BONEN RASSENPROEF VOORJAARSTEELT KOEPEL

Transcriptie

1 BONEN RASSENPROEF VOORJAARSTEELT KOEPEL Proefcode : gb13bors01 Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité Karreweg Kruishoutem Tel (0) Fax (0) pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Door: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg Kruishoutem Tel (0) Fax (0) pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Proefverantwoordelijke: Justine Dewitte Studieverantwoordelijke: Saskia Buysens Directeur: Bruno Gobin Datum: 29/04/2014 Studieverantwoordelijke Directeur Dr. B. Gobin Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6, B-9770 Kruishoutem T: +32 (0) F: +32 (0) BTW: RPR: info@proefcentrum-kruishoutem.be Bank: LBK IBAN: BE BIC: BCGECHGG

2 Abstract In een koepel wordt heel vaak een teelt in het voorjaar en een teelt in het najaar voorzien zodat het seizoen kan verlengd worden. Binnen deze context is de teelt van boontjes tijdens het voorjaar in koepel mogelijks een interessante optie. Toch zijn er grote rasverschillen naar geschiktheid om onder beschutting te telen, oogsttijdstip, plukarbeid, Aan de hand van een rassenproef struikbootjes, en een beperkt assortiment boterbonen, werd nagegaan wat de zaadhuizen op dit ogenblik te bieden hebben. Er zijn duidelijke verschillen op te merken tussen de verschillende rassen. Uit deze proef kunnen we volgende besluiten trekken: Voor wat betreft de struikboontjes komt Stanley (De Bolster) naar voor als een goed ras als we zowel de aspecten vroegheid en kwaliteit binnen beschouwing nemen. Maxi (Hild) en Speedy (Hild) komen vroeg in productie maar naar het einde van de teelt toe daalt de kwaliteit van de boontjes. Poweron (S&G) en Domino (De Bolster) zijn kwalitatieve boontjes, maar de rassen komen iets later in productie. Faraday (De Bolster) voldoet zeker in kwaliteit van de boontjes maar is ongeschikt door zijn beperkte opkomst. Ook Compass (De Bolster) heeft een beperkte opkomst. Bij de boterbonen voldoet Neckarkonigin (Hild) niet door zijn beperkte opkomst. Zowel Soleon (S&G) als Valdor (De Bolster) voldoen. Inhoudstabel 1 Inleiding Materiaal en methoden Objecten Proefdesign Draaiboek Proefveld / infrastructuur Resultaten en bespreking Resultaten Bespreking Besluit Samenwerking... 9 Page 2 of 9

3 1 Inleiding In een koepel wordt heel vaak een teelt in het voorjaar en een teelt in het najaar voorzien zodat het seizoen kan verlengd worden. Binnen deze context is de teelt van boontjes tijdens het voorjaar in koepel mogelijks een interessante optie. Toch zijn er grote rasverschillen naar geschiktheid om onder beschutting te telen, oogsttijdstip, plukarbeid, Aan de hand van een rassenproef struikboontjes, en een beperkt assortiment boterbonen, werd nagegaan wat de zaadhuizen op dit ogenblik te bieden hebben. 2 Materiaal en methoden 2.1 Objecten Object nummer Ras Zaadhuis Bio/NCB struikbonen 11 Cantare De Bolster bio 12 Casher S&G ncb 13 Compass De Bolster bio 14 Domino De Bolster bio 15 Faraday De Bolster bio 16 Fusion S&G ncb 17 Maxi Hild bio 18 Pierroton S&G ncb 19 Poweron S&G ncb 20 Speedy Hild bio 21 Stanley De Bolster bio 22 Caruso Bingenheimer bio boterbonen 32 Neckarkonigin Hild bio 33 Soleon S&G ncb 34 Valdor De Bolster bio 2.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 4 Aantal objecten Struikboon:12, boterboon: Draaiboek 28/03/2013 Zaai 20/04/2013 Plant (object 32 niet: te beperkte opkomst) 11/06/2013 Start oogst Page 3 of 9

4 2.4 Proefveld / infrastructuur Locatie proef Koepel 12 Voorgaande teelt kropsla Ras (+zaadhuis) Zie objecten zaaispecificaties Plantspecificaties 2 zaadjes per 7,5 cm persblok 40 cm x 15 cm Tabel: Gewasbescherming Product Te bestrijden organisme Aphidoletes bladluis Tabel: Bodemanalyse PCG Datum Staalname diepte NO3 - -N NH4 + -N EC phkcl (cm) kg/ha kg/ha ms/cm 08/01/ Tabel: Bemesting Datum Hoeveelheid Samenstelling meststof (%) Meststof kg/ha N P2O5 K2O MgO 08/01/ m³ groencompost Page 4 of 9

