Tabel A. Eindtermen Algemene Basiskennis

Transcriptie

1 Tabel A. Eindtermen Algemene Basiskennis Dit betreft eindtermen vr alle zrgverleners in het cmplementaire werkveld, waarvr bij allen hetzelfde niveau wrdt verwacht. (zie k bijlage telichting Blm) R = Reprductie I = Inzicht / begrijpen T = Tepassen A = Analyseren E = Evalueren G = Gewicht = het kunnen herhalen, psmmen, feiten: vragen naar parate bjectieve kennis = selecteren en samenvatten; eerder verwrven kennis en inzichten aanbren en in eigen wrden mschrijven, samenvatten, uitleggen f telichten. = eerder verwrven kennis en inzichten in een nieuwe situatie gebruiken m een prbleem p te lssen; een plan van aanpak uitlijnen = ingewikkeld prbleem zien te vereenvudigen, ntleden in deelprblemen. Een analysevraag vergt drgaans kritische en gedegen (vr)nderzek. = beargumenteren van rdeel en standpunt. Verantwrden van handelwijze, bepaal je de waarde van iets f iemand. = De weging van de vraag; he zwaar telt het mee in het geheel Onderwerp Begripskennis Diagnstisch prces binnen de geneeskunde Subnderwerpen en begrippen bij nderwerp Gezndheid en ziekte Preventie Curatie Palliatie Symptmen Infectie Klachten Besmetting Anatmie: rgaanstelsels en ligging van de rganen Fysilgie: definitie en basisbegrippen Pathlgie: rzaken van ziekte en reacties lichaam R I T A E G Literatuur; Specifieke leerdelen: Definitie gezndheid vlgens WHO Theretische nderbuwing van medisch algemeen lichamelijk nderzek Anatmie en fysilgie Kirchmann en Grégire; Pathlgie van IJbelien Jüngen; Syllabus; Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt. Anatmie en fysilgie Kirchmann. hfdstuk 1; Syllabus hfdstuk 1. Anatmie en fysilgie Kirchmann. Syllabus hfdstuk 1 Pathlgie van IJbelien Jüngen. Eigen syllabus. Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt blz. 8 Kirchmann per rgaanstelsel benemd. Eigen syllabus hfdstuk 16 Student met p het niveau reprductie kennis hebben van de in de linker klm beschreven nderwerpen. De relatie kennen tussen de beschreven nderwerpen. Deze nderwerpen kmen aan bd in de lessen gedurende de gehele cursus MPsBk. Student met p het niveau reprductie kennis hebben van de 11 rgaanstelsels, de pbuw en de anatmische ligging hiervan. Deze nderwerpen kmen aan bd in de lessen gedurende de gehele cursus MPsBk. Student met p het niveau reprductie kennis hebben van de werking van de verschillende rgaanstelsels en hun relatie nderling. Deze nderwerpen kmen aan bd in de lessen gedurende de gehele cursus MPsBk. De student met de verschillende pathlgische aandeningen kennen p het niveau van inzicht en begrijpen. Deze nderwerpen kmen aan bd in de lessen gedurende de gehele cursus MPsBk. De student met de definitie gezndheid van WHO kennen p het niveau van reprductie. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. De student met p het niveau van reprductie kennis hebben in het afnemen van de anamnese en het algemeen lichamelijk nderzek met de meest vrkmende nderzeksmethden. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie.

2 Reguliere medische en psychsciale behandelwijzen Organisatie van en samenwerking binnen de Nederlandse gezndheidszrg Kan verschillende reguliere en psychsciale behandelwijzen benemen. Schriftelijke cmmunicatie met de reguliere en cmplementaire gezndheidszrg De sciale kaart: rganisaties in (geestelijke) gezndheidszrg in NL en hun delen. Kirchmann Eigen Syllabus Psychlgie, een inleiding van Philip G. Zimbard, Rbert L. Jhnsn, Vivian McCann Organisatie van de gezndheidszrg. J. M. D. Bt. Hfdstuk 1t/m 3 Cmmunicatie in de gezndheidszrg Jacques Snius Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt Hfdstukken 2 t/m 4 en 6t/m 7. Bt, J.M.D. Organisatie van de gezndheidszrg Hfdstukken 2 t/m 4 Hfdstuk 6 en 7. De student met p het niveau van reprductie kennis hebben van verschillende reguliere- en psychsciale behandelwijzen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de cmmunicatie met de reguliere en cmplementaire gezndheidszrg. de ethische en juridische aspecten van rapprtage in de gezndheidszrg; de student kan nderscheid maken tussen feiten, interpretaties en meningen; de student is in staat zijn schrijfdel te bepalen; de student kan een krt verslag f een krte brief aan een cllega in reguliere f cmplementaire gezndheidszrg schrijven. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: (geestelijke) gezndheidszrg in NL en hun delen Schriftelijke cmmunicatie met de reguliere en cmplementaire gezndheidszrg wetten in de gezndheidszrg kennen met hun del: big, klachtenwet cliënten zrgsectr, wbp, wgb.i (etische) gedragscdes ethische vraagstukken en handelingspties daarbij; algemene praktijkrichtlijnen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: berepen in de gezndheidszrg; sectren in de gezndheidszrg; rganisatie van de eerstelijnsgezndheidszrg; rganisatie van de tweedelijns gezndheidszrg; primaire, secundaire en tertiaire preventie. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. 2

3 Wetgeving en gezndheidsethiek Wetten in de gezndheidszrg kennen met hun del: BIG; Klachtenwet Cliënten Zrgsectr; WBP; :WGBO. (ethische) Gedragscdes Ethische vraagstukken en handelingspties daarbij x 2 x 3 Algemene praktijkrichtlijnen Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt. Hfdstuk 6 en 7 blz. 16, 17 en 201. Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt blz.17, 18, 21, 22. Requin W. en Schamp P. Rapprtage. Gids vr zrghulp- en dienstverlening. Hfdstukken 1, 2, en 4. Bt, J.M.D. Organisatie van de gezndheidszrg Hfdstukken 2 t/m 4 Hfdstuk 6 en 7. Requin W. en Schamp P. Rapprtage vr zrg- hulpen dienstverlening. Hfdstukken 1, 2, en 4. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: de vlgende wetten en van de berepscde: WGBO; WBP; Wet BIG; Wet KCZ; TCZ (tuchtrechtspraak cmplementaire zrg); Berepscde RBCZ (Register Berepsbeefenaren Cmplementaire Zrg). Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. De student met p het niveau van reprductie kennis hebben van: de ethische gedragscdes en ethische vraagstukken en handelingspdrachten daarbij. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Student met p niveau van tepassen, kunnen handelen, cmmuniceren en infrmatie verdracht geven ver: Ethische vraagstukken met betrekking tt cliënten: Hierbij meten naast de eigen mrele waarden en rdelen f verplichtingen k de nrmen en wetten vanuit de samenleving met de berepscde nageleefd wrden. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van algemene praktijkrichtlijnen. Hiermee is belangrijk dat bij het prces van zelfbewustwrding er znder rdeel naar de ander gekeken kan wrden. Daarnaast met de student in staat zijn alle vrwaarden die ndig zijn m een eigen praktijk te starten beheerst. Hierbij is de student is in staat m: rl en psitie van zichzelf als hulpverlener te herkennen en te definiëren; ver de eigen berepshuding als therapeut te reflecteren verdracht en tegenverdracht te herkennen; weerstand te herkennen; respect, acceptatie en empathie te herkennen en te te passen in het eigen therapeutisch handelen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. 3

