Strategie "Naar een duurzamer voedingssysteem" (vraag aanbod - stadslandbouw) Maatregelencatalogus

Transcriptie

1 Strategie "Naar een duurzamer vedingssysteem" (vraag aanbd - stadslandbuw) Maatregelencatalgus Inleiding De maatregelen van deze catalgus zijn afkmstig van de participatieve wrkshps die in 2013 en 2014 ver het duurzame vedingssysteem gerganiseerd werden in het kader van URBACT en de alliantie. De catalgus herneemt z exhaustief mgelijk alle uit deze wrkshps vrtvleiende maatregelen en brengt ze nder in een aangepaste structuur. De daarbij gehanteerde structuur maakt een nderscheid tussen de met de vraag, het aanbd en de stadslandbuw verband hudende maatregelen, k al is er sprake van duidelijke verbanden tussen deze verschillende delen. Het del van deze catalgus is iedereen een algemeen beeld te geven van de reikwijdte van de begde acties. In het huidige stadium gaan de maatregelen ng niet vergezeld van infrmatie ver hun uitveringsmethdlgie, nch wrden ze in dit dcument gepririteerd. Deze punten zullen het vrwerp uitmaken van verdere participatieve wrkshps.

2 SD.1. De vraag naar Duurzame veding bevrderen Strategische delstelling nr. 1 die het bevrderen van de vraag naar duurzame veding begt, met inbegrip van het verzekeren van een gemakkelijke tegang tt duurzame veding vr iedereen, zal zich tespitsen p de cnsumptiemdi van cnsumenten (cnsumptie met een geringere impact - minder verspilling) en dan met name van alle cnsumenten: private en penbare actren, vanaf erg jnge leeftijd, individueel f cllectief, nderneming, grtkeuken, schl, arm f rijk, van m het even welke cultuur,... De 'vraag'-zijde is natuurlijk gebnden aan de beschikbaarheid van een gepast aanbd: de maatregelen die verband huden met dit aspect, zullen in het 'aanbd'-gedeelte aan bd kmen. 1.1 De gezinnen de mgelijkheid geven m de vraag naar duurzame veding aan te wakkeren De kennis ntwikkelen Onderzeken van het type piniepeilingen vrtzetten m de remmen en hefbmen vr gedragswijzigingen te identificeren, alsk de evlutie in perceptie, kennis en gedrag waar te nemen. De bdschappen analyseren, waar bepaalde delgrepen ntvankelijker vr zijn (He jngeren bereiken?; He zich tt een kansarm publiek richten?; Welke zijn de meest deltreffende cmmunicatiemiddelen?;...) De ntwikkelingen langs de kant van het wetenschappelijke nderzek naar de eclgische impact van de mgeving vlgen en samenvatten m de gezinnen van infrmatie te kunnen vrzien, die gebaseerd is p wetenschappelijke gegevens en bewijzen Bewustmaken en vertuigen De cnsumenten bewustmaken van het belang en de gevlgen van het huidige mdel van vedingssysteem; De cnsumenten de beginselen en karakteristieken van duurzame veding bijbrengen, alsk de plssingen die vandaag al tegankelijk zijn en die welke dat mrgen zullen zijn - met inbegrip van hun gevlgen - met name p gezndheidsvlak; Specifiek het vrrdeel de wereld uit helpen, dat kwaliteitsvlle veding duur is; Samen cmmunicatiestrategieën uitwerken, die aangepast zijn aan de vrstellingen van de specifieke delgrepen, waarnder de meest kansarmen, met specifiek aandacht vr de aanpak p wijkniveau; Zin geven - evenementen van het type cllectieve degustaties (in de wijken) rganiseren / in het bijznder in verband met het tegengaan van vedselverspilling (kken met minder mi gende grenten,...); Het gede vrbeeld geven dr de vrbeeldrl te vervullen, die er vr de verheid is weggelegd; Dkters/diëtisten infrmeren met het g p hun rl als drgeefluik; Het cntact met de prducenten prmten; Actie ndernemen (p welke manier?) m cntraprductieve reclame te beperken.

