VOORSCHOOLSE KINDEROPVANG

Transcriptie

1 VOORSCHOOLSE KINDEROPVANG STANDPUNT EN ADVIES DOOR KINDERRECHTENCOALITIE VLAANDEREN Gedgekeurd p de Algemene Vergadering van dnderdag 25 nvember AANLEIDING EN WERKWIJZE In juli 2010 kreeg de Kinderrechtencalitie vanwege Kind en Gezin een vraag m advies uit te brengen met het g p de JKER bij het tekmstig decreet vrschlse kinderpvang. De Kinderrechtencalitie ging hier graag p in en stelde een werkgrep samen van NGO s met expertise ter zake 1. Binnen deze werkgrep kreeg enerzijds het standpunt van de Kinderrechtencalitie ver vrschlse pvang een update en werd er anderzijds een advies gefrmuleerd bij de Visienta Decreet Kinderpvang. 1 Gezinsbnd, Kind & Samenleving, Uit De Marge, UNICEF België, Vivès, Vlaams Welzijnsverbnd 1

2 STANDPUNT KINDERRECHTENCOALITIE OMTRENT VOORSCHOOLSE OPVANG Cf. IVRK Art. 18; C.O nr. 19; C.O nr. 44 & 45 STANDPUNT Het pvangbeleid vr 0 tt 3-jarigen met zrg en persnlijke ntwikkeling van kinderen met elkaar verbinden. De pvang van jnge kinderen speelt niet alleen een rl in hun pveding en persnlijke ntwikkeling, maar kan mits de vervulling van verschillende vrwaarden (daadwerkelijke tegang tt vrzieningen vr kwetsbare gezinnen, inbedding in een breder gezinsndersteunend beleid, garantie van kwaliteit 2 ) k een hefbm zijn in de strijd tegen armede en vr gelijke kansen vanaf zeer jnge leeftijd. De NGO s pleiten ervr dat uders steeds de vrije keuze hebben m hun kind al dan niet naar een kinderpvang te brengen. Dit impliceert dat kinderpvang geenszins als de nrm kan wrden gepresenteerd. Het betekent k dat aandacht dient uit te gaan naar maatregelen in sectren buiten de kinderpvang, die evenzeer een invled hebben p de vrije keuze van uders: gezinsvriendelijkheid van de arbeidsmarkt en het activeringsbeleid, verlfstelsels die gelijke kansen bieden m thuis vr jnge kinderen te zrgen, enz. Huidige tekrtkmingen betreffen nder meer het bevallings- en uderschapsverlf (de UNICEF-nrm van 1 jaar aan 50% van het ln wrdt niet gehaald) en ttale uitgaven aan kinderpvang en kleuternderwijs (Vlaanderen geeft hieraan minder dan 1% van het BNP uit) 3. De kinderpvangsectr lijdt nder meerdere prblemen: structurele nderfinanciering, ntereikend aanbd vr wat betreft pvang van kinderen met een handicap, te laag kwalificatieniveau en slechte arbeidsmstandigheden van een deel van het persneel, nvldende bereik van de meest kwetsbare gezinnen, deprfessinalisering en tensltte gebrek aan duurzaamheid die het gevlg kan zijn van privatisering. We lichten hier krt de belangrijkste bezrgdheden in verband met kwantiteit en kwaliteit te. Hewel in België de Barcelna-nrm m vr minstens 33% van de kinderen nder de leeftijd van drie jaar pvang te vrzien wrdt verschreden 4, blijven de nden ruim nbeantwrd. Hfdzakelijk is dit het geval in regi s die een grte demgrafische grei kennen zals bvb. het Brussels Hfdstedelijk Gewest en de stad Antwerpen. Dit tekrt treft hfdzakelijk de meest kwetsbare gezinnen. Als antwrd p de stijgende vraag ntstaan immers alternatieve plssingen die een privatisering van de pvang en z k de ntwikkeling van een dubbel systeem in de hand werken een evlutie die vlgens de NGO s de ngelijkheden ng versterkt. De nrm van 33% zals vastgelegd in de Barcelna-bjectieven mag dus niet beschuwd wrden als het ultieme del maar wel als een etappe in een langer prces, dat k g heeft vr kwaliteit. De NGO s zijn bvendien bezrgd ver het feit dat de Vlaamse kinderpvang kampt met een gebrekkige kwaliteit. Z wrdt de dr UNICEF naar vr geschven kwalificatienrm vr persneel (minimum 80% van het persneel dat cntact heeft met de kinderen, nthaaluders incluis, met een relevante pleiding genten hebben) niet gehaald. Daarnaast merken de NGO s p dat de rati maximum aanwezige kinderen per begeleider vaak te hg ligt. De maximum rati gelijktijdig aanwezige begeleiders/kinderen tussen nul en drie 2 UNICEF (2008). Reprt Card 8: The Child Care Transitin. A league table f early childhd educatin and care in ecnmically advanced cuntries. Inncenti Research Centre. 3 Ibidem. 4 In Vlaanderen maakt 63,2% van de kinderen nder de drie jaar regelmatig gebruik van kinderpvang, waarvan 73,4% in het kader van frmele pvanginitiatieven. Zie: Kind en Gezin. (2010). Het kind in Vlaanderen Pg. 112 e.v. 2

