Begin teelt 14/04/ Tijdens de teelt 02/06/ Einde teelt 23/07/

Transcriptie

1 PREI Proef cultivaronderzoek zeer vroege zomerprei (trayplant en losse plant) 1.1 Doel Prei wordt gekenmerkt door zijn quasi onbeperkte oogstspreiding. Toch dient de rassenkeuze afgestemd te worden op de teeltperiode en eveneens op de bestemming van het geoogste product, zijnde de verse markt of industriële verwerking. Deze proef beoogt de specifieke rassenkeuze te ondersteunen door de plant- en gewaskenmerken, oogst- en opbrengstgegevens alsook kwaliteitskenmerken van nieuwe rassen na te gaan. In deze proef werd ook de vergelijking gemaakt tussen opkweek als losse plant en opkweek als trayplant. Zowel de losse als de trayplanten waren afkomstig van Marokko. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Inagro, Beitem 1.2 Bodemkarakteristieken Bouwvoor Voorvrucht zandleem knolselder Scheikundige analyse BDB ph (KCl) 6,7 koolstof (%) 1,4 fosfor (*) 34,9 kalium (*) 22,0 magnesium (*) 12,5 calcium (*) 205,3 natrium (*) < 2,0 zwavel (*) 1,4 (*) In mg per 100 gram luchtdroge grond. Tabel 1: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm) Begin teelt 14/04/ Tijdens de teelt 02/06/ Einde teelt 23/07/ Proefopzet Volgende cultivars werden vergeleken als losse en als trayplant: Chinook (Enza), Jumper (Bejo), Krypton (Nunhems), Megaton (Nunhems), Striker (Bejo), Rally (Bejo) (enkel als losse plant) en Duraton (Nunhems) (enkel als losse plant). 1/11

2 De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 7,02 m² met daarin telkens 120 planten; er waren 3 parallellen. 1.4 Teeltverloop Plantopkweek Zaaien: aangekocht plantgoed, afkomstig van Marokko Productieveld Bemesting: 10 april: 700 kg/ha patentkali 30% 10 april: 500 kg/ha ammoniumnitraat 27% 18 juni: 487 kg/ha kalknitraat 15,5 % Ploegen: 8 april Rotoreggen: 10 april Planten: 11 april op 65 cm x 9 cm (direct afgedekt met acryldoek tot 28 mei) Beregenen: 4 juni: 10 l 10 juni: 10 l 11 juni: 15 l 17 juni: 15 l 30 juni: 24 l 13 juli: 16 l Oogsten: 14 juli Tabel 2: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 15 mei pyridaat + ioxynil + pendimethalin + metazachloor Insecten- en ziektebestrijding 29 juni tepraloxydim 1,5 l Aramo 16 juni 25 juni spinosad + azoxystrobine&difenoconazool abamectine 1,5 kg Lentagran 45 WP + 0,5 l Totril + 1 l Stomp Aqua + 1,5 l Butisan S 0,2 l Tracer + 1 l Ortiva Top 0,5 l Vertimec 1.5 Resultaten Zie hiernavolgende tabellen. 2/11

