veel bloed

Nadere informatie

Nieuwe. behandelingen. bij inhl/cll. Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016

Nieuwe. behandelingen. bij inhl/cll. Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016 Nieuwe behandelingen bij inhl/cll Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016 Indicaties voor behandeling CLL/iNHL Diagnose Behandeling Uitgebreide ziekte aantal en grootte klieren Grootte milt,

Nadere informatie

Hypereosinofiel syndroom

Hypereosinofiel syndroom Hypereosinofiel syndroom R. Fijnheer Meander Medisch Centrum/UMCUtrecht HES Incidentie: 2-4 per 1.000.000 per jaar Man> vrouw Leeftijd: 30-70 erg in belangstelling: glivec, mepolizumab etc. Lastig voor

Nadere informatie

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015 Chronische Lymfatische Leukemie anno 2015 Marten R. Nijziel, internist-hematoloog Máxima Medisch Centrum Eindhoven/Veldhoven Hematon Leukemiedag Soesterberg, 3 oktober 2015 Wat is CLL? Wat is nodig voor

Nadere informatie

Hodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge

Hodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Hodgkin lymfoom 2014 Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Wat is Hodgkin lymfoom? Waarom bij mij? Diagnose en stadiumbepaling Behandeling Laattijdige verwikkelingen Lymfomen Ziekte van Hodgkin of Hodgkin

Nadere informatie

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam T-cel lymfoom en beenmergcytologie Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam Patient 22 jarige man Zwelling in hals links 15 kg afgevallen, periode met nachtzweten, maar gestopt, geen koorts Periode

Nadere informatie

Casus 11. Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar. Hb: 8,9 WBC: 25,2. Plt: 159 MCV 89,1. Neutro s 13,6 Mono s: 2,52. Casus 6

Casus 11. Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar. Hb: 8,9 WBC: 25,2. Plt: 159 MCV 89,1. Neutro s 13,6 Mono s: 2,52. Casus 6 Casus 11 Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar Hb: 8,9 MCV 89,1 WBC: 25,2 Neutro s 13,6 Mono s: 2,52 Plt: 159 Casus 6 Bloed uitstrijkje Casus 6 Wat nu? Anamnese Beenmergonderzoek t(9;22) Bloedkweek

Nadere informatie

Acute megakaryoblasten leukemie

Acute megakaryoblasten leukemie Acute megakaryoblasten leukemie 4 de Hematomorfologie symposium Microscopisch beenmerg onderzoek in de dagelijkse praktijk Rotterdam, 22 maart 2012 Auke Beishuizen Overzicht presentatie Inleiding Casus

Nadere informatie

Vraag Acute B-cel leukemie 3. Chronisch B-cel leukemie CD19+

Vraag Acute B-cel leukemie 3. Chronisch B-cel leukemie CD19+ Vraag 11 1. Normaal 2. Acute B-cel leukemie 3. Chronisch B-cel leukemie 4. Lymfoom 5. AML 6. CML 7. T-ALL 8. T-NHL CD19+ Vraag 11 Antwoord 7 T-ALL CD10-FITC/CD20-PE heeft in beenmerg ook een stereotype

Nadere informatie

Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie

Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie beenmerginfiltratie leukemieën, multipel myeloom, lymfoom chemotherapie vb inductie of consolidatiechemotherapie acute leukemie stamceldisfunctie myelodysplasieën:

Nadere informatie

Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie. Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam

Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie. Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam EFS bij volwassenen 100% 80% 1989-1994 1995-2000 2001-2006 2007-2012 RSR 60% 40% 2007-2012 20% 0% 1989-1994 0 1 2 3

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 1. Auteurs en redactie 3

Inhoud. Voorwoord 1. Auteurs en redactie 3 Inhoud Voorwoord 1 Auteurs en redactie 3 1 Algemene inleiding 7 1.1 Hematologische aandoeningen: diagnostiek en behandeling 8 1.2 De hematopoëse 9 1.3 Bloed, plasma, serum en de verschillende bloedcellen

Nadere informatie

Als u te horen krijgt dat u leukemie hebt, is de schrik natuurlijk groot. Vaak komen er dan veel vragen op over

