gemeente Eindhoven Betreft openbare vergadering van 7 juni 2011, locatie Raadzaal, Stadhuisplein 1, aanvang 19:00 uur, einde 22:50 uur.

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Inboeknummer Bladnummer 1 Aanwezig 42 leden 30 augustus 2011 Verslagvoor de raad van de gemeente Eindhoven Betreft openbare vergadering van 7 juni 2011, locatie Raadzaal, Stadhuisplein 1, aanvang 19:00 uur, einde 22:50 uur. Uitnodiging aan Aanw. Uitnodiging aan Aanw R. van Gijzel voorzitter X drs. J. Verheugt griffier X drs. W.G.F. Aarts D66 X ing. P.A. Mulder OAE X E.A.H. van den Berg OAE ing. T.J.H. van den GL mw. A.M.J. van den Berk-van Trots op Ned. X Nieuwenhuijzen Bragt M.F. Oosterveer VVD X B. Bonsen D66 X drs. M.G. Punte VVD X M. Bouassria GL X mw. drs. E. Quanten D66 X H. Bouteibi PvdA X A.W.C.M. Raaijmakers PvdA X F. van den Broek VVD X R.G.J. Reker LPF X F.J.A.G. Depla PvdA X A.J.A. Rennenberg OAE X M. van Dorst D66 X mw. drs. R.J.A. Richters GL X J.A.A.M. van Erp SP X K.M. Rijnders LE X mw. J.W.H.M. Heesterbeek- SP X mw. M.J.S. de Rooij-Driessen D66 X Senders ir. J. Rozendaal VVD X M.J. Houben MBA CDA X mw. P. Sodenkamp FPS X E. Isik PvdA N.H. Stoevelaar CDA X mw. H.M.E. Jacobs-van VVD X C.M. Stroek LPF X Nisselrooij E. Thewissen VVD X mw. B.G.M.W. van Kaathoven SP X Y. Torunoglu PvdA X mr. P.P.H.A. Leenders CDA X mw W.C.F.M. Verhees PvdA X J.R. Legrom VVD X R. Verkroost D66 X P.J. van Liempd PvdA X mw. drs. K. Wagt CDA X mw L.H. Lioe-Anjie PvdA X C.H.B. Weijs CDA X mw drs. M.C.T.M. List-de Roos VVD X A.J.O. Wijbenga CDA X E.R. Maas SP X J.F.A. van Zijl GL X A. Meulensteen PvdA X

2 Wethouders: H. Brink ir. J.B. Helms ir. G.C.S.M. Depla mw. drs. H.T.M. Scholten mw. drs. M.C.T. Fiers mw. drs. M.-A. Schreurs mw. drs. P. Pistor gem.secr. Afwezig met kennisgeving: de heren E.A.H. van den Berg, E. Isik en T.J.H. van den Nieuwenhuijzen. 2

3 Overzicht van het behandelde 1 Opening en mededelingen. 2 Vaststellen van de volgorde van de agenda. 3 Jaarrekening. 3.1 Raadsvoorstel tot het vaststellen van het jaarverslag en de jaarrekening van de gemeente Eindhoven over raadsnummer 11R4323 Motie M01: Stemming: 41 Voor: 13 CDA, OuderenAppèl, Lijst Pim Fortuyn, leefbaar eindhoven, Trots Op Nederland Lijst Rita Verdonk en Fractie Petra Sodenkamp Tegen: 28 PvdA, VVD, D66, GroenLinks en SP Akkoord (unaniem). Motie M01 is verworpen. (Zie onder voorstel). 4 Algemene Beschouwingen. In het licht van de Kadernota , Meerjareninvesteringsprogramma en Stadsmonitor. 5 Sluiting. 3

4 4

5 Verslag van het gesprokene 1 Opening en mededelingen Voorzitter: Ik verzoek de leden hun plaatsen in te nemen en een moment stilte te betrachten om het werk van de raad te overdenken. [Stilte] Ik dank u wel. Welkom ook aan de mensen op de publieke tribune, alsmede de mensen thuis die via internet mee zitten te kijken. Vanavond hebben we buiten de nieuwe gezichten op de publieke tribune ook in de zaal een nieuw gezicht. Dat is onze nieuwe gemeentesecretaris, Paulien Pistor. Zij zit rechts, ter ondersteuning van het college. Zij kon niet eerder bij de vergaderingen aanwezig zijn, hoewel zij al een tijdje bij ons in dienst is. Schiet haar rustig aan. Dat waardeert ze zeer. Paulien, welkom in ons midden. Berichten van verhindering zijn binnengekomen van de heer Van den Berg, wegens ziekte. Met ingang van 5 juli treedt de heer Noldus tijdelijk in zijn plaats. Mijnheer Houben? De heer Houben: Van het CDA zijn mevrouw Wagt en de heer Leenders nog op werkbezoek in de binnenstad. O, ze komen net binnen! [Gelach] Voorzitter: We zullen hun meteen vragen hoe hun werkbezoek was. Heeft het gesmaakt? [Lachend] De heer Van den Nieuwenhuijzen is afwezig. Zijn er nog andere meldingen? Mevrouw Verhees. Mevrouw Verhees: Van de zijde van de PvdA zijn de heer Isik en de heer Torunoglu afwezig. Voorzitter: De heer Isik en de heer Torunoglu. Anderen nog? Niet. Dan is dat het lijstje van afmeldingen. 2 Vaststellen van de volgorde van de agenda 5

6 Voorzitter: U heeft allen de agenda ontvangen. Is er iemand die daarvoor een wijzigingsvoorstel wil indienen? Dat is niet het geval. 3 Jaarrekening 3.1 Raadsvoorstel tot het vaststellen van het jaarverslag en de jaarrekening van de gemeente Eindhoven over 2010 Voorzitter: Dan komen we bij de jaarrekening. Er is een woordmelding binnengekomen van het OuderenAppèl Eindhoven. Zoals wij hebben kunnen zien, hebben wij ook een motie aangekondigd. Bij anderen bestond, voor zover ons bekend is, niet de behoefte om het woord te voeren. Dat klopt ook wel redelijk met wat er in het presidium is besproken, maar toch check ik dat even om te kijken of dat het geval is. U mag uiteraard wel reageren op hetgeen uit het OuderenAppèl naar voren wordt gebracht. Is er iemand ander die naast het OuderenAppèl het woord wenst te voeren over de jaarrekening? Niet? Dan is het woord aan de heer Rennenberg. De heer Rennenberg: Voorzitter, ik zie een heel rijtje smarties voor me liggen, maar het zal niet de bedoeling zijn dat die op mijn motie obesitas slaan, want dan denk ik dat die nog dikker moet worden. Ik heb niet alle spullen meegenomen, want anders had ik een karretje mee moeten nemen. Dat even als opmerking terzijde. Voorzitter, wat ik eigenlijk erg jammer vind is dat één van de belangrijkste stukken die in de periode van een jaar door de raad besproken moeten worden, namelijk de jaarrekening, met een eenvoudige tik in de commissie, waarin wij maar vijf minuten de tijd hadden, wordt afgetikt. In vijf minuten tijd moeten eigenlijk 1241 bladzijden worden beoordeeld. Ik vind dat jammer, voorzitter, omdat wij toch in een tijd leven waarin het allemaal niet zo gemakkelijk gaat en dit college ik kijk hen één voor één aan het niet zo gemakkelijk heeft. Daarom heb ik voor hen maar een analyse gemaakt van de afgelopen vijf jaar, voorzitter, en daar ben ik een beetje van verschoten. Ik heb gezien dat de personeelskosten vanaf 2006 enorm zijn gestegen; van 127,5 miljoen in 2006, waarin de brandweer is opgenomen, naar 162,3 miljoen in 2010 waarin de brandweer niet is opgenomen. Dat komt neer op ongeveer een verhoging van 33%. Dat vind ik toch wel erg veel voor een organisatie die eigenlijk moet snijden in het ambtenarenapparaat, maar waarbij toch opgemerkt wordt in de jaarrekening dat er 63 fte s zijn bijgekomen, hetgeen ons vorig jaar toch 3,6 miljoen heeft gekost. Wij noemen dat snijden in eigen vlees. 6

