Financiering van de ouderenzorg: Wat moet de volgende Vlaamse regering minimaal voorzien?

Transcriptie

1 Financiering van de uderenzrg: Wat met de vlgende Vlaamse regering minimaal vrzien? 1. Vraf De uderenzrg in Vlaanderen staat vr enrme uitdagingen. Het aantal 80-plussers in Vlaanderen greit de kmende 10 jaar met 18,5%. Znder twijfel zal het aantal uderen met nd aan zrg en ndersteuning die grei grtendeels vlgen, zwel in de thuiszrg als in wnzrgcentra. Bvendien neemt daarbij k de diversiteit aan nden en delgrepen te, zwel etnisch-cultureel als p vlak van psychische kwetsbaarheid, eenzaamheid,... Dat vraagt m een dringende versterking van de zrg en ndersteuning vr uderen. Tegelijk kampt de uderenzrg nu al met grte nden. De sectr is ndergefinancierd, het aanbd ntereikend, en k de kwaliteit haalt niet veral de nrm die we ervan verwachten. Dit ndanks heel wat gemtiveerde en gepassineerde handen p het terrein. We verwachten van de vlgende Vlaamse regering dan k een drastisch inhaalmaneuvre. In deze nta geven we een verzicht van de investeringen die vlgens ns minimaal ndig zijn m uderen met zrgnden kwaliteitsvlle zrg en ndersteuning te bieden, zwel thuis als in wnzrgcentra. Daarbij maken we een raming van wat we als het essentiële minimum zien, m de mvang van de nden te kunnen duiden. Het is daarbij niet ns del m het belang van de terechte, bredere nden en vragen in de sectr te nderschatten. Vraf geven we daarm een duidelijk verzicht van welke eisen we in de raming pnamen, en welke bredere nden we daar bvenp zien Welke nden zitten er in de berekening? Vr de wnzrgcentra en de centra vr krtverblijf: de uitbreiding wngelegenheden in wnzrgcentra en centra vr krtverblijf in lijn met de erkenningskalender de vlledige dekking p het niveau van de bijkmende erkenning (vregere RVT) vr alle uderen met zware zrgnden (B, C, Cd, Cc, D) de versterking van de palliatieve zrg, vregtijdige zrgplanning en levenseindezrg in wnzrgcentra: een referentiepersn palliatieve zrg gerekend aan 0,5 VTE per 90 bewners 1/9

2 Vr de diensten vr gezinszrg: de verhging van de mkaderingsnrm naar 1 VTE per 100 gehlpen gezinnen, en de financiering vlgens het vrpgestelde greipad van 4% Vr de lkale dienstencentra: de realisatie van de prgrammatie van de lkale dienstencentra 1.2. Welke nden zien we ng, bvenp deze minimumberekening? Vr een echte kwaliteitsvlle, betaalbare en tereikende uderenzrg stellen zich ng meer uitdagingen. We denken daarbij nder meer aan: de nd aan wnzrgcentra en krtverblijf bvenp de erkenningskalender en eventuele mzettingen, in lijn met de demgrafische grei van het aantal uderen met zrgnden. de verwachte grei van het aantal mensen met een zrgbudget vr uderen f vr zwaar zrgbehevenden. De erkenning en gelijkwaardige ndersteuning van mensen die gecnfrnteerd wrden met een handicap bven de leeftijd van 65. de extra middelen die ndig zijn vr een crrecte zrgzwaartefinanciering: Een mkadering p niveau van de bijkmende erkenning vr alle zwaar zrgbehevenden in wnzrgcentra is een begin, maar zelfs dat is vr kwaliteitsvlle zrg vaak ng nvldende. Een betere mkadering vr O- en A-prfielen, bijvrbeeld vr uderen met een gestabiliseerde psychiatrische aandening (wrdt niet gemeten met KATZ-schaal) Een verhging van de financiering vr de begeleider wnen en leven (vernieuwing animatiefunctie in wnzrgcentra) de nd aan bijkmende financiering vr centra vr dagverzrging. de nd aan bijkmende investeringen vr de inzet van ndersteunend persneel in wnzrgcentra en centra vr krtverblijf (schnmaak, lgistiek, keuken, administratie, middenkader). de financiering van een vltijds centrumleider in lkale dienstencentra, met g p de nieuwe rl van lkale dienstencentra. 2. Welke extra middelen met de vlgende Vlaamse regering minimaal vrijmaken vr de uderenzrg? 2.1. Uitbreiding wnzrgcentra tegen 2025 Eerst en vral vragen we dat de +/ bewners met een zwaar zrgprfiel die nu ng een basismkadering (ROB) krijgen, kunnen rekenen p een vlwaardige dekking p het niveau van de 2/9