3 De technische mgelijkheid bieden m te handelen De realisatie van praktische infrmatiedragers vrtzetten (adviezen, aankpgidsen, seizenskalenders,...) alsk werk blijven maken van hun sterke verspreiding via specifieke kanalen in functie van de begde delgrepen; De verkppunten met een 'duurzaam' aanbd (aan ruwe en verwerkte prducten) kenbaar maken/hulpmiddelen ntwikkelen van het cartgrafische type per wijk/gemeente; Het herkennen van kwaliteitsprducten mgelijk maken (erkenningssystemen 'Brussels prduct'); Infrmeren ver de handelingen die men kan stellen m vedselverspilling te vrkmen: de etiketten lezen/kken met restjes/bewaren,...; De cmpetenties vergrten, met name van kansarmen en jngeren, p het vlak van kken/diëtiek: kklessen, recepten in de vedselhulpmanden/sciale kruideniers,... (gemakkelijk, geznd, lekker en gedkp kken); een netwerk van vrijwilligers/ambassadeurs/chef-kks f eender welke andere structuur vr de verspreiding van infrmatie ntwikkelen, die zich dicht bij de burger bevindt en die cnsumenten als actren van verandering beschuwt, die hun mgeving sensibiliseren; de lkale actren/actren p wijkniveau ndersteunen bij het uitwerken van educatieve prcessen rnd duurzame veding die hun pijlen specifiek p de eigen delgrep richten dr daarbij te vertrekken vanuit de cultuur van de deelnemers, hun kennis, hun knwhw en hun lkale cntext, bv. m activiteiten van het type duurzame kklessen te rganiseren; Opleidingen rnd het werk als vrmingswerker/pleider inzake duurzame veding blijven geven; De structurele belemmeringen wegnemen Zie k aanbd - tegankelijk vr iedereen (kstprijs, nabijheid, herkenning) De ntwikkeling van gedeelde, uitgeruste wijkkeukens ndersteunen (gemak, gezelligheid); De ntwikkeling van ntwerpen bevrderen, die aanzetten tt duurzame veding en dat met name in verband met het vrkmen van verspilling (type van bewaarmeubel,...) De vergang van wrd naar daad ndersteunen 'Uitdagingen'/verbintenissen/wedstrijden (van het type Dnderdag Veggiedag) vrstellen; Lkale prjecten ndersteunen (vlgens een nader te preciseren mdel - van het type samenwerkingsprjecten,...); Samenwerkingsprjecten ndersteunen - gedeelde keukens, uitwisselingen tussen particulieren / gezelligheid / sciale band,...; Iedereen tegang bezrgen tt duurzamere veding; Recuperatie van nverkchte prducten - sciale kruideniers, sciale restaurants,...; De gezinnen hulpmiddelen van het 'lbby'-type aanreiken m het aanbd te den evlueren Cnslideren Gede gedragingen belnen / verankeren.

4 1.2. Klanten van cllectieve f andere restaurants de mgelijkheid bieden m de vrkeur te geven aan duurzame veding (Specifieke elementen bvenp de algemene bewustmaking van de gezinnen) Bewustmaken en vertuigen Specifieke bewustmakingsacties lanceren in verband met de vraag van restaurantklanten (bv. geen tmaten eten, alternatieven aanvaarden); Activiteiten/ntdekkingen van het type 'Pref Brussel' ndersteunen De technische mgelijkheid bieden m te handelen Lijsten van duurzame hrecazaken ter beschikking stellen; Klanten in staat stellen m het aanbd te herkennen (herkenningssysteem); Klanten erte aanzetten m een Restrestje te vragen (vreger'dggy bag' genemd) Het schlpubliek de mgelijkheid bieden m duurzame veding te prmten Bewustmaken en vertuigen De educatieve teams pleiden (mdules in de verplichte bijschlingen vr leerkrachten pnemen, pedaggische studiedagen vr de directies vrzien, infrmatie verstrekken in het kader van de initiële pleiding tt leerkracht); Vr schlen bestemde, in het g springende campagnes van het type 'GdPlanet Actins', veggiedag ('Dnderdag Veggiedag') ndersteunen/uitwerken; Opgedane ervaringen delen via het 'Bubble-netwerk'; De uders betrekken via een ntbijt/feestelijke & duurzame maaltijden De technische mgelijkheid bieden m te handelen Op pedaggisch niveau: Een educatief aanbd ter beschikking van de leerkrachten stellen, dat aanspreekt: dr het leggen van verbanden met nderwerpen die de leerkrachten en leerlingen aanbelangen: zwaarlijvigheid, smaakeducatie, gezndheid, ntdekking van andere culturen, van andere berepen, wetenschapslessen; en dat hen telaat m: duurzame veding p te nemen in hun schlprgramma; verbanden te leggen met andere maatschappelijke uitdagingen; Op het vlak van kantinebeheer: Duidelijke infrmatie ver de bestaande hulpmiddelen ter beschikking stellen m het vedingsaanbd en het beheer ervan p schl te verbeteren (schlfacilitatr die de eerste adviezen geeft en die de weg wijst naar specifieke steunmaatregelen van gemeenten, netwerken, labels); De mkadering van het label 'duurzame kantine' ter beschikking van de schlen stellen.

