ALTERNATIEVE BLOEMKOOL: RUIME KEUZE AAN TYPES EN RASSEN

Transcriptie

1 Provinicaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw te Rumbeke-Beitem (POVLT) Ieperseweg Rumbeke-Beitem (België) T: 051/ F: 051/ M: ALTERNATIEVE BLOEMKOOL: RUIME KEUZE AAN TYPES EN RASSEN De witte bloemkool (Brassica oleracea L. var. botrytis subv. cauliflora) is in onze streken een klassieke groente en wordt op grote schaal verbouwd. Het onderzoek naar bloemkolen met een andere kleur en vorm dateert van meer recente datum. Diverse rassen van groene bloemkool en torentjesbloemkool of romanesco hebben intussen bestaansrecht verworven. De laatste jaren werd het assortiment eveneens uitgebreid met paarse bloemkool. Paarse bloemkool manifesteerde zich in het onderzoek niet enkel als een buitenbeentje qua kleur, doch was tevens zeer goed van smaak In 2005 werden twaalf rassen van alternatieve bloemkool onderzocht. Hierbij waren zes rassen van groene bloemkool: Emeraude (Clause), Fangio (Clause), Panther (Bejo), Trevi (Clause), Verdant (Tozer) en Vitaverde (Rijk Zwaan). Vijf rassen behoorden tot de torentjesbloemkool of romanesco : Amfora (Bejo), Gitano (Clause), Navona (Clause), Veronica (Bejo) en White Gold (Bejo). Bij het ras Graffiti (Daehnfeldt) was de kool paars van kleur. Het onderzoek werd uitgevoerd oor het Provinciaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Landen Tuinbouw te Roeselare-Beitem en werd gesubsidieerd door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Beheer en Kwaliteit Landbouwproductie. Het zaaien gebeurde op 15 juni in perspotten van 4 cm. Het poten gebeurde op 19 juli, 34 dagen na het zaaien, op een afstand van 70 cm tussen en 60 cm in de rij. De plantdichtheid bedroeg aldus planten per ha. De proefaanleg gebeurde volgens een blokkenschema (Fishermetode) met vier parallellen. Koolkenmerken De kool was het meest bolrond bij Graffiti, Trevi en Vitaverde; het meest hoogrond bij Veronica, White Gold, Navona, Gitano en Amfora. Bij Graffiti was de kool paars; bij de overige rassen was de kool donkergroen. Alle rassen gaven een zeer vaste kool. De kool was meest effen bij Panther en Graffiti. De kool was het meest bonkig, met de vorming van kleine torentjes, bij Amfora, Gitano, Navona, Veronica en White Gold. Oogst en opbrengst De oogst ving aan op 14 september en eindigde op 4 november. De oogstperiode duurde aldus van 57 tot 108 dagen na het planten. De oogstspreiding was het kortst bij Fangio; het langst bij Graffiti.