3 bijkmende erkenning vr bewners met zware zrgnden (RVT). Vr de Vlaamse Ouderenraad vallen daar k de mensen met een D-prfiel nder. De ttale meerkst vr een 100% dekking van de huidige B, C, Cd-prfielen en dezelfde mkadering vr bewners met een D-prfiel wrdt geschat p 125 miljen eur. Vervlgens rekenen we p de vlledige uitvering van de erkenningskalender vr wnzrgcentra tegen Cncreet gaat dit ver een stijging van ca wngelegen tegen 2025 ten pzichte van vandaag. Gezien het greiende aantal mensen met zware zrgnden in de wnzrgcentra, en het principe van de vlledige dekking p niveau bijkmende erkenning vr deze grep, verwachten we dat vr deze nieuwe bewners een RVT-mkadering ndig zal zijn. De meerkst van de bijkmende wngelegenheden tegen 2025, samen met de vlledige realisatie van de bijkmende erkenning vr mensen met zware zrgnden, bedraagt in ttaal ca. 255 miljen eur Een versterking van de palliatieve zrg, vregtijdige zrgplanning en levenseindezrg in wnzrgcentra De palliatieve functie in wnzrgcentra wrdt nu gefinancierd aan 0,35 per bewner/per dag, vr alle bewners met een B, C, Cc f Cd-prfiel. Vr de Vlaamse Ouderenraad meten alle bewners in wnzrgcentra kunnen rekenen p mkadering in functie van vregtijdige zrgplanning, palliatieve zrg en levenseinde zrg. Dus k mensen met een O, A en D-prfiel. Bvendien met die palliatieve zrg en vregtijdige zrgplanning k veel kwaliteitsvller gebeuren. Dat is nmgelijk met amper 35 cent per dag. Cncreet kmt dit neer p een werkkracht die in minder dan één dag per week de palliatieve zrg, vregtijdige zrgplanning en levenseindezrg vr 90 bewners met pnemen. Dat met beter. De Vlaamse Ouderenraad vraagt m minstens een financiering van een halftijdse werkkracht per een gemiddelde van 90 bewners te vrzien. Daarmee zu de kst vr deze persnele mkadering +/ per jaar bedragen, wat vereenkmt met een palliatief frfait van 0,91 per bewner/per dag. Tegen 2025 kmt dat neer p een geschatte meerkst van 20 miljen eur. De ttale meerkst vr de uitbreiding van de wngelegenheden in wnzrgcentra vlgens de erkenningskalender, de 100% RVT-dekking vr alle bewners met zware zrgnden (inclusief D- prfiel) en de financiering van de palliatieve functie vr alle bewners bedraagt in ttaal meer dan 275 miljen eur vr wnzrgcentra tegen De RVT-dekking en uitbreiding van de centra vr krtverblijf (type 1) tegen 2025 Een centrum vr krtverblijf type 1 biedt tijdelijk verzrging en pvang aan uderen. Elk centrum maakt deel uit van een wnzrgcentrum f centrum vr herstelverblijf. Mmenteel is er geen RVT- 3/9

4 financiering vrzien vr de centra vr krtverblijf type 1, terwijl we in de praktijk vaststellen dat k daar de zrgnden steeds zwaarder wrden. Vr de Vlaamse Ouderenraad meten k bewners in krtverblijf kunnen rekenen p een RVT-mkadering. Als we uitgaan van een vlledige dekking van de bijkmende erkenning vr alle uderen met zware zrgnen in de centra vr krtverblijf dan bedraagt de meerkst hiervr vandaag 9 miljen eur. Verder vlgen we k hier de erkenningskalender, die tegen 2025 uitgaat van 2767 wngelegenheden in krtverblijf. Samen kmen we daarmee p een ttaal van bijna 19 miljen eur tegen De versterking en uitbreiding van de gezinszrg Diensten vr gezinszrg ndersteunen verschillende delgrepen. Tch zijn uderen hun grtste delgrep. Het vrziene greipad vr de gezinszrg bedraagt 4%. Dr de zware besparingen kwamen er in 2015 en 2016 echter nauwelijks uren gezinszrg bij, en nadien werd een greipad van 2,5% vrpgesteld. Tch is er nd aan die 4%, zwel met g p de greiende vraag naar gezinszrg dr de krtere verblijfsduur in ziekenhuizen, de tename van het aantal uderen en de keuze m z lang mgelijk thuis te wnen, als m de kwaliteit van de zrg en ndersteuning te kunnen versterken. Tegelijk pleiten we vr investeringen in de kwaliteit van de diensten vr gezinszrg. Dit dr de mkaderingsnrm te verhgen van 1 VTE p 120 gehlpen gezinnen naar 1 VTE p 100 gezinnen. Dit kmt neer p 187 extra medewerkers. Geraamd aan per VTE betekent dit een investering van Als we uitgaan van het greipad van 4% is er in 2025 nd aan uren gezinszrg. Tegelijk verhgen we de geschatte mkaderingsnrm. De geschatte meerkst daarvan tegen 2025 ligt p 195 miljen eur per jaar Ndzakelijke budget vr lkale dienstencentra In 2019 kmt het ttale aantal erkende lkale dienstencentra p 269 te liggen. Daarmee tellen ng steeds tal van gemeenten geen lkaal dienstencentrum, f te weinig lkale dienstencentra vr de mvang van de stad f gemeente. Alvast één erkend lkaal dienstencentrum vrzien in alle 143 gemeenten die er vandaag ng geen hebben, kmt neer p een meerkst van 6 miljen eur. Gezien de vernieuwde rl van de lkale dienstencentra, gericht p mensen in een kwetsbare situatie in de buurt, en de greiende grep uderen die z lang mgelijk thuis blijft wnen, pleit de Vlaamse Ouderenraad evenwel vr de realisatie van de prgrammatie vr lkale dienstencentra, wat neerkmt p een ttaal van 618 lkale dienstencentra tegenver 269 vandaag. Cncreet betekent dit een meerkst van 14 miljen eur tegen /9