Als u te horen krijgt dat u leukemie hebt, is de schrik natuurlijk groot. Vaak komen er dan veel vragen op over Wat is leukemie? Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende soorten beenmergkanker. Alle vormen worden gekenmerkt door een ontregelde groei van verschillende soorten witte bloedcellen. In het beenmerg,

Nadere informatie

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische

Nadere informatie

CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen

CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen Chronische Myeloïde Leukemie (CML) is een kwaadaardige ziekte van het bloed waarbij alle bloedcellijnen betrokken

Nadere informatie

Welkom. Bloedwaarden. Hematondag 3 oktober 2015. Jan de Jong, arts np

Welkom. Bloedwaarden. Hematondag 3 oktober 2015. Jan de Jong, arts np Welkom Bloedwaarden Jan de Jong, arts np Hematondag 3 oktober 2015 Laboratoriumonderzoek Programma Getallen zijn maar getallen Rol laboratoriumonderzoek Normale waarden Veel voorkomende bepalingen Lab

Nadere informatie

MYELODYSPLASIE. Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010

MYELODYSPLASIE. Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010 MYELODYSPLASIE Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010 Indeling Pathogenese van MDS Classificatie / Risicostratificatie Behandeling Pathogenese

Nadere informatie

Hematologie voor de huisarts: Lymfocytose en paraproteïne.

Hematologie voor de huisarts: Lymfocytose en paraproteïne. Hematologie voor de huisarts: Lymfocytose en paraproteïne. Jan Van Droogenbroeck 11 maart 2017 INLEIDING: CASUS. BDZ, 03.06.1942 - VG: Hysterectomie 86, postop LE; Herpes zoster 09, Bilaterale knieprothese

Nadere informatie

Pacman eats everything... Marie-José Claessen UMCU

Pacman eats everything... Marie-José Claessen UMCU Pacman eats everything... Marie-José Claessen UMCU Casus - presentatie I Casus presentatie I 58- jarige man Voorgeschiedenis o.a.: Oktober - november 2011 Sint Elsewhere : kortademigheid, lymfadenopathie,

Nadere informatie

Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie. Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous

Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie. Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous 26 januari 2017 Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam:

Nadere informatie

CML Chronische Myeloide Leukemie

CML Chronische Myeloide Leukemie CML Chronische Myeloide Leukemie Dr. Peter E. Westerweel, Internist-hematoloog Albert Schweitzer Ziekenhuis Dordrecht Hematon patientvereniging Landelijke contactdag 10 mei 2014 Lezing Wat is CML? Enige

Nadere informatie

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS)

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) Stichting Contactgroep Leukemie, najaar 2008 De Stichting Contactgroep Leukemie brengt (ex) leukemiepatiënten en hun naasten met lotgenoten in contact, informeert

Nadere informatie

MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing

MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing Luister en leer Marlies Van Hoef, MD, PhD, MBA Multiple Myeloom Ziekte van Kahler werd aanvankelijk gediagnostiseerd in 1848 Kwaardaardige abnormaliteit van plasmacellen;

Nadere informatie

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1 Casus 1 Man, 52 jaar. Pancytopenie Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450 Casus 1 Difje Casus 1 Wat is de volgende stap? Vit B12 / foliumzuur Bloedkweek Beenmerg aspiraat Direkte antiglobuline

Nadere informatie

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen)

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen) HOVON 70 Samenvatting + Checklist Geheugensteun HOVON 70 studie opbergen in polistatus, kopie klinische status Naam patiënt.. AZG nummer.. Geboortedatum.. -.. 19.. Datum Dag 0: Pre-fase (duur 1 week) Dag

Nadere informatie

Hematologische tumoren hoever is IO therapie? Monique Minnema, hematoloog UMC Utrecht Cancer Center 2 de multidisciplinair IO symposium

Hematologische tumoren hoever is IO therapie? Monique Minnema, hematoloog UMC Utrecht Cancer Center 2 de multidisciplinair IO symposium Hematologische tumoren hoever is IO therapie? Monique Minnema, hematoloog UMC Utrecht Cancer Center 2 de multidisciplinair IO symposium Vraag 1: Behandelt u patiënten met Morbus Hodgkin? 1. ja 2. nee Vraag

