Deel 2 Curriculum.nu & toetsing en examinering

Transcriptie

1 Verslag Aan Deelnemers Bijeenkmst Curriculum en Tetsing Van Gerdineke van Silfhut (SLO) Kenmerk Opbrengsten bijeenkmst Curriculum en Tetsing p 13 december 2017 Deel 2 Datum 9 januari 2018 Aanwezig: CvTE: Jacb Raap, Jan van Miert, Rb Lij, Nrtje Visser Stichting Cit: Saskia Wls, Antn Bequin, Alex van de Kerkhf Onderwijsinspectie: Fije Hglandt, Brun Vreeburg OCW: Flris van Zuilekm, David Duinkerke, Anneke de Wlff Onderwijsraad: Tyan Prev PO-Raad: Bernard Teunis VO-Raad: Peter Lucas GEU: Stephan de Valk, Paul Gillijns Curriculum.nu: The Duma Cit bv: Bernadette Kruijver, Anja de Wijs Bm: Judith Rd Bureau ICE: Pepijn Dusi, Mirna Pit Diatetsen: Hilde Hacquebrd, Klarien Lenting Zelfst: Karen Heij, Elizabeth Langeveld SLO: Wilmad Kuijper, Hans de Vries, Herman Schalk, Bas Trimbs, Anneke Ntebm, Gerdineke van Silfhut Deel 2 Curriculum.nu & tetsing en examinering Een eerste brainstrm ver uitgangspunten t.a.v. tetsing en examinering die passen bij de uitgangspunten van Curriculum.nu en aansluiten bij de hfddelen van het nderwijs. Centraal staat de vraag: welke cnsequenties hebben de uitgangspunten van Curriculum.nu vr tetsing en examinering in het funderend nderwijs (van 4 tt 18 jaar; t/m bvenbuw v)? Daarbij gaat het m een curriculum: dat tekmstgericht is en waarbij het leren van de leerling centraal staat; met een gede balans tussen de drie hfddelen kwalificatie, scialisatie en persnsvrming; met een heldere drlpende leerlijn p-v, inclusief een waarbrg vr de aansluiting van de vrschlse peride en het vervlgnderwijs; met een beperkte kern vr alle leerlingen in het p en v, zdat verladenheid wrdt teruggedrngen en er keuzeruimte is vr schlen en leerlingen; dat samenhangend is binnen vak- en leergebieden en tussen vak-/ leergebieden; dat schlen vldende huvast biedt m p schlniveau tt een samenhangend en drlpend curriculum te kmen. In subgrepjes buigen de deelnemers zich ver de vlgende vragen: Vraag 1: Wat zijn passende uitgangspunten als het gaat m tetsing en examinering aansluitend bij de brede nderwijsdelen in p en v? Vraag 2: Wat zijn vragen waar de verkenning Tetsing zeker een antwrd p dient te geven? Per vraag bespreken we de pbrengsten.

