Deze proef verliep in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij.

Transcriptie

1 Cultivaronderzoek late herfstteelt - bestemming industrie 1. Doel In deze proef werden verschillende rassen onderzocht op hun geschiktheid voor levering aan de verwerkende industrie. Belangrijke parameters zijn ziektegevoeligheid, uitwendige en inwendige kwaliteit (kleur) en opbrengst. Deze proef verliep in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij. Proefbedrijf: Inagro, Rumbeke 2. Bodemkarakteristieken Tabel 1: Scheikundige analyse Inagro Bouwvoor Voorvrucht (*) In mg per 100 gram luchtdroge grond. zandleem kuilmais ph (KCl) 5,8 koolstof (%) 0,79 fosfor (*) 44 kalium (*) 11,9 magnesium (*) 12,7 calcium (*) 143 natrium (*) <2,0 zwavel (*) <2,0 Tabel 2: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm) Voor de teelt 15/06/ Tijdens de teelt 23/08/ Na de teelt 14/12/ Proefopzet De volgende 11 cultivars werden vergeleken: Capriccio (Clause), Clarissa (Bejo), Convoy (Takii), Cordesa (Syngenta), Firensa (Bejo), Gloriosa (Bejo), Madlene (Rijk Zwaan), Melissa (Bejo), Sonho (Takii), Tasmania (Syngenta) en Utah (Syngenta). De oppervlakte per parallel bedroeg 14,28 m²; in elke parallel stonden er 40 planten; er waren 3 parallellen. 4. Teeltverloop Plantopkweek 1/10

2 Zaaien: 28 april in trays onder glas bij een plantenkweker Productieveld Bemesting: 20 april: 25 ton/ha zeugendrijfmest 14 juni: 600 kg/ha patentkali 16 juni: 500 kg/ha ammoniumnitraat 27% (bandbemesting) 13 juni 14 juni 16 juni (70 cm x 51 cm) 3 juli 23 juli Ploegen: Rotoreggen: Planten: Schoffelen: Wieden: Oogst: 23 oktober (object 1, 3, 9) 31 oktober (object 2, 8) 4 december (object 4, 5, 6, 7, 10, 11) Tabel 3: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Onkruidbestrijding Insecten- en ziektebestrijding Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha mechanisch 15 juni spinosad plantbakbehandeling met Conserve Pro 48 ml/1000 planten 18 juli indoxacarb + spirotetramat + deltamethrin 0,085 kg Steward + 0,75 l Movento 100 SC + Trend ,4 l Decis EC 2,5 28 augustus indoxacarb 0,085 kg Steward 1 september azoxystrobin 1 l Ortiva 21 september spirotetramat 0,75 l Movento 100 SC + Trend september boscalid+pyraclostrobin 1 kg Signum 5. Resultaten Zie hiernavolgende tabellen. 2/10

3 Tabel 4: Herfstsavooikool industrie Plant- en gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Gewasstand Uniformiteit Bladmassa Bladkleur Plantomvang bij oogst Capriccio Clause 7,7 a 8,0 a 6,3 bc 6,3 b 6,0 b 6,7 bcd 6,7 bc Clarissa Bejo 8,0 a 8,0 a 7,3 abc 7,0 ab 7,7 ab 7,3 bc 7,0 bc Convoy Takii 7,7 a 7,7 a 6,0 c 6,3 b 7,7 ab 2,7 g 7,7 abc Cordesa Syngenta 7,3 a 7,3 a 8,0 a 7,3 ab 7,3 ab 8,0 ab 8,0 abc Firensa Bejo 8,0 a 8,3 a 7,3 abc 7,3 ab 7,7 ab 3,0 fg 9,0 a Gloriosa Bejo 8,0 a 8,0 a 7,7 ab 7,7 ab 7,3 ab 9,0 a 8,3 ab Madlene Rijk Zwaan 8,3 a 8,3 a 7,7 ab 8,0 a 7,3 ab 6,0 cd 6,3 c Melissa Bejo 7,7 a 8,0 a 7,7 ab 7,3 ab 8,0 a 4,3 ef 7,7 abc Sonho Takii 8,0 a 8,3 a 6,3 bc 7,0 ab 7,3 ab 5,3 de 7,0 bc Tasmania Syngenta 7,7 a 8,0 a 7,7 ab 7,0 ab 8,0 a 7,3 bc 8,0 abc Utah Syngenta 7,7 a 7,7 a 7,3 abc 7,3 ab 7,7 ab 6,3 cd 8,0 abc Gemiddelde 7,8 8,0 7,2 7,2 7,5 6,0 7,6 K.W.V. Ras 1,7 2,2 1,5 1,6 1,7 1,5 1,8 Variantiecoëfficiënt 7,2 9,5 6,8 7,5 7,8 8,4 8,1 P-waarde Ras 0,704 0,855 0,000 *** 0,030 * 0,032 * 0,000 *** 0,001 ** Quotering 1 = slecht heterogeen weinig bleek gering 9 = goed homogeen veel donker ruim 3/10