7 Voorzitter, er is 49,6 miljoen onttrokken uit onze reserves om het negatieve exploitatiesaldo van 49,9 miljoen om te buigen naar een verlies van 281 miljoen. Daar hebben wij namelijk al jaren en jaren tegen geprotesteerd. U kent die accountant, ergens in Maarssen wel, die dat ook doet, maar ik ben die accountant niet. Ik ben Dré Rennenberg en ik werk hier voor de gemeente Eindhoven en ik maak mij daar ongerust over. Ik zeg: eens raakt het op! Het raakt eens op, want onze accountant zegt nu in andere woorden: de financiële positie van onze gemeente is aan het verslechteren. Het is niet meer vanzelfsprekend dat de overschrijdingen aangevuld kunnen worden. We hebben bijna geen middelen meer om iedere keer maar weer 40 of 50 miljoen uit de reserves te putten om aan te vullen. Voorzitter, ons vermogen is in vergelijking met het jaar 2006 (toen was het 594,6 miljoen) gezakt tot 337,2 miljoen in 2010, en is dus met 257,4 miljoen teruggelopen. Dat is niet niks. Onze vlottende schulden in 2005 waren 25 miljoen. Dat was niet erg veel, vond ik, als je dat vergelijkt met 2010, want toen was het 170 miljoen geworden. Als we nu onze blik over allerlei modellen laten gaan en ons richten op 2040, dan richt ik mij maar liever op 2015 of 2016, om te kijken hoe we in de afgelopen vijf jaar hebben gewerkt en of wij dat nog vijf jaar zo kunnen volhouden. Ik denk het niet en dat baart ons zorgen, voorzitter, temeer omdat op 31 december 2010 wij een schuld hadden van 387 miljoen en wij nu bezig zijn met PSV. Ik vind alles goed en wel natuurlijk, maar onze schuld zal dan ruimschoots over de 400 miljoen gaan. Dat zijn gigantische bedragen, voorzitter, en daar maak ik me ongerust over. Ik vraag ook of mijn collega s in de raad zich daar ongerust over maken. Waar we naartoe moeten gaan, is dat wij van middelen worden voorzien die voor ons op een eenvoudige manier en gemakkelijk te lezen zijn. Daarom wil ik graag een motie aanbieden namens het OuderenAppèl dat ondertekend is door leefbaar eindhoven, de Lijst Pim Fortuyn, het CDA, Fractie Petra Sodenkamp en Trots op Nederland om te komen tot een iets andere opzet van onze jaarrekening. We hebben hier een accountantscommissie die best bereid is en ook in staat is om een bepaald product te produceren waar wij volgend jaar met genoegen mee vooruit kunnen en makkelijk kunnen lezen. Dan denk ik aan een gemeente die niet zo slim is als wij, Helmond. Die doen dat met 150 pagina s en wij hebben daar 1241 A4 tjes voor gekregen. Voorzitter, ik overhandig u die motie, nogmaals niet om hier te mopperen, maar zuiver om mijn ongerustheid over te brengen aan mijn collega s in de raad en vooral aan het college. Voorzitter: Ik dank u wel. Om te voorkomen dat u een gevoelige snaar geraakt heeft: Helmond is de afgelopen dagen mee geweest naar New York in de vorm van mevrouw Yvonne van Mierlo en zij heeft daar een geweldige presentatie gegeven waar alle Helmonders helemaal trots op kunnen zijn. Ook daar hebben ze smarties 7

8 [houdt pakje smarties omhoog] want per slot van rekening zijn we met z n allen de slimste stad van de wereld. (Ja, Dré, jij hebt meer kleinkinderen toch?) Goed. Zijn er nog anderen over de motie? Dat is niet het geval. De reactie van de wethouder, mijnheer Depla. De heer S. Depla: Dank u wel, voorzitter. Naast de motie heeft de heer Rennenberg ook een aantal andere vragen en opmerkingen gemaakt, die niet helemaal onbesproken kunnen blijven. Ten eerste uit hoffelijkheid, het zijn vragen aan het college. Ten tweede: ook al was dat niet hoffelijk, dan had ik het toch niet kunnen laten om te reageren. Als u het raadsvoorstel leest, dan geven wij als college aan dat het een kanteljaar is; dat er dus een duidelijke verandering heeft plaatsgevonden (dat staat ook in het jaarverslag en in andere documenten, zoals de kadernota); dat de tijd van voorspoed in deze stad voorbij is. Eerst was er het Grondbedrijf, toen de verkoop van het bouwfonds, toen de NRE. Nu zit het en in de markt tegen en moeten we fors bezuinigen. De noodklok die u luidt is, volgens mij, niet dat wij ons daar niet van bewust zijn dat is ook precies de achtergrond waarom wij een kadernota en een Meerjaren Investeringsprogramma (MIP) gemaakt hebben maar dat wij scherpe keuzes maken over hoe wij de tering naar de nering kunnen zetten en de begroting op orde kunnen krijgen, zodat wij het doembeeld dat u schetst met zijn allen zien te voorkomen. Dat leidt de komende periode soms tot pijnlijke keuzes die we moeten maken, omdat we met sommige dingen graag door zouden gaan, maar dit helaas niet meer kunnen. Maar goed, dat is de discussie naar de algemene beschouwingen. U gebruikt een paar indicatoren, onder andere onttrekking uit de reserves. Ik wil wel iets aangeven: waar zijn reserves voor? U heeft zelf als raad gezegd: hier heeft u een potje geld voor en in de toekomst willen wij dat fietspad, die activiteiten organiseren en het geld zetten wij opzij. Zo heeft u bijvoorbeeld een groot deel van de opbrengst van de verkoop van de NRE in allerlei reserves weggezet met het idee iets voor sport te doen of iets voor het onderhoud van de stad te doen. Het is logisch dat als je dat als gemeenteraad beslist, dat je dan een college hebt, die deze plannen uitvoert en dat die bestemmingsreserves weer netjes in de begroting terechtkomen en worden uitgegeven aan de dingen die we hadden afgesproken. Dat de reserves afnemen is dus logisch, gezien de keuzes die u gemaakt heeft. Om te voorkomen dat dit niet tussendoor gebeurt en niet zonder dat wij daar een bewuste keuze van maken, hebben wij de begroting dit jaar voor het eerst gehad dat wij in december helder in beeld hebben gebracht aan welke reserves wij in 2011 onttrekkingen gaan plegen, zodat u zelf kunt kiezen of dit nu wel verantwoord is in deze tijd, om de afspraken uit het verleden nog steeds waar te maken. In de begroting van 2012 komt dat niet pas in december, maar meteen in september bij de 8

