Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal

Transcriptie

1 Lesbeschrijving Histrische brnnen - beeldmateriaal Aan de hand van deze les ntdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar k vreger al veelvuldig als nderwerp p ft s werd gezet en vrkwam p allerlei afbeeldingen. Gerelateerde kerndelen Vlaanderen Primair nderwijs Wereldriëntatie Tijd Histrische tijd: 5.8 De leerlingen kunnen aan de hand van een vrbeeld illustreren dat een actuele testand, die vr kinderen herkenbaar is, en die dr de geschiedenis beïnvled werd, vreger anders was en in de lp der tijden evlueert. Secundair nderwijs Ontwikkelingsdelen maatschappelijke vrming f geschiedenis en aardrijkskunde 2. Dimensie en tijd 13. De leerlingen kunnen eenvudige brnnen en levende getuigen raadplegen. Nederland Primair Onderwijs Oriëntatie p Jezelf en de wereld - Tijd Kerndel 51: de leerlingen leren gebruik te maken van eenvudige histrische brnnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. Infrmatie ver heden en verleden: Afbeeldingen, ft s, ude kaarten Objecten in de mgeving die naar het verleden verwijzen ( huizen, kerken, grafheuvels, ude fabrieken) Kunstzinnige Oriëntatie Kerndel 56: de leerlingen verwerven enige kennis ver en krijgen waardering vr aspecten van cultureel erfged. Gebuwen, mnumenten en bjecten in de mgeving die verwijzen naar het verleden. Oude kaarten, afbeeldingen en ft s van vreger Verschillen en vereenkmsten tussen heden en verleden (wat nemen we mee, wat niet) Vrtgezet nderwijs Onderdeel A: Nederlands kerndel 5: De leerling leert in schriftelijke en digitale brnnen infrmatie te zeken, te rdenen en te berdelen p waarde vr hemzelf en anderen. Onderdeel E: Mens en maatschappij

2 kerndel 50: De leerling leert histrische brnnen te gebruiken m zich een beeld van een tijdvak te vrmen f antwrden te vinden p vragen, en hij leert daarbij k de eigen cultuurhistrische mgeving te betrekken.

3 Lesbeschrijving Histrische Brnnen Kranten 1 Del: De leerlingen ntdekken he het er vreger aan de Schelde uitzag. Lesduur: 50 minuten Vak(ken): aardrijkskunde en geschiedenis. Bendigde materialen: Krantenartikel waar de Schelde in vr kmt. Reginale kranten Vlaanderen Het nieuwsblad Regi Ost-Vlaanderen Regi Antwerpen Gazet van Antwerpen nieuws ver regi Antwerpen & de haven Waaskrant (vnl. regi rnd Dendermnde) Overzicht van nieuwsbrnnen Nederland PZC BN de Stem Scheldekrant Werkblad Krantenartikel Scheldekrant Werkvrm: klassikaal en in viertallen. Krte mschrijving: In deze les verdiepen de leerlingen zich in een artikel uit de Scheldekrant. Suggestie: U kunt de leerlingen k zelf de artikelen laten kiezen Vrbereiding: Selecteer vier artikelen uit de Scheldekrant die de leerlingen gaan bespreken. Zrg dat van ieder artikel net zveel prints zijn als dat er viertallen in de klas zijn. Zek k een artikel gerelateerd aan de Schelde in de reginale krant.

