Winkel onderzoek Fiets Focus Schilderswijk Den Haag

Transcriptie

1 Winkel onderzoek Fiets Focus Schilderswijk Den Haag SOAB Breda, 19 januari 2012 Projectnummer Opdrachtgever Gemeente Den Haag Projectpartner Fietsersbond Contactpersoon Hidde van der Bijl Projectleiding Bart Christiaens Projectuitvoering Simon Buwalda en Maarten de Lange

2 2

3 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 5 Hoofdstuk 2 Gebiedsschouw 9 Hoofdstuk 3 Auto- en fietsparkeren 13 Hoofdstuk 4 Interviews winkeliers 14 Hoofdstuk 5 Enquêteresultaten 17 Hoofdstuk 6 Analyse, conclusies en aanbevelingen 21 Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Foto s en beschrijving knelpunten gebiedsschouw Parkeergegevens Resultaten interview winkeliers en knelpuntenkaart Resultaten enquête per vraag en basistabellen 3

4 4

5 Hoofdstuk 1: Inleiding De Fietsersbond en het Haags Milieucentrum zijn een initiatief gestart met als doel om samen met de mensen uit de Haagse Schilderswijk-Stationsbuurt te kijken hoe het fietsgebruik in de wijk bevorderd kan worden. Dit onder de noemer FietsFocus Schilderswijk-Stationsbuurt (Wijken voor de fiets). Het project moet leiden tot een concreet en gedragen advies voor de gemeente Den Haag. Het project is er vooral op gericht om de wijk fietsvriendelijker te maken en de fietscultuur in de wijk te versterken, onder andere voor kinderen maar ook richting (dagelijkse) bestemmingen zoals winkels en horeca. Er is binnen het project FietsFocus samengewerkt met een groot aantal partijen: bibliotheek Schilderswijk, buurtscholen, buurthuizen/ welzijnsorganisaties, buurtoverleg/-organisaties, Haagse Hopjes, winkeliers/ondernemers (incl. fietsenwinkels), gemeente (verkeer, GGD, raadsleden) en externe deskundigen (o.a. het Fietsberaad en SOAB Adviseurs). Eén van de projectonderdelen betreft het opstellen van een advies hoe het fietsgebruik naar winkels, vooral geconcentreerd op de Hoefkade en Koningstraat, gestimuleerd kan worden en hoe zowel ondernemers als wijkbewoners meer fietsminded gemaakt kunnen worden. Aan SOAB Adviseurs is gevraagd om het onderzoek bij dit projectonderdeel uit te voeren en hierover advies te geven. Doel, projectgebied en onderzoeksvragen Het project FietsFocus Schilderswijk-Stationsbuurt (Wijken voor de fiets) heeft het volgende projectdoel: Samen met mensen in de wijk kijken hoe fietsgebruik in de wijk bevorderd kan worden om tot een gedragen advies richting de gemeente te komen. Daarbij is de volgende projectfocus benoemd: Het gebied fietsvriendelijker maken, onder andere voor kinderen (dus op routes naar scholen en pleintjes), inclusief versterking van de fietscultuur. 5

6 Inleiding (vervolg) Voor het deelproject rondom winkels is door SOAB, samen met de Fietsersbond, het volgende projectdoel geformuleerd: Informatie bieden én opstellen van een advies over: hoe het fietsgebruik naar winkels te stimuleren is; hoe zowel ondernemers als wijkbewoners meer fietsminded gemaakt kunnen worden. In deze rapportage worden de onderzoeksresultaten kort en beeldend toegelicht waarbij concrete knelpunten en aanbevelingen voor het fietsgebruik worden benoemd.. Het project FietsFocus Schilderswijk-Stationsbuurt (Wijken voor de fiets) richt zich op het gebied op de grens van de Schilderswijk en de Stationsbuurt, zie afbeelding. Na invoering van het verkeerscirculatieplan (VCP) is dit gebied meer belast met autoverkeer en is er minder ruimte voor de fiets. Bekend is dat de mensen in deze wijk minder dan gemiddeld fietsen. Dit hangt waarschijnlijk samen met de etniciteit van de bewoners in het gebied en de hoge bebouwingsdichtheid van de Schilderswijk (dichtbevolkt). Daarnaast moet in het gebied de hele dag (24 uur) betaald worden om te parkeren. Verder zijn er circa 2170 parkeerplaatsen in parkeergarages. De bezettingsgraad van de parkeergarages ligt op 70%. Het deelproject rondom winkels richt zich vooral op de twee buurtwinkelstrippen gelegen aan de Hoefkade en de Koningstraat, zie de afbeelding. Winkelcentrum Bazar, gelegen nabij station Holland Spoor, is niet meegenomen in het onderzoek. 6

