Ontwerp van ramen: impact op de daglichttoetreding

Transcriptie

1 Ontwerp van ramen: impact p de daglichttetreding Hilde Breesch Onderzeksgrep Duurzaam Buwen Pixii expertday 16 maart 2017 Buitenschrijnwerk: nieuwe inzichten in ntwerp en uitvering

2 bij vldende daglichttetreding stijgen leer- en werkprestaties met 11-20% en daalt het ziekteverzuim met 6% 2 Thurstn Elementary Schl (Springfield, Oregn, VS)

3 Basis daglichtntwerp Een ged daglichtntwerp maar brengt veel daglicht verspreidt dit evenwichtig vrziet zicht naar buiten vermijdt inval van direct znlicht vermijdt verbeglazing elimineert verblinding geeft de gebruiker maximale autnmie 3 Hgeschlcampus Tni-Areal (Zurich, Zwitserland)

4 Resultaten uit TETRA prject Evaluatie prestaties daglichtregeling in schlgebuwen Mnitring campagne in 10tal klaslkalen in Vlaanderen 4

5 Overzicht Inleiding Prestatiecriteria Invledsfactren daglichttetreding Nabije mgeving Daglichtpeningen Lkaaleigenschappen Casestudie Tt slt 5

6 Prestatiecriteria

7 Daglichtfactr (daylight factr) DF DF = verlichtingssterkte werkblad (E i) verlichtingssterkte buiten (E ) x100 (%) Diffuus daglicht Standaard CIE vertrkken hemel Statische grtheid 7

8 Invled daglichtfactr Afhankelijk van: Onafhankelijk van: Gemetrie gebuw Obstructies mgeving Gemetrie daglichtpeningen Materiaaleig. ppervlakken Psitie in lkaal Grtterde Lcatie/klimaat Oriëntatie beglazing Beweegbare znwering 8

9 Daglichtfactr [%] Meting daglichtfactr Meethgte: 0.85 m Meetgrid: afstand = 0.5 m Dnker tt matig 6 5,5 5 4,5 4 3,5 Matig tt helder 3 2,5 2 1,5 Diepte in het lkaal [m] Helder tt zeer ged 1 0,5 0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 9

10 Richtlijnen Gemiddelde daglichtfactr DF in klaslkalen Instrument Duurzame Schlenbuw (AGIOn) 3% Gemiddelde DF < 5% Ontwerphandreikingen 100% Schnlicht in schlen Gemiddelde DF > 3% BS : Cde f practice fr daylighting 2% Gemiddelde DF < 5% : vldende verlicht met daglicht, beperkte bijkmende kunstverlichting vereist verdag Gemiddelde DF 5%: ged verlicht met daglicht, (quasi) geen bijkmende kunstverlichting vereist verdag Daglichtfactr DF BREEAM: min. 80% ppervlakte DF 2% 10

11 Vrbeeld meting 46% van ppervlakte DF 2% Gemiddelde DF = 2.6% DF = 2% 11

12 Invledsfactren daglichttetreding Nabije mgeving Daglichtpeningen Lkaaleigenschappen

13 Daglichttetreding 13

14 Nabije mgeving Effect van bebuwing: n sky line depth 14

15 Oriëntatie Klaslkalen: N: veel diffuus daglicht beperkt risic verblinding en ververhitting O-W: veel daglicht risic p verblinding en ververhitting (W) Z: veel daglicht risic p ververhitting 15

16 Daglichtpeningen Type daglichtpening Verticale peningen Hellende peningen Hrizntale peningen 16 Daglichtinval via hrizntale pening ± 3 keer grter dan daglichtinval via verticale pening! (+ meer gelijkmatig verdeeld)

17 Daglichtpeningen 17 Nehalennia Middelburg, EHA architecten

18 Grtte van daglichtpeningen Eigenschappen Windw-t-Flr-Rati (WFR): t..v. vlerppervlakte Windw-t-Wall-Rati (WWR): t..v. gevelppervlakte Richtlijnen WFR DIN 5034: 10-20% ASHRAE Advanced Energy Design Guide K-12 Schl Buildings : 15-20% (N) 8-11% (Z) WWR 20-40% BS : min 20% (d < 8m) en min 35% (d > 14m) Evenwicht tussen maximale daglichtinval (visuele eis) en minimale warmteverliezen en ververhitting (thermische eis) 18