4 Geïntegreerde geneeskunde Infrmatievaardigheden Gespreksvaardigheden Integratie tussen fysieke, psychsciale en sciale factren. Zeken en berdelen van infrmatie in vr het vakgebied relevante databases zals: PubMed, Cchrane, ERIC, Ggle Schlar Snius, J. Cmmunicatie in de gezndheidszrg Hfdstukken: 1, 2 en 3 Organisatie in de gezndheidszrg J.M.D. Bt hfdstuk 1. Pathlgie Jüngen inleiding en hfdstuk 1; 2.1.1; 2.1.2; 2.2; 2.3. Lezen en berdelen van nderzekspublicaties. Th.W.N. Dassen deel 1 De student heeft algemene kennis ver cmmunicatieprcessen: rl en psitie van de hulpverlener; verbale en nn verbale cmmunicatie; inhuds- en betrekkingsniveau; paradxen en dubbele binding; manipuleren. De student kan specifieke gespreksvaardigheden tepassen: gespreksdelen definiëren; pen en geslten vragen stellen; suggestieve en dubbele vragen herkennen; luisteren; drvragen; verhelderen; samenvatten; parafraseren; reflecteren; cnfrnteren; sturen; feedback geven; terugkppelen naar het gespreksdel. De student kan specifieke gespreksvrmen tepassen: anamnesegesprek; cunselinggesprek; vrlichtingsgesprek. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: integratie tussen fysieke, psychsciale en sciale factren; cmmunicatieve vaardigheden; infrmatievaardigheden. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van infrmatievaardigheden. De student is in staat m: srten wetenschappelijk nderzek te nderscheiden; validiteit van het nderzek te berdelen; significantie van de uitkmsten te berdelen; infrmatie p te zeken in cchrane, pub-med, eric, ggle schlar. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. 4

5 Grenzen van vakgebied / eigen deskundigheid Gezndheidsgedrag van mensen Cntextfactren van invled p welbevinden, ziekte en ziektebeleving Relevantie van (wetenschappelijke) artikelen in vaktijdschriften bepalen. Grenzen kennen van het vakgebied en eigen deskundigheid. Indien ndig zal er drverwezen wrden naar deskundig cllega/arts. Over- en nder rapprteren van klachten. Gezndheid bevrderend en gezndheid belemmerend gedrag O.a. risicfactren en beschermende factren x 2 x 4 x 2 x 3 Lezen en berdelen van nderzekspublicaties. Th.W.N. Dassen deel 1 Kirchmann; Path. Jüngen; Path. Harff; Syllabus; Psychlgie, een inleiding van Philip G. Zimbard, Rbert L. Jhnsn, Vivian McCann. Kirchmann; Path. Jüngen; Path. Harff; Syllabus; Psychlgie, een inleiding van Philip G. Zimbard, Rbert L. Jhnsn, Vivian McCann. Kirchmann; Path. Jüngen; Path. Harff; Syllabus; Psychlgie, een inleiding van Philip G. Zimbard, Rbert L. Jhnsn, Vivian McCann. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: relevantie van (wetenschappelijke) artikelen in vaktijdschrift bepalen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Student met p niveau van analyseren de grenzen kennen van: relevantie van (wetenschappelijke) artikelen in vaktijdschrift bepalen. het vakgebied en eigen deskundigheid. kunnen drverwijzen naar een eventuele andere therapie/therapeut. bij medische/psychlgische indicatie drverwijzen naar arts. bij het waarnemen van rde/gele vlaggen een acute drverwijzing regelen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie, met het benemen van vrbeelden. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: het ver- en nder rapprteren van de klachten. p dit niveau het gezndheid bevrderend en gezndheid belemmerd gedrag kennen. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: De risicfactren en de beschermende factren met betrekking tt ziekte en welzijn, met betrekking tt: invled van lichamelijke factren p gezndheid en welzijn; invled van sciale factren p gezndheid en welzijn; invled van psychische factren p gezndheid en welzijn. Student met infrmatie hierver verwerken in een pdracht/scriptie. 5

6 Tabel B. Eindtermen Medische Basiskennis Deze tabel bevat eindtermen vr medische basiskennis, specifiek bedeld vr zrgverleners waarvr het accent p het medische dmein ligt. Dit kmt bvenp de eindtermen die vr alle zrgverleners in het cmplementaire werkveld gelden (zie tabel A). 1. MEEST GANGBARE (MEDISCHE) ONDERZOEKSTECHNIEKEN Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Labratriumnderzek; chlesterl; leverfunctie; bledsuikerregulatie; anemie; ntstekingsmarkers; Literatuur: Path. Jüngen syllabus: 16.2 syllabus: 16.2 en 7.3:2.3a Path. Jüngen syllabus: 16.2 Path. Jüngen syllabus: 9: 3.7 Path. Jüngen Kirchmann syllabus: 6: 3 en 16: 2 Path. Jüngen syllabus: 16: 2 Specifieke leerdelen: Student met zich kennis en inzicht eigen gemaakt hebben p het aangegeven niveau (R,I,T,A,E) van: De student met p het niveau van reprductie kennis hebben van de meest vrkmende labratrium nderzeken. De functie van chlesterl kennen, p het niveau van reprductie, tevens het nderscheid tussen HDL en LDL. De gevaren kennen van een te hg chlesterlgehalte. Kunnen benemen p het niveau van reprductie van de vrnaamste leverfunctie nderzeken, zals bilirubine, ALAT, ASAT, albumine en alkalische fsfatase. De student met p het niveau van reprductie kennis hebben van de werking van insuline en glucagn en de nrmaal waarden van het bledsuikergehalte. De nrmaalwaarde van het Hb kennen en beschrijven dr welke rzaken anemie verrzaakt wrdt p het niveau van reprductie. De student met p het niveau van reprductie kennis hebben van de belangrijkste ntstekingsmarkers, zals BSE en CRP. 6