5 3 Resultaten en bespreking 3.1 Resultaten Struikbonen Tabel: Gewasbeoordeling struikbonen Ras Opkomst (%) Bladkleur Uniformiteit Bladmassa Gewashoogte Zichtbaarheid bonen Cantare 88,0 7,9 7,1 7,7 ab 6,7 bc 7,3 Casher 90,5 7,3 7,3 6,8 ab 7,7 abc 6,8 Compass 78,5 7,4 7,2 6,3 b 7,0 abc 6,5 Domino 97,5 7,0 8,0 6,2 b 7,7 abc 6,3 Faraday 62,5 7,4 7,3 6,2 b 7,8 ab 6,2 Fusion 96,5 7,5 7,8 6,5 ab 7,9 ab 6,3 Maxi 94,5 7,0 6,8 8,2 a 7,7 abc 7,3 Pierroton 99,0 7,3 7,8 7,3 ab 6,4 c 7,0 Poweron 96,0 7,5 7,8 7,5 ab 7,1 abc 7,8 Speedy 87,7 6,8 7,0 7,7 ab 6,8 bc 7,8 Stanley 88,0 7,3 7,4 6,2 b 8,2 a 6,2 Caruso 94,5 6,9 7,1 6,0 b 7,8 ab 6,3 Gemiddelde 89,4 7,3 7,4 6,9 7,4 6,8 p-waarde 0,65 0,03 0,00 0,00 0,18 1= Bleek heterogeen veel laag slecht 9= donker uniform weinig hoog goed Tabel: Oogst struikboon Ras gram m² eerste pluk bonen nog aan plant einde teelt grootte bonen Cantare 505 3,3 abc 7,2 a Casher 0 3,3 abc 5,5 abcde Compass 0 5,5 ab 4,2 cde Domino 0 3,3 abc 5,5 abcde Faraday 711 1,7 c 5,0 abcde Fusion 0 7,0 a 3,3 e Maxi ,5 c 6,8 abc Pierroton 0 2,8 bc 3,8 de Poweron 0 2,5 bc 4,5 bcde Speedy 990 1,8 c 6,2 abcd Stanley 842 1,3 c 7,0 ab Caruso 0 1,5 c 6,8 ab Gemiddelde 346,5 3,0 5,5 p-waarde 0,00 0,00 1= geen klein 9= veel groot Page 5 of 9

6 Ras Gebruiks waarde Tabel: Vruchtbeoordeling struikbonen Krom Stevigheid Kleur Sortering Zaadvorming Houdbaarheid Cantare 6,7 cde 7,7 ab 6,8 ab 7,0 cd 5,2 bcd 6,7 bcd 5,0 ab Casher 6,3 cde 6,8 ab 7,2 ab 7,5 abc 5,7 bc 6,3 bcd 6,2 ab Compass 7,0 bcd 6,7 ab 4,0 cd 8,5 a 3,7 f 9,0 a 3,7 b Domino 8,5 a 8,3 a 8,5 a 6,8 cd 5,0 bcde 7,7 abc 5,7 ab Faraday 8,3 ab 8,5 a 7,8 ab 7,2 bcd 4,8 cde 8,7 a 7,2 ab Fusion 7,0 bcd 6,0 b 3,3 d 8,3 ab 3,7 f 9,0 a 3,8 b Maxi 6,0 de 3,0 c 8,0 ab 6,2 d 5,8 bc 7,7 abc 7,5 ab Pierroton 7,0 bcd 6,0 b 3,3 d 8,3 ab 4,0 ef 8,7 a 3,8 b Poweron 8,2 ab 8,3 a 7,2 ab 7,3 abcd 4,3 def 7,8 ab 5,8 ab Speedy 5,5 e 6,8 ab 6,5 ab 6,5 cd 6,0 ab 6,0 d 6,8 ab Stanley 7,7 abc 7,2 ab 7,7 ab 7,5 abc 5,5 bc 7,0 bcd 8,5 a Caruso 5,3 e 6,3 ab 6,0 bc 7,3 abcd 7,0 a 6,2 cd 4,7 ab Gemiddel de 7,0 6,8 6,4 7,4 5,1 7,6 5,7 0,00 0,00 0,00 0,04 0,00 0,00 0,01 1= slecht krom Slap bleek te fijn veel slecht 9= uitstekend recht Stevig donker te grof geen uitstekend Boterbonen Tabel: Gewasbeoordeling boterboon Ras Opkomst (%) Bladkleur Uniformiteit Bladmassa Gewashoogte Zichtbaarheid bonen Soleon 97,0 7,5 a 7,3 7,0 7,3 6,8 Valdor 94,5 6,5 b 7,6 6,3 7,5 6,3 Gemiddelde 95,8 7,0 7,5 6,7 7,4 6,6 p-waarde 0,02 0,23 0,06 0,18 0,42 1= bleek heterogeen veel laag slecht 9= donker uniform weinig hoog goed Tabel: oogst boterboon Ras gram m² eerste pluk bonen nog aan plant einde teelt grootte bonen Soleon 865 2,7 5,3 Valdor 739 4,5 6,0 Gemiddelde 801,8 3,6 5,7 p-waarde 0,33 0,67 1= geen klein 9= veel groot Page 6 of 9

