EU-subsidies vr gemeentes Organiseren van de verwerving 12 januari 2010 In deze presentatie 1. Intrductie: De EU-regelingen 2. Het nderzek van BB / PNO Cnsultants 3. EU-subsidieverwerving dr gemeenten 4. Samenvatting succesfactren
PNO Cnsultants Grtste subsidieadviesbureau in EU 500 medewerkers Overheid en bedrijfsleven Gert Jan van t Land Managing Cnsultant Lkale Overheden PNO Nederland T +31 (0)26 3 84 85 86 M +31 (0)6 29 55 88 93 1. Intrductie: De EU-regelingen
Wat wil de EU (met subsidies)? We bespreken krt: EU en EU-beleid Het EU-subsidiegebuw Welke regelingen Heveel EU-subsidiegeld in NL? EU beleid van udsher gericht p samensmeden van landen: Uit de preambule van het EGKS verdrag: Schuman vastbeslten vr eeuwenude wedijver een samensmelting hunner wezenlijke belangen in de plaats te stellen, dr het instellen van een ecnmische gemeenschap de eerste grnd-stenen te leggen vr een grtere en hechtere gemeenschap tussen vlkeren die lange tijd dr bledige strijd verdeeld zijn geweest en de grndslagen te leggen vr instellingen die in staat zijn richting te geven aan een vrtaan gezamenlijke bestemming Mnnet
Gevlg vr subsidies Subsidies vaak vr prjecten met cmbi: - Samenwerking tussen partners en regi s - Beleidsdel Beleidsterreinen unie
Eurpese beleidswensen bepalen subsidiestrmen Lissabn agenda: EU meest cncurrerende ecnmie: innvatie en kennis! Meer grei Meer en betere banen Sterke landbuw Wetenschappelijke en Technlgische Ontwikkeling Regibeleid samenhangende ntwikkeling regi's Allerlei deelbeleidsterreinen, b.v. Milieu (.a. Gthenburg) EU-subsidies vr gemeenten 1. Natinaal / reginaal aangestuurde prgramma s: Structuurfndsen (EFRO, ESF, POP) Onderzek BB/PNO: deze wrden dr gemeenten het meest gebruikt 2. Interreg Onderzek BB/PNO: dr gemeente meest gebruikte regeling met internatinale samenwerking 3. Centrale prgramma s, gelinkt aan belangrijkste beleidslijnen (50 à 100, waarvan circa 10-25 echt interessant) Onderzek: gemeenten gebruiken deze spaarzaam 4. Prgramma s derde landen
EU-Subsidiebedragen in NL Structuurfndsen en POP: TEN-T grtste ± 2,6 miljard 2007-13 = ± 400 mln per jaar 6e kader prgramma vr technische ntwikkeling ± 335 mln 2000-6 = ± 50 mln per jaar Andere (centrale) EU-subsidies: - LIFE (2004): 11 prjecten, 9,2 mln - Lenard (2005): 6,3 mln - Scrates (2005): 2,9 mln - TEN-T (2004): 9 prjecten, 31, 2 mln - Cultuur 2000 (2004): 7 prjecten, 1,7 mln - TEN-E (2005): 0,35 mln Het EU-subsidiegebuw p hfdlijnen KP7 CIP Excellent nderzek Tepasbaarheid en uitvering EFRO Interreg POP ESF TEN ANDERE BELEIDS- TERREINEN Capacity building
2. Het nderzek van BB / PNO Cnsultants: Succes met EU-subsidies Het nderzek (1) Vragenlijst naar secretaris alle gemeenten Situatie in 2006 Feitelijk gebruik van EU-subsidies Mening ver EU-subsidies Kenmerken van gemeente en rganisatie
Het nderzek (2) Respns: 128 gemeente-secretarissen 24% < 30.000 inwners (pp=294) 33% 30.000 100.000 inwners (pp=124) 52% > 100.000 inwners (pp=25) Respns per prvincie: 20% - 50% Centraal in het nderzek: Verhuding baten en lasten Wat den succesvlle gemeenten ged Succesfactren vr prject en rganisatie Waardeketen uitgangspunt
