Rassenproef erwt 2017 late teelt bestemming industrie

Transcriptie

1 PROEFVERSLAG Rassenproef erwt 2017 late teelt bestemming industrie Proefnummer: TOLALG17DOE_RA04 Identificatie opdrachtgever: Protocol identificatie opdrachtgever: Inagro Ieperseweg 87 Rumbeke uitgevoerd door: Inagro VZW Ieperseweg Rumbeke-Beitem Afgevaardigd bestuurder: Diensthoofd: Teeltverantwoordelijke: Mia Demeulemeester Callens Danny Vanheule Marc Periode: 2017 Goedgekeurd door: Diensthoofd: Afgevaardigd bestuurder:

2 1. INHOUDSOPGAVE 1. INHOUDSOPGAVE DOELSTELLINGEN MATERIAAL EN METHODEN DE EXPERIMENTELE CONDITIES VAN DE PROEF Proefplan details OBJECTEN Overzicht van de objecten BEOORDELINGEN EN REGISTRATIE Effectiviteit Opbrengst Kwaliteit PROEFOMSTANDIGHEDEN PROEFTERREIN tussen nr 21 en militair kerhof BODEMTYPE KLIMAATGEGEVENS OVERZICHT VAN TEELT- EN PROEFVERLOOP Overzicht van teelt- en proefverloop RESULTATEN AFWIJKINGEN T.O.V. HET PROEFPROTOCOL BESLUIT Pagina: 2/14

3 2. DOELSTELLINGEN Ziektegevoeligheid van in de praktijk uitgezaaide erwt cultivars nagaan onder de heersende groei- en klimaat voorwaarden bij late uitzaai. Onderzoek naar de oogstspreiding voor de groenteverwerkende industrie door het uitzaaien op eenzelfde tijdstip van diverse cultivars. 3. MATERIAAL EN METHODEN 3.1. De experimentele condities van de proef Proefplan details Parameter Waarde Zaaidichtheid 100 zaden/m² Experimentele eenheid netto: 12.8 m², Bruto: 13.6 m² Netto plot lengte: 8 m, Breedte: 1,6 m Bruto plot lengte: 8 m, Breedte: 1,7 m Aantal parallellen 3 Statistisch ontwerp gerandomiseerde blokkenproef 3.2. Objecten Overzicht van de objecten Nr Product Omschrijving object 1 Bastion (Nunhems) 2 Butana (Nunhems) 3 Electra (Van Waveren) 4 Festivert (Syngenta) 5 Flandesa (Nunhems) 6 Kimberley (Storm Seeds) 7 Maurice (Seminis) 8 Monarque (Gsn. Blondeau) 9 Naches (Strube) 10 Pixia (Vilmorin) 11 Standana (Nunhems) 12 Terrain (Vilmorin) 13 Vada (Nunhems) 14 Valkon (Storm Seeds) 15 Trivert (Syngenta) 16 D (Syngenta) 17 D (Syngenta) 18 SV1322QC (Seminis) 19 SV6064QC (Seminis) 20 XP (Seminis) Ras 1 tot en met 14 zijn de echte proefrassen (opgegeven door de verwerkende industrie), de overige zijn rassen vrijwillig aangeboden door zaadhuizen die meegenomen zijn in de proef ter observatie. Pagina: 3/14