7 Inleiding (vervolg) Bij aanvang van het onderzoek zijn de volgende drie onderzoeksvragen en onderzoeksmethoden geformuleerd: Hoe kijken klanten en ondernemers aan tegen het verkeer, met name het fiets- en autogebruik naar de winkels? En welke knelpunten worden daarbij ervaren? Belangrijk aspect hierbij is om na te gaan of wijkbewoners en niet-wijkbewoners hetzelfde vinden. Onderzoeksmethode: enquêteren van klanten en ondernemers. Hoe ziet de mindset van de ondernemers eruit? En hoe kunnen we deze beïnvloeden? Daarvoor is het zinvol om inzicht te verschaffen in hoe de ondernemers aankijken tegen de kwaliteit van de openbare ruimte in relatie tot bestedingen van klanten. Daarbij speelt de gekozen vervoerwijze (waaronder de fiets) ook een rol. We proberen dan ook voor beide winkelstrips een vinger te krijgen achter de relatie tussen de gekozen vervoerwijze en de winkelbestedingen van de klanten. Dit niet alleen per bezoek, maar ook per tijdseenheid (week of maand). Onderzoeksmethode: zowel enquêteren van klanten als het interviewen van winkeliers/ ondernemers. Hoe ziet de parkeersituatie voor zowel fietsers als automobilisten eruit? Om een goed advies te kunnen geven is het ook noodzakelijk om de feitelijke parkeersituatie (zowel voor auto s als fietsers) in beeld te krijgen. Onderzoeksmethode: een gebiedsinventarisatie aangevuld met een auto-/ fietsparkeercapaciteitsbepaling en auto-/fietsparkeertelling. Om de onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: Uitvoeren gebiedsinventarisatie; Enquêteren van klanten; Interviewen van winkeliers/ondernemers; Uitvoeren fietsparkeertelling; Analyse van de onderzoeksresultaten en door de gemeente aangeleverde informatie (parkeeronderzoek); Opstellen rapportage en bespreken met de gemeente Den Haag en de Fietsersbond. 7

8 Gebiedsschouw kaart knelpunten en sterroute Algemeen: kwaliteit en ligging oversteeklocaties voetgangers op diverse locaties op de Hoefkade en Koningstraat

9 Hoofdstuk 2: Gebiedsschouw Op woensdag 28 september 2011 is door SOAB een gebiedsschouw uitgevoerd. De schouw is uitgevoerd aan de hand van dezelfde methode als gebruikt is bij de benchmarkonderzoeken Vervoerwijzekeuze supermarktbezoekers. Deze methode is gebaseerd op de Checklist bereikbaarheid winkelcentra die in het kader van het project Korte Ritten door SOAB is opgesteld. Op basis van de gebiedsinventarisatie kan een oordeel worden gegeven over de kwaliteit van zowel de beide buurtwinkelstrips als over de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de winkels, voor zowel fiets, auto, lopen als OV. De gebiedsschouw is tevens gebruikt om het enquêteren van klanten, het interviewen van ondernemers en het fietsparkeeronderzoek voor te bereiden. Op de kaart op de pagina hiernaast staan de belangrijkste aandachtspunten uit de schouw op kaart weergegeven. Ook staat het Haagse fietsroutenetwerk weergegeven. De algemene bevindingen van de schouw staan op bladzijde 11 weergegeven. Een foto en korte uitleg van de hierna volgende knelpunten staat in bijlage 1. Tijdens de gebiedsschouw zijn de volgende specifieke zaken opgevallen (de nummers corresponderen met de kaart op nevenstaande pagina): 1. Kwaliteit sterroute wordt nu nog niet gehaald: slechts aan één zijde van de weg ligt een fietsvoorziening. 2. Hinderlijk obstakel op kruispunt Hoefkade- Koningstraat. 3. Kwaliteit sterroute wordt nu nog niet gehaald: geen fietsvoorzieningen. Fietsers komen op de Hoefkade (winkelgedeelte) op drukkere momenten in de knel. 4. Looproute wordt belemmerd door geparkeerde fietsen. 5. Fietsers komen in het nauw door filevorming van auto s die staan de wachten voor de VRI. 6. Doordat zowel voetgangers, fietsers en in twee richting afslaande auto s gelijktijdig groen hebben, is bij groen de wachttijd voor fietsers lang en/of oversteek kort en onveilig. 7. Verminderde toegankelijkheid voor voetgangers door wortelopdruk en losliggende tegels op meerdere plekken in de Koningstraat. 8. Oversteeklocatie voor fietsers is geblokkeerd. 9. Tekort aan fietsparkeerplekken of kwaliteitsproblemen nabij winkels, voorzieningen en soms bij woningen. 10. Kwaliteit en ligging oversteeklocaties voetgangers op diverse locaties (zie afbeelding op de volgende pagina) 9