2 Het aantal oogstbeurten was het grootst bij Graffiti en Trevi; het kleinst bij Fangio. De kg-opbrengst lag het hoogst bij Veronica, Amfora, Fangio en Navona; het laagst bij Gitano, Vitaverde, Trevi en Verdant. Het stukgewicht was het hoogst bij Amfora en Veronica; het laagst bij Vitaverde en Trevi. Het marktbaar aandeel lag het hoogst bij Fangio, Graffiti, Panther en Veronica; het laagst bij Gitano. Het percentage kolen in de sortering Klasse Extra en Klasse I samen lag het hoogst bij Navona, White Gold, Veronica en Panther; het laagst bij Gitano. Beoordeling van de onderzochte cultivars: - groene bloemkool: Emeraude (Clause): halfvroeg ras. Bladeren donkergroen. Vrij goede gewasstand. Goede uniformiteit. Matige bladhoeveelheid. Vrij grote bladeren. Vrij gekrulde bladeren. Opgerichte groeiwijze. Donkergroene koolkleur. Iets hoogronde kool. Minder effen structuur. Zeer vaste kool. Matig lang oogsttraject. Een weinig gevoelig voor schift. Niet gevoelig voor boorders en voor groene doorwas. Fangio (Clause): vroeg tot halfvroeg ras. Bladeren donkergroen. Vrij goede gewasstand. Uniform gewas. Matige bladhoeveelheid. Bladeren matig groot en matig hobbelig. Opgerichte groeiwijze. Donkergroene koolkleur. Iets hoogronde kool. Matig hobbelige structuur. Zeer vaste kool. Niet gevoelig voor schift en voor groene doorwas. Niet gevoelig voor boorders en voor opengroeien. Panther (Bejo): halfvroege hybride. Donkergroene bladkleur. Vrij goede tot goede gewasstand. Goede uniformiteit. Matige bladgrootte. Matige bladhoeveelheid. Weinig hobbelige bladeren. Matig opgerichte groeiwijze. Donkergroene koolkleur. Hoogronde kool. Effen kool. Kool zeer vast. Niet gevoelig voor schift en voor groene doorwas. Geen boorders en geen opengroeiende kolen. Trevi (Clause): halfvroeg ras. Bladeren donkergroen. Vrij goede gewasstand. Goede uniformiteit. Matige bladhoeveelheid. Matige bladgrootte. Vrij effen blad. Opgerichte groeiwijze. Ronde kool. Donkergroene koolkleur. Vrij effen structuur. Kool zeer vast. Niet gevoelig voor schift en boorders. Weinig gevoelig voor optreden van groene doorwas. Geen opengroeiende kolen. Verdant (Tozer): vroeg tot halfvroeg ras. Donkergroene bladkleur. Goede gewasstand. Vrij uniform gewas. Matige bladhoeveelheid. Matige bladgrootte. Eerder effen blad. Matig opgerichte groeiwijze. Ronde tot iets hoogronde kool. Koolkleur donkergroen. Iets bonkige structuur. Zeer vaste kool. Niet gevoelig voor boorders en groene doorwas. Vrij gevoelig voor schift. Niet gevoelig voor opengroeien. - torentjesbloemkool of romanesco: Amfora (Bejo): late hybride. Bladkleur donkergroen. Vrij goede gewasstand. Uniform gewas. Bladrijk. Matige bladgrootte. Vrij hobbelige bladeren. Uniform gewas. Opgerichte groeiwijze. Hoogronde kool. Koolkleur donkergroen. Kool zeer vast. Niet gevoelig voor schift en voor groene doorwas. Niet gevoelig voor opengroeien. De kool is zeer grof en bezet met kleine torentjes. Gitano (Clause): late hybride. Donkergroene bladkleur. Goede gewasstand. Goede uniformiteit. Veel bladeren. Zeer grote bladeren. Matige hobbelige bladeren. Matig opgerichte groeiwijze. Hoogronde

3 kool. Kool zeer grof en bezet met kleine torentjes.donkergroene koolkleur. Zeer vaste kool. Niet gevoelig voor boorders. Zeer weinig gevoelig voor schift, groene doorwas en opengroeiende kolen. Navona (Clause): laat ras. Bladkleur donkergroen. Opgerichte groeiwijze. Behoorlijke gewasstand. Uniform gewas. Zeer bladrijk. Zeer grote bladeren. Matige hobbelige bladeren. Hoogronde kool. Koolkleur donkergroen. Kool zeer grof en bezet met kleine torentjes.kool zeer vast. Niet gevoelig voor schift en voor groene doorwas. Niet gevoelig voor boorders en opengroeien. Veronica (Bejo): halfvroeg ras. Zeer goede gewasstand. Bladeren donkergroen. Veel bladeren. Vrij grote bladeren. Matige krulling van de bladeren. Zeer uniform gewas. Zeer hoogronde kool. Koolkleur zeer donkergroen. Kool zeer vast. Niet gevoelig voor boorders en voor groene doorwas. Niet gevoelig voor schift en voor opengroeien. De kool is zeer grof en bezet met kleine torentjes. Vitaverde (Rijk Zwaan): vroeg ras. Goede gewasstand. Uniformiteit matig. Bladkleur zeer donkergroen. Vrij grote bladeren. Bladeren hobbelig. Weinig opgerichte groeiwijze. Ronde kool. Koolkleur zeer donkergroen. Vrij bonkige kool. Kool zeer grof en bezet met kleine torentjes.vaste structuur. Niet gevoelig voor boorders en voor groene doorwas. Zeer weinig gevoelig voor schift en opengroeien. White Gold (Bejo): halfvroeg ras. Vrij goede gewasstand. Uniform gewas. Bladkleur zeer donkergroen. Veel bladeren. Matige bladgrootte. Vrij gekrulde bladeren. Opgerichte groeiwijze. Zeer hoogronde kool. Koolkleur zeer donkergroen. Zeer bonkig. Zeer vaste structuur. Niet gevoelig voor boorders, voor doorwas en voor opengroeien. Zeer weinig gevoelig voor schift. De kool is zeer grof en bezet met kleine torentjes. - paarse bloemkool: Graffiti (Daehnfeldt): vroege hybride. Matige gewasstand. Uniformiteit matig. Matige bladhoeveelheid. Grote bladeren. Sterk gekrulde bladeren. Opgerichte groeiwijze. Ronde kool. Koolkleur paars. Vrij fijne structuur. Kool zeer vast. Niet gevoelig voor groene doorwas en opengroeien. Zeer weinig gevoelig voor schift en boorders. Besluit In de gegeven proefomstandigheden in 2005, te Rumbeke op lichte zandleem, scoorde VERONICA het best bij torentjesbloemkool of romanesco en gaf FANGIO de beste resultaten bij de gewone groene bloemkool. Tevens gaf de paarse cultivar GRAFFITI zeer goede resultaten. ir.l.vanparys Provinciaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw te Roeselare (Rumbeke-Beitem)

