Voor leerkrachten uit het primair onderwijs. Museumles lijntrekkers en vlakkenvullers - groep 1-2

Transcriptie

1 Infrmatiebrief Vr leerkrachten uit het primair nderwijs. Museumles lijntrekkers en vlakkenvullers - grep 1-2 In deze les nderzeken de kinderen lijnen en vlakken. He trek ik een lijn? He vul ik een vlak? Onze reis lpt langs drie punten en drie lijnen en eindigt in een betekenisvlle vrm.

2 Wat kan ik verwachten? Lijntrekkers en vlakkenvullers bestaat uit drie nderdelen: 1. een intrductie en gezamenlijk beeldnderzek; 2. een beeldende verwerking en 3. een museumbezek Het bevragen van en betekenis geven aan kunst Intrductie en beeldnderzek In t Atelier van het museum beginnen we met een gezamenlijk nderzek aan de hand van lijnen, vlakken en filsfische vragen. De kleuters maken kennis met de Griekse denker Euclides die eerst de punten ntdekte en ze daarna tt een vlak verbnd. Welke truc is daarvr ndig? Kleuters huden van verhalen en ntdekkingen. Welke vrmen en verhalen ntdek jij in de vlakken? Onze museumdcenten verkennen samen met de kinderen (en begeleiders) de begrippen lijn en vlak vanuit wiskundig, taalkundig en beeldend perspectief. Kan je vlakken maken znder punten en lijnen? He verschillen punten, lijnen en vlakken van elkaar? Beeldend nderzek Na het beeldnderzek en het maken van de punt, lijn, vlak vrstelling gaan de kinderen hun verse kennis en nderzeksvraag p echte kunstwerken prjecteren. De museumzalen herbergen veel kunstwerken. De klas wrdt in tweeën gedeeld en gaat nder begeleiding van museumdcenten en begeleiders van schl p nderzek uit. Elk kunstwerk wrdt vanuit de begrippen punt, lijn en vlak bekeken. In t Atelier creëren de kinderen hun eigen punt, lijn, vlak vrstelling. Ze zetten willekeurig punten p een vel papier. Die punten verbinden ze met een drlpende lijn. Het vlak dat daarbij ntstaat gaan ze nderzeken p herkenbaarheid. Wat zie ik erin? Wat stelt het vr? Ze ervaren dat een vrstelling samengesteld is uit punten lijnen en vlakken en gebruiken hun fantasie m betekenis te geven aan hun vrstelling. Na deze efening in kunst, is het tijd vr het zelfstandige werk. De kinderen wrden ver het aantal begeleiders verdeeld en mgen nder begeleiding zelf dr de tentnstelling lpen m een kunstwerk bij hun eigen vrstelling uit te kiezen. Welk beeld past het best bij mijn werk? Waarm? Je kunt ze linken aan de lijnen, vlakken, kleuren f vrstelling. De kinderen leggen hun eigen werk bij het kunstwerk neer. We bespreken de cmbinaties. Wat is hetzelfde? Wat is anders? Maar k: ziet er iemand een betere match?

3 Daarnaast werken we aan vergelijken en verwrden, wrdt denken zichtbaar en hrbaar gemaakt en krijgen leerlingen inzicht dr te den. Reken- en taalnderwijs kmt p een vanzelfsprekende manier aan bd. DUUR 1,5 UUR Min PROGRAMMA Aanvang, welkm en intrductie in t Atelier Intrductie nderzek Lijntrekkers en Vlakkenvullers Punt, lijn vlaktekening maken in t Atelier Gezamenlijk bevragen en betekenis geven aan kunst in het museum Punt, lijn, vlak beeldend nderzek p zaal Nabespreken & afsluiten Del & nderzeksvraag In deze les nderzeken de kinderen de begrippen punt, lijn en vlak. Fundamenteel begrip en inzicht hierin is van grt belang vr het kunnen werken met meetkundige begrippen. Kerndelen Dit prgramma draagt bij aan het behalen van: Kerndel 1: De leerlingen leren infrmatie te verwerven uit gesprken taal. Ze leren tevens die infrmatie, mndeling f schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Kerndel 2: De leerlingen leren zich naar vrm en inhud uit te drukken bij het geven en vragen van infrmatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. Kerndel 3: De leerlingen leren infrmatie te berdelen in discussies en in een gesprek dat infrmatief f piniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren. Kerndel 12: De leerlingen verwerven een adequate wrdenschat en strategieën vr het begrijpen van vr hen nbekende wrden. Onder wrdenschat vallen k begrippen die het leerlingen mgelijk maken ver taal te denken en te spreken. Kerndel 23: De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken. Kerndel 26: De leerlingen leren structuur en samenhang van aantallen, gehele getallen, kmmagetallen, breuken, prcenten en verhudingen p hfdlijnen te drzien en er in praktische situaties mee te rekenen. Kerndel 33: De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zals bij tijd, geld, lengte, mtrek, ppervlakte, inhud, gewicht, snelheid en temperatuur Leerdel 37: Leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect vr algemeen aanvaarde waarden en nrmen. Kerndel 54: de leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, m er gevelens en ervaringen mee uit te drukken en m er mee te cmmuniceren Kerndel 55: De leerlingen leren p eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Kerndel 56: De leerlingen verwerven enige kennis ver en krijgen waardering vr aspecten van cultureel erfged.