9 begroting. Op die manier wil ik aan de ene kant weerspreken dat u sommige indicatoren gebruikt die volgens mij niet alarmerend zijn omdat dit een bewuste keus van de raad is. Aan de andere kant ben ik het met u eens dat wij inderdaad stappen moeten zetten en daarom is er de discussie over de kadernota en het Meerjaren Investeringsprogramma. Als laatste, de schulden en eigen bezittingen. Het hangt ervan af hoeveel geld je hebt, maar soms kun je kiezen, als je wat hebt, zoals de gemeente, of je het in een gebouw stopt, een stukje grond onder een grasveld, of dat je het geld op de bank zet. Het feit dat onze schulden toenemen, moet je altijd afwegen tegen het vermogen. Dus als de schulden toenemen, maar ook het vermogen (zoals bij de koop van de PSV-gronden) verslechtert dat niet de eigen vermogenspositie. Die blijft dan hetzelfde. Maar goed, die discussie gaan we, denk ik, de volgende week en de weken daarna uitgebreid met elkaar voeren. Dan de motie. Het is eigenlijk een heel eenvoudige motie. U zegt eigenlijk: dat jaarverslag moet veel dunner. Waarom is het zo dik geworden? In de begroting schrijven we allemaal dingen op die we als raad willen bereiken, indicatoren, en het staat nu eenmaal in de wet dat als je zegt dat je dat wilt bereiken, dat je daar dan ook over moet rapporteren. We gaan dus de komende tijd, zoals wij hebben beloofd, scherper zijn in welke prestaties we willen leveren (dit jaar al een beetje en volgend jaar fundamenteler) en dan hoeven we vanzelf ook minder te rapporteren. Het tweede is: u heeft allerlei vragen. U stelde laatst bijvoorbeeld de vraag over waar de waarde van de brandweerauto s die vertrokken zijn naar de gemeentelijke regeling, gebleven was. Dat stond in een van de vele bijlagen en dat kon u zo vinden. Het is wel zodat het groter is geworden omdat u als raad - u bent de baas daarover meer informatie wilde hebben. Volgens mij (maar dat is aan de accountantscommissie) moeten we zeggen: laten we een verschil maken. Er is papierverspilling door de boeken die u allemaal krijgt maar niet allemaal helemaal leest, maar we kunnen ook kijken hoe we iets kunnen maken dat door iedereen toegankelijk is in hoofdlijnen, maar dat elke woordvoerder op zijn terrein kan zien. Bijvoorbeeld: ik ben woordvoerder wonen hier, wat is er op het gebied van wonen bereikt en hoe zit het in elkaar? Ik zou dus niet zozeer zeggen: laten we nou veel minder gegevens presenteren. Het gaat erom dat het goed ontsloten is, dat u niet allerlei kisten papier mee naar huis krijgt, maar dat u het kernjaarverslag krijgt en dat u in staat bent, als u meer wilt weten, de diepte in te gaan. U moet ons kunnen controleren. Als we dat allemaal weglaten bent u terecht de eerste die dan zegt: Legt u mij eens uit, mijnheer Depla, wat daar is gebeurd? Het is dus aan u om het anders te krijgen. Deze motie vind ik in die zin overbodig, want we hebben afspraken gemaakt in de accountantscommissie om dat met elkaar te doen. Het is verder aan de raad om daar uiteindelijk een keuze in te maken. Volgens mij willen we hetzelfde, maar ik vind het flauw om het obesitas te noemen. Het suggereert een beetje of de 9

10 ambtenaren maar wat papieren aanjongen, terwijl het echt bij onszelf ligt. De ambtelijke organisatie is graag bereid om met u te kijken hoe we dat op een zorgvuldige en meer beperkte manier, beter ontsloten, vorm kunnen geven. Voorzitter: Mijnheer Rennenberg. De heer Rennenberg: Nog een paar opmerkingen naar de wethouder toe. Ik weet ook wel dat jullie proberen het zo goed mogelijk te doen. We hebben er met zijn allen voor moeten zorgen dat we die zaak voor elkaar krijgen die wij hier moeilijk noemen. Als je nu tegen mij zegt: in de exploitatierekening hebben we 49 miljoen uit de reserves gehaald om een verlies van iets meer dan 49 miljoen af te kunnen dekken en dan te zeggen: we hebben een nadelig saldo opgelopen van ,-, dat wil er bij mij, als boekhouddeskundige, niet in, moet ik u zeggen, maar we hebben het al jaren zo gedaan. Het ligt niet aan u hoor, wij doen dat al jaren zo. Het zal bij het Rijk wel de gewoonte zijn, maar als je reserves opraken, dan is het op. Dan heb je niets meer te pakken en kom je op een gegeven moment tot de conclusie dat je een hoop geld tekort komt. Wat betreft onze schulden. U verwijst wel naar schuld en kapitaal, maar we hebben vorig jaar gezien dat er een geweldige instorting heeft plaatsgevonden van onze grondvoorraden. Dat heeft een directe invloed op ons vermogen. We kijken nou naar gebouwen die toch nog op de balans staan en dan denk ik dat we daar straks van zeggen dat die zeven of tien miljoen minder waard zijn. Ons kapitaal krijgt daar dus ook een optater van. Ik wil alleen aangeven dat we gruwelijk voorzichtig moeten zijn. Ik zou niet graag een onderneming leiden die 400 miljoen schuld op zijn conto heeft. Dan zou ik toch echt ongerust worden. De heer S. Depla: Kort twee antwoorden. Als ik een onderneming zou mogen leiden met zo n eigen vermogenspositie, zou ik zeggen: daar zou menig ondernemer voor tekenen. Dan de reserves. Volgens mij zit daar echt een misverstand in. U zegt: we hebben reserves gebruikt om tekorten te dekken. Nee, we hebben reserves gebruikt om die dingen te doen waar de raad van heeft besloten om ze te doen. Het is niet zo dat we aan het eind van het jaar hebben gekeken waar we teveel hebben uitgegeven om daar dan maar wat reserves in te tanken. Nee, u heeft echt zelf besloten om reserves in te zetten waar ze voor zijn ingezet. Tegelijkertijd is er op sommige plekken bij elkaar minder binnengekomen en is er meer uitgegeven dan begroot, maar dan moet u ook goed in de boeken kijken: dat heeft soms ook te maken met dat er meer geld is binnengekomen, dat wij bijvoorbeeld vanuit het Rijk meer hebben gekregen in tijden van het crisispakket. We hebben toen extra gelden gekregen. U moet dus heel goed en precies blijven kijken dat we de reserves niet zomaar gebruiken. Dat doen we ook soms, maar dan is het expliciet een keus die u zelf maakt, dat een deel van de reserves in de tekorten gaan, maar het kan niet zo zijn dat we alles wat we 10

