RICHTLIJNEN 2015 cncept vr de wningbuw en de wnmgeving
Bruine tekst: ng in te vullen / te beantwrden / Adriaan ## met ## gemarkeerde tekst beheft ng cntrle /aanvulling Clfn Gemeente Amersfrt Afdeling Ecnmie en Wnen, Leden van de Wnadviescmmissie, Marjn van de Wiel, vrzitter WAC. 7 mei 2014 / aangepast 25 juni 2014 aangepast januari 2015 / aangepast 3 febr. 2015 aangepast 9 maart 2015 Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 1
Inhudspgave pagina Vrwrd...4 1 Richtlijnen vr de wningbuw en wnmgeving...6 1.1 Aanleiding...6 1.2 Ttstandkming...6 1.3 De Richtlijnen...6 1.4 Kwaliteit...7 1.5 Beleidsuitgangspunten...7 1.5.1 Flexibiliteit en levenslpgeschiktheid... 7 1.5.2 Sciale veiligheid... 7 1.5.3 Tegankelijkheid... 8 1.5.4 Overige kwaliteitseisen en gebruikskwaliteit... 8 1.5.5 Duurzaamheid... 8 2 De wnmgeving...9 2.1 Sciale veiligheid...9 2.2 Semi-penbare ruimte (betreft binnenterreinen, parkeerplekken, speelterreinen dr crpratie / architect ntwikkeld)...9 2.3 Duurzaamheid...10 2.4 Gren...11 3 Het wngebuw...12 3.1 Veiligheid wngebuw...12 3.2 Tegankelijkheid wngebuw...13 3.2.1 de lift...13 3.3 Gebruikskwaliteit wngebuw...14 3.4 Stallingsgarage / parkeergarage bij / nder wngebuw...15 4 De Wning...15 4.1 sciale veiligheid wning...15 4.2 Flexibiliteit wning...16 4.3 Tegankelijkheid wning...17 Algemeen: tegankelijkheid wning... 17 4.3.1 Tegankelijkheid tilet:... 19 4.3.2 Tegankelijkheid badkamer:... 20 4.4 Overige gebruikskwaliteitseisen...21 Algemeen:... 21 4.4.1 wnkamer... 21 4.4.2 Slaapkamer:... 21 4.4.3 Keuken:... 22 4.4.4 Berging:... 23 4.4.5 Buitenruimte:... 23 4.4.6 Parkeren:... 23 4.5 Duurzaamheid...24 4.6 Levenslpgeschiktheid...25 5 Nawrd...26 Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 2
Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 3
Vrwrd Vr u ligt de herziene versie van de vr de wningbuw en de wnmgeving. In het vrwrd van de Wnvisie 2011-2020 benadrukt de wethuder Ecnmie en Wnen dat kwaliteit en duurzaamheid van belang zijn vr de tekmstbestendigheid van de wningvrraad. Dit m de kwaliteit van het wnen in Amersfrt k in de tekmst aantrekkelijk te huden en te laten aansluiten p de veranderende wningbehefte 1. Kwalitatief gede en gewilde wningbuw kmt tt stand dr de interactie tussen wncnsument en marktpartijen 2. Wie de wncnsument is en welke eisen deze stelt aan een nieuwbuwwning wrdt dr de gemeente, de wningcrpratie f de ntwikkelaar dr de inzet van een aantal instrumenten nderzcht. Denk bijvrbeeld aan citymarketing, greiprgnses, wnmilieuprfielen, delgrepnderzek, analyse wningbehefte, bewnersprfielen en een wnwensennderzek. De Wnadviescmmissie (WAC), bestaand uit diverse belangenverenigingen p het gebied van wnen, vertegenwrdigt deze wncnsument. Zij behartigt de belangen van de tekmstige bewners al vóór het stadium van het Vrlpig Ontwerp. De WAC stelt zich ten del zdanig draagvlak te vinden vr de Richtlijnen dat deze dr de ntwikkelaars en crpraties al bij de samenstelling van hun Prgramma van Eisen pgenmen wrdt. Enkele lange-termijn-delen hebben k in de Wnvisie 2011-2020 weer een plek gekregen. Het gaat hierbij m het brgen van de kwaliteit van Amersfrt als vitale stad m te wnen en te werken. Het grene karakter van de stad is daarbij een belangrijke drager vr die kwaliteit 3. Een vijftal krte-termijn-delen: 1 Beter inspelen p vraag en aanbd, drstrming wningmarkt bevrderen (dr vldende nieuwbuw te realiseren). 2 Flexibiliteit van plattegrnden als kwaliteitsimpuls en energiebesparende maatregelen als nderdeel van duurzaam buwen. 3 De fcus niet alleen leggen p wningen, maar k p de wnmgeving als drager van kwaliteit. 4 Levenslpgeschikt buwen en aansluiten p het Wm beleidskader (Wet maatschappelijke ndersteuning). 5 De slaagkans van wningzekenden vergrten (zektijd verlagen, maatwerk bij wningcrpraties, efficiëntere inzet sciale wningvrraad). Bij drie van de vijf genemde delen (2 t/m 4) heeft de Wnadviescmmissie een tetsende rl. De Wnadviescmmissie heeft de gebruikskwaliteit van wningen en wnmgeving in de Richtlijnen 2006 vastgelegd. Kwaliteit, veiligheid, flexibiliteit, tegankelijkheid en levenslpbestendigheid wrden sinds 2002 dr de Wnadviescmmissie getetst. In de tekmst, vanaf 2015, zal k duurzaamheid dr de WAC getetst wrden. In verband met de vergrijzing zal levenslpgeschiktheid k bvenaan de agenda staan. Een herziening van de Richtlijnen 2006 is ndig mdat: De Wnvisie 2011 2020 hierte de ndige aanleiding geeft; De markt verandert van aanbdgericht naar vraaggericht en de wncnsument in een vraaggerichte markt centraal staat; Duurzaamheid een kwaliteit is die de gemeente Amersfrt nastreeft én een landelijke trend is; Er een wningvraag ligt van vitale uderen en vergrijzing vraagt m levenslpgeschikt buwen; Wm-aanpassingen geen hge ksten met zich mee heven te brengen wanneer al bij de buw de juiste vrzieningen wrden getrffen; Gecmbineerde werk- en wngebieden gerealiseerd (gaan) wrden, hierdr transfrmeert een wijk en wrdt de kwaliteit van de mgeving belangrijker. 1 pag. 4 - Vrwrd Wnvisie Amersfrt 2011-2020 2 pag. 8 - Wnvisie 3 pag. 5 - Wnvisie Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 4