4 Bijznderheden en randvrwaarden Om het beste uit de museumles te halen vragen wij leerkrachten en andere begeleiders rekening te huden met de vlgende aandachtspunten: - Bereid leerlingen met deze infrmatie vr p het prgramma en maak ze bekend met de huisregels in het museum. - Het is prettig als je de klas vraf vast in twee grepen verdeelt. - Bij het prject zijn imaal twee leerkrachten/begeleiders van schl aanwezig. - Vr het zelfstandig museumbezek hebben we 1 begeleider per 4/5 leerlingen ndig. Instrueer de extra uders/verzrgers ver hun rl. Zij begeleiden de kinderen bij het deel van de les waar ze zelfstandig p zek gaan naar punten. Elke begeleider is verantwrdelijk vr het bij elkaar huden van zijn/haar grepje. - De leerkracht handhaaft de rde en assisteert waar ndig, maar hudt zich niet actief bezig met de verdracht van de lesinhud. - In t Atelier werken we met verfschrtjes, tch is het niet uit te sluiten dat leerlingen vies wrden. Huisregels - Kijk met je gen. Raak de kunstwerken niet aan. Ze zijn kwetsbaar en meestal enig in hun srt. - Grte tassen, rugzakken en paraplu s kun je pbergen in de kluisjes en nderwijskarren. - In de museumzalen hef je niet stil te zijn. Wel vinden we het fijn als je rekening hudt met en respect hebt vr de andere bezekers. ( Spreken is zwijgen, zilver is gud, zei de kunstenaars Daan van Glden.) - Ftgraferen mag, maar znder flits. - Er is videbewaking aanwezig. Onze beveiliger achter de mnitren vindt het leuk als je even zwaait. - Een mbiele telefn gebruiken mag k, maar liever niet m te bellen. Dat kan andere bezekers stren. - In cmbinatie met een nderwijsprgramma en in verleg met de afdeling nderwijs en educatie kun je met je klas in t Atelier een eigen pauzehap eten. - De begeleidende leerkracht is altijd verantwrdelijk vr het handhaven van de rde en de gedragsregels vr zijn f haar grep. Tips en trucs ter vrbereiding 1. Je kunt heel praktisch aan de slag met lijnen en vlakken. Geef de kinderen een liniaal en ptld laat ze strepen trekken. Laat je de lijnen verlappen? Waar ntstaat er een vlak? Heveel lijnen heb je ndig m een vlak te maken? Tel maar. Heb je een vlak gemaakt? Welke kleur hrt daar vr ju bij? Kleur de vlakken in. Heveel vlakken krijg jij p papier? 2. Deze museumles buwt vrt p de museumles punten pakken. Hebben de kinderen deze museumles ng niet gehad? Geen punt! Je kunt p schl k heel ged in gesprek gaan ver wat een punt is f kan zijn. Ga maar eens p zek naar punten in je klas. Zijn ze grt f klein? Hard f zacht? Als je ged kijkt zie je ze veral! Tip ter verwerking Je kunt de punt, lijn, vlak- tekeningen p schl naast elkaar leggen en nabespreken. He heb je het aangepakt? Ben je z maar ergens begnnen? Maakt het uit waar je begint? Heveel punten heb je gebruikt? He heb je de punten verbnden? Als je dezelfde punten pnieuw p het blad zet en p een andere manier met lijnen verbindt, kan er dan k een andere vrstelling uit kmen? Prbeer het maar! Je kunt k zelf een aantal punten p het digibrd zetten en 1 vr 1 aan de kinderen uit de klas vragen waar de vlgende lijn naarte met. Z maak je samen een nieuwe punt, lijn, vlak tekening! (wij zijn benieuwd naar het resultaat, stuur je ft p naar inf@stedelijkmuseumschiedam.nl ) Halen & Brengen gratis leerkrachtsessies Elke eerste wensdag van de maand rganiseert het museum een leerkrachtsessie rndm één van de nderwijsprjecten f een thema. Wlf Brinkman f een andere (museum)prfessinal vedt je met nieuwe ideeën en je wisselt zelf k actief ideeën uit. Kijk vr de eerstvlgende sessie p: rwijs/vlwassenen En/f meld je aan p de mailinglijst. Wees welkm en ntmet de ander via kunst!