11 meer hebben uitgegeven dan begroot wordt weggestreept tegen de reserves om op die manier de begroting sluitend te maken. Dat zou ik niet accepteren. De heer Rennenberg: Ik bedoel eigenlijk aan te geven dat wij in vijf jaar tijd 260 miljoen zijn ingeteerd op ons vermogen. Als je dezelfde escapades zou ondernemen tot 2015 u moet zelf maar kijken dan hebben we nul of bijna niets te verteren. Daar wil ik voor waarschuwen. De heer S. Depla: De waarschuwing is duidelijk. Ik denk dat wij het meer onder controle hebben dan u denkt. Voorzitter: Oké. Ik stel voor dat wij overgaan naar de stemming als er geen behoefte meer is aan een tweede termijn. De heer Oosterveer: Voorzitter, als u mij toestaat Voorzitter: De heer Oosterveer. De heer Oosterveer: De VVD wilde graag reageren op de motie die voor ons ligt. Er zijn twee punten waar wij toch wel vraagtekens bij hebben. De eerste is de titel. Deze vinden wij toch wel erg insinuerend, terwijl wij daar met zijn allen zelf om hebben gevraagd (obesitas). Het tweede is: van mening zijnde dat raadsleden. Ik vind dat de initiatiefnemers daar voor zichzelf moeten spreken. De VVD-fractie kan de informatie wel tot zich nemen en een verantwoord oordeel vormen. Dat wil de VVD even duidelijk zeggen. We vinden de motie zelf sympathiek, we zullen ook voor de motie stemmen, maar ik vind wel dat we de hand in eigen boezem moeten steken. Wij hebben om de informatie gevraagd en de ambtelijke organisatie voert dat uit. Dank u wel. Voorzitter: Oké. Anderen nog? Mevrouw Verhees. Mevrouw Verhees: Voorzitter, een puntje van orde. Moeten we niet vragen aan de heer Rennenberg of hij de motie nog in stemming wil brengen, want hij is overgenomen door de wethouder? De heer Rennenberg: Nou heb ik eens een motie die door de wethouder wordt overgenomen ik vertrouw de wethouder helemaal, dat weet u zelf ook wel maar ik zou hem toch graag indienen om te zien wie nu allemaal mee wil doen en of ze zeggen: luister, het kan wel een stukje minder. Obesitas, ja, hoe kom je aan zo n titel? Ik lees de krant dagelijks en als je s avonds zo n stapel op je bureau hebt liggen, dan zeg ik ook tegen mijn vrouw: Potdorie, we moeten zorgen dat we een beetje afvallen. 11

12 Voorzitter: [Lachend] En dan hebben jullie vervolgens weer ruzie. De heer Van Dorst. De heer Van Dorst: Voorzitter, als de motie wordt ingediend, wil ik daar graag een korte stemverklaring bij afleggen. Kan dat nu? Voorzitter: Nee, we gaan eerst even kijken of iemand er nog iets over wil zeggen. De wethouder heeft gezegd dat hij er geen behoefte aan had, toch? Dat was toch de tekst? De heer S. Depla: De motie vraagt een uitgebreid onderzoek, terwijl wij volgens mij in de accountantscommissie met elkaar hebben afgesproken hoe we aan de ene kant tegengaan dat iedereen een kuubkist mee naar huis krijgt en aan de andere kant de toegankelijkheid van informatie voor iedereen beter is en tot slot wel alle informatie die iedereen wil hebben, makkelijk te vinden is. Volgens mij zijn dat de drie randvoorwaarden waarmee ik heb toegezegd dat we aan de slag gaan. Deze motie gaat één stap verder, want die wil een uitgebreid onderzoek en ik wil gewoon eigenlijk aan het werk. Voorzitter: De heer Rennenberg. De heer Rennenberg: Nou, een uitgebreid onderzoek, in elk geval een onderzoek. Gisteravond is gebleken dat de accountant die gisteren bij ons in de commissie zat, schijnbaar ook voorstander was van verdunning. Hij zei dat we het in Helmond ook hebben ingevoerd, dus ik zou het zo over kunnen nemen. Voorzitter: Volgens mij moet het allemaal goed komen. Jullie zitten zo dicht bij elkaar. Ik denk dat het wel een verantwoordelijkheid is van de raad om ervoor te zorgen dat het langs deze lijn uiteindelijk ontwikkeld wordt. Ik ga over tot stemming. De heer Van Dorst. De heer Van Dorst: Dan toch even. Dank u wel, voorzitter. Ik knip de motie even in drie korte stukjes. De eerste, de vraag of je de concernnota kunt aanpassen. Dat moet je niet doen. Je moet de begroting aanpassen. De concernnota is later een doorslag daarvan. Met deel 1 kunnen we sowieso niet instemmen. Deel 2 ligt bij de raad en daar wij zijn er volop mee bezig om op een slimmere manier te ontsluiten. Volgens mij zijn gisteren de eerste ipads uitgeleverd. Als het een succes wordt, zitten we binnenkort allemaal, zoals mijn buurvrouw, achter de ipad. Punt drie: de accountantscommissie is hier al volop mee bezig. Dat zijn drie onderdelen, waaronder deze, waarom D66 tegen deze motie zal stemmen. De heer Rennenberg: Dat had u ook in één keer kunnen zeggen. 12

13 Voorzitter: De heer Oosterveer. De heer Oosterveer: Ook een stemverklaring. De VVD staat sympathiek tegenover deze motie. Wij zullen echter tegenstemmen. De overwegingen zijn eigenlijk identiek. We zijn vóór de strekking van deze motie. We zijn tegen deze motie omdat wij met elkaar vinden dat de accountantscommissie er al mee bezig is en verder is de motivatie identiek aan D66. Voorzitter: De heer Raaijmakers. De heer Raaijmakers: Dank u wel, voorzitter. Als lid van de accountantscommissie sluiten wij ons als fractie graag aan bij de woorden van de voorzitter van de accountantscommissie, dus wij zullen ook tegenstemmen. Voorzitter: Oké. Anderen nog? Mevrouw Heesterbeek. Mevrouw Heesterbeek: Ja, voorzitter, met dezelfde argumenten als mijnheer Van Dorst van D66 zullen wij tegenstemmen. Voorzitter: Mijnheer Van Zijl. De heer Van Zijl: Voorzitter, ik kan weinig anders zeggen als: idem. Voorzitter: Dan komen we nu tot de stemming. Aan de orde is de motie op stuknummer M1. Wie is voor die motie? [Stemmen bij handopsteken] Voor de motie hebben gestemd de fracties van CDA, leefbaar eindhoven, OuderenAppèl Eindhoven, Lijst Pim Fortuyn, Trots op Nederland en lijst Sodenkamp. Daarmee is de motie verworpen. Dan komen we nu bij agendapunt 4. Mevrouw Verhees: Voorzitter? Moeten wij de jaarrekening niet nog vaststellen? Voorzitter: O! [Gelach] Ja, ik was zo in spanning over de uitslag van de motie dat ik het helemaal was vergeten. We gaan nog even over de jaarrekening stemmen. Dank u wel. De stemming over de jaarrekening. Is er iemand die nog een stemverklaring wil afleggen over de jaarrekening? Mevrouw Van den Berk. 13