10 Gebiedsschouw enkele foto s Geen goede inrichting van een zebra. Oversteekplaatsen komen regelmatig uit op een parkeerplaats. Passeren van dergelijke drempels vergt behendigheid 10

11 Gebiedsschouw De twee onderzochte winkelstrips lijken aan te sluiten bij de behoefte van wijkbewoners. Het betreft veel winkels voor dagelijkse boodschappen en winkels gericht op de niet-westerse inwoners van de Schilderswijk. In de wijk valt op dat er veel gelopen wordt. Fietsen komen in het straatbeeld minder terug. De auto heeft daarentegen op t oog wel een prominente plek in het straatbeeld. Dat komt o.a. doordat veel woningen geen autoparkeerplek op eigen terrein of inpandig hebben. Voor de fiets is in de meeste woningen wel een berging aanwezig. Al vertellen mensen dat er ook regelmatig fietsen uit bergingen gestolen worden. Het feit dat er veel gelopen wordt lijkt twee belangrijke hoofdoorzaken te hebben. De grotendeels niet-westerse bevolking van de wijk is traditioneel een groep die weinig fietst en veel loopt en de meeste voor de inwoners van de wijk belangrijke voorzieningen zijn in de wijk aanwezig waardoor de verplaatsingsafstanden beperkt zijn. Ook het beperkte aanbod aan fietsvoorzieningen (weinig fietsvoorzieningen voor de rijdende en geparkeerde fiets) zal niet bijdragen om mensen te verleiden vaker/meer de fiets te pakken. Wat betreft de rijdende fiets valt vooral op dat de Hoefkade niet of nauwelijk fietsvoorzieningen heeft. Dit terwijl het één van de (te realiseren) sterroutes van Den Haag is. Op de Koningstraat liggen aan één zijde van de weg grijze fietsstroken. Aan de andere zijde van de weg ligt geen fietsvoorziening. Ook op het gebied van fietsparkeren valt winst te boeken. Op de Hoefkade zijn te weinig fietsparkeerplekken (3 nietjes) en op de Koningstraat (rekken en nietjes) worden ze niet goed benut of zijn ze op specifieke locaties niet aanwezig. In de woonstraten is het redelijk rustig fietsen en zijn her en der handige fietsdoorsteken beschikbaar waardoor alternatieve fietsroutes (kunnen) ontstaan. De varkensrug - drempels zorgen wel dat enige stuurmanschap van de fiets gewenst is. Dit is een aandachtspunt aangezien de inwoners van de wijk waarschijnlijk niet allemaal even behendig zijn. Voor voetgangers valt vooral de slechte kwaliteit en ligging van zebrapaden en oversteekplekken op. Verder is het in de wijk qua infrastructuur redelijk prettig lopen (op enkele toegankelijkheidsaandachtpunten na) en zijn er veel scholen en speelvoorzieningen voor kinderen aanwezig. De verblijfskwaliteit van de wijk en het lopen/ fietsen in de wijk kan eventueel wel nadelig worden beïnvloed door criminaliteit, overlast van hangjongeren, etc. 11