In het Raadsbesluit 4 wrdt het besluit m duurzaamheid van nieuwbuw en bestaande vrraad te bevrderen beschreven. Hiernder wrden de begrippen kwaliteit, levenslpgeschiktheid, veiligheid en energiezuinigheid verstaan 5. Aan de liggen ten grndslag: de NEN 1814, Tegankelijkheid vr gebuwen en buitenruimten, Vetpaden vr iedereen, de Richtlijnen Inrichting penbare Ruimte (RIOR), het Plitie Keurmerk Veilig Wnen (PKVW), de WnKwaliteitWijzer van VACpunt Wnen, Wnkeur en de Tekmstagenda Milieu (2014-2020) In de vr de wningbuw en wnmgeving zijn de gebruikskwaliteitseisen van de gemeente Amersfrt vr marktpartijen als prjectntwikkelaars, architecten en wningcrpraties p een rijtje gezet. Dit dcument kan gehanteerd wrden als een instrument m de wnkwaliteit in Amersfrt te verbeteren. De inhud geeft het ambitieniveau van de gemeente Amersfrt weer. Er is een nderscheid gemaakt tussen Richtlijnen en Aanbevelingen. Aan de Richtlijnen met de directe wnmgeving f de wning vlden. De beschrijven een, dr bewners, gewenste situatie. De Wnadviescmmissie is benemd dr de gemeenteraad en wrdt vrgezeten dr een nafhankelijke vrzitter en ndersteund dr een ambtelijk secretaris. De cmmissie werkt vlgens het reglement vr de Wnadviescmmissie Amersfrt 2007. De Wnadviescmmissie vergadert elke maand in het stadhuis. De vergaderingen zijn beslten. De Wnadviescmmissie tetst buwplannen (nieuwbuw, grtschalige renvatie en penbare gebuwen) aan de hand van de Richtlijnen in een tweetal fasen. Eerst wrdt het vrlpig ntwerp (VO) getetst. De tetsing vindt plaats in de vergadering. Daarbij is in de meeste gevallen de architect aanwezig m een telichting te geven p het ntwerp en vragen van de Wnadviescmmissie te kunnen beantwrden. De Wnadviescmmissie brengt vervlgens advies uit aan de ntwikkelaar. Daarbij wrdt nderscheid gemaakt tussen punten waarp betreffend buwplan niet vldet aan de Richtlijnen en verige adviezen. De ntwikkelaar wrdt gevraagd deze adviezen ver te nemen en bij het definitief ntwerp (DO) een inhudelijke terugkppeling te geven p het VO-advies. Z kan de Wnadviescmmissie zien welke adviezen zijn vergenmen, welke niet en waarm niet. Het definitief ntwerp wrdt vervlgens getetst en de Wnadviescmmissie brengt pnieuw advies uit. Op deze manier wrdt de gebruikskwaliteit van nieuwbuwwningen en de wnmgeving bewaakt. Na de buw vindt, ter cntrle, een schuw plaats. De gemeente Amersfrt adviseert wningcrpraties, architecten en prjectntwikkelaars met nadruk m hun buwplannen bij de WAC in te dienen en deze te laten tetsen p hun gebruikskwaliteit. Waarm? De gemeente Amersfrt hecht grte waarde aan de wensen van de wncnsument en aan de gebruikskwaliteit van het wningbestand in Amersfrt. Daarm faciliteert en financiert zij de WAC. Aan de WAC-adviezen zijn geen ksten verbnden. De adviezen verbeteren de gebruiks-kwaliteit van de wning en de wnmgeving. In het belang van de tekmstige bewners. Marjn van de Wiel Vrzitter Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt. 4 vastgesteld in de penbare vergadering van 27 september 2011, punt 10 5 pag. 49 - Wnvisie, bijlagen Raadsbesluit Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 5
1 Richtlijnen vr de wningbuw en wnmgeving 1.1 Aanleiding Al sinds eind jaren 90 wrden in Amersfrt eisen gesteld die zrgen vr meer kwaliteit dan de nrmen van het Buwbesluit. Het Buwbesluit - landelijke unifrme regels die een minimum kwaliteit waarbrgen - brgt vr de Wnadviescmmissie 6 en de gemeente Amersfrt nvldende de gewenste gebruikskwaliteit. Daarm hanteert de gemeente aanvullende kwaliteitseisen p het gebied van tegankelijkheid, veiligheid, flexibiliteit, levenslpgeschiktheid, gebruikskwaliteit en duurzaamheid. Deze eisen zijn vastgelegd in de Richtlijnen vr de wningbuw en wnmgeving. Deze eisen zijn in 2006 vr het eerst herzien en aangepast. Znder (veel) meerksten, kan de kwaliteit van nze wningen vr de tekmst beter gegarandeerd wrden. Dr wijzigingen in.a. het Buwbesluit, de gemeentelijke Wnvisie en het Rijksbeleid was het ndig m de Richtlijnen te evalueren. De