14 Mevrouw Van den Berk: Wij zullen voor de jaarrekening stemmen omdat wij vinden dat hij moet voldoen aan de zorgvuldigheid, openheid en tijdigheid. Wat dat betreft heeft hij wat ons betreft aan die drie criteria voldaan. Voorzitter: Oké. Zijn er nog anderen? Dat is niet het geval. Dan gaan we nu over tot de stemming. Wie kan instemmen met de jaarrekening? [Stemmen bij handopsteken] Wie is tegen? [Stemmen bij handopsteken] De jaarrekening is met algemene stemmen aangenomen, onder dankzegging aan mevrouw Verhees. 4 Algemene Beschouwingen Eerste termijn raad Voorzitter: Dan komen we nu wel bij agendapunt 4, de algemene beschouwingen. U hebt de volgorde van de sprekers op de agenda aangetroffen. Allereerst is dat de fractie van GroenLinks. Mevrouw Richters: Voorzitter, dank u wel. Kaalslag dreigt door bezuiniging op bibliotheken, Bestaansrecht CKE ter discussie, Elke instantie doet weer zijn eigen ding, Sociale werkplaats straks bij grof huisvuil, Politiek is ook een beetje pokeren, De politiek moet echt keuzes gaan maken. Dit zijn slechts enkele spraakmakende koppen uit de krant over de bezuinigingen. Oneliners, die proberen de essentie te vatten van een complexe en majeure operatie, die veel gevolgen heeft voor inwoners in onze stad. Wat betekenen deze koppen eigenlijk? Geven ze die essentie wel goed weer? Zo zegt de krantenkop over de kaalslag bij de bieb niet dat we in Eindhoven ten minste nog proberen om in elke wijk een bibliotheekvoorziening te behouden, terwijl in andere grote steden heel veel filialen worden gesloten. En gaat de discussie over het bestaansrecht van het CKE, of over cultuureducatie voor kinderen en hoe we dat kunnen versterken en dichtbij brengen? Daarin heeft het CKE een onverminderd belangrijke rol. Kortom, de koppen dekken niet altijd de lading, maar meestal lezen we de nuance wel in de rest van het artikel. De media heeft de verantwoordelijkheid om het nieuws te vertalen naar begrijpelijke taal voor hun lezers. Hetzelfde proberen wij, politici voor onze achterban. Daarbij maken politici ook vaak gebruik van oneliners - niet in de laatste plaats om ermee in de kranten te komen overigens. En ook voor ons geldt: de koppen dekken niet altijd de lading. 14

15 Over verantwoordelijkheid nemen: het dilemma. De oneliners worden steeds belangrijker in de politiek, want het populisme zegeviert aldus allerlei bronnen. De afstand tussen politiek en burger is groter dan ooit. Kiezers willen duidelijke taal: kort en bondig, recht door zee. Maar wil de kiezer alleen erkenning van zijn probleem, of wil hij ook de reden voor bepaalde keuzes horen, en begrijpen waarom iets wel of niet kan? GroenLinks voelt hier een dilemma: we hebben behoefte aan goede inhoudelijke argumenten en inzicht in effecten om onze keuzes goed te motiveren, maar we willen ook die kiezer tevreden stellen met een duidelijke boodschap. Nu ligt de kadernota voor ons. Weer een stap in het proces om 56 miljoen bezuinigingen in te vullen. Een proces dat bestaat uit het coalitieakkoord, het bezuinigingspalet, de kadernota s, stadsmonitoren, het Meerjaren Investeringsprogramma (MIP), het projectenboek en een hele stapel commissienotities en raadsvoorstellen. Veel te veel papier zeggen sommige partijen in de Raad. Die kunnen een voorbeeld nemen aan het CDA. Immers, die heeft haar tegenbegroting op slechts een A4tje kunnen zetten. Eén A4tje; je zou het haast de oneliner onder de begrotingen kunnen noemen. Wij herkennen in de minderpijnbegroting van het CDA de zorg over bijvoorbeeld cultuur of welzijn, maar het roept ook nogal wat vragen op, want de effecten zijn niet inzichtelijk en bovendien zijn de cijfers arbitrair en niet onderbouwd, soms zelfs niet correct. Wanneer is het goed, vragen wij ons af? Een onsje meer? Een onsje minder? Ik zou de minderpijnbegroting dan ook haast wel populistisch willen noemen. Onlangs voerden we het debat over de bezuiniging op het leerlingenvervoer. Het CDA was tegen, en veegde de bezuiniging van tafel. Zij won daarmee de sympathie van de getroffen ouders. Maar in haar minderpijnbegroting vergat zij om daar de dekking voor te regelen, net als de CDA-wethouder dat in de vorige coalitieperiode ook is vergeten. De heer Houben: Ja, voorzitter? Voorzitter: Mijnheer Houben. De heer Houben: Ik heb mevrouw Richters even laten uitpraten, want ik dacht: er komt nog wel meer. En inderdaad. Mevrouw Richters: Ik heb nog een paar regels en dan De heer Houben: Nee, dat mag u zo vertellen, maar op het moment, voorzitter, dat mevrouw Richters van GroenLinks daadwerkelijk onjuistheden gaat vertellen, wordt het tijd om in te grijpen. De minderpijnbegroting van het CDA bestond overigens uit twee kantjes. 15

16 Mevrouw Richters: Eén A4 tje zeg ik, dus één blad. Wel duurzaam aan twee zijden bedrukt. [Gelach] De heer Houben: Maar afgezien van de vorm, waar u steeds over praat, gaat het ons dan om de inhoud en de minderpijnbegroting van het CDA was in onze bijdrage bij het begrotingsdebat onderbouwd. Als u naar onze bijdrage had geluisterd, had u dat kunnen horen. Ten tweede was onze minderpijnbegroting volledig sluitend, dus ook voor het terugdringen van de bezuinigingen op het leerlingenvervoer heeft het CDA een dekking aangegeven. Die zat onder andere in het terugdringen van de intensivering op duurzaamheid, want ook dubbelzijdig afdrukken kunnen we inderdaad ook zelf. Dank u wel. Mevrouw Richters: Als ik daar kort op mag reageren? Voorzitter: Mevrouw Richters. Mevrouw Richters: U deed dat bij de begrotingsbehandeling helemaal aan het einde van het debat, zodat wij geen van allen een mogelijkheid hebben gehad om daar inhoudelijk op te reageren en u erop te bevragen (daarom zullen wij dat in elk geval ook bij de kadernota gaan doen) en het leerlingenvervoer ontbreekt. De heer Houben: Voorzitter, het ontbreekt niet, maar die discussie moeten nu, denk ik, maar niet gaan voeren. Ik heb hem volgens mij bij me en u krijgt hem van me. Ik ben benieuwd naar de rest van de zinnen, voorzitter. Voorzitter: Mevrouw Richters. Mevrouw Richters: Oké, dan gaan we daarmee door. Ik was bij de dekking voor het leerlingenvervoer en daarbij constateerde ik dat heel het probleem eigenlijk is ontstaan toen de vorige CDA-wethouder ook de dekking vergat te regelen, toen zij wel de criteria verruimde, waarvoor wij overigens dan steek ik mijn hand in eigen boezem als raad mede verantwoordelijk zijn. Voorzitter: Mijnheer Houben. De heer Houben: Ja voorzitter, nou heb ik alle zinnen van mevrouw Richters afgewacht. De algemene beschouwingen het woord zegt het al gaat over de periode vooruit en ik ben heel erg benieuwd maar ik denk dat ik even moet afwachten of GroenLinks nu iets gaat vertellen over de toekomst en stopt met achterom kijken. Mevrouw Richters: Ik ga iets zeggen over de toekomst mijnheer Houben en ik denk dat wij elkaar in de kadernota nog wel gaan vinden in het debat. 16