Nadere informatie

Moderator: Dr. B.J. Biemond. 3 rd speaker: Prof.dr. E. Vellenga

Moderator: Dr. B.J. Biemond. 3 rd speaker: Prof.dr. E. Vellenga Moderator: Dr. B.J. Biemond 3 rd speaker: Prof.dr. E. Vellenga Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: E. Vellenga Organisatie: Universitair

Nadere informatie

Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater

Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater http://www.lymmcare.nl/ CLL Epidemiologie Prognostische factoren Biologie en targeted therapy Huidige behandeling en studies CLL: epidemiologie CLL is de meest

Nadere informatie

Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling

Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling Hanneke Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Een paar thema s 40 jaar historie Het belang van studies en participatie De rol van patienten En gaat

Nadere informatie

Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015

Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015 Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015 Vrouw, achterhoekse, 53 jaar RKH RvK Hepatitis i VG COPD Acute myeloid leukemia: 2 maanden voor presentatie behandeld met cytarabine, daunorubicin,

Nadere informatie

DHC morfologie Wendy Stevens, Mariëlle Wondergem en Ellen Kramer

DHC morfologie Wendy Stevens, Mariëlle Wondergem en Ellen Kramer DHC morfologie 2016 Wendy Stevens, Mariëlle Wondergem en Ellen Kramer Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: M.J. Wondergem

Nadere informatie

Down syndroom en myeloide proliferaties. Marjolein Blink

Down syndroom en myeloide proliferaties. Marjolein Blink Down syndroom en myeloide proliferaties Marjolein Blink Overzicht presentatie Syndroom van Down en leukemie TMD (transiente leukemie) en ML-DS (Myeloid Leukemia of Down Syndrome) TMD screeningsstudie Casus

Nadere informatie

Multipel myeloom 2012

Multipel myeloom 2012 Multipel myeloom 2012 Op weg naar genezing? Prof. Dr. R Schots MYELOOMKLINIEK UZ Brussel Mijlpalen in de geschiedenis 1969 2008 1996 Mijlpalen in de behandeling van multipel myeloom Autologe stamceltransplantatie

Nadere informatie

Practicum Laboratoriumgeneeskunde. Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert

Practicum Laboratoriumgeneeskunde. Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert Practicum Laboratoriumgeneeskunde Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert Practicum laboratoriumgeneeskunde 1. Pre-analytische fase 2. Basisprincipes celtelling 3. Labobezoek OUTCOME EFFECT MEDISCHE

Nadere informatie

Late effecten na stamceltransplantatie. Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen

Late effecten na stamceltransplantatie. Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen Late effecten na stamceltransplantatie Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

De achilleshiel van CLL

De achilleshiel van CLL De achilleshiel van CLL Dr. S.H. Tonino 22 november 2012 Afdeling Hematologie AMC, Amsterdam Chronische lymfatische leukemie 1. wat is chronische lymfatische leukemie (CLL?) 2. behandeling anno 2012 3.

Nadere informatie

Casus 1: leucocytose HEMATOLOGIE VOOR DE HUISARTS 16/12/2013. VG: blanco Medicatie: nihil Usus: roker

Casus 1: leucocytose HEMATOLOGIE VOOR DE HUISARTS 16/12/2013. VG: blanco Medicatie: nihil Usus: roker HEMATOLOGIE VOOR DE HUISARTS Tom Lodewyck, hematologie Oudenaarde, 5 november 2013 Casus 1: leucocytose Man 37j, vermagering 8kg labo: leucocytose VG: blanco Medicatie: nihil Usus: roker Anamnese: futloos,

Nadere informatie

MPN MPN. Nieuwe evoluties en mogelijkheden in de behandeling van myeloproliferatieve aandoeningen. Professor Dr Timothy Devos

MPN MPN. Nieuwe evoluties en mogelijkheden in de behandeling van myeloproliferatieve aandoeningen. Professor Dr Timothy Devos Nieuwe evoluties en mogelijkheden in de behandeling van myeloproliferatieve aandoeningen MPN MPN Professor Dr Timothy Devos 28 oktober 2017 MPN contactdag te Leiden MPN Stichting MPN M MYELO P N beenmerg

Nadere informatie

Erythrocytose en thrombocytose. Of Das Guten zuviel. Brugge, 9 Februari 2019 Jan Van Droogenbroeck

Erythrocytose en thrombocytose. Of Das Guten zuviel. Brugge, 9 Februari 2019 Jan Van Droogenbroeck Erythrocytose en thrombocytose. Of Das Guten zuviel. Brugge, 9 Februari 2019 Jan Van Droogenbroeck Inleiding. Definitie. Etiologie. (d)diagnose. Behandeling. Casuïstiek. Vragen? Erythrocytose: Definities.