5 De structurele belemmeringen wegnemen Op pedaggisch niveau: De diverse vrmen van samenwerking met de Vlaamse en de Franse Gemeenschap vrtzetten met het g p de pname van Milieu-educatie (ME) in de schlprgramma's; Lbbyen m ME p te nemen in de nieuwe prgramma's van de initiële pleiding tt leerkracht; Een sterk beleid laten veren dr de Inrichtende Machten (per net) met betrekking tt het aanbd aan duurzame veding in de schlen De vergang van wrd naar daad ndersteunen De schlen begeleiden m plssingen rnd duurzame veding te implementeren: schlprjecten; Ondersteuning vrstellen vr de ntwikkeling van mestuinen als pedaggische hulpmiddelen; De rganisatie van kklessen (bv. met prducten uit de mestuin) in de schlen ndersteunen; De steun aan het prgramma 'Grenten en fruit p schl' - duurzame versie vrtzetten; De Inrichtende Machten en de netten betrekken bij de maatregelen die er geïmplementeerd meten wrden p dit niveau van beslissingsbevegdheid Cnslideren Het labelingprject 'duurzame refter' en 'ecschl' verder uitwerken; Acties ndernemen m duurzame veding in de prjecten van de nderwijsinstellingen p te nemen; 1.4. De verheidsaankpers de mgelijkheid bieden m duurzame veding te bevrderen De technische mgelijkheid bieden m te handelen De ntwikkeling en verspreiding van het typebestek vrtzetten; De pleidingen/de helpdesk/het uitwisselingsnetwerk vr verheidsaankpers van vedselprducten &-diensten en vr beheerders van penbare kantines vrtzetten; De duurzame prducenten/distributeurs kenbaar maken; Het dr het Waalse Gewest ntwikkelde platfrm LeClicLcal bij de Brusselse verheidsaankpers prmten; De structurele belemmeringen wegnemen Te bekijken met het federale niveau: Drempel bij de nderhandelingsprcedures m vrrang te geven aan lkale prducten; Aankpcentrales ntwikkelen De vergang van wrd naar daad ndersteunen Vr Brussel becijferde delstellingen pleggen inzake % bilgische, (lkaal geprduceerde), vegetarische, seizensprducten, enz.

6 Cnslideren Aanspren tt deelname aan het erkenningsprces; De 'psitieve resultaten' verspreiden van duurzame verheidspdrachten van penbare instanties die bij verheidspdrachten betrkken zijn (aankpers laten getuigen, inffiches pstellen,...). SD.2. Het Aanbd aan Duurzame veding ntwikkelen - de aanzet geven tt het maken van de verstap qua aanbd Strategische delstelling nr. 2 die het aanbd aan duurzame veding wil ntwikkelen, met inbegrip van een herlkalisering van de activiteiten, zal zich tespitsen p de inver, de verwerkingsketen en de verkp van vedingswaren en -bereidingen, inclusief restauratie (verdeler, verwerker, verkper), en zal erp tezien dat dit aanbd vr iedereen tegankelijk is. De delstelling zal vr de ntwikkeling van de lkale ecnmie en de creatie van nieuwe banen helpen zrgen en zal haar pijlen eveneens p een vermindering van de eclgische impact van de vedingsmiddelensectr richten. De delstelling hudt zwel verband met de verstap van de traditinele sectr als met de kmst van nieuwe actren Het aanbd aan lkale, seizens- en bilgische prducten in de distributiesectr uitbreiden De kennis ntwikkelen De kapitalisering van de beschikbare gegevens ver de vedingssectr vrtzetten; De impact p het milieu van de verschillende distributiemdi bestuderen; Innvatieve distributiesystemen met een geringe impact benchmarken; Marktnderzek verrichten m de perceptie en mening van de cnsumenten te achterhalen met het g p de ntwikkeling van duurzame handelspraktijken (andere piniepeilingen uitveren,...); Bewustmaking de perceptieverandering begeleiden De gede praktijken van de handelszaken verspreiden en valriseren, die de aandacht vestigen p lkale/bilgische/seizensprducten; De handelaars bewustmaken van de milieu-uitdagingen en de belangrijke rl die er vr hen is weggelegd bij het veranderen van het gedrag van de cnsumenten; De infrmatie ver de evlutie van de vraag naar duurzame prducten nder de vertegenwrdigers van de prfessinals van de sectr verspreiden De structurele belemmeringen vr de ntwikkeling/vergang naar een duurzaam vedingsaanbd wegnemen De samenwerking tussen de actren van de supermarktketens en de lkale prducenten en de distributieactren van de krte circuits bevrderen m de distributielgistiek te ptimaliseren; Deltreffendere, talrijkere en beter aan de verschillende prfielen van de begde delgrepen aangepaste distributieplatfrmen ntwikkelen:

7 Vr de grtkeukens: te verspreiden/valriseren prject Lg4lc; Ondersteuning van de ntwikkeling van lgistieke plssingen met een geringe impact (zachte mbiliteit, ptimalisering van de bestaande technieken,...); De vedingsdistributie p markten ndersteunen ten verstaan van de grei van het aantal marktkramen met nn-fd prducten f niet-duurzame vedingsprducten: Plaatsen vrbehuden vr Belgische, Brusselse f bilgische prducenten? Het aanbd aan duurzame prducten in grthandelszaken en p de vregmarkt uitbreiden; Financiële steun verstrekken aan de ntwikkeling van nieuwe verkpstructuren (in de vrm van huur,...); Het LeClic-platfrm penstellen vr Brusselse prducenten en grthandelaars; De prducenten uit Brussel en de rand van Brussel in cntact brengen met de actren van de distributiesectr m de afzet van lkale prducten te bevrderen De verkpstructuren de technische mgelijkheid bieden m iets te ndernemen (pleiden/infrmeren) Hulpmiddelen (pleidingen/ publicaties) ntwikkelen m: de actren van de distributiesectr p te leiden rnd de beginselen van duurzame veding (FA 23); de actren van de aanbdzijde p te leiden rnd labelherkenning; een lijst p te stellen van de leveranciers van duurzame prducten die vr de detailhandel bestemd zijn; advies te geven ver marketing (in de kijker plaatsen van de prducten in de winkel m de verkp ervan aan te zwengelen, m de klant de impact ervan duidelijk te maken,...), cmmercieel beheer (bepalen van de marge) en HR (he het persneel pleiden,...); De verkpstructuren/grthandelaars leren, he ze p verheidspdrachten meten reageren; De OVERGANG van de bestaande structuren bevrderen Begeleiding/caching van de vergang van de huidige verkpstructuren: Helpdesk; Cachingdienst p maat m vervlgens ambassadeurs te wrden (via prjectprep?). Het ONTSTAAN van nieuwe structuren bevrderen Begeleiding bij het prichten van een vedingsgerelateerde nderneming: Specifieke caching; Opleiding/cllectieve wrkshp m de tls mee te geven; Ontwikkeling van hulpmiddelen (type businessmdel, checklist,...) De daad bij het wrd vegen/een duwtje in de rug geven Een verbintenishandvest (vgl. Bristl Gd fd) pstellen met cmmunicatiehulpmiddel 'ik engageer me'; Organisatie van een 'duurzame handel'-uitdaging: rganisatie van acties.

8 De gedragswijziging cnslideren De zichtbaarheid van de actren vergrten, die bij duurzame veding betrkken zijn: Een label creëren vr de handelszaken die actief zijn p het vlak van duurzame veding; Cmmuniceren ver handelszaken die bij duurzame veding betrkken zijn (vgl. catalg van de grene handelszaken) Het aanbd aan duurzame veding in de verwerkingssectr ntwikkelen (vergang & creatie van nieuwe activiteiten) De kennis ntwikkelen Een benchmarking van de innvatieve businessmdellen verrichten, waarmee de duurzame prducten in de verwerkingssectr bevrderd kunnen wrden. De zektcht naar technlgieën aanwakkeren, waarmee de ruimte en het bedrijfspand intensief gebruikt kunnen wrden (cmpactere technlgieën, werken in de hgte,...); Het marktaandeelptentieel van de ntwikkeling van duurzame verwerkte prducten bestuderen (bjectiveren van de tename van de vraag naar duurzaam bereide maaltijden,...) Bewustmaking (veranderen van de perceptie) De verwerkingsbedrijven infrmeren ver de uitdagingen/gevlgen van duurzame veding en de rl die er daarbij vr hen is weggelegd; Meer cmmuniceren ver de Brusselse ndernemingen die in hun pzet slagen; Het imag verbeteren van de vedingssectr in Brussel die te lijden heeft nder een slechte reputatie; Het imag van de technische berepen pwaarderen; De actren van de verwerking bewustmaken van de stijging van de vraag van de Brusselaars naar duurzamere verwerkte prducten De structurele belemmeringen wegnemen Experimentele keukens (testen van recepten) inrichten met de mgelijkheid m vervlgens naar een cmmerciëler niveau ver te gaan (FA27); De werkgelegenheid in de sciale ecnmie bij de verwerkingsdiensten (financieel?) ndersteunen; Geïntegreerde ruimten creëren, waar er tegelijkertijd aan prductie, verwerking en verkp van duurzame veding gedaan wrdt; Creatie van kennispl van het type WagrALIM, Flanders'Fd; Een samenwerking met FEVIA en het FAVV frmaliseren?; De actren van de transfrmatie in cntact brengen met detailhandelaars vr het gebruik van de nverkchte prducten (+ cntact met de actren van de lgistiek en de detailsectr: m vlledige ketens te creëren); De actren van de transfrmatie in cntact brengen met de lkale prducenten m het aanbd aan lkaal verwerkte prducten te vergrten (+ cntact met de actren van de lgistiek en de detailsectr: m vlledige ketens te creëren);