3 jaar mag vlgens de NGO s de verhuding van 1:6 niet verschrijden en dient te evlueren naar een standaard minimumverhuding van 1:4. AANBEVELINGEN De tegankelijkheid van pvang met verzekerd zijn vr elk kind tussen 0 en 3 jaar wat de financiële testand, de burgerlijke staat, prfessinele situatie, pedaggische beheften, etnisch-linguïstische afkmst, eventuele handicap, etc. van het kind f zijn uders k mgen zijn. Er met ten eerste vldende pvangcapaciteit gecreëerd wrden. Alle pvanginitiatieven meten inkmens- en gezinsgemduleerde tarieven tepassen. De NGO s dringen erp aan dat inclusieve pvang vr kinderen met bijzndere zrgbeheften een recht is. Om dit te realiseren meten initiatieven de ndige ndersteuning krijgen. Naast inspanningen m de kwantiteit van de kinderpvang te verhgen meten k inspanningen geleverd wrden vr de kwaliteit van de pvang. Inspanningen m tegemet te kmen aan de behefte van vldende gekwalificeerd persneel dat systematisch wrdt pgevlgd en geëvalueerd, en dat prfessineel kan mgaan met de nden van kinderen en van verschillende srten gezinnen, meten extra ndersteund wrden. De maximum rati gelijktijdig aanwezige begeleiders/kinderen tussen nul en drie jaar mag mag de verhuding van 1:6 niet verschrijden en dient te evlueren naar een standaard minimumverhuding van 1:4. Om beide uders de mgelijkheid te geven de zrg vr het jnge kind p te nemen, meten mederschaps- en uderschapsverlf uitgebreid wrden. Internatinaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind, Artikel 18 De Staten die partij zijn, den alles wat in hun vermgen ligt m de erkenning te verzekeren van het beginsel dat beide uders de gezamenlijke verantwrdelijkheid dragen vr de pveding en de ntwikkeling van het kind. Ouders f, al naar gelang het geval, wettige vgden, hebben de verantwrdelijkheid vr de pveding en de ntwikkeling van het kind. Het belang van het kind is hun allereerste zrg. Om de tepassing van de in dit Verdrag genemde rechten te waarbrgen en te bevrderen, verlenen de Staten die partij zijn passende bijstand aan uders en wettige vgden bij de uitefening van hun verantwrdelijkheden die de pveding van het kind betreffen, en waarbrgen zij de ntwikkeling van instellingen, vrzieningen en diensten vr kinderzrg. De Staten die partij zijn, nemen alle passende maatregelen m te waarbrgen dat kinderen van werkende uders recht hebben p gebruikmaking van diensten en vrzieningen vr kinderzrg waarvr zij in aanmerking kmen. Algemene Cmmentaar NR. 7 (2005): De implementatie van de rechten van het kind in de eerste kinderjaren In 2005 publiceerde het VN-Cmité vr de Rechten van het Kind haar zevende Algemene Cmmentaar, getiteld De implementatie van de rechten van het kind in de eerste kinderjaren. Het Cmité had vastgesteld dat in de rapprten van de Verdragsluitende Staten weinig infrmatie ver de eerste kinderjaren gaven en dat er behefte was aan een ruimere bespreking van de implicaties van het IVRK vr jnge kinderen. In 2004 werd 3

4 rnd dit thema een algemene discussiedag gerganiseerd die uitmndde in een reeks aanbevelingen en later in de zevende Algemene Cmmentaar. In het advies hiernder verwerken we systematisch verwijzingen naar deze Algemene Cmmentaar. Sltbeschuwingen mtrent gezinsleven, VN-Cmité vr de Rechten van het Kind, Hewel het Cmité de grte beschikbaarheid van sciale diensten vr families en kinderen erkent, merkt het k dat kinderen die dringend hulp beheven p een lange wachtlijst wrden gezet vraleer ze de gepaste sciale dienstverlening krijgen. Het Cmité is bezrgd dat het bestaande aanbd van kinderzrgingsdiensten niet beantwrdt aan de nden. In de Franse Gemeenschap wrdt zelfs maar 27,2% van de beheften gedekt, hfdzakelijk mdat er te weinig geld beschikbaar is vr kinderverzrging. Het Cmité is tevens bezrgd dat in Vlaanderen minder dan 80% van het persneel een pleiding in kinderverzrging heeft gevlgd. 