Lessenreeks Hematologie. Anemie. Diagnose en Gebreksanemieën. Caroline Brusselmans & Pieter Vermeersch LAG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lessenreeks Hematologie. Anemie. Diagnose en Gebreksanemieën. Caroline Brusselmans & Pieter Vermeersch LAG"

Transcriptie

1 Lessenreeks Hematologie Anemie Diagnose en Gebreksanemieën

2 Wat is Anemie? Definitie Reductie in het totale aantal RBC, de hoeveelheid hemoglobine of de RBC massa (hematocriet) verminderd zuurstoftransport zuurstoftekort in de weefsels symptomen: vermoeidheid, dyspnee, Anemie is een symptoom, geen diagnose zoeken naar onderliggende oorzaak met verschillende laboratoriumtesten

3 Symptomen van anemie < ernst van de anemie < acuut of chronisch verloop van de anemie - Aspecifieke symptomen - abnormale vermoeidheid - kortademigheid - hartkloppingen na lichamelijke inspanningen - duizeligheid, neiging tot flauwvallen - bleekheid van gelaatskleur, lippen - Specifieke symptomen - symptomen die alleen bij bepaalde anemieën optreden

4 Laboratoriumtesten 1) Automatische hematologie-analyzer (Sysmex XE-2100) - gemeten: RBC, Hb, Hct, MCV, Ret - afgeleid: MCH, MCHC, RDW 2) Microscopisch onderzoek perifeer bloed - anisocytose (microcytair, normocytair, macrocytair) - poikilocytose (afwijkingen in vorm) - hypochromasie (hypochroom, normochroom) - polychromasie (maat voor reticulocytenaanmaak) 3) gerichte aanvullende onderzoeken (hemolyse, deficiënties) 4) Microscopisch onderzoek beenmerg

5 Automatische Analyse 1) Gemeten parameters - RBC: aantal RBC (10 12 /L) - HGB: hemoglobine (g/dl) - HCT: hematocriet (%) - MCV: mean corpuscular volume (fl) - Ret: reticulocyten (10 9 /L) 2) Berekende parameters - MCH: mean corpuscular hemoglobin (=Hb/RBC) (pg) - MCHC: mean corp. hemoglobin concentration (=Hb/Hct) (g/dl) - RDW: distrubitutiebreedte van de RBC (=maat voor anisocytose)

6 Oorzaken van Anemie Twee verschillende benaderingen zijn van belang om de oorzaak van de anemie te identificeren 1) Kinetische benadering (achterliggend mechanisme) 2) Morfologische benadering

7 Kinetische Benadering 1) Regeneratieve Anemie (perifere anemie) Verhoogde perifere afbraak of verlies van RBC verhoogde aanmaak van RBC en vroegtijdig in circulatie absoluut aantal Ret in perifeer bloed b.v. hemolyse 2) Aregeneratieve of hyporegeneratieve anemie (centrale anemie) Onvoldoende aanmaak of aanmaak van slechte RBC verminderd aantal RBC in perifere circulatie Ret: normaal of gedaald b.v. aplasie van de rode reeks (kwantitatieve stoornis) b.v. ijzergebrek (kwalitatieve stoornis)

8 Reticulocytentelling - Resultaat van reticulocytentelling - als percentage van de RBC (% RBC) - absoluut aantal (10 9 /L) - Interpretatie: gebruik absoluut aantal - % Ret afhankelijk van aantal RBC - % Ret kan gestegen zijn bij aantal Ret) - bij regeneratieve anemie moet het absolute aantal gestegen zijn (< toegenomen RBC aanmaak & Ret langer in circulatie) - IRF: immature reticulocyte fraction - maat voor herstel RBC aanmaak

9 Morfologische Indeling Indeling op basis van het mean corpuscular volume 1) Microcytaire anemie (MCV <76 μl) 2) Normocytaire anemie 3) Macrocytaire anemie (MCV >96 μl)

10 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair

11 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair

12 Indeling Anemieën Anemie Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. Normocytair Macrocytair

13 Indeling Anemieën Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. Anemie Normocytair MCHC sferocytose Macrocytair Osm. fragiliteit

14 Indeling Anemieën Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. Anemie Normocytair MCHC sferocytose Macrocytair Osm. fragiliteit ijzergebrek

15 Indeling Anemieën Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. CRP Anemie Normocytair MCHC sferocytose CRP normaal ijzergebrek Chronische ziekte Hb-electroforese Macrocytair Osm. fragiliteit

16 Indeling Anemieën Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. CRP Anemie Normocytair MCHC sferocytose CRP normaal ijzergebrek Chronische ziekte Hb-electroforese Macrocytair Osm. fragiliteit Afwijkend Hemoglobinopathie Normaal Centrale oorzaak

17 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair

18 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Ret: normaal Aregeneratief Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Regeneratief

19 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Ret: normaal Aregeneratief Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Regeneratief Hemolyse Acute bloeding

20 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair RDW nl. Beenmergpunctie Ret: normaal Aregeneratief RDW Gemengd gebrek (Fe+Vit B12/Folaat) Hypothyroidie Hemolyse Ret: gestegen Regeneratief Acute bloeding

21 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair RDW nl. Beenmergpunctie Ret: normaal Aregeneratief RDW Gemengd gebrek (Fe+Vit B12/Folaat) Hypothyroidie Hemolyse Ret: gestegen Regeneratief Acute bloeding Celarm BM-hypoplasie Celrijk BM-invasie -fibrose - maligniteit

22 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair

23 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Regeneratief Megaloblastisch Ret: normaal Niet-megaloblastisch

24 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Ret: normaal Regeneratief Megaloblastisch Niet-megaloblastisch - Vit B12 def. - Foliumzuur def.