3 Tabel 3: Prei vroege teelt Gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Stand van het gewas Bladkleur Uniformiteit Groeiwijze Chinook losse plant Enza 7,3 ab 7,5 a 7,8 ab 5,7 bcd 6,2 bc 8,0 ab 7,8 a 8,0 b Chinook tray plant Enza 7,8 a 8,0 a 7,8 ab 6,0 bc 6,3 bc 7,7 abc 8,0 a 8,2 b Jumper losse plant Bejo 8,0 a 8,0 a 8,2 a 7,0 a 7,2 a 7,8 ab 8,0 a 8,8 a Jumper tray plant Bejo 7,8 a 7,8 a 7,8 ab 7,5 a 7,3 a 8,0 ab 8,0 a 9,0 a Krypton losse plant Nunhems 7,5 ab 7,3 ab 7,3 b 6,2 b 6,2 bc 8,0 ab 8,0 a 8,8 a Krypton tray plant Nunhems 7,8 a 7,8 a 8,0 ab 7,5 a 6,8 ab 8,2 a 8,0 a 8,8 a Megaton losse plant Nunhems 7,0 b 6,7 b 7,3 b 6,2 b 6,0 c 7,5 bc 8,0 a 9,0 a Megaton tray plant Nunhems 8,0 a 8,0 a 8,2 a 7,2 a 6,2 bc 8,0 ab 8,0 a 8,0 b Striker losse plant Bejo 8,0 a 7,3 ab 8,0 ab 5,0 d 5,2 de 8,0 ab 8,0 a 8,0 b Striker tray plant Bejo 8,0 a 7,8 a 8,0 ab 5,3 cd 5,0 e 8,0 ab 8,0 a 8,2 b Rally losse plant Bejo 7,5 ab 7,3 ab 8,0 ab 6,0 bc 5,8 cd 7,2 c 7,3 b 8,7 a Duraton losse plant Nunhems 7,3 ab 7,7 a 8,0 ab 5,8 bc 6,0 c 7,7 abc 8,0 a 8,7 a Gemiddelde 7,7 7,6 7,9 6,3 6,2 7,8 7,9 8,5 K.W.V. P0,01 0,9 0,8 0,9 0,9 1,0 0,7 0,3 0,5 0,7 0,6 0,6 0,7 0,7 0,5 0,2 0,4 V.C. (%) 5,3 4,8 4,8 6,2 6,7 3,9 1,5 2,7 P-waarde 0,070 N.S. 0,006 Z.S. 0,163 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,026 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. weinig Quotering 1 = slecht bleek heterogeen opgericht 9 = goed donker uniform sterk opgericht (1) Na gegevenstransformatie arcsin x 3/11

4 Tabel 4: Prei vroege teelt Plant- en schachtkenmerken Cultivar Lengte (cm) Gesloten- Blad- Snijvlak Bladbreuk Vorm Vastheid Kleur Pelbaar- Gladheid schacht overgang wit heid blad breedte blad heid Chinook los 25,1 a 9,7 a 15,4 a 6,0 a 6,0 b 7,7 a 8,3 ab 7,0 a 7,0 abc 7,0 b 7,2 cd 8,7 ab Chinook tray 22,7 bc 9,9 a 12,8 bcd 6,0 a 6,3 b 7,7 a 7,7 bc 7,3 a 6,7 bc 7,3 ab 7,2 cd 8,7 ab Jumper los 22,0 bcd 7,2 cde 14,8 ab 6,3 a 6,7 ab 7,7 a 6,3 d 7,3 a 6,7 bc 7,7 ab 7,3 cd 8,3 ab Jumper tray 17,7 e 6,2 cde 11,6 de 6,3 a 7,3 a 7,7 a 7,0 cd 6,3 b 6,7 bc 7,7 ab 7,3 cd 8,7 ab Krypton los 20,4 d 6,0 de 14,4 abc 6,3 a 6,3 b 7,7 a 7,3 bcd 7,0 a 7,3 ab 8,0 a 8,2 a 7,7 b Krypton tray 17,6 e 5,3 e 12,3 cde 6,0 a 6,7 ab 7,7 a 6,3 d 7,0 a 7,0 abc 7,7 ab 8,0 ab 7,7 b Megaton los 22,0 bcd 7,3 bcde 14,7 ab 6,0 a 6,3 b 7,7 a 6,7 cd 7,0 a 7,0 abc 7,0 b 7,3 cd 8,0 ab Megaton tray 18,2 e 6,3 cde 11,9 de 6,0 a 7,0 ab 8,0 a 6,7 cd 7,0 a 7,7 a 7,3 ab 7,3 cd 9,0 a Striker los 22,4 bcd 8,1 abcd 14,3 abc 6,0 a 6,3 b 7,3 a 7,0 cd 7,0 a 7,0 abc 7,7 ab 7,5 bcd 8,0 ab Striker tray 17,4 e 7,2 cde 10,2 e 6,0 a 6,0 b 7,3 a 9,0 a 7,0 a 6,7 bc 7,7 ab 7,8 abc 8,7 ab Rally los 21,5 cd 8,3 abc 13,2 abc d 6,0 a 6,0 b 7,7 a 7,0 cd 7,0 a 6,3 c 7,7 ab 7,0 d 8,3 ab Duraton los 23,9 ab 9,5 ab 14,4 abc 6,0 a 6,3 b 8,0 a 7,7 bc 7,0 a 6,7 bc 7,7 ab 7,0 d 9,0 a Gemiddelde 20,9 7,6 13,3 6,1 6,4 7,7 7,3 7,0 6,9 7,5 7,4 8,4 K.W.V. P0,01 2,8 2,7 2,7 0,7 1,2 1,2 1,5 0,7 1,0 1,1 0,8 1,4 K.W.V. P0,05 2,1 2,0 2,0 0,5 0,9 0,8 1,1 0,5 0,8 0,8 0,6 1,1 V.C. (%) 5,9 15,8 8,7 4,8 8,0 6,5 8,7 4,3 6,5 6,1 4,7 7,5 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,623 N.S. 0,092 N.S. 0,893 N.S. 0,000 Z.S. 0,080 N.S. 0,096 N.S. 0,293 N.S. 0,005 Z.S. 0,145 N.S. Quotering 1 = - open smal open gekruld veel knobbel los grijs / geel slecht ruw 9 = gesloten breed gesloten geen cilindrisch vast wot goed effen (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 4/11

