Ede Inwoners aan het woord

Transcriptie

1 Ede 2010 Inwoners aan het woord

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Gemeentelijke dienstverlening en organisatie 6 3. Politieke betrokkenheid Communicatie Voorzieningen en leefbaarheid Cultuur en sport 17 Kort overzicht van de resultaten 21 3

4 4

5 1. Inleiding 1.1. Achtergrond en doel De gemeente Ede peilt sinds 1992 de mening van inwoners over onderwerpen die met de gemeente te maken hebben. Sinds 2000 worden de resultaten van dit onderzoek gepubliceerd onder de titel Inwoners aan het woord. Inwoners aan het woord is één van de instrumenten voor het formuleren en het beoordelen van het gemeentelijk beleid op diverse terreinen. Dit jaar werden inwoners uitgenodigd om vragen te beantwoorden over de volgende onderwerpen: Gemeentelijke dienstverlening Gemeentelijke organisatie Communicatie Politieke interesse Voorzieningen en leefbaarheid Cultuur Sport en bewegen 1.2. Methode van onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een enquête. Inwoners hadden de keuze tussen het invullen van een papieren vragenlijst of een internetvragenlijst. De enquêtes onder de nietwesterse allochtonen zijn huis-aan-huis afgenomen met behulp van een Turks/ Marokkaans sprekende interviewer. Voorafgaand aan de enquête kregen de (potentiële) deelnemers een aankondigingbrief. De vragenlijst is met name gebaseerd op de programmabegroting, een begroting waarin het beleid gegroepeerd is in 13 samenhangende programma s. Per programma zijn beleidsdoelen en maatschappelijke effecten geformuleerd. Om de maatschappelijke effecten te volgen zijn 41 kernindicatoren vastgesteld. Voor zover de kernindicatoren bestaan uit gedragingen of meningen van burgers zijn ze vertaald in de vragenlijst. De vragen over leefbaarheid en voorzieningen en de gemeentelijke organisatie zijn afkomstig uit de Burgerpeiling van de benchmark Waarstaatjegemeente.nl. Met deze benchmark kan Ede worden vergeleken met andere gemeenten in Nederland Respons Begin 2010 werden 1578 willekeurig gekozen inwoners van 15 jaar en ouder uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen. De steekproef is zo getrokken dat analyses op gemeenteniveau mogelijk waren. Uiteindelijk hebben 495 inwoners 1 de vragenlijst ingevuld, waarvan 147 via internet. Het responspercentage komt hiermee op 31% Opzet rapportage De resultaten van het onderzoek zijn besproken met de betrokken ambtenaren en de portefeuillehouders. In deze rapportage vindt u achtereenvolgens de belangrijkste resultaten en conclusies, de aanbevelingen en de reactie van het college van Burgemeester en Wethouders. Het onderzoek is opgezet en uitgevoerd door de afdeling Strategie en Onderzoek van de stafafdeling Concernbeleid, Ondersteuning en Advies (COA). 1) De vragen zijn voorgelegd aan alle doelgroepen. In de Jeugdmonitor wordt specifiek ingegaan op de doelgroep jarigen. 5

6 2. Gemeentelijke dienstverlening en organisat 2.1 Publieke dienstverlening Ruim de helft (56%) van de inwoners is (zeer) tevreden over de dienstverlening vanuit het Raadhuis in het algemeen; 6% is (zeer) ontevreden. Over de persoonlijke behandeling is de tevredenheid net als in 2008 het grootst: bijna 80% van de inwoners is hier (zeer) tevreden over. Over de openingstijden van het Raadhuis en de tijd tussen aanvraag/verzoek is men minder tevreden: respectievelijk 17 en 15% is hier (zeer) ontevreden over. In 2008 was nog bijna een kwart ontevreden met de openingstijden. Daarnaast is in vergelijking met 2008 de tevredenheid met de wachttijden licht gestegen (van 48 naar 53%). De tevredenheid met de telefonische bereikbaarheid laat daarentegen een lichte daling zien (van 40 naar 37%). 2.2 Bestuur en organisatie Wat vinden de inwoners van de gemeentelijke organisatie? Aan de respondenten zijn allereerst enkele stellingen voorgelegd over het gemeentebestuur. Bijna 40% heeft vertrouwen in de burgemeester en wethouders. Daarnaast vindt bijna 30% dat de gemeente goed wordt bestuurd. Ongeveer een derde van de inwoners is van mening als kiezer invloed te hebben Persoonlijke behandeling Openingstijden Begrijpelijkheid brieven gemeente Wachttijden balies Raadhuis Telefonische bereikbaarheid Afhandeling van telefoon Afhandeling van Tijd tussen aanvraag/verzoek (bijv. bouwvergunning) en afhandeling Algemeen oordeel dienstverlening Zeer tevreden Ik heb vertrouwen in de burgemeester en wethouders Als kiezer heb ik invloed op wat er in de gemeente gebeurt De gemeente wordt goed bestuurd Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad Burgemeester en wethouders maken hun belofte waar Figuur 2.1 Tevredenheid dienstverlening vanuit het Raadhuis 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Tevreden Niet tevreden/niet ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Geen mening/n.v.t. Figuur 2.2 Stellingen: gemeentebestuur 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) eens Neutraal (Zeer) oneens Geen mening/n.v.t. 6

