Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. GHOR Drenthe

Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen GHOR Drenthe

Versie: 0.2 Definitief Actualisatie / herziening 1 jaar na vaststelling Bestuurlijk vastgesteld 26 april 2006 Multidisciplinair vastgesteld n.v.t. Geneeskundig vastgesteld 9 maart 2006 Mutaties drgeven aan: GHOR@GGDDrenthe.nl Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 1 van 40

Vrwrd Vr u ligt het prcesplan Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR), dat uitwerking geeft aan het in artikel 1b en artikel 5 van de Wet Geneeskundige Hulpverlening bij Rampen nder verantwrdelijkheid van de RGF gestelde prces. Het prcesplan PSHOR biedt een structuur en mdelwerkwijze. De inhudelijke en praktische uitwerking van het prcesplan zal via werkinstructies van de GGz Drenthe plaatsvinden. Hewel psychsciale hulpverlening bij ngevallen en rampen een begrip is binnen de rampenwereld, blijkt dat de interpretatie van dit begrip en de vertaling hiervan in de aanpalende prcesplannen niet eenduidig te zijn. Dit prcesplan is pgesteld aan de hand van het landelijk mdelplan PSHOR, welke is vastgesteld, 12 februari 2004 dr de Raad van RGF en. Het is één van de drie prcessen, waar de RGF de prcesverantwrdelijkheid vr heeft. Het del van dit plan is het beschrijven van de gecördineerde psychsciale pvang aan direct en indirect getrffenen van een grtschalig ngeval f ramp. De psychsciale hulpverlening vrmt een te nderscheiden nderdeel binnen de Geneeskundige hulpverleningsprcessen van de GHOR-rganisatie binnen de GHOR regi Drenthe en heeft.a. nauwe relaties met de gemeentelijke prcessen Opvang en Verzrging, Nazrg en Registratie (CRIB). Leeswijzer: In hfdstuk 1 van dit prcesplan wrdt ingegaan p de prbleembeschrijving van het psychsciale prces en de begripsbepaling, waarin wrdt aangegeven he de psychsciale hulpverlening bij ngevallen en rampen is ingebed in de rganisatie van de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen, aan welke delgrepen de psychsciale hulpverlening wrdt gebden en wat de delstellingen en uitgangspunten zijn bij psychsciale pvang. De financiering, de schling en de arbeidsrechtelijke zaken wrden genemd in de vereenkmst tussen bestuur GHOR Drenthe en Raad van Bestuur GGz Drenthe, ndertekend nvember 2004. Deze vereenkmst is niet pgenmen in het prcesplan PSHOR. Hfdstuk 2 gaat in p de pzet van de PSHOR. De rganisatie, de capaciteitsbepaling en de daaruit vrtvleiende (interreginale) bijstand, de bereikbaarheid en alarmering van deze rganisatie wrdt beschreven. De werkzaamheden van de PSHOR wrden in hfdstuk 3 in algemene zin beschreven zals psychsciale pvang in de acute en eerste nazrgfase, de aspecten van de psych-educatie, de PSHOR-registratie van getrffenen. De uitwerking gebeurt in een afznderlijk dcument buiten dit prcesplan. De relatie met de andere prcessen in de rampenbestrijding en de samenwerking met de andere diensten bij de pvang van slachtffers wrdt in hfdstuk 4 en 5 beschreven. De evaluatiesystematiek bij daadwerkelijke inzetten wrdt in hfdstuk 6 benemd. Het prcesplan wrdt afgeslten met diverse bijlagen waarin nader wrdt ingegaan p: - gebruikte afkrtingen, definities en begrippen, - functiebeschrijvingen van de partinele PSHOR functies, - achtergrndinfrmatie ver de deelnemende rganisaties binnen de PSHOR, - 24 uurs inzet in een pvangcentrum, - krte uitleg ver GRIP-mdel, - de vereenkmst tussen bestuur GHOR-Drenthe en de Raad van Bestuur GGz Drenthe inzake de rganisatie van de PSHOR en nazrg bij grtschalige ngevallen en rampen, - checklist evaluatie PSHOR-inzet. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 2 van 40

