Begeleiding Wmo, De decentralisatie van extramurale begeleiding AWBZ. Projectplan Versie nr M. Rutten en M. Peijnenburg

Transcriptie

1 Begeleiding Wm, De decentralisatie van extramurale begeleiding AWBZ Prjectplan Versie nr Opdrachtgever: Prjectleider: G. Laeven en D. van Zwet M. Rutten Dr: M. Rutten en M. Peijnenburg Status rapprt: Definitief Verspreiding (aanvinken wat van tepassing is!): prjectgrep directie prgrammamanager MT anderen: intranet x Versiehistrie (per versie aanvullen!): versie datum auteur Opmerking M. Rutten en M. Peijnenburg Cncept M. Rutten en M. Peijnenburg Cncept Definitief vastgesteld in cllege 10-01

2 Inhudspgave 1. Inleiding Algemeen Prjectdefinitie Aanleiding / prbleemstelling Prjectdelstelling Prjectresultaat Verbanden Afhankelijkheden Aandachtspunten Afbakening Cnsequenties Cmmunicatie Plan van aanpak Huidige situatie Gewenste situatie Beschrijving activiteiten fasering en tijdspad/verzichtschema Overzicht werkgrepen Prjectrganisatie Rlverdeling en werkgrepen Incidentele deelname Capaciteitsplanning Risic en kansen analyse Kansen Financiële paragraaf...16 Bijlage A Telichting p gebruikte begrippen...17 AWBZ...17 Begeleiding in de Algemene wet bijzndere ziekteksten (AWBZ)...17 Wm...18 Cmpensatiebeginsel...18 Kanteling WMO...19

3 1. Inleiding 1.1 Algemeen In het regeerakkrd Vrijheid en verantwrdelijkheid is vereengekmen dat de functies dagbesteding en begeleiding van de Algemene Wet Bijzndere Ziekteksten (AWBZ) naar de Wet maatschappelijke ndersteuning (Wm) wrden vergeheveld. Naast de dagbesteding en begeleiding gaan k het krtdurend verblijf en de inlpfunctie GGZ ver naar de Wm. In dit prjectplan wrdt p een rij gezet welke taken meten wrden uitgeverd m de verheveling van de extramurale begeleiding naar de Wm een succes te maken. Omdat er ng veel nzeker is, met dit prjectplan nadrukkelijk wrden gezien als een dynamisch dcument. Het plan zal steeds wrden aangepast, wanneer de ntwikkelingen daar m vragen. Fase: definitief 3/19

4 2. Prjectdefinitie 2.1 Aanleiding / prbleemstelling In het kader van de decentralisatie AWBZ wrdt de functie extramurale begeleiding (inclusief verver) vergeheveld naar de Wm. Als er sprake is van een verblijfsindicatie, dan blijft de begeleiding vanuit de AWBZ geregeld. Del van de begeleiding is: - het bevrderen en behud van zelfredzaamheid; - het structureren van het persnlijk leven; - de regie te veren ver het persnlijk leven. Dit kan in de vrm van individuele begeleiding f als begeleiding in grepsverband. Het gaat hier m mensen znder verblijfsindicatie- met lichamelijke, verstandelijke f zintuiglijke handicap f een psychgeriatrisch f psychiatrisch prbleem. Onder begeleiding valt k het krtdurend verblijf. Het gaat hier m lgeervrzieningen vr kinderen en vlwassenen die thuis verzrgd wrden en permanent tezicht ndig hebben. Krt verblijf heeft tt del de mantelzrger te ntlasten. Er is krtm sprake van een grep mensen met zeer diverse prblematiek. Omvang Het is mmenteel ng nduidelijk heveel inwners in Asten en Smeren extramurale begeleiding in het kader van de AWBZ ntvangen. Het zrgkantr heeft recent een gegevensset per gemeente beschikbaar gesteld met daarin cijfers mtrent het aantal cliënten extramurale begeleiding per 1 september Deze cijfers zijn het meest recent, maar zijn niet cmpleet aangezien een deel van de indicaties van Bureau Jeugdzrg niet pgenmen zijn in deze gegevensset. De cijfers vr nze gemeenten zijn als vlgt: Asten: 249 cliënten extramurale begeleiding (inclusief circa 55 begeleiding jeugd) Smeren: 262 cliënten extramurale begeleiding (inclusief circa 60 begeleiding jeugd) De verheveling gaat gepaard met een efficiencykrting van 5% p de huidige budgetten die binnen de AWBZ gemeid zijn met deze taak. De ttale mvang van de landelijke middelen zijn ng niet bekend Ok het verdeelmdel is ng niet vastgesteld. Meer duidelijkheid mtrent de hgte van de middelen die we als gemeente zullen ntvangen krijgen we via de meicirculaire Wel is duidelijk dat het handelt m een taak die het tweevudige tt drievudige aan financiële middelen met zich meebrengt dan hulp bij het huishuden. Taak vr de gemeente is m binnen het financiële kader en met inachtneming van de kantelinggedachte een aanbd te ntwikkelen waarbinnen de beperkingen p gebied van zelfredzaamheid, structuur en regievering van het persnlijk leven vldende gecmpenseerd kunnen wrden. Tijdspad Het jaar 2012 is als vrbereidingsjaar aangemerkt, vr de verkmst van de AWBZ extramurale begeleiding naar de gemeenten (Wm). Gemeenten wrden vanaf 1 januari 2013 verantwrdelijk vr de nieuwe aanvragers en vr herindicaties (cliënten waarbij de situatie verandert en die daarm een nieuwe indicatie ndig hebben). Vanaf 2014 wrden gemeenten verantwrdelijk vr alle cliënten die extramurale begeleiding ndig hebben. Fase: definitief 4/19