7 2. Gemeentelijke dienstverlening en organisatie ie op wat er in de gemeente gebeurt. Voor alle stellingen geldt dat een aanzienlijk deel er neutraal tegenover staat. In de stelling Ik voel me vertegenwoordigd door de gemeenteraad kunnen de minste inwoners zich vinden: een kwart is het hiermee (zeer) oneens. In vergelijking met andere gemeenten in Nederland scoort Ede op deze stellingen met betrekking tot de gemeentelijke organisatie gemiddeld tot hoog. Daarnaast zijn over de gemeentelijke regels enkele stellingen voorgelegd. Volgens vier van de tien Edenaren heeft de gemeente duidelijk regels, verordeningen. Ruim een kwart vindt dat de gemeente deze regels goed controleert en handhaaft. Tegelijkertijd is bijna een kwart het niet eens met deze stelling. Ook voor deze stellingen geldt dat een aanzienlijk deel neutraal heeft geantwoord. Daarnaast geldt voor deze stellingen dat Ede gemiddeld tot hoog scoort vergeleken met andere gemeenten. Ook tegenover de stellingen met betrekking tot het betrekken van de burger staat een groot deel van de inwoners neutraal. De stelling waarmee relatief gezien de meeste inwoners het eens zijn luidt De gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers : een derde is het hiermee eens. Met de stelling Burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet zijn relatief gezien de De gemeente heeft duidelijke regels, verordeningen De gemeente controleert en handhaaft deze regels goed Op een aantal terreinen ontbreken gemeentelijke regels Een burger in onze gemeente heeft te maken met tegenstrijdige gemeentelijke regels De gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers Er zijn voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen Burgers worden voldoende betrokken bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen Burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen Burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet Figuur 2.3 Stellingen: gemeentelijke regels 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) eens Neutraal (Zeer) oneens Geen mening/n.v.t. Figuur 2.4 Stellingen: betrekken van de burger 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) eens Neutraal (Zeer) oneens Geen mening/n.v.t. 7

8 meeste inwoners het oneens. Ten opzichte van andere gemeenten scoort Ede ook op deze stellingen gemiddeld tot hoog. 2.3 Klachten over de gemeente De bekendheid met de klachtenregeling van de gemeente Ede is toegenomen; 45% van de inwoners weet van het bestaan van de klachtenregeling af (ten opzichte van 40% in 2008 en 30% in 2005). Het aantal inwoners dat daadwerkelijk een klacht heeft ingediend is echter beperkt (nog geen 5%). Ruim 15% geeft aan wel eens onbehoorlijk te zijn behandeld door een ambtenaar of bestuurder. Redenen om geen klacht in te dienen zijn vooral Het heeft geen zin om een klacht in te dienen en Ik vond het niet nodig om een klacht in te dienen. De bekendheid met de Ombudscommissie is ongeveer gelijk gebleven: één op Kent mogelijkheid bezwaar te maken Kent klachtenregeling Onbehoorlijk behandeld door ambtenaar of bestuurder Kent ombudscommissie Heeft wel eens bezwaar gemaakt Heeft wel eens een klacht ingediend Figuur 2.5 Bekendheid klachten- en bezwaarschriftregeling 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% de acht inwoners heeft wel eens gehoord van de Ombudscommissie. Overigens is het niet zo dat alle Edenaren die een klacht hebben ingediend ook bekend zijn met de Ombudscommissie. Ruim 70% van de inwoners is op de hoogte van de mogelijkheid bezwaar te maken tegen een beslissing van het gemeentebestuur. Eén op de zes inwoners heeft wel eens bezwaar gemaakt (ten opzichte van één op de tien in 2008). 8

9 2. Gemeentelijke dienstverlening en organisatie 2.4 Aanbevelingen Beperk de tijd tussen aanvraag en afhandeling. Zorg daarnaast voor een duidelijke communicatie rondom de benodigde tijd. Verbeter de telefonische bereikbaarheid van het Raadhuis. Neem bij afdelingen met een slechte bereikbaarheid gericht maatregelen. Besteed aandacht aan de mogelijkheid om klachten in te dienen. Bijvoorbeeld door het invoeren van een slogan als Heeft u een klacht? Vertel het ons! of via een artikel op de gemeentelijke infopagina in Ede-stad. Laat hierbij zien dat het indienen van een klacht wel degelijk zinvol kan zijn. Wijs inwoners die een klacht hebben ingediend nadrukkelijker op het bestaan van de Ombudscommissie. Vergroot de rol van burgerparticipatie en bekijk in hoeverre ICT hierbij een rol kan spelen. Overweeg bijvoorbeeld burgers mee te laten praten over actuele onderwerpen via online communities. Koppel vaker terug wat is gebeurd met opgehaalde meningen van de burger. 2.5 Reactie van het college van Burgemeester en wethouders Het is goed te zien dat onze inwoners tevreden zijn over onze dienstverlening in het algemeen. Ons sterke punt is onze persoonlijke behandeling aan de balie. Dit willen wij graag zo houden. Minder sterke punten zijn onze bereikbaarheid en onze snelheid. Al dit jaar gaan wij maatregelen nemen die ervoor zorgen dat burgers sneller en beter geholpen worden. Er zullen meer mogelijkheden komen om zaken via het internet te regelen. Burgers hoeven dan niet meer voor alles naar het Raadhuis te gaan, hoeven minder documenten mee te nemen en door de begrijpelijkheid van onze brieven te verbeteren, kan de noodzaak om te bellen, minder worden. Door onze processen anders in te richten, kunnen wij de tijd die het burgers kost om een voorziening of een vergunning te krijgen, verkorten. Het programma Ede Beter bevat concrete doelstellingen. Zo gaan wij in 2011 het nummer introduceren zodat er maar 1 ingang is voor de burger. Burgers komen dan bij het klantencontactcentrum terecht waar ze of direct of via het doorverbinden naar de juiste collega, het goede antwoord krijgen. Mooi dat we goed scoren op de stellingen over bestuur en organisatie. Wel is het belang dat voor de opvolging van aanbevelingen iemand verantwoordelijk wordt gemaakt. Kijk na bepaalde tijd terug of er wat met de aanbeveling is gedaan! Wij krijgen in verhouding met andere gemeenten weinig klachten van burgers. Klachten beschouwen wij als een gratis advies. Wij gaan onze klachtafhandeling opnieuw bekijken en zorgen ervoor dat het makkelijker wordt om klachten in te dienen. Een klacht kan straks via de website binnenkomen en hoeft niet via een papieren formulier of een brief. Daarnaast gaan we in het kader van Ede Beter kijken hoe wij ideeën van burgers over onze dienstverlening beter kunnen benutten. De gemeenteraad heeft ons in september 2009 in een raadsbrede motie gevraagd beleid te ontwikkelen op het gebied van burgerparticipatie. Dergelijk beleid willen wij baseren op aanbevelingen die de nationale Ombudsman op dit terrein gedaan heeft. Wij zijn momenteel met een aantal wijk- en dorpsraden in gesprek om te komen tot een dergelijk beleid. Wij willen bij het verder uitwerken daarvan graag samenwerken met een werkgroep uit de gemeenteraad. Dat de mogelijkheden die internet daarvoor biedt verder verkend en uitgebuit moeten worden, staat voor ons vast. 9