12 Fietsparkeren (tabellen) aantallen en bezettingsgraden Autoparkeren (kaartjes) te vol (>100%), vol (100%), kritisch (80%-99%) datum / tijd aantal capaciteit bezetting buiten totaal bezetting capaciteit totaal zaterdag 8 okt % % % % % % dinsdag 11 ok % % % % % % donderdag 13 okt % % Hoefkade datum / tijd aantal capaciteit bezetting buiten totaal bezetting capaciteit totaal zaterdag 8 okt % % % % % % dinsdag 11 ok % % % % % % donderdag 13 okt % % Koningstraat Straatdelen/-hoeken met los gestalde fietsen Autoparkeren 12

13 Hoofdstuk 3: Auto en fietsparkeren onderzoeksgegevens gemeente Den Haag Van de gemeente Den Haag zijn data ontvangen van parkeeronderzoeken op diverse momenten: 2011 eerste kwartaal 2011 tweede kwartaal 2010 tweede kwartaal 2010 vierde kwartaal Niet alle straten rondom de winkellocaties in de Schilderswijk zijn op alle onderzoeksmomenten geteld. Wel kan uit onderzoeksdata een beeld worden verkregen van de parkeersituatie op de diverse momenten. Bijlage 2 geeft een overzicht van de parkeerdruk op diverse momenten. Op de pagina hiernaast staan de locaties en momenten waarop de parkeerdruk in specifieke straatdelen kritisch of te hoog zijn. Over het algemeen kan gesteld worden dat er op winkelmomenten voldoende parkeerruimte voor klanten van winkels is. Wel is het op een aantal specifieke locaties lastiger om makkelijk een parkeerplek voor de deur te vinden. In de omliggende straten ten zuiden van de Hoefkade is regelmatig een hoge(re) parkeerdruk, dit zijn waarschijnlijk vooral bewoners. Op het gebied van fietsparkeren hebben op een drietal momenten tellingen plaatsgevonden: Zaterdag 8 oktober tussen uur, uur en uur; Dinsdag 11 oktober tussen uur, uur en uur; Koopavond donderdag 13 oktober tussen en uur. Daarnaast is de capaciteit van de fietsparkeervoorzieningen rondom de winkels in beeld gebracht. Op de Hoefkade zijn slechts 6 plekken (3 nietjes). Dit zijn er fors te weinig. In totaal staan er verspreid nabij de winkelingangen op de onderzoeksmomenten rond de 30 fietsen geparkeerd. In in Koningstraat is vooral de locatie van de fietsparkeervoorzieningen een probleem. Er staan namelijk in totaal rondom de winkels op de onderzoeksmomenten tussen de 12 en 20 fietsen waarvan ongeveer de helft buiten de fietsparkeervoorzieningen. Er is in de Koningstraat een capaciteit van 46 in rekken en nietjes. 13

14 Hoofdstuk 4: Interviews winkeliers Op zaterdag 8 oktober 2011 en dinsdag 11 oktober zijn in totaal 30 winkeliers benaderd voor een kort interview. In totaal waren 20 winkeliers bereid mee te werken. De interviews zijn afgenomen door een projectmedewerker van SOAB. De projectmedewerker van SOAB vraagt of hij binnen mag komen voor een kort interview. Op de achtergrond staan de oproepkrachten van SOAB mondeling enquêtes af te nemen. In de interviews zijn de volgende vragen voorgelegd: Hoe kijken de ondernemers aan tegen de kwaliteit van de openbare ruimte in relatie tot bestedingen van klanten? En welke rol speelt de gekozen vervoerwijze (waaronder de fiets) in hun ogen? Wat is het oordeel van winkeliers/ondernemers over de huidige parkeersituatie? Dit zowel voor auto s als fietsers. Wat vinden winkeliers/ondernemers van het parkeerregime? Wat hoort men van klanten terug over de bereikbaarheid/toegankelijkheid van hun winkel? En wat vinden de ondernemers er zelf van? Is de situatie veranderd ten opzicht van het verleden? Hoe kijken winkeliers/ondernemers aan tegen het belang van de fiets? En wordt er al wat gedaan aan fietsstimulering? Daarnaast konden winkeliers suggesties geven voor verbeteringen op het gebied van verkeer. 14