2 Opbrengsten uitgangspunten tetsing en examinering 1. Algemeen nderstreept wrdt het uitgangspunt dat tetsing vlgend is aan de delen en niet leidend, m z vanuit de delen en ambities het nderwijs vrm te geven. De balans in het curriculum met k te zien zijn in het tetssysteem, in het geheel van afsluitende tetsen en examens en in het tetsinstrumentarium. Daarbij is het k van belang dat er t.a.v. deze delen en ambities duidelijke uitspraken wrden gedaan vanuit een verkepelende visie. Tetsing en examinering staan daarbij in dienst van dat algemene nderwijsdel. Dit vraagt reflectie p het ttale systeem, dat in zijn ttaliteit een valide weerspiegeling van de delen en ambities met zijn. Daarbij zal vr het funderend nderwijs bepaald meten wrden wat we ermee begen. Welke functie zu tetsing/examinering meten hebben: resultaatbepaling f vrspelling vr succes? In het licht daarvan: in heverre met centrale tetsing dekkend zijn? Is funderend nderwijs een zelfstandige vrm van nderwijs met eigen delen en ambities, waarbij een leerling aantnt, zichtbaar/merkbaar maakt wat de pbrengsten daarvan zijn? Is het als basis vr een adequate vrspelling vr kans p succes in het vervlgnderwijs? In het eerste geval betekent het dat je ver de vlle breedte van je nderwijs k iets met verantwrding met den ls van de vraag ver de vrm en f dit intern en/f extern is. In het tweede geval zu je je kunnen beperken tt uitsluitend datgene meten wat vrspellende waarde heeft vr het vervlgnderwijs. De vraag is daarbij echter f en in heverre een adequate vrspelling mgelijk is én wenselijk is in het licht van de delen van het funderend nderwijs en de ervaringen die we nu hebben in het funderend en vervlgnderwijs. 2. Over de functie van tetsen en examens met er duidelijkheid en cnsensus zijn: waarvr is de tets bedeld, met welk primair del en vr wie zijn de tetsresultaten bedeld (leerling, leraar, beleid, maatschappij etc.)? Vrkm vermenging van functies van tetsing wanneer de delen strijdig zijn met elkaar (p leerling- schl- en stelselniveau, gericht p verder leren en ntwikkeling, selectie, kwaliteitsbrging etc.). De vraag met k telkens zijn f het primaire del van de tetsing aansluitend bij de hfddelen van het nderwijs ng steeds nagestreefd wrdt. 3. Bij het pnieuw drdenken van delen en ambities past k het drtrekken van cnsequenties ervan bij tetsing en examinering: de inzet van een ander, breder tetsinstrumentarium en de herverweging van het tetssysteem zelf. Een vrbeeld: we hebben een eerste ervaring met minimale beheersingsdelen en streefdelen m een drlpende leerlijn te bevrderen (het referentiekader). Daarbij past het pnieuw drdenken van passende tetsing en niet het bestaande tetsinstrumentarium in een nieuw jasje steken (ijking in eindtets p en examen Nederlands v). Onderzek, ut-f-the-bx-denken en ervaringen pden is ndig m een nieuw tetsinstrumentarium en systeem te ntwerpen, inclusief de examinering. 4. Het funderend nderwijs geldt vr 4-18 jaar. Het funderend nderwijs dient gericht te zijn p drstrm in een drlpende leerlijn en flexibiliteit in het kader van kansengelijkheid dus: 2

3 het plaatsingsadvies p cmbineren met flexibiliteit in het v, dus een scala aan mgelijkheden in v m in te kunnen spelen p de prestaties van leerlingen drstrmrecht znder aanvullende eisen dr het vervlgnderwijs brgen dat v naar het brede beeld van de leerling uit het p kijkt het systeem laten vlgen p het uitgangspunt van drstrmrecht en dus schlen niet langer afrekenen p afstrm. 5. Als we het hebben ver het funderend nderwijs en uitgangspunten zijn een gede balans in hfddelen en heldere drlpende leerlijnen p-v, dan betekent een drlpende leerlijn in aanbd k dat tetsing iets als een drlpende tetslijn mvat. Tetsen in brede zin meten helder maken waar een leerling zich p de leerlijn bevindt, in heverre een leerling vldet aan inhudelijke nrmen (succescriteria) en he een leerling verdere stappen p die leerlijn kan maken en dialg daarver en reflectie daarp mgelijk maken 6. Als we het hebben ver het funderend nderwijs, en we stellen het leren van leerlingen centraal, dan met tetsing eraan bijdragen dat we het leren van leerlingen faciliteren en de pbrengsten van het leren zichtbaar maken. Dat betekent dat tetsen (meer) in het kader van dit del met staan en een grte(re) rl vr frmatief tetsen is weggelegd. En daarmee dus k: de ntwikkeling van een leerling t..v. zichzelf in kaart brengen en minder waarde hechten aan 'gemiddelden' per leerjaar/chrt vr individuele leerlingen. De weg naar bepaalde ijkpunten verschilt per leerling. 7. Als je wilt cnstateren f delen behaald zijn, zul je naast aanbdsdelen k beheersingsdelen t.a.v. de kern meten frmuleren, in termen van minimaal te behalen delen ndzakelijk en haalbaar vr bepaalde grepen leerlingen. In p en nderbuw v hebben we nu enkel aanbdsdelen m.u.v. taal en rekenen. Dat betekent: Meer uitgewerkte beheersingsdelen (gedetailleerder, met vrbeelden, uitwerkingen) Nadenken ver de te hanteren cesuur: als minimale delen uitgangspunt zijn, wat is dan de minimale mate van beheersing/de nrm? 8. Het civiele effect van het diplma met gewaarbrgd zijn, alsk dat elke leerling dezelfde kansen krijgt. In het licht hiervan met k het 'stapelen' van diplma's mgelijk blijven. Start een discussie ver wat we precies verstaan nder civiel effect. 9. Heldere, transparante cmmunicatie met vervlgnderwijs en uders bijv. is essentieel, t.a.v. de functies van tetsing en examinering, het civiele effect van het diplma, drstrmrecht etc. 10. Curriculumntwikkeling en de ntwikkeling van een passend tetsinstrumentarium (en tetssysteem) meten in een iteratief prces p elkaar afgestemd wrden, waarbij curriculumntwikkeling vrp gaat en tetsntwikkeling vlgt, en de evaluatie van de cmbinatie ervan tt aanpassingen kan leiden van (een van) beide. 3

