OO: De sector van de verwerking van duurzame voeding ontwikkelen

Transcriptie

1 OO: De sectr van de verwerking van duurzame veding ntwikkelen Uitdagingen Op het vlak van milieu - Verwerkte duurzame vedingswaren aanbieden aan verbruikers: het aanbd vergrten m de milieu-impact van het vedselverbruik van de gezinnen te verminderen - Afzetmgelijkheid van nverkchte Sciale uitdagingen - Ptentieel weinig gekwalificeerde banen Ecnmische - Recuperatie van nverkchte = te valriseren resurces - Merkimag: pprtuniteit m zich te nderscheiden p de markt - Afzetmarkten vr de lkale prducten - De vergang van het vedselsysteem zu telaten banen te creëren (90 tt 150 banen) 1 Vaststelling - Bijna 80% van de vedingswaren verbruikt in België is afkmstig van de verwerking. In Brussel telt men 600 landbuwvedingsbedrijven die samen meer dan mensen tewerkstellen. Deze sectr stijgt sinds 2008 beduidend in Brussel (+14% in termen van banen en mzet van 2008 tt 2013). - De spelers van de vedingsindustrie in Brussel hebben steeds meer aandacht vr vedselverspilling en de milieu-efficiëntie van fabricageprcessen maar meer vanuit de aandacht m te besparen dan vr milieubescherming. - De vrziene tename van de bevlking, de tenemende multiculturele samenleving en de verudering van de Brusselaars huden nieuwe marktpprtuniteiten in vr de sectr van de vedingsindustrie. - De stedelijke landbuw en de innvatieve acties (watercultuur, bijenkrven p daken, bi pakketten enz.) lijken een plssing vr de prblemen van tt tt grndstffen maar alleen vr de nichetepassingen f vr de lkale hreca (die beantwrdt aan een trend van lkale prducten). - Veding is de 5e grtste exprtsectr van de Belgische industrie (na aut's, farmaceutische prducten, machines en mechanica, ptische en meettestellen) maar slechts 2.4% heeft betrekking p Brusselse prducten. - De Brusselse verbruiker is bereid meer te betalen vr kwalitatieve veding. (wat verklaart dat ketens als Exki, Pulp en pain qutidien er zich hebben gevestigd) - Nicheprducten zals insecten (Little Fd, Bugs Fd), champignns (Permafunghi) en het gebruik van lkale prducten wrden steeds belangrijker in Brussel (k al blijft de markt beperkt). 1 Studie ver het 'werkgelegenheidsptentieel in de sectr van duurzame veding' in pdracht van Leefmilieu Brussel, dr Greenlp en Facultés Universitaires St Luis, juni 2012

