Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs

Transcriptie

1 Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Gebakken Lucht Piero Manzoni Merda d artista no. 58, 1961 blikje, etiket 4,8 x 64 cm Fondazione Piero Manzoni, Milaan Museumles bij de tentoonstelling Manzoni in Holland In deze museumles maken leerlingen kennis met het werk van de Italiaanse kunstenaar Piero Manzoni die wereldberoemd werd met het inblikken van zijn eigen poep.

2 Manzoni in Holland Deze museumles bestaat uit twee onderdelen. Het 1 e onderdeel is bezoek aan de tentoonstelling Manzoni in Holland. Het tweede onderdeel is een verwerkingsopdracht in het atelier. DUUR 1,5 UUR PROGRAMMA Aanvang, welkom Manzoni ( ) was een man vol ideeën, een vrije geest met dadendrang. Met zijn eigenzinnige en vernieuwende kunst ging hij voorbij de grenzen van het standaard kunstenaarschap. Zijn schilderijen waren anders dan anders en brachten kunstenaars op nieuwe ideeën. Elk voorwerp of zelfs het denken over kunst kun je volgens hem zien als kunstwerk. Zo maakte hij smal toelopende kistjes, plakte er voetafdrukken op en nodigde bezoekers uit om er op plaats te nemen. Wat zou jij doen op zo n magisch kunstzinnige sokkel? Je staat er niet alleen als jezelf, maar je wordt ook gelijk een levend beeldhouwwerk. Ook na Manzoni s dood treden kunstenaars in zijn voetsporen. Een nieuwe generatie maakt kunst van adem, vliegtuigsporen en pindakaas en stelt daarmee net als Manzoni de vraag wat kunst is of kan zijn. Manzoni in Holland toont ook de pindakaasvloer van Wim T. Schippers uit Bezoek aan de tentoonstelling Manzoni in Holland Verwerkingsopdracht in het Atelier Nabespreken & afsluiten In het atelier experimenteren de leerlingen met verschillend materialen. Ze gaan zelf werken maken zonder kleur, vorm of voorstelling in de stijl van Manzoni. Hij noemde deze schilderijen Achromes.

3 Doel & onderzoeksvraag De tentoonstelling Manzoni in Holland roept veel vragen op. Voor Manzoni kan alles kunst zijn, als je er als kijker maar bereid bent er zo naar te kijken. Kunst is volgens Manzoni een idee of een mentaliteit, dat het vermogen heeft om ons opnieuw met verwondering naar de wereld te laten kijken. Niet langer is het een verheven iets, maar eerder een ervaring of beleving die door een kunstenaar wordt aangeboden. Wat is kunst? Wat kan kunst zijn? De wortels voor de conceptuele kunst worden gelegd. Er ontstaat een kunst die niet langer een voorwerp is, maar een idee. Manzoni is een wegbereider voor de conceptuele kunst. De rol van het publiek verandert daarmee aanzienlijk. In samenwerking met het publiek krijgt een kunstwerk vorm. Door op een sokkel te staan word je een kunstwerk. Het programma levert een bijdrage aan het behalen van de volgende kerndoelen: Kerndoel VO 48: De leerling leert door het gebruik van elementaire vaardigheden de zeggingskracht van verschillende kunstzinnige disciplines te onderzoeken en toe te passen om eigen gevoelens uit te drukken, ervaringen vast te leggen, verbeelding vorm te geven en communicatie te bewerkstelligen Kerndoel VO 49: De leerling leert eigen kunstzinnig werk, alleen of als deelnemer in een groep, aan derden te presenteren Kerndoel VO 50: De leerling leert op basis van enige achtergrondkennis te kijken naar beeldende kunst, te luisteren naar muziek en te kijken en luisteren naar theater-, dans- of filmvoorstellingen Kerndoel VO 52: De leerling leert mondeling of schriftelijk te reflecteren op eigen werk en werk van anderen, waaronder dat van kunstenaars 21e eeuwse vaardigheden: o Sociale en culturele vaardigheden o Zelfregulering o Probleemoplossend vermogen o Kritisch denken o Creatief denken Tips ter voorbereiding Soms heb je als docent zelf ook de behoefte om het werk weer even goed te kunnen plaatsen in zijn tijd. Bekijk dit filmpje en vorm zelf je ideeën over Zero, Manzoni en zijn tijdgenoten. Daarnaast draag het programma o.a. bij aan competenties als het Creërend vermogen: o Receptief vermogen o Reflectief vermogen o Kijken naar cultuur (receptief) o Reflecteren op cultuur o Onderzoekend vermogen o Vermogen zich te presenteren o Vermogen tot zelfstandig werken o Communiceren

