Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.

Transcriptie

1 1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische ntwikkeling leeft leefbaarheid steeds meer. Bent u als crpratie f gemeente bezig met leefbaarheid en heeft u daarbij hulp ndig? Dan bent u bij RIGO p het juiste adres. Wij kunnen u helpen bij: het meten van de leefbaarheid; de inhud: het maken van een leefbaarheidsplan f wijkplan; visie en rganisatie; de evaluatie van leefbaarheidsprjecten. Onze aanpak kenmerkt zich dr een gede analytische basis: we hebben veel kennis ver leefbaarheid en zijn in staat de leefbaarheid ter plekke te meten. Verder hebben we ervaren dat vr het succesvl uitveren van leefbaarheidsbeleid en leefbaarheidsprjecten een duidelijke visie, heldere delen en een rganisatie die past bij de leefbaarheidsprblematiek en visie van essentieel belang zijn. Als hulp hierbij hebben wij de leefbaarheidsachtbaan ntwikkeld. Wat is leefbaarheid eigenlijk? Leefbaarheid is de mate waarin de leefmgeving aansluit bij de vrwaarden en beheften die er dr de mens aan wrden gesteld. Het heeft weinig zin te zeken naar een alles mvattende definitie. Kenmerkend is: het gaat m de leefmgeving en daarmee m een gegrafisch afgebakend terrein: straat, buurt, wijk; leefbaarheid mvat het sciale dmein (bijv. cntacten, betrkkenheid), fysieke dmein (bijv. dichtheid bebuwing, srt bebuwing, vrzieningen, verkeer, spelen, gren) en ecnmische dmein (bedrijvigheid, werkgelegenheid, inkmen); het gaat m de subjectieve beleving (he ervaren mensen de leefbaarheid) en bjectieve kenmerken (zals bevlkingssamenstelling); de leefbaarheid in een gebied kmt tt stand dr een prces tussen mens (wensen, gedrag, ervaringen, rdelen) en diens mgeving: de mens maakt nderdeel uit van zijn mgeving en beïnvledt die mgeving, maar wrdt k dr de mgeving beïnvled. Het meten van leefbaarheid Bij leefbaarheid gaat het er m he mensen hun mgeving ervaren en berdelen. RIGO beschikt ver twee nderzeksinstrumenten vr het meten van de leefbaarheid: Lemn en de Leefbaarmeter. Indien daar behefte aan is kan RIGO een bredere buurt/wijkanalyse maken met daarin bijvrbeeld k gegevens ver de (ntwikkeling van de) bevlkingssamenstelling. Lemn Lemn is een beprefd instrument van RIGO dat meet he mensen de leefbaarheid beleven. Bewners geven rapprtcijfers aan aspecten van leefbaarheid. Lemn berekent de gemiddelden en tnt die p kaartbeelden in gren- en rdgradaties. Verschillen tussen wijken en aspecten zijn in één gpslag zichtbaar.

2 2 RIGO heeft Lemn reeds vr tientallen gemeenten en crpraties uitgeverd. Leefbaarmeter Uit jarenlang nderzek blijkt dat er k bjectieve kenmerken van een wijk zijn die de leefbaarheid bepalen. De Leefbaarmeter, die RIGO in samenwerking met de Stichting Atlas vr gemeenten heeft ntwikkeld, geeft een indicatie van de leefbaarheid p basis van dit srt kenmerken. Overeenkmsten en verschillen Lemn en Leefbaarmeter Lemn en de Leefbaarmeter zijn beide mnitringinstrumenten. Vergelijking tussen uitkmsten uit meerdere jaren maken trends inzichtelijk. Ok vergelijking met andere gemeenten is mgelijk. Maar er zijn k verschillen. Lemn geeft inzicht in de actuele stand van zaken van de subjectieve beleving van bewners. Lemn kan specifieker weergeven wat er speelt in een buurt. Het biedt maatwerk per gemeente; naast de mgelijkheid m specifieke vragen in de enquête p te nemen, is het mgelijk zelf de buurtindeling te bepalen en in te zmen p prbleembuurten dr daar bijvrbeeld extra vragen uit te zetten. Tt slt bevat Lemn kwalitatieve gegevens (uit pmerkingen p het enquêtefrmulier), wat waardevlle infrmatie plevert ter nderbuwing van hge, dan wel lage scres. De Leefbaarmeter geeft inzicht in beleving gebaseerd p bjectieve gegevens. De leefbaarheidssituatie wrdt vr alle gebieden in Nederland p zespsitiepstcdegebied berekend met behulp van z'n 50 indicatren uit bestaande registratiesystemen. De Leefbaarmeter levert, p een laag schaalniveau, een indicatie van de leefbaarheid in een gebied. De leefbaarheidssituatie wrdt elke 2 tt 4 jaar in beeld gebracht. Cntactpersnen Lemn: Annika Jansen Leefbaarmeter: Kees Leidelmeijer