10 3. Politieke betrokkenheid 3.1. Interesse in de lokale politiek De politieke betrokkenheid van de bevolking van Ede neemt toe: bijna 40% van de inwoners is geïnteresseerd in de lokale politiek (in % en in %). Vooral onder laagopgeleide Edenaren is de interesse toegenomen. Inwoners met een hoge opleiding hebben vaker interesse dan inwoners met een lage opleiding. Verder speelt net als in 2008 leeftijd een rol: hoe ouder hoe vaker men interesse heeft. Zo is van de 65-plussers bijna de helft geïnteresseerd, tegenover een derde van de jarigen. En zijn autochtone Edenaren (41%) vaker politiek geïnteresseerd dan de niet-westerse allochtonen (24%) en westerse allochtonen (22%) woonachtig in de gemeente. Gaat waarschijnlijk stemmen wanneer er morgen gemeenteraadsverkiezingen zouden zijn Geïnteresseerd in de lokale politiek Vindt dat er voldoende mogelijkheden zijn om informatie over lokale politiek te vinden Geen mening 29% Figuur 3.1 Politieke interesse 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Figuur 3.2 Mogelijkheden om informatie te vinden over de lokale politiek Er zijn (te) weinig mogelijkheden 11% 3.2. Naar de stembus? Net als in 2008 gaat ruim 80% van de inwoners (waarschijnlijk) stemmen, wanneer er morgen gemeenteraadsverkiezingen zouden zijn. De daadwerkelijke opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen op 3 maart 2010 was 60% (in %). Hoogopgeleide inwoners zijn nog steeds vaker geneigd naar de stembus te Er zijn veel mogelijkheden 3% Er zijn voldoende mogelijkheden 57% gaan dan laagopgeleide inwoners, hoewel het verschil afneemt. Ook neemt net als de politieke interesse de stembereidheid toe met de leeftijd; en zeggen autochtonen vaker te gaan stemmen dan allochtonen. Alleen boven de 65 is er sprake van een lichte daling. 10

11 3. Politieke betrokkenheid 3.4. Aanbevelingen 3.3. Informatie over de lokale politiek Zijn er voldoende mogelijkheden om informatie te vinden over de Edese politiek? Volgens circa 60% zijn er voldoende tot veel mogelijkheden. Ongeveer één op de tien inwoners vindt dat er te weinig mogelijkheden zijn; bijna 30% heeft geen mening. Stimuleer de politieke interesse van specifieke doelgroepen zoals jongeren en allochtonen. Betrek bijvoorbeeld de jongerenraad hier nog meer bij. Ga na op welke wijze de infovoorziening rond de Edese politiek nog beter kan. Neem hierbij de wensen van de burger mee (eventueel via het Inwonerspanel) Reactie van het college van Burgemeester en Wethouders De betrokkenheid van Edese burgers bij lokale politiek ontwikkelt zich positief. Het blijft een democratische opdracht om de betrokkenheid van burgers en de informatievoorziening aan te passen aan de eisen van de tijd. Het gemeentebestuur zet daarom de komende bestuursperiode in op: het nog eerder, vaker en beter gebruik maken van de kracht en de mogelijkheden van de Jongerenraad; het vergroten van burgerparticipatie op momenten dat deze er toe doet en in vormen die aansluiten bij de verwachtingen van zowel burgers als gemeentebestuur; het uitbreiden van de communicatiemogelijkheden tussen burgers en gemeentebestuur (bijv. inzet moderne media, gebruik (digitaal) Inwonerspanel voor tussentijdse meningpeiling); periodieke werkbezoeken van de gemeenteraad aan kernen, wijken/wijkorganisaties, maatschappelijke organisaties e.a. het nog meer zichtbaar maken van de bijdrage van de gemeenteraad en raadsleden aan de politieke besluitvorming via het uitnodigen van Gasten van de raad, mediauitingen e.a. 11