25 Indeling Anemieën Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Ret: normaal Regeneratief Megaloblastisch Niet-megaloblastisch - Vit B12 def. - Foliumzuur def. - Aplastische anemie - Leveraandoening -MDS

26 Ferriprieve Anemie Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. Anemie Normocytair MCHC sferocytose Macrocytair Osm. fragiliteit ijzergebrek

27 ijzergebrek Pathogenese - Totaal ijzer in het menselijk lichaam: 3 tot 5 g (65-70% hemoglobine, 25-30% ferritine en hemosiderine) - Opname van ijzer: 1-3 mg/dag - voeding: 10 tot 15 mg ijzer Fe 3+, in maag omgezet tot Fe tot 3 mg in de dunne darm geresorbeerd als Fe 2+ - Normaal Verlies: 1-3 mg/dag - mannen: 1 mg/dag: via nieren, darm, huid - Vruchtbare vrouwen: 2 tot 3 mg/dag: idem + menstruatie - Oorzaken ijzertekort - verhoogde behoefte (pasgeborene, groei, zwangere) - verminderde absorptie (onevenwichtige voeding, malabsorptie) - bloedverlies: 1 ml bloed = 1 mg ijzer (GI bloeding, menses)

28 Ferriprieve Anemie < uitgeputte ijzerreserves Onvoldoende ijzer voor normale Hb-productie Klinisch verloop 1) Prelatente ijzerdeficientie: ijzerreserve - ferritine - RBC: normochroom, normocytair 2) Latente ijzerdeficientie: ijzerreserves totaal uitgeput - serum Fe, transferrine, transferrine saturatie - RBC: gestoorde erythropoiese (RDW ) 3) Manifeste ijzerdeficientie: verlaging Hb concentratie microcytaire, hypochrome anemie

29 Ferriprieve Anemie Automatische analyse -Hb, MCV, MCH, MCHC, RDW, Ret nl of, RBC nl of Microscopie Perifeer Bloed - anisocytose (microcyten) - poikilocytose (ovalocyten, potloodcellen) - hypochromie (anulocyten) - polychromasie CAVE: ijzertherapie

30 Ferriprieve Anemie ijzerparameters - Ferritine (CAVE: acuut fase-eiwit) - Serum ijzer - Transferrine (CAVE: negatief acuut fase-eiwit) - Transferrine Saturatie - Free erythrocyt protoporphyrin (FEP)

31 Megaloblastische Anemie Anemie Microcytair Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Ret: normaal Regeneratief Megaloblastisch Niet-megaloblastisch - Vit B12 def. - Foliumzuur def.

32 Megaloblastische Anemie Pathogenese Vitamine B12 en Foliumzuur zijn belangrijk voor de synthese van de nucleinezuren (DNA) in alle bloedvormde cellen. Deficiëntie van vit. B12 of foliumzuur vertraging in de delingstijd kernrijping blijft achter bij cytoplasmauitrijping dyscrepantie tussen kern- en cytoplasmauitrijping! = megaloblastische veranderingen

33 Vitamine B12 deficiëntie < vlees- en melkproducten - Voeding/dag: 7-30 µg - Resorptie in dunne darm (intrinsiek factor) - Dagelijkse behoefte: 1-2 µg - Leverreserves: 2-3mg (voldoende voor ±4 jaar) Vitamine B12 deficiëntie 1) onvoldoende orale toevoer: zeldzaam 2) verminderde resorptie - ontbrekende productie van IF (maagslijmvlies atrofie of pernicieuze anemie) - bij maagresectie - malabsorptie syndromen, alcohol, darmoperaties (Specifieke symptomen: neurologische uitval, branderig gevoel op tong)

34 Foliumzuur < plantaardige voedingsmiddelen en lever - Voeding/dag: µg - Resorptie in dunne darm - Dagelijkse behoefte: 150 µg - Leverreserves: mg (voldoende voor vier maanden) Foliumzuur-deficiëntie 1) onvoldoende inname: geen groenten of fruit, alcoholverslaving 2) verminderde resorptie - malababsorptie syndromen, darmoperaties - interferentie met geneesmiddelen, alcohol 3) toegenomen verbruik - zwangerschap - celproliferaties (maligniteiten) - verhoogde erythropoiese (hemolyse)

35 Megaloblastische Anemie DD: niet-megaloblastische macrocytaire anemie Minder uitgesproken megaloblastoïde veranderingen komen voor bij -MDS - alcohol - medicamenteus (o.a. chemotherapie) - leveraandoening - aplastische anemie

36 Megaloblastische Anemie Automatische analyse -RBC, MCV, Ret nl of (WBC & PLT meestal ) Microscopie Perifeer Bloed RBC: - anisopoikilocytose (ovalo-macrocyten, fragmentocyten) - megalocyten - polychromasie (basofiele stippeling), Howell-Jolly bodies WBC: - hypersegmentatie PLT: - reuzevormen

37 Megaloblastische Anemie Diagnostische onderzoeken - Bepaling Vitamine B12 - Bepaling foliumzuur - Opsporen van anitstoffen tegen IF en pariëtale cellen Andere laboratoriumtesten - LDH (t.g.v. intramedulaire hemolyse) - Indirect bilirubine

38 Morfologie Beenmerg Rode reeks - hyperplastische rode reeks en linksverschuiving - megaloblastose - kern : groter, losmazig - cytoplasma: toegenomen met normale hemoglobinisatie - kernanomalien, bijkernen, mitosen - ijzerkleuring: sterk positief: reticulum ++, sideroblasten ++

39 Morfologie Beenmerg Myeloide reeks - reuzestaven- en reuzemetamyelocyten - hypersegmentatie - macrofagen toegenomen met fagocytose van erythroblasten

40 Casus baby, jongen, 7 maanden - doorverwezen door huisarts omwille van diepe anemie - borstvoeding, geen speciale voorgeschiedenis - frequent wenen (vooral s nachts), wat futloze baby - bleke baby, niet icterisch, reflux bij klinisch onderzoek

41 Labo bij opname

42 Indeling Anemieën Fe-reserve Microcytair MCHC Hypochroom Fe-reserve nl. CRP Anemie Normocytair MCHC sferocytose CRP normaal ijzergebrek Chronische ziekte Hb-electroforese Macrocytair Osm. fragiliteit Afwijkend Hemoglobinopathie Normaal Centrale oorzaak