5 3. Samenvatting Wil de vlgende Vlaamse regering dus inzetten p het versterken van de kwaliteit van zrg in wnzrgcentra, het bewaken van het aanbd in de uderenzrg en inzetten p een sterkere thuiszrg, dan met er tegen 2025 minimaal een extra budget vrijgemaakt wrden van 503 miljen eur vr de uderenzrg. Wnzrgcentra: 275 miljen eur Centra vr krtverblijf: 19 miljen eur Diensten vr gezinszrg: 195 miljen eur Lkale dienstencentra: 14 miljen eur Ttaal: 503 miljen eur 4. Meer inf? De bredere eisen en verwachtingen van de Vlaamse Ouderenraad naar aanleiding van de verkiezingen van 25 mei 2019 vind je in dit memrandum. 5/9

6 5. Bijlage: detail berekeningen 5.1. Wnzrgcentra 100% RVT-dekking: Bewners WZC Referentieperide 2016/2017 ROB-B #bewners 2768 ROB-C #bewners 1976 ROB-Cdem #bewners 7336 ROB - D bewners 2687 Gemiddelde recnversiekst vr B, C en Cdem: 19,92 Verschil ROB/RVT vr D: 74,70-36,99 = 37,71 Kstprijs RVT WZC RVT BCCdem RVT D Ttale meerkst 100% RVT: Verdere grei: Aantal wngelegenheden: 1/07/ Maximale erkenningscap Ttaal Kstprijs van een RVT-wngelegenheid p jaarbasis, met inbegrip van 2% indexering: Kst RVT (jaar): Meerkst uitvering erkenningskalender met RVT-financiering, vertrekkend vanaf de ca vr 100% RVT-dekking vandaag: /9

7 5.2. Uitbreiding palliatieve functie in wnzrgcentra Grei van het aantal bewners per prfiel (binnen erkenningskalender, vlgens huidige verhudingen): BCCd O, A en D Ttaal Kstprijs van de palliatieve functie vandaag (enkel vr B, C en Cd): Geraamd aantal bewners met prfiel B, C en Cd in 2019: Kstprijs aan 0,35 financiering: Kstprijs van de uitgebreide palliatieve functie in 2025 (vr alle bewners): Aantal bewners vlgens erkenningskalender: Kstprijs aan 0,91 financiering: Meerkst versterking palliatieve functie ten pzichte van vandaag: Centra vr krtverblijf Aantal wngelegenheden in referentieperide 2016/2017: Prfiel Aantal B 769 C 208 Cd 202 D 41 Gemiddelde recnversiekst vr B, C en Cdem: 19,92 Verschil ROB/RVT vr D: 74,70-47,04 = 27,66 Kstprijs RVT KV RVT BCCdem RVT D Ttale meerkst 100% RVT-dekking: /9

8 Verdere grei: Uitbreiding aantal wngelegenheden krtverblijf: 1/07/ Max. erkenningscap Ttaal Kstprijs van een RVT-wngelegenheid p jaarbasis, met inbegrip van 2% indexering: Kst RVT (jaar): Meerkst uitvering erkenningskalender met RVT-financiering, vertrekkend vanaf de vr 100% RVT-dekking vandaag: Greipad diensten vr gezinszrg Jaartal Budget gezinszrg Greivet ,5% ,5% ,0% ,0% ,0% ,0% ,0% ,0% Verschil : We vernderstellen dat het greipad reeds vrzien in p inflatie. Hier wrdt dus niet bijkmend geïndexeerd. Met ingang van 2020 is de bijkmende investering van vr de verhging van de mkaderingsnrm vrzien. 8/9

9 5.5. Uitbreiding aantal lkale dienstencentra Aantal lkale dienstencentra: in 2019: 269 dienstencentra in prgrammatie: 618 dienstencentra Kstprijs van een lkaal dienstencentrum (à rat van privé LDC in Vlaams Gewest, en met inbegrip van 2 % indexering) , , , , , , , ,15 Meerkst tegen 2025: Kstprijs vandaag: ,75 Kstprijs vlledige prgrammatie in 2025: ,95 Meerkst vlledige prgrammatie: ,20 9/9