Rassenproef industriewortel 2018

Transcriptie

1 PROEFVERSLAG Rassenproef industriewortel 2018 Proefnummer: TOLALG18WOR_RA02 Identificatie opdrachtgever: Protocol identificatie opdrachtgever: Inagro POLLET Sabien Ieperseweg 87, Rumbeke uitgevoerd door: Inagro VZW Ieperseweg Rumbeke-Beitem Afgevaardigd bestuurder: Diensthoofd: Teeltverantwoordelijke: Mia Demeulemeester Pollet Sabien Vanheule Marc Periode: 2018 Goedgekeurd door: Diensthoofd: Afgevaardigd bestuurder:

2 1. INHOUDSOPGAVE 1. INHOUDSOPGAVE DOELSTELLINGEN MATERIAAL EN METHODEN DE EXPERIMENTELE CONDITIES VAN DE PROEF Testorganisme Proefgewas Teeltverzorging Proefplan details OBJECTEN Overzicht van de objecten PROEFOMSTANDIGHEDEN PROEFTERREIN Veld: hoek privé oprit BODEMTYPE KLIMAATGEGEVENS (VAN 8/5 TOT 29/11) OVERZICHT VAN TEELT- EN PROEFVERLOOP Overzicht van teelt- en proefverloop RESULTATEN AFWIJKINGEN T.O.V. HET PROEFPROTOCOL BESLUIT Pagina: 2/15

3 2. DOELSTELLINGEN Geschiktheid van nieuwe cultivars nagaan onder de heersende groei- en klimaatsvoorwaarden in vergelijking met reeds gekende cultivars. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). 3. MATERIAAL EN METHODEN 3.1. De experimentele condities van de proef Testorganisme Cultivars Proefgewas wortelen (Daucus carota spp. sativus - DAUCS) Teeltverzorging De teeltverzorging werd uitgevoerd overeenkomstig de Goede Landbouw Praktijk. De gewasbescherming was uniform en overeenkomstig de lokale teeltpraktijk voor het volledige proefterrein. Er werd wel een proefstrook voorzien waar er geen fungiciden en insecticiden gebruikt werden Proefplan details Parameter Waarde Zaaidichtheid 70 zaden/m² Rugafstand 70 cm Netto plot lengte: 50 m, breedte: 0,7 m Bruto plot lengte: 50 m, breedte: 0,7 m Aantal parallellen 4 Onbehandelde controle ingesloten Statistisch ontwerp gerandomiseerde blokkenproef 3.2. Objecten Overzicht van de objecten Nr Ras 1 Bastia (Bejo) 2 CA 723 (Sanac) 3 Farah (Bejo) 4 Karotan (Rijk Zwaan) 5 Komarno (Bejo) 6 Muleta (Clause) 7 Trafford (Rijk Zwaan) 8 Wolin (RZ ) (Rijk Zwaan) De proef stond binnen een praktijkras met gele wortelen. De proefstrook die niet werd behandeld tegen ziekten werd niet toegevoegd in het proefplan. Ze werden apart geoogst ter vergelijking voor de opbrengst en waren eigenlijk herhaling 5 en 6. Pagina: 3/15

4 4. PROEFOMSTANDIGHEDEN 4.1. Proefterrein De proef werd aangelegd op volgende locatie: Baert Christel-Lavens LV GR, Sprietstraat 4, Westrozebeke Veld: hoek privé oprit De hoekpunten van het proefveld worden gekenmerkt door volgende GPS coördinaten : Volgnummer Longitude Latitude 1 2, , , , , , , , Bodemtype Bouwvoor: Voorvrucht: zand aardappelen Scheikundige bodemanalyse Inagro: ph (KCl) 6,6 koolstof (%) 0,92 hoog tamelijk laag Tabel 1: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm) Bij proefaanleg Bij de oogst 29/11/ N-advies bij zaai: niet van toepassing Pagina: 4/15