7 2. ALGEMENE FARMACOLOGIE Subthema s bij nderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Farmackinetiek Begrippen in farmaclgie Resrptie, distributie, transfrmatie en excretie Therapeutische breedte, halfwaardetijd, klaring Werkingsprincipes van een geneesmiddel Literatuur: Path. Jüngen 6.5.1, 6.5.2, en syllabus 17: : : 3.2 Path. Jüngen en en syllabus 17: : 3.5 Path. Jüngen 6.6 Eigen syllabus 17: 3.6 Specifieke leerdelen: Student met zich kennis en inzicht eigen gemaakt hebben p het aangegeven niveau (R,I,T,A,E) van: Student met zich kennis en inzicht eigen gemaakt hebben p het aangegeven niveau van reprductie, van de verschillende tedieningswijzen van een geneesmiddel, de resrptie. Van de distributiewijze van een geneesmiddel. Van de veranderingen die een geneesmiddel in de lever kan ndergaan. Van de wijze waarp het geneesmiddel uit het lichaam uitgescheiden wrdt. Het kennen p niveau van reprductie van: De ptimale therapeutische bledspiegel van ieder afznderlijk medicijn. De zuivering van een bepaald geneesmiddel in het plasma per tijdseenheid. De tijd die ndig is m een bepaalde plasmacncentratie tt de helft te verminderen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van: de farmacdynamiek, het geneesmiddel met p de plaats van bestemming zijn werking uitveren. Bijwerkingen Interacties Path. Jüngen 6.7 syllabus 17: 3.7 Path. Jüngen syllabus 17: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de reactie, die schadelijk en nbedeld is en die ptreedt bij dseringen die vr prfylaxe, diagnse en therapie gebruikelijk zijn. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het begrip interactie, als verschillende stffen elkaars (bij)werking beïnvleden. Hfdgrepen Geneesmiddelen en vaccinaties Veranderde werking van geneesmiddelen Analgetica Antibacteriële middelen Antimyctica Antivirale middelen Antithrmbtica Path. Jüngen syllabus 17: Path. Jüngen 6.10 Eigen syllabus 17: Path. Jüngen syllabus 17: Path. Jüngen 6.11 syllabus 17: Path. Jüngen 6.12 syllabus 17: Path. Jüngen 6.13 syllabus 17: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, waardr het effect van een geneesmiddel kan veranderen. Het verschil uitleggen tussen een pltselinge verandering en een tlerantie. Het kennen p het niveau van reprductie van de werking en verschillen tussen de verschillende srten analgetica, zals de piïden en de niet piïden. De nderverdeling van de niet piïden in prstaglandineremmers en de verige niet piaten. Het kennen p niveau van reprductie van: De verschillende srten antibacteriële middelen en de werking hiervan. Weten wat een antimycticum det. Kennen p het niveau van reprductie van de twee verschillende srten mycsen en waardr deze verrzaakt wrden. Het kennen p niveau van reprductie van de nderverdeling van de antivirale geneesmiddelen. De werking kennen p niveau van reprductie antithrmbtica. Begrijpen wanneer dit vrschreven wrdt en k de nadelige gevlgen met eventuele cmplicaties hiervan kennen. 7

8 Subthema s bij nderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Psychfarmaca: (antipsychtica, anti-depressiva, hypntica/anxilytica, verige psychfarmaca. Hrmnale middelen Antihistaminica Bleddrukregulerende medicijnen Maagzuurremmers en maagbeschermers Chlesterlverlagers Insuline Cytstatica Vaccinaties Literatuur: Path. Jüngen syllabus 17: Path. Jüngen syllabus 17: Path. Jüngen 4.3 syllabus 17: syllabus 17: syllabus 9: 5.3 en 17: syllabus 17: :3.1.1 syllabus 12:4.6 en 17: Path. Jüngen syllabus 1:6.4 en 17: Path. Jüngen 3.13 syllabus 17: Specifieke leerdelen: Student met zich kennis en inzicht eigen gemaakt hebben p het aangegeven niveau (R,I,T,A,E) van: Het kennen p het niveau van reprductie van de verschillen tussen: angstdempende middelen; antidepressiva; antipsychtica; lithiummiddelen; psychstimulantia, f psychanaleptica; hypntica en sedativa. Het kennen p het niveau van reprductie van de werking van de hrmnale geneesmiddelen. Weten wat suppletie en substitutie therapie is. Het kennen p het niveau van reprductie van de werking van histamine en de werking van een antihistaminica. Het kennen p het niveau van reprductie van de bleddrukverlagende medicijnen. Het verschil kennen van: bèta-blkkers; A.C.E.- remmers en calcium-antagnisten. Het kennen p het niveau van reprductie van de werking en de indicatie van de maagzuurremmers. Het kennen p het niveau van reprductie van het begrip statines, de werking hiervan en wanneer dit vrgeschreven wrdt. Het kennen p het niveau van reprductie van de antagnistische werking tussen insuline en glucagn. Het verschil tussen een hyp- en hyperglykemie kunnen verklaren. Het kennen p het niveau van reprductie van de werking en tepassing van cytstatica, chemtherapie. Tevens de bijwerkingen hiervan. Het verschil kennen p het niveau van reprductie tussen actieve en passieve immunisatie. Het del van vaccinatie kennen. 8

