HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes Samengevat
2011 Guidea - Kenniscentrum vr Terisme en Hreca vzw Deze infrmatie werd met de grtste zrg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum vr Terisme en Hreca vzw stelt zich echter niet aansprakelijk vr de juistheid van de aangebden infrmatie. In geen geval is Guidea, het Kenniscentrum vr Terisme en Hreca aansprakelijk vr enige directe f indirecte schade als gevlg van f in verband met de aangebden infrmatie uit deze publicatie.
1 Delstellingen en methde Op vraag van de sciale partners verde Guidea in 2011 een nderzek naar de kwaliteit van de arbeid en het welzijn van het kamerpersneel en hun verantwrdelijken (assistent-guvernante, guvernante, flr supervisr). Het nderzek wil een antwrd geven p vlgende nderzeksvragen: He gebeurt de rganisatie van de husekeeping in de htels in Vlaanderen? Wat bepaalt de jbkeuze en he zit het met de berepstrts? He ziet de arbeidsinhud van een kamermeisje er uit? He zien de fysieke arbeidsmstandigheden waarnder kamermeisjes werken er uit? In heverre belasten deze arbeidsmstandigheden kamermeisjes? He zit het met de arbeidsverhudingen? He gaan kamermeisjes en ander persneel met elkaar m en he wrdt dit ervaren? He zit het met de arbeidsvrwaarden? He ziet de jb van de verantwrdelijke (flrsupervisrs/ guvernantes) er uit? Het nderzeksprject werd uitgeverd in een aantal fasen: Vrbereidende fase: Explratief vrnderzek Literatuur Fase één: Explratief kwalitatief nderzek bij kamermeisjes en hun verantwrdelijken Fase twee: Kwantitatief nderzek bij zaakverders en HR verantwrdelijken In de vrbereidende fase verden we een aantal verkennende gesprekken met hteluitbaters en gingen we p zek in (internatinale) literatuur naar studies rnd kamerpersneel, kwaliteit van de arbeid en beschikbare cijfers mtrent de delgrep. In de eerste fase van het nderzek realiseerden we diepte-interviews met kamermeisjes en hun verantwrdelijken. Daarna vergeleken we de resultaten van het kwantitatief nderzek met de visie van hteleigenaars en HR verantwrdelijken en wilden we zicht krijgen p de rganisatie van de husekeeping in htels in Vlaanderen. Daarte bevraagden we hen via een telefnische enquête. Hierna geven we een verzicht van de belangrijkste resultaten van het nderzek. Meer detail vindt u in het nderzeksrapprt p http://www.guidea.be/cijfers-en-publicaties/studies.
2 Belangrijkste resultaten Op basis van zwel het kwantitatief als kwalitatief nderzek brengen we vlgende cnclusies naar vr: Organisatie van de husekeeping De husekeeping in Vlaamse htels gebeurt vrnamelijk dr eigen kamermeisjes in vast dienstverband. Zes p tien laat de husekeeping ver aan eigen kamermeisjes. Slechts een minderheid (één p tien) heeft geen eigen kamermeisjes en schakelt een externe firma in vr de rganisatie van de husekeeping. De belangrijkste mtivatie m met een externe firma te werken is beschikbaarheid en flexibiliteit in uren. In één p tien htels wrden eigen kamermeisjes aangevuld met externe kamermeisjes. In drie p tien htels det de hteleigenaar de kamers zelf. In htels met maximum 19 kamers is dit zelfs de helft. Op basis van de bevraging schatten we het ttaal aantal kamermeisjes in dienstverband van een htel in Vlaanderen p 2.117. Negen p tien van de kamermeisjes in dienstverband heeft een cntract van nbepaalde duur. Vijf p tien werkt deeltijds. Status van de jb De jb als kamermeisje krijgt een lage status tebedeeld: kamermeisjes hebben het gevel dat zwel htelgasten als ander htelpersneel p hen neerkijken. Anderzijds kennen veel kamermeisjes zichzelf een lagere status te vanuit het denkbeeld dat ze niet vr een ander berep geschikt zijn. Waardering en appreciatie dr gasten en ander htelpersneel kan dit minderwaardigheidsgevel cmpenseren. Arbeidsinhud De jb als kamermeisje is heel gevarieerd. Typische taken die de eigen kamermeisjes van het htel uitveren, zijn: de kamers petsen, gemeenschappelijke ruimtes petsen, badlinnen srteren. Het bed- en badlinnen wassen en strijken besteedt men vaker uit aan een externe firma. Badlinnen wassen en strijken gebeurt k ng in belangrijke mate dr eigen kamermeisjes. Naast de typische taken van een kamermeisje zals beschreven in de functieclassificatie springen kamermeisjes k vaak bij in taken die minder vanzelfsprekend tt hun takenpakket behren zals: helpen bij het bedienen van het ntbijt, helpen bij het klaarmaken van de ntbijtpakketten de keuken petsen. Kamermeisjes ervaren hun jb niet als meilijk. In het begin is de jb niet altijd evident maar met de ervaring neemt de cmplexiteit af. De werkwijze wrdt vanzelfsprekend.