3. EU-subsidieverwerving dr gemeenten In dit deel Bedragen Lust f last? Waarm de je het: geld f iets anders? De waardeketen: kenmerken van succesvlle gemeenten Kansen zien Plan ntwikkelen Realiseren en verantwrden Management van de verwerving
EU-aanvragen lnen 128 gemeenten: 100 mln, 1,7 mln/gem <30.000: 14 mln, ½ mln 30.000 100.000: 29 mln, 1 mln >100.000: 57 mln, 5 mln Alleen gemeenten niet nul meegenmen Grte gemeenten grtste deel pbrengst Grtste deel vraagt 0 aan 13,5 56,8 29,3 <30 30-100 >100 0 0-1/2 1/2-1 1-5 >5 Lust f last 100 80 60 40 20 0 <30 30-100 >100 He kleiner de gemeente he sneller EU-subsidies een last zijn lust last
Belangrijkste pbrengst? 100 80 60 40 20 0 <30 30-100 >100 geld anders Andere delen bij grtere gemeente: EU-ervaring Kennis Hefbm prvincie en andere verheden Subsidies zijn belangrijk instrument vr niet mnetaire delen wie dat beseft lijkt meer succes te hebben! Subsidies gebruiken vr (verbinden van) pririteiten pririteiten rganisatie en prjecten pririteiten van subsidiënten en subsidies Subsidies vr prjecten Magische ingrediënt
Grtste nadeel Cmplex Afstand Verantwrding Baten/lasten Kenmerken succesvlle gemeenten in fase kansen zien (1) Aanpak vr benutting peride 2007-13 Gereed: 16% (>100.000: 77%) In ntwikkeling: 34% (>100.000: 23%) Nee: 49% (<30.000: 74%) Methde vr kennispbuw in rganisatie Op de hgte zijn = meilijk: 66% (<30.000: 85%) Op de hgte zijn = makkelijk: 34% (>100.000: 85%) Brede riëntatie,.a. in buitenland Buitenlandse reis gemaakt: 24% (>100.000: 85%) Thuis gebleven: 76% (<30.000: 80%)
Kenmerken succesvlle gemeenten in fase kansen zien (2) Zek steun Prvincie (wel aanvraag: 62%, geen aanvraag: 32%) Adviseur (60%, 23%) Andere gemeente (32%, 19%) VNG (29%, 16%) Senter Nvem (29%, 60%) EGL (15%, 20%) Aanjagende wethuder Vaker een plan vr de benutting (81% vs 35%) Kennis pbuwen makkelijker (60% vs 20%) Effectief subsidiemanagement (later) Kenmerken succesvlle gemeenten in fase kansen zien (3) Veel grte subsidies hebben netwerk-karakter / prgrammatisch: Subsidieprjecten staan in een prgramma Smmige regelingen werken met pré aanvragen, bij tekenning vlgt recht p indienen aanvraag (EFRO) Draagvlak vr tekenning belangrijk (Interreg, LIFE vral binnenlands draagvlak belangrijk) Naar buiten kijken en psitie bepalen daarm belangrijke succesvrwaarden Sms zijn grte subsidies bjectief Kwaliteit van aanvraag f lting telt het meest Kennis en kwaliteit vrstel belangrijk (ESF, LIFE+, PSR)
Highlights kansen zien (bek) Van der Heven aanjagen geen Rijkstaak. Echter: in Spanje denken ze daar anders ver Maastricht gemeente die kansen ziet Checklist fase kansen zien Neem deel aan beperkt aantal netwerken Afdelingen verantwrdelijk vr kennispbuw Ervaren inhudelijke medewerkers betrekken Inbedden in besluitvrming Subsidies kppelen aan belangrijke prjecten Vldende c-financiering Subsidiekansen creëren Prgramma samenstellen Subsidie cyclus Instrumenten ntwikkelen Aanvraag indienen Beleidsvrming Maatschappelijke uitdaging f kans Agendasetting