43

44

45 Casus Labo

46 Casus Andere onderzoeken RX- SMD: gastro-oesofageale reflux Gastroscopie: biopsie passend bij reflux oesophagitis

47 Wat is Anemie? Anemie is een symptoom, geen diagnose Zoeken naar onderliggende oorzaak + therapie

48 Casus (bespreking) Ferriprieve anemie meest waarschijnlijk weinig ijzertoevoer (geen vaste voeding, exclusieve borstvoeding) ijzerverlies door refluxoesophagitis

49 Casus (bespreking) Ferriprieve anemie therapie: Ijzersupplementen (reeds gegeven door huisarts!! Crf Ijzer bepaling), transfusie RBC vaste voeding medicatie voor verminderd maagzuur secretie

50 ijzersupplementen vaste voeding transfusie RBC

51 Verwachte respons op therapie Reticulocytose (+/ dagen) Hemoglobine correctie (+/-2 maanden) Ferritine correctie na correctie van de anemie

Anemie: waar beginnen we, en waar eindigt het?

Anemie: waar beginnen we, en waar eindigt het? Anemie: waar beginnen we, en waar eindigt het? Geneeskundige Dagen van Antwerpen 12.09.2014 Dr. Evi Van Dyck Inhoud Epidemiologie De rode bloedcel Definitie Aanpak van anemie Ferriprieve anemie Macrocytaire

Nadere informatie

het anemieprotocol in de eerstelijn

het anemieprotocol in de eerstelijn Interpreteren en becommentariëren van uitslagen: het anemieprotocol in de eerstelijn Dr. ing. M.P.G. Leers, klinisch chemicus PAOKC Consultverlening NVKC 2013 Anemie Hb concentratie < ondergrens ref.waarde

Nadere informatie

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Inhoud workshop 1. Inleiding op onderwerp (bloed en lymfestelsel) 2. Onderzoek en Diagnostiek 3. Ziekten die verband houden met bloed 1. Inleiding De ontwikkeling van

Nadere informatie

Lessenreeks hematologie

Lessenreeks hematologie Lessenreeks hematologie Hemolytische anemieën Indeling Anemieën Anemie Microcytair Ret: normaal Aregeneratief Normocytair Macrocytair Ret: gestegen Regeneratief Hemolyse Acute bloeding Caroline Brusselmans

Nadere informatie

Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie

Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie 12 februari 2013 Dr. Anja Leyte Dr. Simone Smits Anemie Anemie: Hb lager dan de ondergrens van de referentiewaarde Man: 8.5-11.0 mmol/l Vrouw:

Nadere informatie

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog WORKSHOP ANEMIE een Maastrichtse aanpak Michel van Gelder internist-hematoloog met dan aan: Sacha Zeerleder(hematoloog, AMC) & Arno Gingele(1 e jaarsaios, MUMC) Na deze Workshop ben je ONGETWIJFELD in

Nadere informatie

IJzer en Cystic Fibrosis. Renske van der Meer Longarts-onderzoeker Haga Ziekenhuis

IJzer en Cystic Fibrosis. Renske van der Meer Longarts-onderzoeker Haga Ziekenhuis IJzer en Cystic Fibrosis Renske van der Meer Longarts-onderzoeker Haga Ziekenhuis Programma Inventarisatie Anemie algemeen oorzaken anemie gevolgen anemie Anemie bij CF IJzer bij CF: in het bloed in de

Nadere informatie

Anemie en zwangerschap

Anemie en zwangerschap Multidisciplinair protocol Anemie en zwangerschap Auteurs: J. Kroeze, L. Scharbaai, E. Bosch, M. Nissinen, K. Schut, M. de Vries, K. Snijders, C. Nijland Datum: maart 2019 2 DOEL Uniforme afspraken tussen

Nadere informatie

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015 AANDOENINGEN van het BLOED H.H. TAN, arts 2015 BLOED 2 RODE BLOEDCELLEN (ERYTROCYTEN ; 4,5-5,5 x 10 12 /ltr, 4-5 x 10 12 /ltr) * Vervoeren O 2 naar het weefsel * Voeren CO 2 af * Levensduur: 120 dagen

Nadere informatie

Clinical/diagnostic scenario

Clinical/diagnostic scenario VALIDATIE VAN DE NIEUWE PARAMETER RET-HE OP DE SYSMEX XE 5000 C. Indevuyst 21/4/2010 Clinical/diagnostic scenario CAT apr. C. Indevuyst - 21/04/2010 1 Ijzercyclus N Engl J Med. 1999 Dec 23;341(26):1986-95.

Nadere informatie

Chronische myeloproliferatieve aandoeningen

Chronische myeloproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische myeloproliferatieve aandoeningen Chronische myeloproliferatieve aandoeningen (1) Chronische myeloproliferatieve aandoeningen (2) - overproductie van 1 of meerdere myeloïde

Nadere informatie

STANDAARDISATIE IN DE INVESTIGATIE VAN ANEMIE

STANDAARDISATIE IN DE INVESTIGATIE VAN ANEMIE Critically Appraised Topic: STANDAARDISATIE IN DE INVESTIGATIE VAN ANEMIE Dr. H. Castryck 29 mei 2007 Inhoud 1. Definitie en epidemiologie 2. Motivatie en vraagstelling 3. Laboratoriumtesten in de investigatie

Nadere informatie

Lessenreeks hematologie. ese en afwijkingen rode. Erytropoïese. bloedcellen. Caroline Brusselmans & Dana Van Kerkhoven LAG

Lessenreeks hematologie. ese en afwijkingen rode. Erytropoïese. bloedcellen. Caroline Brusselmans & Dana Van Kerkhoven LAG Lessenreeks hematologie Erytropoïese ese en afwijkingen rode bloedcellen. Samenstelling perifeer bloed Rode bloedcellen Trombocyten Witte bloedcellen BLOEDCELLEN Deel 1 Erytropoïese Erytropoïese Plaats