12 4. Communicatie 4.1. Gemeentelijke informatievoorziening Inwoners geven gemiddeld een 6.9 als rapportcijfer voor de gemeentelijke informatie. Bijna 60% is van mening dat de gemeente in het algemeen duidelijke informatie geeft. Ruim de helft van de inwoners geeft aan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie te kunnen komen. Bijna 10% van de inwoners is het oneens met de stelling Ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen. Ruim 60% vindt de gemeentelijke informatie via de lokale kranten goed; en bijna 40% vindt de informatie op de gemeentelijke website goed. Een ongeveer even groot deel heeft hier geen mening over. Ruim een derde geeft aan de informatie op de website gemakkelijk te kunnen vinden. Ook hier heeft een even groot deel geen mening over. Voor al deze stellingen geldt dat Ede gemiddeld tot hoog scoort in vergelijking met andere gemeenten 1 in Nederland. Ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen De gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed De informatie op de gemeentelijke website is goed De gemeente geeft in het het algemeen duidelijke informatie Ik kan de informatie op de website gemakkelijk vinden Figuur 4.1 Stellingen: gemeentelijke informatie 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer eens Eens Neutraal Zeer ontevreden Geen mening/n.v.t. Figuur 4.2 Bezoekfrequentie naar leeftijd jaar jaar jaar >= 65 jaar 4.2. Bezoek website Nooit bekeken Eén keer bekeken Paar keer bekeken Vaak bekeken Bijna alle Edenaren weten intussen dat de gemeente een eigen website heeft: 13% van de inwoners nog niet (in %). Het zijn relatief vaak allochtonen die niet afweten van het bestaan van Zo is bijna één op de drie niet-westerse allochtonen onbekend met de website en één op de vijf van de westerse allochtonen. Ook ouderen weten relatief vaak niet van het bestaan van de website af. Toch is 70% van de 65-plussers wel bekend met de website. 12

13 4. Communicatie 4.4. Aanbevelingen Zorg eerst dat de website wordt aangepast. Bekijk vervolgens samen met de inwoners hoe de website nog verder kan worden verbeterd. Maak hierbij bijvoorbeeld gebruik van het Inwonerspanel. Overweeg daarnaast om de waardering van de website te meten via een korte vragenlijst op de website zelf. Zorg dat de zaken die digitaal kunnen worden geregeld makkelijker en sneller op de website zijn te vinden Reactie van het college van Burgemeester en Wethouders De bezoekfrequentie van de website is ongeveer gelijk aan % van de inwoners heeft de website minstens één maal bezocht (ten opzichte van 58% in 2008). Hoogopgeleiden bezoeken de site nog wel steeds vaker dan inwoners met een lage opleiding. Terwijl in 2008 de bezoekfrequentie afnam met de leeftijd, neemt het bezoek van de website nu juist toe met de leeftijd. Alleen het bezoek van de 65-plussers blijft nog duidelijk achter. 4.3 Waardering website De waardering van de website is iets afgenomen. In 2007 gaven de inwoners een 7.0 als gemiddeld rapportcijfer; in 2010 is dit een 6.8. Via de website kunnen inwoners een aantal zaken regelen. Voor bijna alle zaken geldt dat het aandeel inwoners dat er gebruik van heeft gemaakt licht is toegenomen. Het doorgeven van een melding bij het Meldpunt Beheer scoort het hoogst. Ruim een tiende van de inwoners bekend met de gemeentelijke website heeft hier weleens gebruik van gemaakt. In iets mindere mate is de website gebruikt voor een afspraak maken voor het aanvragen van een reisdocument, het aangeven van een binnengemeentelijke verhuizing, het regelen van de hondenbelasting of het aanvragen van een uitreksel uit het GBA. Van de overige zaken heeft 5% of minder gebruik gemaakt. De website is een steeds belangrijker hulpmiddel voor burgers en gemeente om snel en makkelijk zaken met elkaar te regelen. De Ede-website wordt, net als die van andere gemeenten, doorlopend gemonitored op aspecten als volledigheid, gemakkelijke navigatie, digitale producten en diensten, e.d. Mede op basis van die input werkt de gemeente continue aan verbeteringen. De meeste burgers bezoeken de website om online producten en/of diensten af te nemen. Om de vindbaarheid van het aanbod te vergroten, veranderen we binnenkort de term producten en diensten in Digitaal loket. Het digitaal loket plaatsen we prominent (met een banner) op de startpagina. Bovendien wordt het aantal digitale diensten vergroot. Veel burgers maken nu bijvoorbeeld gebruik van het digitale Melding openbare ruimte. In deze lijn ontwikkelen we het digitale loket verder door steeds meer digitale diensten beschikbaar te stellen. Steeds meer burgers zullen zo gemak en plezier kunnen beleven aan onze website. De website moet ook zoveel mogelijk toegankelijk zijn voor mensen met een lagere opleiding, allochtonen en ouderen. Deze groepen maken (nog) minder gebruik van de website. Eén van de maatregelen die we in dit kader nemen is het (her)schrijven van de teksten op b1 niveau, het niveau dat de meeste mensen kunnen begrijpen. Om de vindbaarheid van onderwerpen te verbeteren, optimaliseren we de structuur van de website en van de zoekmachine. Bovendien introduceren we een landingspagina waar de bezoeker 4 banners vindt: digitaal loket, toerisme, gemeenteraad en de gemeentelijke website. Zo komt de bezoeker sneller bij de gezochte informatie. Ede is een van de eerste gemeenten die burgers online inschakelt (4 e kwartaal 2010) om de teksten op de website te verbeteren. Burgers kunnen online suggesties doen voor tekstverbeteringen en krijgen terugkoppeling over wat er wel of niet met die suggesties wordt gedaan. Nadat een aantal van de hiervoor genoemde maatregelen zijn doorgevoerd, willen wij het Inwonerspanel betrekken om te peilen hoe de website wordt ervaren en om verdere suggesties te genereren voor verbeteringen. 1) Een vergelijking is gemaakt met het gemiddelde van alle gemeenten die in 2008 participeerden in Waarstaatjegemeente.nl; en de gemeenten Zoetermeer en Haarlemmermeer in Overigens doen veel (vooral grote) gemeenten niet mee aan deze benchmark, waardoor de vergelijking met enige voorzichtigheid moet worden behandeld. 13