5 2.2 Prjectdelstelling De algehele delstelling van het prject is: Een vr de burger zrgvuldige transitie van de vrziening extramurale begeleiding van AWBZ naar Begeleiding Wm in de gemeenten Asten en Smeren. Gelet p de mvang van het prject zullen we dit nder verdelen in 2 fases, namelijk: Fase 1. Visie, financieringskader en keuze inkpvrm Fase 2. Implementatie, verrdening en inkp In beide fases bestaat bijzndere aandacht vr Begeleiding Wm gericht p jeugd (i.v.m. de ndzakelijke aansluiting p transitie Jeugdzrg). De genemde fases zullen elkaar deels verlappen. Hiernder ziet u de nadere uitwerking van de 2 fases. Fase 1. Visie, financieringskader en inkpvrm De delen in fase 1 zijn: 1. Inzicht geven in de betekenis van de vrgenmen decentralisatie van de functie begeleiding uit de AWBZ vr het Astense en Smerense zrg- en welzijnsbeleid (welke delgrepen, mvang, beheften, welke partners, welk aanbd); 2. De begeleiding Wm delgrep jeugd sluit aan p de visie en uitvering van begeleiding vanuit de Transitie Jeugdzrg per 1 januari 2016 en is daarmee de eerste cncrete lkale invulling binnen de transitie jeugdzrg; 3. Inzicht geven in de bendigde én beschikbare middelen vr de uitvering en implementatie van deze taak; 4. Inzicht geven in de samenhang met de andere transities en de stapelingseffecten; 5. Vaststellen van richtinggevend kader vr de uitvering van deze taak (visie, delstellingen, uitgangspunten, samenhang, partners, keuzemgelijkheden cliënt, nieuwe en/f alternatieve begeleidingsvrmen), binnen het kader en de 4 hfdlijnen 1 van het beleidsplan Wm ; 6. Vaststellen van nderwerpen vr intergemeentelijke samenwerking, met als uitgangspunt lkaal als het kan (sub)reginaal als het ndig is; 7. Inhudelijke input leveren vr het subsidieprgramma welzijn en BCF; 8. Bepalen van de meest geëigende financieringsvrm(en) vr de uitvering van de nieuwe taak (al dan niet Eurpese aanbesteding en/f subsidieverlening); 9. Organiseren van betrkkenheid van en samenwerking met alle relevante partners, w.. andere gemeenten, zrg- en welzijnspartijen, cliëntvertegenwrdigers en z mgelijk Zrgkantr/Zrgverzekeraar; 10. Verwachtingenmanagement richting betrkken (huidige) dienstverleners p het terrein van zrg en welzijn, als mede richting de inwners van beide gemeenten. Fase 2. Implementatie, verrdening en inkp 1 De 4 hfdlijnen zijn: van versnippering naar echte samenhang, sturen p hfdlijnen (regiefunctie), ptimale zelfredzaamheid en van curatie naar preventie. Fase: definitief 5/19

6 Het del in fase 2 is: Het pzetten van een adequate uitvering en vldende aanbd van begeleiding, zdat de gemeenten Asten en Smeren per: 1 januari 2013 hun inwners met een behefte aan begeleiding kunnen cmpenseren die geen gebruik (kunnen) maken van extramurale begeleiding p grnd van de AWBZ. 1 januari 2014 hun inwners met een behefte aan begeleiding Wm kunnen cmpenseren. 2.3 Prjectresultaat 1. Het prjectplan begeleiding Wm is vastgesteld per Het visiedcument begeleiding Wm is vastgesteld per De financiële paragraaf is vastgesteld per Ndzakelijke inkp/ aanbesteding f subsidietrajecten zijn afgernd per * 5. Wm verrdening maatschappelijke ndersteuning is aangepast per Het nieuwe beleid is per geïmplementeerd in de uitvering. 7. Het aanbd en de uitvering gericht p begeleiding Wm is per 1 januari 2013 gereed en peratineel. * evt. bezwaarprcedures meten k binnen deze termijn afgernd zijn. Hiermee wrdt dus rekening gehuden 2.4 Verbanden Deze decentralisatie heeft relevante raakvlakken met andere vrgenmen decentralisatie- c.q. bezuinigingstrajecten, die vr een vlledig beeld krt wrden tegelicht: 1. Transitie Jeugdzrg In het Regeerakkrd is beslten tt een stelselherziening, die het mgelijk maakt m ndersteuning en hulpverlening aan kinderen, jngeren en/f hun pveders inhudelijk anders te rganiseren. Gemeenten wrden de verantwrdelijke bestuurslaag. Er kmt een nieuw financieel kader waarin alle huidige regelingen pgaan. Het nieuwe stelsel wrdt gefaseerd ingeverd, maar met eind 2016 helemaal gereed zijn. Begeleiding van jeugd is nderdeel van de decentralisatieafspraken ver de AWBZ en zal per 2013 al vergaan, als tijdelijke maatregel tt het transitieprces gereed is. Het is van belang m de invulling van de begeleiding jeugd al af te stemmen p het ttale transitieprces jeugdzrg. In feite zu dit al beschuwd kunnen wrden als de invulling van de eerste fase van de transitie jeugdzrg. 2. Passend nderwijs Samenhang, maar tevens k een afbakening bestaat er met de wet passend nderwijs. Del van passend nderwijs is dat steeds meer kinderen in het reguliere nderwijs meten blijven. Dit betreft k kinderen met LVG f GGZ. Met bijv. extra begeleiding/vrzieningen kunnen deze kinderen wel in het regulier nderwijs blijven. Schlen krijgen hiervr financiering vanuit het Rijk. 3. Wet Werken naar Vermgen In het Regeerakkrd is ingezet p één regeling vr de nderkant van de arbeidsmarkt die erp gericht is zveel mgelijk mensen te laten werken naar vermgen. Het wrdt een brede vrziening, de WIJ en de Wwb gaan hierin p. De Wajng wrdt hierin gedecentraliseerd vr wat betreft de re-integratie van gedeeltelijk arbeidsgehandicapte jngeren. De Wsw blijft bestaan vr mensen met een indicatie beschut werk. Het betreft hier k delgrepen die waarschijnlijk (nu ng) vanuit de AWBZ begeleiding c.q. dagbesteding ntvangen. De hele peratie gaat gepaard met een zware bezuinigingstaakstelling en grte financiële risic s vr gemeenten (niet alleen qua uitveringsksten, maar denk k aan het berep p armedebeleid, schuldhulpverlening, e.d.). Begde inveringsdatum is Fase: definitief 6/19