4 Tabel 5: Herfstsavooikool industrie Koolkenmerken Cultivar Uitwendige kenmerken hoogte breedte pitdiameter vorm kleur bladsluiting (cm) (mm) Capriccio 19,8 abc 23,8 abc 3,8 cd 5,0 cd 7,0 bcd 6,3 b Clarissa 20,1 ab 23,5 abcd 4,6 ab 5,3 cd 7,0 bcd 7,0 ab Convoy 20,7 ab 24,5 a 4,1 abcd 5,0 cd 6,7 bcde 7,3 ab Cordesa 17,0 c 20,6 e 3,7 d 3,0 e 8,0 ab 7,0 ab Firensa 18,0 bc 21,6 de 4,5 abc 6,3 bc 5,7 de 7,3 ab Gloriosa 19,7 abc 20,7 e 4,8 ab 9,0 a 9,0 a 7,7 ab Madlene 20,5 ab 21,2 e 4,4 abcd 9,0 a 6,0 cde 7,3 ab Melissa 21,3 a 24,3 ab 4,4 abcd 8,3 a 5,3 e 7,3 ab Sonho 18,8 abc 23,8 abc 4,1 bcd 4,3 de 6,7 bcde 6,7 ab Tasmania 19,9 ab 22,3 bcde 4,3 abcd 7,7 ab 7,3 bc 8,0 a Utah 18,2 bc 21,7 cde 4,9 a 5,3 cd 6,3 cde 7,3 ab Gemiddelde 19,5 22,5 4,3 6,2 6,8 7,2 K.W.V. Ras 2,8 2,2 0,78 1,8 1,4 1,5 Variantiecoëfficiënt 4,8 3,3 6,1 10,0 7,0 6,9 P-waarde Ras 0,000 *** 0,000 *** 0 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,037 * Quotering 1 = platovaal bleek slecht 9 = hoogrond donker 2 bladeren zichtbaar 4/10

5 Tabel 6: Herfstsavooikool industrie Koolkenmerken Cultivar Inwendige kenmerken pitlengte groene rand structuur fijnheid holten kleur (% vd hoogte) (mm) ribben Capriccio 59,6 abc 18,3 cd 7,0 bc 6,7 bc 7,0 ab 7,0 b Clarissa 60,1 abc 13,4 d 7,3 b 7,0 bc 7,3 ab 5,7 cde Convoy 43,7 c 16,1 cd 5,0 de 8,0 ab 5,0 c 6,0 cd Cordesa 51,7 abc 21,0 abc 5,0 de 9,0 a 5,0 c 6,0 cd Firensa 66,0 a 20,4 bc 6,0 cd 5,7 cd 6,3 bc 6,3 bc Gloriosa 44,9 c 25,7 ab 4,3 e 6,7 bc 6,3 bc 8,3 a Madlene 46,9 bc 16,7 cd 7,7 b 4,7 d 7,7 ab 5,3 de Melissa 63,0 ab 13,0 d 7,7 b 7,7 ab 8,0 a 5,3 de Sonho 45,4 c 17,1 cd 9,0 a 4,3 d 6,3 bc 5,0 e Tasmania 43,0 c 20,7 bc 5,3 de 7,7 ab 5,3 c 5,3 de Utah 51,8 abc 27,7 a 7,0 bc 7,3 b 6,3 bc 6,0 cd Gemiddelde 52,4 19,1 6,5 6,8 6,4 6,0 K.W.V. Ras (1) 6,7 1,2 1,5 1,5 1,0 Variantiecoëfficiënt 7,3 11,9 6,2 7,3 7,8 5,4 P-waarde Ras 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** Quotering 1 = - open dik veel bleek 9 = - gesloten fijn geen donker (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 5/10