4 Tabel 1 - Alternatieve bloemkool - Gewaskenmerken Cultivar Bladkenmerken Uniformiteit Koolkenmerken hoeveelheid grootte krulling Koolvorm Koolkleur Bonkigheid Vastheid Amfora 7,3 ab 6,0 d 7,0 ab 7,0 ab 7,9 7,5 1,0 f 8,0 ab Emeraude 6,0 d 7,0 b 6,7 bc 7,3 ab 6,3 7,5 5,7 c 8,0 ab Fangio 6,0 d 6,0 d 5,7 c 7,0 ab 6,4 7,5 5,5 c 8,0 ab Gitano 7,0 bc 8,0 a 6,0 bc 7,7 a 8,0 7,5 1,0 f 7,7 b Graffiti 6,3 cd 7,0 b 8,0 a 5,7 c 5,7 paars 6,3 b 8,0 ab Navona 7,7 ab 8,0 a 6,3 bc 7,7 a 8,3 7,5 1,0 f 8,3 a Panther 6,0 d 6,0 d 4,3 d 7,0 ab 7,0 7,5 7,0 a 8,0 ab Trevi 6,0 d 6,0 d 4,3 d 7,7 a 5,7 7,5 5,7 c 8,0 ab Verdant 6,0 d 6,3 cd 4,0 d 6,7 ab 6,0 7,5 4,7 d 8,0 ab Veronica 7,3 ab 6,7 bc 6,3 bc 7,7 a 9,0 7,5 1,0 f 8,0 ab Vitaverde 6,0 d 6,7 bc 6,7 bc 6,3 bc 4,7 7,5 4,0 e 8,0 ab White Gold 8,0 a 6,0 d 6,7 bc 7,3 ab 9,0 7,5 1,0 f 8,0 ab Gemiddeld 6,6 6,6 6,0 7,1 7,0 7,5 3,7 8,0 K.W.V. aan P0,01 1,02 0,68 1,57 1,28 0,85 0,53 K.W.V. aan P0,05 0,75 0,50 1,15 0,94 0,62 0,39 V.C. (%) 6,64 4,48 11,33 7,87 10,09 2,88 F-waarde 9,18 Z.S. 18,83 Z.S. 9,57 Z.S. 3,73 Z.S. 133,30 Z.S. 1,14 N.S. Quotering : 1 = weinig klein effen heterogeen platovaal bleek bonkig los 9 = veel groot hobbelig uniform hoogrond donker niet bonkig vast/gesloten

5 Tabel 2 - Alternatieve bloemkool - Oogstgegevens en opbrengst Cultivar 50 % van de oogst Vroegheid Oogst- Aantal Kg-opbrengst Stukgewicht Marktbaar spreiding oogst- aandeel data dagen beurten kg/ha relatief gram relatief (%) na poten (%) (%) t.o.v. gepoot aantal Amfora 14/10 87 laat a 100, a 100,0 78,85 ab Emeraude 03/10 76 halfvroeg abcd 90, cd 84,0 85,14 ab Fangio 28/09 71 halfvroeg ab 96, cd 80,9 93,83 a Gitano 14/10 87 laat e 54, bc 86,8 47,28 c Graffiti 23/09 66 vroeg abcd 88, cde 76,0 91,79 ab Navona 17/10 90 laat ab 96, bcd 84,9 89,16 ab Panther 30/09 73 halfvroeg abcd 86, def 74,8 91,14 ab Trevi 03/10 76 halfvroeg cde 68,1 993 ef 68,7 78,35 ab Verdant 28/09 71 halfvroeg bcde 69, cde 77,2 71,03 b Veronica 05/10 78 halfvroeg a 108, ab 95,2 90,06 ab Vitaverde 19/09 62 vroeg de 64,5 936 f 64,8 78,98 ab White Gold 05/10 78 halfvroeg abc 93, bcd 85,4 87,07 ab Gemiddeld ,89 K.W.V. aan P0, ,56 192,93 19,79 K.W.V. aan P0, ,76 141,68 14,53 V.C. (%) 16,98 7,11 12,97 F-waarde 4,00 Z.S. 9,15 Z.S. 3,66 Z.S.