14 5. Voorzieningen en leefbaar 5.1. Tevredenheid voorzieningen in de buurt Figuur 5.1 Tevredenheid voorzieningen in de buurt Hoe tevreden zijn de inwoners met de voorzieningen in de buurt? Met de winkels voor dagelijkse boodschappen zijn de inwoners het meest tevreden: bijna 90% is hier (zeer) tevreden over (in % 1 ). Ook met de wijze waarop het afval wordt ingezameld en de bereikbaarheid per auto is driekwart of meer tevreden. De parkeergelegenheid 2, het schoonhouden van de buurt en de verkeersveiligheid zijn de voorzieningen die het minst goed scoren: 20% of meer is hier ontevreden over. De tevredenheid met het basisonderwijs en het openbaar vervoer nemen een tussenpositie in. Met het basisonderwijs is 68% tevreden (47% in 2007) en slechts 2% ontevreden (3% in 2007); met het openbaar vervoer is 53% tevreden (41% in 2007) en 13% ontevreden (15% in 2007) 3. Een aanzienlijk deel van de inwoners heeft geen mening over het basisonderwijs en het openbaar vervoer, omdat men er waarschijnlijk geen gebruik van maakt. Hoe scoort Ede ten opzichte van andere gemeenten? Wat betreft de tevredenheid met voorzieningen in de buurt is Ede vergelijkbaar met andere gemeenten van ongeveer dezelfde omvang 4. Winkels voor dagelijkse boodschappen De wijze waarop het afval wordt ingezameld Bereikbaarheid van de buurt met de auto Aanbod van verenigingen, clubs, cursussen en dergelijke Uitgaansmogelijkheden, horeca en dergelijke Welzijnsvoorzieningen (zoals een buurthuis of jongerencentrum) Basisonderwijs Het schoonhouden van de buurt Openbaar vervoer Verkeersveiligheid Parkeergelegenheid 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer tevreden Tevreden Niet tevreden/niet ontevreden Ontevreden Geen mening/n.v.t. Totale winkelaanbod Sportvoorzieningen Gezondheidsvoorzieningen in het algemeen Onderwijs in het algemeen Aanbod van culturele voorzieningen Verkeersveiligheid in de gemeente Openbaar vervoer in de gemeente Onderhoud van wegen en fietspaden Figuur 5.2 Tevredenheid voorzieningen in de gemeente 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer tevreden Tevreden Niet tevreden/niet ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Geen mening/n.v.t. 14

15 5. Voorzieningen en leefbaarheid heid 5.2. Tevredenheid voorzieningen in de hele gemeente Ook is gevraagd naar de tevredenheid met de voorzieningen in de hele gemeente. Het winkelaanbod kent de grootste tevredenheid: 85% van de inwoners is hier (zeer) tevreden mee. Daarnaast is driekwart of meer tevreden met de gezondheidsvoorzieningen en de sportvoorzieningen. Over het onderhoud van wegen en fietspaden, verkeerveiligheid, openbaar vervoer en uitgaansmogelijkheden is 10% of meer van de inwoners ontevreden. Ook voor de tevredenheid met voorzieningen in de gemeente is een vergelijking gemaakt met soortgelijke gemeenten. Hieruit blijkt dat Ede relatief hoog scoort op uitgaansmogelijkheden, verkeersveiligheid, onderwijs-, gezondheids- en welzijnsvoorzieningen en verkeerveiligheid. De Atlas voor de gemeenten (2010) laat echter juist zien dat Ede achterblijft wat betreft evenementen, popconcerten en theatervoorstellingen in vergelijking met de andere G50-gemeenten. Tabel 5 1 Rapportcijfer voorzieningen in de buurt Winkels voor dagelijkse boodschappen Basisonderwijs Wijze waarop het afval wordt ingezameld Het schoonhouden van uw buurt Verkeersveiligheid Bereikbaarheid van de buurt met de auto Openbaar vervoer Parkeergelegenheid Ede 2010 Zoetermeer 2009* Haarlemmermeer 2009* 8,33 7,8 8,3 8,30 8,2 8,2 7, , ,67 6,8 6,5 7,68 7,9 7,4 7,04 7,5 7,2 6,48 6,5 6,8 *Voor de wijze waarop het afval wordt ingezameld en het schoonhouden van de buurt zijn geen recente referentiecijfers beschikbaar. Tabel 5 2 Rapportcijfer voorzieningen in de gemeente Ede 2010 Zoetermeer 2009 Haarlemmermeer 2009 Totale winkelaanbod 7,87 8 7,9 Uitgaansmogelijkheden, horeca e.d. 7,27 6,8 5,6 Aanbod van culturele voorzieningen 7, Aanbod van verenigingen, clubs, cursussen e.d. 7,77 7,8 7,4 Sportvoorzieningen 7,91 7,9 7,5 Onderwijs in het algemeen 7,85 7,6 7,5 Gezondheidsvoorzieningen in het algemeen 7,80 7,6 7,6 Welzijnsvoorzieningen 6,93 6,4 5,8 Onderhoud van wegen en fietspaden 6,55 6,8 6,6 Verkeersveiligheid in de gemeente 6,88 7,2 6,6 Openbaar vervoer in de gemeente 7,11 7,5 7,1 *Voor het aanbod van culturele voorzieningen zijn geen recente referentiecijfers beschikbaar. 1) Bron: Monitor Leefbaarheid, Veiligheid en Maatschappelijke participatie ) De ontevredenheid met de parkeergelegenheid is vergelijkbaar met het niveau van ) Bron: Monitor Leefbaarheid, Veiligheid en Maatschappelijke participatie ) Een vergelijking is gemaakt met de cijfers van Zoetermeer en Haarlemmermeer uit 2009 (bron: Waarstaatjegemeente.nl). Aangezien er geen recente cijfers beschikbaar zijn van andere soortgelijke gemeenten, moet deze vergelijking met enige voorzichtigheid worden behandeld. 5) Bron: Ede in beeld. Resultaten marktanalyse. OO&S