9 De technische mgelijkheid bieden m te handelen (infrmeren/pleiden) De begrijpelijkheid van de FAVV-regels verbeteren + verspreiding van adviezen m duurzame prducten te bevrderen en tegelijkertijd de FAVV-regels na te leven (pstelling van een inffiche specifiek ver dit thema) Het ONTSTAAN van nieuwe actren stimuleren De pleidingscyclus vr ndernemers in de cateringsectr vrtzetten; Begeleiding ter vergemakkelijking van de uitwerking van een gepast businessmdel vr de activiteiten rnd de verwerking van duurzame prducten; De OVERGANG bij de bestaande actren bevrderen De prfessinals van de sectr meer infrmeren ver de hulp (innvatiecheques van Innviris,...) waarp ze recht hebben vr de ntwikkeling van nieuwe verwerkingstechnlgieën. Infrmeren en pleiden ver de beginselen van duurzame veding met praktisch advies De gedragswijziging cnslideren De zichtbaarheid van de verwerkingsactren vergrten, die bij duurzame veding betrkken zijn: Label "verwerkt in Brussel". Alle kantines die vragende partij zijn vr prducten van het vierde en vijfde duurzame gamma in cntact brengen met "duurzame" verwerkers De vedselverspilling in de distributiesectr verminderen De kennis ntwikkelen Analyse van de business case in verband met de mpakking van nverkchte grenten in sepf sapmanden en smthies f pudding dr de handelszaken zelf (znder eerst te passeren langs de verwerkingssectr, met inaanmerkingneming van de effecten van cmmunicatie- /psitineringsacties rnd 'duurzame' handelszaken); De beschikbare gegevens ver de kstprijs van verspilling vr de ndernemingen en de kansen m te besparen dr het verminderen van de verspilling kapitaliseren (vermindering van de verspilling strmp- en strmafwaarts) (rekening hudend met de verschillende actren: supermarkten, kleine handelszaken, grthandel,...); De verschillende plssingen p het vlak van vrraadbeheer vr kleine en middelgrte winkels kapitaliseren en hun impact p de verspilling analyseren; De impact van verpakkingen p de vedselverspilling nderzeken (grte vs. kleine recipiënten)// de bestaande 'nafhankelijke' gegevens kapitaliseren ---; Jaarcijfers ver vedselverspilling in handelszaken verzamelen (m de verspilde heveelheden en de impact p het milieu te bjectiveren, de evlutie in kaart te brengen en de handelszaken bewust te maken van hun verspilling).

10 Bewustmaken vertuigen Objectivering van de vedselverspilling (+ impact p het milieu en impact in termen van ksten) en de cijfers verspreiden; Sensibilisering van het persneel van de winkels en de verkpers p de markten De structurele/wetgevingsbelemmeringen wegnemen Een nline platfrm creëren m de samenwerking te bevrderen tussen de handelszaken die met nverkchte prducten zitten en de verenigingen die eventueel geïnteresseerd zuden zijn in het afnemen van deze prducten; Een samenwerking met het FAVV frmaliseren en de hefbmen vr minder vedselverspilling identificeren (niet alleen in verband met vedselschenkingen, maar k met betrekking tt het beheer van vedingsmiddelen: bewaring, hergebruik,...); Een samenwerking met Cmes frmaliseren m de verspreiding van infrmatie te vergemakkelijken en de relevantie van de ntwikkelde hulpmiddelen valideren: een cntactpersn identificeren, die als 'vedselverspillingsverantwrdelijke' fungeert; (Op federaal niveau) wetgeving uitvaardigen, die maakt dat de btw p vedselschenkingen niet alleen vr vedselbanken en supermarktketens aftrekbaar is, zals dat nu het geval is, maar k vr kleine handelszaken De technische mgelijkheid bieden m te handelen Opleiding van het persneel van de distributiesectr rnd de prblematiek van vedselverspilling; De creatieve ideeën valriseren m de vedselverspilling bij de Brusselse handelszaken tegen te gaan (bv. Origin'O die kant-en-klare maaltijden bereidt); Een telichtingsbrchure ver de FAVV-regels in verband met vedselschenkingen uitwerken en verduidelijken wat mag van de FAVV + verspreiding van deze brchure; De verspreiding van infrmatie ver de minimale hudbaarheidsdatum nder handelaars, pdat ze er zich van bewust zuden zijn dat ze de prducten ng mgen verkpen, eenmaal deze datum verstreken is; De handelszaken ervan p de hgte brengen dat er niet langer Eurpese grttesrteringsnrmen vr grenten en fruit van kracht zijn (mdat veel zaken deze nrmen ng wel tepassen). OD. De gedragswijziging cnslideren De actren van de distributiesectr valriseren, die betrkken zijn bij de strijd tegen verspilling (handvest, cmmunicatie, visual, award,...) Duurzame veding vr iedereen tegankelijker maken; kstprijs, nabijheid, identificatie van het aanbd De kennis ntwikkelen Financiële beleidsmaatregelen benchmarken (waarnder fiscale maatregelen in verband met bilgische, lkale prducten,...).

11 Bewustmaken - vertuigen De beheerders van de sciale kruideniers erte aanspren m het aanbd aan duurzame prducten uit te breiden De structurele belemmeringen wegnemen // Kstprijs De vergang bij de sciale kruideniers en de vedselpakketten naar meer duurzaamheid ndersteunen; De ntwikkeling van duurzame sciale restaurants ndersteunen; Gezamenlijke aankpgrepen ndersteunen; (Op federaal niveau) btw? Belasting p junkfd? // Uitverbaarheid Nabijheid Vr meer inzamelpunten vr vedsel zrgen, bv. OCWM; Een duurzaam fastfdaanbd verzekeren (duurzame fd truck), met name in de mgeving van schlen! Gemak Vr een duurzaam aanbd aan verwerkte prducten zrgen; Structuren van cllectieve wijkkeukens ndersteunen. // Identificatie Samenwerken met het federale niveau rnd etikettering De mgelijkheid bieden m te handelen (infrmeren/pleiden) De handelaars helpen m de duurzame prducten van een zekere zichtbaarheid in de winkels te verzekeren; Zichtbaarheid van de winkels zelf: Label vr handelszaken; Zichtbaarheid van de prducten in de winkels: labels vr de prducten De daad bij het wrd vegen/een duwtje in de rug geven 'Duurzame' getruwheidskaartsystemen inveren; 'Duurzame' aankpbnnen verdelen; Degustaties vrstellen; Starterskits verspreiden Het aanbd aan duurzame veding in de hreca, de kantines, enz. uitbreiden (en de verspilling verminderen) De kennis ntwikkelen De karakteristieken van de vraag naar duurzame vedingsmiddelen in grtkeukens/hrecazaken evalueren.