45. Het Cmité beveelt de Lidstaat aan een uitgebreid nderzek te veren naar de rzaken van de lange wachtlijsten vr aangepaste sciale dienstverlening. Het Cmité rept de Lidstaat tevens dringend p m meer diensten vr kinderpvang beschikbaar te maken en te verzekeren dat ze tegankelijk zijn vr alle kinderen ngeacht hun bijzndere nderwijsbeheften f de sci-ecnmische status van hun families. Het Cmité rept de Lidstaat p kinderen met een handicap in diensten vr kinderpvang de bijzndere bijstand te verlenen die ze beheven, te verzekeren dat diensten vr kinderpvang wrden geleverd dr een pgeleid persneel en dat de ntwikkeling van kinderen in een vreg stadium wrdt bevrderd, vereenkmstig de principes en bepalingen van het IVRK. 4

5 ADVIES BIJ DE VISIENOTA DECREET KINDEROPVANG 1. BESCHRIJF DE GEVOLGEN EN DE RISICO S VAN DE HUIDIGE TOESTAND VOOR KINDEREN EN JONGEREN. Zie prbleemanalyse in standpunt (supra). 2. ZIJN DE DOELSTELLINGEN (DE BELEIDSDOELSTELLING(EN), WAT MEN WIL BEKOMEN MET DE NIEUWE REGELGEVING) AFGESTEMD OP DE LEEFWERELD VAN KINDEREN? WAAROM WEL OF NIET? VOLDOENDE OF ONVOLDOENDE? In de visienta wrdt veel aandacht besteed aan de kinderen zelf. Dit blijkt nder meer uit de uitverige aandacht die wrdt besteed aan het belang van de pedaggische functie van de kinderpvang. De NGO s zien echter ng verschillende tekrtkmingen. Het is de bedeling de verschillende functies van kinderpvang te realiseren, wat een nastrevenswaardige delstelling is. Deze delstelling lijkt echter niet tegepast te zijn p alle nderdelen van de visienta en de achterliggende visie is niet duidelijk. Wanneer p pg. 9 de glbale delstellingen vr de Vlaamse vrschlse kinderpvang wrden gefrmuleerd, zijn dit eigenlijk de pedaggische delstellingen van een kinderpvanginitiatief. Bij de glbale destellingen van kinderpvang hren echter k de sciale en ecnmische functies een plaats te krijgen. De NGO s zijn zich ervan bewust dat de verschillende functies van kinderpvang sms met elkaar in cnflict kunnen kmen: wat een ecnmisch belang heeft vr de uders en hun werk, kan eventueel tegen het belang van een kind ingaan (bijvrbeeld vrege f late werkuren, waardr een kind niet kan drslapen, zie pg. 12). Op welke manier wil men hieraan aandacht besteden? He zal men flexibiliteit garanderen znder de draagkracht van het kind in gedrang te laten kmen? Wat zijn de achterliggende maatschappelijke delstellingen van deze hervrming van de kinderpvang? Het belang en de draagkracht van het kind zijn steeds de uitgangspunten (pg. 6). He definieert men draagkracht? En he verhudt zich dat tt het belang van het kind? Ecnmisch: in welke mate zal k de invled van het arbeidsmarktbeleid, het activeringsbeleid, de verlfstelsels, etc. wrden getetst? Vldende aandacht vr de leefwereld van de kinderen impliceert dat men de vlledige cntext in rekening brengt en dit is in de eerste plaats het gezin waarin het kind pgreit. De NGO s zijn van mening dat de realisatie van de ecnmische functie van kinderpvang enkel kan plaatsvinden dr een samenwerking met andere beleidsdmeinen, een samenwerking die gezinsvriendelijkheid vrp stelt. De leefwereld van jnge kinderen wrdt immers k sterk beïnvled dr andere sectren: het werk van de uders, nderwijs dat vlgt p kinderpvang, De JKER met aandacht vragen vr kinderen en jngeren binnen deze 5