17 Keuzes maken, de uitgangspunten voor GroenLinks. GroenLinks kiest ervoor een groene politiek te voeren, waarbij we uitgaan van duurzame keuzes die toekomstbestendig zijn en die niet alleen maar uitgaan van marktwerking en groei, maar een balans zoeken tussen persoonlijke behoeften en kwaliteit van leven, en in de toekomst. GroenLinks wil een sociale vrijzinnige politiek voeren, een overheid die mensen kansen geeft om mee te doen in de samenleving en op de arbeidsmarkt, die uitgaat van eigen kracht, zelfregie en respect, die het stevige vangnet vormt voor diegenen die het nodig hebben, en mensen begeleidt en stimuleert om eigen verantwoordelijkheid te nemen en eigen keuzes te maken. En dat is, zeg ik nadrukkelijk, iets anders dan mensen aan hun lot overlaten. Vanuit deze uitgangspunten hebben wij onze inbreng van het bezuinigingspalet gegeven, en vanuit deze uitgangspunten zullen wij ook de kadernota beoordelen. Waar staan we nu? De invloed van landelijke ontwikkelingen. In de landelijke politiek hebben we nu een kleine acht maanden een minderheidsregering van VVD en CDA, gedoogd door de PVV, op dit moment s lands meest erkende populistische partij. Een deel van de maatregelen die dit kabinet neemt, met goedkeuring van die PVV, hebben grote effecten op het lokale beleid dat we voorstaan. Enkele voorbeelden van landelijk beleid dat grote gevolgen heeft voor mensen in onze stad. Arbeidsparticipatie. Het rijk wil iedereen aan het werk, maar bezuinigt vervolgens fors op de WSW, het participatiebudget, de uitkeringen, de Wmo, de AWBZ, de kinderopvang, de inburgering. Het Rijk wil vooroplopen als kenniseconomie, maar bezuinigt fors op het onderwijs en ook subsidieregelingen om de kenniseconomie te stimuleren staan zwaar onder druk. Gelukkig is Eindhoven de slimste, vinden we er vast een oplossing voor. Het natuur-, milieu- en klimaatbeleid is aldus onze gewaardeerde collega s van het CDA ik refereer toch weer even aan u - een zaak van het Rijk. Maar deze regering haalt de afgesproken doelstellingen niet, lapt Europese regels aan de laars en daarmee daalt de positie van Nederland naar de achterhoede en wordt de biodiversiteit in onze streek bedreigd. In de kunst- en cultuursector dreigt een kaalslag. Commissaris van de Koningin Van de Donk (ook CDA) analyseerde in het Eindhovens Dagblad: Dit kabinet neemt afscheid van cultuur in onze regio. Een groot deel van het zuiden dreigt een cultureel niemandsland te worden. Hoe blijven wij lokaal een aantrekkelijke vestigingsstad voor alle werknemers die hier werkzaam zijn. 17

18 Wat betekent dat voor Eindhoven? Deze gemeenteraad moet nu de goede keuzes te maken voor onze stad, in een context van een landelijke politiek die op onderdelen de doelstellingen die we lokaal nastreven ondermijnt. Ons coalitieakkoord is daarbij leidend. Maar hoe uitvoerbaar zijn deze doelstellingen nog, nu de context zo veranderd is in krap een jaar tijd? In de stadsmonitor zien we dat de armoede toeneemt en dat de economische crisis nadelige gevolgen heeft voor welzijn en participatie van met name mensen met een laag inkomen en allochtonen, ondanks de extra investeringen die we hebben gedaan in armoedebeleid en de Wmo. Dit vraagt dus onverminderd onze aandacht, en wellicht wel meer geld dan wat we nu hebben voorzien. We hebben stevige discussies met elkaar gevoerd over participatie en de inzet van het participatiebudget, maar door de voorgenomen bezuinigingen van het Rijk lijkt die discussie achterhaald. Mochten de plannen van het Rijk doorgaan, en daar ziet het wel naar uit daar weten we morgen meer over - dan wil GroenLinks een hernieuwde discussie over hoe we de uitgangspunten uit ons coalitieakkoord iedereen doet mee en de zwakkeren worden ontzien, vorm blijven geven, ook in de toekomst. Voor GroenLinks blijven deze doelstellingen te allen tijde overeind staan. De moraal van het verhaal. Er zijn allerlei analyses over populisme in de politiek geschreven. Analyses die populisme afkeuren, want er wordt teveel ingespeeld op onderbuikgevoelens en de populisten bieden geen werkelijke antwoorden, maar er zijn ook analyses waarin populisme gezien wordt als een signaal van betrokkenheid van mensen bij de politiek, met name de laagopgeleiden, die zich vaak niet gehoord voelen. De politieke elite moet naar antwoorden zoeken zodat ook deze mensen zich gehoord en betrokken voelen en zich herkennen in ons als politieke vertegenwoordigers, en in dat laatste dragen wij met z n allen een verantwoordelijkheid. Kortom, populisme is niet per definitie fout, het is ook een signaal aan ons om de dingen anders te doen. De moraal van mijn verhaal: deze Raad moet de verantwoordelijkheid nemen en de moeilijke keuzes maken. Wij moeten duidelijkheid geven aan de inwoners van onze stad en dat doen we met de hele raad, oppositie en coalitie, voorbij aan populisme, voorbij aan het persoonlijke gewin, want dat schiet in dit proces echt tekort. Het gaat nu om de inhoud en het algemeen belang, omdat die een prijskaartje heeft van 56 miljoen. Dit betoog is dan ook een pleidooi om samen te zoeken naar constructieve oplossingen, waarbij wij in heldere taal uitleggen waar wij voor staan. Ook als we moeilijke keuzes moeten maken die mensen pijn gaan doen, want daar kunnen we niet omheen. Tegen zijn mag natuurlijk, maar kom dan wel met goede alternatieven. Neem uw verantwoordelijkheid ook op die manier. 18