7 Ras Gebruiks waarde Tabel: Vruchtbeoordeling boterboon Krom Stevigheid Kleur Sortering Zaadvorming Houdbaarheid Soleon 7,2 7,7 4,0 2,5 a 4,2 8,2 3,5 Valdor 7,3 7,5 2,8 1,7 b 4,5 8,2 4,0 Gemiddeld e 7,3 7,6 3,4 2,1 4,3 8,2 3,8 0,42 0,42 0,07 0,04 0,42 1,00 0,23 1= slecht krom slap bleek te fijn veel slecht 9= uitstekend recht stevig donker te grof geen uitstekend 3.2 Bespreking Struikbonen Er werden verschillende parameters beoordeeld. Tijdens de groei werd de opkomst, de bladkleur, de uniformiteit en de zichtbaarheid van de bonen beoordeeld. Hier kon echter geen significant verschil opgemerkt worden. De criteria bladmassa en gewashoogte waren wel significant verschillend. Voor wat betreft oogst werd voornamelijk notie genomen van de vroegheid van het gewas. Bij beoordeling van de bonen zelf konden veel verschillen waargenomen worden tussen de rassen. Bij alle beoordeelde parameters waren significante verschillen op te merken. Cantare (De Bolster) vertoonde een eerder laag gewas dat eerder vroeg oogstklaar was. De bonen waren iets bleker dan vele andere rassen en waren de grootste van alle rassen opgenomen in proef. Casher (S&G) scoorde tijdens de gewasbeoordeling over de ganse lijn gemiddeld. Ook de grootte van de bonen en het ogenblik dat deze oogstklaar waren was niet extreem. Ook bij beoordeling van de bonen zelf konden geen extremen opgemerkt worden. Compass (De Bolster): De opkomst van dit ras vertoonde een negatieve trend ten opzichte van de andere rassen. De bladmassa van de planten was gemiddeld tot laag. Het oogsttijdstip was duidelijk later dan gemiddeld. De bonen waren donker van kleur, maar iets minder stevig dan gemiddeld. Er was geen zaadvorming aanwezig. De houdbaarheid van de bonen was beperkt. Domino (De Bolster) vertoonde een vlotte opkomst. De bladmassa van de planten was eerder beperkt. De bonen waren gemiddeld tot laat oogstklaar ten opzichte van de andere rassen. De bonen scoorde het best van alle rassen naar gebruikswaarde toe. Er waren quasi geen kromme bonen aanwezig en de stevigheid was prima. Faraday (De Bolster) had moeilijkheden voor het behalen van voldoende opkomst. Ook de bladmassa bleef eerder beperkt. Faraday kwam vroeg in productie. De bonen scoorde goed naar algemene gebruikswaarde. Er waren quasi geen kromme bonen aanwezig; ook de stevigheid was gemiddeld tot goed. De bonen vertoonden geen zaadvorming en waren gemiddeld tot goed houdbaar. Fusion (S&G) scoorde naar gewasbeoordeling gemiddeld over de ganse lijn. De opkomst was behoorlijk vlot. Het ras kwam duidelijk het laatst in productie van alle rassen opgenomen in proef. Bij beoordeling waren de bonen dan ook nog heel klein. Er waren iets meer kromme bonen aanwezig dan gemiddeld; deze waren niet stevig maar wel donker van kleur. De hele fijne boontjes vertoonden nog geen zaadvorming en waren beperkt houdbaar. Page 7 of 9

