Informatiebrief voor leerkrachten primair onderwijs Museumles - Groep 7/8 Soorteren

Transcriptie

1 Informatiebrief voor leerkrachten primair onderwijs Museumles - Groep 7/8 Als we orde willen scheppen in de dingen om ons heen moeten we sorteren of, anders gezegd, ordenen. Het maakt daarbij niet uit of we ons op straat bevinden of in een museum. We ordenen letters, getallen, spullen in de winkel en eigenlijk alle dingen om ons heen. Vandaag sorteren we kunst in de categorieën mooi goed, lelijk goed, mooi fout en lelijk fout. Wij zijn nieuwsgierig naar jouw mening! (Of is het een feit?)

2 Wat kan ik verwachten? bestaat uit drie onderdelen: 1. een introductie en gezamenlijk beeldonderzoek; 2. werkopdracht in het museum; 3. een nagesprek. Het nagesprek Elk twee of drietal presenteert een werk waarover van mening werd verschild. Of waar, door het gesprek, de één of de ander anders naar het werk is gaan kijken. De museumdocent begeleidt de groepjes en zorgt voor een levendig groepsgesprek. Wat had jij hetzelfde gedaan? Wat anders? Maar ook: hoe komt dat? Introductie en beeldonderzoek DUUR 1,5 UUR PROGRAMMA In t Atelier van het museum bekijken en benoemen we de ordeningen die in het getoonde beeld zijn aangebracht. We onderzoeken de krachten die werkzaam zijn in het proces van ordenen; objectieve en subjectieve. Kleur, formaat en tijd zijn objectieve criteria. Mooi en lelijk zijn subjectieve criteria. Welke ordening ontdek jij? Vandaag gaan we de gevonden soorten eren. Onze museumdocenten verkennen samen met de kinderen (en begeleiders) de begrippen overeenkomst, verschil, soort, ordenen mooi en lelijk en goed en fout. Omdat het om een experimentele versie van het woord sorteren gaat, gebruiken we het woord soorteren. Kan je de dingen beter waarnemen als je gaat soorteren en ordenen? Werkopdracht Na het beeldonderzoek gaan de kinderen hun verse kennis en onderzoeksvraag op echte kunstwerken projecteren. De klas wordt in tweeën gedeeld en gaat onder begeleiding van museumdocenten en begeleiders van school op onderzoek uit. Twee kunstwerken worden vanuit de begrippen mooi, lelijk, goed en fout bekeken. Na deze oefening in kunst, is het tijd voor het zelfstandige werk. De kinderen gaan in het museum in twee of drietallen op zoek naar vier verschillende kunstwerken. Elk kunstwerk moet worden ondergebracht in één van de vier categorieën: mooi goed, lelijk goed, mooi fout, lelijk fout. Elk kind mag zelf kiezen, maar elk tweetal gaat wel in gesprek over de gedachten achter deze keuze. Zo geven we taal aan gedachten en leren de kinderen hun keuze verwoorden Aanvang, welkom en introductie in t Atelier Introductie onderzoek Gezamenlijk bevragen en betekenis geven aan kunst in het museum Ordenen of op zaal Nagesprek op zaal 5 Reflectie en afsluiting Doel & onderzoeksvraag In deze les onderzoeken de kinderen of je de dingen beter kunt waarnemen als je gaat soorteren en ordenen. We onderzoeken objectieve en subjectieve criteria. Daarnaast werken we aan vergelijken en verwoorden, wordt denken zichtbaar en hoorbaar gemaakt en krijgen leerlingen inzicht door te doen. Taalonderwijs komt op een vanzelfsprekende manier aan bod. Kerndoelen Dit programma draagt bij aan het behalen van de kerndoelen voor kunstzinnige oriëntatie: Kerndoel 54: De leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Kerndoel 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Kerndoel 56: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