9 3. CELLEN EN WEEFSELS Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Anatmie en fysilgie Pathlgie symptmen, pathfysilgie, rzaken, cmplicaties en medische benadering De buw van een menselijke cel De functie van de celrganellen: transprt in de menselijke cel zals: diffusie, smse, actief transprt; Celdeling (mitse / meise) Differentiatie van cellen in een menselijk lichaam De verschillende weefselgrepen Aangebren en genetisch bepaalde aandeningen Ontstekingen en infecties Kanker en tumren 2 2 Literatuur: syllabus: 2.1 Kirchmann: 2.1 syllabus: 2.1 Kirchmann: 2.1 syllabus: 2.1 Kirchmann: 2.1 syllabus: Kirchmann: 2.2 syllabus: 2.3 Kirchmann: 2.6 syllabus: 3.1 Kirchmann: 3 syllabus: , en Path. Jüngen syllabus en 16: 4 Path. Jüngen 5 syllabus: 3:6.5 Specifieke leerdelen: Student met zich kennis en inzicht eigen gemaakt hebben p het aangegeven niveau (R,I,T,A,E) van: Het kennen p het niveau van reprductie van de buw van de menselijk cel. De functie van de celkern en de eiwitsynthese. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende celrganellen, en de functie hiervan. Kennen p het niveau van inzicht en reprductie van de functie van het plasmamembraan. De verschillen in diffusie, smse en actief transprt verklaren en fysilgische functie hiervan kennen. Het kennen p het niveau van reprductie van de stadia van de celcyclus, tijdens de celdeling. Het verschil in deling en functie van meise en mitse kennen. Het kennen p het niveau van reprductie van de differentiatie van de menselijke cel en de embrynale ntwikkeling. Kennen p niveau van reprductie van de verschillende grepen weefsels in het lichaam. Tevens de functies van deze weefsels en de buw van deze weefsels. Kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het verschil tussen erfelijke en niet erfelijke cngenitale aandeningen. Begrijpen he een hmzygt- f heterzygt gen, en een dminant f recessief gen, van invled zijn p de kans tt het krijgen van erfelijke aandeningen. Kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het ntstaan en de gevlgen van een ntsteking verrzaakt dr een micr-rganisme. Tevens die van een steriele ntsteking en de ntstekingsreacties van het lichaam hierp. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het begrip ngeremde celdeling en het nderscheid kennen en begrijpen van maligne en benigne tumren. Verklaren p welke wijze factren invled kunnen hebben p het ntstaan van tumren en de belangrijkste behandelwijzen hiervan. 9

10 4. HART EN VAATSTELSEL Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: Anatmie en De grte en de kleine bledsmlp. fysilgie Pathlgie: symptmen, pathfysilgie, rzaken, cmplicaties, en medische benadering: R I T A E G De buw van een slagader, haarvat en ader. Anatmie en werking van het hart. Regulering arteriële bleddruk. Kenmerken systlische druk, diastlische druk en plsdruk. angina pectris; dreigend hartinfarct en hartinfarct; decmpensati crdis; Literatuur: Kirchmann en syllabus 7:1.3 en 7:1.4 Kirchmann syllabus 7:1.2 Kirchmann syllabus 7:1.1 Kirchmann syllabus 7:1.6 Kirchmann syllabus 7:1.6 Kirchmann Syllabus 7:3 Path. Jügen: Kirchmann: Path Jügen: 8 syllabus: 7:3.4.2 Kirchmann: Path Jügen: 8.2 syllabus: 7:3.4.2 Specifieke leerdelen: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van de anatmie van de belangrijkste bledvaten van de grte en kleine bledsmlp. Tevens het verschil tussen de grte en kleine bledsmlp. De fysilgische functie van beiden kennen p genemde niveau. Het verschil tussen de prenatale en pstnatale bledsmlp kennen p het niveau van inzicht en begrijpen. Het kennen p het niveau van reprductie van de verschillen tussen een arterie, vene en capillaire tevens de pbuw van de wanden hiervan. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van de anatmie en de functie van het hart. Hierbij de wanden van het hart, het pericard, de verschillende delen van het hart, de hartkleppen, de arteriën en venen en die het hart binnen kmen en verlaten beschrijven en begrijpen. Het prikkelgeleidingsysteem beschrijven en de betekenis hiervan kennen. De bledvrziening van het hart beschrijven en de functie hiervan kennen. Het hartminuutvlume uitleggen en de factren beschrijven die van invled zijn p de hartfrequentie en het slagvlume en verklaren p welke wijze zich dit aanpast aan het niveau van de lichamelijke activiteit. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het tt stand kmen en de werking van de bleddruk. De termen vascnstrictie en vasdilatatie uitleggen met betrekking tt de bleddruk. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het verschil tussen diastle en systle. Tevens de plsdruk en de windketelfunctie kennen p het niveau van inzicht en begrijpen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van de belangrijkste kenmerken en cmplicaties van hart en vaatziekten. Op dit zelfde niveau nderstaande ziektebeelden. De symptmen kennen en de rzaak verklaren van angina pectris. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van de kenmerken en rzaken van een dreigend hartinfarct en een hartinfarct. De rzaak, symptmen en cmplicaties kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van decmpensati crdis. Het verschil tussen de cmplicaties van links- en rechts decmpensati uitleggen. 10

11 Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: hartritmestrnissen; hypertensie en hyptensie; R I T A E G Literatuur: Kirchmann Path Jügen: Sylabus: 7: Path Jügen Sylabus: 7:3.2.2 athersclerse; Kirchmann: Sylabus: 7:3.3.1 Path Jügen: claudicati intermittens; hg chlesterl; trmbse; emblie; varices edeem Kirchmann: Sylabus: 7:3.3.1 Sylabus: 7:3.3.1 Kirchmann: Path Jügen: Sylabus: 7:3.3.1 en 7:3.3.2 Kirchmann: Sylabus: 7: Path Jügen: 8.10 Kirchmann: Sylabus: 7: Path Jügen: Kirchmann: 10.2 Sylabus: 7:3.4.2 en 7:3.5 en 6:6.5 Path Jügen: 8.4 en Specifieke leerdelen: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de verschillende hartritmestrnissen en de gevaren hiervan kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, het verschil tussen hyp- en hypertensie. De rzaken en gevaren van hypertensie kunnen benemen. Begrijpen welke rl de pmpfunctie van het hart, de vulling van het vaatstelsel en de perifere weerstand p de tensie heeft. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, het ntstaan van athersclerse en als gevlg hiervan arterisclerse. De gevaren van athersclerse met hypertensie en chlesterl kennen en k de gevlgen hiervan vr het arteriële vaatstelsel. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de klachten, de rzaak en cmplicaties van claudicati intermittens. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de rl van een te hg chlesterlgehalte in het bled en het verrzaken van athersclerse. Het verschil tussen HDL en LDL kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de verschillende vrmen van trmbse en de gevaren hiervan. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, het ntstaan van een emblie. tevens de verschillen en gevlgen van een emblie uit het veneuze stelsel en die uit het arteriële stelsel. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de rzaken van varices in het veneuze vaatstelsel en de eventuele cmplicaties hiervan. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de verschillen tussen lkaal edeem en gegeneraliseerd edeem en tevens de rzaken waardr dit kan ntstaan. De meest vrkmende aandeningen kennen die edeem kunnen verrzaken. 11