5 Tabel 5: Prei vroege teelt Opbrengstgegevens Cultivar Netto-opbrengst Marktbare Schot Afval Wegval (ton/ha) planten (%) (%) (%) (%) Chinook losse plant 31,3 cd 94,2 de 0,0 c 0,3 a 5,6 ab Chinook tray plant 38,8 abc 98,9 a 0,0 c 0,3 a 0,8 c Jumper losse plant 37,7 abc 98,6 ab 0,6 bc 0,3 a 0,6 c Jumper tray plant 34,9 abcd 98,1 abcd 0,0 c 0,6 a 1,4 bc Krypton losse plant 31,7 cd 93,6 de 5,3 a 0,3 a 0,8 c Krypton tray plant 41,2 ab 98,3 abc 0,6 bc 1,1 a 0,0 c Megaton losse plant 29,6 d 91,9 e 1,1 bc 0,3 a 6,7 a Megaton tray plant 42,4 a 97,5 abcd 0,0 c 0,6 a 1,9 abc Striker losse plant 34,1 bcd 94,7 bcde 1,7 b 0,3 a 3,3 abc Striker tray plant 37,0 abcd 99,2 a 0,0 c 0,3 a 0,6 c Rally losse plant 32,8 cd 97,5 abcde 0,6 bc 0,3 a 1,7 abc Duraton losse plant 29,5 d 94,2 cde 4,2 a 0,3 a 1,4 bc Gemiddelde 35,1 96,4 1,2 0,4 2,1 K.W.V. P0,01 9,4 K.W.V. P0,05 6,9 (1) V.C. (%) 11,6 5,4 21,5 23,7 36,1 P-waarde 0,006 Z.S. 0,005 Z.S. 0,000 Z.S. 0,977 N.S. 0,033 S. (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 5/11