19 Bij de behandeling van de kadernota gaan we met elkaar in discussie over de voorstellen en zetten we de lijn uit voor de toekomst. Laten we met elkaar ervoor zorgen dat de koppen de lading straks dekken, zowel in onze betogen als in die van de krant. Dank u wel. Voorzitter: Mevrouw List. Mevrouw List: Ik heb één vraag aan mevrouw Richters, met waardering voor uw inbreng. Dat is eigenlijk de stadsmonitor. We praten daar later over, maar u gaf aan dat u de vakjes al wat roze zag gaan worden in plaats van groen, op het gebied van participatie en op het gebied van armoede... die categorieën noemde u. Nu is het zo dat we tot voor een jaar geleden dat is wel heel bijzonder eigenlijk heel veel geld hebben gehad, juist op het gebied van participatie. Mijn vraag is eigenlijk: is het dan niet bijzonder dat de vakjes dus nu al roze kleuren op het moment dat wij de bezuinigingen niet implementeren? Eigenlijk is dat een hele rare conclusie, die wij zien nadat wij jaren met een grote pot met geld hebben kunnen werken. Voorzitter: Ja, uw vraag is duidelijk. Mevrouw Richters. Mevrouw Richters: Allereerst over de stadsmonitor. Daar komen we later uitgebreider op terug. Gelukkig zie ik in de stadsmonitor ook een aantal hele positieve ontwikkelingen. Onze zorg zit inderdaad vooral op het gebied van armoede en participatie. Zoals wij ook lezen in de stadsmonitor, heeft dat te maken met de economische crisis waarin we verkeren, dus die doorwerking lezen wij, denk ik, ook in de cijfers. Wij hebben minder middelen, we hebben gekozen als coalitie om te intensiveren op deze onderwerpen - dat is hartstikke belangrijk, denken wij - misschien moeten we zelfs op een gegeven moment gaan overwegen of er meer moet gebeuren, maar we hebben hier een heel belangrijk aandachtspunt liggen. Wij moeten daar de komende periode, denk ik, heel veel van onze aandacht naar uit laten gaan. Dat signaal wil ik hier in elk geval geven. Voorzitter: Oké. Dank u wel. Dan is nu het woord aan mevrouw List namens de fractie van de VVD. Mevrouw List: Voorzitter, vorig jaar begon ik de algemene beschouwingen met de voortvarendheid te noemen van dit college. Ook het afgelopen jaar hebben we dit ervaren, of het nu over duurzaamheid, cultuurbeleid of regionale samenwerking ging. Daarbij zien wij openheid en transparantie. Als recente voorbeelden noem ik het projectenboek, de ijsbaan of PSV. We zijn het niet altijd inhoudelijk eens, maar u bent wel open en duidelijk. Wat wij als liberale partij het afgelopen jaar het meest hebben gewaardeerd, is de wijze waarop wij invulling geven aan eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van mensen en partners in de stad en het samen met de stad ondernemen. Zoals bij het voorstel rond schoolzwemmen, het armoedebeleid of 19

20 de Internationale School. In deze nieuwe tijd is minder geld te besteden en dat vraagt een andere, meer bescheiden rol van de overheid. De overheid gaat uit van de behoeften in de stad, en speelt een faciliterende rol. Dat betekent niet : U vraagt, wij draaien. Het is meer luisteren naar wat echt nodig is, en mensen stimuleren hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Dat vergt ook wat van onze ambtenaren - wij zien veel aandacht voor het nieuwe werken, maar zijn ook benieuwd hoe het staat met vorderingen met het van buiten naar binnen werken en het uitgaan van de eigen kracht van de stad in onze eigen organisatie. De financiën helder en op orde is één van de doelstellingen van het coalitieakkoord. Zojuist hebben we de jaarrekening vastgesteld. Wij benadrukken de aanbevelingen van de accountant en het belang om het sturend karakter van de begroting verder te versterken. Extra aandacht vragen we voor risicomanagement om, zowel voor college als raad, de risico s zichtbaar en beheersbaar laten zijn en blijven, in de komende jaren. Eindhoven de slimste. Geweldig, deze titel! Felicitaties aan alle instellingen, bedrijven en mensen die hier een bijdrage aan leveren. De burgemeester zei het al, lazen we in de krant: Het geeft de regio een boost om Brainport en Eindhoven nog verder nationaal en internationaal op de kaart te zetten. Technologisch zijn we gewaardeerd. Een goed ondernemings- en vestigingsklimaat is een voorwaarde voor dat wij ook economisch verder ontwikkelen. Als je in het buitenland hebt gewoond en gewerkt, weet je hoe belangrijk een aantrekkelijke stad is, niet alleen op werkmaar juist op woon- en leefgebied. Verplaats je in de ander, want men vestigt zich liever in een stad waar het goed wonen en leven is. Onze citymarketing wordt hierbij de paraplu. Wij zijn benieuwd naar de rapportage hierover die we binnenkort gaan ontvangen. Wij zijn ook positief over de regionale agenda, waarin vanuit Brainport 2020 de focus ligt op economische structuurversterking en waarin alle gemeenten bijdragen en belangrijk zijn vanuit werk-, woon- of recreatieopgave. Net als over de samenwerking tussen de vier campusgemeenten om tot de beste regio s ter wereld te behoren. Wij zijn ook benieuwd of er de komende tijd resultaten zijn uit het in februari gestarte onderzoek. Bij economisch beleid in onze stad moet de focus liggen op faciliteren, ruimte geven en acquisitie. Vaak wordt gezegd, als er mogelijkheden zijn voor grotere bedrijven, levert het vanzelf wat op voor de kleinere. Maar we moeten ons op het MKB blijven richten; 61% van het MKB bestaat uit ZZP ers (eenmans- of eenvrouwsbedrijven) en ruim 90% heeft minder dan 10 personen in dienst. Het gaat dus om kleine bedrijven, en die zijn het best gebaat bij digitale of telefonische bereikbaarheid, facilitering vanuit de overheid en eenvoudige regelgeving. Het MKB is de motor van de economie en wij zien graag dat er goed overleg is tussen de gemeente en het MKB in 20

21 Eindhoven. Daarbij is het ook niet verkeerd je te laten adviseren door het bedrijfsleven over economisch beleid. In het recent verschenen onderzoek van MKB Nederland blijkt dat Eindhoven als betalingstermijn 45 dagen hanteert. Is dat te verbeteren? En hoe gaat het met het MKB binnen het ondernemersplein? We hebben nog veel vragen de komende tijd. Recent hebben we als raad aangegeven meer te willen sturen in de projecten van Brainport Development. Wij willen graag de discussie voeren over de realisatie en voortgang van projecten in relatie tot ambities, prioriteiten en financiële kaders, zoals afgesproken bij motie. En wij zien graag resultaten van onderzoek over dubbelingen van activiteiten. Ik noemde regelgeving. Het project Goed geregeld was succesvol. Een groot aantal vergunningen zijn verminderd en er is meer bewustzijn over effectiviteit. Dat bevordert de dienstverlening naar inwoners en ondernemers. Maar hoe gaat dat verder, de komende tijd, in tijden van bezuinigingen? Nieuwe bedrijven leveren nieuwe arbeidsplaatsen. Brainport 2020 stelt dat we grote tekorten zullen krijgen op de regionale arbeidsmarkt. De Taskforce arbeidsmobiliteit is afgelopen. Wij vinden het van groot belang dat wordt ingezet op de aansluiting van het onderwijs met de arbeidsmarkt, en dat wij moeten investeren in het organiserend vermogen wat in deze regio aanwezig is. De inzet op jongeren, 45-plussers en dan met name voor gebieden waar tekorten dreigen. Hoe gaat het daarmee? Helaas is de schooluitval in met mbo weer groot. De VVD-fractie is erg blij met het voornemen tot de bouw van twee resterende scholen, maar geef ook aandacht aan ROC, hbo en TU. U weet, voor de VVD is het sociaal is om alles in het werk te stellen om werk te creëren zodat mensen niet in een uitkering terechtkomen. Werk geeft inkomen, regelmaat en vergroot je eigenwaarde. Daar komt nu de economische noodzaak bij: meer mensen zullen nodig zijn! Dat betekent dat we naar efficiëntere en effectievere re-integratietrajecten moeten. Voor het armoede-, Wmo- en ander inkomensondersteunend beleid zijn wij van mening dat de gelden daar terecht moeten komen waar ze het hardst nodig zijn; meer maatwerk, maar ook vereenvoudiging en bundeling van regelingen en controle op oneigenlijk gebruik. De eerste kaders van het armoedebeleid zijn een stap in de goede richting. Ook binnen het welzijnsbeleid staan we voor een uitdaging om te komen tot een fundamenteel andere manier van werken, waarbij de nadruk gaat liggen op vraagsturing met vrijheid en verantwoordelijkheid voor elk individu. De overheid en inwoners gaan zich anders tot elkaar verhouden, waarbij het primaat van 21