4 Tips ter verwerking Achrome wand De leerlingen hebben in t Atelier allemaal hun eigen Achrome gemaakt. Presenteer alle werken naast elkaar op jullie eigen Achrome wand. De kans is groot dat de werken nog nat waren tijdens de reflectie in het museum. Het kan zijn dat het opgedroogde werk er nu anders uit ziet. Wat is er in de tussentijd met het materiaal gebeurd? Waar zie je dat het materiaal zijn eigen leven is gaan leiden? Welke materialen had je gebruikt? Welke technieken? Wat zou je weer doen? Wat absoluut niet? Huisregels - Kijk met je ogen. Raak de kunstwerken niet aan. Ze zijn kwetsbaar en meestal enig in hun soort. - Grote tassen, rugzakken en paraplu s kun je opbergen in de kluisjes en onderwijskarren. - In de museumzalen hoef je niet stil te zijn. Wel vinden we het fijn als je rekening houdt met en respect hebt voor de andere bezoekers. ( Spreken is zwijgen, zilver is goud, zei de kunstenaar Daan van Golden). - Fotograferen mag, maar zonder flits. - Er is videobewaking aanwezig. Onze beveiliger achter de monitoren vindt het leuk als je even zwaait. - Een mobiele telefoon gebruiken mag ook, maar liever niet om te bellen. Dat kan andere bezoekers storen. - De begeleidend docent is altijd verantwoordelijk voor het handhaven van de orde en de gedragsregels voor zijn of haar groep. Monochromen Laat de leerlingen experimenteren met hun eigen monochromen. (kunstwerken met maar één kleur) Voor welke kleur kiezen zij? Waarom? Kunnen ze ook experimenteren met verschillende materialen en structuren? Wat doet dit met de kleur? Bijzonderheden en randvoorwaarden Om het beste uit de museumles te halen vragen wij docenten en andere begeleiders rekening te houden met de volgende aandachtspunten: - Bereid leerlingen met deze informatie voor op het programma en maak ze bekend met de huisregels in het museum. - Het is prettig als je de klas vooraf vast in twee groepen verdeelt. - Bij het project zijn imaal twee docenten/begeleiders van school aanwezig. - De docent handhaaft de orde en assisteert waar nodig, maar houdt zich niet actief bezig met de overdracht van de lesinhoud. - In t Atelier werken we met verfschorten, toch is het niet uit te sluiten dat leerlingen vies worden.

5 Stedelijk Museum Schiedam Nieuwsgierig, bevragend, betekenis gevend cultuuronderwijs Het Stedelijk Museum Schiedam is een plek van verwondering, waar je creativiteit én je denken wordt gevoed, waar je leert kijken en vragen leert stellen. Het museum wil graag een plek zijn waar leerlingen, vooral uit Schiedam, zich thuis voelen. Het Stedelijk Museum Schiedam biedt educatieve programma's met rondleidingen en workshops voor het primair onderwijs. Met ons aanbod willen we leerlingen niet alleen vertrouwd maken met het museum, de Nederlandse beeldende kunst vanaf 1945 en de geschiedenis van Schiedam, maar ook een bijdrage leveren aan beter onderwijs. We lichten het aanbod graag toe, het liefst tijdens een bezoek op school. We kunnen je dan beter informeren en de inhoud van onze workshops en rondleidingen afstemmen op jullie wensen t Atelier/workshops Veel programma's zijn een combinatie van een rondleiding en een workshop in t Atelier, onze workshopruimte. Je kan er ook voor kiezen om alleen de rondleiding te boeken. In het Stedelijk Museum Schiedam ontdek en ontmoet je door moderne en hedendaagse kunst en geschiedenis het onbekende. Bekijk ons aanbod op: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Liesbeth Slats, coördinator educatie en onderwijs: liesbeth.slats@stedelijkmuseumschiedam.nl Stedelijk Museum Schiedam, 2019