15 Interviews winkeliers samenvatting resultaten In bijlage 3 staan per vraag de antwoorden van de winkeliers weergegeven. Op deze pagina staat een samenvatting weer gegeven. De meeste ondernemers vinden dat de kwaliteit van de openbare ruimte verbeterd is maar nog veel beter kan. Men ervaart vooral overlast van criminaliteit en hangjeugd, de invoering van het verkeerscirculatieplan, de invoering van het betaald parkeren en het slechte beheer van de openbare ruimte. Vooral de ondernemers die denken dat hun omzet grotendeels van automobilisten afhankelijk is denken dat de inrichting van de openbare ruimte van belang is voor de vervoerwijzekeuze naar de winkel. Zij ervaren ook ergernis van die klanten over de verkeerssituatie en geven aan dat er daardoor ook klanten wegblijven (vooral van buiten de wijk). De fietser wordt door slechts 2 ondernemers genoemd als hoofdvervoerwijze voor de omzet. De voetganger en auto worden met beiden 6x vaker genoemd. Volgens 4 ondernemers zijn alle vervoerwijzen even belangrijk. De auto wordt belangrijker geacht omdat in een auto meer boodschappen en mensen kunnen. De indruk is dat veel automobilisten van buiten de Schilderswijk of Den Haag komen (vanwege de specifieke winkels) en dat de winkels verder vooral voetgangers uit de buurt zelf trekken. Slechts een enkele ondernemer vindt de fiets belangrijk. Winkeliers doen zelf niet of nauwelijks aan het stimuleren van de fiets. Drie ondernemers hebben zelf een fietsenrek neergezet, waarvan er één volgens de ondernemers inmiddels gestolen is. De enige vrouwelijke ondernemer houdt de fietsen van de bezoekers in de gaten omdat ze bang is dat ze gestolen worden. Verbeteringen voor fietsparkeren zijn prima maar mogen vooral niet ten koste gaan van de voetganger en in iets mindere mate de automobilist. Het ingevoerde betaald parkeren regime vinden de meeste winkeliers maar niks. Slechts 5 winkeliers geven aan dat hierdoor de situatie verbeterd is (meer vrije plekken nabij de winkelingang). Fietsverbeterpunten die genoemd zijn: Minder hard rijden van auto s / drempels op Hoefkade en/of 30 km zone handhaven. Betere voorbeeldwerking politie: ze rijden te hard of tegen de rijrichting in zonder sirene. Meer ruimte op de weg voor fietsers / aparte stroken. Meer stallingsruimte (2 winkeliers: bewaakt), mensen zijn nu bang om een fiets te kopen. Beter aangeven van fietsroutes (allochtone fietsers rijden in de verkeerde rijrichting op de fietsstrook. Zij denken dat men daar moet fietsen. Zeven ondernemers geven aan geen verbeterpunten voor de fiets te hebben. 15