Nadere informatie

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Trombocytose Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Casus 1 Vrouw, 25 jaar Laboratoriumonderzoek hemoglobine 11,2 g/dl 11,0-14,4 hematocriet 0,341

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Samenvatting 11 Samenvatting Bloedarmoede, vaak aangeduid als anemie, is een veelbesproken onderwerp in de medische literatuur. Clinici en onderzoekers buigen zich al vele jaren over de oorzaken en gevolgen

Nadere informatie

Bloedtransfusie: randvoorwaarden

Bloedtransfusie: randvoorwaarden Bloedtransfusie: randvoorwaarden It is important that a good and open channel of communication exists between the blood providers and blood prescribers that shall ensure an effective clinical interface

Nadere informatie

Vitamine B 6 deficientie. Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen

Vitamine B 6 deficientie. Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Nutriententekort Vitamine B 12 Foliumzuur Yzer Vitamine B 6 Infecties HIV Overige virussen Tuberculose Malaria Aandoeningen

Nadere informatie

Sacha Zeerleder, MD PhD Internist-hematoloog Afd. hematologie Academisch Medisch Centrum. Block 1.4

Sacha Zeerleder, MD PhD Internist-hematoloog Afd. hematologie Academisch Medisch Centrum. Block 1.4 Sacha Zeerleder, MD PhD Internist-hematoloog Afd. hematologie Academisch Medisch Centrum Block 1.4 Bloedcelvorming: hematopoiese Pluripotent stem cell Reticulocyte Erythrocyte CMP MEP Megakaryocyte CLP

Nadere informatie

Practicum Laboratoriumgeneeskunde. Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert

Practicum Laboratoriumgeneeskunde. Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert Practicum Laboratoriumgeneeskunde Dr. Pieter Vermeersch Prof. Norbert Blanckaert Practicum laboratoriumgeneeskunde 1. Pre-analytische fase 2. Basisprincipes celtelling 3. Labobezoek OUTCOME EFFECT MEDISCHE

Nadere informatie

Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016

Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016 Wijzigingen t.o.v. voorgaande versie Anemie protocol (PR-0002) Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016 2 Jaarlijkse revisie (mutatie 14 060) Hst. 1 Onderverdelen a.h.v. MCV verwijderd

Nadere informatie

Anemie bij kinderen. Mark Wojciechowski UZA, algemene pediatrie

Anemie bij kinderen. Mark Wojciechowski UZA, algemene pediatrie Anemie bij kinderen Mark Wojciechowski UZA, algemene pediatrie Indicaties voor hematologische onderzoeken Op basis van klinisch onderzoek Vermoeden anemie: bleekheid (huid, lippen, conjunctiva, handpalmen),

Nadere informatie

Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012

Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012 Onze partners Symposium Chronische Nierschade 29 oktober 2012 1 Anemie bij chronische nierinsufficiëntie Analyse en behandeling bij de oudere patient Greetje Velema, huisarts Mariëlle de Vreede, hematoloog

Nadere informatie

Adviseren over specialistisch onderzoek: hemoglobinopathieën

Adviseren over specialistisch onderzoek: hemoglobinopathieën Adviseren over specialistisch onderzoek: hemoglobinopathieën PAOKC-cursus Consultverlening Ede, 19 september 2013 dr. Henk J. Adriaansen Klinisch Chemisch & Hematologisch Laboratorium, Gelre Ziekenhuizen,

Nadere informatie

Reflecterend testen in de huisartsenpraktijk. Rein Hoedemakers / Peter van t Sant Klinisch chemici

Reflecterend testen in de huisartsenpraktijk. Rein Hoedemakers / Peter van t Sant Klinisch chemici Reflecterend testen in de huisartsenpraktijk Rein Hoedemakers / Peter van t Sant Klinisch chemici Wat kunt u verwachten? Wat is reflecterend testen? Waarom reflecterend testen? Voorbeelden uit de praktijk.

Nadere informatie

Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen

Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Morfologische afwijkingen bij het myelodysplastisch syndroom Cellijn Erytropoïese Bloed Dyserytropoïese: anisocytose, poikilocytose, macrocyten, microcyten,grove

Nadere informatie

Bloedbeelden hematologie

Bloedbeelden hematologie Bloedbeelden hematologie Zie ook zeker de klinieken om nog eens te kunnen oefenen!!! Algemeenheden - Alles in relatie tot elkaar zien (Vooral bij de WBC formule: % vs. absolute aantallen) - Reticulose

Nadere informatie

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van

Nadere informatie

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals)

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Kliniek dag 0 Een zwangere vrouw van 36j (A-) wordt opgenomen

Nadere informatie

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding Bloedarmoede Oorzaken, behandeling en voeding 1 Inhoud Inleiding 3 Waar bestaat bloed uit? 3 Wat is bloedarmoede? 3 Oorzaken van bloedarmoede 3 Rol van ijzer bij bloedarmoede 4 IJzervoorraad en ijzertekort

Nadere informatie

Anemie. Ziektedefinitie. Oorzaak. Verschijnselen. dr.h. van den Berg and C.F.J. van Tuijn

Anemie. Ziektedefinitie. Oorzaak. Verschijnselen. dr.h. van den Berg and C.F.J. van Tuijn Anemie dr.h. van den Berg and C.F.J. van Tuijn Ziektedefinitie Anemie of bloedarmoede is een vermindering van de hoeveelheid erytrocyten en/of een verlaging van de concentratie van het hemoglobine in het

Nadere informatie

Congenitale hemolytisch anemie; wel of geen transfusie? H. Heijboer, 15 mei 2019, Emma Kinderziekenhuis, Amsterdam UMC

