Training Werken aan Welbevinden Opleidingscurriculum Facit, Velsen-Nrd Februari 2011
Inhudspgave Inleiding 3 1. Algemene beschrijving van de pleiding 4 1.1 Delgrep 4 1.2 Kwalificaties 4 1.3 Uitgangspunten 4 2. Inhud van de pleiding 5 2.1 Inhud 5 2.2 Kwalificatiedssier 5 2.3 Begde leereffecten kennis en vaardigheden 6 Bijlage 1 Kwalificatie eisen 8 Bijlage 2 Prgramma, werkprcessen, cmpetenties, leerdelen, thema s, studiebelasting 9 Pagina 2 van 12
Inleiding Het instrument Werken aan Welbevinden is in 1997 ntwikkeld dr het NIZW (Hex en Schreuder,1997). Het instrument wrdt uitgebreid besprken in het bek Werken aan welbevinden, evalueren dr bserveren (Balledux, 2005). Het instrument wrdt aangevuld dr de dvd Welbevinden in beeld (Jansen, 2005). Het instrument kan wrden gebruikt als: 1. Feedbackinstrument: berdeling van beleidseffect 2. Kindvlgsysteem: berdeling van mate van individueel welbevinden van kinderen Werken aan welbevinden inzetten als feedbackinstrument is een middel m infrmatie te verkrijgen ver het effect van het pedaggisch handelen van de pedaggisch medewerkers p het welbevinden van kinderen. Het geeft tevens aanknpingspunten m het pedaggisch handelen te verbeteren en daarmee te werken aan -het verbeteren van- welbevinden. Werken aan welbevinden inzetten als kindvlgsysteem is een middel m het welbevinden van kinderen te bserveren en te analyseren. Een kinderpvangrganisatie die in haar pedaggisch beleid het del Het bieden van -emtinele- veiligheid heeft pgenmen, det er ged aan regelmatig te cntrleren in heverre zij dit del behaalt. Het instrument cntrleert dus de uitvering en het effect van het pedaggisch beleid p het welbevinden van de kinderen. In de pleiding leren deelnemers het begrip welbevinden kennen en begrijpen. Ze leren het instrument te te passen als feedbackinstrument en als kindvlgsysteem. Ze leren he ze hun eigen pedaggisch handelen kunnen verbeteren en daarmee te werken aan - het verbeteren van- welbevinden. Vr het ntwikkelen van deze training is met testemming gebruik gemaakt van de trainingsmap Welbevinden in uitvering ntwikkeld en uitgegeven dr het Nederlands Jeugdinstituut (NJI). Pagina 3 van 12
1. Algemene beschrijving van de pleiding 1.1 Delgrep De pleiding is ntwikkeld vr pedaggisch medewerkers (MBO niveau 3 en 4) en hun leidinggevenden. Zij kunnen werkzaam zijn bij een kinderpvangcentrum, een buitenschlse pvang f een peuterspeelzaal. 1.2 Kwalificatie-eisen Zie bijlage 1. 1.3 Uitgangspunten De pleiding Werken aan welbevinden is bedeld vr pedaggisch medewerkers met minimaal MBO niveau 3 f 4. Het heeft de vrkeur dat de pleiding dr het hele team inclusief de leidinggevende wrdt gevlgd. Dr gezamenlijk de pleiding te den, er samen ver te praten en te efenen met het instrument, wrdt de kans vergrt dat het instrument gaat leven binnen de rganisatie en blijvend gebruikt wrdt m te werken aan -het verbeteren vanwelbevinden. Als basis vr de pleiding wrdt de schlingsmdule Welbevinden in uitvering gebruikt, ntwikkeld dr het NJI (Balledux, Hex, 2009). In verleg met de pdrachtgever kunnen aanvullingen/accenten wrden gegeven. 2. Inhud van de pleiding 2.1 Inhud De pleiding bestaat uit drie mdules van ieder 3 uur. Daarnaast is de deelnemer 2 x 3 uur bezig met praktijkpdrachten in de eigen werksituatie. Ter afsluiting van de pleiding schrijft de deelnemer een reflectieverslag. In de eerste mdule staat het begrip welbevinden centraal. Er wrdt uitleg gegeven ver de kenmerken van welbevinden: he herken je dat een kind zich wel f niet prettig velt in de grep? De zes interactievaardigheden die pedaggisch medewerkers kunnen inzetten (NCKO) wrden besprken en geefend. De vier pvedingsdelen uit de Wet Kinderpvang wrden besprken. Er wrdt uitgelegd he het instrument Werken aan welbevinden bijdraagt aan het bereiken van deze pvedingsdelen. In de tweede mdule wrdt de aanwezige kennis ver bserveren pgefrist. Vervlgens wrdt uitleg gegeven ver en geefend met de verschillende bservatielijsten. In de derde mdule staat het gebruik van het instrument centraal: p welke manieren kan de pedaggisch medewerker de verkregen resultaten gebruiken, m het eigen pedaggisch handelen te verbeteren en/f wel het welbevinden van individuele kinderen verbeteren. Pagina 4 van 12