5 4.3. Klimaatgegevens (van 8/5 tot 29/11) Tabel 2: Gemiddelde temperatuur (in C) gemeten in het weerstation te Ieper Maand 1e decade 2e decade 3e decade Gemiddeld Normaal Mei 15,6 12,4 18,9 15,7 12,2 Juni 16,8 16,1 18,0 16,9 15,2 Juli 21,1 20,0 23,0 21,4 16,8 Augustus 20,2 18,5 19,1 16,9 Tabel 3: Neerslag (in l/m²) gemeten in het weerstation te Ieper Maand 1e decade 2e decade 3e decade Som Normaal Mei 0,0 2,4 37,6 40,0 53,0 Juni 26,0 0,0 0,0 26,0 58,0 Juli 0,0 1,0 16,0 17,0 66,0 Augustus 44,8 30,8 75,7 71,0 Tabel 4: Gemiddelde temperatuur (in C) gemeten in het weerstation te Heuvelland C 1e decade 2e decade 3e decade gemiddeld normaal Augustus 16,2 16,2 16,9 September 18,6 18,0 13,3 16,8 14,4 Oktober 15,4 17,0 9,5 14,0 10,3 November 11,0 9,0 10,3 6,1 Tabel 5: Neerslag (in l/m²) gemeten in het weerstation te Heuvelland Maand 1e decade 2e decade 3e decade Som Normaal Augustus 11,6 11,6 71,0 September 3,0 4,2 7,6 14,8 72,0 Oktober 8,2 0,0 7,8 16,0 74,0 November 11,4 1,2 12,6 68,0 Iedere teeltmaand (van zaai tot oogst), behalve augustus, was warmer en droger dan normaal. Vooral de neerslag was opvallend laag; enkel in augustus viel er iets meer neerslag dan normaal. Pagina: 5/15

6 4.4. Overzicht van teelt- en proefverloop Overzicht van teelt- en proefverloop Tijdstip Activiteit 24/04/2018 organische bemesting (20 ton/ha varkensdrijfmest) 05/05/2018 bemesting (300 kg/ha ammoniumnitraat) 08/05/2018 zaai (bodem OK, sterk drogend weer maar voldoende vochtige bodem) 19/05/2018 onkruidbestrijding (1,5 l/ha Challenge + 2 l/ha Stomp Aqua + 0,25 l/ha Centium 36 CS) 30/05/2018 waarneming (opkomst) 15/06/2018 onkruidbestrijding (0,6 l/ha Stomp Aqua) 25/06/2018 onkruidbestrijding (0,75 l/ha Select Prim) 27/06/2018 waarneming (gewasstand) 23/07/2018 ziektebestrijding (1 l/ha Tebusip) 23/07/2018 wortelvliegbestrijding (0,1 l/ha Karate Zeon) 24/07/2018 waarneming (gewasstand) 02/08/2018 waarneming (gewasstand) 04/08/2018 ziektebestrijding (0,75 kg/ha Signum) 04/08/2018 wortelvliegbestrijding (0,1 l/ha Karate Zeon) 31/08/2018 ziektebestrijding (0,4 l/ha Rudis) 31/08/2018 wortelvliegbestrijding (0,1 l/ha Karate Zeon) 06/09/2018 waarneming (gewasstand) 13/09/2018 ziektebestrijding (0,4 l/ha Rudis) 13/09/2018 wortelvliegbestrijding (0,1 l/ha Karate Zeon) 17/10/2018 vroege oogst (ter indicatie) 29/11/2018 oogst 17/12/2018 sorteren en wegen 04/01/2019 beoordeling (cavity Spot) 07/01/2019 plantmetingen 5. RESULTATEN De resultaten werden verwerkt via het statistisch pakket AGROVA-R ontwikkeld door Inagro in R-taal en gevalideerd met SPSS. Legende bij de resultaten tabellen: Waarden gevolgd door dezelfde letter zijn niet significant verschillend (p=0,05) KWV = Kleinste wezenlijk verschil; VC = variatiecoëfficiënt (%) p-waarde: * = Significant (p<0,05); ** = Zeer significant (p<0,01); *** = Uiterst significant (p<0,001); N.S. = Niet significant (p>=0,05) De ruwe data bevinden zich in bijlage I bij het proefverslag Afwijkingen t.o.v. het proefprotocol Proef uitgevoerd zoals beschreven in proefprotocol. Pagina: 6/15