5 Samen werken aan cultuurnderwijs Dit prgramma kmt vrt uit een samenwerking tussen het Stedelijk Museum Schiedam, kunstenaar en dcent Wlf Brinkman en basisschl De Taaltuin en De Singel. Alle partners hebben hun eigen expertise ingezet en uitgewisseld m elkaar te versterken. Deze les is nderdeel van een vakverstijgende lessenreeks vr het primair nderwijs die zwel (zelfstandig) p schlen als in het museum gegeven kan wrden. Het museumprgramma is ervaringsgericht en bevat zwel infrmatieve, receptieve, reflectieve als actieve cmpnenten. Z wrden kinderen p verschillende kennis- en ervaringsniveaus gestimuleerd en kunnen ze al hun talenten benutten. Onze museumlessen wrden zwel dr Wlf Brinkman als dr hem getrainde museumdcenten gegeven. De Wlf Brinkman methde Stedelijk Museum Schiedam Ontdek jezelf, ntmet de ander Het Stedelijk Museum Schiedam is een plek van verwndering, waar je creativiteit én je denken wrdt geved, waar je leert kijken en vragen leert stellen. Het museum wil graag een plek zijn waar leerlingen, vral uit Schiedam, zich thuis velen. Het Stedelijk Museum Schiedam biedt educatieve prgramma's met rndleidingen en wrkshps vr het primair nderwijs. Met ns aanbd willen we leerlingen niet alleen vertruwd maken met het museum, de Nederlandse beeldende kunst vanaf 1945 en de geschiedenis van Schiedam, maar k een bijdrage leveren aan beter nderwijs. We lichten het aanbd graag te, het liefst tijdens een bezek p schl. We kunnen je dan beter infrmeren en de inhud van nze wrkshps en rndleidingen afstemmen p jullie wensen t Atelier/wrkshps Nieuwsgierigheid en nderzek zijn de twee belangrijkste drijfveren in het werk van beeldend kunstenaar Wlf Brinkman. Zijn werk beperkt zich dan k niet alleen tt verbeelden. Hij betrekt alle gebieden die zijn interesse hebben. Of zals Wlf het mschrijft: Rekenen + Taal = Kunst. Een prima instelling m kinderen te betrekken bij kunst en hen gaandeweg k ver een hele hp andere nderwerpen iets te leren. De aanpak van Wlf Brinkman kenmerkt zich dr het scheppen van ruimte vr kinderen m zelf met heel eenvudige middelen te leren nderzeken en hun ntdekkingen met elkaar te delen. We zijn zelf k steeds p zek naar cntext en eenvudige buwstenen m aan de kinderen mee te geven. Daarmee helpen we ze m betekenis te geven aan de wereld m hun heen en deze tegelijkertijd steeds pnieuw te bevragen. Veel prgramma's zijn een cmbinatie van een rndleiding en een wrkshp in t Atelier, nze wrkshpruimte. Je kan er k vr kiezen m alleen de rndleiding te beken. In het Stedelijk Museum Schiedam ntdek en ntmet je dr mderne en hedendaagse kunst en geschiedenis het nbekende. Bekijk ns aanbd p: Vr meer infrmatie kunt u cntact pnemen met: Liesbeth Slats, cördinatr educatie en nderwijs liesbeth@stedelijkmuseumschiedam.nl Vr infrmatie ver planningen en bekingen kunt u cntact pnemen met nze planner p inf@stedelijkmuseumschiedam.nl f Stedelijk Museum Schiedam, 2019

6 Lijntrekkers en Vlakkenvullers* Eerste Hulp bij Zelfstandig Kijken Grep 1-2 *Hand-ut uders/begeleiders In deze les nderzeken de kinderen de begrippen punt, lijn en vlak He trek ik een lijn? He vul ik een vlak? Onze reis lpt langs drie punten en drie lijnen en eindigt in een betekenisvlle vrm. Als begeleider ben je verantwrdelijk vr je grepje kinderen. Maar je bent vral medentdekker! Laat je verrassen en geef het gede vrbeeld. Kijk, bevraag en geef samen betekenis aan de beelden. Hu je grepje bij mekaar en heb respect vr elkaar. Opdracht p zaal Daag de leerlingen uit m p zek te gaan naar een kunstwerk dat bij hun eigen tekening past. Vragen die je zu kunnen stellen: Welke kleuren hren er bij juw beeld? Zie je dezelfde lijnen? Zijn ze dik f juist dun? Welke vrmen hebben de vlakken? Wat stelt het vr? Kijk k naar de keuze die de andere kinderen in je grepje maken, vind jij dit ged passen? Waarm? Weet je ng een beter passend kunstwerk? Als je deze efening zelf meedet, zul je merken dat je de kinderen ged kunt helpen en k zelf ng wat ntdekt. Veel plezier!

7 Lijntrekkers en Vlakkenvullers leerlingwerkblad grep 1-2 In deze les nderzeken de kinderen de begrippen punt, lijn en vlak He trek ik een lijn? He vul ik een vlak? Onze reis lpt langs drie punten en drie lijnen en eindigt in een betekenisvlle vrm. Opdracht p zaal Zek (samen) een kunstwerk uit dat bij juw tekening past. Welke kleuren hren er bij juw beeld? Zie je dezelfde lijnen? Zijn ze dik f juist dun? Welke vrmen hebben de vlakken? Wat stelt het vr? Tip vr thuis / p schl Je hebt vandaag van punten en lijnen vlakken gemaakt. Het werd zelfs een echt kunstwerk. Kun je met dezelfde punten k een heel ander kunstwerk maken? Trek de punten uit je tekening ver en verbind de lijnen p een andere manier. Wij zijn benieuwd naar wat je dan ziet! Veel plezier!