3 3 De inhud: leefbaarheidsplan f wijkplan Bij het maken van een leefbaarheidsplan f wijkplan baseren wij ns p de leefbaarheid in de wijk/het drp en de visie p leefbaarheid. Wij nderscheiden vier srten wijken/drpen: wijken/drpen met een gede tt hge leefbaarheid; wijken/drpen met een aantal cncrete leefbaarheidsprblemen; wijken die in een transitiefase zitten; wijken die te kampen hebben met cmplexe fysieke en sciale prblemen. Daarnaast bepaalt vral de mate waarin gemeenten en crpraties bewners willen en kunnen betrekken bij de leefbaarheid in de wijk het srt acties en de manier van werken. Srten wijken Gede tt hge leefbaarheid Cncrete leefbaarheidsprblemen Wijk in transitie Cmplexe leefbaarheidsprblemen Belangrijkste del Behud van Herstel van Veranderen van Veranderen, behuden en herstellen van Prbleem Van vandaag Van vandaag Van mrgen Van gisteren, vandaag en mrgen Aanpak Structureel en Ad hc Planmatig Integraal Integraal Werkwijze Uitverend Cyclisch, structureel Meerjaren ntwikkelingsprgra mma Meerjaren ntwikkelings prgramma Cntactpersnen: Beatrijs Jansen (vr gemeenten) Marijke van den Ham (vr crpraties) Visie en rganisatie Bijna alle gemeenten en crpraties zijn actief p het gebied van leefbaarheid. De manier waarp verschilt sterk. Behalve de leefbaarheidsprblematiek wrdt dit bepaald dr de visie p leefbaarheid:

4 4 he ziet u de rl van gemeente en crpratie en waar ligt het accent? Op de samenwerking tussen prfessinele instanties, het betrekken van inwners f de cmmunicatie met inwners f p alle drie? Visie p leefbaarheid Samenwerking prfessinals Betrekken bewners Cmmunicatie Visie en del Inhudsgericht Rlgericht: burgers die zelf initiatief en verantwrdelijkheid vr de wijk nemen Aanpak/werkwijze Planmatig Prcesmatig: ndersteunen bewners/burgerinitiatieven Prcesgericht: cntact met burgers (versterken) en burgers actief betrekken Prcesmatig: relatie gemeente/burger Hg p participatieladder Organisatie Extern Wijkteam van maatschappelijke rganisaties, evt k deelname bewners(rganisaties) Frnt: bewners (wijkteam f andere manier) Backffice: maatschappelijke rganisaties Frnt: gemeente/crpratie Backffice: eventueel wijkteam Organisatie intern Afstemming Vraaggericht Zichtbaar in de wijk Belangrijke instrumenten Wijkplannen/actieplannen Wijkpbuwwerk Wijkbudget Wijkbureau en cmmunicatieplan Bent u uw kers en werkwijze ng aan het bepalen? Wij kunnen u helpen bij het bepalen van uw visie en een werkwijze die het beste past bij uw rganisatie en lkale situatie. Bent u al druk bezig maar lpt het niet naar wens? Dan kunnen wij, met behulp van nder meer de leefbaarheidsachtbaan, snel achterhalen waar en waarm het mis gaat en u adviseren he u het beste verder kunt.

5 5 Cntactpersnen: Beatrijs Jansen Marijke van den Ham Henriëtte Rmbuts Evaluatie Er is ng niet zveel aandacht vr wat wijkgericht werken en leefbaarheidsprjecten pleveren. RIGO wil daar graag verandering in brengen. Het begint ermee dat de delen van leefbaarheidsbeleid, wijkgericht werken en wijkplannen ged wrden gefrmuleerd. Het is de kunst de delen z SMART mgelijk te frmuleren én vldende g te hebben vr de maatschappelijke realiteit. Op prjectniveau kunnen wij een Maatschappelijke Ksten Baten Analyse (MKBA) maken. Iets ver delstellingenbm? Cntactpersnen: Freddy Rsenberg Annelien Thedinga Een greep uit recente pdrachten Lemn in vele gemeenten in alle delen van het land. Ontwikkeling Leefbaarmeter, samen met Stichting Atlas vr gemeenten. Pilt wijkgericht werken Pijnacker-Ntdrp Prgrammasturing Wensel West Prjectleider Ecnmische kansenznes Prjectleider Amsterdamse wijkaanpak Evaluatie sciale investeringen in de wijk (ng checken) MKBA leefbaarheidsprjecten Ymere Effectenkaarten prjecten stedelijke vernieuwing (drgegaan?) Prjectevaluaties SEV prjecten (he kunnen we dit beter mschrijven)