7 4. IQ-maatregel Iemand met een IQ van 85 f lager kmt nu ng in aanmerking vr AWBZ-gefinancierde zrg, bijvrbeeld begeleid wnen. Het kabinet wil de nrm verlagen naar een IQ van 70, dit betekent dat de gemeenten de gevlgen meten pvangen van het wegvallen van AWBZ zrg vr mensen met een IQ tussen de 70 en 85 (grndslag licht verstandelijk gehandicapt). De begde inveringsdatum van 2012 is inmiddels met een jaar uitgesteld. Er is veel kritiek p deze maatregel (het Cllege vr Zrgverzekeringen acht de maatregel niet haalbaar). Dit leidt naar verwachting vanaf 2014 tt een extra berep p de jeugdzrg en Wm-vrzieningen. 5. Pgb maatregel Het vrnemen m het pgb in de AWBZ met ingang van 1 januari 2012 alleen beschikbaar te stellen vr mensen met een verblijfsindicatie heeft k cnsequenties vr de Wm. Een cliënt met begeleiding kan met ingang van 1 januari 2012 geen AWBZ pgb meer aanvragen; het pgb wrdt immers gereserveerd vr mensen met een indicatie vr verblijf. Het kabinet vindt het niet wenselijk dat het recht p een pgb mgelijk zu herleven in de Wm. Bvendien is k p het terrein van de maatschappelijke ndersteuning sprake van een aanzienlijke grei van het aantal pgb-gebruikers 2. In het wetsvrstel tt wijziging van de Wm is de plicht m de cliënt de keuze te bieden tussen een pgb en zrg in natura vervallen. De gemeente kan vervlgens zelf, in de verrdening, bepalen f (in welke gevallen) en z ja, nder welke vrwaarden, iemand in aanmerking kmt vr een pgb. 6. Cliëntndersteuning In een recente brief (juni 2011) schetst de Staatssecretaris de visie p cliëntndersteuning, waarin gemeenten p termijn vlledige zeggenschap ver het budget krijgen (.a. de middelen die nu naar MEE gaan). Vralsng wrdt gestreefd naar een vergang van deze middelen naar de gemeenten per De visie wrdt breed neergezet: ndersteuning gericht p participatie vr de (huidige) delgrep AWBZ, Wajng, Wsw en Wm. De filsfie van "De Kanteling is leidend. Gemeenten dienen te zrgen vr aansluiting tussen cliëntndersteuning en de andere (lkale) participatievrzieningen p het gebied van zrg, welzijn, jeugd, arbeid en nderwijs. 7. Reginaal Kmpas Peelregi Veel instellingen vr Maatschappelijke Opvang (MO) en Vruwen Opvang (VO) hebben een AWBZ-erkenning en bieden begeleiding aan hun cliënten die wrdt bekstigd met middelen uit de AWBZ. De VNG-cmmissie Gezndheid & Welzijn heeft p 13 ktber jl. uitgesprken dat deze middelen in ieder geval de eerstkmende jaren via de centrumgemeenten verdeeld zuden meten wrden en dat nadat de decentralisaties zijn drgeverd er pnieuw naar deze situatie met wrden gekeken. Deze verdeling zu het meest recht den aan het beleid dat de afgelpen jaren in de centrumgemeenten is ntwikkeld en de expertise die zij daardr hebben pgebuwd. Het is verstandig hierp vrt te buwen en gebruik te maken van een bestaande regiefunctie van centrumgemeenten p dit gebied. Centrumgemeenten kennen bvendien de delgrep al. Het beleggen van de regiefunctie bij de centrumgemeenten betekent dat de middelen die samenhangen met begeleiding aan MO/VO cliënten zullen wrden tegevegd aan de respectievelijke decentralisatie-uitkeringen. Vr gemeente Asten en Smeren betekent dit dat deze middelen ntrkken wrden aan het decentralisatiebudget begeleiding en rechtstreeks naar centrumgemeente Helmnd gaan (inzet binnen beleidskader reginaal kmpas Peelregi). De wijze van inzet van deze middelen zal in reginaal verband afgestemd wrden, echter de definitieve besluitvrming en bevegdheid ligt bij de gemeente Helmnd. 2 Uit SCP-nderzek blijkt een tename in 2010 ten pzichte van 2009 van 99 mln Fase: definitief 7/19

