Studieverantwoordelijke Dr. B. Gobin. Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

Transcriptie

1 RUCOLA RASSENPROEF Proefcode: OL12 HERS04 Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité Karreweg Kruishoutem Tel (0) Fax (0) pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Door: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg Kruishoutem Tel (0) Fax (0) pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Proefverantwoordelijke: Justine Dewitte Studieverantwoordelijke: Nico Vergote Directeur: Bruno Gobin Datum: 17/04/2013 Studieverantwoordelijke Directeur Dr. B. Gobin Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6, B-9770 Kruishoutem T: +32 (0) F: +32 (0) BTW: RPR: info@proefcentrum-kruishoutem.be Bank: LBK IBAN: BE BIC: NICABEBB FOR_013H

2 Abstract Deze winter werd met enkele kruidentelers samen gezeten om in te gaan op de noden van de kruidensector. Telers hadden tijdens deze vergadering rechtstreekse inbreng op de proefplanning. Op enkele bedrijven lagen tevens tal van rassen/soorten-proeven aan, zodat de teler bepaalde ras/soorteigenschappen zelf kon ondervinden. Om die reden werd op het PCG een biologische rassenproef rucola aangelegd. Zowel rassen van het gecultiveerde type als van het wilde type werden mee opgenomen in proef. Er is een trend waarneembaar dat wanneer een ras goed scoort in opbrengst, inboet in schotresistentie. De verscheidenheid tussen de rassen is duidelijk groter voor de gecultiveerde types en minder voor de wilde types. Voor het telen van gecultiveerde rucola is Sativa (Bingenheimer) zeker geschikt doordat hij geen extremen vertoont. Coltivata is productiever, maar tevens schotgevoeliger. Esmee (De Bolster) en Speedy (Hild) zijn resistenter voor schot, maar helen een lagere opbrengst. In de proef was voor de wilde types geen eenduidige trend waar te nemen naar opbrengst voor wat betreft eerste en tweede planting van hetzelfde ras. Alle rassen voldoen. Rucola FM 2041 (Roger Maes) vertoont typerend weinig bladinsnijding, nochtans is dit door afzet meestal wel gewild. Inhoudstabel 1 Inleiding Materiaal en methoden Objecten Proefdesign Draaiboek Proefveld / infrastructuur Resultaten en bespreking Resultaten Bespreking Besluit Samenwerking... 9 Pagina 2 of 9

3 1 Inleiding Deze winter werd met enkele kruidentelers samen gezeten om in te gaan op de noden van de kruidensector. Telers hadden tijdens deze vergadering rechtstreekse inbreng op de proefplanning. Op enkele bedrijven lagen tevens tal van rassen/soorten-proeven aan, zodat de teler bepaalde ras/soorteigenschappen zelf kon ondervinden. Om die reden werd op het PCG een biologische rassenproef rucola aangelegd. Zowel rassen van het gecultiveerde type als van het wilde type werden mee opgenomen in proef. 2 Materiaal en methoden 2.1 Objecten Object nummer Variëteit Zaadhuis Zaadbehandeling Gecultiveerd 61 Coltivata Enza ncb 62 Esmee De Bolster bio 63 Sativa Bingenheimer bio Wild 64 Diplotaxis tenuifolia Enza ncb 65 Grazia Enza ncb 66 Tricia Enza ncb 67 Wild Tiger Sanac ncb Bij de 2 de zaai werden de objecten 62, 63 en 67 vervangen door Speedy (Hild) (ncb); Rucola FM 2041 (Roger Maes) (ncb); Hi WRO (Hild) (ncb). 2.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 3 Aantal objecten 7 Plotoppervlakte (m²) 2.6 Aantal planten/plot 40 Lengte plot (m) 1.5 Breedte plot (m) 1.75 Pagina 3 of 9

4 2.3 Draaiboek 1 ste zaai Zaaidatum 30/03/2012 Plantdatum Gecultiveerde:19/04/2012; wilde: 08/05/2012 Start oogst Gecultiveerde: 25/05/2012; wilde: 27/06/ de zaai Zaaidatum 10/07/ ste zaai Oogst 1 Oogst 2 Gecultiveerde rassen 25/05/2012 Wilde rassen 06/06/ /06/ e zaai Oogst 1 Gecultiveerde rassen 16/08/2012 Wilde rassen 16/08/ Proefveld / infrastructuur Locatie proef Blok E bed 5 Voorgaande teelt Majoraan Zaaispecificaties 7 zaden/persblok Plantspecificaties 30 x 15 cm Bemesting Aanvullen tot 160 E Pagina 4 of 9