12 Bewustmaken en vertuigen Vrbeeldprjecten uitwerken en er ruchtbaarheid aan geven - succesverhalen in de kijker plaatsen; De cijfers ver vedselverspilling vr grtkeukens/hrecazaken verspreiden en meer in het algemeen ver de vrdelen/de kstprijs van de verstap; De actren van de hrecasectr erte aanzetten m Restrestjes/een vegetarisch menu/maaltijden vr wie veel en wie weinig hnger heeft, aan te bieden De technische mgelijkheid bieden m te handelen Meer inzetten p cmmunicatie, zdat al nze tls en hulpmiddelen beter bekend geraken bij nze delgrep; Duurzame veding integreren in kkspleidingen en bijschlingen; Praktische tips verspreiden m de verspilling in de kantines en de hreca te verminderen en de meeste geschikte cmmunicatiekanalen vinden en identificeren; Specifieke cmmunicatietls ntwikkelen vr delgrepen die ng niet bereikt wrden (crèches, ziekenhuizen,...) De structurele belemmeringen wegnemen Aankpcentrales rganiseren; De aanbdzijde (lgistiek) sensibiliseren en ptimaliseren vr grtkeukens en hrecazaken (eventueel starten met een prjectprep vr leveranciers); De beurs 'Yur Chice' ndersteunen De vergang van wrd naar daad ndersteunen Het prject 'duurzame grtkeukens en hrecazaken' versterken: pleidingen, helpdesk en hulpmiddelen; De campagne Dnderdag Veggiedag blijven ndersteunen; Het prgramma Duurzame verheidspdrachten verderzetten; Meer inzetten p maaltijden in ziekenhuizen (grt aantal maaltijden in het Brussels Gewest, maar meilijke delgrep) en schlen, eventueel in samenwerking met PNNS vr het gezndheidsaspect; Opleidingen Duurzame aspecten van het vedingssysteem vr grtkeukens en hrecazaken rganiseren in samenwerking met Hreca Frmatin Cnslideren Erkenningssysteem vr grtkeukens en hrecazaken lanceren en hierrnd cmmuniceren, zdat het interessant wrdt, vral vr de hrecazaken (eventueel met ambassadeurs werken) - Samenwerken met Grene Sleutel label vr htels; Samenwerking met PNNS vr pleidingen, hulpmiddelen, cmmunicatiemateriaal, vr de gezndheidsaspecten.

13 SD.3. De landbuw in en rnd de stad ntwikkelen Strategische delstelling nr. 3 wil van alle kansen gebruikmaken m de lkale, duurzame vedselprductie te ntwikkelen met het g p de cnsumptie ervan in Brussel, zij het dr burgers f bedrijven, rekening hudend met de stedelijke karakteristieken van het Gewest, en dat in sterke synergie met de stadsrand (andere gewesten). Daarbij is het zaak m het niet-gebruik van pesticiden te prmten f anders minstens tch een ratineel gebruik van dergelijke prducten (zie het Pesticidenplan) en een landbuw met weinig prductiemiddelen aan te prijzen. De stadslandbuw in Brussel met een prfessinele landbuw met ecnmische delstellingen (werkgelegenheid) en een private, recreatieve landbuw met nder meer sciale delstellingen met elkaar kunnen verzenen (multifunctinaliteit met het g p rendabiliteit). 3.1 De cmmerciële landbuw in en rnd de stad ntwikkelen De kennis ntwikkelen Vanuit strategisch standpunt het haalbare technisch-ecnmische ptentieel p het vlak van duurzame vedselprductie in het Brussels Hfdstedelijk Gewest identificeren: kan een dergelijke prductie het anekdtische niveau verstijgen? met/znder multifunctinaliteit? Onderzek en innvatie ndersteunen Bewustmaken en vertuigen De Brusselse ecnmische sectr stimuleren m duurzame veding in Brussel te prduceren; - De traditinele actren in kennis stellen van de gevlgen van het huidige mdel/de alternatieven,...; - Nieuwe, ptentiële actren mtiveren; Elke 2 jaar een infrmatieactiviteit van het type sympsium rganiseren; Tnaangevende vrbeeldprjecten naar vren schuiven, met inbegrip van innvatieve prducties, in het bijznder p het vlak van de rendabiliteit De beschikbaarheid van de prductiesites verzekeren Een databank van ptentiële grnden up-t-date huden (nbebuwd, met nderscheid tussen verschillende bestemmingen qua ruimtelijke rdening (landbuwgrnd, grene ruimte,...), huidig gebruik vr landbuw, beschikbaar met hg ptentieel, vlgens type eigenaar (publiek, privé)); In de stad; In de stadsrand; Inventaris van mgelijke bvengrndse sites; De huidige landbuwgrnden bewaren; De publieke en private actren begeleiden en hen mtiveren m grnden ter beschikking te stellen;