16 Enquêteresultaten - grafieken 16

17 Hoofdstuk 5: Enquêteresultaten belangrijkste bevindingen Nabij de ingangen van de winkels gelegen aan de Hoefkade en Koningstraat is op de volgende dagen geënquêteerd: Zaterdag 8 oktober tussen uur. Dinsdag 11 oktober tussen uur. Op de Hoefkade zijn 175 mensen geënquêteerd en in de Koningstraat zijn 203 mensen geënquêteerd. In totaal zijn er 378 mensen bevraagd (51% is op zaterdag bevraagd en 49% op dinsdag). Deze aantallen zijn voldoende om een betrouwbaar beeld te geven. De vragenlijst, de resultaten per vraag en de basistabellen staan weergegeven in bijlage 4. Hieronder staan de belangrijkste bevindingen samengevat: Ongeveer 70% van de respondenten komt uit de Schilderwijk In totaal komt 64% lopend, 17% met de auto en 11% met de fiets. Van de respondenten uit de Schilderswijk komt slechts 6% met de auto, ongeveer 10% met de fiets en 81% lopend. Van buiten de Schilderswijk komt 43% met de auto en 13% met de fiets. Een kwart komt te voet. De meeste respondenten (rond de 50%) komen om te winkelen. Van de respondenten uit de Schilderwijk heeft één derde het motief wonen. Ongeveer 80% komt voor dagelijkse boodschappen (mensen uit de Schilderswijk iets meer (84%)) en circa 15% voor niet-dagelijkse boodschappen. Bewoners van buiten de wijk komen minder voor dagelijkse boodschappen maar het percentage ligt met 70% nog steeds hoog. Van de automobilisten komt één derde voor het uitgebreide winkelaanbod. Mensen uit de wijk komen vaker (4,6x per week) dan mensen van buiten de wijk (2,6x per week). Voetgangers (4,6x per week) komen vaker dan fietsers (3,5x per week) en automobilisten (3x per week) Automobilisten besteden per bezoek iets meer dan 2x zoveel als fietsers of voetgangers. Als mensen uit de Schilderwijk een ander vervoermiddel kiezen dan is dit meestal de fiets (40%) of de auto (40%). Van de automobilisten zegt 25% weleens een ander vervoermiddel te gebruiken (58% daarvan is fiets). De keuze voor een vervoermiddel hangt vaak af van de afstand of de snelheid (vooral fietsers noemen snelheid). De helft van de fietsers is (zeer) ontevreden over de fietsparkeersituatie. Vooral omdat er te weinig fietsparkeerplaatsen zijn. Ongeveer 60% van de automobilisten is ontevreden. Vooral omdat het te duur is of omdat er te weinig plaats is. Ook heeft men last van drukte en dubbel parkeren. Door de invoering van betaald parkeren zegt circa 17% minder vaak met de auto te komen. Iets meer van de helft van de mensen ervaart knelpunten op de loop- of fietsroute. 17

18 Enquêteresultaten knelpunten fiets en voetganger Hinderlijk obstakel op het kruispunt Hoefkade Koningstraat knelpunt Hoefkade en Koningstraat 4 knelpunt overig 1 Op meerdere plekken op de Hoefkade en de Koningstraat komt de oversteekplaats uit op een parkeerplaats. Daarnaast ligt de oversteekplaats aan beide zijden van het kruispunt met Westenbergstraat en Tullinghstraat ver van het kruispunt. 9 Oversteekplaats bij station Holland Spoor is onoverzichtelijk 18

19 Enquêteresultaten knelpunten Uit de enquête komen vooral knelpunten voor voetgangers naar voren. Slechts een paar respondenten hebben voor de fiets knelpunten aangegeven, daarvan is er één locatiespecifiek. Knelpunten fiets: Kruispunt Hoefkade-Koningstraat is druk, onoverzichtelijk en gevaarlijk (locatie 1 op kaart). Hoefkade (locatie 2): ontbreken fietsstroken. Koningstraat (locatie 3): ontbreken goed fietspad, geen plek voor fietsers. Eénrichtingsverkeer. Geluidsoverlast. Ontbreken fietspaden. Er zijn ook voetgangers die klagen over fietsers die op het trottoir fietsen. Algemene knelpunten genoemd door voetgangers: Rijgedrag fietsers: op trottoir fietsen. Rijgedrag automobilisten: te hard rijden, stoppen niet voor zebrapaden, dubbel parkeren, negatie éénrichtingsverkeer. Kwaliteit trottoir: oneffen. Inrichting weg: te smal en veel drempels. Beleving: te druk, veel troep, veel bladeren Hangjongeren. De specifieke locaties en de bijbehorende knelpunten die door voetgangers zijn genoemd staan op de volgende pagina. Hieronder staan de knelpunten betreffende de Hoefkade en Koningstraat: Kruispunt Hoefkade-Koningstraat (locatie 1 op kaart): druk, onveilig, onverzichtelijk, voorrang niet duidelijk, auto s rijden door rood of tegen de richting in, verkeerslichten niet logisch (auto en fiets). Hoefkade (locatie 2): druk, onoverzichtelijk, gevaarlijke zebra, dubbel parkeren, verkeersborden met maximum snelheid ontbreken, er wordt geen rekening gehouden met voetgangers, hangjongeren, onveilige en te drukke oversteekplekken, oversteekplekken op verkeerde plek (zie afbeelding) en het kruispunt met Vaillantlaan te druk en auto s rijden er door rood. Koningstraat (locatie 3): smal en druk, veel auto s, slecht wegdek, fietsers op stoep, oversteekplekken op verkeerde plek (zie afbeeldingen), mensen stoppen niet, oversteekplaats te druk, bij de brug extra druk, veel troep / rommelig, onoverzichtelijk, hangjongeren, negatie éénrichtingsverkeer, door omleiding Prinsengracht veel extra verkeer (onveilig). 19