8 Extra aandachtspunt hierbij is dat gemeente Helmnd in 2012 gecnfrnteerd wrdt met een krting van 20% p de rijksmiddelen vr het reginaal kmpas (centrummiddelen). Een herijking van het uitveringsbeleid reginaal kmpas Peelregi wrdt in 2012 dr Helmnd vrbereid. 2.5 Afhankelijkheden Wetgevingstraject Het wetgevingstraject is ng niet afgernd en er is dus ng geen zekerheid ver de definitieve inhud van de vrgestelde wijzigingen, de ingangsdatum, de wijze van financiering en de bestuursafspraken zals die gemaakt zijn dr de VNG. Wijzigingen als gevlg van amendementen kunnen van grte invled zijn p het ttale traject. Samenwerking Asten-Smeren De samenwerking van gemeenten Asten en Smeren krijgt steeds meer vrm in de samenveging van de bedrijfsvering en de samenwerking p Welzijn en WIZ. Het kmende jaar zullen hier een aantal essentiële keuzes in gemaakt meten wrden die k van invled zijn p de implementatie van deze decentralisatie. 2.6 Aandachtspunten De kanteling Waar ligt de grens van de kanteling? De kanteling is p iedereen van tepassing. De effecten c.q. resultaten van de kanteling zijn echter divers en afhankelijk van veel factren. Vr bepaalde grepen die een berep den p begeleiding is het mgelijk dat er altijd een vrm van extra (prfessinele) ndersteuning ndig blijft (gelet p de zwaarte van de beperkingen en/f de aard van de ndzakelijke begeleiding). Vereenvudiging van prcessen He kunnen we prcessen vereenvudigen en tch de regiefunctie blijven veren? Regelen van de tegang He regelen we de tegang tt de begeleiding Wm? In welke mate maken we gebruik van expertise van de aanbieders f creëren we een regelarme tegang. Dit biedt kstenbesparing p de uitveringsksten, maar er schuilt een gevaar in de beheersbaarheid van de ksten. Samenwerking binnen de regi De meest vr de hand liggende regi m de samenwerking te zeken is de Peelregi. We hebben te maken met dezelfde zrgaanbieders en k p de aanpalende beleidsterreinen wrdt veelal p Peelregi-niveau samengewerkt (.a. WSW, werkplein, transitie jeugd, reginaal kmpas). Ok de schaalgrtte vr samenwerking is prima (7 gemeenten). Del van de samenwerking is efficiency vergrten en kstenbesparing. De samenwerking strekt zich met name uit tt: infrmatie-uitwisseling en kennisdeling verkenning van delgrep en huidige aanbd verbinden van huidige aanbd met welzijn en infrmele zrg in beeld brengen en afstemmen van samenhang met andere maatregelen en beleidsterreinen Fase: definitief 8/19

9 gezamenlijke visientwikkeling (met ruimte vr lkale inkleuring) cntacten met zrgaanbieders, cliëntenrganisaties etc. vereenvudiging prcessen en unifrmering van prcessen inkp 2.7 Afbakening De hier bven geschetste beleidsterreinen waarp sprake is van samenhang met begeleiding Wm zijn zeer divers en breed. Dit prjectplan begt niet m een invulling te geven aan al deze taken. Er is derhalve uitsluitend sprake van het in beeld brengen van samenhang, verbinding leggen waar mgelijk, vrkmen van stapelingseffecten en het afbakenen van financiële kaders. 2.8 Cnsequenties Vr de afstemming tussen de diverse grte transities en aanpalende beleidsvelden dienen de betrkken cllegaambtenaren input te leveren. Hiervr dient tijd vrij gemaakt te wrden. Deze valt nder de reguliere werktijd (afstemming behrt immers tt de werkzaamheden vanuit elke transitie). 2.9 Cmmunicatie Cmmunicatie intern - Afstemming met cllega s afdeling MO team welzijn, - Afstemming met cllega s afdeling MO team WIZ in Smeren en afdeling publiekszaken team Wm in Asten. - Afstemming met cllega s juridische zaken en inkp/ BIZOB - Infrmeren cllege B&W en raad ver vrtgang Cmmunicatie extern - Afstemming met zrgaanbieders en welzijnsrganisaties (LEVgrep en Onis) - Afstemming met Wm raad en participatieraad - Afstemming met burgers, cliëntenbelangenrganisaties, etc.. - Afstemming met centrumgemeente Helmnd en regigemeenten (Peelregi) Cmmunicatiemiddelen - Mndeling: infrmatie- en vrlichtingsbijeenkmsten - Schriftelijk: artikelen (Peelbelang, Cntact, Eindhvens Dagblad), flders, brieven - Beeld/geluid: Radi/TV Siris Fase: definitief 9/19