6 gerelateerde beleidsdmeinen. Een kinderpvang die in nze maatschappij gelijkwaardige pedaggische, sciale en ecnmische functies vervult, kan niet enkel geregeld wrden met een decreet Kinderpvang. In de visienta tnt men daarvr al begrip (pg. 4, 11). De JKER zu in het kader van deze visienta en het tekmstig decreet een engagement tt verleg kunnen vragen tussen de Vlaamse minister welzijn en zijn Vlaamse en federale cllega s in relevante beleidsdmeinen (verlfstelsels, nderwijs, werk ) alsk het engagement m de eigen verantwrdelijkheid te nemen in het realiseren van gezinsvriendelijke beleid. Apprpriate assistance t parents can best be achieved as part f cmprehensive plicies fr early childhd (see sectin V belw), including prvisin fr health, care and educatin during the early years. States parties shuld ensure that parents are given apprpriate supprt t enable them t invlve yung children fully in such prgrammes, especially the mst disadvantaged and vulnerable grups. In particular, article 18.3 acknwledges that many parents are ecnmically active, ften in prly paid ccupatins which they cmbine with their parental respnsibilities. Article 18.3 requires States parties t take all apprpriate measures t ensure that children f wrking parents have the right t benefit frm childcare services, maternity prtectin and facilities fr which they are eligible. In this regard, the Cmmittee recmmends that States parties ratify the Maternity Prtectin Cnventin, 2000 (N. 183) f the Internatinal Labur Organizatin. (G.C. 7 (2005), 21) Wat met de aansluiting met kleuternderwijs? De aansluiting met het kleuternderwijs kmt slechts heel beperkt aan bd. Er is de intentie m te zrgen vr een maximale aansluiting van de kinderen van kinderpvang naar kleuternderwijs: een naadlze vergang wrdt mgelijk gemaakt (pg. 11). Ok hier wijzen de NGO s p het belang van verleg tussen de bevegde ministers. Een vltte vergang is vr kinderen immers niet verzekerd wanneer de rati begeleider:kind in het kleuternderwijs tt 1:30 kan uitlpen terwijl kinderen in het kader van de pvang begeleiding krijgen met een rati 1:6. Dit impliceert dus k de pening van de discussie ver de nd aan een betere financiering van het kleuternderwijs. Wat met buitenschlse kinderpvang? Wat met pvang aan huis? Hiervr zijn mensen ndig met hge cmpetenties. 3. BRENG DE EFFECTEN IN KAART VAN DE NIEUWE REGELGEVING (WAT HIERVAN NU REEDS IN DE VISIENOTA STAAT) OP DE BELANGEN VAN MINDERJARIGEN EN JONGEREN. Zie bespreking nder vraag 4. 6

7 4. BEOORDEEL DE EFFECTEN OP MINDERJARIGEN OP BASIS VAN DE PRINCIPES VAN HET IVRK (INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND). NON-DISCRIMINATIE: ZIJN ALLE DREMPELS NEERGEHAALD ZODAT DE REGELGEVING VAN TOEPASSING IS VOOR ALLE KINDEREN EN JONGEREN? (IVRK, ART. 2) In de visienta wrdt het recht p kinderpvang expliciet gemaakt (zie III.2). Dit is geen juridisch afdwingbaar recht, maar een inspanningsverbintenis van het beleid m tegen 2020 dit recht te garanderen dr een plaats te vrzien vr een kind p twee. De NGO s juichen dit engagement te, maar stellen verschillende vrwaarden. Het recht p pvang kan enerzijds wrden gezien als een cllectief instrument: een engagement m het recht p pvang waar te maken vr iedereen. Anderzijds is het k een individueel en subjectief instrument, dat mensen individueel het gevel met geven dat hen recht wrdt gedaan. In die betekenis is het recht p pvang geenszins vervuld wanneer uders wrden verplicht een pen plaats te nemen, die niet naar hun wens is. Ouders meten zich immers kunnen vinden in de pedaggische pvattingen van de pvanginstelling en meten k kunnen rekenen p redelijkheid vr wat betreft praktische zaken (peningsuren, werk, bereikbaarheid, ). Dit wrdt in de visienta k expliciet aangegeven (pg. 11). In die zin is het ndig het begrip teleiden (pg. 7) beter te verklaren en duidelijk te maken wat de tewijzingscriteria vr plaatsen zullen zijn. Een grndige analyse van de beheften inzake kinderpvang en een daarpvlgende vldende uitbreiding van het aantal plaatsen zijn ndzakelijk m een recht p kinderpvang te kunnen realiseren. Hierbij hrt k het vrzien van ccasinele kinderpvang (bijvrbeeld dr een bepaald percentage hiervr in te zetten) en van pvang die kinderen met een handicap f andere specifieke zrgbehefte insluit. (zie pg. 10) De NGO s zijn van mening dat k flexibele kinderpvang mgelijk met zijn, maar steeds binnen de grenzen van de