8 Maxi (Hild) had een grote bladmassa. De overige beoordelingscriteria van het gewas behaalden een gemiddelde score. Kenmerkend voor dit ras was de vroege productie. Naar algemene gebruikswaarde scoorde dit ras iets minder dan gemiddeld doordat er een groot aandeel kromme boontjes aanwezig was en de boontjes waren eerder bleek van kleur. Het ogenblik van beoordeling van de bonen was voor dit ras echter tegen het einde van de oogst aan. Pierroton (S&G) kwam bijna perfect op. Het eerder gedrongen gewas kwam behoorlijk laat in productie. De kleine bonen waren net iets krommer dan gemiddeld en niet stevig. Ze hadden wel een mooie donkere kleur maar waren eerder fijn. Er was geen zaadvorming aanwezig; de houdbaarheid was beperkt. Poweron (S&G) scoorde over de ganse lijn van gewasbeoordeling gemiddeld. De productie was gemiddeld tot laat; de bonen hingen redelijk zichtbaar aan de plant. Naar algemene gebruikswaarde scoorde Poweron goed, voornamelijk doordat het aandeel kromme bonen heel beperkt tot bijna afwezig was. De overige beoordelingscriteria van de boontjes scoorden gemiddeld. Speedy (Hild) gaf weer wat zijn naam ook laat blijken. Het gewas kwam vroeg in productie. Overige criteria betreffende de gewasbeoordeling scoorden gemiddeld. Naar gebruikswaarde van de bonen toe scoorde Speedy minder goed. Het ogenblik van beoordeling was ook bij dit ras echter eerder aan het einde van de teelt. Mogelijks is de kwaliteit op dat ogenblik reeds iets minder. Stanley (De Bolster) had een gemiddelde tot lage bladmassa, maar een behoorlijke gewashoogte. Het gewas kwam vrij vroeg in productie. De bonen waren eerder groot en goed houdbaar. Overige parameters scoorden gemiddeld. Caruso (Bingenheimer) vertoonde een gemiddeld tot lage bladmassa en gemiddeld tot hoge gewasgrootte. De productie was eerder over een korte periode gespreid. De gebruikswaarde van de grove bonen werd laag bevonden, onder meer doordat er een duidelijke zaadvorming aanwezig was. Boterbonen Voor wat betreft boterbonen waren slechts twee rassen opgenomen in proef. Er kon enkel statistisch verschil opgemerkt worden bij bladkleur en kleur van de bonen. Beiden kwamen vrij vroeg in productie. Bij de overige parameters konden enkel trends waargenomen worden. Neckarkonigin (Hild) te beperkte opkomst dus niet mee opgenomen in proef. Soleon (S&G) kwam vlot op en had een donkerdere bladkleur. De productie eindigde iets vroeger dan Valdor. De bonen waren net iets steviger, ondanks geen statistische verschil op te merken was, en waren donkerder. Valdor (De Bolster): Dit ras had een blekere bladkleur. De productie liep iets langer door in vergelijking met Soleon. De boontjes waren bleker en vertoonden iets minder stevigheid. 4 Besluit Er zijn duidelijke verschillen op te merken tussen de verschillende rassen aangeboden door de zaadhuizen. Uit deze proef kunnen we volgende besluiten trekken: Voor wat betreft de struikboontjes komt Stanley (De Bolster) naar voor als een goed ras als we zowel de aspecten vroegheid en kwaliteit binnen beschouwing nemen. Maxi (Hild) en Speedy (Hild) komen vroeg in productie maar naar het einde van de teelt toe daalt de kwaliteit van de boontjes. Poweron (S&G) en Domino (De Bolster) zijn kwalitatieve boontjes, maar de rassen komen iets later in productie. Page 8 of 9

9 Faraday (De Bolster) voldoet zeker in kwaliteit van de boontjes maar is ongeschikt door zijn beperkte opkomst. Ook Compass (De Bolster) heeft een beperkte opkomst. Bij de boterbonen voldoet Neckarkonigin (Hild) niet door zijn beperkte opkomst. Zowel Soleon (S&G) als Valdor De Bolster) voldoen. 5 Samenwerking Provincie Oost-Vlaanderen en Vlaamse overheid, Dep. Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Page 9 of 9