7 Tabel 5: Gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Groei- Bladkleur Loof- Loofmassa kracht 24/jul 2/aug 17/okt 29/nov lengte 24/jul 2/aug 17/okt 29/nov 27/jun cm 24/jul Bastia Bejo 5,8 abc 6,0 6,5 3,5 1,5 26,5 5,5 6,5 7,5 3,5 CA 723 Sanac 9,0 a 8,0 9,0 9,0 9,0 39,0 8,0 9,0 9,0 9,0 Farah Bejo 6,0 abc 4,0 5,0 4,0 3,0 26,5 4,0 5,0 7,5 6,0 Karotan Rijk Zwaan 3,5 c 6,0 3,0 5,5 3,0 25,0 3,0 3,0 3,5 5,0 Komarno Bejo 5,8 bc 5,5 5,5 6,0 6,5 30,5 4,5 5,5 7,5 8,0 Muleta Clause 6,5 ab 7,0 8,5 6,5 6,0 36,0 7,5 8,5 7,0 7,0 Trafford Rijk Zwaan 6,0 abc 7,0 7,0 6,5 6,0 37,5 6,0 7,0 6,0 6,5 Wolin Rijk Zwaan 5,8 bc 7,0 6,5 6,5 7,0 35,5 5,0 6,5 6,5 6,5 Gemiddeld 6,0 6,3 6,4 5,9 5,3 32,1 6,4 6,8 6,4 KWV P0,05 (1) V.C. (%) 16,5 P-waarde cultivar 0,000 *** Quotering 1 = weinig bleek weinig 9 = veel zeer donker veel (1) Kruskal-Wallis werd toegepast Pagina: 7/15

8 Tabel 6: Standdichtheid en ziektegevoeligheid Cultivar Ziekte-aantastasting Standdichtheid witziekte Cavity spot bij oogst 29 november na opkomst na opkomst bij oogst 2/aug 6/sep 17/okt % aantal aantastings- % van aangetast 30/mei 27/jun 29/nov aangetast graad (1) licht matig zwaar (BBCH 10-11) (BBCH 12-16) Bastia 9,0 9,0 9,0 74,6 a 1,7 a ,2 ab 55,2 bcd 57,0 bc CA 723 9,0 9,0 9,0 22,0 b 0,3 b ,8 a 60,9 ab 65,2 ab Farah 9,0 9,0 9,0 77,3 a 1,6 a ,4 ab 47,3 d 50,5 c Karotan 9,0 9,0 9,0 77,8 a 1,7 a ,4 c 67,0 a 72,5 a Komarno 9,0 9,0 9,0 69,9 a 1,5 a ,5 ab 48,4 cd 56,6 bc Muleta 9,0 9,0 9,0 70,3 a 1,5 ab ,4 ab 46,4 d 48,9 c Trafford 9,0 9,0 9,0 54,4 ab 1,0 ab ,3 ab 57,3 abc 52,1 c Wolin 9,0 9,0 9,0 82,6 a 1,7 a ,3 b 48,8 cd 53,6 c Gemiddeld 9,0 9,0 9,0 66 1, ,9 53,9 57,1 KWV P0,05 (2) 1,2 1,6 0,6 0,7 V.C. (%) 20,6 35,8 12,0 3,7 4,1 P-waarde cultivar 0,002 ** 0,008 ** 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** Quotering geen veel (1) Aantastingsgraad: formule (aantal licht aangetaste x 1 + aantal matig aangetaste x 2 +aantal zwaar aangetaste x 3) = 0 geen aantasting - 3 zware aantasting (2) Transformatie: arcsin x Pagina: 8/15