14 Structuur vr het centraliseren van de (te ndersteunen) vraag - prcedure vr het tewijzen van de grnden, het ndersteunen van de prjecthuders,... Duidelijke criteria via het expertise- /referentiecentrum; De publieke actren begeleiden en hen mtiveren m grnden ter beschikking te stellen (T en vue ntwikkelt expertise en hulpmiddelen hiervr); De pachtvereenkmst aanpassen aan een stadslandbuw; Invering van een vrkprecht vr landbuwgrnden en grnden die eventueel in aanmerking kmen m er aan stadslandbuw te den; Cmmunicatie naar het publiek te: T en vue /landgenten(rfl): Brusselse cöperatieleden m bij te dragen tt de aankp van grnden (in WG, RFI) Ondersteuning en begeleiding van de actren van de stadslandbuw Een expertise-/referentiecentrum inzake stadslandbuw ntwikkelen; Een installatiegids pstellen; Steun aan de (bestaande en nieuwe) landbuwers; Aangepaste, delgerichte en duidelijk gedefinieerde steun met naleving van de randvrwaarden; Technische ndersteuning: adviezen, begeleiding; Opleidingen; Terbeschikkingstelling van testruimten Samenbrengen van de Brusselse landbuwactren in een netwerk Inventarisering en diagnse van de bedrijven en verenigingen die actief zijn p het vlak van de prfessinele stadslandbuw; Identificatie van de sterke en de zwakke punten van de bestaande actren met betrekking tt hun vermgen m hun samenwerking te versterken (netwerk/synergie) teneinde vr een hefbmeffect te zrgen vr de ntwikkeling van de stadslandbuw; Cöperatieve verenigingen aanmedigen; (Bestaande, nieuwe en tekmstige) Brusselse landbuwactren samenbrengen in een netwerk vanuit een ptiek van netwerkvrming met alle actren van de lkale waardeketen Intergewestelijke samenwerking - samenbrengen in een netwerk van de intergewestelijke actren Zwel p bestuurs- als p plitiek niveau gesprekken tussen het Vlaams en het Brussels Gewest rganiseren - streven naar akkrden waar beide Gewesten wel bij varen; Tegang tt grnd: nagaan p welke manier niet-gebruikte grnden in de Brusselse rand dr Brusselse prducenten gebruikt kunnen wrden; Prductie: een deel van de prductie in de stadsrand vr een Brussels publiek vrbehuden; Werkgelegenheid: Terbeschikkingstelling van Brusselse gekwalificeerde arbeidskrachten aan Vlaamse prducenten; Caching van de Vlaamse prducenten in verband met bepaalde culturen in Brussel; Markt: de Vlaamse prducenten laten kennismaken met Brussel als afzetmarkt;

15 Lgistiek: maatregelen treffen m de tegang van de Vlaamse prducenten tt Brussel te verbeteren; Intergewestelijk netwerk ter ndersteuning van de stadslandbuw: vr intergewestelijke peratren zrgen (+ zie Gvernance) Ontwikkelen van een innvatieve landbuw die is aangepast aan de stad (p kleine grnden bvengrnds) Prductie in de bdem (kleine ppervlakken): Businessmdellen, ppervlaktedrempels en andere minimale indicatren ter verzekering van de levensvatbaarheid van een explitatie en niet-gekwalificeerde tewerkstelling; Landbuwprductiemdellen ntwikkelen, die rendabel zijn p kleine ppervlakken in ecnmisch, sciaal en milieupzicht; Innvatieve prductieprcessen inveren (hulpbrnnen, diversiteit, techniek, circulaire ecnmie) vr de prductie van gevarieerde prducten; Specifieke businessmdellen vr de innvatieve prducties ntwikkelen; Bvengrndse prductie: Inventarisering van de technieken en cntexten (p dak, in bak, hydrcultuur,...), cntrle van het reële milieubelang van de technieken; Beschikbare ppervlakken/sites; Indicatren van de technische en ecnmische levensvatbaarheid; Businessmdellen, Prmten van de stadslandbuw en haar prducten Een Brussels label inveren en kenbaar maken - De Brusselse prductie en de verwerkte prducten valriseren en zichtbaarder maken - uitwerken van brchures, gidsen, applicaties; Een dag van de stadslandbuw rganiseren, waarp de schijnwerpers p de stadslandbuwers gericht zijn; Reclamehulpmiddelen vr de prducenten vrzien; De prducenten adviseren bij het zeken naar een verkppunt (verkp p de berderij, plaatselijke bilgische markt,...) en distributiecircuit; Cmmuniceren ver de Brusselse wetgeving p het vlak van stadslandbuw; Een psitief beeld schetsen van landbuw, haar bedrijven en haar vrdelen; Het werk dat landbuwers den, in de kijker plaatsen en waarderen en hun psitief imag ntwikkelen; De aandacht vestigen p de rl van de landbuw en de landbuwprducten p het vlak van duurzame ntwikkeling alsk p hun functie in sciaal, cultureel, ecnmisch, milieu- en gezndheidspzicht.