22 welbevinden weer bij de inwoners komt te liggen. Wij zien ook de inzet van extra vrijwilligers. Maar blijf realistisch. De komende jaren komt er veel op het bordje van met name de groep jarigen. De VVD vindt dat cultuur kan bijdragen aan de ambities voor Eindhoven op het sociaal, ruimtelijk en economisch terrein. In tijden van bezuinig is dat lastig, maar wel een van de leidende principes van ons cultuurbeleid. We zijn blij met de ingeslagen koers met betrekking tot het proces van Cultuur Totaal. Dit dossier krijgt nu eindelijk vorm. Hierbij ondersteunen wij de ontwikkeling in onze stad naar financiering van functies in plaats van stenen. De tijd is voorbij dat bij elke functie een gebouw hoorde. Juist nu blijft de VVD extra alert of bepaalde functies blijven behouden voor de stad. Toegankelijkheid voor iedereen is voor ons hierbij het credo. Dit speelt ook bij de VTA s. Hierbij hebben wij onze zorgen: het gaat niet om de stenen, maar het moet wel mogelijk zijn om de functie van de VTA in de wijken te houden; van buiten naar binnen werken en oog houden voor de behoeften van de wijkbewoners en de beschikbaarheid van faciliteiten. Vorige week hebben we een eerste aanzet gegeven voor de financiering van het bidbook Brabant Culturele Hoofdstad. Wij zijn dan ook benieuwd de komende tijd naar de start van het eerste programmaontwerp. BrabantStad Culturele Hoofdstad moet de hele stad ten goede komen. Voor culturele instellingen ligt hier een uitdaging op het gebied van samenwerking, uitwisseling met verschillende domeinen en voor cultureel ondernemerschap. Wij zijn geen voorstander van het sluiten van sportfaciliteiten, maar vinden wel dat in tijden van bezuinigingen keuzes moeten worden gemaakt. We kunnen het ons bijvoorbeeld niet meer permitteren dat er jaarlijks 1 miljoen bij de ijsbaan moet. Voor ons is breedtesport belangrijk en faciliteiten moeten zoveel mogelijk toegankelijk zijn, juist voor kinderen. Daarom willen we tijdens de komende kadernotabehandeling kijken hoe we met een gedifferentieerd systeem van tariefstelling die toegankelijkheid zoveel mogelijk kunnen waarborgen. Een veilige stad blijft voor de VVD prioriteit. Wij gaan ervan uit dat de reorganisatie rond de afdeling veiligheid zich vertaalt in slagvaardiger optreden. Het lijkt dat ons Integraal Veiligheidsbeleid vruchten afwerpt en we krijgen meer agenten in de stad, maar Eindhovenaren voelen zich niet veiliger. Blijkbaar is er iets verkeerd in de beeldvorming. Wat kunnen we daaraan doen? Recent is een brief uitgegaan van de ministers Opstelten en Schippers over het coffeeshopbeleid. De burgemeesters van Breda en Tilburg hebben al gereageerd naar hun raad. De VVD ondersteunt de ministers in hun aanpak en willen graag met de portefeuillehouder spreken hoe hij denkt dit in Eindhoven te gaan invullen. Wat betekent dit voor het lokale beleid, hoe gaan we met vergunningen om, neveneffecten, et cetera. Wij gaan dit agenderen voor de eerstvolgende commissievergadering. 22

23 Voorzitter, ik rond af met een drietal beschouwingen. Ten eerste: de Eindhovense VVD-fractie heeft een historie van sociaalliberalisme. Dat is niet veranderd. Wat wel is veranderd, is de politieke setting. De VVD maakt deel uit van de regering, het Brabants bestuur en is partij in de Eindhovense coalitie. Wij volgen het landelijk en provinciaal beleid positief, maar ook kritisch. Ons eerste belang is het Eindhovens beleid, en coalitieprogramma, bekeken door onze liberale Eindhovense VVD-bril. Ten tweede: de PvdA sprak tijdens de laatste algemene beschouwingen vorig jaar over verbinding of vervreemding. Ondanks de bezuinigingsopdracht en de discussies hierover met de stad, vinden wij dat we in Eindhoven goed met elkaar verbonden zijn. Laten we dat vooral zo houden. Ten slotte: politiek lijkt soms op schaken, met twee kenmerken: het spel is niet gebaseerd op toeval en je hebt informatie over onder meer posities. Dit in tegenstelling tot kansspelen waar winnen afhangt van geluk, of in tegenstelling tot bijvoorbeeld pokeren, waar je als speler de kaarten van de ander niet kent. Politiek is voor de VVD geen spelletje poker: als je je goed informeert, weet je hoe de kaarten van de ander liggen. Tot slot, ik begon daar mee, wij waarderen de voortvarendheid, het zoeken van de eigen kracht en de openheid en de transparantie binnen dit college. Het is dus ook duidelijk hoe de collegekaarten liggen. De VVD zegt: ga zo door! Dank u wel, voorzitter. Voorzitter: Dan is nu het woord aan de fractie van de Partij van de Arbeid, mevrouw Verhees. Mevrouw Verhees: Voorzitter, dank u. Ik ben een van de raadsleden die proef draait met het werken zonder papier., dus ik voeg de daad bij het woord en ik ga mijn verhaal hiervan af lezen [Toetst op tablet]. In de slimste regio wil je toch een beetje goed voor de dag komen. Een beetje onwennig is het nog wel, dus voor de zekerheid heb ik nog [Houdt papieren versie omhoog. Gelach] Kijk daar zijn ze! Voorzitter, onze bijdrage heet: De verbinding deel 2. Fijn dat mevrouw List er nog even aan herinnerde dat wij het inderdaad de vorige keer hadden over de verbinding. In onze vorige beschouwingen hebben we wij het voornamelijk gehad over de vervreemde burger en hoe noodzakelijk het is om de verbinding tot stand te brengen. Hoe belangrijk het daarbij is om de burger ook weer een stuk verantwoordelijkheid te geven op een manier waarin hij zich ook gesteund en gehoord voelt door de overheid - een betrokken burger is een verantwoordelijk burger. Vervolgens hebben wij het bezuinigingspalet voorgesteld gekregen en hebben wij onze gedachten daarover kunnen uiten. Voor ons als PvdA stonden 23