9 Tabel 7: Opbrengst Cultivar Opbrengst (ton/ha) % gewichtsverlies bruto volledig bruto ontkopt netto ontkopt wegens ton/ha % ton/ha % ton/ha % ontkoppen afval (1) Bastia 98,4 ab 100,0 77,6 abc 100,0 61,3 abc 100,0 21,5 a 21,6 ab CA ,6 a 121,5 99,4 a 128,1 80,4 a 131,3 17,0 abc 19,6 b Farah 102,6 ab 104,2 83,5 ab 107,6 64,0 abc 104,5 18,2 abc 24,7 ab Karotan 68,9 c 70,0 59,7 c 77,0 35,1 c 57,4 13,1 c 43,6 a Komarno 102,5 ab 104,1 85,0 ab 109,5 67,5 ab 110,1 16,9 abc 20,5 ab Muleta 106,6 ab 108,3 84,7 ab 109,2 74,4 ab 121,4 20,6 ab 12,2 b Trafford 95,6 ab 97,2 80,4 abc 103,6 67,0 ab 109,4 15,9 bc 17,6 b Wolin 85,0 bc 86,3 72,9 bc 94,0 50,0 bc 81,7 14,0 c 32,7 ab Gemiddeld 97,4-80,4-62,5-17,1 24,1 KWV P0,05 25,5 22,2 29,5 (2) (2) V.C. (%) 11,1 11,6 19,9 0,1 21,7 P-waarde cultivar Quotering 0,000 *** 0,001 *** 0,001 ** 0,000 *** 0,004 ** (1) Is som van niet marktbare (te licht, vertakte, gebarsten, rotte) na ontkoppen (2) Transformatie: arcsin x Pagina: 9/15

10 Tabel 8: Plantkenmerken Cultivar % afval % van afval (aantal) Bovengroei Stukgewicht (gram) naar te klein ver- met rotte (mm) unifor- niet wel % verlies aantal (<100 g) takte kloven miteit onttopt onttopt door (1) (1) onttoppen Bastia 42,5 bc 82,5 5,6 10,3 1,7 30,1 ab 4,8 ab 189 ab 187 ab 1,1 b CA ,4 bc 88,3 7,4 4,4 0,0 16,4 cde 5,8 a 235 a 228 a 3,3 a Farah 41,8 bc 77,8 10,1 9,8 2,4 20,1 c 5,3 ab 219 ab 216 ab 1,8 ab Karotan 69,0 a 91,6 4,7 3,7 0,0 9,6 de 6,8 a 155 b 150 b 3,7 a Komarno 42,6 bc 83,0 7,0 6,9 3,1 21,3 bc 5,5 a 212 ab 208 ab 2,1 ab Muleta 29,4 c 87,7 11,2 0,0 1,1 39,2 a 3,0 b 221 ab 216 ab 2,5 ab Trafford 36,3 bc 88,6 6,4 2,2 2,8 18,5 cd 6,0 a 206 ab 201 ab 2,4 ab Wolin 55,4 ab 77,8 11,7 9,8 0,8 8,0 e 6,9 a 205 ab 199 ab 3,3 a Gemiddeld 45,1 84,6 8,0 5,9 1,5 20,4 5, ,5 KWV 23,6 9,67 2, (2) P0,05 V.C. (%) 22,1 20,0 19,2 13,7 14,2 18,4 P-waarde cultivar 0,001 *** 0,000 *** 0,001 ** 0,025 * 0,031 * 0,005 ** Quotering 1 = heterogeen 9 = uniform (1) Onttoppen = verwijderen worteltop die smaller is dan 2 cm (2) Transformatie: arcsin x Pagina: 10/15

11 Tabel 9: Uitwendige wortelkenmerken (op ontkopte wortelen) Cultivar Lengte Diameter Vorm Gladheid Uitwendige Groenmarktbare marktbare stompheid rechtheid ringen verkleuring wortel (cm) wortel wortel- (1) (mm) kraag Bastia 18,9 bc 38,9 ab 8,1 a 6,8 ab 9,0 a 8,6 a 9,0 CA ,5 a 40,8 ab 5,8 b 6,5 ab 7,9 b 8,3 a 8,9 Farah 20,0 abc 41,2 a 7,4 a 7,5 a 7,8 b 8,6 a 9,0 Karotan 17,1 c 37,0 b 6,9 ab 7,1 a 6,8 c 8,3 a 8,9 Komarno 19,9 abc 40,0 ab 7,5 a 7,1 a 8,1 ab 8,5 a 8,8 Muleta 20,6 ab 39,6 ab 7,6 a 5,8 b 7,8 b 7,9 a 9,0 Trafford 19,5 abc 39,4 ab 7,0 ab 7,4 a 8,9 a 8,1 a 9,0 Wolin 19,6 abc 40,0 ab 6,8 ab 7,1 a 7,9 b 7,6 a 8,8 Gemiddeld 19,8 39,6 7,1 6,9 8,0 8,2 8,9 KWV P0,05 3,2 3,9 1,5 1,1 0,9 1,2 V.C. (%) 6,8 4,2 8,7 6,7 4,8 6,0 P-waarde cultivar 0,001 ** 0,055 N.S. 0,001 ** 0,001 *** 0,000 *** 0,087 N.S. Quotering 1 = scherp krom ruw veel veel 9 = stomp recht glad geen geen (1) marktbare lengte = ontkopt en onttopt Pagina: 11/15