12 5. BLOED- LYMFESTELSEL EN AFWEER Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Literatuur: Specifieke leerdelen: Anatmie en fysilgie De functies en samenstelling van het bled De verschillende bledgrepen en bledtransfusieschema Rhesusantagnisme Hematcriet De werking van erytrcyten Functie en plaats van vrming van leukcyten Weerstand en immuniteit Bezinkingssnelheid Bledstelping De buw en de werking van een lymfeklier; De functies van de milt; De ligging en de functie van de thymus Kirchmann: 10.1 syllabus: 6:1 Kirchmann: syllabus: 6:4 Kirchmann: syllabus: 6:4 Kirchmann: 10.3 syllabus: 6:3 Kirchmann: 10.4 syllabus: 6:3.1 Kirchmann: 10.5 syllabus: 6:3.2 Kirchmann: 10.6 syllabus: 6:3.2.1 Kirchmann: 10.2 syllabus: 6:3 Kirchmann: syllabus: 6:3.3 Kirchmann: syllabus: 6:3.2.2 en 7:2. Kirchmann: 10.7 syllabus: 6:3.2.2 Kirchmann: 10.7 syllabus: 6:3.2.2 Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de functies van het bled. Benem waar het bled uit bestaat, heveel bled het menselijk lichaam heeft en de functie van het plasma, de erytrcyten, leukcyten en trmbcyten. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende bledgrepen. Tevens de antigenen en antistffen benemen en begrijpen van de belangrijkste aspecten van bledtransfusie. Kennen p niveau van reprductie, van het resusantigeen en het rhesusantagnisme en welke gevaren dit kan verrzaken bij een zwangerschap van een rhesus negatieve meder met een rhesus psitief kind. Kennen p niveau van reprductie van de hematcrietwaarde met betrekking tt het vlumepercentage van het plasma en de bledcellen. Het kennen en begrijpen van de taak van de erytrcyten en welke rl hemglbine hierin heeft. Het kennen p niveau van reprductie van de taak van de leukcyten. Het begrip pluriptente stamcel kennen en de nderverdeling in granulcyten, lymfcyten en mncyten. De verschillende functies van deze leukcyten kennen en begrijpen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen, van het verschil tussen de natuurlijke immuniteit en de verwrven immuniteit. Tevens de verschillende werking van de B- en T-lymfcyt. Kennen p niveau van reprductie van de bezinkingssnelheid en in welke mstandigheden in het lichaam deze teneemt. Het kennen p niveau van reprductie van het bledstllingprces, met daarbij de werking van de trmbcyten en de stllingsfactren. Het verschil kennen tussen de extrinsieke en intrinsieke stlling. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de buw en werking van een lymfklier en het lymfvatenstelsel. De twee grte lymfevaten kennen en uit welk lichaamsdeel de lymfe hierin verzameld wrdt. Tevens de bledvaten waar deze in uitmnden. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de functies van de milt, met de rl in het immuunsysteem en met betrekking tt de afbraak van erytrcyten. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de thymus en de rl die deze heeft in het immuunsysteem. 12

13 Pathlgie: Zrgverlener is bekend met symptmen, pathfysilgie, rzaken en medische benadering van de aandening: vrmen van anemie; carcinmen: leukemie; maligne lymfm & Hdgkin; multipel myelm; allergieën; pllinse; anafylactische shck; HIV en AIDS; lupus erythematdes; sclerdermie; plymysitis; plymyalgia rheumatica. Syllabus: 6:5.1 Path Jügen. 8.8 Syllabus: 6:5.2 Kirchmann: Syllabus: 6:5.2.1 Syllabus: 6:5.2.2 Path. Jügen Syllabus: 6:5.2.3 Path. Jügen Syllabus: 6:5.4.1 Path. Jügen Syllabus: 6:5.4.1 Syllabus: 6:5.4.1 Path. Jügen 6.12 Syllabus: 6:5.4.2 Path. Jügen 4:3.2.4 Syllabus: 6:5.4.2 Path. Jügen 4:3.2.4 Syllabus: 6:5.4.2 Path. Jügen 4:3.2.4 Syllabus: 6:5.4.2 Path. Jügen 4:3.2.4 Syllabus: 6:5.4.2 Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de verschillende vrmen, rzaken en gevlgen van anemie. Benemen van de rzaken van anemie bij verminderde prductie, verhgde afbraak van erytrcyten en bij bledverlies. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van, de verschillende maligniteiten van het bled, zals leukemie, Hdgkin lymfm, en nn-hdgkin en multiple myelm (ziekte van Kahler). Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van leukemie, met het nderscheid in lymfatische- en myelïde leukemie en hierbij het nderscheid in de acute f chrnische vrm. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van lymfmen met daarin het nderscheidt tussen Hdgkin-lymfm en het Nn- Hdgkin-lymfm. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van multiple myelm f de ziekte van Kahler, met betrekking tt atypische plasmacellen die wekeren in beenmerg. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het verrzaken en ntstaan van allergieën met nderscheidt tussen lkale allergische reactie en een algemene allergische reactie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het verrzaken en ntstaan van pllinsis en de reactie van het lichaam hierp. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van een acuut ptredende allergische reactie met als mgelijk gevlg de gevaarlijke cmplicatie van een anafylactische shck. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van HIV en AIDS. Hierbij met de student weten waar HIV vr staat en weten wat het virus det met de T-lymfcyt. Het verschil kennen tussen HIV en Aids. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van aut-immuun aandeningen. De begrippen aut-immuniteit en autantilichamen kennen. De symptmen en verschillende vrmen van lupus erythematdes, zals cutane lupus erythematdes, systemische lupus erythematdes en drug induced lupus erythematdes, kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak, de symptmen, de gevlgen en de behandeling van, sclerdermie. Verschil kennen tussen de lkale en systemische sclerdermie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak, de symptmen, de gevlgen en de behandeling van, plymysitis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak, de symptmen, de gevlgen en de behandeling van, plymyalgia rheumatica. 13