Congenitale hemolytisch anemie; wel of geen transfusie? H. Heijboer, 15 mei 2019, Emma Kinderziekenhuis, Amsterdam UMC Congenitale hemolytisch anemie; wel of geen transfusie? H. Heijboer, 15 mei 2019, Emma Kinderziekenhuis, Amsterdam UMC Opbouw presentatie Indeling hemolytische anemieën Gevolgen van (chronische) hemolyse

Nadere informatie

Interpretatie labo-resultaten

Interpretatie labo-resultaten Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose Bespreking casussen A. Trombocytopenie Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch Help

Nadere informatie

In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K

In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K VITAMINE D Zwangerschap De gezondheidsraad adviseert zwangeren om minimaal 10 µg dag vitamine D in te nemen. Bij een ernstige vitamine- D- deficiëntie is dit onvoldoende

Nadere informatie

If Yes, date of informed consent: d d m m m y y y y

If Yes, date of informed consent: d d m m m y y y y In- en exclusie criteria Page 1 of 1 Patient Identification Number: Pag 1 van 6 In- en exclusie criteria Inclusion criteria Yes No 1. Getekende informed consent 2. Leeftijd van 18 jaar en ouder 3. M0-stadium

Nadere informatie

DIABETISCHE NEFROPATHIE

DIABETISCHE NEFROPATHIE DIABETISCHE NEFROPATHIE Onderdeel van de micro-angiopathie bij diabetes mellitus. Insuline-afhankelijke DM 30% vd ptn krijgt nefropathie Niet-insuline-dependente DM 5% vd ptn Pathogenese: Meerdere factoren

Nadere informatie

Laboratoriumafwijkingen en suppletieadviezen

Laboratoriumafwijkingen en suppletieadviezen Laboratoriumafwijkingen en suppletieadviezen Voedingsdeficiënties Er zijn een aantal zaken die meespelen bij het ontstaan van de tekorten na bariatrische chirurgie. Ten eerste is bekend dat morbide obese

Nadere informatie

Belangrijk is om te beseffen dat deficiënties soms ontstaan ondanks het feit dat patiënten gesuppleerd worden.

Belangrijk is om te beseffen dat deficiënties soms ontstaan ondanks het feit dat patiënten gesuppleerd worden. Voedingsdeficiënties Er zijn een aantal zaken die meespelen bij het ontstaan van de tekorten na bariatrische chirurgie. Ten eerste is bekend dat morbide obese patiënten vaker voedingsdeficiënties hebben

Nadere informatie

IJzermetabolisme en Anemie

IJzermetabolisme en Anemie Achtergrond richtlijn chronisch nierfalen (volwassenen) IJzermetabolisme en Anemie Inhoud 1. IJzermetabolisme 2. IJzerkringloop 3. IJzertekort 4. Behandeling renale anemie 5. Aandachtspunten bij gebruik

Nadere informatie

LITERATUURONDERZOEK: DE INVLOED VAN ANEMIE OP VRUCHTBAARHEID EN VROEGE ZWANGERSCHAP.

LITERATUURONDERZOEK: DE INVLOED VAN ANEMIE OP VRUCHTBAARHEID EN VROEGE ZWANGERSCHAP. Academiejaar 2009-2010 LITERATUURONDERZOEK: DE INVLOED VAN ANEMIE OP VRUCHTBAARHEID EN VROEGE ZWANGERSCHAP. Stern BOSSIER Promotor: Prof. Dr. Petra De Sutter Scriptie voorgedragen in de 2 de Master in

Nadere informatie

Renale anemie: -/PATHOPHYSIOLOGIE

Renale anemie: -/PATHOPHYSIOLOGIE Renale anemie: -/PATHOPHYSIOLOGIE -/SYMPTOMEN ; MORTALITEIT Dr. Verbanck Johan Nefroloog AZ Delta Roeselare 9/5/2019 - De Montil, Essene Wie denkt aan renale anemie....denkt nu aan : EPO tekort.epo therapie.

Nadere informatie

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap We omringen jou en je kind met de beste zorg Wat is bloedarmoede (anemie)? Bloedarmoede betekent dat er een te laag gehalte aan hemoglobine (Hb) in het bloed

Nadere informatie

wat nam dr Jansen van Malta mee?

wat nam dr Jansen van Malta mee? wat nam dr Jansen van Malta mee? Badia Nahumury Marija Vidakovic,, internist i.o. & Peter Fagginger Auer Duodagen Malta 2007 Badia Nahumury,28 jaar -moe -vraagt het ijzer te prikken -Hb 6,2 mmol/l voorgeschiedenis

Nadere informatie

Levensbedreigende microcytaire anemie: als het niet is wat het lijkt

Levensbedreigende microcytaire anemie: als het niet is wat het lijkt 1 Levensbedreigende microcytaire anemie: als het niet is wat het lijkt Life threatening microcytic anemia: when it is not what it seems N. Jonker, F. Tjeerdsma, E.C. Dompeling en P.A. Kuiper-Kramer Samenvatting

Nadere informatie

7.12.2. Anemie. Hematologische oncologie. 1. Initiële diagnostische benadering. 1.1. Volgende onderzoeken zijn essentieel

7.12.2. Anemie. Hematologische oncologie. 1. Initiële diagnostische benadering. 1.1. Volgende onderzoeken zijn essentieel 7.12.2. Anemie Dit is een daling van het totale volume van rode bloedcellen in de circulatie. Deze red cell mass bedraagt gemiddeld 28-35 ml/kg bij mannen en 23-30 ml/kg bij vrouwen. Aangezien het totaal

Nadere informatie

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl Gynaecologie Bloedarmoede www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is bloedarmoede?... 3 Hoe kunt u bloedarmoede herkennen?... 4 Behandeling bloedarmoede... 4 Aandachtspunten... 5 Vragen?... 6 Patiëntenvoorlichting:

Nadere informatie

Laika. Laika. Nierinsufficientie? Eiwit in darm? Signalement Anamnese Klinisch onderzoek. Medische beeldvorming

