Kabinetsmedewerker dep. KU Leuven & Groen Licht Vinckier Jo. Vlaanderen 8 Pas Friedel Preventie Lichthinder vzw 9. Technisch deskundige

Transcriptie

1 Kennisplatfrm Openbare Verlichting Verslag 1 Datum vergadering: 4 juni 2019 Verslaggever: Annelies Maet Aanwezig: Naam Vrnaam Functie/dienst Organisatie 1 Eelen Dirk Agentschap Wegen en Verkeer 2 Peelaers Geert Lkale Relatiebeheerder Fluvius 3 Geerts Walter Fluvius 4 Lucker Tim Dienst Patrimnium Gemeente Ledegem 5 Vanderhaeghe Jst Hfd technische dienst Gemeente Lichtervelde 6 Kabinetsmedewerker dep. Sete Jeren Vanlerberghe Prvincie West-Vlaanderen 7 KU Leuven & Gren Licht Vinckier J Vlaanderen 8 Pas Friedel Preventie Lichthinder vzw 9 Technisch deskundige Tas Ingrid Gebuwen Prvincie West-Vlaanderen 10 Verhest Kristf Plattelandsbeleid prvincie West-Vlaanderen 11 Maet Annelies Prjectmedewerker Prvincie West-Vlaanderen 12 De Bsscher Yves Milieuambtenaar Stad Harelbeke 13 Lapauw Hein Duurzaamheidsambtenaar Stad Ieper 14 Gudeseune Ives Schepen penbaar dmein Stad Ieper 15 Lefere Bert Student Stad Reselare 16 Vandrmme Lindy Duurzaamheidsambtenaar Stad Tielt 17 Vande Vyvere Jris Schepen Stad Tielt 18 Frank den Ridder Spreker Sustainder 19 Swerts Marg Expert mbiliteit WVI 20 Putseys Line wvi 21 Dienst Assets en t Jnck Jhan Netarchitectuur OV Fluvius 22 De R Niek Vrzitter WVI 23 De Vs Christphe Spreker Schréder 24 Kabinet Lahaye-Battheu Cheyns Niels Stad Oudenburg Stad Oudenburg 25 Van Lerberge Wieland Cördinatr Smart Cities Wvi 26 Reynaert Ingrid Agria Verntschuldigd: Jnas Lagru (Stad Brugge) Kris Taillaert (Stad Brugge) Hermien De Fer (Ostrzebeke) Elvire Vanysacker (Lendelede) Jhan Vandamme (Menen)

2 2 Ivan Delaere (Pittem) Geert Mahieu (Pittem) Frederik Schnheere (Heuvelland) Jean-Pierre Geelhand de Merxem (Heuvelland) Kurth Achten (Fluvius) Inge Cleemput (Beernem) Sherley Beernaert (Mrslede) Verslag: Gedkeuring en pvlging verslag KP Licht 27 nvember 2018: Niek De R, vrzitter - Central mnitringssysteem Stad Ieper: kstprijs implementatie? Ng niet verder p ingegaan en wrdt ng pgevraagd. Jhan t Jnck bekijkt dit k. Er zijn geen verdere pmerkingen. Het verslag wrdt gedgekeurd. 1. Duiding inzake nieuw aanbd Openbare Verlichting en diensten Fluvius: Naar een duurzame plssing p maat. Dhr. Walter Geerts licht te adhv pwerpint (in bijlage van dit verslag). Bespreking en reacties: - Er den verschillende versies van het reglement de rnde. Vraag f dit nu het definitieve vrstel is f ng er bijsturingen zullen zijn? Intern heet dit aanbd 2.0. Instapmmenten vr de gemeentebesturen zijn eind juni en daarna december. Deze instapmmenten zijn gekppeld aan de daarp vlgende bijeenkmsten van de AV van Fluvius. Zij gaan immers ver de tekenning van aandelen. Gemeenten en steden kunnen nu al tetreden (mmenteel al 10-tal) na de infsessies. Op dit mment hét laatste vrstel, maar ng te bekijken he men in de tekmst k het energieverbruik in het aanbd kan pnemen, en andere technlgische ntwikkelingen. Gemeenten kunnen reeds instappen; indien ndig wrden nieuwe afspraken dan later verwerkt in de reeds afgeslten vereenkmst. Financieel blijft OV een zware investering, dus niet te nderschatten vr de deelnemende gemeenten. - Grte steden, streekintercmmunales en prvincies beschikken ver veel knwhw rnd penbare verlichting, maar wat met de kleinere landelijke gemeenten? Pleiten we vr hen niet beter vr een gemeenschappelijke visie en kunnen kleine gemeenten niet beter samenwerken? Er werd rekening gehuden met veel verschillende elementen maar uiteindelijk kwam er een generiek aanbd. Er kan perfect gebundeld samengewerkt wrden met verschillende gemeenten maar elk lkaal bestuur blijft eindverantwrdelijke. Dit betekent dat elke gemeente zelf het reglement p z n gemeenteraad dient te brengen. Op verschillende burgemeestersverleggen staat het thema deze maand p de agenda, zals Brugge en Midwest. Het is wel tamelijk laat geprgrammeerd (deadline eind juni) m ng vraf gemeenteraadsbeslissingen te laten nemen.