16 5.3. Aanbeveling Ga na in welke wijken het onderhoud van fietspaden, de parkeergelegenheid, het schoonhouden van de buurt en de verkeersveiligheid vooral te wensen over laat. Zie hiervoor ook de resultaten van de Veiligheidsmonitor Reactie van het college van Burgemeester en Wethouders De gemeenteraad heeft bepaald op welk niveau het schoonhouden van de buurt uitgevoerd moet worden. Dit is niveau 3 op een schaal van 1 t/m 5. Bij dit niveau is regelmatig sprake van enig zwerfvuil of onkruidgroei. Ook mankeert er bij niveau 3 best wel het een en ander aan de diverse onderdelen van de openbare ruimte. Dit is dus een bewuste keus, waarbij wij ons realiseren dat een flink aantal burgers zich altijd zal blijven ergeren aan de toegestane gebreken. Door de vraagstelling kan geen onderscheid gemaakt worden tussen wegen en fietspaden. De wegen liggen er redelijk bij, maar vooral de wegen in het buitengebied hebben een grote opknapbeurt nodig. In het meerjarenperspectief stellen we voor om hier komende jaren een inhaalslag te maken. Fietspaden moeten echt glad zijn wil een fietser deze als comfortabel ervaren. Maar Ede is een boomrijke gemeente, waardoor we veel hinder hebben van wortelopdruk. Binnen onze financiële middelen doen we alles wat mogelijk is om de fietspaden veilig en comfortabel te houden. Bovenstaande aspecten spelen in de hele gemeente Ede; het parkeerprobleem is vooral wijkgebonden. In en rond de centrumgebieden en in de relatief dichtbebouwde wijken als Kernhem en Rietkampen is de ervaren overlast groter dan in de overige delen van Ede. In en rond de centrumgebieden werkt de gemeente hard aan het reguleren van de parkeerdruk via vergunningparkeren. In de nog aan te leggen nieuwbouwwijken worden de normen voor het minimale aantal parkeerplaatsen heel strak gehandhaafd. Maar het toenemende aantal auto s per gezin/woning zorgt ervoor dat er nooit overal voldoende parkeergelegenheid gerealiseerd kan worden. Al jarenlang investeert gemeente Ede forse bedragen in het verbeteren van de verkeersveiligheid. Uit de verkeersongevallencijfers blijkt dat dit ook resultaten heeft. Het aantal verkeersslachtoffers neemt in lichte mate af, terwijl het steeds drukker wordt op de wegen. Ondanks deze positieve ontwikkeling ervaren burgers in hun wijk toch dikwijls een flinke mate van onveiligheid. Nu de grote probleempunten in het wegennet veilig gemaakt zijn zal de focus verschuiven naar de wijken. Maar niet alle onveiligheid kan met maatregelen opgelost worden; het rijgedrag van de verkeersdeelnemers heeft ook een groot effect; en dit is door de gemeente maar in een heel beperkte mate te beïnvloeden. Wanneer we de tevredenheid met betrekking tot de uitgaansmogelijkheden in Ede afzetten tegen die van Zoetermeer en Haarlemmermeer dan mogen we trots zijn op het resultaat. Ede scoort een 7,3 tegenover Zoetermeer een 6,8 en Haarlemmermeer een 5,6. Nu is een kengetal een samenvatting van een aantal aspecten. Een verdiepingsslag in het cijfermateriaal kan uitwijzen dat bepaalde vormen van uitgaan minder goed of beter dan gemiddeld scoren. Ook kunnen de uitgaansmogelijkheden niet goed gespreid zijn over het grondgebied van gemeente Ede. Hier zal nog nader onderzoek voor nodig zijn. 16