nieuwe Richtlijnen, aangepast naar aanleiding van de Wnvisie 2011-2020 en de huidige, vraaggerichte, kpersmarkt, stellen de gebruikskwaliteit van de wning én de wncnsument zelf centraal = CGO Cnsumentgericht ntwikkelen. De Rijksverheid stimuleert dat uderen langer zelfstandig blijven wnen. Daarbij hren geschikte vrzieningen vr seniren p het gebied van wnen en (mantel)zrg. 1.2 Ttstandkming De herziening van de Richtlijnen 2014 is dr de Wnadviescmmissie vrbereid. Dat is gedaan dr eerst de Richtlijnen te vergelijken met de meest recente versie van het Buwbesluit en het gemeentelijk beleid. De richtlijnen zijn besprken met de afdelingen Milieu, Vergunningen, Tezicht en Handhaving en Stedelijk beheer. Zij hebben aangeven welke eisen kunnen vervallen, mdat deze reeds dr hun afdeling getetst wrden en welke eisen eventueel cnflicteren met de eisen die zij stellen. Tevens zijn de richtlijnen naast het Wnkeur, Plitie Keurmerk en de WnKwaliteitsWijzer van VACpunt Wnen gelegd m te zien f er betere frmuleringen zijn en in smmige gevallen m maatveringen ver te nemen.( Ok hebben gesprekken met de Wm-cliëntenraad en het Wm-lket plaatsgevnden. (##dit met gedeeltelijk ng wel gebeuren) De rganisaties ndersteunen het initiatief m de Richtlijnen te hanteren en zijn akkrd met de inhud. Daarnaast zijn de Richtlijnen in 2006 aan het Ontwikkelingsbedrijf Vathrst vrgelegd. (##dit met nu ngmaals gebeuren) De Richtlijnen zijn in samenspraak met de aandeelhuders (Gemeente Amersfrt (50%) en een cnsrtium (50%) van 5 marktpartijen te weten Heijmans, de Alliantie, AM, BPD (Buwfnds) en Dura Vermeer) vrgelegd aan twee ntwikkelaars. (Liths).Met hen is in 2006 een akkrd bereikt. In de aandeelhudersvergadering zal een en ander wrden krtgeslten met de verige aandeelhuders. (##dit met ngmaals gebeuren)) 1.3 De Richtlijnen De Richtlijnen zijn: Z cncreet en praktisch mgelijk gefrmuleerd als uitgangspunten vr het ntwerpprces; Tetsbaar dr de WAC en de afdeling Ecnmie en Wnen; Gericht p ptimale gebruikskwaliteit vr alle tekmstige bewners De Richtlijnen zijn gericht p: De wnmgeving: wrdt getetst p bruikbaarheid, tegankelijkheid en sciale veiligheid. Het wngebuw: wrdt getetst p veiligheid, tegankelijkheid, gebruikskwaliteit.a. entrees, parkeergarages, fietsenkelders, berging en liften De wning: wrdt getetst p bruikbaarheid, flexibiliteit, veiligheid en tegankelijkheid p levenslpgeschiktheid en duurzaamheid. 6 De Wnadviescmmissie WAC bestaat uit vertegenwrdigers namens de WGWO Werkgrep geschikt wnen uderen, VAC adviescmmissie vr wningbuw en wnmgeving, GPPA- Gehandicapten en Patiëntenplatfrm Amersfrt, WKW Werkgrep Kwaliteit Wnen en de afdeling Ecnmie en Wnen. De cmmissie is sinds 2002 actief en tetst wningbuwplannen en wnmgevingsplannen. Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 6
1.4 Kwaliteit Kwaliteit is een ptelsm van nderling samenhangende aspecten p het gebied van veiligheid, tegankelijkheid, flexibiliteit, gebruikskwaliteit, levenslpgeschiktheid en duurzaamheid. Het begrip gebruikskwaliteit heeft betrekking p de mate waarin de wning en wnmgeving geschikt zijn m de dagelijkse activiteiten ngehinderd te kunnen uitveren. Niet alleen nu, maar k later als de huishudenssamenstelling verandert, een bewner thuis wil gaan werken, uder wrdt f zrg ndig heeft. Veranderen de wnwensen? Dan is het prettig als de wning eenvudig aangepast kan wrden. 7 De gemeente Amersfrt hecht grte waarde aan het advies van de Wnadviescmmissie in de fase van het vrlpig ntwerp. Immers in deze fase van het plan is het mgelijk de kwaliteit van een plan in hfdlijnen psitief te beïnvleden znder al te grte financiële en prcesmatige cnsequenties. Maar k in latere fases, bij het zichtbaar wrden van de diverse details, is een plan gebaat bij een nafhankelijke deskundige weging en advisering die tt een verbetering van de verschillende kwaliteitsaspecten leiden. Het zijn met name genemde kwaliteiten die het wngent bepalen en daarmee k de verkp- dan wel verhuurbaarheid van een wning. 