4 Uitvering Tijd Duur Activiteit Bendigdheden 0:00 0:05 Licht het del van deze les te: Leren m de inhud van een krantenartikel krt samen te vatten en te te lichten aan medeleerlingen. Weten dat er een aparte krant is ver de Schelde. Weten dat k in reguliere kranten veel nieuws staat dat gerelateerd is aan de Schelde. 0:05 0:10 Zals je p de website van de Scheldelessen ziet, is er veel infrmatie ver de Schelde beschikbaar. Neem maar eens een kijkje in de Scheldekrant. Bespreek krt de inhud van de Scheldekrant en geef aan dat u vier artikelen geselecteerd heeft m mee aan de slag te gaan. Deze zal niet iedereen uitgebreid dr kunnen lezen en ver kunnen praten. Vandaar dat dat dr experts zal gebeuren, die later zijn teamgenten bij zal praten. Viertal Ieder lid van een viertal kiest een krantenartikel uit m zich in te verdiepen. 0:15 0:15 Expertmeeting De experts die met een krantenartikel aan de slag gaan, vrmen een expertgrep en verdiepen zich in het artikel. Website Scheldelessen Scheldekrant Werkblad Krantenartikel Scheldekrant Eerst lees ieder individueel het artikel dr en prbeert alvast de antwrden p het werkblad in te vullen. U kunt hier afhankelijk van de grep een gestructureerde pdracht bij geven f dit verlaten aan de grep. Een gestructureerde activiteit kan zijn: Leestijd Bespreek: Wat zijn de kernpunten van het artikel? Is de inhud herkenbaar vr nze regi? Speelt bij ns k ziets? Wat is juw mening ver dit nderwerp? Indien er een mening in staat: ben je het wel/niet

5 eens en waarm? Welke vragen heb je nav het artikel? Of waar zu je meer vanaf willen weten? 0:30 0:15 Kennis uitwisselen De experts gaan terug naar hun viertal. Hier vertelt ieder m de beurt in 3 minuten waar het artikel ver ging. Wat zijn mening is ver dit nderwerp en wat hij verder zu willen weten hierver. 0:45 0:05 Afsluiting Niet alleen in de Scheldekrant staat nieuws ver de Schelde. Ok in de reguliere kranten kmt de Schelde vaak naar vren. Laat even een vrbeeld zien van z n artikel. Laat desnds p internet zien waar je deze krantenartikelen kunt vinden ver de regi. Eventueel beamer f digibrd Websites reginale kranten Huiswerkpdracht Neem een krantenbericht mee dat gaat ver de Schelde. Iedere dag staan er wel berichten in de krant die te maken hebben met de Schelde: scheepvaart, havens, industrie, de tunnel, verdieping, dijkverhging etc. 0:50 0:00 0:05 Licht het del van deze les te: Leren m de inhud van een krantenartikel krt samen te vatten en te te lichten aan medeleerlingen. Weten dat er een aparte krant is ver de Schelde. Weten dat k in reguliere kranten veel nieuws staat dat gerelateerd is aan de Schelde. 0:05 0:10 Zals je p de website van de Scheldelessen ziet, is er veel infrmatie ver de Schelde beschikbaar. Neem maar eens een kijkje in de Scheldekrant. Bespreek krt de inhud van de Scheldekrant en geef aan dat u vier artikelen geselecteerd heeft m mee aan de slag te gaan. Deze zal niet iedereen uitgebreid dr kunnen lezen en ver kunnen praten. Vandaar dat dat dr experts zal gebeuren, die later zijn teamgenten bij zal praten. Website Scheldelessen Scheldekrant Viertal Ieder lid van een viertal kiest een krantenartikel

6 uit m zich in te verdiepen. Histrische Brnnen Kranten 2 Prjectintrductie e

7 Del: De leerlingen leren zeken in histrische brnnen en ntdekken welke rl de Schelde vreger speelde. Lesduur: 50 minuten Vak(ken): geschiedenis, taal Bendigde materialen: De nieuwsberichten die leerlingen meenemen Oud krantenartikel ver de Schelde (kijk hiervr p de website waar een aantal linken beschreven staan inclusief het jaartal). Digibrd, beamer f print van het krantenartikel Werkblad Zek iemand die Flapver vellen Dikke viltstift Lijm f plakband Cmputers met internetverbinding Werkblad Nieuwsbijdrage m artikelen te bekijken uit De Schelde ( ) en de Gazette van Temsche ( ). m in ude Zeeuwse kranten te zeken. Werkvrm: klassikaal en in tweetallen. Krte mschrijving: In deze les maken de leerlingen een ude krant ver de Schelde p basis van ude krantenartikelen uit het digitale krantenarchief. Suggestie: U kunt afspreken dat iedere dag iemand een artikel meeneemt uit de krant ver de Schelde. In de krantenartikelen die de leerlingen meegenmen hebben, kunt u de leerlingen de plaatsnamen laten markeren. Vervlgens kunt u deze p de website van Scheldelessen p de kaart terugzeken. Vr de intrductie van de ude krantenberichten kunt u k zelf een artikel zeken in het bestand. Wellicht is er een artikel dat relatie heeft met de plaats waar uw schl staat. Leerlingen kunnen k individueel f in klein grepjes aan een krantenartikel werken. Als er weinig cmputers beschikbaar zijn, kunt u k een aantal van de krantenartikelen uitprinten, zdat niet iedere leerling zelf p zek heft te gaan naar een artikel. Dit kan k als u inschat dat dit zelfstandig zeken in het digitale krantenarchief te meilijk is vr uw leerlingen. U kunt het uitwerken van de pdracht dat vr de vlgende les gepland staat k pgeven als huiswerk. Als extra activiteit kunt u de activiteit waarin de actuele krantenberichten besprken wrden k herhalen aan de hand van een ude krant uit het digitale archief. Leuk m te zien is namelijk dat in een krant het nderwerp Schelde vaak in meerdere artikelen terugkmt.