2.2 Kwalificatiedssier De pleiding Welbevinden in uitvering sluit aan bij het kwalificatiedssier Pedaggisch medewerker 3 Kinderpvang 2010-2011. Hiernder wrdt beschreven bij welke kerntaken, werkprcessen en cmpetenties de pleiding aansluit: Kerntaak 1: Opstellen van een activiteitenprgramma en plan van aanpak Werkprces 1.1: Cmpetenties: Inventariseert de situatie en wensen van het kind Onderzeken Infrmatie Op de beheften en verwachtingen van de klant richten Beheften en verwachtingen Kerntaak 2: Opveden en ntwikkelen van het kind Werkprces 2.1: Cmpetenties: Biedt het kind pvang Aansturen Uitefenen van gezag Begeleiden Cachen Aandacht en begrip tnen Interesse tnen Luisteren Anderen steunen Kerntaak 3: Uitveren van rganisatie- en prfessiegebnden taken Werkprces 3.1: Cmpetenties: Werkprces 3.2: Cmpetenties: Werkprces 3.8: Cmpetenties: Werkt aan deskundigheidsbevrdering en prfessinalisering van Werkt aan het bevrderen en bewaken van kwaliteitszrg Instructies en prcedures pvlgen Werken cnfrm vrgeschreven prcedures Evalueert de werkzaamheden Aandacht en begrip tnen Luisteren (en kijken) Analyseren Infrmatie uiteenrafelen Cnclusies trekken Oplssingen vr prblemen bedenken Pagina 5 van 12
2.3 Begde leereffecten kennis en vaardigheden Om deze cmpetenties in te kunnen zetten heeft de deelnemer kennis en vaardigheden ndig. De begde leereffecten met betrekking tt kennis en vaardigheden zijn de vlgende: Kennis - Weet wat het begrip welbevinden inhudt. - Kent en begrijpt de kenmerken van welbevinden. - Kent en begrijpt de interactievaardigheden van pedaggisch medewerkers. - Heeft inzicht in de samenhang tussen welbevinden, interactievaardigheden en pvedingsdelen. - Kent de verschillende bservatielijsten van het instrument Werken aan welbevinden en weet wanneer ze welke lijst kan gebruiken. - Weet p welke manieren ze infrmatie ver welbevinden kan verzamelen - Weet he ze het instrument kan gebruiken m het eigen pedaggisch handelen te verbeteren. - Weet welke vrmen van pedaggisch handelen er zijn en he ze deze kan inzetten m het welbevinden van individuele kinderen en/f de grep te verbeteren. Vaardigheden - Is in staat de bservatielijsten te te passen aan de hand van dvd beelden. - Is in staat de bservatielijsten te te passen in de eigen werksituatie. - Is in staat te reflecteren p het eigen pedaggisch handelen. - Is in staat een plan van aanpak te maken m het eigen pedaggisch handelen te verbeteren. - Kan feedback geven. - Kan feedback ntvangen en gebruikt deze m van te leren. - Werkt aan persnlijke ntwikkeling en levert een bijdrage aan de prfessinalisering van - Went haar deskundigheid delbewust aan m de kwaliteit van de werkzaamheden in pvang en begeleiding te verbeteren. In bijlage 2 wrdt beschreven he de verschillende prgramma nderdelen met deze kerntaken, werkprcessen en cmpetenties samenhangen. Pagina 6 van 12
Bijlage 1: Kwalificatie-eisen Certificaat De pleiding wrdt afgeslten met een certificaat. In- en drstrmrechten Er kunnen geen in- en drstrmrechten wrden ntleend aan het certificaat. Certificeerbare eenheden Er zijn geen certificeerbare eenheden gedefinieerd. Vereiste Een pedaggisch geriënteerde pleiding met minimaal vrkennis/vrpleiding niveau 3. Wettelijke Geen berepsvereisten Branche vereisten Geen Brn- en referentie dcumenten - Kwalificatiedssier Pedaggisch medewerker 3 Kinderpvang - De NCKO Kwaliteitsmnitr (NCKO 2009) - Pedaggisch kader kindercentra 0-4 jaar (Singer, Kleerekper 2009) - Werken aan Welbevinden, evalueren dr bserveren (NIZW Balledux 2005) - Welbevinden in beeld (NIZW 2006) - Welbevinden in uitvering (NJI Balledux, Hex 2009) Pagina 7 van 12
Bijlage 2: Prgramma, werkprcessen, cmpetenties, leerdelen, thema s, studiebelasting Prgramma nderdeel Werkprces Cmpetentie Kennisdel Vaardigheden del Pedaggisch thema sbu Mdule 1 3 uur Inleiding Welbevinden 3.1: Werkt aan Weet wat het begrip Veiligheid en deskundigheidsbevrdering welbevinden inhudt. welbevinden Kent en begrijpt de kenmerken van welbevinden. Interactievaardigheden 2.1: Biedt het kind pvang Aansturen Uitefenen van gezag Begeleiden Cachen Aandacht en begrip tnen Interesse tnen Luisteren Anderen steunen Kent en begrijpt de interactievaardigheden van pedaggisch medewerkers. Basiscmmunicatie Welbevinden, interactievaardigheden en de Wet Kinderpvang Evaluatie Huiswerkpdracht Interactievaardigheden 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering (gebruikt feedback m van te leren) Heeft inzicht in de samenhang tussen welbevinden, interactievaardigheden en pvedingsdelen. Kan feedback geven. Veiligheid en welbevinden; Basiscmmunicatie Samenwerken in de grep 3 uur Pagina 8 van 12