1.5 Beleidsuitgangspunten 1.5.1 Flexibiliteit en levenslpgeschiktheid Flexibiliteit en levenslpgeschiktheid zijn niet nieuw in de Richtlijnen. Wel is het belang vr de gemeente Amersfrt de afgelpen jaren grter gewrden. De eisen rnd flexibiliteit zijn daarm scherper gesteld m de tekmstwaarde van de wning te vergrten. Uit nderzek is gebleken dat een grt deel van de wncnsument invled wil hebben p de vrmgeving en indeling van de tekmstige wning. Dr eigen inbreng van wncnsumenten kunnen de wningen p maat gerealiseerd wrden en een eigen uitstraling krijgen, Dit laatste leidt tt meer diversiteit in het wijk-straatbeeld. Als een wning naar eigen wnvrkeur is gebuwd zullen bewners minder snel geneigd zijn m te verhuizen. Een verbuwing is niet direct ndig mdat de wning al aan de wensen vldet. Op deze manier wrdt geen geld verspild. Kleine aanpassingen in de wning maken deze tevens levenslpgeschikt. Dit draagt bij aan de sciale kwaliteit van de wijk. De diversiteit in wnwensen neemt te. Vral de gewenste mate van levendigheid, gemeenschappelijkheid en privacy in het wnen verschilt. Evenals de mgelijkheid m in huis "wnen en werken" f "wnen en zrg" te cmbineren. Dr verschillende wningtypes die kunnen meegreien met de tijd zal het aanbd in de tekmst gevarieerd blijven. Om aan de wensen van kpers en huurders tegemet te kmen is het van belang dat de cnsument invled heeft p het ntwerp- en ntwikkelprces. De WAC vertegenwrdigt de belangen van de wncnsument al in de ntwerpfase. Het verdient aanbeveling de cnsument te betrekken bij dit prces en bij verkp f verhuur keuzemgelijkheden en pties aan te bieden. Dit nemen we Cnsumentgericht ntwikkelen CGO. Dr allerlei nieuwe buwmethden en buwtechnieken maar k met behulp van internet en 3D technieken wrdt het gemakkelijker m de cnsument in het prces te betrekken. Gede infrmatievrziening en begeleiding zijn hierbij ndzakelijk. 1.5.2 Sciale veiligheid Kwalitatief ged wnen gaat niet alleen ver de binnenkant van een wning. De gemeente vindt het belangrijk dat k de directe wnmgeving aan bepaalde kwaliteitseisen vldet. Sciale veiligheid is een nderwerp waarvr in de Richtlijnen specifiek aandacht wrdt gevraagd. Het is van belang dat de fysieke mgeving bijdraagt aan veilig wnen (subjectief en bjectief). In Amersfrt wrdt al veel vlgens het Plitiekeurmerk gebuwd. De handbeken van het Plitiekeurmerk Veilig Wnen geven veel praktische infrmatie en richtlijnen ver de relatie tussen sciale veiligheid, criminaliteitspreventie en de gebuwde mgeving. Het gaat daarbij bijvrbeeld m het vrkmen van verlast, vandalisme, autkraken, wninginbraak en geweldsdelicten. De gemeente Amersfrt juicht het aanvragen van het Plitiekeurmerk dr pdrachtgevers in de buw te. In de Richtlijnen wrden eisen ten aanzien van sciale veiligheid pgenmen mdat niet altijd het Plitiekeurmerk wrdt aangevraagd. 7 Gebruikskwaliteit vlgens VACpuntwnen Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 7
1.5.3 Tegankelijkheid In het Buwbesluit wrden eisen gesteld met betrekking tt aanpasbaarheid. Deze eisen maken het alleen mgelijk dat de wning p termijn kan wrden aangepast. In de Richtlijnen stellen wij extra criteria, die in het verleden Aanpasbaar-plus genemd werden. Dr het stellen van deze eisen wrden nieuwe wningen beter bezekbaar vr mensen die slecht ter been zijn f een rlstel gebruiken. Bvendien wrdt directe bewning dr mensen die slecht ter been zijn f een rllatr gebruiken mgelijk gemaakt. Dit is belangrijk zdat deze mensen in de wijk kunnen wnen en kunnen blijven wnen. Daarnaast wrdt in smmige gevallen tch Wnkeur 8 gehanteerd. Dit geldt alleen vr wningen die speciaal wrden tegewezen aan seniren / gehandicapten. Bijvrbeeld aanleunwningen, Fkuswningen en grepswnprjecten vr verstandelijk gehandicapten. Omdat er veel verschillende delgrepen zijn die aanpasbaar f aangepast willen wnen, kunnen bij verschillende wningen eventueel aanvullende eisen gesteld wrden dr de instelling die het wnprject in gebruik neemt / realiseert. En verigens is het k vr uders met kinderen een gebruikskwaliteit wanneer wning, wngebuw en wnmgeving drempelvrij zijn. Dat scheelt tillen van kinderwagens, buggy s, blderwagens en kinderfietsjes. 1.5.4 Overige kwaliteitseisen en gebruikskwaliteit De ervaring leert dat er k ng enkele zaken zijn die in nze gen niet ged geregeld wrden maar die van invled zijn p een ged gebruik dr de bewner. Deze zaken hebben hun weerslag p de gebruikskwaliteit f belevingswaarde van de wning vr de tekmstige gebruiker. Bijvrbeeld het afschaffen van de verplichting een berging f buitenruimte te realiseren bij een wning in het Buwbesluit. Dit is in 2006 pgenmen in de Richtlijnen. Inmiddels zijn deze ruimten, p advies van architecten en gebruikers, weer pgenmen in het Buwbesluit 2012. Het begrip gebruikskwaliteit gaat.a. ver maatvering van ruimten, lprichting, psitie en draairichtingen van deuren, de mgelijkheid m ruimten efficiënt in te richten, lichtinval, beheerbaarheid, nderhud, schnmaken etc. 1.5.5 Duurzaamheid Duurzaam buwen betekent het beperken van energie- en grndstffenverbruik. Maar k rekening huden met tekmstige wnwensen. Als een wning flexibel en makkelijk aan te passen