4 3.3. Beoordelingen en registratie Effectiviteit Er werden duidelijke verschillen vastgesteld naar groeikracht (2 weken na opkomst). Het droge weer zorgde voor een korte bloeiduur met weinig verschillen wat leidde tot een korte oogstspreiding tussen de rassen. Algemeen was er veel neiging tot doorbloeiers Opbrengst Opbrengstbepaling was niet voorzien in de proefopzet. Wel werd in het kader van een project (A-Propeau) van een tiental rassen per object een opbrengstbepaling uitgevoerd waarna ook de hardheid en % DS bepaald werden. Deze resultaten zijn niet mee opgenomen in het verslag Kwaliteit Wegens de uitzonderlijke droge omstandigheden werden weinig ziekten waargenomen, enkel echte meeldauw was bij enkele rassen zichtbaar in oogstbaar stadium. Naar plantlegering toe waren er wel duidelijke verschillen. 4. PROEFOMSTANDIGHEDEN 4.1. Proefterrein De proef werd aangelegd op volgende locatie: Segers Rik, Nieuwkerke Tussen nr 21 en militair kerkhof De hoekpunten van het proefveld worden gekenmerkt door volgende GPS coördinaten : Volgnummer Longitude Latitude 1 2, , , , , , , , Bodemtype Bouwvoor: Voorvrucht: zandleem aardappelen Scheikundige analyse: ph (KCL): koolstof (%): 4.3. Klimaatgegevens Tabel 1: Neerslag (in mm) gemeten in het weerstation te Heuvelland Maand 1e decade 2e decade 3e decade Som Normaal Pagina: 4/14

5 Maand 1e decade 2e decade 3e decade Som Normaal Mei Juni Juli 9 9 Tabel 2: Gemiddelde temperatuur (in C) gemeten in het weerstation te Heuvelland C 1e decade 2e decade 3e decade Gemiddeld Normaal Mei Juni Juli Overzicht van teelt- en proefverloop Overzicht van teelt- en proefverloop Tijdstip Activiteit 08/05/2017 zaai (praktijkveld) 09/05/2017 proefzaai (zaaidiepte 4 cm) 24/05/2017 waarneming (opkomst) 31/05/2017 waarneming (opkomst en groeikracht) 12/06/2017 waarneming (bodembedekking) 20/06/2017 waarneming (begin bloei) 23/06/2017 waarneming (bloei) 30/06/2017 waarneming (bloei) 06/07/2017 waarneming (oogst is nabij) 11/07/2017 waarneming (de meeste rassen oogstrijp) 14/07/2017 oogst (praktijkveld) 15/07/2017 waarneming (allerlei + opkuisen proefveld) Wegens de zeer droge bodemomstandigheden werd door de proefveldhouder geopteerd om ploegloos te zaaien. Daartoe werd 2 dagen voor zaai enkel een oppervlakkige bodembewerking uitgevoerd. Dankzij wat regen de dag voor zaai was de bodem voldoende vochtig om vlot te kunnen zaaien. De keuze voor een ploegloze teelt was nadien gezien een goede keuze want een ruime week na zaai (18 mei) was er hevige neerslag met zichtbare erosie maar de grond werd niet verslempt waardoor de opkomst toch voldoende was. Dit was dan ook de enige neerslag van betekenis in de ganse teeltperiode, volgende neerslag was vlak voor het oogstrijp stadium toen het gewas al sterk afgerijpt was. 5. RESULTATEN De resultaten werden verwerkt via het statistisch pakket AGROVA-R ontwikkeld door Inagro in R-taal en gevalideerd met SPSS. Legende bij de resultaten tabellen: Waarden gevolgd door dezelfde letter zijn niet significant verschillend (p=0,05) KWV = Kleinste wezenlijk verschil; VC = Variantiecoëfficiënt (%) p-waarde: * = Significant (p<0,05); ** = Zeer significant (p<0,01); *** = Uiterst significant (p<0,001); N.S. = Niet significant (p>=0,05) Pagina: 5/14

6 5.1. Afwijkingen t.o.v. het proefprotocol Proef uitgevoerd zoals beschreven in proefprotocol. Pagina: 6/14