6 Tabel 6: Prei vroege teelt Ziektegevoeligheid Cultivar Roest Trips Bruine Sleet in bak schachtstrepen Chinook losse plant 7,3 c 8,7 a 8,0 a 7,0 a Chinook tray plant 8,0 bc 8,7 a 8,7 a 7,0 a Jumper losse plant 9,0 a 8,7 a 7,7 a 7,0 a Jumper tray plant 9,0 a 9,0 a 9,0 a 7,3 a Krypton losse plant 8,3 ab 8,3 a 8,3 a 7,0 a Krypton tray plant 8,3 ab 8,7 a 8,8 a 7,0 a Megaton losse plant 7,3 c 8,7 a 8,7 a 7,3 a Megaton tray plant 8,3 ab 8,7 a 8,7 a 7,0 a Striker losse plant 7,7 bc 8,0 a 6,3 b 7,0 a Striker tray plant 7,7 bc 8,3 a 8,3 a 7,0 a Rally losse plant 7,7 bc 8,7 a 8,7 a 7,0 a Duraton losse plant 7,3 c 8,0 a 8,7 a 7,0 a Gemiddelde 8,0 8,5 8,3 7,1 K.W.V. P0,01 1,0 1,3 1,7 0,6 K.W.V. P0,05 0,8 1,0 1,2 0,4 V.C. (%) 5,7 6,7 8,8 3,4 P-waarde 0,000 Z.S. 0,624 N.S. 0,013 S. 0,580 N.S. Quotering 1 = veel 9 = geen 6/11

7 Tabel 7: Prei vroege teelt Sortering per diameterklasse Cultivar Sortering in aantal (%) Sortering in gewicht (%) < 2 cm 2-3 cm 3-4 cm Industrie < 2 cm 2-3 cm 3-4 cm Industrie Chinook losse plant 60,1 abc 37,3 bc 2,1 c 0,6 a 52,0 a 44,0 ab 3,7 c 0,3 a Chinook tray plant 41,6 bcd 49,5 ab 8,7 abc 0,3 a 35,1 abc 53,1 ab 11,8 abc 0,1 a Jumper losse plant 57,5 abc 39,4 abc 3,1 bc 0,0 a 46,4 ab 48,1 ab 5,5 bc 0,0 a Jumper tray plant 62,1 abc 33,2 bc 4,7 bc 0,0 a 50,9 ab 41,8 ab 7,3 bc 0,0 a Krypton losse plant 63,3 abc 32,3 bc 4,5 abc 0,0 a 49,2 ab 42,5 ab 8,4 abc 0,0 a Krypton tray plant 38,3 cd 44,0 abc 17,7 a 0,0 a 24,8 bc 50,0 ab 25,2 a 0,0 a Megaton losse plant 64,2 ab 31,2 bc 4,5 abc 0,0 a 49,7 ab 41,3 ab 9,0 abc 0,0 a Megaton tray plant 25,9 d 59,8 a 14,3 ab 0,0 a 18,1 c 62,5 a 19,4 ab 0,0 a Striker losse plant 50,7 abc 38,0 bc 11,2 abc 0,0 a 38,2 abc 45,2 ab 16,6 abc 0,0 a Striker tray plant 47,1 abcd 44,5 abc 8,4 abc 0,0 a 35,0 abc 52,2 ab 12,8 abc 0,0 a Rally losse plant 59,5 abc 34,8 bc 5,7 abc 0,0 a 44,2 abc 46,1 ab 9,8 abc 0,0 a Duraton losse plant 69,5 a 25,7 c 4,8 bc 0,0 a 56,2 a 36,2 b 7,6 abc 0,0 a Gemiddelde 53,3 39,1 7,5 0,1 41,6 46,9 11,4 0,0 K.W.V. P0,01 K.W.V. P0,05 (1) V.C. (%) 24,5 27,8 38,5 11,8 33,2 25,4 38,6 6,0 P-waarde 0,016 S. 0,060 N.S. 0,124 N.S. 0,476 N.S. 0,063 N.S. 0,471 N.S. 0,177 N.S. 0,476 N.S. (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 7/11