20 Enquête overige knelpunten De knelpuntlocaties uit de enquête staan weergegeven op pagina 18. De knelpunten met betrekking tot de Hoefkade en Koningstraat zijn op de vorige pagina reeds aan bod gekomen. Hieronder staan de overige knelpunten (de nummers verwijzen naar de nummers op de kaart van pagina 18): 4: omrijden door werkzaamheden. 5: geen zebrapad. 6: fietsen op trottoir. 7: geen zebrapad. 8: geen zebrapad. 9: oversteekplaats bij station Holland Spoor is onoverzichtelijk. 10: veel verkeer, geen overzicht (o.a. door bussen die het zicht blokkeren), geen zebra, slecht wegdek, slechte kwaliteit trottoir. 11: auto s rijden vaak te hart. 12: verkeersplein te groot, teveel verkeer. 13: heel druk kruispunt. 20

21 Hoofdstuk 6: Analyse, conclusies en aanbevelingen De fiets speelt op dit moment zowel bij de klanten als ondernemers van de winkels in de Hoefkade en Koningstraat een kleine rol. Ondernemers vinden vooral automobilisten en voetgangers belangrijk, terwijl de mensen uit de Schilderswijk vooral te voet naar de winkels komen en mensen van buiten de wijk het meest met de auto. Iets meer dan 10% komt met de fiets. De fiets is met ongeveer 35% belangrijker als alternatief vervoermiddel. De meeste ondernemers vinden fietsen pas een issue als andere zaken zoals criminaliteit en overlast van hangjeugd worden aangepakt. De auto (en ook het lopen) vindt men belangrijker dan de fiets. Ondernemers doen zelf nauwelijks iets of niets om fietsen te stimuleren en vinden dat de situatie voor de automobilist verslechterd is. Verbeteringen voor de fiets mogen best, maar niet ten koste van de auto of voetganger. Uit de enquête blijkt dat er vanuit de wijk meer mensen met de fiets dan met de auto komen. Van buiten de wijk wordt de auto meer gebruikt. Een directe relatie met bestedingspatroon is lastig te leggen. De autoparkeerdruk voor de winkelingangen is niet dermate hoog dat het ondernemers direct kan overtuigen om meer klanten te laten fietsen waardoor extra parkeerruimte vrij komt. Wel kan het in de communicatie naar winkeliers meegenomen worden als één van de voordelen van de fiets. Op basis van de schouw kan gesteld worden dat auto s op het oog ook een prominentere plek in het straatbeeld lijken te hebben. De weginrichting laat, in de woonstraten nog meer dan rondom de winkels, een autodominantie zien. Fietsen staan vooral in bergingen, bij een aantal winkelingangen en soms bij bomen. Auto s staan op straat geparkeerd. Zowel rondom fietsparkeren als autoparkeren zijn de bewoners en ondernemers ontevreden. Ondernemers zijn vooral ontevreden over het ingevoerde verkeerscirculatieplan en het betaald parkeren. Op basis van parkeergegevens kan echter gesteld worden dat er voldoende autoparkeerplekken zijn, wel is het op een paar locaties soms lastig een plek te vinden. Uit tellingen blijkt wel een fietsparkeerprobleem. Op de Hoefkade zijn fors te weinig fietsparkeerplekken en op de Koningstraat staan de fietsparkeerplekken niet vol en op sommige locaties is geen fietsparkeerplek. Wat betreft de inrichting van de straat valt vooral op dat de Hoefkade (als onderdeel van de Haagse sterroutes) niet of nauwelijks fietsvoorzieningen heeft. Op de Koningstraat liggen aan één zijde van de weg grijze fietsstroken. Aan de andere zijde van de weg ligt geen fietsvoorziening. Opvallend is dat de leefkwaliteit negatief wordt beïnvloed door criminaliteit, handjeugd en drukte/overlast als gevolg van verkeersgedrag. 21

