Woonnood in Vlaanderen

Transcriptie

1 Studienamiddag naar aanleiding van publicatie 08/09/2015

2 Prgramma Vrstelling van de vrnaamste bevindingen Sciale innvatie in de wnsectr: tussen sciale nden en rechten prf. Dr. Stijn Osterlynck (OASeS UA) Menswaardig wnen aan de nderkant Pistes vr een tekmstig Vlaams wnbeleid Cnclusies de heer David Van Vren (Vlaamse Wnraad) Studienamiddag naar aanleiding van publicatie 08/09/2015

3 Vrstelling vrnaamste bevindingen Het waarm van deze publicatie Het stemmen van de vilen De kst(en) van het wnen De kwaliteit van het wnen De (n)zekerheid van het wnen Studienamiddag naar aanleiding van publicatie 08/09/2015

4 Het waarm van een pvlger van Evluties Cijfermatig Beleidsinitiatieven Het buiten de kaders uitgeverde nderzek Overdracht bevegdheden Bieden van een tegenstem mythen Samenbrengen van diverse stemmen uit het wnveld Het frmuleren van een cherent en haalbaar alternatief

5 Het stemmen van de vilen Verschillende wnvrmen - Grijze wncircuit - Ok fficiële circuit Verschillende aspecten - De kst(en) van het wnen - De kwaliteit van het wnen - De (n)zekerheid van het wnen

6 De kst(en) van het wnen HUIS TE DUUR

7 1. Wnuitgaven (1) De kst(en) van het wnen Huurprijs p de private markt naar achtergrndvariabelen, gemiddelde in eur per maand, in prijzen van 2013, Vlaanderen % verschil Ttaal ,1 Inkmensquintiel Activiteitsstatus Tewerkgesteld (Brug)pensien Werkls Ziek/arbeidsngeschikt N Brn: WS 2005, GW 2013 (Heylen, 2015) +18,4 +6,9 +8,3 +0,3 +9,8 +4,7 +9,6 +16,9 +23,6

8 1. Wnuitgaven (2) De kst(en) van het wnen Vr eigenaars met hyptheek Algemene stijging: 6,4% Sterkste stijging bij laagste inkmens: 22% Sterkste stijging bij niet-werkenden - 28,5% bij ziek/arbeidsngeschikten - 14,8% bij werklzen - (vgln: 8,4% bij tewerkgestelden) Brn: WS 2005, GW 2013 (Heylen, 2015)

9 De kst(en) van het wnen 2. Betaalbaarheidsprblemen - wnqute > 30% Eigenaars met hyptheek Private huurders Sciale huurders Ttaal 2013 Ttaal 2005 Ttaal 27,1 51,7 22,7 19,6 12,7 Inkmensquintielen ** ** ** ** ** 1 58,2 78,1 36,0 33,0 22,4 2 33,3 73,0 16,7 24,7 16,4 3 35,6 49,4 7,7 22,7 12,0 4 24,7 20,0 0 14,5 10,0 5 12,5 6,9 0 6,6 5,2 Activiteitsstatus ref. ** ** n.s. ** ** Tewerkgesteld 26,8 38,0 21,7 22,1 12,3 (Brug)pensien 16,3 60,4 19,1 10,7 9,5 Werkls 50,3 75,1 28,4 47,2 34,3 Ziek/arbeidsgeschikt 45,2 72,7 22,9 35,3 18,0 N Brn: WS 2005, GW 2013 (Heylen, 2015)

10 De kst(en) van het wnen 2. Betaalbaarheidsprblemen resterend inkmen Brn: WS 2005, GW 2013 (Heylen, 2015)

11 De kwaliteit van het wnen

12 De kwaliteit van het wnen 1. Wningen van ntereikende kwaliteit Grenswaarde 15 punten 37% van de Vlaamse wningen (GWO 2013) ude wningvrraad (gebuwd vr 1945) private huurders, vrnamelijk deze met een laag inkmen, de alleenstaanden en 80-plussers. Aard en mvang van de gebreken de veiligheidsvrschriften van de trappen, stpcntacten en elektrische testellen in de badkamer, gezndheidsvrschriften qua verluchting, schade aan plafnds en muren ten gevlge van cndensatievcht gebreken aan ramen en deuren vastgesteld. Brn: GW 2013 (Vanderstraeten & Ryckewaert, 2015)

13 De kwaliteit van het wnen 2. Wningen met een structureel ntereikende kwaliteit Nd aan krachtige kapitaalinjectie 13% van de Vlaamse wningen Aard en type gebreken Buwtechnisch (stabiliteitsprblemen, vcht, ) Gebreken die vrtvleien uit structuur, indeling en uitrusting wning Brn: GW 2013 (Vanderstraeten & Ryckewaert, 2015)

14 De kwaliteit van het wnen 2. Wningen met een structureel ntereikende kwaliteit Brn: GW 2013 (Vanderstraeten & Ryckewaert, 2015)