Laika. Laika. Nierinsufficientie? Eiwit in darm? Signalement Anamnese Klinisch onderzoek. Medische beeldvorming Valkuilen bij de Interpretatie van Bloeduitslagen VERMEULEN (J) Trammezandlei 122 2900 Schoten 20/10/2009 Dierenarts J. Sus Cloud Nr 9 7th Heaven K. Gommeren Inwendige ziekten, ik spoed en intensieve i

Nadere informatie

pagina 1 van 7 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Anemie Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie: Indicatie: Contra

Nadere informatie

ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE LABORATORIUM Concept dd 6 april 2006 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep bestaat uit Dieter Boswijk (huisarts, Dedemsvaart) Sjef vd Leur

Nadere informatie

Alles over bloed- en urine-analyses bij de nefrologische patiënt

Alles over bloed- en urine-analyses bij de nefrologische patiënt Alles over bloed- en urine-analyses bij de nefrologische patiënt Prof. Dr. Marijn Speeckaert Prof. Dr. Marijn Speeckaert Inleiding Bloed: functies, eigenschappen, samenstelling Evaluatie van de patiënt

Nadere informatie

Platystele jungermannioides

Platystele jungermannioides Platystele jungermannioides Disclosure belangen spreker bijeenkomst Onderwijsbijeenkomst Kennisplatform Transfusiegeneeskunde ZO Naam: J. E. de Vries Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Nut vitaminenen voedingssupplementen na gastric bypass

Nut vitaminenen voedingssupplementen na gastric bypass Leven na de Gastric Bypass Nut vitaminenen voedingssupplementen na gastric bypass Apr. Depreitere Visie Supplementen zijn er in overvloed In specifieke gevallen hebben ze hun nut Gebruik met gezond verstand

Nadere informatie

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen

Nadere informatie

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische

Nadere informatie

Checklist Bloedonderzoek

Checklist Bloedonderzoek Naam: Datum: Checklist Bloedonderzoek Bepaling Jouw waarde Referentiewaarde Hemoglobine MCV Ferritine Transferrine CRP Glucose HbA1c Insuline HOMA-IR TSH T4 T3 FT4 FT3 Totaal cholesterol LDL HDL Triglyceriden

Nadere informatie

1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1. 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL TriBvit, tabletten. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige

Nadere informatie

Referentiewaarden. 1/11 Documentnummer 314, versie 44

Referentiewaarden. 1/11 Documentnummer 314, versie 44 A AAT 0,9-2,0 g/l ALAT m < 45 U/l v < 34 Albumine 35-50 g/l Albumine/kreatinine ratio m < 2,5 v < 3,5 Alkalische fosfatase 0-14 d < 248 U/l 15 d - 1 j < 470 1-10 j < 335 10-13 j < 417 m 13-15 j < 468 m

Nadere informatie

Valkuilen bij interpretatie van HbA1c

Valkuilen bij interpretatie van HbA1c Valkuilen bij interpretatie van HbA1c In de beoordeling van de diabetescontrole van onze patiënten met diabetes type 2 speelt de uitslag van het HbA1c een belangrijke rol. Dat is ook het geval bij de beslissing

Nadere informatie

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde

Nadere informatie

BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT 2014. Sjef van de Leur Truus Derks Amsterdam, 19 maart 2015

BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT 2014. Sjef van de Leur Truus Derks Amsterdam, 19 maart 2015 BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT 2014 Sjef van de Leur SKML Truus Derks Amsterdam, 19 maart 2015 ONDERWERPEN Resultaten rondzending Malaria is meer dan parasitemie Bespreking extra preparaat en EDTA

Nadere informatie

HEMOCHROMATOSE. - Patiëntinformatie -

HEMOCHROMATOSE. - Patiëntinformatie - HEMOCHROMATOSE - Patiëntinformatie - Deze brochure licht u in over de volwassen vorm van hereditaire (genetische of erfelijke) hemochromatose. Deze aandoening wordt veroorzaakt door een erfelijk bepaalde

Nadere informatie

FOLIUMZUUR TEVA 0,5 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 22 februari : productinformatie Bladzijde : 1

FOLIUMZUUR TEVA 0,5 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 22 februari : productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Foliumzuur TEVA 0,5 mg, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Foliumzuur TEVA 0,5 mg bevat 0,5 mg foliumzuur per tablet. Hulpstof

Nadere informatie

Summary of Product Characteristics / 1 van 6

Summary of Product Characteristics / 1 van 6 1.3.1.1 Summary of Product Characteristics 1.3.1.1 / 1 van 6 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Hydroxocobalamine HCl CF 0,5 mg/ml, oplossing voor injectie 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Hydroxocobalamine

Nadere informatie

Bloed en afweersysteem

Bloed en afweersysteem Bloed en afweersysteem 2 2.1 Anemie geen klachten Anemie wordt ook bloedarmoede genoemd. Deze term is verwarrend. Er is namelijk vaak geen tekort aan bloed als geheel. Het gaat om een tekort aan hemoglobine

Nadere informatie

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling

Nadere informatie

Anemie : definities en indices

Anemie : definities en indices Anemie : definities en indices = gedaalde red cell mass (ml/kg lichaamsgewicht) Praktisch : gedaald Hb of Hct, vaak met gedaald aantal RBC man vrouw Hb 13.7-17.2 g/dl 11.8-15.3 g/dl RBC 4.2-5.4 10 E6 3.7-4.9

Nadere informatie

Reticulocyten bij de diagnostiek van anemie

Reticulocyten bij de diagnostiek van anemie Labquiz Reticulocyten bij de diagnostiek van anemie Connie Heiligers-Duckers, Philo T. Werner, Marlea E.P. van Drunen Reticulocyten zijn onrijpe erytrocyten. In deze LabQuiz wordt besproken hoe de bepaling

Nadere informatie

Juni Jaargang 1. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #2. Een nieuwe kijk op bleke biggen!