10 3. Plan van aanpak Binnen dit prject zijn de uitgangspunten van het Wm beleidsplan leidend. Deze uitgangspunten zijn: van versnippering naar echte samenhang, sturen p hfdlijnen (regiefunctie), ptimale zelfredzaamheid van curatie naar preventie 3.1 Huidige situatie Begeleiding aan mensen met een beperking, gericht p zelfredzaamheid wrdt mmenteel gefinancierd vanuit de AWBZ. Dit wrdt vergeheveld naar de Wm met ingang van 1 januari Gewenste situatie Met ingang van 2013 met de begeleiding ingebed zijn in de Wm en met de uitveringsrganisatie hierp ingericht zijn. Deze transitie met gerealiseerd wrden binnen het daarvr beschikbare financiële budget. 3.3 Beschrijving activiteiten Gelet p de mvang van het prject zullen we dit nder verdelen in 2 fases, namelijk: Fase 1. Visie, financieringskader en keuze inkpvrm Fase 2. Implementatie, verrdening en inkp Hiernder staat per fase weergegeven welke resultaten behaald gaan wrden. Fase 1 1. Visiedcument met daarin: en een richtinggevend kader en uitgangspunten) : a. Inzicht in de betekenis van de decentralisaties (feiten en cijfers) b. De te beantwrden beleidsmatige en strategische vraagstellingen c. Richtinggevend kader met uitgangspunten (passend binnen/ aansluitend p bestaand beleid) d. Afspraken tussen betrkken beleidsvelden/ afdelingen inzake de rganisatie van taken, zals infrmatie en advies, cliëntndersteuning, signalering, tegang/ indicatie, (keten)cördinatie en uitvering e. Afspraken ver afstemming en samenwerking tussen gemeenten in de regi; f. (Inzicht in) financieringsvrmen (aanbesteding/subsidierelaties). Fase Implementatie- en uitveringsplan met nder andere de inrichting (wijze waarp) en planning vr: a. Aanpassen Wm verrdening (en beleidsregels) b. Aanbesteding- en/f subsidietrajecten c. Schling Wm cnsulenten d. (Cntract)afspraken met zrg- en welzijninstellingen e. Cmmunicatieplan vr inwners (al dan niet betrkken bij het transitieprces) f. Faciliteiten vr uitvering (frmulieren, systeeminrichting, prcedures) 2.2. Implementatie en uitvering Fase: definitief 10/19

11 3.4 fasering en tijdspad/verzichtschema Initiatief Opzet prjectpdracht Nvember 2011 Definitie Opzet prjectplan December 2011 Prjectplan vrleggen aan kernteam samenwerking Asten Smeren 22 december 2011 Ontwerp Cncept-prjectplan bespreken afdelingshfden December 2011 Cncept-prjectplan vrleggen aan prtefeuillehuders 19 December 2011 Prjectplan vrleggen aan Wm-raad* januari 2012 Prjectplan vrleggen aan cllege ter vaststelling Januari 2012 Prjectplan kennisname vrleggen aan Raad Februari 2012 Vrbereiding Opzet Visiedcument Januari 2012 Maart 2012 (wk 1 - wk 10) Opzet implementatieplan Maart 2012 Juli 2012 (wk 9 27) Opzet financiële paragraaf Mei 2012 Juni 2012 (wk 22 25) Realisatie Visiedcument vrleggen aan Wm-raad* ter advies Februari/maart 2012 Visiedcument vrleggen aan cllege ter vaststelling Maart 2012 (wk 11 12) Visiedcument vrleggen aan raad ter vaststelling April/Mei 2012 (wk 17 (S)/ wk 20 (A)) Implementatieplan met financiële paragraaf vrleggen aan cllege ter vaststelling Juli 2012 (wk 27) Implementatieplan ter kennisname vrleggen aan raad September 2012 (wk 36) Financiële paragraaf ter vaststelling vrleggen aan raad September 2012 (wk 36) Nazrg Begeleiden van de implementatie in de praktijk September 2012 t/m december 2013 Fase: definitief 11/19

12 4. Overzicht werkgrepen 4.1 Prjectrganisatie Schematisch ziet de prjectrganisatie er als vlgt uit: Openbare Orde Raad Asten en Smeren en veiligheid Cmmunicatie Financiën B&W Asten en Smeren MT / Afdelingshfden Wm Platfrm/ Participatieraad Stuurgrepen B U R G Werkgrep E Juridische zaken begeleiding Wm Div. netwerken R S Werkgrep Transities Asten-Smeren Reginale werkgrep decentralisatie AWBZ 4.2 Rlverdeling en werkgrepen Opdrachtgevers: D. van Zwet en G. Laeven, afdelingshfden Maatschappelijke Ontwikkeling Asten en Smeren Prjectleider: M. Rutten, beleidsmedewerker welzijn Asten Werkgrepen: We nderscheiden 3 werkgrepen: 1. Werkgrep begeleiding Wm Deze werkgrep wrdt gevrmd dr: M. Rutten, beleidsmedewerker Welzijn, Asten M. Peijnenburg, beleidsmedewerker Welzijn, Smeren 2. Werkgrep Transities Asten-Smeren: M. Rutten, beleidsmedewerker Welzijn, Asten M. Peijnenburg, beleidsmedewerker Welzijn, Smeren E. Tnen van de Berg, beleidsmedewerker Welzijn, Smeren inzake transitie Jeugdzrg M. Lammers, senir beleidsmedewerker Welzijn, Smeren inzake WWNV / Wm Lket D. van Stiphut, cördinatr team inwnersplein inzake Wm lket 3. Reginale werkgrep AWBZ decentralisatie Fase: definitief 12/19