8 Tabel 8: Prei vroege teelt Sortering per kwaliteitsklasse Cultivar Sortering in aantal (%) Sortering in gewicht (%) Flandria A1 Industrie Flandria A1 Industrie Chinook losse plant 98,5 a 0,9 a 0,6 a 98,7 a 1,0 a 0,3 a Chinook tray plant 99,4 a 0,3 a 0,3 a 99,7 a 0,2 a 0,1 a Jumper losse plant 99,4 a 0,6 a 0,0 a 99,4 a 0,7 a 0,0 a Jumper tray plant 99,2 a 0,8 a 0,0 a 99,1 a 0,9 a 0,0 a Krypton losse plant 100,0 a 0,0 a 0,0 a 100,0 a 0,0 a 0,0 a Krypton tray plant 99,7 a 0,3 a 0,0 a 99,4 a 0,6 a 0,0 a Megaton losse plant 98,8 a 1,2 a 0,0 a 98,6 a 1,4 a 0,0 a Megaton tray plant 99,4 a 0,6 a 0,0 a 99,4 a 0,6 a 0,0 a Striker losse plant 98,5 a 1,5 a 0,0 a 98,5 a 1,5 a 0,0 a Striker tray plant 100,0 a 0,0 a 0,0 a 100,0 a 0,0 a 0,0 a Rally losse plant 99,7 a 0,3 a 0,0 a 99,5 a 0,5 a 0,0 a Duraton losse plant 99,7 a 0,3 a 0,0 a 99,5 a 0,5 a 0,0 a Gemiddelde 99,4 0,6 0,1 99,3 0,7 0,0 K.W.V. P0,01 K.W.V. P0,05 (1) V.C. (%) 2,9 29,5 11,8 3,5 32,4 6,0 P-waarde 0,389 N.S. 0,855 N.S. 0,476 N.S. 0,860 N.S. 0,913 N.S. 0,476 N.S. (1) Na gegevenstransformatie arcsin x. 8/11

9 1.6 Voornaamste bevindingen Deze rassenproef werd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO), aangelegd te Rumbeke-Beitem op een zandleembodem op de proeftuin van Inagro. De voorteelt in 2014 was knolselder. Zowel losse planten als trayplanten werden aangekocht die ongeveer dezelfde dag gezaaid waren op het opkweekbedrijf. Er werd geplant op 1 april op een afstand van 65 cm op 9 cm waarna het gewas onmiddellijk werd afgedekt met acryldoek. De stikstofbemesting bestond uit 500 kg/ha ammoniumnitraat 27 %, toegediend juist voor planten, aangevuld met 530 kg/ha kalknitraat 15,5% halfweg juni. Door de droogte werd er intensief beregend, in totaal 80 liter. De oogst vond plaats op 16 juli. De opbrengst lag bij alle rassen niet zo hoog (gemiddeld 35,1 ton/ha). Er was veel verschil waar te nemen naar gevoeligheid voor roest Gewaskenmerken De bladkleur was zeer significant het meest donkergroen bij Jumper en het meest bleekgroen bij Striker. De sterkst opgerichte groeiwijze werd zeer significant aangetroffen bij Jumper terwijl Chinook en Striker de minst opgerichte groeiwijze vertoonden. Naar uniformiteit was Rally zeer significant het meest heterogeen Plant en schachtkenmerken De gemiddelde stamlengte bedroeg 20,9 cm. Chinook (losse plant) had met 25,1 cm de langste stamlengte en de langste overgang werd eveneens aangetroffen bij Chinook (trayplant) met 9,9 cm. Krypton (tray plant) had met 5,3 cm de kortste overgang. De verschillen naar overgang waren zeer significant. Jumper (trayplant) had de breedste bladeren. Het snijvlak was het meest gesloten bij Megaton (trayplant) en Duraton (losse plant). De schachtkleur was het meest geelachtig bij Chinook en Megaton (losse plant). De schachtvorm vertoonde het meest een knobbelvorm bij Jumper (trayplant). Rally (losse plant) vertoonde de meest losse schacht en Megaton (trayplant) de meest vaste. Krypton (losse en trayplant) had de meest ruwe schacht en Megaton (trayplant) alsook Duraton (losse plant) had de meest effen schacht Teeltveiligheid De manuele pelbaarheid was zeer significant het best bij Krypton (losse en trayplant) en het minst goed bij Rally en Duraton (losse plant). Striker (losse plant) had significant het meest last van bruine schachtstrepen, Jumper (trayplant) had er helemaal geen last van. Jumper (losse en trayplant) was volledig vrij van roest en Chinook, Megaton en Duraton (losse plant) hadden er het meest last van. Striker (trayplant) was zeer significant het minst gevoelig voor bladbreuk en Jumper (losse plant) en Krypton (trayplant) zijn het meest gevoelig Opbrengst en sortering De oogst vond plaats op 14 juli, 14 weken na het planten. Het gemiddeld percentage marktbare planten bedroeg 96,4 %. Er werd een gemiddelde netto-opbrengst voor levering op de verse markt behaald van 35,1 ton/ha. Megaton (trayplant) gaf met 42,4 ton/ha de hoogste opbrengst; Duraton (losse plant) gaf met 29,5 ton/ha de laagste opbrengst. Het gemiddelde gewichtspercentage Flandriakwaliteit was heel hoog en bedroeg 99,3 %. 9/11