3 3 - Is sensrgestuurde verlichting enkel interessant vr fietspaden f k vr andere tepassingen? Sensrgestuurde verledding kan sterk bijdragen tt het tegengaan van lichthinder (vzw Lichthinder en Fluvius hebben hier k ng verleg rnd) Sensren kunnen k gebruikt wrden m het lichtniveau te regelen in functie van (gemtriseerde) verkeersintensiteit Fauna en flra maakt k deel uit van het beleid van een gemeente, en k daar is het de eindverantwrdelijkheid van de gemeente in heverre ze aandacht hiervr in hun visie OV pnemen. - Smart city, zit dit k in het aanbd en wat wrdt gratis en/f extra betalend aangebden vr de gemeenten (bv uitbreiding sensren, camera, )? Het grs van de investeringen is gebaseerd p de verledding (tt 2030) Verder met ng bekeken wrden welke aspecten van Smart City tepassingen kunnen geïntegreerd wrden in het nader af te spreken meerjareninvesteringsplan indien de gemeente dit wenst. Smart city is een ruim begrip. Dat meerjareninvesteringsplan is een belangrijk mment vr de afspraken tussen Fluvius en de gemeente. Het vernemen van de energiekst van de OV dr Fluvius kan een belangrijke factr wrden en een extra stimulans vr energiebesparing. - Harelbeke is een ex- infrax gemeente en heeft zelf een lichtplan uitgewerkt. Harelbeke wrdt mmenteel gevraagd m een masterplan te maken. Bij Fluvius weegt het aspect veiligheid sterk in de pmaak van het masterplan, maar Harelbeke staat al verder dan dat en wil straat per straat gericht sturen. De lichtvisie van Harelbeke gaat k m langere termijn denken (20 jaar) dan de vrgestelde 12 jaar van Fluvius. Harelbeke vindt het jammer dat het nieuwe reglement vrnamelijk met de financieel directeurs van de gemeentes wrdt besprken en niet met de ambtenaren die het beleid bepalen rnd lichthinder. Gemeente blijft eindverantwrdelijke en kan werken met eigen lichtplan indien dergelijk plan al bestaat. Zelfs al is het niet naar mdel van het masterplan zals pgemaakt dr Fluvius. De eerste berekeningen zijn een inschatting. De werkelijke ksten zullen jaarlijks wrden aangerekend p basis van de pbrengsten en ksten van dat jaar en nderweg zal er wel evlutie zijn. Gebaseerd p het meerjareninvesteringsplan wrdt jaarlijks een cncreet jaaractieplan pgemaakt. - Gezien de grte link met venntschapsbelasting werd het vrstel eerst vrgesteld aan de financiële directeurs van de gemeenten, maar is dat geen winst p krte termijn? Wat met de bijstuurbaarheid van de gemaakte afspraken bij gedkeuring reglement dr gemeenteraad? En wat zijn cncreet de mgelijkheden van uitbreiding? Kern van het reglement zit in verschuiving van Fluvius van peratr naar partner, maar dit vraagt een ander srt cultuur. Grtste zrg van gemeenten bij intekening is, f ze ng geneg bewegingsvrijheid zullen hebben en wat de gevlgen zijn van het financieringsmdel? Er wrdt gesprken ver een LAAS (light as a service), maar in het vrstel ntbreken garantiebepalingen vr de geleverde diensten nch zijn de kwaliteiten van die dienstverlening mschreven (Quality f service). Fluvius werpt zich k p als ITbedrijf m data te beheren, maar is vrlpig eerder een IR-bedrijf. Flexibiliteit bij installatie: gemeenten hebben grtere eisen en de peratren zijn ng niet mee met die eisen. Wat met geprduceerde data, lichtvervuiling, flexibiliteit bij aanpassingen, dimmen, dven,. Krtm: dienstverlening beter gaan mschrijven.