19 Daglichtpeningen Grtte daglichtpeningen 19

20 Psitie daglichtpeningen Daglichtdiepte: vuistregel: 2 à 2.5 keer lateihgte 20 A Design Sequence fr Diffuse Daylighting : Daylighting Rules f Thumb (C. Reinhart ; T. Otis)

21 Psitie daglichtpeningen Diepte ruimte <> lateihgte daglichtpeningen KAHO E120, E220 en Zwevegem E109 zijn langs 2 zijden beglaasd (D = Dwerkelijk/2) 21

22 Eigenschappen beglazing Transmissiefactr t v Een glasheldere kijk p de Belgische beglazingen Juni 2015 Evenwicht vinden tussen hge t v en lage U en g-waarde 22

23 Lichtsturende elementen Lichtplank ( Lightshelf ) Verbetert verdeling verlichtingssterkte + reduceert verblinding Cmbinatie met znwering Best p Z riëntatie 23 Nehalennia Middelburg, EHA architecten

24 Lkaaleigenschappen Gemetrie Typisch klaslkaal: 56 m² Diepte lkaal <> daglichtdiepte 100% schnlicht: vermijd ruimtes dieper dan 7m Metingen klaslkalen prject 24 KAHO E120, E220 en Zwevegem E109 zijn langs 2 zijden beglaasd (D = Dwerkelijk/2)

25 Reflectiecëfficiënten wanden Aanbevlen vlgens NBN EN (verlichting binnenwerkplekken) Type wand Aanbevlen reflectiecëfficiënt Advies Plafnd 0.7 tt 0.9 Muren 0.5 tt 0.8 Vler 0.2 tt 0.4 meubels 0.2 tt 0.7 Diepere daglichttetreding: hge waarden muren haaks p vensters Vermijden van grte cntrasten: hge waarden muren met vensters 25

26 reflectiecëfficiënt (%) Lkaaleigenschappen Reflectiecëfficiënten muren: metingen klaslkalen prject Muur venster Muur gang Muur brd Muur achteraan W X Y Z 26 W X Y Z KAHO D015 KAHO E120 KAHO E220 Zwevegem E109 Rnse 225 Gijzegem C008 Haacht F108 Halle 381

27 Lkaaleigenschappen Reflectiecëfficiënten plafnd, vler, tafels 27

28 Casestudie Sint-Niklaasinstituut Zwevegem

29 Casestudie: St-Niklaasinstituut Zwevegem Nieuwbuw (2013) Piltprject passiefschl 3 verdiepingen, A vler = 1500m² 29

30 Nabije mgeving Obstructies naburige gebuwen zuidsten nrdwesten 30

31 Daglichtpeningen Type: verticaal Grtte: WWR = 0.49 WFR = 0.32 Transmissie beglazing: 0.71 (3-vudige beglazing) Psitie: D ruimte /H latei = 1.65 Druimte = Dwerkelijk/2, aangezien de ruimte langs 2 zijden beglaasd is 31

32 6.3 m Lkaaleigenschappen Gemetrie (B*D*H): 6,3 m x 7,9 m x 2,6 m Reflectiecëfficiënten Muur venster: 46% Muur vr- en achteraan: 82% Plafnd: 85% Vler 22% 7.9 m 32

33 Znwering Hrizntale lamellen buitenzijde Autmatisch gestuurd p de lichtinval per gevel Manuele verride mgelijk 33

34 Prestaties: daglichtfactr Metingen Hgte: 85 cm Grid: 15 x 12 punten Resultaat Gemiddelde DF = 3.1% 80% punten DF 2% DF = 2% 34

35 Tt slt

36 Publicatie Licht in schlen: van beginner tt expert Gratis te dwnladen via: 36