3 Het werk als kamermeisje wrdt als fysiek zwaar en inspannend ervaren. Naast het eigenlijke petsen wrdt vral bedden pmaken en het vuil linnen verzamelen als zwaar ervaren. Smmige kamermeisjes ervaren hun jb als stresserend dr: nverwachte extra taken in de kamer, de gebrekkige cmmunicatie met de receptie, externe kamermeisjes die de werkmethdes van het htel niet kennen, een grtere heveelheid taken vervullen binnen een zelfde tijdspanne. Anderzijds lijkt de werkdruk mee te vallen. Kamermeisjes hebben het gevel dat de vrziene tijd m de taken te vervullen glbaal genmen realistisch ingeschat wrdt. Hteleigenaars hebben het meilijk er een exacte tijd p te kleven. Vr een blijver vrziet vier p tien hteleigenaars/ HR verantwrdelijken maximum een kwartier, een andere vier p tien vrziet tussen een kwartier en een halfuur. Vr een vertrekker daarentegen vrziet zeven p tien maximum een halfuur en twee p tien meer dan een halfuur. De taken zijn veelal vraf bepaald maar wrden veelal niet vastgelegd: In zes p tien htels liggen die vast in een dcument Slechts één p tien legt die vast in een arbeidscntract, arbeidsreglement f taakmschrijving. Ok naar werkmethdes en standaard werkprcedures te is ng een grte weg af te leggen. Er is verrassend veel vrijheid in de manier waarp de taken gebeuren, zelfs in grte htels die tt een keten behren. Tch hebben veel kamermeisjes behefte aan structuur en aan cncrete werkprcedures. Als het htel deze niet aanreikt, ntwikkelen ze hun eigen rutines. Arbeidsmstandigheden De werkruimtes zijn vaak nafgewerkt en ngezellig wat in schril cntrast staat met de zichtbare inrichting van het htel. Zes p tien hteleigenaars vraagt geen advies aan het kamerpersneel bij het herinrichten van de kamers. Bij de reinigingsprducten en petsmateriaal is er een trend naar makkelijk, beter en efficiënter: Heel wat htels werken met gespecialiseerde reinigingsprducten die vlden aan de HACCP nrmen. Acht p tien investeerde de laatste vijf jaar in nieuw petsmateriaal Zeven p tien investeerde de laatste vijf jaar in nieuwe petsprducten. Bij de keuze van nieuwe prducten laat vijf p tien hteleigenaars zich leiden dr de deltreffendheid van de prducten. Twee p tien dr de prijs en ng eens twee p tien dr het niet schadelijk zijn vr de gezndheid. Vlgens hteleigenaars en HR verantwrdelijken gebeuren er weinig arbeidsngevallen. In negen p tien htels gebeurde er in het afgelpen jaar geen arbeidsngeval.
4 Arbeidsverhudingen De relatie nder kamermeisjes is in het algemeen ged. Vr smmigen bieden deze gede relaties een tegenwicht aan de nadelen verbnden aan de jb. De samenwerking met eventuele externe werkkrachten verlpt vaak stref. Het creëert vaak extra druk en stress vr de vaste medewerkers. Mgelijke rzaken zijn: de gepercipieerde tewijding, werkmethdes, cmmunicatieprblemen. Vlgens de kamermeisjes verlpt de cmmunicatie tussen receptie en kamerpersneel niet steeds even vlt. Opvallend is dat hteleigenaars en HR verantwrdelijken deze manke cmmunicatie vaak niet pmerken. Mgelijke rzaken van deze manke cmmunicatie: Het kamerpersneel geeft aan dat infrmatie niet f laattijdig wrdt drgegeven. De receptie kan zich niet altijd inleven in de jb van de husekeeping. Omgekeerd, verwacht de receptie ged geïnfrmeerd te wrden dr de husekeeping. De relatie met de directe verantwrdelijke ervaren de kamermeisjes in het algemeen psitief: Negen p tien hteleigenaars en HR verantwrdelijken geven aan dat er dagelijks cntact is wellicht de dagelijkse briefings m ver het werk te spreken. Uit de verhalen van de kamermeisjes leren we dat de cmmunicatie echter weinig gestructureerd verlpt. Dit is vral z in de kleinere htels. Zeven p tien hteleigenaars geven aan dat hun kamermeisjes wrden geëvalueerd. Arbeidsvrwaarden Hteleigenaars en HR verantwrdelijken zijn zich nvldende bewust van de nd aan een uitgebuwd persneelsbeleid, pleiding en drgreimgelijkheden vr kamermeisjes: Slechts vijf p tien van de hteleigenaars medigt zijn kamerpersneel aan een pleiding te vlgen. Slechts vier p tien neemt maatregelen m het verlp te beperken. Slechts vier p tien geeft aan dat er drgreimgelijkheden zijn. Zals reeds eerder aangegeven ervaren kamermeisjes het werk als lichamelijk heel inspannend. Zwel de kamermeisjes als de guvernantes zijn dan k vragende partij naar pleiding rnd ergnmie, preventie en veiligheid. Vanuit het htel gaat nu weinig aandacht naar ergnmie. Slechts twee p tien van de htels geeft aan dat eigen kamermeisjes hierver een pleiding vlgden. Ok taalpleidingen vr de kamermeisjes lijken een ndzakelijk gegeven: Slechts vier p tien van de kamermeisjes in dienstverband spreekt Nederlands als medertaal. Van de verige zes p tien anderstaligen spreekt twee p tien nvldende Nederlands m een gesprek te veren met een gast. In grte htels (51 kamers f meer) is dat drie p tien. Kamermeisjes hebben het gevel te weinig betaald te zijn vlgens het werk dat ze verrichten.
5 Over het uurrster zijn kamermeisjes in het algemeen tevreden. Wel hebben ze het gevel dat de gevraagde flexibiliteit grter is dan de gegeven flexibiliteit. Zes p tien kamermeisjes werkt via een vast uurrster, Drie p tien via een veranderlijk uurrster, Eén p tien via een flexibel uurrster. De jbinhud en verantwrdelijkheid van een guvernante/ flrsupervisr is heel verschillend van htel tt htel. Heel wat verantwrdelijken cmbineren hun taak als verantwrdelijke met meepetsen. De jb als guvernante, (flr)supervisr Bij de guvernantes is er vraag naar pleidingen rnd: teammanagement, cnflictmanagement, het mgaan met kamermeisjes en hun prblemen.