5 3 Resultaten en bespreking 3.1 Resultaten PLANTING 1 Tabel: Gegevens oogst rucola gecultiveerd planting 1 6/06/2012 en 27/06/2012 Object Uniformiteit Bladmassa Kleur blad Bladgrootte Bladvorm Blad insnijding Bladstand Geel blad Schot Smaak Smaaksterkte Opbrengst (kg/are) coltivata 7,83 8,50 a 6,50 c 8,17 7,83 a 6,17 c 6,33 b 7,67 5,33 7,00 7,67 123,85 a Esmee 7,83 7,83 a 8,17 a 7,17 6,17 c 8,50 a 7,50 ab 7,83 8,83 8,00 7,33 97,69 b sativa 7,33 7,67 a 7,17 b 7,17 7,00 b 7,00 b 7,67 a 8,00 7,17 7,00 7,67 105,13 ab Gemiddelde 7,67 8,00 7,28 7,50 7,00 7,22 7,17 7,83 7,11 7,33 7,56 108,89 P-waarde 0,76 0,05 0,00 0,00 0,00 0,04 0,44 0,07 0,47 0,85 0,05 heterogeen weinig bleek klein spits geen neerhangend veel slecht veel veel uniform veel donker groot rond veel opgericht geen goed geen geen Object Tabel: Gegevens oogst rucola wild planting 1 6/06/2012 en 27/06/2012 Kleur Uniformiteit Bladmassa Gewashoogte Bladgrootte Bladvorm Bladinsnijding Bladstand blad Geel blad Gewasgezondheid Schot Opbrengst (kg/are) Diplotaxis tenuifolia Enza 6,58 6,83 6,92 7,17 6,92 7,08 7,33 6,50 7,67 7,67 5,08 145,12 0,00 a Grazia 6,50 6,67 7,00 7,25 6,92 6,92 7,83 7,00 8,17 7,83 4,75 133,47 0,83 ab Tricia 6,08 7,00 6,50 7,25 6,67 6,92 7,50 7,00 7,75 7,67 5,25 102,90 4,17 ab Wild Tiger 6,58 6,83 7,08 6,92 7,00 7,08 7,83 7,17 7,75 7,83 5,08 145,78 0,83 ab Gemiddelde 6,44 6,83 6,88 7,15 6,88 7,00 7,63 6,92 7,83 7,75 5,04 131,82 1,46 P-waarde 0,75 1,00 0,35 0,77 0,87 0,99 1,00 1,00 0,68 1,00 0,97 0,81 0,03 heterogeen weinig laag bleek klein spits geen neerhangend veel gezond slecht uniform veel hoog donker groot rond veel opgericht geen ongezond goed wegval (%) Pagina 5 of 9

6 % geoogst oogst 1 % geoogst oogst Diplotaxis tenuifolia Enza Grazia Tricia Wild Tiger Pagina 6 of 9

7 PLANTING 2 Tabel: Gegevens oogst rucola gecultiveerd planting 2 16/08/2012 Ras Uniformiteit Bladmassa Gewas hoogte Kleur blad Blad grootte Bladvorm Blad insnijding Bladstand Schot Smaak Opbrengst (kg/are) coltivata 7,83 8,00 8,17 a 8,50 8,83 8,00 4,33 8,00 6,00 8,33 a 93,17 a Speedy 7,67 7,33 7,33 b 8,00 8,33 5,00 9,00 6,83 7,33 6,00 b 70,23 b Gemiddelde 7,75 7,67 7,75 8,25 8,58 6,50 6,67 7,42 6,67 7,17 81,70 P-waarde 0,74 0,06 0,04 0,18 0,12 0,27 0,02 0,11 1= heterogeen weinig laag bleek klein spits geen neerhangend veel slecht 9= uniform veel hoog donker groot rond veel opgericht geen goed Tabel: Gegevens oogst rucola wild planting 2 16/08/2012 Ras Uniformiteit Bladmassa Gewashoogte Kleur blad Bladgrootte Bladvorm Bladinsnijding Bladstand Schot Smaak Opbrengst (kg/are) Rucola FM ,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 5,50 6,00 7,67 7,00 58,62 Diplotaxis tenuifolia Enza 8,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 9,00 6,00 7,33 6,67 50,00 Grazia 8,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 9,00 6,00 7,33 7,33 51,22 Hi WRO 8,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 9,00 6,00 7,50 6,67 48,46 Tricia 8,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 9,00 6,00 7,33 6,67 73,68 Gemiddelde 8,00 7,00 7,00 8,00 8,00 5,00 8,30 6,00 7,43 6,87 56,39 P-waarde 0,24 0,90 0,69 0,35 1= heterogeen weinig laag bleek klein spits geen neerhangend veel slecht 9= uniform veel hoog donker groot rond veel opgericht geen goed Pagina 7 of 9