17 6. Cultuur en sport 6.1. Cultuuraanbod Wat vinden de Edenaren van het cultuuraanbod in hun gemeente? Ruim 60% is van mening dat er voldoende tot veel aanbod is, ten opzichte van 55% in 2008 en 48% in Eén op de zes inwoners vindt het cultuuraanbod onvoldoende (in 2008 één op de vier; 2005 één op de zes). Ongeveer een vijfde heeft geen mening. Uit de Atlas voor gemeenten blijkt dat het aanbod van culturele voorzieningen achterblijft bij vergelijkbare gemeenten. Tabel 6 1 Percentage inwoners dat voldoet aan de beweegnorm, naar leeftijdsklasse en etniciteit Leeftijdsklasse % % % % Etniciteit autochtonen 40% westerse allochtonen 39% niet-westerse allochtonen 26% Gemiddelde alle inwoners 40% Figuur 6.1 Vindt u het culturele aanbod in de gemeente Ede voldoende? Geen mening 21% Er is (te) weinig aanbod 17% Het aandeel inwoners dat het aanbod culturele voorzieningen (een beetje) interessant vindt is toegenomen. Zo vindt 68% van de Edenaren het aanbod (een beetje) interessant ten opzichte van 63% 1 in 2008 en 61% 2 in Ruim 10% is van mening dat het aanbod niet interessant is (in % en %). Hoe hoger de leeftijd, hoe vaker het aanbod interessant wordt gevonden. Boven de 65 neemt de tevredenheid weer af. Zo vindt 16% van de jarigen het cultuuraanbod interessant, ten opzichte van 29% van de jarigen. Er is veel aanbod 5% Er is voldoende aanbod 57% 1) Bron: Cultuur- en uitgaansmonitor ) Bron: Onderzoek cultuurparticipatie in Ede

18 6.2. Beweegnorm Om aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen te voldoen moet je minstens vijf dagen in de week 30 minuten tenminste matig intensieve lichaamsbeweging hebben. Matig intensieve lichaamsbeweging is beweging die tenminste even inspannend is als stevig doorlopen of fietsen. Van de Edenaren 3 voldoet 40% aan deze beweegnorm. Dit is relatief laag in vergelijking met andere gemeenten in Nederland (in 2007 voldeed 59% 4 van de Nederlandse volwassenen aan de beweegnorm). In de zomer hebben de inwoners gemiddeld 4.5 dagen zulke lichaamsbeweging; in de winter 3.6 dagen. Jongeren (18-24 jarigen) voldoen relatief vaak aan de beweegnorm. Het percentage 65-plussers en jarigen dat voldoet aan deze norm ligt daarentegen iets onder het gemiddelde. Daarnaast speelt etniciteit een rol. Zo voldoet slechts ongeveer een kwart van de niet-westerse allochtonen aan de beweegnorm. Figuur 6.2 Vindt u het culturele aanbod in de gemeente Ede interessant? Er is veel aanbod 5% Geen mening 21% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Figuur 6 3 Sportbeoefening naar leeftijd jaar jaar jaar Ja Nee Er is (te) weinig aanbod 17% Er is voldoende aanbod 57% =65 jaar 6.3. Beoefening sport Het percentage sporters is iets toegenomen: 58% van de inwoners doet aan sport ten opzichte van 55% 5 in Boven de 65 neemt het aandeel inwoners dat sport wel aanzienlijk af. Zo sport 30% van de 65-plussers. Daarnaast doen niet-westerse allochtonen relatief weinig aan sport (36%). Vooral de sportparticipatie van allochtone vrouwen blijft achter. 46% van de sporters sport in clubverband (in % 6 ). Hoogopgeleiden sporten iets vaker in clubverband dan laagopgeleiden (respectievelijk 52% en 44%). 3) Het betreft hier de Edenaren van 18 jaar en ouder. Voor de Edenaren onder de 18 jaar geldt een andere beweegnorm. 4) Een vergelijking is gemaakt met cijfers van het NISB uit Als kanttekening moet worden gemaakt dat de enquete aan de Edenaren is voorgelegd in een periode met strenge vorst. Dit kan mogelijk een bijdrage hebben geleverd aan de lage score van Ede. 5) Bron: Monitor Leefbaarheid en Veiligheid ) Bron: Monitor Leefbaarheid en Veiligheid

19 6. Cultuur en sport 6.4 Aanbevelingen Zorg dat het cultuuraanbod voor alle leeftijdsgroepen interessant is. Vergroot bijvoorbeeld het aanbod voor de jeugd door meer popoptredens en festivals in Ede te organiseren. Uit de Cultuur- en uitgaansmonitor (2008) blijkt dat hier behoefte aan is. Stimuleer de sportdeelname van ouderen en allochtone vrouwen, bijvoorbeeld door het organiseren van activiteiten speciaal voor deze groepen. Breng eerst in beeld wat de precieze wensen zijn, bijvoorbeeld via inburgeringscursussen. Richt de openbare ruimte zo in dat sporten en bewegen worden gestimuleerd. Denk hierbij aan goed onderhouden en duidelijk aangegeven fietspaden, wandel- en hardlooproutes. 6.5 Reactie van het college van Burgemeester en Wethouders De waardering van het cultuuraanbod is inderdaad toegenomen. De cijfers uit de Atlas zijn bekend: Ede scoort qua cultuur in vergelijking met andere gemeenten niet zo goed. Voor de komende jaren willen we de stijgende lijn vasthouden in het streven naar een aantrekkelijk cultureel aanbod voor de huidige inwoners. Daarnaast willen we, mede vanwege het versterken van het vestigingsklimaat in Ede voor bedrijven en nieuwe groepen inwoners, werken aan het versterken van het aanbod van culturele voorzieningen in de gemeente onder andere, door middel van de ontwikkeling van een multifunctioneel gebouw - het exposeum - en het openluchttheater. Het percentage Edenaren dat voldoet aan de beweegnorm is zeker laag. Daar moeten we wat aan gaan doen. Voor de jeugd willen we samen met sportverenigingen, scholen, Sportservice Ede en landelijke organisaties zoals het NISB en NOC*NSF, sport binnen en buiten schooltijden stimuleren. Daarmee stimuleren wij een gezond leefpatroon en ontwikkelen we sociale vaardigheden bij de jeugd. We zijn dan ook bijzonder blij dat het NISB in Ede is gebleven. Voor de volwassenen vinden we het vooral belangrijk dat mensen iets aan sport doen. Hoe is minder van belang. Als je niet in clubverband wilt sporten, doe dan iets voor jezelf. Hier kunnen we ons ook in een campagne op richten, bijvoorbeeld in samenwerking met het NISB en Sportservice Ede. Ondanks dat topsport geen prioriteit heeft in Ede, is topsport van groot belang als voorbeeld voor onze inwoners. De uitstraling van topsport moeten we daarom in Ede meer benutten. Neem bijvoorbeeld recent de successen van het damesteam van de Polar Bears. In onze regio zijn er ongeveer 70 topsporters. Daarom is het goed dat er een sportklas is op Havo/ VWO-niveau (Pallas), waardoor talenten de kans krijgen om te excelleren in sport én op school. Voor het VMBO (Het Streek) komt er straks ook zo n opleiding. Ook deze ontwikkelingen stimuleren wij met onze partners zoals Sportservice Ede en het Olympisch Netwerk Gelderland. Met laatste aanbeveling zijn we het helemaal eens. Door een goede inrichting van de openbare ruimte stimuleer je mensen om meer te bewegen doordat ze bijvoorbeeld goed op de fiets boodschappen kunnen doen. 19