De stap zetten naar een aanvraag lnt Kans p tezegging bij aanvraag grt Structuurfndsen Interreg tegezegd afgewezen Centrale regelingen tegezegd afgewezen Kenmerken succesvlle gemeenten in fase plan ntwikkelen 87% vindt aanvraag ntwikkelen meilijk (grt, klein, met en znder ervaring) Aanjagende wethuder heeft effect Met aanjagende wethuder: 45% EFRO, 33% ESF, 31% Interreg Geen aanjagende wethuder: 14% EFRO, 19% ESF, 10% Interreg
Highlights plan ntwikkelen (bek) Van Nistelrij: ga samenwerken en besteed er aandacht aan! Breda ntwikkelen Interreg Leren van het bedrijfsleven Checklist fase plan ntwikkelen Plan vldende capaciteit vr aanvragen Faciliteer snelle en effectieve besluitvrming (g/n g tl) Bij grte bedragen ambtelijk-bestuurlijke samenwerking Kenmerken succesvlle gemeenten in fase realiseren en verantwrden Administreren en verantwrding lastig (95%) Samenwerken met partners lastig (75%, ervaring helpt) He beter p de hgte, he meer succes <100.000: 35%-45% nvldende p de hgte van ntvangen bedrag >100.000: 0% nvldende p de hgte Aanjagende wethuder helpt Met: 80% vldende p de hgte; znder: 50 % Met: 67% samenwerking meilijk; znder: 80%
Highlights realiseren / verantwrden (bek) Vr kleine gemeente helpt samenwerking met andere gemeenten Specialisten in dienst nemen en ndersteuning vragen helpen Checklist fase realiseren / verantwrden Vldende capaciteit vr prjectleider geen straf maar een belning Snel kunnen scahkelen bestuurder betrkken Interne bewaking en rapprtage Kenmerken succesvlle gemeenten subsidiemanagement (1) EU-subsidies specifiek beleidsdel EU-pleidingen Met EU-aanvraag in 2006: 62% ja Znder EU-aanvraag: 15% ja Met EU-aanvraag in 2006: 27% ja Znder EU-aanvraag: 6% ja Medewerkers: pbrengst ca. 1 mln / fte Aanjagende wethuder Bij 34% (85% van de grtste en 20% van de kleinste) Met EU-aanvraag in 2006: 47% ja Znder EU-aanvraag: 21% ja
Kenmerken succesvlle gemeenten subsidiemanagement (2) Wel aanvraag 100% 80% 60% 40% 20% 0% Subsidiecrdinatr Lbbyist Kennisverspreiding Besluitvrming Financiële rapprtage wel niet Geen aanvraag 4. Samenvatting succesfactren
Highlights subsidiemanagement (bek) Checklist management Prcesbeschrijving vr verwerving EU-subsidies Aanjaagrl ged invullen (k in bestuur en ambtelijke tp). Kijk vldende naar buiten, netwerkkarakter van b.v. EFRO, Interreg. Laat afdelingen verantwrdelijk blijven vr aanvragen aanjager jaagt aan Neem alle aanvragen p in een verzicht Kennisverspreiding Kennis, capaciteit Succes p krte termijn creëren (energie!) Sucesvl aanjagen ervaring PNO Ambtelijke aanjager Naast de nrmale lijn Taken: infrmeren (rechtstreeks / nieuwsbrief) aanvragen helpen pstarten / helpdesk externe relaties nderhuden Gekppeld aan MT lid (pririteitsbepaling, interdisciplinair) Aanjagende wethuder (snel schakelen, bestuurlijke pririteiten)
Bedankt vr uw aandacht