6 Tabel 7: Herfstsavooikool industrie Oogstgegevens Cultivar Oogsttijdstip Netto- Stuk- Geoogste kolen (%) dagen na opbrengst gewicht markt- niet marktbaar planten (ton/ha) (gram) baar ongroeizaam rot vreemde plant vertakt wegval Capriccio ,2 de 2716 ef 81,7 b 0,0 a 9,2 a 0,0 a 0,8 a 8,3 a Clarissa ,2 bcd 3005 de 94,2 ab 0,0 a 0,8 ab 0,0 a 0,0 a 5,0 a Convoy ,3 a 4063 a 89,2 ab 0,0 a 3,3 ab 0,8 a 1,7 a 5,0 a Cordesa ,0 de 2612 ef 94,2 ab 1,7 a 0,8 ab 0,0 a 0,0 a 3,3 a Firensa ,4 cde 2873 de 92,5 ab 1,7 a 0,8 ab 0,0 a 0,0 a 5,0 a Gloriosa ,5 e 2180 f 95,8 ab 1,7 a 1,7 ab 0,0 a 0,0 a 0,8 a Madlene ,7 ab 3607 abc 95,0 ab 0,8 a 0,0 b 0,8 a 0,0 a 3,3 a Melissa ,6 a 3805 ab 99,2 a 0,0 a 0,8 ab 0,0 a 0,0 a 0,0 a Sonho ,3 abc 3447 bcd 97,5 ab 0,0 a 1,7 ab 0,8 a 0,0 a 0,0 a Tasmania ,3 bcde 3054 cde 89,2 ab 0,0 a 5,0 ab 2,5 a 0,0 a 3,3 a Utah ,7 de 2564 ef 98,3 ab 0,8 a 0,0 b 0,0 a 0,0 a 0,8 a Gemiddelde 80, ,3 0,6 2,2 0,5 0,2 3,2 K.W.V. Ras 20,5 577,2 (1) Variantiecoëfficiënt 8,6 6,3 8,9 226,8 103,35 234,53 421,9 87,2 P-waarde Ras 0,000 *** 0,000 *** 0,053. 0,573 0,046 * 0,254 0,578 0,119 (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 6/10

7 Tabel 8: Herfstsavooikool industrie Sortering Cultivar Diametersortering naar aantal per kist (%) 2/kist 3/kist 4/kist 5/kist 6/kist 7/kist 8/kist 12/kist Capriccio 1,7 b 52,5 a 24,2 a 0,0 a 2,5 a 0,0 a 0,8 a 0,0 a Clarissa 4,2 b 65,8 a 18,3 a 2,5 a 0,0 a 0,8 a 2,5 a 0,0 a Convoy 65,0 a 17,5 a 1,7 a 1,7 a 1,7 a 0,0 a 1,7 a 0,0 a Cordesa 18,3 ab 58,3 a 4,2 a 0,0 a 9,2 a 1,7 a 2,5 a 0,0 a Firensa 10,0 b 66,7 a 3,3 a 7,5 a 2,5 a 2,5 a 0,0 a 0,0 a Gloriosa 0,0 b 20,0 a 13,3 a 31,7 a 23,3 a 7,5 a 0,0 a 0,0 a Madlene 15,0 b 69,2 a 6,7 a 0,8 a 1,7 a 0,0 a 1,7 a 0,0 a Melissa 18,3 ab 75,0 a 5,8 a 0,0 a 0,0 a 0,0 a 0,0 a 0,0 a Sonho 25,8 ab 70,0 a 0,0 a 0,0 a 0,8 a 0,0 a 0,8 a 0,0 a Tasmania 20,0 b 55,8 a 5,0 a 0,0 a 3,3 a 5,0 a 0,0 a 0,0 a Utah 0,8 b 64,2 a 19,2 a 4,2 a 10,0 a 0,0 a 0,0 a 0,0 a Gemiddelde 16,3 55,9 9,2 4,4 5,0 1,6 0,9 0,0 K.W.V. Ras (1) Variantiecoëfficiënt 54,7 28,6 93,5 201,6 120,6 160,4 189,8 0,0 P-waarde Ras 0,000 *** 0,025 * 0,173 0,151 0,123 0,062. 0,520 0,000 (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 7/10