12 Tabel 10: Inwendige wortelkenmerken Cultivar Inwendige kleur Duidelijkheid Grootte Inwendig Algemene visueel overgang pit groen op beoordeling bast pit pit - vlees ontkopte wortel inwendig Bastia 6,5 a 8,6 a 4,9 b 6,0 a 8,8 6,8 a CA 723 6,8 a 8,4 ab 5,8 ab 4,5 abc 9,0 7,4 a Farah 6,5 a 7,9 ab 6,5 ab 3,5 bcd 8,9 7,0 a Karotan 7,0 a 7,8 ab 7,0 ab 5,0 abc 8,8 6,9 a Komarno 6,6 a 8,9 a 6,4 ab 2,0 d 8,8 6,9 a Muleta 7,3 a 8,1 ab 7,0 ab 3,0 cd 8,9 7,4 a Trafford 6,8 a 7,3 b 7,6 a 4,9 abc 9,0 7,6 a Wolin 7,3 a 8,1 ab 7,5 a 5,3 ab 8,6 7,6 a Gemiddeld 6,8 8,1 6,6 4,3 8,8 7,2 KWV P0,05 1,3 1,2 2,4 2,2 1,4 V.C. (%) 8,1 6,3 15,4 22,1 8,3 P-waarde cultivar 0,339 N.S. 0,006 ** 0,016 * 0,000 *** 0,248 N.S. Quotering 1 = geel geel duidelijk groot veel slecht 9 = donkerrood donkerrrod onzichtbaar klein geen goed Pagina: 12/15