2 Remmende factren De remmende factren die hiernder wrden genemd, kmen vral uit de 'SWOT analyse van de Brusselse vedselindustrie' gerealiseerd dr IDEA in pdracht van Févia - juni 2014 Remmende factren die te maken hebben met infrmatie/ kennis: - Gebrek aan definities/ criteria van duurzame verwerking (aantal tussenpersnen)? Herkmst in de tijd enz.) quid ten pzichte van Brusselse ambachten, gastrnmie - Gebrek aan transparantie en infrmatie: nhelderheid ver de inhud/ herkmst van de verwerkte prducten - grter wantruwen - Gebrek aan infrmatie ver de kwaliteit van het verwerkte prduct met behulp van gerecupereerde niet-duurzame nverkchte - Meilijkheid m te herkennen welke bedrijven werken aan meer duurzaamheid - Meilijkheid m de herkmst van een verwerkt prduct te bepalen Remmende factren die te maken hebben met pleiding - Gebrek aan gekwalificeerde arbeidskrachten p het vlak van duurzame verwerkingstechniek - Gebrek aan sensibilisatie ver het gebruik van 'mindere stukken' vlees, vandaar dat ze vertrekken met een mindere waarde (znder te wrden verspild aangezien ze in de gewne circuits wrden pgenmen); vandaar dat de mie stukken ng duurder zijn Structurele remmen - Plaatsgebrek m te ndernemen en te prduceren (heel dure m²) - Meilijke mbiliteit en tegankelijkheid (vr de werknemers en vr de handelaars) - Het urbanisatiesplan van het Gewest maakt de vestiging van ndernemingen ng meilijker wegens striktere nrmen vr wat betreft lawaai, vervuiling,... - Meilijkheid vr de verwerkers m zwel te kunnen beantwrden aan de vereisten van de prducenten als van de distributie - Gebrek aan verwerkers met de capaciteit m te zrgen vr de verwerking van de bilgische verprductie van de landbuwers (mmenteel afgezet in het cnventinele circuit) - Afhankelijkheid van de verwerking van de prductie, gebrek aan flexibiliteit van de verwerking (seizengebndenheid) - Weinig zichtbaarheid van de afzet vr de duurzame verwerkingssectr vr KMO's - Gebrek aan prducenten van milieuvriendelijke verpakkingen vr de prducten afkmstig van duurzame verwerking - Meilijkheid m de bestaande verwerkingseenheden aan te passen m de verwerking duurzamer te maken - Te beperkende regels en nrmen (BRC/IFS/FAVV), te zwaar vr de kleine ateliers. De gezndheidsnrmen zijn aangepast aan de vedingsindustrie en meilijk tepasbaar vr de kleine verwerkers - Gebrek aan structuren vr de ndernemers van de vedingsindustrie in bedrijvenznes waar k wningen staan, wat de uitbreidingsinvesteringen vr deze ndernemers meilijk maakt.

3 Remmende factren die te maken hebben met de rentabiliteit van de activiteit - Hge kst van bi etikettering - Het seizenskarakter van bepaalde activiteiten van de industrie vraagt een zekere flexibiliteit in het beheer van human resurces - Meilijkheid m ecnmisch leefbare distributiekanalen te vinden - Gebrek aan rentabiliteit vr de verwerking p een bepaald mment (in de zmervakantie bijvrbeeld) - Meilijkheid m de juiste schaal te vinden vr vldende rentabiliteit tussen de artisanale en de industriële schaal - Hgere kst van 'duurzame' verwerking tegenver de industriële verwerking - Hgere persneelskst in de duurzame verwerkingseenheden (meer gebaseerd p handenarbeid) - Aanzienlijke kst m een gamma duurzame prducten te realiseren - Gebrek aan interesse van de leiders van de distributie vr prducten afkmstig van duurzame verwerking Realisaties in Brussel Leefmilieu Brussel heeft tt p heden ng niet veel gedaan vr de milieu-uitdagingen van de vedselverwerkingssectr. In het kader van de Alliantie Leefmilieu Brussel, pijler duurzame veding en via prep tt prjectvrstellen duurzame veding, heeft Leefmilieu Brussel prjecten ndersteund die te maken hebben met vedselverwerking, zals bijvrbeeld: - Prject C-Cking van Credal - Prject vr de recuperatie en verwerking van nverkchte in de grtdistributie: (Cduc/GRt Elaind/Delhaize) - Financiële steun aan het prject van bierfabricage p basis van nverkcht brd (Beer prject) - Opstart van het prductlabel van Brussel (dat de verwerking mvat) Leefmilieu Brussel heeft k evenementen ndersteund zals Landelijk Brussel en Pref Brussel, die de Brusselse prducten zals bijvrbeeld chclade in de kijker stellen. Om de vergang van het vedselsysteem te bevrderen, heeft de FEVIA een verslag duurzame ntwikkeling pgemaakt m te wijzen p de mgelijke ntwikkelingspijlers vr een duurzamere vedingsindustrie in België, teneinde de landbuwvedingsbedrijven aan te spren duurzame ntwikkeling meer p te nemen in hun strategieën en praktijken. De FEVIA heeft k pdracht gegeven vr een studie, gerealiseerd dr IDEA, ver de SWOT analyse van de vedingsindustriesectr in Brussel