13 Beleidsmedewerkers Zrg&Welzijn Peelgemeenten Zrgaanbieders Welzijnsrganisaties Belangen- en/ f cliëntrganisaties 4.3 Incidentele deelname De ntwikkelingen binnen het Passend Onderwijs, zullen vrnamelijk gevlgd wrden via de werkgrep Transities en de deelname van de beleidsmedewerker Jeugd. Daarnaast kan er sprake zijn van incidentele deelname aan de werkgrep Transities dr de beleidsmedewerker Onderwijs. Ok cllega s financiën, cmmunicatie, veiligheid en juridische zaken zullen, indien ndzakelijk, betrkken wrden bij vergaderingen en gevraagd wrden hun bijdrage te leveren. Zij zijn dus eveneens betrkken partijen p afrep. Dit behrt tt hun reguliere taken/werkzaamheden. Daarnaast kan k gedacht wrden aan incidentele deelname dr een van de kernpartners zals Onis Welzijn f LEVgrep. Overleg- en (inspraak)vrmen zals de diverse stuurgrepen, netwerken en de Wm-raad 3 zullen k regelmatig geïnfrmeerd en geraadpleegd wrden dr de leden van de werkgrepen. Dit zal tijdig met hen gecmmuniceerd wrden. 4.4 Capaciteitsplanning De verwachte inzet per afdeling en waar mgelijk per medewerker is hiernder in aantal uren weergegeven (excl. de incidentele deelnames). Deelnemers Werkgrep Werkgrep Transities Reginale werkgrep Ttale ureninzet begeleiding Wm Asten-Smeren AWBZ decentralisatie M. Rutten E. Tnen van de Berg* 75* M. Peijnenburg D. Vrhaar** 8** M. Lammers** 75** D. van Stiphut * valt binnen de reguliere werkzaamheden inzake transitie jeugd ** valt binnen de reguliere vrbereidingswerkzaamheden inzake Wet werken naar vermgen 3 Met Wm-raad wrdt bedelt het Wm-platfrm in Smeren en de participatie-raad in Asten. Fase: definitief 13/19

14 5. Risic en kansen analyse Risic Oplssingsrichting 1 Onvldende inzicht in betrkken delgrep vr Asten en Smeren (mvang en begeleidings- en verversbehefte Inventarisatie en analyse van gegevens zrgkantr, CIZ, CAK en Bureau Jeugdzrg m een cncreet inzicht in de betrkken delgrep vr Asten en Smeren te krijgen (mvang en begeleidings- en verversbehefte) 2 Onzekerheden in wetgevingstraject Op basis van de beschikbare gegevens het vrbereidingstraject starten. Wetgevingstraject mnitren en waar ndig trajecten bijstellen. 3 Ontbreken van cncreet financieel kader. Eerste duidelijkheid p gemeenteniveau kmt bij de meicirculaire Op basis van de beschikbare gegevens het vrbereidingstraject starten. Ontwikkelingen in landelijke financiële kader mnitren en waar ndig trajecten bijstellen. 4 Financiële krting en tenemende behefte. De gemeenten krijgen vr de uitvering van de Wm begeleiding minder geld (efficiencykrting van 5 %), daarnaast wrdt een tenemende behefte verwacht (als gevlg van verzilvering en weglekeffecten verige maatregelen zals IQ maatregel, Wwnv, wet passend nderwijs etc. 5 Cntinuering van het huidige AWBZ aanbd en keuzemgelijkheden, waardr de ksten nbeheersbaar wrden 6 Overschatting van de mgelijkheden/effecten van werkwijze de Kanteling 7 Afbreken van bestaand reginaal aanbd vr specifieke delgrepen (delgrep kleine mvang met specialistische begeleidingsndzaak). 8 Afbakeningsprblemen met andere regelingen (AWBZ, zrgverzekeringswet, WWNV, IQ maatregel etc). In kaart brengen van te verwachten tenemende behefte p Wm begeleiding a.g.v.: a. verzilvering samenleving b. weglekeffecten (verschuiving naar Wm begeleiding). Afbakening Wm begeleiding Begeleiding Wm inregelen met tepassing van nderstaande uitgangspunten. Tepassen werkwijze de Kanteling Vereenvudigen prcessen Beperken uitveringsksten Keuzemgelijkheden beperken en beperken van verversksten dr aanbd z dicht mgelijk bij huis te creëren In kaart brengen waar de grenzen van de Kanteling zijn bereikt. In verleg met regigemeenten vr specifieke delgrepen een reginaal aanbd handhaven. Hiervr dient duidelijk te wrden welke delgrepen dit betreft. Afbakeningsprblemen in de begeleiding Wm vrkmen dr inzichtelijk maken van samenhang met andere regelingen en het stellen van grenzen aan de begeleiding Wm. 8 Inzet van de centrummiddelen Wm begeleiding Ged verleg met centrumgemeente Helmnd ver de inzet van de centrummiddelen 9 Overgangsjaar 2013 (dubbel regime) In verleg met zrgaanbieders afspraken maken 10 Stapeling van effecten vr kwetsbaren vanwege diverse maatregelen binnen zrg en sciale zekerheid Binnen eigen bijdrage beleid en bijzndere bijstand aandacht vr stapeling van effecten Fase: definitief 14/19

15 5.1 Kansen De mgelijkheid m verbindingen te leggen tussen de verschillende transities en beleidsmaatregelen (ntschtting) Administratieve lastenvermindering vr burgers en prfessinals dr vereenvudiging van prcessen Samenhang met welzijn en infrmele ndersteuning Zrg en maatschappelijke ndersteuning dichtbij mensen leveren Klantgericht inrichten, maatwerk Eigen regie bevrderen Fase: definitief 15/19