4 Opbrengsten vragen vr verkenning Functie van tetsing in funderend nderwijs 1. Welke functie(s) zu centrale tetsing (vral) meten hebben en p welk mment: resultaatbepaling, allcatie, selectie? In het licht daarvan: in heverre met centrale tetsing dekkend zijn? Van het funderend nderwijs meten we immers bepalen wat we ermee begen: een zelfstandige vrm van nderwijs met eigen delen en ambities die je wilt kunnen aantnen/zichtbaar/merkbaar maken als basis vr een adequate vrspelling vr kans p succes in het vervlgnderwijs In het eerste geval betekent aanbd in de vlle breedte k verantwrding ls van de vraag van de vrm in/ver de vlle breedte. In het tweede geval zu je je kunnen beperken tt uitsluitend datgene wat vrspellende waarde heeft vr het vervlgnderwijs. 2. He zrgen we ervr dat de gezamenlijk vastgestelde, primaire delen van tetsing niet vermengd raken, pgetuigd wrden met andere delen etc. met alle gevlgen van dien? 3. In heverre en he kunnen we de vrege, definitieve selectie z lang mgelijk uitstellen, gezien de algemene nderwijsambities vr het funderend nderwijs? Kerncurriculum 1. Wanneer de kern uit meetbaar en merkbaar deel bestaat. He geef je de tetsing dan vrm, passend bij de delen van nderwijs en functies van tetsing? Dus: he zrgen we ervr dat de breedte van de delstellingen k zichtbaar wrdt in het geheel van tetsing en examinering? 2. Wat betekent de verdeling kern/keuze vr tetsing en examinering? He brgen we dat de 70% kern dr (.a.) tetsing niet de 100% wrdt? En he bevrder je dus dat de 30% keuzeruimte een zinvlle invulling krijgt passend bij nderwijscncept, ppulatie etc. Welke actren spelen daarbij een rl? Is het keuzedeel k nderwrpen aan het systeem van tetsing, examinering en tezicht? En wie is daar verantwrdelijk vr? Delfrmuleringen 1. Welk niveau van frmulering van kerndelen en eindtermen is ndig en vr wie? Aanbd, beheersing f beide en p welke mate van detaillering? Is de mate van detaillering van het referentiekader k mgelijk vr andere vak- en leergebieden? 2. Ndzaak vr het cncretiseren van landelijke leerplankaders heeft k een dilemma namelijk van huvast vs. dichttimmeren. Het bieden van specifiekere kaders kan leiden tt meer gebruik ervan vr valide tetsing, maar hebben de schlen dan vldende vrijheid m eigen nderwijs in te richten en ligt het gevaar van ng meer tetsen niet p de ler? He staan leraren, schlleiders, bestuurders daar tegenver? Prfessinalisering 1. Ruimte bieden aan schlen en schlgebnden tetsing is essentieel, maar vrnderstelt prfessinaliteit van leraren en schlleiders p gebied van curriculum en tetsing. He ndersteunen we schlen m eigen tetsing p te zetten en te brgen? 4

5 a. Ondersteun leraren en schlen met prttypische vrbeelden van verschillende vrmen van tetsing. 2. He bevrderen we de brging van de kwaliteit van schlexamens? 3. He geven we vrm aan een systematiek van kwaliteitsbrging, waarbij intervisie tussen schlen en nderlinge raadpleging benut wrden (vergelijk mb, hb)? Vervlgnderwijs/civiel effect 1. Is een systeem met telatingsexamens bij vrbaat uitgeslten? 2. Start een discussie ver wat we precies verstaan nder civiel effect, k in het licht van meetbaar/merkbaar en de pbrengsten van het funderend nderwijs, gelijke kansen. 3. Wat is de waarde van het diplma in het licht van internatinale drstrm? Bijv. p het gebied van Engels waar aan de prt wrdt gevraagd m een Cambridge certificaat en niet m een vw-diplma met Engels erp. 5