4 BRUCEFO, het Brussels centrum vr vedingsexpertise, biedt ndersteuning aan Brusselse bedrijven uit de vedingssectr met kwalitatieve analyses en specifieke adviezen en kan de nieuwe bedrijven in duurzame veding begeleiden. Delstellingen (te bevestigen/wijzigen dr de betrkken spelers) - Het vlume verwerkte vedingsprducten afkmstig van nverkchte verhgen - Nieuwe ecnmische activiteiten ntwikkelen dr de verwerking van Brusselse en/f duurzame prducten via de vergang van bestaande spelers en de vrming van nieuwe spelers Maatregelen De kennis ntwikkelen Een benchmarking van de innvatieve businessmdellen verrichten, waarmee de duurzame prducten in de verwerkingssectr bevrderd kunnen wrden. De zektcht naar technlgieën aanwakkeren, waarmee de ruimte en het bedrijfspand intensief gebruikt kunnen wrden (cmpactere technlgieën, werken in de hgte,...); Het marktaandeelptentieel van de ntwikkeling van duurzame verwerkte prducten bestuderen (bjectiveren van de tename van de vraag naar duurzaam bereide maaltijden,...). Bewustmaking (veranderen van de perceptie) De verwerkingsbedrijven infrmeren ver de uitdagingen/gevlgen van duurzame veding en de rl die er daarbij vr hen is weggelegd; Meer cmmuniceren ver de Brusselse ndernemingen die in hun pzet slagen; Het imag verbeteren van de vedingssectr in Brussel die te lijden heeft nder een slechte reputatie; Het imag van de technische berepen pwaarderen; De actren van de verwerking bewustmaken van de stijging van de vraag van de Brusselaars naar duurzamere verwerkte prducten. De structurele belemmeringen wegnemen Experimentele keukens (testen van recepten) inrichten met de mgelijkheid m vervlgens naar een cmmerciëler niveau ver te gaan (FA27); De werkgelegenheid in de sciale ecnmie bij de verwerkingsdiensten (financieel?) ndersteunen; Geïntegreerde ruimten creëren, waar er tegelijkertijd aan prductie, verwerking en verkp van duurzame veding gedaan wrdt; Creatie van kennispl van het type WagrALIM, Flanders'Fd; Een samenwerking met FEVIA en het FAVV frmaliseren?; De actren van de transfrmatie in cntact brengen met detailhandelaars vr het gebruik van de nverkchte prducten (+ cntact met de actren van de lgistiek en de detailsectr: m vlledige ketens te creëren); De actren van de transfrmatie in cntact brengen met de lkale prducenten m het aanbd aan lkaal verwerkte prducten te vergrten (+ cntact met de actren van de lgistiek en de

5 detailsectr: m vlledige ketens te creëren); De technische mgelijkheid bieden m te handelen (infrmeren/pleiden) De begrijpelijkheid van de FAVV-regels verbeteren + verspreiding van adviezen m duurzame prducten te bevrderen en tegelijkertijd de FAVV-regels na te leven (pstelling van een inffiche specifiek ver dit thema) Het ONTSTAAN van nieuwe actren stimuleren De pleidingscyclus vr ndernemers in de cateringsectr vrtzetten; Begeleiding ter vergemakkelijking van de uitwerking van een gepast businessmdel vr de activiteiten rnd de verwerking van duurzame prducten; De OVERGANG bij de bestaande actren bevrderen De prfessinals van de sectr meer infrmeren ver de hulp (innvatiecheques van Innviris,...) waarp ze recht hebben vr de ntwikkeling van nieuwe verwerkingstechnlgieën. Infrmeren en pleiden ver de beginselen van duurzame veding met praktisch advies. De gedragswijziging cnslideren De zichtbaarheid van de verwerkingsactren vergrten, die bij duurzame veding betrkken zijn: Label "verwerkt in Brussel". Alle kantines die vragende partij zijn vr prducten van het vierde en vijfde duurzame gamma in cntact brengen met "duurzame" verwerkers.