16 6. Financiële paragraaf Budget Inveringsksten / transitieksten Vr de jaren 2012 en 2013 ntvangt elke gemeente een budget vr de transitieksten (inveringsksten). Dit is vr Asten en Smeren: Asten Smeren Het transitiebudget is specifiek bendigd vr schlingsksten, inhuur vr expertise en/f reguliere werkzaamheden, vrlichting/cmmunicatie en eventueel experimenteerruimte. Budget vr begeleiding Wm Het in 2013 (naar rat) en 2014 ver te hevelen bedrag, waarver de delmatigheidskrting van 5% wrdt berekend, staat thans ng niet vast. Naar huidig inzicht gaat het bij de decentralisatie van begeleiding landelijk m een bedrag van tussen de 2,1 en 3,3 miljard in Het verdeelmdel waarp vervlgens het landelijke budget wrdt verdeeld naar de gemeenten is ng niet vastgesteld. Hier wrdt ng nderzek naar gedaan. De gemeenten zal in 2012 (meicirculaire) helderheid wrden gebden. De basis vr het ver te hevelen bedrag in 2013 (naar rat) en 2014 zijn de gerealiseerde uitgaven in 2010 vr dagbesteding, krtdurend verblijf, begeleiding en bijbehrend verver, inclusief de begeleiding vr jeugd en exclusief begeleiding vr verblijfsgeïndiceerden. De gerealiseerde uitgaven zijn nu ng nbekend. De ksten vr mensen die p de wachtlijst pgb vr 2010 zijn geplaatst en die alsng een pgb tegewezen krijgen, wrden hierbij pgeteld. Het ver te hevelen bedrag wrdt verlaagd vr de effecten van de IQ-maatregel, verhgd met middelen uit de weglek IQ maatregelen (vr zver die weglekmiddelen ten gede kmen aan de gemeenten en gerelateerd zijn aan begeleiding) en gecrrigeerd vr de effecten van maatregelen m de pgb s beheersbaar te maken. De vrmgeving van de IQ-maatregelen en van de maatregelen mtrent het pgb staat ng niet vast. Het bedrag wrdt eventueel gecrrigeerd vr bijzndere delgrepen. Veel instellingen vr Maatschappelijke Opvang (MO) en Vruwen Opvang (VO) hebben een AWBZ-erkenning en bieden begeleiding aan hun cliënten die wrdt bekstigd met middelen uit de AWBZ. De VNG-cmmissie Gezndheid & Welzijn heeft p 13 ktber jl. uitgesprken dat deze middelen in ieder geval de eerstkmende jaren via de centrumgemeenten verdeeld zuden meten wrden. Het is helaas ng niet duidelijk m heveel geld het hier precies gaat. Budget Uitveringsksten: De regering laat nafhankelijk nderzek verrichten naar de daadwerkelijk vrijvallende uitveringsksten in de AWBZ in verband met het decentraliseren van de begeleiding. De vrijvallende uitveringsmiddelen wrden vergeheveld naar gemeenten. Het kabinet stelt daarnaast vanaf 2016 in ttaal 55 miljen structureel beschikbaar vr uitveringsksten vr de decentralisatie van Jeugd en begeleiding samen. In 2014 en 2015 gaat dit m 35 en 45 miljen, deze wrden tegevegd aan de algemene uitkering van het gemeentefnds. Indien gemeenten hgere ksten maken bij de uitvering meten zij deze dekken uit het vergehevelde budget. Fase: definitief 16/19

17 Bijlage A Telichting p gebruikte begrippen AWBZ De Algemene Wet Bijzndere Ziekteksten (AWBZ) is in Nederland een verplichte, cllectieve ziektekstenverzekering vr niet individueel verzekerbare ziektekstenrisic s. Verzekerd vr de AWBZ zijn ingezetenen van Nederland en niet-ingezetenen van Nederland die bepaalde inkmsten in Nederland genieten. De AWBZ is één van de zgenemde vlksverzekeringen. Op grnd van deze wet kan men bijzndere ziekteksten zals ksten van langdurige pname in ziekenhuis f inrichting verged krijgen. Deze wrden niet dr de zrgverzekering verged. Begeleiding in de Algemene wet bijzndere ziekteksten (AWBZ) In de AWBZ is begeleiding mschreven in artikel 6 van het Besluit zrgaanspraken (BZA). Het artikel luidt: 1. Begeleiding mvat dr een instelling te verlenen activiteiten aan verzekerden met een smatische, psychgeriatrische f psychische aandening f beperking, f een verstandelijke, lichamelijke f zintuiglijke handicap die matige f zware beperkingen hebben p het terrein van: a. sciale zelfredzaamheid; b. het bewegen en verplaatsen; c. het psychisch functineren; d. het geheugen en de riëntatie f; e. die matig f zwaar prbleemgedrag vertnen. 2. De activiteiten, bedeld in het eerste lid, zijn gericht p het bevrderen, behud f cmpensatie van de zelfredzaamheid en strekken tt vrkming van pname in een instelling f verwaarlzing van de verzekerde; 3. De activiteiten, bedeld in het eerste lid, bestaan uit: a. het ndersteunen bij f efenen met vaardigheden en handelingen; b. het ndersteunen bij f efenen met het aanbrengen van structuur f het veren van regie f; c. het vernemen van tezicht p de verzekerde. Verver Met betrekking tt verver is er ng een aanvullend artikel 10 BZA. Indien de verzekerde zrg als bedeld in artikel zes gedurende een dagdeel in een instelling ntvangt, mvat de zrg tevens verver naar en van de instelling indien daarvr een medische ndzaak bestaat. Individuele begeleiding f grepsbegeleiding Begeleiding kan wrden geïndiceerd in grepsbegeleiding (dagbesteding) en individuele begeleiding. Grepsbegeleiding is vrliggend vr individuele begeleiding. Dat betekent dat het CIZ eerder grepsbegeleiding indiceert, dan individuele begeleiding. Aanbieders vinden dit nhandig, zij kunnen sms meer bereiken dr tijdelijk individuele begeleiding in te zetten, maar die is dan niet geïndiceerd. Prject Begeleiding Wm, de decentralisatie van extramurale begeleiding AWBZ Versie nr Fase: cncept 17/19