10 1.7 Besluit We hadden problemen om de trayplanten voldoende diep in de ponsgaten te krijgen, wat resulteerde in een kortere witlengte voor trayplanten t.o.v. losse planten. De hoogste opbrengst werd bekomen met Megaton en Krypton als trayplant. De manuele pelbaarheid was het best bij Krypton. Jumper was als enigste cultivar totaal ongevoelig voor roest in deze proef. Striker en Duraton waren het meest gevoelig voor trips. Individuele rasbespreking Chinook (losse en trayplant) (Enza): Heel goed ogend en heel uniform gewas met iets blekere en sterk opgerichte bladeren, weinig gevoelig voor bladbreuk en roest. Iets minder vlot te pellen en heel gladde schacht met iets langere overgang. Iets meer wegval bij losse planten, gemiddelde opbrengst. Jumper (losse en trayplant) (Bejo): Heel goed ogend, heel uniform en opgericht gewas met iets bredere bladeren, iets gevoeliger voor bladbreuk. Schacht met tamelijk korte overgang en iets meer knobbel. Gemiddelde opbrengst. Krypton (losse en trayplant) (Nunhems): Heel goed ogend, heel uniform en heel sterk opgericht gewas met iets blekere bladeren. Zeer vlot te pellen, ruwere schacht. Iets meer schot bij losse planten, gemiddelde opbrengst. Megaton (losse en trayplant) (Nunhems): Goed ogend, heel uniform en heel sterk opgericht gewas met iets blekere bladeren met goed gesloten snijvlak en gevoeliger voor bladbreuk. Iets vastere en ook geel gladde schacht. Iets meer wegval bij losse planten, gemiddelde opbrengst. Striker (losse en trayplant) (Bejo): Heel goed ogend en heel uniform gewas met bleke en opgerichte bladeren met iets meer opengekruld snijvlak en iets minder gevoelig voor bladbreuk. Iets gevoeliger voor bruine schachtstrepen. Gemiddelde opbrengst. Rally (enkel als losse plant) (Bejo): Heel goed ogend, matig uniform en heel sterk opgericht gewas met bleke bladeren. Iets lossere schacht en iets minder goed pelbare schacht. Gemiddelde opbrengst. Duraton (enkel als losse plant) (Nunhems): Heel goed ogend, uniform en sterk opgericht gewas met iets blekere bladeren met heel mooi gesloten snijvlak, minder bladbreuk. Heel gladde en iets minder goed pelbare schacht met langere overgang. Laagste opbrengst. 10/11