draagkracht van het kind. Nn-discriminatie betekent k dat kinderen in m het even welke vrm van pvang waarin ze terecht kmen hetzelfde niveau van kwaliteit gegarandeerd meten krijgen. Dit verantwrdt hge eisen t.a.v. zwel publieke als private pvanginitiatieven. Cf. Infra. Er met een termijn gefrmuleerd wrden: het recht p pvang is gegarandeerd als uders minstens x maanden na hun vraag een gewenste pvangplaats hebben gevnden. De NGO s vinden het psitief dat het recht p inclusieve pvang k in de visienta is pgenmen (pg. 10). Om dit te kunnen realiseren meten initiatieven wel de ndige ndersteuning krijgen. Discriminatin against children with disabilities reduces survival prspects and quality f life. These children are entitled t the care, nutritin, nurturance and encuragement ffered ther children. They may als require additinal, special assistance in rder t ensure their integratin and the realizatin f their rights; (G.C. 7 (2005), 11.a.ii) 7

8 Tegankelijkheid van de kinderpvang: De hervrming van de kinderpvang met p de structuren van het landschap werken, maar k aandacht hebben vr diversiteit: g vr verschillende gezinstypes, pvedingsstijlen, culturen, Er is nd aan cmpetentie van pvanginitiatieven in het mgaan met diversiteit. De mgelijkheid met bestaan m p regelmatige basis een pvangplan ng aan te passen. Bijvrbeeld wanneer een uder werkls wrdt, een kind verwacht, etc. Vr smmige mensen is het niet mgelijk m een pvangplan p te stellen. Vaak gaat het dan ver de meest kwetsbare grepen: mensen met een laag inkmen uit nregelmatig werk (bijvrbeeld interim-cntracten). Financiële tegankelijkheid: de tweedeling IKG en frfaitair systeem is neerlijk. Er is een ververtegenwrdiging van gezinnen met hgere inkmens in de erkende pvang. De verblijvende plaatsen in de zelfstandige kinderpvang zijn vaak niet betaalbaar vr uders met lage inkmens. De NGO s vinden het psitief dat bijzndere aandacht wrdt besteed aan kwetsbare gezinnen. Op pg. 11 wrdt echter gewag gemaakt van vral inzetten p extra stimulerende maatregelen zals actieve teleiding. Er met rigureus ver wrden gewaakt dat men een lage vertegenwrdiging van gezinnen in kansarmede niet nndig prblematiseert en dat men een prbleem van tegankelijkheid niet gaat enten p de gezinnen zelf. Gezinnen (in armede f niet) met een nd inzake kinderpvang, meten hun weg vinden naar een kwaliteitsvl aanbd en meten k in belendende sectren daarte ndersteund wrden. De ndige (stimulerende) maatregelen situeren zich vlgens de NGO s p het niveau van de tegankelijkheid, betaalbaarheid van kinderpvang en van werkgelegenheid en gezinsvriendelijkheid van de arbeidsmarkt. Discriminatin related t ethnic rigin, class/caste, persnal circumstances and lifestyle, r plitical and religius beliefs (f children r their parents) excludes children frm full participatin in sciety. It affects parents capacities t fulfil their respnsibilities twards their children. It affects children s pprtunities and self-esteem, as well as encuraging resentment and cnflict amng children and adults; (G.C. 7 (2005), 11.a.ii) Yung children may als suffer the cnsequences f discriminatin against their parents, fr example if children have been brn ut f wedlck r in ther circumstances that deviate frm traditinal values, r if their parents are refugees r asylum-seekers. States parties have a respnsibility t mnitr and cmbat discriminatin in whatever frms it takes and wherever it ccurs - within families, cmmunities, schls r ther institutins. Ptential discriminatin in access t quality services fr yung children is a particular cncern, especially where health, educatin, welfare and ther services are nt universally available and are prvided thrugh a cmbinatin f State, private and charitable rganizatins. As a first step, the Cmmittee encurages States parties t mnitr the availability f and access t quality services that cntribute t yung children s survival and develpment, including thrugh systematic data cllectin, disaggregated in terms f majr variables related t children s and families backgrund and circumstances. As a secnd step, actins may be required that guarantee that all children have an equal pprtunity t benefit frm available services. Mre generally, States parties shuld raise awareness abut discriminatin against yung children in general, and against vulnerable grups in particular. (G.C. 7 (2005), 12) 8