is heft de bewner niet te verhuizen en kan in zijn mgeving blijven wnen. Duurzaam buwen is dus niet alleen energiezuinig buwen maar k met een hge mate van gebruikskwaliteit en levenslpgeschiktheid. Amersfrt heeft de ambitie in 2030 CO2 neutrale stad zijn, een Grene stad. De Tekmstagenda Milieu kent vijf belangrijke thema s: Geznde, veilige leefmgeving, Klimaatbestendige stad, Afvallze stad, hergebruik van slp- en buwmaterialen, CO2-neutrale stad. Nieuwbuw: De landelijke wetgeving vr nieuwbuw hudt in dat vanaf 2020 alle gebuwen energieneutraal gebuwd wrden. De techniek en kennis is nu al aanwezig m nieuwbuw energieneutraal te kunnen realiseren. Om dat te versnellen intrduceert de gemeente Grene vergunningen (belning vr mensen die energiezuiniger gaan buwen dan buwbesluit) Bestaande buw: Amersfrt wil een brede beweging in gang zetten naar een energieneutrale stad. Een grte pgave ligt bij het energiezuiniger maken van gebuwen. Op 27 juni 2013 ndertekenden de gemeente, wningcrpraties de Alliantie, Prtaal en Omnia Wnen, schlbesturen en 033Energie de intentieverklaring Energieneutraal renveren in Amersfrt. Hiermee is dr de bestuurders psitief beslten m deel te nemen aan Hgspringers. Amersfrt grijpt de deelname aan m de kennis en ervaring die ntstaat tijdens het prces k in te zetten vr schlgebuwen en het particuliere bezit. De ambitie vr energieneutraal renveren met een brede alliantie maakt het prject in Amersfrt uniek. De gemeente Amersfrt hanteert de checklist natuurvriendelijke maatregelen aan gebuwen. 8 WnKeur is het certificaat vr nieuwbuwwningen. Het certificaat kan wrden afgegeven aan nieuwbuwwningen met ruim vldende wntechnische kwaliteit: z kent een wning met WnKeur een hg niveau aan gebruikskwaliteit, inbraak-en sciale veiligheid, valveiligheid, tegankelijkheid en flexibiliteit. Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 8
2 De wnmgeving De inrichting van de wnmgeving bepaalt in grte mate f deze als een veilig en gebruiksvriendelijk ervaren wrdt. De Wnadviescmmissie stelt de Richtlijnen p in samenwerking met de RIOR.(Richtlijnen Inrichting Openbare Ruimte). Het is van belang dat er afstemming plaatsvindt tussen de inrichting van de penbare ruimte (afd. Verkeer - Stedenbuw) en het particuliere semi-penbare (binnen)terrein. 2.1 Sciale veiligheid Vanuit de wning is het mgelijk infrmeel tezicht te huden p de (semi) -penbare ruimte. De (semi)-penbare ruimte is verzichtelijk znder nissen, heken en plekken waar iemand zich ngezien kan phuden. Alle plaatsen rnd de wning (inclusief achterpaden en parkeerplekken achter de wning) zijn vldende verlicht. Elke parkeerplaats p de penbare weg is zichtbaar vanuit minimaal twee wningen 9. Achterpaden zijn sciaal veilig. De ttale achterpadenstructuur is verlicht, verzichtelijk en niet uitndigend vr nbevegden: Het achterpad is krt, recht, verlicht (kleurweergave minimaal 60 (Ra)) en minimaal 1,5 meter breed. Het achterpad ntsluit maximaal tien wningen per zijde f als het achterpad elf tt maximaal twintig wningen per zijde ntsluit, is het achterpad minimaal 1,8 meter breed. splitsing f kruising; Vanaf de tegang(en) heeft het achterpad maximaal één hek, Het achterpad heeft maximaal twee tegangen; Hud er bij het ntwerp rekening mee dat er vanuit enkele wningen (te)zicht mgelijk is p bushkjes. (Bushkjes zijn geen hangplekken, ged verlicht, ged bereikbaar en niet verstpt in het penbaar gren (Afstemming met Stedenbuw, Verkeer) Hanteer de RIOR, Richtlijnen Inrichtingswerken Openbare Ruimte Maak een geschikte wnmgeving waarbij binnen lpafstand dagelijks gebruikte vrzieningen zijn zals winkels, gezndheidscentra, afvalpunten. 2.2 Semi-penbare ruimte (betreft binnenterreinen, parkeerplekken, speelterreinen dr crpratie / architect ntwikkeld) tegankelijkheid 9 PKVW O2 Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 9
Er zijn in de semipenbare ruimte vldende en lgische versteek plaatsen met max. niveauverschillen van 0,02 m. Bij niveauverschillen van meer dan 0,02 m. wrdt een streve hellingbaan tegepast, met p de keerpunten een draaicirkel van 1,50 m. Vetpaden en drsteken ter plaatse van straatmeubilair zijn minimaal ver een breedte van 0,90 m. vrij van bstakels. De plaats vr aanbieding van huisvuil (pstelplaats klik s / afvalccn) is belpbaar vanuit de wning (max 75 m. vanaf de perceelgrens en z dicht mgelijk bij de achterpaden als de klik in de achtertuin staat). Algemene MIVA parkeerplaats Eén p de 50 parkeerplaatsen is bruikbaar als gehandicapten parkeerplek. Pas in de semi-penbare ruimte duidelijke geleidestrken / kunstmatige f natuurlijke gidslijnen te (vr slechtzienden) indien deze k in de aansluitende penbare ruimte tegepast wrden. Vermijd lage bstakels / antiparkeerelementen / sttbanden.