22 Analyse, conclusies en aanbevelingen (vervolg) Geconcludeerd kan worden dat het stimuleren van het fietsgebruik (o.a. naar winkels) in de Schilderswijk geen doel op zich moet zijn maar een onderdeel van een bredere strategie gericht op: Het verbeteren van de openbare ruimte en de beleving daarvan. Dit is één van de belangrijke basisvoorwaarden om het fietsgebruik te kunnen verhogen. Een totaalpakket van verbeteringen voor langzaam verkeer met daarin verbeteringen voor de voetganger én de fietser. Alleen inzetten op de fiets is niet geloofwaardig in een wijk waar veel mensen lopen en daarbij specifieke knelpunten ervaren. Communicatie richting winkeliers en communicatie en educatie gericht op de vooral niet-westerse allochtone inwoners. Handhaving en gedragsmaatregelen. Belangrijk is ook om te weten dat niet-westerse allochtonen, omdat ze minder gewend zijn aan onze infrastructuur, meer behoefte hebben aan een duidelijke plek op de weg en uniforme inrichting. Dit geldt ook voor kinderen en ouderen. Bekend is dat in de wijk fietslessen gegeven worden aan allochtone vrouwen. Wellicht dat dit pakket uitgebreid kan worden naar andere bewonersdoelgroepen of breder opgezet kan worden met andere activiteiten of acties. Een aantal concrete fietsaanbevelingen: Aanbrengen van fietsvoorzieningen aan beide zijden van de weg in de Hoefkade (sterroute) en Koningstraat. Meer fietsparkeerplekken nabij de winkelingangen van de Hoefkade en een andere verdeling fietsparkeerplekken in de Koningstraat. Eventueel kan winkeliers het aanbod gedaan worden om (gratis) fietsparkeervoorzieningen aan te vragen. Verwijderen / aanleggen van een andere verkeersgeleider op het kruispunt Hoefkade Koningstraat (zie foto op bladzijde 18). Aanpassing VRI Hoefkade - Vaillantlaan en toeleidende fietsstrook. Een aanpak gericht fietsendiefstal op straat en bij woningen met politie ontwikkelen en uitvoeren. Mogelijk kunnen er op slimme plekken vraaggestuurd fietstrommels gerealiseerd worden. Eventuele andere acties en activiteiten zullen vooral de fiets zichtbaar in de wijk moeten maken zodat meer mensen het fietsen als een standaard manier van verplaatsen gaan zien ( fietsminded ). De fiets moet daarbij niet worden gezien als een concurrent van het lopen en de auto, maar als een aanvulling daarop. Met name ook een aanvulling om naar bestemmingen buiten de wijk te gaan. Goed leren fietsen / kennismaken met de fiets in de eigen wijk kan daarbij helpen. 22

23 Analyse, conclusies en aanbevelingen (vervolg) Daarnaast kunnen een aantal specifieke fietsstimuleringsacties worden bedacht om het fietsmindend zijn te vergroten zoals: Fietsuitprobeerweken: uitproberen diverse typen fietsen (evt. aanschaf met korting), o.a. om te laten zien dat het meenemen van bagage geen bezwaar hoeft te zijn. Belonen / winnen van prijzen bij het op de fiets (evt. aangevuld met lopend) naar de winkel gaan. Jaarlijkse fotowedstrijd bij scholen, buurthuizen en winkels. Lessen op basisscholen en buurthuizen. Fietsen laten zien bij evenementen (bijvoorbeeld door fietsaccrobaten en uitprobeeracties). Wat betreft handhaving gaat het zowel om fietsers (tegengaan fietsen op het trottoir en in de verkeerde rijrichting op fietsstroken) en automobilisten (hard rijden, dubbel parkeren, tegen rijrichting rijden, rood-licht-negatie, niet stoppen bij zebra s). Wat betreft een gezamenlijk maatregelpakket voor langzaam verkeer kunnen voor voetgangers de volgende maatregelen genomen worden: Op een aantal drukke oversteeklocaties zebra s aanleggen (compleet en uniform ingericht). Anders oversteekplekken niet meer op autoparkeerplekken laten uitkomen. Kwaliteit trottoir (met name op de Koningstraat) verbeteren. Dit eventueel na een wijkscan met inwoners. 23