13 6. BESLUIT De weersomstandigheden waren in 2018 verre van optimaal om een vlotte groei en optimale opbrengst te bekomen. Belangrijke kenmerken voor oogst als industriewortel zijn een voldoende zware (+ 100 g), lange, stompe, rechte, uniforme en gezonde wortel met weinig bovengroei en die inwendig ook goede kenmerken heeft (donkerrode kleur met kleine pit). Onder de gegeven omstandigheden behaalde CA 723 (Sanac) globaal duidelijk de beste resultaten als industriewortel, vooral door een hoge marktbare opbrengst gekoppeld aan een minder zware aantasting door Cavity spot. Muleta (Clause) scoorde ook beter naar opbrengst, maar bleek meer gevoelig voor Cavity spot. Karotan (Rijk Zwaan) viel uit de boot wegens te lichte sortering. Wolin (Rijk Zwaan) scoorde ook minder wegens lagere opbrengst met meer afval en bleek daarbij sterker gevoelig aan Cavity spot. De zeer droge omstandigheden zorgden voor een moeilijke opkomst en een zeer geringe groei tot eind september. Er was een laag % eerste opkomst, maar na voldoende neerslag eind mei (met wat toegeslagen bodem tot gevolg) was er nog een voldoende 2 opkomst. Bij oogst eind november was er algemeen nog veel en gezond loof (met nog relatief weinig afrijping). De eigenlijke wortelgroei begon maar vanaf half augustus na voldoende neerslag. Bij de oogst eind november was de bodem wel terug droog maar de opbrengst was nog behoorlijk gezien de omstandigheden. Uit een indicatieve oogst half oktober is af te leiden dat de opbrengst in de laatste 6 weken nog met ruim 20 ton/ha toenam. De droogte zorgde wel voor heterogeniteit over het proefveld heen, maar werd grotendeels opgevangen via blokeffecten. Naar ziekten toe waren er opvallend geen bladziekten te bespeuren, ook niet in het onbehandeld gedeelte. Opbrengstverliezen wegens bladziekten waren er dan ook niet, zelfs integendeel, maar de bekomen resultaten waren sterk blok- en plaatsafhankelijk waardoor deze minder betrouwbaar zijn en niet weergegeven zijn in de tabellen. Er werd algemeen wel veel Cavity spot waargenomen (met rasverschillen maar dit was ook sterk plaatsafhankelijk wat de hogere variatiecoëfficiënten (V.C.%) verklaren). Individuele rasbespreking: Bastia (Bejo): gewas met gemiddelde standdichtheid en geringere loofmassa, bleker van kleur. Algemeen goede tot uitstekende uitwendige wortelkenmerken, wel sterker gevoelig voor Cavity spot. Gemiddelde tot iets mindere inwendige wortelkenmerken, kleinere pit maar meer duidelijke overgang pit/vlees. Gemiddelde bruto-opbrengst evoluerend naar iets lagere netto opbrengst wegens meer bovengroei (meer verlies na ontkoppen). CA 723 (Sanac): gewas met hogere standdichtheid en weelderige loofmassa, donker van kleur. Een lange wortel met scherpere vorm, weinig gevoelig voor Cavity spot. Globaal goede inwendige kenmerken. Hoge bruto opbrengst evoluerend naar heel hoge netto opbrengst dankzij zware stukgewichten met relatief weinig afval. Farah (Bejo): gewas met lagere tot lage standdichtheid met iets minder loofmassa, bleker van kleur. Betere uitwendige kenmerken, wel sterker gevoelig voor Cavity spot. Gemiddelde inwendige kenmerken met wel grotere pit. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst zowel bruto als netto, gemiddelde bovengroei en % afval. Karotan (Rijk Zwaan): gewas met (te) hoge standdichtheid, ondanks zeer lage eerste opkomst. Geringere loofmassa met blekere loofkleur. Algemeen minder goede uitwendige wortelkenmerken, vooral minder gladde wortel die sterker gevoelig is voor Cavity spot. Ook een kortere marktbare wortel (meer verlies na onttoppen) wegens niet volgroeid. Gemiddeld goede Pagina: 13/15

14 inwendige wortelkenmerken. Lage bruto opbrengst evoluerend naar lage tot heel lage netto opbrengst, dit vooral door heel veel afval wegens te lichte wortelen. Komarno (Bejo): gewas met gemiddelde standdichtheid en meer loofmassa in najaar. Wortel met betere uitwendige kenmerken maar sterk gevoelig voor Cavity spot. Inwendige wortelkenmerken globaal goed maar wortel met een grote pit. Gemiddelde tot iets hogere bruto-opbrengst evoluerend naar een iets hogere netto opbrengst, gemiddelde bovengroei en % afval. Muleta (Clause): gewas met lagere tot lage standdichtheid. Goede uitwendige kenmerken, behalve een minder rechte vorm en sterker gevoelig voor Cavity spot. Inwendige wortelkenmerken globaal goed maar wortel met een grotere pit. Hogere opbrengst zowel bruto als netto, dit met veel en heterogene bovengroei (meer verlies door ontkoppen) maar weinig afval. Trafford (Rijk Zwaan): gewas met lagere standdichtheid. Algemeen betere uitwendige wortelkenmerken, gladde wortel die iets minder gevoelig is voor Cavity spot. Betere inwendige wortelkenmerken, vooral wegens minder zichtbare overgang pit/vlees. Gemiddeld tot iets lagere bruto opbrengst evoluerend naar iets hogere netto opbrengst, dit dankzij lager % afval. Wolin (Rijk Zwaan): gewas met lagere standdichtheid. Gemiddeld goede uitwendige wortelkenmerken, wel sterk gevoelig voor Cavity spot. Betere inwendige wortelkenmerken, meer donkerrode kleur met minder zichtbare overgang pit/vlees. Lagere bruto opbrengst evoluerend naar lagere tot lage netto opbrengst dit wegens veel afval (iets meer vertakte en gekloven), wel minder veel bovengroei. Aantasting Cavity spot: links geen midden matig rechts zwaar Pagina: 14/15

15 Afval wegens te licht (<100 gram) Pagina: 15/15