4 4 - Instappen vr heel de gemeente f eventueel vr enkele deelgebieden? Instappen kan enkel p gemeentelijk niveau - Agria stelt dat er veel werk is gestken m dit vrstel p tafel te krijgen. Het betreft een p maat te maken aanbd m tegemet te kmen aan de gemeenten. Gecnnecteerde verlichting zal p een apart platfrm vrzien wrden, maar k kppeling met verkeer brengt een ingewikkelder verhaal (data-architectuur, eigenaarschap, verantwrdelijke aansturing?). Licht als een dienst: afspraak met private partij (Fluvius en industrie), k afspraken perfrmantie-indicatren (juridisch?). Uiteraard heeft dit een impact p het financieringsmdel. - In deze tijden is enkel verledden niet meer de bdschap, maar wel uitgebreider met sensrgestuurd, gecnnecteerd,. Alle testellen die zullen geplaatst wrden zijn cnnected ready. - Wat als de ene gemeente wel en de andere gemeente niet instapt? Is er cmptabiliteit? Gevlgen? De dienstverlening blijft, maar manier waarp is anders. Achterliggende dataplatfrmen zullen beschikbaar zijn vr zwel gemeenten die wel als die niet instappen. - Fluvius heeft samen met VVSG en Agria de intentieverklaring ndertekend m tegen 2030 vlledig te verledden. He cruciaal is het ndertekenen van het reglement dr de gemeenten m de delstellingen van dit engagement te halen? Wat als te weinig gemeenten intekenen? Er is de ndzaak m klassieke verlichtingstestellen te vervangen (smmige zullen uit prductie wrden gehaald) en dit aanbd kan de gemeenten hierbij ndersteunen. Als er te weinig gemeenten zuden instappen, heeft Fluvius een prbleem m de intentieverklaring waar te maken. - Stand alne systemen zitten niet in het aanbd, zijn daar plannen te f niet? Op dit mment niet. - Fluvius benadrukt ng eens dat uiteindelijk het lkaal bestuur beslist als verantwrdelijke vr wegbeheer. 2. De tekmst van de lantaarnpaal: van lichtbrn naar verkeersregelaar, luchtmeter en rdebewaker Telichting dr dhr. Frank den Ridder (Sustainder) (presentatie is meegestuurd met dit verslag). - Diverse Smarttepassingen wrden geduid. - Cnnectiviteit lpt via MESH netwerk. - Sustainder werkt met een slim cassette systeem: in de cassette die wrdt ingebuwd in de armatuur kunnen een aantal basisfunctinaliteiten pgenmen wrden naast meer uitgebreide tepassingen en bijhrende sensren. - Er zijn k OLC (utdr Light Cntrl) mdules die ingebuwd kunnen wrden in ander verlichtingstestellen dan die van Sustainder. Z wrden die k smart Bespreking & reacties: - Is het bedrijf k bezig met Li-Fi? Op dit mment even n hld