3 Bijzonderheden en randvoorwaarden Om het beste uit de museumles te halen vragen wij leerkrachten en andere begeleiders rekening te houden met de volgende aandachtspunten: - Bereid leerlingen met deze informatie voor op het programma en maak ze bekend met de huisregels in het museum. - Het is prettig als je de klas vooraf vast in twee groepen verdeelt. - Bij het project zijn imaal twee leerkrachten/begeleiders van school aanwezig. - Voor het zelfstandig museumbezoek hebben we 1 begeleider per 4/5 leerlingen nodig. Instrueer de extra ouders/verzorgers over hun rol. Zij begeleiden de kinderen bij het deel van de les waar ze zelfstandig op zoek gaan naar kunstwerken. - Elke begeleider is verantwoordelijk voor het bij elkaar houden van zijn/haar groepje. - De leerkracht handhaaft de orde en assisteert waar nodig, maar houdt zich niet actief bezig met de overdracht van de lesinhoud. - In t Atelier werken we met verfschortjes, toch is het niet uit te sluiten dat leerlingen vies worden. Huisregels - Kijk met je ogen. Raak de kunstwerken niet aan. Ze zijn kwetsbaar en meestal enig in hun soort. - Grote tassen, rugzakken en paraplu s kun je opbergen in de kluisjes en onderwijskarren. - In de museumzalen hoef je niet stil te zijn. Wel vinden we het fijn als je rekening houdt met en respect hebt voor de andere bezoekers. ( Spreken is zwijgen, zilver is goud, zei de kunstenaar Daan van Golden). - Fotograferen mag, maar zonder flits. - Er is videobewaking aanwezig. Onze beveiliger achter de monitoren vindt het leuk als je even zwaait. - Een mobiele telefoon gebruiken mag ook, maar liever niet om te bellen. Dat kan andere bezoekers storen. - In combinatie met een onderwijsprogramma en in overleg met de afdeling onderwijs en educatie kun je met je klas in t Atelier een eigen pauzehap eten. - De begeleidende leerkracht is altijd verantwoordelijk voor het handhaven van de orde en de gedragsregels voor zijn of haar groep. Tip ter verwerking Ga eens in je omgeving op zoek naar bijzondere ordeningen. Als je er op gaat letten zie je ze vast overal. Ook in school, denk bijvoorbeeld aan de gevonden voorwerpen. Vaak worden die ook opnieuw geordend en liggen de schoenen bij de schoenen, etc. In de supermarkt zijn de producten ook per soort geordend. Soms is het lastig als iemand er een andere logica op na houdt. Dan moet je in het hoofd van de ander zoeken naar zijn/haar ordening. Zo begrijp je de ander, maar ook je eigen voorkeuren wellicht ook beter. Halen & Brengen gratis leerkrachtsessies Elke eerste woensdag van de maand organiseert het museum een leerkrachtsessie rondom één van de onderwijsprojecten of een thema. Wolf Brinkman of een andere museumprofessional voedt je met nieuwe ideeën en je wisselt zelf ook actief ideeën uit. Kijk voor de eerstvolgende sessie op: wassenen En/of meld je aan op de mailinglijst. Wees welkom en ontmoet de ander via kunst! Samen werken aan cultuuronderwijs Dit programma komt voort uit een samenwerking tussen het Stedelijk Museum Schiedam, kunstenaar en docent Wolf Brinkman en basisschool De Taaltuin. Alle partners hebben hun eigen expertise ingezet en uitgewisseld om elkaar te versterken. Deze les is onderdeel van een vakoverstijgende lessenreeks voor het primair onderwijs die zowel (zelfstandig) op scholen als in het museum gegeven kan worden. Het museumprogramma is ervaringsgericht en bevat zowel informatieve, receptieve, reflectieve als actieve componenten. Zo worden kinderen op verschillende kennis- en ervaringsniveaus gestimuleerd en kunnen ze al hun talenten benutten. Onze museumlessen worden zowel door Wolf Brinkman als door hem getrainde museumdocenten gegeven. Tips en trucs ter voorbereiding Je kunt de leerlingen heel praktisch aan de slag laten gaan met het ordenen van de spullen uit het laadje of van het bureau of de klas. Orden je op grootte, op onderwerp of kleur of heb je een ander ordeningsprincipe. Van groot naar klein, van licht naar donker. Wat is jouw logica? Waarom doe je dat op die manier? Zullen we eens een paar ordeningsprincipes van je klasgenoten uitproberen? Wat levert dat op? (wij zijn benieuwd naar het resultaat, stuur je foto op naar info@stedelijkmuseumschiedam.nl )