8 6. Voornaamste bevindingen Deze proef werd uitgeplant op 16 juni op een zandleembodem met als voorvrucht kuilmais. De bemesting bestond uit 25 ton/ha zeugendrijfmest, 600 kg/ha patentkali (toegediend tijdens het rotoreggen) en 500 kg/ha ammoniumnitraat (toegediend tijdens het planten via bandbemesting). Er werd niet bijbemest tijdens de teelt. De gemiddelde opbrengst (niet uitgeboord) bedroeg 80,7 ton/ha. a. Gewaskenmerken De gewasstand bij de oogst was zeer significant het best bij Cordesa en het slechtst bij Convoy. De uniformiteit was significant het best bij Madlene en het slechtst bij Capriccio en Convoy. De bladmassa was significant het grootst bij Melissa en Tasmania en het kleinst bij Capriccio. De bladkleur was zeer significant het donkerst bij Gloriosa en het bleekst bij Convoy. De plantomvang was zeer significant het ruimst bij Firensa en het geringst bij Madlene. b. Koolkenmerken De koolhoogte was zeer significant het grootst bij Melissa en het kleinst bij Cordesa. De koolbreedte was zeer significant het grootst bij Convoy en het kleinst bij Cordesa, Gloriosa en Madlene. De pitdiameter was zeer significant het grootst bij Utah en Gloriosa en het kleinst bij Cordesa. De koolvorm was zeer significant het meest hoogrond bij Gloriosa, Madlene en Melissa en het meest platovaal bij Cordesa. De koolkleur was zeer significant het donkerst bij Gloriosa en het bleekst bij Melissa en Forenza. De bladsluiting was significant het best bij Tasmania en het slechtst bij Capriccio. De lengte van de pit in verhouding tot de koolhoogte was zeer significant het grootst bij Firensa en het kleinst bij Convoy, Gloriosa, Sonho en Tasmania. De groene rand was zeer significant het grootst bij Utah en het kleinst bij Clarissa en Melissa. De inwendige structuur was zeer significant het meest gesloten bij Sonho en het meest open bij Gloriosa. De ribben waren zeer significant het fijnst bij Cordesa en het dikst bij Madlene en Sonho. Het aantal holten was zeer significant het kleinst bij Melissa en het grootst bij Convoy, Cordesa en Tasmania. De inwendige kleur was zeer significant het donkerst bij Gloriosa en het bleekst bij Sonho. c. Opbrengst en sortering De gemiddelde opbrengst (niet uitgeboord) bedroeg 80,7 ton/ha. De netto-opbrengst was zeer significant het hoogst bij Convoy en Melissa, gevolgd door Madlene en Sonho; ze was het laagst bij Gloriosa. Het gemiddeld stukgewicht was zeer significant het grootst bij Convoy en Melissa en het laagst bij Gloriosa. Het percentage marktbare planten was het grootst bij Melissa en het kleinst bij Capriccio. Het percentage kolen met sortering 2/kist was zeer significant het grootst bij Convoy. Gloriosa had de fijnste maatsortering. 7. Besluit Kwantitatief vielen de cultivars Convoy en Melissa in positieve zin op met een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van meer dan 100 ton/ha. Madlene en Sonho sloten daarbij aan. Gloriosa en Capriccio scoorden het zwakst met respectievelijk 58,5 en 62,2 ton/ha. Ook kwalitatief voldeden de cultivars Convoy en Melissa, alhoewel de pit bij Melissa vrij groot was. 8/10