Juni Jaargang 1. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #2. Een nieuwe kijk op bleke biggen! Juni 2014 - Jaargang 1 Josine, Rubén en Eva s Tips&Tricks #2 Een nieuwe kijk op bleke biggen! Neonatal Health EEN NIEUWE KIJK OP BLEKE BIGGEN! Als er in de kraamstal 1 big duidelijk bleker is dan zijn

Nadere informatie

Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld. Wouter de Jong

Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld. Wouter de Jong Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld Wouter de Jong Master Key Vitamine B12 Wateroplosbaar en toch een voorraad Er kan voor drie tot zes jaar vitamine B12 in de lever worden opgeslagen Een tekort

Nadere informatie

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Woord vooraf: 1. De minimale panels zijn leidend in de beoordeling. 2. Pre-analytische fase wordt in MUSE-rapport

Nadere informatie

Bloedonderzoek bij uw dier. Voor een lang en gezond leven samen met uw huisdier. Waarom zou u testen?

Bloedonderzoek bij uw dier. Voor een lang en gezond leven samen met uw huisdier. Waarom zou u testen? Voor een lang en gezond leven samen met uw huisdier Praktijkstempel Bloedonderzoek bij uw dier Waarom zou u testen? www.idexx.nl 2010 IDEXX Laboratories, Inc. Alle rechten voorbehouden. 8295-00 NL Alle

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer IJzer is een mineraal dat voorkomt in

Nadere informatie

Injectafer Behandeling

Injectafer Behandeling Injectafer Behandeling T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont

Nadere informatie

Erfelijke rode bloedcelafwijkingen: diagnostiek en kliniek. A.J. (Adriaan) van Gammeren KCHL Amphia Ziekenhuis, Breda,

Erfelijke rode bloedcelafwijkingen: diagnostiek en kliniek. A.J. (Adriaan) van Gammeren KCHL Amphia Ziekenhuis, Breda, Erfelijke rode bloedcelafwijkingen: diagnostiek en kliniek A.J. (Adriaan) van Gammeren KCHL Amphia Ziekenhuis, Breda, Casus TB, anamnese Nederlandse jongen, 5 jaar oud Blanco voorgeschiedenis Sinds 7 dagen

Nadere informatie

In het algemeen duidt een RPI < 2 op onvoldoende tijd of vermogen van het beenmerg om te reageren op de anemie.

In het algemeen duidt een RPI < 2 op onvoldoende tijd of vermogen van het beenmerg om te reageren op de anemie. Mededelingen MDC-Amstelland voor (huis)artsen en verloskundigen. november 2011 MDC-Amstelland is sinds 1 juli j.l. een feit, maar hiermee zijn nog niet alle bepalingen met de daarbij behorende referentiewaarden

Nadere informatie

35 Bloedarmoede. Drs. P.F. Ypma

35 Bloedarmoede. Drs. P.F. Ypma Drs. P.F. Ypma Inleiding Bloedarmoede (anemie) is een veelvoorkomend verschijnsel bij multipel myeloom en de ziekte van Waldenström, zowel bij het begin van de ziekte als in het beloop ervan. Dit kan (ten

Nadere informatie

Het kritisch oog van de klinisch bioloog. in de hematologie. 06/11/2008 Steven Weekx Klinisch bioloog GZA ziekenhuizen Antwerpen

Het kritisch oog van de klinisch bioloog. in de hematologie. 06/11/2008 Steven Weekx Klinisch bioloog GZA ziekenhuizen Antwerpen Het kritisch oog van de klinisch bioloog in de hematologie 06/11/2008 Steven Weekx Klinisch bioloog GZA ziekenhuizen Antwerpen Postanalyse en casuïstiek in hematologie vanuit de praktijk vanuit de theorie

Nadere informatie

PAROXYSMALE NACHTELIJKE HEMOGLOBINURIE

PAROXYSMALE NACHTELIJKE HEMOGLOBINURIE PAROXYSMALE NACHTELIJKE HEMOGLOBINURIE Henk Wind Afdeling Immunologie Erasmus MC Woerden 30-10-2008 INTRODUCTIE PNH is het gevolg van een klonale expansie van een gemuteerde hematopoëtische stamcel. Klinisch

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER FOLAVIT 4, 4 MG TABLETTEN (Foliumzuur) Lees de hele bijsluiter aandachtig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit geneesmiddel kan zonder voorschrift

Nadere informatie

Het hematologisch bloedonderzoek. Het hematologisch bloedonderzoek. is het onderzoek naar de bloedcellen

Het hematologisch bloedonderzoek. Het hematologisch bloedonderzoek. is het onderzoek naar de bloedcellen Het hematologisch bloedonderzoek Cris van der Meiden Dierenkliniek Van der Meiden Eerste Veterinaire Bloedbank Nederland EDUvetlab QCvetlab Het hematologisch bloedonderzoek is het onderzoek naar de Bloed

Nadere informatie

IJzertherapie bij ouderen: een update

IJzertherapie bij ouderen: een update BIJZONDERE PATIËNTEN IJzertherapie bij ouderen: een update Koos Brouwers en Paul Jansen Prof dr. J.R.B.J. Brouwers, ziekenhuisapothekerklinisch farmacoloog, afdeling Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg,

Nadere informatie

ONDERWERPEN BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT Bloedonderzoek op parasieten overzicht 2012: Bloedonderzoek op parasieten overzicht 2012:

ONDERWERPEN BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT Bloedonderzoek op parasieten overzicht 2012: Bloedonderzoek op parasieten overzicht 2012: BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN OVERZICHT 2012 ONDERWERPEN Resultaten rondzending Kwantificeren parasietendichtheid Wat is er nog meer te zien in het bloedbeeld bij malaria Hematologische afwijkingen bij

Nadere informatie

Kliniek van erfelijke rode bloedcelafwijkingen, i.h.b. hereditaire sferocytose

Kliniek van erfelijke rode bloedcelafwijkingen, i.h.b. hereditaire sferocytose Kliniek van erfelijke rode bloedcelafwijkingen, i.h.b. hereditaire sferocytose Rienk Tamminga Kinderarts-hematoloog/oncoloog Beatrix Kinderziekenhuis UMCG Intrinsieke oorzaken hemolyse Onderwerpen HS Ongecompliceerde