14 6. BEWEGINGSSTELSEL Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: Anatmie en Functies van het skelet; fysilgie 14 Buw van bt(typen) btvrming De driedeling van een pijpbeen; Benaming en indeling schedelbeenderen Opbuw van de wervelklm Opbuw van het thraxskelet R I T A E G Opbuw van het skelet van de schudergrdel Opbuw van de bekkengrdel De beenderen van de nderste en bvenste extremiteiten Literatuur; Syllabus 4:1 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:1 en 3:3 Kirchmann 4.1 en 3.2 Syllabus 3:3.3 Kirchmann 3.2 Syllabus 3:3.3 Kirchmann 3.2 Syllabus 4:2.4 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:2.1 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:2.1 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:2.1 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:2.1 Kirchmann 4.2 Syllabus 4:2.1 Kirchmann 4.2 Specifieke leerdelen: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de vier verschillende functies van het skelet. Tevens de anatmische ligging en namen van de belangrijkste skeletdelen. Het kennen p het niveau van reprductie van verschillende btsrten, zals pijpbeenderen, platte beenderen en nregelmatige beenderen. De pbuw en verschillende btcellen kennen. Het verschil in spngieus bt en cmpact bt kennen Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de vrming van het bt. Het kunnen beschrijven van het prces van enchndrale verbening en van de peristale beenvrming. Het kennen p het niveau van reprductie van de pbuw van het pijpbeen, met diafyse en de twee epifysen en het systeem van Haver Het kennen p het niveau reprductie van de verschillende btdelen van de schedel, ingedeeld in btten van het cranium cerebrale, cranium viscerale, schedeldak en basis cranii en he de verbindingen zijn tussen deze btstukken. De specifieke kenmerken van de schedel van een pasgebrene benemen. Het kennen p het niveau van reprductie van de verschillende delen van de wervelklm en het aantal wervels in een bepaald deel. He de buw van de wervels is en he deze verschillen, p de diverse niveau`s van de wervelklm. Het kennen p het niveau van reprductie van de verschillende skeletdelen van de thrax en he deze met elkaar verbnden zijn. Het kennen p het niveau van reprductie van de skeletdelen van de schudergrdel en he de verschillende btstukken met elkaar verbnden zijn. Het kennen p het niveau van reprductie van de pbuw van het bekken, he de verschillende btstukken met elkaar verbnden zijn en de verschillen tussen het bekken van de man en vruw. Het kennen p het niveau van reprductie van de beenderen van nderste en bvenste extremiteiten, de verbinding hiervan met scapula en ssa cxae.

15 Onderwerp Pathlgie: symptmen, pathfysilgie, rzaken, cmplicaties en medische benadering van: 15 Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Btverbindingen en gewrichtstypen Buw en functie van nderdelen van gewrichten Functies van het spierstelsel; Buw en functie spieren en pezen Ligging en functie van de grteen kleine spiergrepen. de begrippen extensren, flexren, adductren, abductren, agnisten, synergisten en antagnisten, cntractie en spierfascie; afwijkende standen van de wervelklm; spieratrfie en hypertrfie; plyartritis ndsa; reumatïde arthritis; Literatuur; Syllabus 4:3 Kirchmann 4.3 Syllabus 4:3 Kirchmann 4.3 Syllabus 5:1 Kirchmann 5.1 Syllabus 3:4, 5:1 Kirchmann 3.3 Syllabus 5:2, 5:3, 5:4 Kirchmann 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7 Syllabus 3:4, 5:1 Kirchmann 3.3, 5.1 Syllabus 4:4 Kirchmann 3.3 en 5.1 Syllabus 5:5:1:2 en 3:5:2 Syllabus 5:5:1:1 Syllabus 4:4:4 Specifieke leerdelen: Het kennen p het niveau van reprductie van de verschillende btverbindingen, zals de verschillende srten van synarthrsen en diarthrsen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de buw van de gewrichten en welke bewegingen deze telaten. Het enkelvudig, meervudig en samengesteld gewricht kennen en de indeling in beweeglijkheid en assen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende functies van de spieren en he ze met betrekking tt die functies kunnen wrden ingedeeld. de rig en insertie kennen van de belangrijkste spieren. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de drie verschillende srten spierweefsels en de functie hiervan. De celpbuw van een dwarsgestreepte spiervezel kennen. Het kunnen beschrijven van een sarcmeer. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de ligging van de spieren en welke bewegingen deze spieren mgelijk maken. De rig en de insertie van de belangrijkste spieren kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de werking van de synergisten en antagnisten. De indeling naar het bewegingsprces van de spieren kennen, zals de flexren, extensren, adductren, abductren, endratren en exratren. Weten wat er gebeurt bij spiercntractie met betrekking tt de actine- en mysine vezels. Opbuw van de spier kennen met de spierfascie en functie hiervan. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de termen kyfse en lrdse en wanneer deze pathlgisch zijn tevens wanneer er sprake is van een sclise. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaken en verschillen van spieratrfie en spierhypertrfie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van plyarteritis ndsa, een bindweefselaandening, vrtkmend uit het mesderm. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende vrmen van reumatische aandeningen, zals weke delen reuma, slijtage reuma en ntstekingsreuma.

16 Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: acuut reuma; artrse; R I T A E G bacteriële f infectieuze reuma; jicht; (mrbus) Bechterew; rugpijn en rugaandeningen (hernia nuclei pulpsi; ziekte van Scheuermann); fibrmysitis; tendinitis; bursitis; btbreuken; pst traumatische dystrfie; plyartritis ndsa; acuut trauma; verzwikking, verstuiking, zwelling Literatuur; Alg. en spec. path. Harff blz 124/125 Syllabus 4:4:4 Kirchmann 3:2 en 4:5 Syllabus 4:4:4 Syllabus 4:4:4 Alg. en spec. path. Harff blz. 167 Syllabus 4:4:4 Syllabus 4:4:6 Kirchmann 11:11 Syllabus 4:4:6 Syllabus 5:5:1:1 Kirchmann 3:3 Syllabus 5:5:1:1 Kirchmann 5.8 Syllabus 5:5:1:1 Kirchmann 4:5 Syllabus 4:4:1 Kirchmann 4:4 Syllabus 5:5:1:2 Kirchmann 3:3 Syllabus 4:4:1 Syllabus 4:4:1 en 13:5:2 Syllabus 4:4:1 Path. Jügen 4:2:2:1 Specifieke leerdelen: Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak van een cmplicaties bij acuut reuma. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het ntstaan en de gevlgen van artrse. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaken en gevlgen van bacteriële f infectieus reuma, purulente artritis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaken en kenmerken en klachten van jicht. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en gevlgen van een vrm van ntstekingsreuma: mrbus Bechterew. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende rzaken van rugpijn, en rugaandeningen. Tevens de kenmerken en gevlgen van een hernia nulei pulpsi. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en gevlgen van ziekte van Scheuermann. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van bindweefselaandening fibrmysitis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en gevlgen van tendinitis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en gevlgen van bursitis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende srten btfracturen, met nderscheidt in een ngecmpliceerde en gecmpliceerde fractuur. De gevaren kennen van een gecmpliceerde fractuur. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak en kenmerken van psttraumatische spierdystrfie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak en het gevlg van plyarteritis ndsa. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van acuut trauma. Gevaren kennen van schedeltrauma`s. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillen tussen luxatie, cntusie en distrsie. Het tepassen van eerste hulp hierbij. 16