7 Tabel 3: Rassen erwt laat 2017: Gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Zaai- Opkomst Stand- Groei- Bodem- Aantal Datum bloei Bloeiduur Datum Aantal dicht- (datum) dichtheid kracht bedekking stengels/ begin einde (dagen) oogst- vegetatieheid score 31/5 % plant klaar dagen (kg/ha) 31/5 12/6 Bastion Nunhems 16/5 9,0 8,0 90,0 1,0 21/6 29/6 8 11/7 63 Butana Nunhems /5 9,0 8,0 90,0 1,0 21/6 29/6 8 11/7 63 Electra Van Waveren /5 8,7 7,7 95,0 1,0 19/6 30/ /7 62 Festivert Syngenta 94 19/5 7,7 4,3 70,0 1,2 22/6 1/7 9 12/7 64 Flandesa Nunhems /5 8,3 5,7 85,0 1,2 22/6 2/ /7 64 Kimberley Storm Seeds /5 8,3 7,3 96,0 1,0 21/6 1/ /7 64 Maurice Seminis 17/5 7,0 7,0 82,0 1,0 24/6 5/ /7 66 Monarque Gsn. Blondeau 17/5 6,7 8,7 78,0 1,0 19/6 28/6 9 11/7 63 Naches Strube /5 7,3 6,0 78,0 1,0 20/6 29/6 9 10/7 62 Pixia Vilmorin 18/5 8,3 4,3 60,0 1,2 21/6 1/ /7 64 Standana Nunhems /5 9,0 7,3 85,0 1,0 21/6 29/6 8 11/7 63 Terrain Vilmorin /5 8,0 8,3 90,0 1,0 20/6 29/6 9 11/7 63 Vada Nunhems /5 8,7 8,0 94,0 1,0 19/6 28/6 9 9/7 61 Valkon Storm Seeds /5 8,3 6,7 92,0 1,0 21/6 29/6 8 12/7 64 Gemiddelde 8,2 7,0 84,6 1, Quotering 1 = dun, heterogeen zwak 9 = 100 % ok sterk zaai: 09/05/2017 De bloei liep uiteen van 8 tot 11 dagen, de totale vegetatieduur van 62 tot 66 dagen Pagina: 7/14

8 Tabel 4: Ziektegevoeligheid + peulkenmerken Cultivar Gevoeligheid voor Peul- Peul- Aantal Sortering Peronospora viciae Erysiphe Botrytis Sclerotinia antracnose legering aanzetting afrijping zaden visuele bij oogst pisi cinerea bij oogst bij oogst score per peul schatting blad peul (%) 11/7 bij oogst blad peul (%) 11/7 (1) Bastion 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 7,8 ab 9,0 8,5 7,9 MG Butana 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 8,3 a 8,0 7,0 9,2 MF-MG Electra 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 1,0 e 8,0 9,0 5,9 MG Festivert 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 8,3 a 8,0 8,0 9,4 F Flandesa 9,0 0,0 7,2 b 9,0 9,0 9,0 0,0 5,3 bc 8,0 6,0 7,7 F - (MG) Kimberley 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 3,7 cde 9,0 7,0 8,6 (MF) - MG Maurice 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 7,7 ab 8,0 8,0 6,7 MG - (F) Monarque 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 7,7 ab 8,5 9,0 7,7 MG-G Naches 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 2,0 de 7,0 9,0 8,4 MG-G Pixia 9,0 0,0 8,3 a 9,0 9,0 9,0 0,0 4,3 cd 9,0 9,0 9,1 F Standana 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 8,7 a 9,0 9,0 7,6 MG-G Terrain 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 4,3 cd 8,0 9,0 7,8 G Vada 9,0 0,0 8,7 a 9,0 9,0 9,0 0,0 1,0 e 8,0 8,5 6,6 G Valkon 9,0 0,0 9,0 a 9,0 9,0 9,0 0,0 1,0 e 9,0 9,0 7,7 MG - (G) Gemiddelde 9,0 0,0 8,8 9,0 9,0 9,0 0,0 5,1 8,3 8,3 7,9 K.W.V. P0,05 1,2 2,8 V.C. (%) 4,4 18,2 P-waarde 0,000 *** 0,000 *** Quotering 1 = veel veel veel veel veel veel laag uniform 9 = geen geen geen geen geen geen hoog heterogeen (1) F = fijn, MF = middenfijn, MG = middengrof, TG = tamelijk grof, G = grof, ZG = zeer grof Pagina: 8/14