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Sideroblastaire anemie en ijzerstapeling Reinier Raymakers Enkele vragen vooraf: Wat is het mechanisme

Nadere informatie

IJzermetabolisme en Anemie

IJzermetabolisme en Anemie Achtergrond richtlijn chronisch nierfalen (volwassenen) IJzermetabolisme en Anemie Reikwijdte volwassenen met chronische nierschade stadium G3 en G4 volwassenen met chronisch nierfalen stadium G5 en G5D

Nadere informatie

Cetamine 500 mg zuigtabletten

Cetamine 500 mg zuigtabletten Pagina 1 van 5 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Cetamine 500 mg zuigtabletten Ascorbinezuur (vitamine C) Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

Nadere informatie

S C H I J F V A N V I J F

S C H I J F V A N V I J F SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn

Nadere informatie

De belangrijkste macrocytaire anemieën

De belangrijkste macrocytaire anemieën NHG-Standaard Anemie Van Wijk MAM, Mel M, Muller PA, Silverentand WGJ, Pijnenborg L, Kolnaar BGM. Huisarts Wet 2003:46(1):21-9. Inbreng van de patiënt De NHG-Standaarden geven richtlijnen voor het handelen

Nadere informatie

Aetiology, Pathogenesis & Consequences of Severe Anaemia in Malawian Children : HIV and other factors Calis, J.C.J.

Aetiology, Pathogenesis & Consequences of Severe Anaemia in Malawian Children : HIV and other factors Calis, J.C.J. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Aetiology, Pathogenesis & Consequences of Severe Anaemia in Malawian Children : HIV and other factors Calis, J.C.J. Link to publication Citation for published version

Nadere informatie

Dr John Hellemans. Met bijdrage van: Dr Peter Vergouwen, Dr Jochen Cals, Dr Fred Hartgens, Marja Ockeloen-van der Hulst, Ien Hellemans

Dr John Hellemans. Met bijdrage van: Dr Peter Vergouwen, Dr Jochen Cals, Dr Fred Hartgens, Marja Ockeloen-van der Hulst, Ien Hellemans NTC Triathlon Protocol IJzersuppletie Dr John Hellemans Met bijdrage van: Dr Peter Vergouwen, Dr Jochen Cals, Dr Fred Hartgens, Marja Ockeloen-van der Hulst, Ien Hellemans IJzer IJzer is een mineraal waarvan

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN GLOBAAL RAPPORT

Nadere informatie

CASUS 3 M - S. 54 jarige vrouw

CASUS 3 M - S. 54 jarige vrouw CASUS 3 M - S 54 jarige vrouw Voorgeschiedenis: - 1999: borstkliercarcinoma, geen mestastasen: operatie, radiotherapie, chemotherapie en hormonale therapie - 2003: vermoeden van ziekte van Lyme - 10/2003:

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Inwendige geneeskunde Myelodysplastisch syndroom www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW022 / Myelodysplastisch syndroom / 20-07-2013 2 Myelodysplastisch

Nadere informatie

De tabletten zijn geel, rond, vlak met een breukstreep en de inscriptie Ac. Fol. 5.

De tabletten zijn geel, rond, vlak met een breukstreep en de inscriptie Ac. Fol. 5. 1.3.1 : productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Foliumzuur TEVA 5 mg, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Foliumzuur TEVA 5 mg bevat 5 mg foliumzuur per tablet. Hulpstoffen

Nadere informatie

CAT Critically Appraised Topic. Standaardisatie in de investigatie van anemie

CAT Critically Appraised Topic. Standaardisatie in de investigatie van anemie FOR-003E-CAT: sjabloon versie 060830 pagina 1/37 CAT Critically Appraised Topic Standaardisatie in de investigatie van anemie Author: Dr. H. Castryck Supervisor: Dr. C. Brusselmans Search/methodology verified

Nadere informatie

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren Geboorte.. De mens Een minuutje geduld Vroeg- of Laattijdig afnavelen Dr. David Van Laere Neonatoloog UZ Antwerpen. andere zoogdieren Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? Zoek de verschillen?

Nadere informatie

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK ISSN 0778-8363 FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN

Nadere informatie

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2015/1

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2015/1 scope EXPERTISE, DIESTVERLEIG E KLATERELATIES KWALITEIT VA MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLIISCHE BIOLOGIE COMITE VA EXPERTE EXTERE KWALITEITSEVALUATIE VOOR AALYSE KLIISCHE BIOLOGIE DEFIITIEF GLOBAAL

Nadere informatie

Referentiewaarden Klinische Chemie Eenheid Hond Kat Eiwitten Eenheid Hond Kat Pancreas Darm Eenheid Hond Kat Bloedgassen Eenheid Hond Kat

Referentiewaarden Klinische Chemie Eenheid Hond Kat Eiwitten Eenheid Hond Kat Pancreas Darm Eenheid Hond Kat Bloedgassen Eenheid Hond Kat Klinische Chemie Eenheid Hond Kat Ureum mmol/l 3,0 12,5 6,1 12,8 Ureum (nuchter) mmol/l 2,1 8,4 Kreatinine µmol/l 50 129 (70+0,7xL,gew,) 76 164 Glucose (nuchter) mmol/l 4,2 5,8 3,4 5,7 Fructosamine µmol/l

Nadere informatie

Apotransferrine, een panacee voor stoornissen in het ijzermetabolisme? Margit Boshuizen

Apotransferrine, een panacee voor stoornissen in het ijzermetabolisme? Margit Boshuizen Apotransferrine, een panacee voor stoornissen in het ijzermetabolisme? Margit Boshuizen 16-05-2018 Ijzer metabolisme Transferrine Glycoproteïne, half-life 8-10 dagen IJzer transporter Bind 2 atomen Fe

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,

Nadere informatie