9 Om tegankelijkheid van de kinderpvang mee te bewerkstelligen is de tegankelijkheid van de diensten die instaan vr infrmatie ver en tewijzing van de plaatsen nntbeerlijk. De NGO s stellen vast dat diensten nu sms meilijk bereikbaar zijn. In die zin is er ng een verduidelijking ndig van het cncept van het in te veren lket kinderpvang. He zal dit lket wrden ingevuld? Is het een telefnlijn met lketfunctie f een werkelijk fysiek lket? Dit laatste is nntbeerlijk vr kwetsbare gezinnen. Zullen de peningsuren telaten dat mensen na de werkuren en eventueel p zaterdag dit lket kunnen bezeken? Zal de dienstverlening gebeuren met vlle transparantie vr de uders? Wat is de link van het lket met het infrmeel lkaal verleg kinderpvang? BELANG VAN HET KIND: ZIJN DE BELANGEN VAN HET KIND DE EERSTE OVERWEGING? (IVRK, ART. 3) ( ) The principle f best interests appears repeatedly within the Cnventin (including in articles 9, 18, 20 and 21, which are mst relevant t early childhd). The principle f best interests applies t all actins cncerning children and requires active measures t prtect their rights and prmte their survival, grwth, and well-being, as well as measures t supprt and assist parents and thers wh have day-t-day respnsibility fr realizing children s rights: (a) Best interests f individual children. All decisin-making cncerning a child s care, health, educatin, etc. must take accunt f the best interests principle, including decisins by parents, prfessinals and thers respnsible fr children. States parties are urged t make prvisins fr yung children t be represented independently in all legal prceedings by smene wh acts fr the child s interests, and fr children t be heard in all cases where they are capable f expressing their pinins r preferences; (b) Best interests f yung children as a grup r cnstituency. All law and plicy develpment, administrative and judicial decisin-making and service prvisin that affect children must take accunt f the best interests principle. This includes actins directly affecting children (e.g. related t health services, care systems, r schls), as well as actins that indirectly impact n yung children (e.g. related t the envirnment, husing r transprt). (G.C. 7 (2005), 13) & RECHT OP LEVEN, OVERLEVEN EN ONTWIKKELING: ZIJN VOLDOENDE WAARBORGEN VOORZIEN TEGEN UITBUITING, MISHANDELING,? WORDT VOORZIEN IN DE NODIGE ONTWIKKELINGSKANSEN (ONDERWIJS, GEZONDHEID, )? (IVRK, ART. 6) We wensen deze beide vragen in de eerste plaats te verbinden aan de nd aan tenemende kwaliteit van de kinderpvang. Om deze kwaliteit te garanderen zijn verschillende kwantitatieve, meetbare criteria aanwezig. Hewel de NGO s deze criteria vr een grt deel nderschrijven, zijn bij enkele criteria belangrijke bedenkingen vermeld, zijn er ng bijkmende criteria ndig en ntbreekt er een glbale visie p en definitie van kwaliteit. 9

10 Bestaande criteria 1. Vereisten inzake de kindbegeleider (startvereisten) De NGO s merken p dat bij het breder tepassen van het systeem met EVC heel nauw ver de kwaliteit met wrden gewaakt. 2. Vereisten inzake de verantwrdelijke van de pvangvrziening (startvereisten) 3. Vrwaarden inzake de rganisatie van de verantwrdelijkheden, de pedaggische mkadering en vrming (startvereisten) 4. Rati gelijktijdig aanwezige begeleiders/kinderen (Startvereiste) De maximaal rati gelijktijdig aanwezige begeleiders/kinderen tussen nul en drie jaar mag vlgens de NGO s de verhuding van 1:6 niet verschrijden en dient te evlueren naar een standaard minimumverhuding van 1:4. Er is in de visienta ng veel ruimte vr uitznderingen p de rati 1:6. Deze rati is vr de NGO s echter een absluut maximum. Zeker wanneer het jnge kinderen (- 12 maanden) betreft, is zelfs de rati 1:6 eigenlijk al te hg. Er met een greipad wrden gestart naar de verlaging van de rati met als delstelling het verlagen tt 1:4. 