20 20

21 Kort overzicht van de resultaten Dienstverlening vanuit het Raadhuis Ruim de helft van de inwoners is (zeer) tevreden over de dienstverlening vanuit het Raadhuis in het algemeen. Over de persoonlijke behandeling is de tevredenheid het grootst. Over de openingstijden van het Raadhuis en de tijd tussen aanvraag/verzoek is men minder tevreden. Wel is de ontevredenheid met de openingstijden ten opzichte van 2008 duidelijk afgenomen. Gemeentelijke organisatie Veel inwoners staan neutraal tegenover de gemeentelijke organisatie. Toch geeft bijna 40% aan vertrouwen te hebben in de burgemeester en wethouders. Daarnaast vindt bijna 30% dat de gemeente goed wordt bestuurd. Ongeveer een derde van de inwoners is van mening als kiezer invloed te hebben op wat er in de gemeente gebeurt. Klachten De bekendheid met de klachtenregeling van de gemeente Ede is toegenomen. Het aantal inwoners dat daadwerkelijk een klacht heeft ingediend is echter beperkt. Redenen om geen klacht in te dienen zijn vooral Het heeft geen zin om een klacht in te dienen en Ik vond het niet nodig om een klacht in te dienen. De meerderheid van de inwoners is op de hoogte van de mogelijkheid bezwaar te maken tegen een beslissing van het gemeentebestuur. Communicatie De informatie van de gemeente wordt door de meeste inwoners duidelijk gevonden. Ruim de helft van de inwoners geeft aan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie te kunnen komen. Bijna alle Edenaren weten intussen dat de gemeente een eigen website heeft. De bezoekfrequentie van de website is ongeveer gelijk aan Wel is het aantal inwoners dat via de website bepaalde zaken (zoals het doorgeven van een melding, regelen hondenbelasting etc.) regelt toegenomen. De waardering van de website is iets afgenomen. Politieke interesse De politieke betrokkenheid van de bevolking van Ede neemt toe: bijna 40% heeft interesse in de lokale politiek. Net als in 2008 gaat ruim 80% van de inwoners (waarschijnlijk) stemmen, wanneer er morgen gemeenteraadsverkiezingen zouden zijn. De meerderheid vindt dat er voldoende mogelijkheden zijn om informatie te vinden over de Edese politiek. Voorzieningen en leefbaarheid Met de voorzieningen in de buurt zijn de inwoners over het algemeen tevreden. De winkels voor dagelijkse boodschappen kennen de grootste tevredenheid, gevolgd door de wijze waarop het afval wordt ingezameld en de bereikbaarheid per auto. Wel is een deel van de inwoners ontevreden over de parkeergelegenheid, het schoonhouden van de buurt en de verkeersveiligheid. Ook met de voorzieningen in de hele gemeente zijn de inwoners over het algemeen tevreden. Vooral over het winkelaanbod, de gezondheidsvoorzieningen en de sportvoorzieningen is men positief. Het onderhoud van wegen en fietspaden, verkeerveiligheid, openbaar vervoer en uitgaansmogelijkheden zou nog beter kunnen. Cultuur Inwoners zijn redelijk tevreden met het cultuuraanbod in Ede. Ruim 60% vindt dat er voldoende tot veel aanbod is. Eén op de zes inwoners vindt het cultuuraanbod onvoldoende. Bijna 70% vindt het aanbod culturele voorzieningen (een beetje) interessant. Ruim 10% is van mening dat het aanbod niet interessant is. Sport en bewegen Om aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen te voldoen moet je minstens vijf dagen in de week 30 minuten tenminste matig intensieve lichaamsbeweging hebben. Van de Edenaren voldoet 40% aan deze beweegnorm, hetgeen relatief laag is in vergelijking met andere gemeenten in Nederland. Het percentage sporters is iets toegenomen: 58% van de inwoners doet aan sport. Bijna de helft van de sporters sport in clubverband. 21

22 Colofon Uitgave November 2010 gemeente Ede Tekst Saskia Heins, Strategie & Onderzoek Vormgeving Mediaprodukties Druk Bureau Repro en Post Oplage

23

24