9 Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt in alfabetische volgorde. Capriccio (Clause): Deze cultivar werd na 129 groeidagen geoogst en oogde minder goed en was minder uniform. De bladmassa was minder groot. De planten hadden een eerder kleine omvang. De kolen hadden een kleinere pitdiameter. De bladsluiting was minder goed. Inwendig vertoonden de kolen weinig holten en een donkere kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 62,2 ton/ha. Clarissa (Bejo): Deze cultivar werd na 137 groeidagen geoogst en oogde goed. De bladmassa was vrij groot. De kolen waren vrij hoog en hadden een grote pitdiameter. Inwendig vertoonden de kolen een lange pit, een kleine groene rand en weinig holten. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 79,2 ton/ha. Convoy (Takii): Deze cultivar werd na 129 groeidagen geoogst en oogde minder goed en was minder uniform. De bladmassa was vrij groot en de bladeren waren bleek. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren vrij hoog en breed. Inwendig vertoonden de kolen een korte pit, een kleine groene rand, een open structuur en tamelijk veel holten. Dit ras noteerde een nettoopbrengst (niet uitgeboord) van 101,3 ton/ha en had een heel grove maatsortering. Cordesa (Syngenta): Deze cultivar werd na 171 groeidagen geoogst en oogde heel goed. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren minder hoog en minder breed, hadden een kleinere pitdiameter en waren platovaal en heel donker. Inwendig vertoonden de kolen, een grote groene rand, een open structuur, heel fijne ribben en tamelijk veel holten. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 69,0 ton/ha. Firensa (Bejo): Deze cultivar werd na 171 groeidagen geoogst en oogde goed. De bladmassa was vrij groot en de bladeren waren bleek. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren minder hoog en eerder bleek. Inwendig vertoonden de kolen een lange pit en dikke ribben. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 74,4 ton/ha. Gloriosa (Bejo): Deze cultivar werd na 171 groeidagen geoogst en oogde heel goed en was heel uniform. De bladeren waren heel donker. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren minder breed, hadden een grote pitdiameter en waren hoogrond en heel donker. Inwendig vertoonden de kolen een korte pit, een grote groene rand, een open structuur en een donkere kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 58,5 ton/ha en had de fijnste maatsortering. Madlene (Rijk Zwaan): Deze cultivar werd na 171 groeidagen geoogst en oogde heel goed en was heel uniform. De planten hadden een eerder kleine omvang. De kolen waren vrij hoog, minder breed en hoogrond. Inwendig vertoonden de kolen een korte pit, een kleine groene rand, dikke ribben, weinig holten en een bleke kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 95,7 ton/ha en had een grove maatsortering. Melissa (Bejo): Deze cultivar werd na 137 groeidagen geoogst en oogde heel goed. De bladmassa was vrij groot en de bladeren waren bleek. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren vrij hoog, breed, hoogrond en eerder bleek. Inwendig vertoonden de kolen een lange pit, een kleine groene rand, weinig holten en een bleke kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 105,6 ton/ha met een grove maatsortering. Sonho (Takii): Deze cultivar werd na 129 groeidagen geoogst en oogde minder goed. De kolen waren platovaal. Inwendig vertoonden de kolen een korte pit, een heel gesloten structuur, dikke ribben en een bleke kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 94,3 ton/ha en had een grove maatsortering. 9/10

10 Tasmania (Syngenta): Deze cultivar werd na 171 groeidagen geoogst en oogde heel goed. De bladmassa was vrij groot. De planten hadden een ruime omvang. De kolen waren hoogrond. De bladsluiting was heel goed. Inwendig vertoonden de kolen een korte pit, een open structuur, tamelijk veel holten en een bleke kleur. Dit ras noteerde een netto-opbrengst (niet uitgeboord) van 10/10