8 Vr leerlingen die wel een uitdaging kunnen gebruiken: interessant m na te gaan in heverre een gebeurtenis in de verschillende kranten beschreven wrdt. Zeker als het een nderwerp betreft dat in zwel Nederland als België speelt! Vrbereiding: Zrg dat vr iedere leerling een exemplaar van de werkbladen beschikbaar is. Bekijk het inhudelijke gedeelte van de website Scheldelessen, wnen & werken. Kies een artikel dat u wilt laten zien bij de inleiding van deze les. Bekijk he u dit krantenartikel kunt laten zien. Indien u geen mgelijkheden heeft het via een digibrd f beamer te laten zien, zrg dan vr een print vr iedere leerling. Bedenk f u vraf geselecteerde krantenartikelen wilt gebruiken f dat leerlingen zelf p zek gaan naar een artikel. Uitvering Tijd Duur Activiteit Bendigdheden 0:00 0:05 Licht het del van deze les te: Leren zeken in histrische brnnen. Ontdekken welke rl de Schelde vreger speelde. 0:05 0:05 Actuele nieuwsberichten bespreken Inventariseer krt welke krantenberichten er gevnden zijn. (bijvrbeeld adhv een wrdspin). Kijk f er een indeling gemaakt kan wrden p basis van de inhuden die in de berichten naar vren kmen. (bijvrbeeld veiligheid, wnen & werken, natuur, vreger) Krantenartikelen leerlingen Website scheldelessen Werkblad Zek iemand die Iedere leerling nteert deze indeling p het werkblad Zek iemand die. Achter ieder nummer één nderwerp. 0:10 0:10 Zek iemand die 1. Iedere leerling pakt zijn krantenartikel, pen en werkblad Zek iemand die en lpt dr de klas en vrmt een tweetal. 2. Een leerling legt de ander een vraag vr uit het werkblad. Bijvrbeeld: Ik zek iemand die een krantenartikel heeft ver de natuur. Indien het artikel van de ander hier ver gaat, geeft hij uitleg ver het krantenartikel. De leerling schrijft het antwrd in zijn eigen wrden p het werkblad. 3. De andere leerling kijkt f het pgeschreven antwrd ged is. Na akkrd zet hij/zij de eigen naam erbij. 4. De leerlingen wisselen van rl, nu stelt de andere leerling een vraag van het werkblad, waarp een Flapver vellen Lijm f plakband Dikke viltstift