5. Infrastructurele vereisten (startvereisten) 6. Vereisten ver mgaan met elk kind 7. Vereisten vr psychische en fysieke veiligheid 8. Gezndheidsvereisten 9. Crisissituaties (startvereisten) 10. Vereisten ver samenwerken met uders 11. Vereisten ver samenwerking met K&G 12. Vereiste ver samenwerking met andere vergunde pvanginitiatieven With reference t its recmmendatins adpted during its 2002 day f general discussin n The private sectr as service prvider and its rle in implementing child rights (see CRC/C/121, paras ), the Cmmittee recmmends that States parties supprt the activities f the nn-gvernmental sectr as a channel fr prgramme implementatin. It further calls n all nn-state service prviders ( fr prfit as well as nnprfit prviders) t respect the principles and prvisins f the Cnventin and, in this regard, reminds States parties f their primary bligatin t ensure its implementatin. Early childhd prfessinals - in bth the State and nn-state sectrs - shuld be prvided with thrugh preparatin, nging training and adequate remuneratin. In this cntext, States parties are respnsible fr service prvisin fr early childhd develpment. The rle f civil sciety shuld be cmplementary t - nt a substitute fr - the rle f the State. Where nn-state services play a majr rle, the Cmmittee reminds States parties that they have an bligatin t mnitr and regulate the quality f prvisin t ensure that children s rights are prtected and their best interests served. (G.C. 7 (2005), 32) Mgelijke bijkmende criteria: De tijd die een begeleider per kind (alleen) kan besteden; Een vaste begeleider per grepje van x kinderen, in het kader van grtere pvanginitiatieven; Het tepassen van inkmens- en gezinsgemduleerde tarieven. 10

11 De NGO s vinden in de huidige visienta geen vldende nderbuwde visie p en definitie van kwaliteit terug. De kwaliteit wrdt bewaakt aan de hand van bvenvermelde criteria, maar er zijn ng verschillende belangrijke elementen die k verduidelijking vragen. Elk kind is een individu met persnlijke nden en beheften. Dit maakt dat in het definiëren van kwaliteit niet vr alle aspecten eenduidigheid mgelijk is en dus rekening met gehuden wrden met diversiteit. De vlledige cntext waarbinnen een kind pgreit met gerespecteerd wrden. De NGO s wensen reflectie hierver aan te medigen. De NGO s wijzen p het belang van verleg met uders ver de zrgbeheften van individuele kinderen. De draagkracht van het kind (zie nder meer II.2 ver draagkracht) met meerdere elementen inhuden. De NGO s wijzen bijvrbeeld p het belang van een nnderbrken slaap. Vr smmige baby s lukt het k gewn niet m vijf dagen per week naar een pvang te gaan. Dit wil zeggen dat niet alleen de pvang, maar k de uders zich hierp meten rganiseren. We willen in geen geval een enkel mdel naar vr schuiven (iedereen naar de kinderpvang, f elke meder f vader een jaar thuis met kind). Hier dringt het belang van een brede maatschappelijke bdschap zich p: het sciaal beleid, het arbeidsmarktbeleid, het welzijnsbeleid, meten allen g hebben vr gezinsvriendelijkheid en rekening huden met de draagkracht van kinderen. Z kan er in het belang van het kind geen sprake zijn van de zgenaamde baby-internaten, maar evenmin van een verplichting vr uders bij VDAB m een jb te aanvaarden met uren die niet telaten vr de kinderen te zrgen (avndwerk, nachtwerk). Zwel het beleid als een pvangvrziening meten verantwrding kunnen afleggen ver hun kwaliteitsbeleid. Participatie: zie hiernder. Prgramme standards and prfessinal training apprpriate t the age range. The Cmmittee emphasizes that a cmprehensive strategy fr early childhd must als take accunt f individual children s maturity and individuality, in