Prgramma nderdeel Werkprces Cmpetentie Kennisdel Vaardigheden del Pedaggisch thema sbu Mdule 2 3 uur Bespreken van huiswerkpdracht 2.1: Biedt het kind pvang Aansturen Uitefenen van gezag Kent en begrijpt de interactievaardigheden Basiscmmunicatie Begeleiden van pedaggisch Cachen medewerkers. Aandacht en begrip tnen Interesse tnen Luisteren Anderen steunen Instructie en Oefenen Observatielijsten Grepsfunctineren; Welbevinden algemeen; Welbevinden in situaties Evaluatie Huiswerkpdracht Welbevinden in situaties 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering 1.1: Inventariseert de situatie en wensen van het kind 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering 1.1: Inventariseert de situatie en wensen van het kind Onderzeken Infrmatie Op de beheften en verwachtingen van de klant richten Beheften en verwachtingen Onderzeken Infrmatie Op de beheften en verwachtingen van de klant richten Beheften en verwachtingen Kent de verschillende bservatielijsten van het instrument Werken aan welbevinden en weet wanneer ze welke lijst kan gebruiken. Kent de verschillende bservatielijsten van het instrument Werken aan welbevinden en weet wanneer ze welke lijst kan gebruiken. Kan feedback ntvangen en gebruikt deze m van te leren. Is in staat de bservatielijsten te te passen aan de hand van dvd beelden. Kan feedback geven. Is in staat de bservatielijsten te te passen in de eigen werksituatie. Samenwerken in de grep Veiligheid en welbevinden Samenwerken in de grep Veiligheid en welbevinden 3 uur Pagina 9 van 12
Prgramma nderdeel Werkprces Cmpetentie Kennisdel Vaardigheden del Pedaggisch thema sbu Mdule 3 3 uur Bespreken huiswerkpdracht 1.1: Inventariseert de situatie en wensen van het kind Onderzeken Infrmatie Veiligheid en welbevinden Op de beheften en verwachtingen van de klant richten Beheften en verwachtingen Kent de verschillende bservatielijsten van het instrument Werken aan welbevinden en weet wanneer ze welke lijst kan gebruiken. Is in staat de bservatielijsten te te passen in de eigen werksituatie. He km je aan infrmatie ver welbevinden? 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering 1.1: Inventariseert de situatie en wensen van het kind Onderzeken Infrmatie Op de beheften en verwachtingen van de klant richten Beheften en verwachtingen Weet p welke manieren ze infrmatie ver welbevinden kan verzamelen. Kan feedback geven; Kan feedback ntvangen en gebruikt deze m van te leren. Samenwerken in de grep Veiligheid en welbevinden Pagina 10 van 12
Prgramma nderdeel Werkprces Cmpetentie Kennisdel Vaardigheden del Pedaggisch thema sbu Op welke manier(en) kun je het eigen pedaggisch handelen verbeteren en z werken aan het verbeteren vanwelbevinden? 2.1: Biedt het kind pvang Aansturen Uitefenen van gezag Begeleiden Cachen Aandacht en begrip tnen Interesse tnen Luisteren Weet welke vrmen van pedaggisch handelen er zijn en he ze deze kan inzetten m het welbevinden van individuele kinderen en/f de grep te Basiscmmunicatie Anderen steunen verbeteren. Omgaan met verandering en aanpassen Met diversiteit mgaan 2.3: Draagt zrg vr de ruimte en huishudelijke werkzaamheden Begeleiden Anderen ntwikkelen Indeling en inrichting van de buiten- en binnenruimtes 2.4: Biedt het kind ntwikkelinggerichte activiteiten aan Begeleiden Mtiveren Materialen en middelen inzetten Geschikte materialen en middelen kiezen Steunen en stimuleren van spelen en leren 3.2: Werkt aan het bevrderen en bewaken van kwaliteitszrg Instructies en prcedures pvlgen Werken cnfrm vrgeschreven prcedures Evaluatie 3.1: Werkt aan deskundigheidsbevrdering Kan feedback geven. Samenwerken in de grep Pagina 11 van 12
Prgramma nderdeel Werkprces Cmpetentie Kennisdel Vaardigheden del Pedaggisch thema sbu Reflectie pdracht 3.1: Werkt aan Werkt aan persnlijke 1 uur deskundigheidsbevrdering ntwikkeling en levert een bijdrage aan de prfessinalisering van 3.2 Werkt aan het bevrderen en bewaken van kwaliteitszrg Instructies en prcedures vlgen Werken vlgens vrgeschreven prcedures Went haar deskundigheid delbewust aan m de kwaliteit van de werkzaamheden in pvang en begeleiding te verbeteren. Pagina 12 van 12