5 5 Wat is Li-Fi = Li-Fi is een draadlze internetverbinding die werkt p basis van de verlichting (leds). Sneller dan 5G maar heeft k een aantal nadelen. - Kstprijs armatuur? Standaard cnnectiviteit : 200 à 300 eur per stuk - Wat is het energie-verbruik basistestel in standby? 0,4 W Zendmdule 3 vlt Gateway en cmmunicatie met het net 0,3 Ampère Wel super lw pwer blijven en adhv lumen per watt z laag mgelijk huden - De telichting fcust ngal sterk p extra tepassingen die p de armaturen wrden geplaatst maar he zit het met de basis namelijk de verlichting?? Heveel lichtpunten heb je ndig? Afstand tussen de punten? Dit wrdt per prject berekend m uit te maken wat de kstprijs per kilmeter is. - Prjecten België? Ja, daar is men mee bezig. In België wrdt gewerkt met de 005-nmering vr standaardtestellen. De testellen van Sustainder zijn ng niet 005 gekeurd. - Zijn er verschilpunten tussen Vlaanderen en Nederland inzake OV en smart city? Het kmt steeds dichter bij elkaar, tch ng verschillen, maar dezelfde behefte ntstaat m armaturen meer zintuigen te kunnen geven. Aandachtspunten zijn data verwerking en het ntzrgen van gemeente. - Lamp die zwel met gewne led verlichting werkt als en met amberlicht (vr vleermuizen)? Helft van de LED s hebben kleurtemperatuur van 3000K, de andere veel lager. Er kan wrden gewisseld tussen beide. 3. Vrstelling van het OWLET Cntrl Systems van Schréder: een afstandsbedieningssysteem vr het bewaken, meten en beheren van een verlichtingsnetwerk. Telichting dr Christphe De Vs (Schréder) (in bijlage presentatie) Bespreking & reacties: - Kaarten die getnd werden zijn van Ggle Maps, maar gemeenten werken eerder met nauwkeurigere kaarten, zals GRB-bestanden. Dit kan wrden aangepast. - Verlichting kan gekppeld wrden aan kalender bvb Earth Hur. - In Engeland wrden de lampen in grte blkken aangestuurd, eerder dan lamp per lamp aan te sturen. Het is ng nduidelijk in Vlaanderen wie de dimschema s zal bepalen en pstellen. Vanuit Schréder wrdt aangestuurd dat de DBN s een aantal prgramma's selecteren waaruit gemeenten kunnen kiezen. Er zijn immers neindig veel verschillende dimschema s mgelijk. Op die manier kmt men tt afstemming ver de gemeentegrenzen heen. - Fluvius geeft aan dat als een bepaalde weg wrdt ingedeeld in een wegcategrie de geïnstalleerde verlichting het gedefinieerde lichtniveau met halen. Dit wrdt aanschuwd als 100% van het verlichtingsniveau. Bij dimmen mag men 2 lichtniveaus gaan dalen, tt 50% (daarbij zakt men als het ware met twee wegcategrieën. Zakt men nder de 50% dan wijk je af van de nrmering) Vlgens anderen klpt dit niet vlledig en haalt men nrmen en reglementering dr elkaar. Er is ruimte vr discussie.

6 6 De Belgische nrmering is gebaseerd p de Eurpese nrm. Dit is een eigen interpretatie van de Eurpese nrm. Het is niet duidelijk wat we meten meten bv. candela, De huidige nrmering vlstaat niet meer en is eerder gericht p grtstedelijk gebied en niet p landelijk gebied. Er wrdt vrgesteld m p deze nrmering tijdens een vlgend KP dieper p in te gaan, want deze discussie kmt telkens terug naar bven. - Sensren: in Waver wrdt gewerkt met sensren vr het sturen van de verlichting en blijkt dat je p vele tijdstippen geen licht ndig hebt en dat er dus vlledig kan gedfd wrden. EXTRA: Vrstel agendapunten tekmstige samenkmsten: - Kstprijs vr gemeenten rnd CMS - Nrmering en reglementering p Vlaamse wegen Suggesties vr agendapunten zijn zeer welkm. Nteer k vlgende bijeenkmsten van het Kennisplatfrm OV: Dinsdag 22 ktber (vrmiddag) Dinsdag 10 december (avndeditie) Annelies Maet/Marg Swerts/Kristf Verhest 4 juni 2019