8 3.1 Bespreking Het beoordelingscriterium smaak en sterkte smaak is louter indicatief. Dit werd niet uitgevoerd door een uitgebreid consumentenpanel, maar werd op vraag van de sector toch in beperkte mate mee opgenomen in proef. Er werden gecultiveerde rassen en wilde rassen opgenomen in proef. Het was opmerkelijk dat de gecultiveerde rassen veel sneller opkwamen en tevens ook oogstklaar waren. Wanneer hetzelfde aantal keer geoogst werd, was het opmerkelijk dat gecultiveerde rassen een hogere opbrengst behaalden in vergelijking met de wilde rassen. Wilde rassen hebben echter de typische sterke rucolasmaak waardoor deze meer geliefd zijn door koks. Het viel tevens op dat er duidelijkere verschillen konden waargenomen worden tussen de gecultiveerde soorten onderling, dan tussen de wilde soorten onderling. Planting 1 Gecultiveerde rassen Coltivata (Enza) had behoorlijk grote, maar duidelijk lichter gekleurde bladeren met beperkte bladinsnijding. De ronde bladeren waren vrij neerhangend wat het oogsten bemoeilijkte en het bevuilen van het blad bevorderde. Het ras vertoonde een negatieve trend naar schotgevoeligheid toe, maar haalde wel de hoogte opbrengst van de 3 gecultiveerde rassen opgenomen in proef. Esmee (De Bolster) had donkere, spitse en diep ingesneden bladeren. Deze drie aspecten waren significant verschillend ten opzichte van de overige rassen. Het ras vertoonde een positieve trend naar schotresistentie, maar behaalde een lagere opbrengst dan gemiddeld. Sativa (Bingenheimer) had een gemiddelde bladkleur, -vorm en insnijding. De bladstand was meer opgericht dan het gemiddelde. Schotgevoeligheid en opbrengst scoorden gemiddeld. Wilde rassen Enkel naar wegval tijdens de teelt konden statistische verschillen waargenomen worden. Voor volgende criteria konden noch significante verschillen, noch trends waargenomen worden: uniformiteit, bladmassa, gewashoogte, bladkleur, bladgrootte, bladvorm, bladinsnijding, bladstand, geel blad en gewasgezondheid. Diplotaxis tenuifolia (Enza) vertoonde helemaal geen wegval tijdens de teelt. Het ras was gemiddeld schotresistent en behaalde een opbrengst met licht positieve trend. Grazia (Enza) had een weinig, maar bijna verwaarloosbaar percentage uitval. Het ras behaalde een gemiddelde opbrengst en een licht negatieve trend naar schotgevoeligheid, in vergelijking met de andere rassen. Tricia (Enza) kende de meeste uitval tijdens de teelt, hoewel dit nog steeds niet drastisch was (4%). Het ras bracht iets minder op dan gemiddeld; naar schotresistentie werd wel het gemiddelde behaald. Wild Tiger (Sanac) behaalde een opbrengst die iets hoger was dan gemiddeld. Ook schotgevoeligheid en percentage uitval schommelde rond het gemiddelde. Planting 2 Bij de tweede planting werden niet exact dezelfde rassen opgenomen in proef als bij de eerste planting omdat van bepaalde rassen onvoldoende zaad voorradig was. Pagina 8 of 9

9 De tweede planting werd slechts éénmalig geoogst. Gecultiveerde rassen Coltivata (Enza) behaalde een significant hogere opbrengst in vergelijking met Speedy. Het gewas groeide hoog en opgericht; de vrij ronde bladeren vertoonden weinig insnijdingen. Speedy (Hild) haalde een lagere opbrengst. Speedy vertoonde een licht positieve trend naar schotresistentie. De neerhangende, spitse bladeren hadden felle insnijdingen; het gewas groeide iets lager. Wilde rassen Er konden geen significante verschillen waargenomen worden tussen de verschillende rassen wilde ruculo tijdens de tweede planting. Enkel enkele trends naar opbrengst en bladinsnijding waren aanwezig. Rucola FM 2041 (Roger Maes) vertoonde een gemiddeld opbrengst. Ten opzichte van de andere rassen opgenomen in proef vertoonde dit ras duidelijk minder insnijdingen in het blad. Diplotaxis tenuifolia (Enza) behaalde een opbrengst die iets lager was dan gemiddeld. Overige parameters scoorden gemiddeld tijdens de verschillende beoordelingen. Grazia (Enza) scoorde over de ganse lijn gemiddeld. Tricia (Enza) bracht het minst op van alle rassen opgenomen in proef. Overige criteria scoorden gemiddeld. Hi WRO (Hild) behaalde de hoogste opbrengst tijdens de oogst. Andere beoordelingscriteria vertoonden geen extreme minima of maxima in vergelijking met de andere rassen. 4 Besluit Er is een trend waarneembaar dat wanneer een ras goed scoort in opbrengst, inboet in schotresistentie. De verscheidenheid tussen de rassen is duidelijk groter voor de gecultiveerde types en minder voor de wilde types. Voor het telen van gecultiveerde rucola is Sativa (Bingenheimer) zeker geschikt doordat hij geen extremen vertoont. Coltivata is productiever, maar tevens schotgevoeliger. Esmee (De Bolster) en Speedy (Hild) zijn resistenter voor schot, maar helen een lagere opbrengst. In de proef was voor de wilde types geen eenduidige trend waar te nemen naar opbrengst voor wat betreft eerste en tweede planting van hetzelfde ras. Alle rassen voldoen. Rucola FM 2041 (Roger Maes) vertoont typerend weinig bladinsnijding, nochtans is dit door afzet meestal wel gewild. 5 Samenwerking Deze proef kwam tot stand binnen het project Leader Vlaamse Ardennen: Niche of beloftevolle diversificatie. Pagina 9 of 9