(struikelblkken vr slechtzienden en in het dnker) Pas in bestratingsmaterialen cntrasten te (verschil LRV 10 >30, bij gevaren >60). Gebruik dnkere bestratingsmaterialen slechts als cntrast-element (denk aan effectiviteit lichtpbrengst). Ontwerp de semi-penbare ruimte ged beheerbaar. Dit vermindert het brken windw effect. Zek afstemming met de afdeling Verkeer / Stedenbuw vr crrecte aansluiting met de penbare ruimte. Hanteer de nta Vetpaden vr iedereen. (Cliëntenbelang Utrecht) Hanteer het VN verdrag inzake de rechten van persnen met een handicap, artikel 9 tegankelijkheid. Zrg vr straatmeubilair p de rute naar winkels. 2.3 Duurzaamheid Straatverlichting kan met minder lux te (bidiversiteit) Lichtkleurige bestrating is tegepast, deze reflecteert het licht beter. Ruimte vr gren, water en natuur is gereserveerd. Harde bestrating is beperkt tegepast, gren is meer tegepast 10 Light Reflectance Value Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 10
Grndstffenverbruik is beperkt.. Zrgvuldig materiaalgebruik is tegepast in de penbare ruimte (uitlgende zware materialen zijn niet tegepast (gemeentelijk beleid) Er is gestreefd naar zn geriënteerde verkaveling. buwprjecten met elkaar. t.b.v. elektrische f hybride aut s. tekmstige laadpalen. Bevrder bewnersparticipatie. Ontwerp duurzame en beheerbare materiaaltepassingen. Hergebruik slp-en buwmaterialen,match slp-en Maak per 50 wningen ten minste één (aansluiting vr) laadpaal Bereid, d.m.v. lze leidingen, alle parkeerplekken vr p plaatsing Bevrder regenwaterinfiltratie in de grnd. Zrg vr een klimaatbestendige stad, pas waterbufers en waterberginggebieden te. ntwerp uitvering. vr de wnmgeving. Amersfrt p alle levensfasen = duurzaam Neem bidiversiteit, waterbeheer en slimme energie p in het Pas Ledverlichting te, met dwnlights m strilicht te beperken. Kies straatmeubilair in de semi-penbare ruimte in cradle t cradle Vlg DUBOkeurlijst (http://www.nibe.inf/nl/dubkeur-prducten) Hanteer de nta KOR, kwaliteit Openbare Ruimte van de gemeente Ontwikkel kavels met een minimale beukmaat van 5.70m. = gericht 2.4 Gren Lange-termijndel gemeente Amersfrt: Het brgen van de kwaliteit van Amersfrt als vitale stad m te wnen en te werken. Het grene karakter van de stad is een belangrijke drager vr die kwaliteit. 11 11 pag. 5 - Wnvisie Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 11
De checklist natuurvriendelijke maatregelen aan gebuwen 12 is gevlgd. Neem grene znes waar mgelijk p in het ntwerp. Neem speelplekken vr alle leeftijden p in het ntwerp, hanteer Speelruimteplan gemeente Amersfrt Ontwerp zit/rustplekken vr seniren.(in het kader van vergrijzing en langer zelfstandig wnen) Stimuleer bewners tt het realiseren van grene binnentuinen bidiversiteit (Bidiversiteitsactieplan 2012-2013 13.) creëer en behudt vldende rbuuste en gevarieerde grengebieden. Een rbuuste grenstructuur draagt bij aan het stand huden van bidiversiteit, geznde leefmgeving en terugdringen van CO2 uitstt. 3 Het wngebuw 3.1 Veiligheid wngebuw Vanuit het wngebuw is er zicht p de penbare ruimte en de entree. De hfdentree is duidelijk zichtbaar / herkenbaar en bevindt zich niet in een nverzichtelijke nis. Wanneer een penbare ntsluitingsweg langs het wngebuw lpt, is de plint ingericht met levendige functies. Er zijn geen blinde muren: de kpse gevels en gevels in prten zijn vrzien van ramen. Er is vldende verlichting p alle plaatsen in en direct rnd het wngebuw. De gemeenschappelijke hfdentree van een wngebuw en de tegangen van de cllectieve ruimten zijn vrzien van helder drzichtig gelaagd glas, tussen 0,60 en 1,95 m. vanaf vlerniveau. De berging heeft een rechte ntsluitingsgang (breedte 1,50 m.). Is er geen rechte ntsluitingsgang mgelijk dan zijn slagvaste spiegels geplaatst en/f gangen nthekt. Het wngebuw bevat maximaal 25 individuele bergingen (PKVW)f is nderverdeeld in cmpartimenten die elk maximaal 25 individuele bergingen bevatten. Vermijd plekken, heken, klmmen f nissen waar iemand zich ngezien kan phuden. 12 http://www.vgelbescherming.nl/index.cfm?act=files.dwnlad&ui=79062aec-ebf1-2f23-d66bac84c71a0336 13 http://www.amersfrt.nl/4/grenestad/tekmst-van-de-grene-stad/bidiversiteits-actieplan.html Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 12