Nadere informatie

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2015/1

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2015/1 scope EXPERTISE, DIESTVERLEIG E KLATERELATIES KWALITEIT VA MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLIISCHE BIOLOGIE COMITE VA EXPERTE EXTERE KWALITEITSEVALUATIE VOOR AALYSE KLIISCHE BIOLOGIE DEFIITIEF GLOBAAL

Nadere informatie

Het hematologisch bloedonderzoek. Het hematologisch bloedonderzoek. is het onderzoek naar de bloedcellen

Het hematologisch bloedonderzoek. Het hematologisch bloedonderzoek. is het onderzoek naar de bloedcellen Het hematologisch bloedonderzoek Cris van der Meiden Dierenkliniek Van der Meiden Eerste Veterinaire Bloedbank Nederland EDUvetlab QCvetlab Het hematologisch bloedonderzoek is het onderzoek naar de Bloed

Nadere informatie

Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012

Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012 Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012 1 Anemie bij chronische nierinsufficiëntie Analyse en behandeling bij de oudere patient Greetje Velema, huisarts Mariëlle de Vreede, hematoloog

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie in het tweede en derde trimester van de zwangerschap

Acute myeloïde leukemie in het tweede en derde trimester van de zwangerschap Acute myeloïde leukemie in het tweede en derde trimester van de zwangerschap Moderator Judith van Deursen 1st author / speaker Leonie van der Burg, fellow hematologie VUmc Co-authors Dr. M. van Marwijk

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Diagnostiek en behandeling ernstige aplastische anemie bij volwassenen NVvH werkgroep aplastische anemie

Nadere informatie

Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust

Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust Gevorderde ziekte: geen curatie, wel controle! Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust Casus Plasmacelleukemie Man 1965, gezond leven Opname ICU met septische shock en multiorgaanfalen.

Nadere informatie

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen?

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? dhr. B. Santbergen, internist-hematoloog, mw. dr. E.A. Kemper, klinisch chemicus, en mw. A.R. Bharos, huisarts, HA praktijk Rozenburcht, Capelle a/d

Nadere informatie

7.12.6. Myeloproliferatieve aandoeningen

7.12.6. Myeloproliferatieve aandoeningen 7.12.6. Myeloproliferatieve aandoeningen 1. Classificatie Voornaamste verantwoordelijke cellijn Granulocytair Erythroid Megakaryocytair Steunweefsel Ziekte CML, Chronische neutrofiele leukemie, chronische

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Inwendige geneeskunde Myelodysplastisch syndroom www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW022 / Myelodysplastisch syndroom / 20-07-2013 2 Myelodysplastisch

Nadere informatie

Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties

Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties Herma Krimpen en Saskia van Spronsen Even voorstellen.. Korte inhoud van de les Hoe zit het ook al weer met dat bloed

Nadere informatie

Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie. Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium

Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie. Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium Casus 8-jarig meisje wordt gezien door huisarts - Sinds een week bleek

Nadere informatie

Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek. bij hematologische maligniteiten

Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek. bij hematologische maligniteiten Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek bij hematologische maligniteiten MRD Principe, doel en eigenschappen Technieken voor MRD analyse Klinische toepassingen Minimal Residual Disease Bij diagnose:

Nadere informatie

ONBEHEERDE AFDRUK. Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid. Pagina 1 van 10. Alleen geldig op: vrijdag 17 april 2015

ONBEHEERDE AFDRUK. Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid. Pagina 1 van 10. Alleen geldig op: vrijdag 17 april 2015 LUMC\4. Zorgondersteunend\LSH ONBEHEERDE AFDRUK Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid Versie 20 Publicatiedatum woensdag 26 maart 2014, 16:16:08 Status Gepubliceerd

Nadere informatie

Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD)

Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD) Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD) van nieuwe inzichten naar nieuwe behandelingen Reinier Raymakers, internist-hematoloog UMC Utrecht Myeloproliferatieve aandoeningen Toename in bloedcelaanmaak Rode

Nadere informatie