16 3.2 De landbuw in en rnd de stad ntwikkelen - prductie vr eigen beheften Delstelling: De burgers individueel (tuin, balkn, dak,...) f cllectief met een sterk sciaal aspect (DW-cntract, cllectieve GR-percelen, gemeentelijke grnden,...) de mgelijkheid geven m aan duurzame vedselprductie te den (grenten, fruit, kleinschalige veeteelt, bijenkrven,...) Bewustmaken en vertuigen Open activiteiten van het type mestuin/bmgaard/... rganiseren; Overtuigende f pedaggische prjecten uitwerken; Feestelijke prductie-/prefactiviteiten uitwerken (van het type eetbaar park); De vrbeeldrl van de verheid verzekeren - aanplanting van grte en kleine fruitbmen in penbare/privéruimten; Infrmeren ver de vrdelen/kwaliteiten van zelf geteelde prducten: geruststellen ver de kwaliteit De technische mgelijkheid bieden m te handelen De kweek-/teelttechnieken verspreiden in de stedelijke cntext van braakligging, vervuiling, mineralisering van ppervlakken, beperkte beznning,...;(inclusief: schimmelvrming? insecten?); Vr de bevlking bestemde pleidingen rganiseren; Vr aangepaste specifieke infrmatie ver bestuivende insecten en bestuivingsmstandigheden zrgen; Mestuininfrastructuren die de bestuiving bevrderen De structurele belemmeringen wegnemen De bdemanalyses vergemakkelijken - zich vergewissen van de kwaliteit van de ter beschikking gestelde grnden; Een prgramma rnd het delen van tuinen lanceren; Een gepaste waaier aan sites vr niet-cmmerciële landbuwprductie aanbieden; vr individueel (gezinsmestuinen), cllectief (cllectieve mestuinen) en pedaggisch f therapeutisch gebruik => de meerwaarden benutten, bv. het leggen van nieuwe sciale cntacten, burgerzin,... in het geval van een cllectieve mestuin; Verplichting bij de vergunningen m ppervlakte vr te behuden aan cllectieve prductie vr eigen gebruik; Terbeschikkingstelling van ruimten vr gezins- en andere srten van mestuinen vr de burger: gemeentelijke grnden, grene ruimten,... => uitwerken van een grndbeleid en manieren m aan de ndige grnden te kmen ( => de plaats van de mestuinen in de publieke grene ruimten kaderen ten pzichte van de andere functies die deze grene ruimten meten vervullen); De eigenaars ervan vertuigen m ppervlakte ter beschikking te stellen vr de aanleg van mestuinen (braakliggende terreinen, daken,...), desnds tijdelijk.

17 De vergang van wrd naar daad ndersteunen De steun aan de ntwikkeling van een netwerk van meester-grentekwekers vrtzetten; De steun aan de ntwikkeling van cllectieve mestuinen vrtzetten (prjectprep); De verspreiding van zadenkits vrtzetten; Starten met het ndersteunen van kleinschalige veeteelt; Bijenteelt? Cnslideren Ontwikkelen van hulpmiddelen vr prductie-uitwisseling/netwerkvrming p lkaal niveau. SD.4 Transversale aspecten en uitvering 4.1 Gvernance Plaats maken vr de stedelijke veding en prductie dr het treffen van diverse gewestelijke beleidsmaatregelen; Openbare en private actren p het vlak van bevrrading en ndernemerschap p intergewestelijk niveau laten samenwerken (tegang tt de Brusselse markt, tegang tt de bendigde grnden); Zrgen vr synergie tussen de actren p het grndgebied m p die manier tt veerkrachtige plssingen te kmen; - Een cllectieve gvernance van het type 'Fd Plicy Cuncil' lanceren; Mechanismen intrduceren m van prefprjecten naar een gewestelijke verspreiding/veralgemening te gaan - vr meer slagkracht zrgen; De bestaande acties inventariseren - verzicht m aan te zetten tt synergie, samenwerking - k mapping per delpubliek; Evaluatiemaatregelen intrduceren: impactindicatren/screbrd; De samenwerkingen frmaliseren - verbintenis- & partnerschapshandvesten, bv. rnd verspilling, Een duurzamere vedingscultuur intrduceren De tegang tt infrmatie ver duurzame veding en stadslandbuw verzekeren via actie- en infrmatiesynergieën, via bestaande en innvatieve kanalen vr wat het thema duurzame veding betreft en specifiek p het vlak van jeugdeducatie; Een slgan, een verkepelend cncept creëren; De prjecten valriseren, in de kijker plaatsen, met name via vrbeeldcases; Een prtaalsite creëren; Erkenningsystemen creëren; De cmmunicatie aan het delpubliek aanpassen - in het bijznder in het geval van multiculturele en kansarme ppulaties en jngeren.