Verlicht (led) het wngebuw, bij duister, helder en gelijkmatig. Verlicht algemene ruimtes met ledverlichting, dimbaar / met bewegingsdetectie. Ontwerp het wngebuw cnfrm Plitie Keurmerk Veilig Wnen (PKVW 2015). 3.2 Tegankelijkheid wngebuw Bezekbaar Bewnbaar vr mensen die slecht ter been zijn en rlstelgebruikers, vr mensen die slecht ter been zijn en rllatrgebruikers. Het tegangspad naar het wngebuw is minimaal 1,50 m. breed. Aan buiten- en binnenzijde van de hfdtegangsdeur van het wngebuw is aan de buitenzijde een vrije ruimte van 2,10 x 2,10 m. aanwezig. Het spreek / luistergedeelte van de intercm en het bellenplateau bevinden zich p een hgte van 0,90 tt 1,20 m. (nakijken / handbek tegankelijkheid?) De maatvering van gangen, deuren en entrees is zdanig, dat een rlstelgebruiker f iemand met een kinderwagen f met bagage geen belemmering ndervindt en dat verzichtelijkheid is gewaarbrgd. (vrije breedte 1,20 m.) De deuren p galerijen zijn te penen k wanneer men een bdschappentas/vuilniszak draagt. Pas geen zware drangers te. De buitenzijde van de gemeenschappelijke hfdentree bevat drwerppstkasten (uitzndering zijn appartementen die direct aan buitenzijde gebuw grenzen). Het slt van de pstkasten bevindt zich p een hgte tussen 0,70 en 1,35 m. bven de vler. Ver de pstvakken uit met scharnieren aan de zijkant (dus geen klepcnstructie). Ontwerp de afstand tt de bergingen vr de fietser (met kinderzit en bdschappentassen) z krt mgelijk en met z min mgelijk bstakels (deuren met drangers, fietsgten). Vermijd te zware deurdrangers. Pas in gemeenschappelijke fietsenbergingen, i.v.m. gebruiksnvriendelijkheid vr kinderen, uderen, vruwen, mensen met fysieke beperkingen, geen etagefietsparkeersysteem te. pstvakken 3.2.1 de lift de lift Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 13
De lift vldet aan de vlgende specificaties (i.v.m. rlstelgebruik en brancards): Vr de lift is een vrij ppervlak van minimaal 2,10x 2,10 m. De vrije drgang van de liftdeur is minimaal 0,90 m. De inwendige hgte is minimaal 2,30 m. De hgte van het bedieningspaneel bevindt zich p een hgte van 0,90 tt 1,20 m. en minimaal 0,50 m. uit de hek, zwel in als buiten de lift. De bedieningsknppen cntrasteren vldende ( LRV>30) met de achtergrnd. Aan tenminste één kant in de lift is een leuning. tegankelijkheid lift 14 de lift Vrzie de lift (ki/deur), in het kader van de veiligheid en zichtbaarheid, van glas. Liftknppen k in braille / reliëf uitveren. Plaats in de lift een pklapstel (t.b.v. seniren, zwangere vruwen etc.) 3.3 Gebruikskwaliteit wngebuw De gemeenschappelijke hfdentree van een wngebuw is vrzien van een deur waarvan het slt ged bereikbaar is; p een hgte tussen 0,90 m. en 1,20 m. De afstand tussen een wning en de buitenbergruimte is maximaal 100 m. De plek van de afvalccn is mee-ntwrpen p een lgische plek, zdat er maximale afstand van 75 meter tussen wning en ccn ntstaat. Vrzie de - gangen bij de - bergingen van een wandcntactds m te kunnen stfzuigen / klussen. Maak vldende pstelplekken / plaadplekken vr sctmbielen en E-fietsen, vrzien van een rkmelder. Pas tekmstgerichte energieneutrale maatregelen p gebuwniveau te. (N regret maatregel) (Verhgen van islatie waarde s, driedubbele beglazing, LTV, lze leidingen t.b.v znnepanelen, CV kast rbuuster t.b.v. warmtepmp, meterkast rbuuster t.b.v. mvrmer). Hergebruik buwmaterialen. Tref de vrbereidingen vr het aanbrengen van znnepanelen p het wngebuw (duurzaamheid). Biedt meerdere pties aan t.b.v. duurzaamheid znnepanelen, bilers, all-electric warmtepmpen, Plaats de afvalccn p het eigen terrein. 14 tegankelijkheid lift Wngebuw uit: WnKwaliteitWijzer VACpunt Wnen Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 14
3.4 Stallingsgarage / parkeergarage bij / nder wngebuw Parkeergarages zijn zdanig gesitueerd dat vanuit de mgeving infrmeel tezicht p de in- en uitgangen en de directe mgeving mgelijk is. sleutelkaarthuders) te gebruiken. ntsluit. De garage is afgeslten en alleen dr bevegden (bewners/ Er is een lift aanwezig p het parkeerniveau die alle verdiepingen Een parkeervrziening vr gehandicapten (óók in stallingsgarage) bevindt zich dichtbij de lift (maximaal 25 m.). De vetgangersuitgang en eventuele stijgpunten naar de wning zijn zichtbaar vanaf de parkeerplaats en de afstand tussen de parkeerplaats en de vetgangersuitgang is z krt mgelijk. De inrichting is verzichtelijk en heeft z min mgelijk plekken, heken, nissen en pilaren waar iemand zich ngezien kan phuden. In eventuele dde heken zijn slagvaste spiegels geplaatst. duidelijk en verzichtelijk. daglichttetreding. liggen de bergingen dichtbij de entree. De bewegwijzering, de tegangen tt de liften en trappenhuizen zijn De parkeergarage is vldende (ver)licht, bij vrkeur dr Wanneer (fietsen)bergingen via de parkeergarage wrden ntslten t.b.v. elektrische f hybride aut s. laadpaal, Maak per 50 plaatsen ten minste één (aansluiting vr) laadpaal Prepareer d.m.v. lze leidingen. iedere parkeerplek t.b.v. een Ontwerp parkeerplaatsen minimaal 2,50 m. breed en 5 m lang. Maak de rijbaan min. 6 m. breed. ( i.v.m. grter wrdende aut s) Plaats lichtbrnnen zdanig dat deze de bestuurders niet hinderen niet qua plaats en niet qua licht in de gen- Gebruik ledverlichting met bewegingssensren (duurzaamheid) 4 De Wning 4.1 sciale veiligheid wning Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 15