9 Pagina: 9/14

10 Tabel 5: Rassen erwt laat 2017: Gewaskenmerken (1) Cultivar Zaadhuis Zaai- Opkomst Stand- Groei- Bodem- Aantal Datum bloei Bloeiduur Datum Aantal dicht- (datum) dichtheid kracht bedekking stengels/ begin einde (dagen) oogst- vegetatieheid score 31/5 % plant klaar dagen (kg/ha) 31/5 12/6 (2) Trivert Syngenta 92 17/5 7,7 6,3 75,0 1,0 20/6 30/ /7 62 D Syngenta 85 18/5 7,7 4,3 65,0 1,0 21/6 2/ /7 64 D Syngenta 91 19/5 7,7 5,0 70,0 1,0 21/6 1/ /7 64 SV1322QC Seminis 78 17/5 7,3 7,0 75,0 1,0 18/6 28/6 10 7/7 59 SV6064QC Seminis 92 19/5 6,7 4,7 60,0 1,0 23/6 3/ /7 66 XP Seminis 94 17/5 7,0 6,7 70,0 1,4 21/6 1/ /7 62 Gemiddelde 7,3 5,7 69,2 1, Quotering 1 = dun, heterogeen zwak 9 = 100 % ok sterk Zaai: 09/05/2017 De bloei liep uiteen van 10 tot 11 dagen, de totale vegetatieduur van 59 tot 66 dagen (1)Zzijn rassen verkregen via zaadhuizen die dus niet horen bij de eigenlijke proef maar meegenomen zijn ter observatie (2) Visuele schatting met hardheid 120 als streefdoel Pagina: 10/14

11 Tabel 6: Rassen erwt laat Ziektegevoeligheid + peulkenmerken (1) Cultivar Gevoeligheid voor Peul- Peul- Aantal Sortering Peronospora viciae Erysiphe Botrytis Sclerotinia antracnose legering aanzetting afrijping zaden visuele bij oogst pisi cinerea bij oogst bij oogst score per peul schatting blad peul (%) 11/7 bij oogst blad peul (%) 11/7 Trivert 9,0 0,0 7,8 9,0 9,0 9,0 0,0 6,0 7,5 9,0 10,1 F-ZF D ,0 0,0 9,0 9,0 9,0 9,0 0,0 6,3 6,5 8,0 8,9 F-MF D ,0 0,0 5,0 9,0 9,0 9,0 0,0 8,3 7,0 8,0 9,7 F SV1322QC 9,0 0,0 6,3 9,0 9,0 9,0 0,0 6,7 8,0 9,0 8,5 F - (MF) SV6064QC 9,0 0,0 8,8 9,0 9,0 9,0 0,0 7,7 7,0 8,0 8,2 F XP ,0 0,0 9,0 9,0 9,0 9,0 0,0 6,3 6,0 5,0 9,2 F-MF Gemiddelde 9,0 0,0 7,7 9,0 9,0 9,0 0,0 6,9 7,0 7,8 9,1 Quotering 1 = veel veel veel veel veel veel laag uniform 9 = geen geen geen geen geen geen hoog heterogeen (1) Zijn rassen verkregen via zaadhuizen die dus niet horen bij de eigenlijke proef maar meegenomen zijn ter observatie (2) ZF = zeer fijn, F = fijn, MF = middenfijn, MG = middengrof, TG = tamelijk grof, G = grof, ZG = zeer grof Pagina: 11/14