17 7: ADEMHALINGSSTELSEL Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Literatuur; Specifieke leerdelen: Anatmie en fysilgie De buw van het ademhalingsstelsel Functies neus- en mndademhaling Indeling van de lngen in kwabben en segmenten Gaswisseling De ademhalings- en hulpademhalingsspieren Ademhalingsbewegingen Principes van regulering van ademhaling Reflexen: hesten, braakreflex, niezen, geeuwen, hikken en slikken. Begrippen: ademvlume, expiratire reserve vlume, inspiratire reserve vlume, residulucht, vitale capaciteit en ttale capaciteit. Prductieve en niet prductieve hest. Kirchmann 7:1 7:2 7:3 7:4 7:5 7:6 Syllabus 8:1.1 en Kirchmann 7:1 7:2 Syllabus 8:1.1 Kirchmann 7:6 Syllabus 8:1.2 Kirchmann 7:6 Syllabus 8:1.3 Kirchmann 7:8 Syllabus 8:1.3 Kirchmann 7:8 Syllabus 8:1.3 Kirchmann 7:8 Syllabus 8:1.3 Kirchmann 7:8 Syllabus 8:1.3 Kirchmann 7:8 Syllabus 8:2.1 Kirchmann 7:8 Path. Jüngen Syllabus 8:2.2 Het kennen p niveau van selecteren en samenvatten van de nderdelen en ligging van de verschillende rganen van het ademhalingsstelsel. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de buw en functie van de neus en mnd met betrekking tt de ademhaling. Het kennen p niveau van selecteren en samenvatten van verschillende indelingen van de lngsegmenten en kwabben. Het vertakkingspatrn van de brnchiën kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het prces van gaswisseling met betrekking tt de alvelen en het capillairnet. De kleine bledsmlp kunnen beschrijven en de functie hiervan met betrekking tt gaswisseling. Het kennen p niveau van selecteren en samenvatten van de verschillende ademhalingsspieren en wanneer de hulpademhalingsspieren ingezet wrden. Het kennen p niveau van selecteren en samenvatten van de werking van de pleura parietalis, pleura visceralis en pleurahlte met betrekking tt de ademhaling. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de wijze van beïnvleding van het ademcentrum. Het kennen p het niveau van reprductie van de bijzndere ademhalingsbewegingen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de in linker klm benemde begrippen met betrekking tt de lngcapaciteit. En welke verschillende nderzeksmethden er zijn. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillen van de prductieve en niet prductieve hest. 17

18 Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Literatuur; Specifieke leerdelen: Pathlgie: symptmen, pathfysilgie, rzaken, cmplicaties en medische benadering van: Symptmen bij ziekten van de luchtwegen: stridr, dyspne d'effrt en dyspne de reps, Kussmaul ademhaling, hyperventilatie, Cheyne-Stkes ademhaling, cyanse (centraal en perifeer), bradypne, en tachypne afwijkingen in sputum; astma en COPD; hyperventilatiesyndrm; pneumthrax; pneumnie; lngkanker; lngemblie en lnginfarct; sarcïdse en Besnier Beck Kirchmann 7:8 Path. Jüngen ,11.3.5, Syllabus 8:2.1 en Kirchmann 7:8 Path. Jüngen Syllabus 8:2.1 Path. Jüngen Syllabus 8:2.2.2 Path. Jüngen en Syllabus 8:2.4 Syllabus 8:2.3.2 Path. Jüngen 11.4 Syllabus 8:2.3.2 Path. Jüngen 5 Path.Harrff blz.155 Syllabus 8:2.3.4 Path. Jüngen Syllabus 8:2.3.1 en 3:2.2 Harffblz. 155 Syllabus 8:2.3.2 Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende srten ademhaling (zie linker klm) met betrekking tt de ziektebeelden waarbij deze ademhaling zich vrdet. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende srten sputum en de aandeningen die daarbij hren. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillen en vereenkmsten tussen astma brnchiale en COPD en de gevlgen van deze aandeningen. Het verschil kennen tussen allergisch astma en niet allergisch astma. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van hyperventilatie dr psychische rzaken en veranderingen in het zuur-base evenwicht. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak en gevlgen van het wegvallen van de luchtledigheid van de pleurahlte. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaak, cmplicaties en risicgrepen van een pneumnie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het verschil in de benigne en maligne lngtumren en de secndaire en primaire lngtumren. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaken, gevlgen en cmplicaties van een lngemblie en lnginfarct. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken van sarcïdse en waar deze ntstekingen zich kunnen vrden. 18