De hfdentree van de wning is ged zichtbaar vanaf de straat. Er zijn geen blinde muren: de kpse gevels en gevels in prten zijn vrzien van een raam (p begane grnd f verdieping). Er is een drkijkmgelijkheid in f naast de vrdeur, k te gebruiken dr kinderen en mensen in een rlstel (een deurspin vldet daarvr niet). Een vler waarvan de rand meer dan 13 meter hger ligt dan het aansluitende terrein heeft ter plaatse van een al dan niet beweegbaar raam een niet beweegbare afscheiding met een hgte van minimaal 1 meter. (Buwbesluit eist slechts 0,85 m.) 15 Breng verlichting aan (binnen 7,50 m.) bij alle bereikbare buitendeuren. Ver ten minste één buitendeur vluchtvriendelijk uit. De vrdeur ligt niet in een nderdrgang f nis. Ontwerp de wning cnfrm PlitieKeurmerk Veilig Wnen (PKVW). Ver hger gelegen balknhekken niet transparant uit, m privacyredenen en m te vrkmen dat bewners zelf een dichte afscheiding maken. 4.2 Flexibiliteit wning De bewner kan eenvudig en znder hge ksten zelf de indeling van de wning veranderen en z mgelijk de wning uitbreiden / vlgens pties architect en cnfrm regels Buwbesluit. De wningplattegrnden kenmerken zich dr hun neutraliteit. De wnfuncties zijn z min mgelijk p één plek vastgelegd. Er zijn lichte scheidingswanden tegepast znder elektra, zdat wanden makkelijk dr bewners te verwijderen / verplaatsen zijn. Bied pties en keuzemgelijkheden aan vr wat betreft indeling en afwerkingsniveau. Breng lze leidingen aan in keuken vr elektrisch kken en in (slaap)kamers vr dmtica, tv, internetaansluiting en telefn. 15 PKVW (W1 t/m W10) Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 16
4.3 Tegankelijkheid wning Bezekbaar Bewnbaar vr mensen die slecht ter been zijn en rlstelgebruikers, vr mensen die slecht ter been zijn en rllatrgebruikers. Algemeen: tegankelijkheid wning De vrije drgangsbreedte van deuren en gangen is 0,90 m. Bij deuren die de gang in draaien, is de minimale gangbreedte 1,10 m. (dagmaat 0,90 m./ deur 0,93 m. = 4 sterren) (Vlgens Buwbesluit 85 cm) Achter de vrdeur bevindt zich een ruimte van 1,35 m. x 1,85 m f 1,50 m. x 1,50 m. bij wningen met een beukmaat kleiner dan 5,40 m.. zijn uitznderingen mgelijk. vr alle wningen geldt dat als de tegankelijkheid anderszins vldende is aangetnd een uitzndering mgelijk is. bij vldende andere wnkwaliteit zijn uitznderingen mgelijk (bv split level wning). De wningen zijn bezekbaar vr rlstelgebruikers waarbij de bezekbare zijde uitgerust is met bel p 0,90 m. hgte. Het wngedeelte en tilet zijn bereikbaar znder niveauverschillen ten beheve van bezekers. Als de wning bestaat uit meer wnlagen is een pstelruimte aanwezig bij f nder de trap vr een rllatr f kinderwagen (vrij vlerppervlak 0,90 x 1,20 m) Maak de hfdentree vr bewners en bezekers direct tegankelijk, een bezeker in een rlstel heft niet achterm de wning te betreden. Ontwerp trappen zdanig dat mntage van een latere traplift mgelijk is en hud rekening met parkeerruimte nder en bvenaan de trap. pstelruimte en gebruikersruimte Opstelruimte vrdeur Drempel maximaal 2 cm Vrije gebruiksruimte binnenzijde vrdeur 1.50 x 1.50 m 1.85 x 1.35 m Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 17
vrije drgang vrije drgang Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 18
4.3.1 Tegankelijkheid tilet: Het tilet bevindt zich p het niveau van de wnkamer. De tiletdeur is in de lange wand gesitueerd en draait naar buiten. De tegang tt het tilet is uitgeverd met een drpel niet hger dan 0,02 m. Het slt bevindt zich aan de zijde van de tiletpt ( sltpt ). Een rlstelgebruiker kan p deze wijze het gewne tilet bezeken. Pas een grter tilet te dan de minimale maat (900x1.200 mm. inclusief tegelwerk). In het kader van zrg (helpen van kinderen, uderen / levenslpgeschiktheid, Wm) Bestaat de wning uit meer wnlagen? Plaats dan een 2 e tilet p de (slaap)verdieping (vr kinderen, uderen, mensen die slecht ter been zijn f slechtzienden) Richtlijnen Wnadviescmmissie gemeente Amersfrt 2015 pagina 19