12 6. BESLUIT De zeer droge omstandigheden zorgden voor een uitzonderlijke korte teeltduur en zeer lage ziektedruk waardoor er onder deze omstandigheden weinig betrouwbare besluiten getrokken kunnen worden naar ziektegevoeligheid en oogstspreiding toe. Individuele rasbespreking (in alfabetische volgorde) Bij de vermelding van het aantal blaadjes/knop werden de twee schutbladeren, die altijd aanwezig zijn, meegeteld; bij de halfbladloze rassen zijn er dus twee blaadjes aanwezig. Bastion (Nunhems) is een groeikrachtig donkergroen, halfbladloos, weinig legergevoelig gewas met weinig peulen per stengel (2 x 2-peulig). Bezit een tamelijk recht tot licht gebogen, iets minder stompe, brede, goed gevulde peul van 5 tot 8 cm die minder uniform is. Geen ziekten. Butana (Nunhems) is een groeikrachtig, donkergroen, weinig legergevoelig gewas met 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die 2-peulig zijn. Bezit een licht gebogen, minder stompe, brede, goed gevulde peul die 6,5 tot 9 cm lang is. Geen ziekten. Electra (Van Waveren) is een groen, kort, legergevoelig gewas met 6 grotere bladeren per knop en 2 tot 3 vruchtbare knoppen per stengel die regelmatig 3-peulig zijn. Bezit een korte (4-6 cm), rechte, zeer stompe, zeer goed gevulde peul. Geen ziekten. Festivert (Syngenta) is een minder groeikrachtig, lichtgroen, halfbladloos gewas met klein blad en veel ranken die weinig legergevoelig is, 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die 2- peulig zijn. Bezit een langere (6-8 cm), fijnere, matig tot sterk gebogen, goed gevulde peul met scherper uiteinde. Geen ziekten. Flandesa (Nunhems) is een groen, halfbladloos gewas met kleiner blad en veel ranken en veel peulen met iets minder uniforme afrijping, 2 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 3-peulig en zelfs regelmatig 4-peulig zijn. Bezit een tamelijk rechte, 5 tot 7 cm lange peul met meer gebogen en scherper uiteinde en heterogene sortering (van fijn tot middengrof). Gevoelig voor echte meeldauw. Kimberley (Storm Seeds) is een licht donkergroen, halfbladloos gewas met 2 tot soms 3 vruchtbare knoppen per stengel die meestal 3-peulig, soms 4-peulig zijn. Bezit een lange (7 tot 9,5 cm), brede, tamelijk rechte, tamelijk stompe, goed gevulde peul. Geen ziekten. Maurice (Seminis) is een lichtgroen, minder legergevoelig, halfbladloos gewas met 2 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 3-peulig zijn. Bezit een rechte, stompe, dikronde, goed gevulde peul van 4,5 tot 7 cm lang met meer heterogene sortering en soms een verdroogde erwt. Geen ziekten. Monarque (Gsn Blondeau) is een lichtgroen, minder legergevoelig, halfbladloos gewas met 2 tot 3 vruchtbare knoppen per stengel die regelmatig 3-peulig zijn. Bezit een rechte, heel stompe, heel goed gevulde, soms te goed gevulde peul (platgeduwde erwten) van 4 tot 7,5 cm lang. Geen ziekten. Naches (Strube) is een licht donkergroen halfbladloos, legergevoelig gewas met 2 tot 3 vruchtbare knoppen per stengel die regelmatig 3-peulig tot sporadisch 4-peulig zijn. Bezit een rechte, heel stompe, heel goed gevulde, soms te goed gevulde peul (platgeduwde erwten) van 5,5 tot 7,5 cm lang. Geen ziekten. Pagina: 12/14