particular recgnizing the changing develpmental pririties fr specific age grups (fr example, babies, tddlers, preschl and early primary schl grups), and the implicatins fr prgramme standards and quality criteria. States parties must ensure that the institutins, services and facilities respnsible fr early childhd cnfrm t quality standards, particularly in the areas f health and safety, and that staff pssess the apprpriate psychscial qualities and are suitable, sufficiently numerus and well-trained. Prvisin f services apprpriate t the circumstances, age and individuality f yung children requires that all staff be trained t wrk with this age grup. Wrk with Yung children shuld be scially valued and prperly paid, in rder t attract a highly qualified wrkfrce, men as well as wmen. It is essential that they have sund, up-t-date theretical and practical understanding abut children s rights and develpment (see als paragraph 41); that they adpt apprpriate child-centred care practices, curricula and pedaggies; and that they have access t specialist prfessinal resurces and supprt, including a supervisry and mnitring system fr public and private prgrammes, institutins and services. (G.C. 7 (2005), 23) PARTICIPATIE: KAN DE MINDERJARIGE/JONGERE ZIJN MENING TE KENNEN GEVEN? (IVRK, ART. 12) De glbale delstellingen vr kinderpvang en de vergunningsvrwaarden geven aan dat elke vrziening maatregelen met nemen m het welbevinden en de betrkkenheid van elk kind te waarbrgen. We vinden het een gede zaak dat p die manier aandacht wrdt besteed aan participatie van (sms hele) jnge kinderen. 11

12 In de visienta wrdt hierver verder echter weinig infrmatie gegeven. Zal men een instrument den tepassen, zals bijvrbeeld het ZiK? ( ) (a) The Cmmittee encurages States parties t take all apprpriate measures t ensure that the cncept f the child as rights hlder with freedm t express views and the right t be cnsulted in matters that affect him r her is implemented frm the earliest stage in ways apprpriate t the child s capacities, best interests, and rights t prtectin frm harmful experiences; (b) The right t express views and feelings shuld be anchred in the child s daily life at hme (including, when applicable, the extended family) and in his r her cmmunity; within the full range f early childhd health, care and educatin facilities, as well as in Legal prceedings; and in the develpment f plicies and services, including thrugh research and cnsultatins; (c) States parties shuld take all apprpriate measures t prmte the active invlvement f parents, prfessinals and respnsible authrities in the creatin f pprtunities fr yung children t prgressively exercise their rights within their everyday activities in all relevant settings, including by prviding training in the necessary skills. T achieve the right f participatin requires adults t adpt a child-centred attitude, listening t yung children and respecting their dignity and their individual pints f view. It als requires adults t shw patience and creativity by adapting their expectatins t a yung child s interests, levels f understanding and preferred ways f cmmunicating. (G.C. 7 (2005), 14) 5. GEEF AAN OP WELKE WIJZE REKENING OF GEEN/TE WEINIG REKENING WERD GEHOUDEN MET DE EFFECTEN OP KINDEREN EN JONGEREN. OP WELKE MANIER IS HET VOLGENS U AANGEWEZEN OM DE KINDEREN EN JONGEREN ZELF TE INFORMEREN OVER DE NIEUWE REGELGEVING? OP WELKE WIJZE MOET DE OVERHEID GLOBAAL AAN INFORMATIEVERSTREKKING DOEN NAAR GEZINNEN EN KINDEREN OVER DE NIEUWE REGELGEVING ROND VOORSCHOOLSE KINDEROPVANG? Naast het antwrd p bvenstaande richtinggevende vragen, hadden wij van u graag al uw pmerkingen, bedenkingen, psitieve cmmentaren, ntvangen die u hebt bij het lezen van de visienta. Op die manier krijgen we een kritische reflectie van derden ver de visienta en kunnen we inschatten f we geslaagd zijn in nze delstelling m het belang van het kind centraal te stellen in het nieuwe decreet kinderpvang. 12