19 8: NIERSTELSEL Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Literatuur; Anatmie en fysilgie Functies van de nieren; Ligging Buw en functie van de nieren, urineleiders en de blaas Buw en functie nefrn Ultrafiltratie en filtratiedruk Terug resrptie en excretie; De functie van de hrmnen: aldstern, A.D.H. en renine; Nieren en bleddrukregulatie De functie van erytrpëtine; De functie van de uitwendige en inwendige sluitspier Ontstaan en verlp mictiereflex Urinebuis van de man en de vruw De samenstelling van nrmale urine Kirchmann 8.1 Syllabus 10:1 Kirchmann 8.1 Syllabus 10:1.2 Kirchmann 8.1 Syllabus 10:1.2 Kirchmann 8.1 Syllabus 10:1.3 Kirchmann 8.1 Syllabus 10:1.3 Kirchmann 8.1, 9.6, 9.9, 9.2 Syllabus 10:1.3.1 Kirchmann 8.1, 9.2 Syllabus 10:1.3.1 Kirchmann 8.1, 9.9 Syllabus 10:1.3.1 Kirchmann 8.2 Syllabus 10:2.1.2 Kirchmann 8.2 Path. Jüngen Syllabus 10:2.1.2 Kirchmann 8.2 Syllabus 10:2.1.3 Kirchmann 8.3 Syllabus 10:2.1.4 Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende nierfuncties, zals interne hmestase, verwijderen van afvalstffen, aanmaak hrmnen en rl bij btstfwisseling. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de anatmische ligging en de buw van de nier. Anatmische ligging en functie van de urineleiders en de blaas. Het kennen p niveau van reprductie van de buw en functie van een nefrn. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de bledsmlp binnen kapsel van Bwman met betrekking tt de ultrafiltratie. De filtratiedruk met betrekking tt de bleddruk, smtische druk en kapseldruk. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de resrptie en excretie met betrekking tt de nierbuisjes, de lissen v Henle en de verzamelbuis. De regeling van zuurbase evenwicht. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de invled van hrmnen p de uitscheiding van stffen, zals aldstern, ADH en parathrmn. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de prductie van renine met betrekking tt de bleddruk: RAAS Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de afgifte en functie van erytrpëtine. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de anatmische ligging, aansturing en werking van de in- en uitwendige sluitspier. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het synchrn functineren van blaasspieren, urinebuis, het sluitsysteem van de blaas en het impuls uit de hersenen. Het kennen p niveau van reprductie van de verschillen in verlp van de urinebuis bij mannen met prstaat en die van vruwen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van samenstelling van urine met betrekking tt de afvalstffen, zals ureum en zuten en bilirubine. 19

20 Pathlgie afwijkingen in urine samenstelling Verschillende srten pijnklachten bij aandeningen van nieren en urinewegen; cystitis; pyelnefritis; glmerulnefritis; nierstenen; incntinentie; nierinsufficiëntie en chrnische nierinsufficiëntie; terminale nierinsufficiëntie; nefrtisch syndrm en nephritis. Kirchmann 8.4 Path. Jüngen 15 Syllabus 10:3.3.3 Kirchmann 8.1 Path. Jüngen 15 Syllabus 10.3 Kirchmann 8.2 Syllabus Syllabus Harff blz. 165/166 Syllabus Harff blz. 162/163/164 Syllabus Harff blz. 166/167 Kirchmann 8.2 Path. Jüngen 15.2 Syllabus Harff blz. 159/160/169 Syllabus Harff blz. 169 Syllabus Kirchmann 8.1 Harff blz. 160/161 Syllabus Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van strnissen in uiterlijk en samenstelling van de urine in samenhang met een eventuele aandening. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van pijnklachten en aandeningen van nieren en urinewegen, zals kliekpijn, pijn bij urineren en pijn in rug. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en rzaken en mgelijke cmplicaties van een cystitis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken, rzaken en mgelijke cmplicaties van pyelnefritis. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het verschil tussen acute en chrnische glmerulnefritis en het nefrtisch syndrm en de gevlgen hiervan vr de nierfunctie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van het ntstaan en de mgelijke gevlgen van nierstenen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillen en rzaken tussen stressincntinentie, urgeincntinentie, verlpincntinentie, reflexincntinentie, vlledige incntinentie en functinele incntinentie. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de rzaken en gevlgen van renale en extra renale nierinsufficiëntie. De rzaken van acute nierinsufficiëntie benemen en het verschil in gevlg met chrnische nierinsufficiëntie kennen en de gevlgen vr het lichaam hiervan. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de term terminale nierinsufficiëntie en de mgelijke behandelingen hiervan kennen. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de kenmerken en gevlgen van nefritis en de verhgde drlaatbaarheid van de glmeruli met als gevlg tekrt aan albumine. 20

21 9: SPIJSVERTERINGSSTELSEL Onderwerp Hierbij gaat het m de vlgende begrippen: R I T A E G Literatuur: Specifieke leerdelen: Anatmie en fysilgie Functies van de mndhlte Ligging speekselklieren Functies en samenstelling van speeksel; Samenstelling van het melkgebit en vlwassene gebit; De buw, functie en Werking van de slkdarm, maag, dunne darm en dikke darm en alvleesklier en lever; Slikbeweging; De samenstelling en functies van maagsap; Functie van de nervus vagus; Wijze van ntlediging van de maag Prces van resrptie van vedingsstffen; De samenstelling en functies van alvleessap De samenstelling van nrmale faeces; Buw en functie van galblaas en galwegen De samenstelling en de belangrijkste functie van gal; Kirchmann 6.2 Syllabus Kirchmann 6.2 Syllabus Kirchmann 6.2 Syllabus Kirchmann 6.2 Syllabus Kirchmann 6 Syllabus 9.3 Kirchmann 6.2 Syllabus Kirchmann 6.5 Syllabus Kirchmann 6.1 en 11.3 en Syllabus 9.2 Kirchmann 6.5 Syllabus Kirchmann 6.6 Syllabus Kirchmann 6.6 en 6.8 Syllabus Kirchmann 6.7 Syllabus Kirchmann 6.9 Syllabus Kirchmann 6.9 Syllabus Het kennen p niveau van reprductie van de verschillende functies van de mnd. Het kennen p niveau van reprductie van de ligging en werking van de verschillende speekselklieren. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de functie en de enzymen met betrekking tt de vertering. Het kennen p niveau van reprductie van het gebit met verschillen tussen melk- en vlwassen gebit. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de anatmie en fysilgie van het spijsverteringskanaal, alvleesklier en de lever. Benemen van de belangrijkste spijsverteringssappen, in welk rgaan deze afgescheiden wrden en p welke vedingstffen deze inwerken. Het kennen p niveau van reprductie van de slikbeweging met betrekking tt het slikreflex. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen met betrekking tt de regulatie en functie van het maagsap, het maagslijmvlies, de verschillende cellen en werking van de hrmnen hierp. Het kennen p niveau van reprductie van de werking van de nervus vagus met betrekking tt de spijsvertering. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de mechanische werking van de maag en het ledigen hiervan. Het penen en sluiten van de pylrus met betrekking tt het neutraliseren van het vedsel. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de transprt- en resrberende functie van de dunne darm met de darmplien micrvilli. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de verschillende functies van de alvleesklier met betrekking tt de endcriene en excriene klieren. Het kunnen beschrijven p niveau van reprductie van de samenstelling van faeces. Het kennen p het niveau van inzicht en begrijpen van de anatmie en fysilgie van de galblaas en de galwegen in de leverlbjes en de afver van gal naar de galblaas. Het kennen p niveau van reprductie van de functie en samenstelling van de gal en de galwegen. 21