4 De Wolf Brinkman methode Stedelijk Museum Schiedam Nieuwsgierig, bevragend, betekenis gevend cultuuronderwijs Nieuwsgierigheid en onderzoek zijn de twee belangrijkste drijfveren in het werk van beeldend kunstenaar Wolf Brinkman. Zijn werk beperkt zich dan ook niet alleen tot verbeelden. Hij betrekt alle gebieden die zijn interesse hebben. Of zoals Wolf het omschrijft: Rekenen + Taal = Kunst. Een prima instelling om kinderen te betrekken bij kunst en hen gaandeweg ook over een hele hoop andere onderwerpen iets te leren. De aanpak van Wolf Brinkman kenmerkt zich door het scheppen van ruimte voor kinderen om zelf met heel eenvoudige middelen te leren onderzoeken en hun ontdekkingen met elkaar te delen. We zijn zelf ook steeds op zoek naar context en eenvoudige bouwstenen om aan de kinderen mee te geven. Daarmee helpen we ze om betekenis te geven aan de wereld om hun heen en deze tegelijkertijd steeds opnieuw te bevragen. Het Stedelijk Museum Schiedam is een plek van verwondering, waar je creativiteit én je denken wordt gevoed, waar je leert kijken en vragen leert stellen. Het museum wil graag een plek zijn waar leerlingen, vooral uit Schiedam, zich thuis voelen. Het Stedelijk Museum Schiedam biedt educatieve programma's met rondleidingen en workshops voor het primair onderwijs. Met ons aanbod willen we leerlingen niet alleen vertrouwd maken met het museum, de Nederlandse beeldende kunst vanaf 1945 en de geschiedenis van Schiedam, maar ook een bijdrage leveren aan beter onderwijs. We lichten het aanbod graag toe, het liefst tijdens een bezoek op school. We kunnen je dan beter informeren en de inhoud van onze workshops en rondleidingen afstemmen op jullie wensen. t Atelier/workshops Veel programma's zijn een combinatie van een rondleiding en een workshop in t Atelier, onze workshopruimte. Je kan er ook voor kiezen om alleen de rondleiding te boeken. In het Stedelijk Museum Schiedam ontdek en ontmoet je door moderne en hedendaagse kunst en geschiedenis het onbekende. Bekijk ons aanbod op: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Liesbeth Slats, coördinator educatie en onderwijs liesbeth@stedelijkmuseumschiedam.nl Voor informatie over planningen en boekingen kunt u contact opnemen met onze planner op info@stedelijkmuseumschiedam.nl of U hoeft niet alles mooi te vinden. Maar word niet boos en loop niet weg. Niet iedereen kan alles mooi vinden, dat vind ik ook niet. En bedenk, als u het niet mooi vindt, dat het dan misschien wel interessant kan zijn. Iemand heeft het toch maar gemaakt en er een bedoeling mee. (Pierre Janssen, voormalig directeur en conservator van het museum) Stedelijk Museum Schiedam, 2019

5 Hand-out ouders/begeleiders groep 7/8 Eerste Hulp bij Zelfstandig Kijken Als we orde willen scheppen in de dingen om ons heen moeten we sorteren of, anders gezegd, ordenen. Het maakt daarbij niet uit of we ons op straat bevinden of in een museum. We ordenen letters, getallen, spullen in de winkel en eigenlijk alle dingen om ons heen. Vandaag sorteren we kunst in de categorieën mooi goed, lelijk goed, mooi fout en lelijk fout. Wij zijn nieuwsgierig naar jouw mening! (Of is het een feit?) Museumles Als begeleider ben je verantwoordelijk voor je groepje kinderen. Maar je bent vooral medeontdekker! Laat je verrassen en geef het goede voorbeeld. Kijk, bevraag en geef samen betekenis aan de beelden. Hou je groepje bij elkaar en heb respect voor elkaar. Opdracht op zaal Daag de leerlingen uit om de kunstwerken in te delen op basis van de vier criteria mooi, lelijk, goed en fout Vragen die je zou kunnen stellen: o Wat betekent mooi voor jou? o Wanneer is iets lelijk? o Wat zou goed kunnen zijn aan dit kunstwerk? o Wat is naar jouw mening ontzettend fout? Kijk ook naar de keuze die de andere kinderen in je groepje maken. Leg elkaar uit waarom je dit vindt. Als je deze oefening zelf meedoet, zul je merken dat je de kinderen goed kunt helpen en ook zelf nog wat ontdekt. Veel plezier!

6 Werkblad leerlingen museumles groep 7/8 Als we orde willen scheppen in de dingen om ons heen moeten we sorteren of, anders gezegd, ordenen. Het maakt daarbij niet uit of we ons op straat bevinden of in een museum. We ordenen letters, getallen, spullen in de winkel en eigenlijk alle dingen om ons heen. Vandaag sorteren we kunst in de categorieën mooi goed, lelijk goed, mooi fout en lelijk fout. Wij zijn nieuwsgierig naar jouw mening! (Of is het een feit?) Opdracht op zaal Zoek vier kunstwerken en deel ze in op basis van de vier criteria mooi, lelijk, goed en fout. Wat betekent mooi voor jou? Wanneer is iets lelijk? Wat zou goed kunnen zijn aan dit kunstwerk? Wat is naar jouw mening ontzettend fout? Kijk ook naar de keuze die de anderen in jouw groepje maken. Ga met elkaar in gesprek. Veel plezier!