9 antwrd en een check vlgt. 5. Opnieuw stap 1 t/m stap 4. Terwijl de leerlingen p zek gaan naar antwrden, zet u de afgesprken categrieën ieder p een flap en hangt deze p in de klas. 0:20 0:05 Vraag nu iedere leerling ng staat, zijn krantenartikel p de juiste flap te plakken. Deze artikelen kan ieder dan ng eens een keer lezen p een ander tijdstip. Vervlgens zekt ieder zijn zitplaats weer p. Vraag f het gelukt is m vr iedere categrie iemand te vinden Uitleg ver nieuwe ude krant Flapver vellen per categrie één. Lijm f plakband Werkblad Nieuwsbijdrage Niet alleen nu, al heel veel jaren verschijnen er in de krant berichten die met de Schelde te maken hebben. Laat het ude krantenartikel zien dat u uitgekzen heeft. Licht k te waarm u vr dit artikel gekzen heeft. Bedeling is m met de klas een krant samen te stellen die vlledig gebaseerd is p ude krantenberichten. Maar knippen & plakken van deze berichten is niet vldende. Er met wel een duidelijke eigen bijdrage in te vinden zijn. Bedeling is dat iedereen in een tweetal aan de slag gaat m een bijdrage te maken vr deze krant. Het maken van z n bijdrage kan als vlgt: Wat pvalt is dat er in de kranten vral tekst staat. Kies een artikel uit. En zrg vr een afbeelding hierbij. Het mag een tekening, ft f cmputer tekening zijn; Schrijf een achtergrndartikel bij het krantenbericht. Bijvrbeeld een fictief interview met een betrkkenen die in het artikel genemd wrdt f iemand die je zelf als ggetuige bedenkt; Sms staat er in de krant maar een krte mededeling. Kun jij er een vlledige reprtage van maken (in wrd en beeld)? Een getuigebeschrijving van iemand f een dagbekfragment van een ggetuige; Een ingeznden brief naar aanleiding van het artikel; Het interview f de reprtage mag je k als

10 geluids- f beeldfragment pnemen; Maak een infgraphic (een afbeelding met infrmatie). Over he iets zich ntwikkeld heeft. Zek bijvrbeeld uit welke schepen er allemaal geznken zijn en zet deze met de infrmatie p een tijdlijn. Z krijg je een infgraphic ver geznken schepen. Of bijvrbeeld ver zeehnden in de Westerschelde dr de jaren heen. Of de verdieping van de Schelde; Je kunt zelf k een vrm en inhud vr je bijdrage bedenken, als het maar gebaseerd is p een ud artikel en jij er een eigen vrm f inhud aan hebt gegeven. Gebruik de krantenartikelen p de website als uitgangspunt. Maar zek k in de krantenarchieven naar andere (gerelateerde) berichten. Geef telichting ver de verschillende thema s die ver de Schelde aan bd kunnen kmen: veiligheid, natuur, wnen & werken. Spreek desnds af wie welk thema kiest, zdat ieder thema vertegenwrdigd is. Licht het werkblad Nieuwsbijdrage te. Histrische Brnnen Kranten 3 Prjectintrductie e

11 Del: De leerlingen ntdekken he het er vreger aan de Schelde uitzag aan de hand van hun krantenartikel. Lesduur: 50 minuten Vak(ken): taal, geschiedenis Bendigde materialen: Werkblad Nieuwsbijdrage m artikelen te bekijken uit De Schelde ( ) en de Gazette van Temsche ( ). m in ude Zeeuwse kranten te zeken. Cmputers met internetverbinding Werkvrm: in tweetallen en klassikaal. Krte mschrijving: In deze les gaan de leerlingen zelfstandig aan de slag met het uitwerken van de pdracht. U kunt hier 1 f 2 lessen vr gebruiken. In het laatste geval herhaalt u de pzet van deze les ngmaals. Suggestie: Vrbereiding: Zrg dat vr iedere leerling een exemplaar van de werkbladen beschikbaar is. Uitvering Tijd Duur Activiteit Bendigdheden 0:00 0:05 Licht het del van deze les te: Meer te weten kmen ver de rl van de Schelde aan de hand van een ud krantenartikel.

12 0:05 0:05 Peil krt he ver iedereen is en vraag f er vragen zijn. 0:10 0:30 Leerlingen gaan zelfstandig verder met het werken aan hun pdracht. Zrg dat u steeds infrmatie in wint bij de leerlingen m te kijken f er algemene punten zijn waar zij tegenaan lpen. Of dat er vragen zijn van grepen die handig zijn m centraal even te bespreken. Dit kunt u k den, dr tussentijds even het werk te nderbreken met een extra instructie f uitleg. 0:40 0:10 Afsluiting 0:50 Inventariseer k heveel nieuwsbijdragen er zijn die vanaf een cmputer bekeken meten wrden. Bespreek de punten en vragen die u tegen gekmen bent tijdens het zelfstandig werken. Vraag k f er ng verdere vragen zijn. En peil he ver iedereen is. Spreek desnds af wat als huiswerk geldt vr de vlgende les.