13 Pixia (Vilmorin) is een minder groeikrachtig, korter en halfbladloos gewas met 2 tot 3 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 3-peulig tot sporadisch 4-peulig zijn. Bezit een tamelijk rechte, 5 tot 7 cm lange, zeer goed gevulde peul met meer gebogen en scherper uiteinde. Sporadisch een minder goed gevulde peul met grovere sortering. Geen ziekten. Standana (Nunhems) is een groen, zeer weinig legergevoelig, halfbladloos gewas met standaard 2 vruchtbare knoppen per stengel en meestal maar 3 tot 5 oogstbare peulen, soms tot regelmatig 3-peulig, sporadisch eens 4-peulig. Bezit een rechte, heel stompe, heel goed gevulde peul van 5,5 tot 7 cm lengte. Geen ziekten. Terrain (Vilmorin) is een groen, groeikrachtig, langer gewas met 6 bladeren per stengel en dikkere, heel stevige stengel, maar ook soms halfbladloze plant ertussen met zelfde peulkenmerken. Behaalt 2 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die standaard 2-peulig en sporadisch eens 3-peulig zijn. Bezit een 6 tot 8 cm lange, licht tot matig gebogen, stompe, mooi ronde, heel goed gevulde, uniforme peulen. Geen ziekten. Vada (Nunhems) is een zeer donkergroen, legergevoelig gewas met 6 bladeren per knop en 2 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die meestal 2-peulig zijn. Bezit een 5 tot 8 cm lange, brede, tamelijk rechte, stompe, iets minder goed gevulde peul. Licht gevoelig voor echte meeldauw. Valkon (Storm Seeds) is een groen, legergevoelig gewas met groter blad en 4 tot 6 bladeren per knop en standaard slechts 2 vruchtbare knoppen per stengel die soms tot regelmatig 3- peulig zijn. Bezit een licht gebogen, matig stompe, goed gevulde peul die 5,5 tot 8 cm lang is. Geen ziekten. Aangeboden rassen van zaadhuizen opgenomen ter observatie Trivert (Syngenta) is een lichtgroen gewas met klein, fijn blad en 6 tot 8 bladeren per knop en 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die regelmatig 3-peulig zijn. Bezit fijne, matig tot sterk gebogen, goed gevulde peul met scherper uiteinde die 5,5 tot 7 cm lang is. Gevoelig voor echte meeldauw. D (Syngenta) is een lichtgroen gewas met klein, fijn blad en 6 tot soms 8 bladeren per knop en 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die regelmatig 3-peulig zijn. Bezit fijne, matig gebogen, goed gevulde peul met iets scherper uiteinde die 5,5 tot 7 cm lang is. Geen ziekten. D (Syngenta) is een donkergroen, halfbladloos, weinig legergevoelig gewas met kleiner blad en 3 tot 5 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 3-peulig, sporadisch zelfs 4- peulig zijn, wat resulteert in veel peulen. Bezit rechte, heel goed gevulde peul met gebogen scherper uiteinde die 5,5 tot 6,5 cm lang is. Heel goed als fijne erwt maar wel sterk gevoelig voor echte meeldauw. SV1322QC (Seminis) is een kort lichtgroen gewas met 6 bladeren per knop en 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 3-peulig, sporadisch zelfs 4-peulig zijn. Bezit een licht tot matig gebogen, stompe, goed gevulde peul die 4 tot 6 cm lang is. Matig tot sterker gevoelig voor echte meeldauw. SV6064QC (Seminis) is een groen, halfbladloos gewas met 3 tot 4 vruchtbare knoppen per stengel die vaak 4-peulig, sporadisch eens 5-peulig zijn, wat resulteert in veel peulen. Bezit een tamelijk rechte, goed gevulde peul met scherp uiteinde die 5 tot 6,5 cm lang is. Licht gevoelig voor echte meeldauw. Pagina: 13/14

14 XP (Seminis) is een groen gewas met 6 tot 8 bladeren per knop. Heel heterogeen naar peulzetting binnen 1 stengel (onderste hard terwijl bovenste nog plat) maar ook tussen planten onderling; ook regelmatig een virusplant (plant met vergeelde, opdrogende groeitop zonder oogstbare peulen). De goede planten bezitten 3 tot 5 vruchtbare knoppen die meestal 2-peulig, soms 3-peulig zijn, met tamelijk rechte peulen die een sterker gebogen, scherper uiteinde hebben en een lengte van 6 tot 7 cm. Geen ziekten. Pagina: 14/14