DIABETES BIJ DE HOND EN DE KAT

Transcriptie

1 Dierenartsenpraktijk Akuut Leuvensesteenweg Krtenberg 0475/ DIABETES BIJ DE HOND EN DE KAT Mijn hnd/kat heeft diabetes mellitus... Wat is diabetes mellitus? Bij elke maaltijd wrdt er een deel van het vedsel, namelijk de klhydraten, dr vertering in de darm mgezet tt glucse. Deze glucse wrdt dan via het bled getransprteerd naar de lichaamscellen, waardat het wrdt gebruikt als brandstf f als buwsteen. Deze cellen kunnen alleen het glucse pnemen vanuit het bled, wanneer ze wrden gestimuleerd dr het hrmn insuline. Dit hrmn wrdt geprduceerd dr de alvleesklier (k gekend als pancreas) en het is juist hier waardat het prbleem ntstaat bij diabetespatiënten. Bij diabetespatiënten wrdt er nvldende insuline geprduceerd f is er een verminderde geveligheid vr insuline (=insulineresistentie), dit leidt tt een verminderd gebruik van glucse dr de lichaamscellen en resulteert in een te hg cncentratie glucse in het bled (hyperglycemie). Drdat de pname dr de lichaamscellen is verminderd, ntstaat aldaar een tekrt aan buwsteen en brandstf, namelijk glucse. De term diabetes mellitus kmt zwel van het grieks als het latijn, wat drstrm hningzet betekent. Dr het te veel aan glucse in het bled bij een diabetespatiënt wrdt er meer glucse dr de nieren uitgescheiden, wat resulteert in een verhgd aantal glucse in de urine, maw de urine zal aangesuikerd en kleverig zijn. Wat zijn de rzaken van diabetes mellitus? Suikerziekte zien we vrnamelijk bij katten en hnden van middelbare tt ude leeftijd. Een verhgd lichaamsgewicht (besitas) en een verminderde activiteit zijn eveneens predispnerende factren. Deze factren zrgen vr een verminderde geveligheid vr het hrmn insuline, waardr er dus meer insuline met wrden aangemaakt vr het bledglucse binnen de nrmaalwaarden te huden. Het gebruik van enkele medicijnen kan eveneens het ntstaan van diabetes mellitus induceren. Deze medicijnen zijn vral hrmnen, bv deze gebruikt m krlsheid bij

2 de kat f lpsheid bij de hnd te nderdrukken, f crtisnepreparaten welke wrden gebruikt m de jeuk bij hnd en kat te nderdrukken. Suikerziekte wrdt vaker gediagnsticeerd bij teven dan bij reuen. Bij elke lpsheid wrdt er prgestern dr de eierstkken van de teef afgegeven, welke via een andere hrmn, namelijk greihrmn, een nderdukkende werking heeft p insuline. Bij katten wrdt het vral gezien bij katers. Bij hnden welke zijn gediagnsticeerd met het syndrm van Cushing zien we vaak suikerziekte als cmplicatie. Wat zijn de symptmen van diabetes mellitus? De meeste hnden/katten gaan meer drinken, wat zrgt vr een verhgde urineprductie en gaan dus frequenter urineren. Wat heel vaak wrdt gezien is dat hnden/katten, die vrheen zindelijk waren, ineens binnen in huis gaan plassen. De dieren vertnen eveneens een verhgde eetlust, gaan meer uit vuilbakken gaan stelen f gaan meer bedelen, maar desndanks vermageren ze tch. In een vergevrderd stadium gaan ze minder eten en zullen braken en krijgen last van diarree. Smmige dieren gaan in een later stadium sneller vermeid zijn en traagheid en zwakte vertnen. He wrdt de diagnse gesteld? De diagnse baseren alleen p basis van de symptmen is nvldende. Deze symptmen kunnen eveneens vrkmen bij andere ziekten en de kans p een verkeerde diagnse is dan grt. De definitieve diagnse kan wrden gesteld dr een blednderzek bij de nuchtere kat/hnd. Wanneer hierp blijkt dat het bledglucse hger is dan de nrmaalwaarden, is de diagnse diabetes gesteld. Bij katten kan de suikerspiegel nder stressmstandigheden erg schmmelen waardr een bijkmende test, de fructsaminebepaling, ndig kan zijn. Een diagnse dr een urine-nderzek, waarbij de heveelheid glucse in de urine is gestegen, is niet sluitend. En kan zwel ten nrechte als diabetes wrden berdeeld als ten nrechte als niet-diabetes wrden berdeeld.

3 He wrdt diabetes mellitus behandelt? Wat U ged met weten is dat de behandeling van diabetes meestal vr het leven is! De behandeling van diabetes is drie-delig: 1. De therapie met insuline-preparaten 2. Een gecntrleerde en afgewgen veding 3. Een gecntrleerde beweging Insulinetherapie: Hnd en kat: - De hnd met meestal dagelijks éénmaal p éénzelfde tijdstip wrden ingespten met Caninsulin, dr zijn vertraagde vrijstelling. - De kat daarentegen heeft meestal tweemaal per dag, dwz m de 12u, zijn injectie met Caninsulin ndig. Dit preparaat bevat het insuline dat uw hnd/kat tekrt kmt. Deze vleistf met nder de huid (subcutaan) wrden ingespten met de specifieke insuline-spuitjes (40 I.U./ml), zeker niet met een nrmale spuit!. In de tussentijd met het in de kelkast wrden bewaard. Het is tegenaangewezen met het flesje te schudden, rustig zwenken, vrdat U de vleistf aspireert, is wel ndig. -Wanneer U twijfelt f U de injectie wel juist tepast, aarzel niet m ns te cntacteren. -De injectie insuline mag pas gegeven wrden NADAT de hnd/kat heeft gegeten. Wanneer de hnd/kat niet eet, mag U maar 1/3 van de dsis insuline aan uw hnd/kat geven. Als U dan de vlledige dsis insuline zu geven, kan de hnd/kat in hypglycemie gaan (zie cmplicaties). -Enkele dagen na het starten van de therapie zal U met de hnd/kat p cntrle meten gaan bij de dierenarts. Deze afspraak gebeurt best 4u na de insuline-injectie, mdat de dierenarts p dat tijdstip, via een bledname, kan cntrleren f de ingestelde dsis vldet. Deze cntrle zal wekelijks herhaald wrden tt men de juiste dsis insuline heeft bepaald. Deze stabilisatiefase kan enkele weken in beslag nemen. Eenmaal de juiste dsis gevnden, zullen de typische symptmen van diabetes mellitus verdwijnen en zullen de heveelheid cntrles afnemen. Gecntrleerde veding:

4 Het is zeer belangrijk dat de hnd/kat elke dag dezelfde heveelheid vedsel van een z cnstant mgelijke samenstelling krijgt. De veding bepaalt namelijk de heveelheid glucse dat wrdt geprduceerd in de darmen en dus eveneens de heveelheid insuline die ndig is vr het gebruik van glucse als buwsteen f brandstf. Het is k belangrijk dat de hnd/kat zijn veding in crrelatie krijgt met zijn insulinetherapie. Z zal er bij de hnd tweemaal eten wrden gegeven, dit telkens VOOR elke insuline-injectie en 8u erna (welke niet wrdt gevlgd dr een insuline-injectie). Bv: U geeft m 8u s chtends een halve prtie eten gevlgd dr de insulineinjectie, en dan geeft u m 16u de andere halve prtie eten. Bij de kat is het lichtjes anders, want deze heeft 2 injecties met insuline ndig. Hierbij met U dus na ELKE vedselpname insuline injecteren. Even een praktisch vrbeeld: u geeft de halve prtie eten m 8u s mrgens gevlgd dr de insuline-injectie, en m 20u geeft U de andere halve prtie eten, eveneens gevlgd dr een insuline-injectie. Drdat de cnstante heveelheid vedsel z belangrijk is vr een cnstante glucsespiegel in het bled, is het aan te raden GEEN tussendrtjes meer te geven aan je hnd/kat. Laat ze k niet stelen f bedelen. Katten met diabetes wrden best binnen gehuden. Vr de glucse-spiegel z laag mgelijk te huden is het belangrijk dat je hnd/kat een veding krijgt met een laag snel verteerbaar klhydratengehalte, liefst een drgveder. Veding die een grte snel verteerbare heveelheid van klhydraten bevatten (suikers), geven krtstndig een zeer pltse stijging van het glucsegehalte in het bled. Dit maakt het cnstant huden van de bled-suikerspiegel zeer meilijk. In de natte veders zrgt de saus vr een te sterke stijging van de bled-glucse cncentratie. Hnden/katten met vergewicht wrden hiervr best k behandeld met een speciaal veder. Gecntrleerde beweging: Dit geldt vral vr de hnden. Hierbij met men elke dag p ngeveer hetzelfde tijdstip en dezelfde afstand gaan wandelen. Glucse wrdt gebruikt als brandstf dr de lichaamscellen, dus dit verbruikt stijgt bij het wandelen. Wanneer men p smmige dagen meer gaat wandelen dan p andere, zal het glucse dalen in het bled en bestaat de kans dat de hnd in hypglycemie gaat (zie cmplicaties).

5 Wat zijn de eventuele cmplicaties? Hypglycemie: Dit is het verschijnsel dat ntstaat wanneer de dsis insuline te hg is dr bv. Injectie van insuline znder dat de hnd/kat gegeten heeft f dr een langere wandeling te maken met je hnd met diabetes f bij niet-gecntrleerde diabetespatiënt, het niet juist tedienen van insuline,... Omdat de hersenen p elke mment meten beschikken ver vldende glucse, is hypglycemie een levensbedreigende situatie! Het gaat gepaard met een verandering in gedrag van je huisdier. Ze gaan ineens veel slmer wrden, beginnen te rillen en vreemde bewegingen uitveren, zals mvallen, trappelen met pten,... Het belangrijkste p dit mment is het bled-glucsegehalte z snel mgelijk den stijgen. Dit kan men bekmen dr de hnd/kat eten te geven. Wanneer ze niet meer eten, kan men best een druivensuikerplssing (1gram druivensuiker per kilgram lichaamsgewicht) in de wangzak gieten. Wanneer er herstel ptreed, kan er pnieuw een maaltijd vrgeschteld wrden. Vervlgens kan men best de hnd/kat ged in de gaten huden de vlgende uren en m de 2 uren een maaltijd geven. Vr de vlgende heveelheid insuline f wanneer de testand van de hnd/kat niet verbetert, is het aan te raden een dierenarts te cnsulteren. Wat is de prgnse vr mijn hnd/kat? Een hnd/kat met een ged gecntrleerde insuline- en vedseltherapie zal vrijwel een nrmaal leven leiden. Hnden hebben, afhankelijk van de leeftijd, een verwachte verlevingsduur van 2 tt 5 jaar. Katten kunnen vaak jarenlang znder prblemen p dezelfde dsering blijven staan. Tch is het geen uitzndering als een kat na enkele maanden (zelfs binnen 1 tt 3 maanden) f jaren peens een peride heeft waarin geen insuline ndig is f waarin de dsis met 50% verhgd met wrden. Diabetes vraagt meer aanpassing en meite vr de eigenaar dan vr het dier!