18 Het werkprces begeleiding in de AWBZ Een burger, familielid, huisarts, zrgaanbieder f ziekenhuis meldt bij het CIZ dat behefte is aan ndersteuning van een burger met een beperking. Het CIZ neemt een vragenlijst af bij de burger, bepaalt f er een vldende zware grndslag is vr een AWBZ-indicatie en geeft k aan wat de dminante grndslag is bij meervudige prblematiek. Het CIZ kmt tt een indicatie begeleiding, drgaans bestaande uit een bandbreedte van uren zrg die verged mgen wrden. Dat kan zijn grepsbegeleiding, individuele begeleiding f een cmbinatie van beiden. De burger heeft de vrijheid in het kiezen van zrg in natura f een persnsgebnden budget en in de aanbieder van de zrg. De burger wrdt dr het CIZ geïnfrmeerd ver een f meerdere instellingen die de burger kan helpen. Dat betreft bij zrg in natura een instelling die wettelijk is tegelaten tt het bieden van zrg nder de AWBZ. Bij een PGB mag de burger zelf bepalen wie de zrg levert. De burger kiest een zrgaanbieder. Die zrgaanbieder bepaalt in verleg met de burger de kwaliteit en aard van de gewenste ndersteuning (de prestatie) en declareert de ksten bij het Zrgkantr. Het CAK krijgt een melding van het indicatiebesluit en betaalt p vrdracht van het Zrgkantr de zrgaanbieder vr geleverde zrguren en int eventueel een eigen bijdrage bij de burger. Wm De Wm is de Wet maatschappelijke ndersteuning. Het is een nieuwe wet die per 1 januari 2007 in werking is getreden. De Wm heeft de gemeente een aantal taken gegeven die in het verleden vielen nder de Welzijnswet, de Wet vrzieningen gehandicapten (Wvg), ndersteuning van mantelzrg en vrijwilligerswerk en de huishudelijke verzrging (vrheen AWBZ). Het is dus een uitbreiding van een aantal terreinen waar de gemeente sinds jaar en dag actief mee is in de wijken en de stad. Maatschappelijke ndersteuning met ervr zrgen dat iedereen kan meeden in de maatschappij. Dat mensen zelfstandig kunnen wnen en leven in hun eigen huis, wijk f buurt. Wat daar vr ndig is verschilt van persn tt persn. De gemeente heeft in de Wm een centrale rl, immers de gemeente kent haar inwners en is bij uitstek in staat m in te spelen p de lkale beheften. Begeleiding Wm Met de verheveling van begeleiding van de AWBZ naar de Wm wrdt de Wm wettekst aangepast. In de cncept wettekst is in artikel 1 Wm de vlgende definitie vr begeleiding Wm pgenmen: begeleiding: het geheel aan activiteiten waarmee een persn wrdt ndersteund bij het uitveren van dagelijkse levensverrichtingen en het aanbrengen en behuden van structuur in en regie ver het persnlijk leven. Cmpensatiebeginsel Vr mensen met een beperking dient de gemeente de beperkingen vr het kunnen deelnemen aan de samenleving te cmpenseren. Het cmpensatiebeginsel zals in artikel 4 van de WMO is vastgelegd betreft cmpensatie p de vlgende gebieden: een huishuden veren; Prject, de decentralisatie van extramurale begeleiding AWBZ Versie nr Fase: definitief 18/19

19 zich verplaatsen in en m de wning; zich lkaal verplaatsen met een ververmiddel; medemensen ntmeten en sciale cntacten leggen. Een belangrijk nderscheid van de WMO ten pzichte van de AWBZ is dat de WMO geen cliëntrechten kent, geen in de wet vastgelegde eisen stelt aan aanbieders en uitgaat van het principe van hrizntale verantwrding (verantwrding aan de raad en niet aan de rijksverheid). Kanteling WMO Bij gemeenten is de afgelpen jaren het besef gegreid dat het bieden van ndersteuning p een andere wijze vrm met krijgen dan vreger nder de AWBZ het geval was. Vr maatschappelijke ndersteuning gelden andere principes en regels dan vr het bieden van medische zrg. Die nadrukkelijke gezndheidszrg benadering in de AWBZ met wrden vervangen dr een andere benadering. Deze ntwikkeling is bekend nder de term de kanteling. De principes van de kanteling zijn: ntdek de vraag achter de vraag; fcus p resultaten, niet p vrzieningen; ga uit van de eigen kracht van de burger en het sciale netwerk; direct er p af; balans tussen frmele en infrmele ndersteuning; balans tussen cllectieve en individuele vrzieningen; integraal werken; ruimte vr de prfessinal. De principes van de kanteling hebben een inhudelijke rechtvaardiging (ze helpen m resultaten te bereiken), en gaan uit van eigen mgelijkheden van de burger. De kanteling wrdt k ingezet m de ksten binnen de Wm beheersbaar te huden. Prject, de decentralisatie van extramurale begeleiding AWBZ Versie nr Fase: definitief 19/19