15 De kwaliteit van het wnen 2. Wningen met een structureel ntereikende kwaliteit Gedifferentieerd naar een aantal kenmerken: vral de udste wningen: 20% van wningen gebuwd vr 1945, 16% van wningen gebuwd tussen 1946 en 1960 vral huurwningen 21% van de private en 24% van de sciale tgn 10% van eigendmswningen vral alleenstaanden (19%) en eenudergezinnen (14%) vral laagste inkmensgrepen 21% laagste inkmensquintiel, 15% tweede quintiel tgn 6% hgste quintiel Brn: GW 2013 (Vanderstraeten & Ryckewaert, 2015)

16 De kwaliteit van het wnen 3. Laagste segmenten van de huurmarkt Vlaamse Wninspectie Strafpunten Wningen: gemiddeld 59,5 Kamers: gemiddeld 85,18 (maakt 35,19% uit) Prfiel Belgische natinaliteit in sciaal-ecnmisch zwakke psitie Veel vreemdelingen Huurprijs 470,85 vr eengezinswning 456,90 vr appartement f studi 338,74 vr kamer

17 De kwaliteit van het wnen 4. Onbetaalbaarheid en slechte wningkwaliteit Wningen met ntereikende kwaliteit 24,7% met wnqute > 30% 16,4% een resterend inkmen nder de nrm Wningen met structureel ntereikende kwaliteit 26,0% met wnqute > 30% 20,2% een resterend inkmen nder de nrm Eigendm en markt lssen alles p Én middelen ntbreken vr renvatie 4% ndkp 7% captive renters Brn: GW 2013 (Vanderstraeten & Ryckewaert, 2015)

18 De kwaliteit van het wnen

19 De kwaliteit van het wnen Men neemt heft in eigen handen Campingwnen - meer dan een dak bven het hfd - lage drempel, tegang tt huisvesting - investeringen p eigen temp Maar stellen we de juiste vraag? - Campingwnen als plssing f als symptm? Illusie van zekerheid

20 De (n)zekerheid van het wnen Gerechtelijke uithuiszetting Niet-meten = niet-weten Wekelijks 80 tt 225 in Vlaanderen Én slechts een deeltje van realiteit Afbetalingsmeilijkheden van hyptheek (2014): 1,22% Duur van huurcntracten (GWO 2013) 39% cntract van 3 jaar f langer 29% geen duur in vereenkmst 32% cntract krte duur

21 De (n)zekerheid van het wnen Maar zeken naar wning vr smmigen alles behalve evident Instellingverlaters Mensen die in de samenleving niet graag gezien wrden, die anders zijn ndervinden ng meer dan anderen de gevlgen van de krapte p de wningmarkt Gedeelde verantwrdelijkheid

22 De (n)zekerheid van het wnen

23 De (n)zekerheid van het wnen Maar zeken naar wning vr smmigen alles behalve evident Discriminatie nderzek Drheen het vlledige verhuurtraject Van advertentie tt en met huurcntract Vanuit perspectief van verhuurders & huurders Rl vastgedmakelaars Strategieën langs beide kanten

24 De (n)zekerheid van het wnen Maar zeken naar wning vr smmigen alles behalve evident => thuislzen Statisch beeld Cijfers gebaseerd p gebruikers winterpvang (15/01 31/01/2014) Vral mannen, helft tussen 30 en 39 jaar, 84% alleen naar pvang, 40% geen inkmen, 67% kennis Nederlands Dakls/zwervend meest vrkmende alternatief Vrnaamste redenen: relatieprblemen, uithuiszetting, financieel, verslaving Verhalen achter deze cijfers Dynamisch prces Hindernissen bij realisatie stabiel wnen Persnlijke & mgevingsfactren

25 Bij wijze van afsluiting Verandering? Situatie aan de nderkant niet verbetert, integendeel. Meer mensen met wnnd dan 10 jaar geleden

26 Vlaanderen, bewnerstitel en betaalbaarheidsindicatren, 2005 en Verschil % % Aantallen Aantallen Aantallen Bewnerstitel* Eigenaars 74.4 (1) 70.5 (2) met hyp 45.7% van (1) 43.9% van (2) Private huurders Sciale huurders Betaalbaarheidsindicatren +30%** Eigenaars met afbetalingslast Private huurders Sciale huurders % *** Eigenaars met afbetalingslast Private huurders Sciale huurders nder de nrm RI**** Eigenaars met afbetalingslast Private huurders Sciale huurders

27 Bij wijze van afsluiting Verandering? Meer mensen met wnnd dan 10 jaar geleden Situatie aan de nderkant niet verbetert, integendeel. En tegelijkertijd, grei van nieuwe wninitiatieven

28 Veel luisterplezier Studienamiddag naar aanleiding van publicatie 08/09/2015 en dan vral veel leesplezier