Inhudspgave Inhudspgave... 3 1. Inleiding... 4 1.1 Del van het Prcesplan PSHOR... 4 1.2 Prbleembeschrijving... 4 1.3 Begripsbepaling... 4 1.4 Delgrepen PSHOR... 5 1.5 Del en uitgangspunt PSHOR... 6 2. Opzet Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR)... 6 2.1 Verantwrdelijkheid... 6 2.1.1 Integraal nazrgplan... 6 2.2 Samenwerkingsverband... 6 2.3 Organisatie... 7 2.3.1. De rganen en functies in de PSHOR... 7 2.3.2 Bereikbaarheid en alarmering PSHOR... 7 2.4 Capaciteitsbepaling PSHOR... 8 2.4.1 Aflssing... 9 2.4.2 Interreginale bijstand... 9 2.5 Legitimatie, herkenbaarheid en interne cmmunincatie... 9 3. Werkzaamheden van de PSHOR... 12 3.1 Psychsciale pvang in de acute fase en eerste nazrgfase... 12 3.2 Psych-educatie... 12 3.3 PSHOR -registratie van slachtffers... 12 3.4 Psychsciale nazrg... 13 3.4.1 Nazrg direct getrffenen...13 3.4.2 Nazrg PSHOR medewerkers...13 3.4.3 Nazrg andere hulpverleners...13 3.4.4 Bijzndere grepen...13 3.4.5 Registratie bijzndere grepen...13 4. Relatie met andere prcessen in de rampenbestrijding... 14 4.1 Opvang en verzrging... 14 4.2 Vrlichting... 15 4.3 Het gemeentelijke prces Nazrg... 15 4.4 Geneeskundige hulpverlening (smatisch)... 16 4.5. Preventieve penbare gezndheidszrg en medische milieukunde... 16 5. Samenwerking met andere diensten bij de pvang van direct getrffenen... 17 6. Evaluatie... 17 BIJLAGEN... 18 Bijlage 1: Lijst met afkrtingen... 19 Bijlage 2: Definities en Begrippen... 20 Bijlage 3: Functiebeschrijvingen peratinele functies... 22 Leider Kernteam PSHOR...22 Lid Kernteam PSHOR...24 Leider Psychsciaal Opvangteam (LPO)...25 Medewerker Psychsciaal Opvangteam (MPO)...27 Bijlage 4: Achtergrndinfrmatie deelnemende rganisaties PSHOR... 29 Bijlage 5: Tabel inzet psychsciale hulpverleners per pvangcentrum per 24 uur... 31 Bijlage 6: krte uitleg van de GRIP-prcedure... 32 Bijlage 7: Overeenkmst GHOR-Drenthe en Raad van Bestuur GGz... 35 Bijlage 8: checklist evaluatie PSHOR inzet... 39 Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 3 van 40

1. Inleiding 1.1 Del van het Prcesplan PSHOR Het del van het Prcesplan Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR) vr de regi is het beschrijven van de gecördineerde psychsciale pvang aan direct en indirect getrffenen van een grtschalig ngeval f een ramp. Het is één van de deelprcessen uit het gemeentelijk rampenplan. De prcesverantwrdelijkheid is pgedragen aan de Reginaal Geneeskundig Functinaris (RGF), dit in het kader van de Wet Kwaliteitsbevrdering Rampenbestrijding (ingangsdatum WKR, 01 juli 2004). De hulp aan getrffenen wrdt gebden in drie fasen. 1. De eerste fase is de acute fase en beslaat de peride direct na de gebeurtenis en duurt in principe 3 x 24 uur, met een verlengingsmgelijkheid tt maximaal 7 x 24 uur. 2. Na de acute fase begint de eerste nazrgfase, die ngeveer drie maanden duurt. 3. Hierna vlgt de tweede nazrgfase, die p grnd van de Wet Cllectieve Preventie Vlksgezndheid (WCPV) nder aansturing van de GGD valt. Deze fase kan enkele jaren duren. Dit prcesplan heeft alleen betrekking p de hulp in de eerste acute en eerste nazrgfase van de psychsciale hulpverlening. Is er na die tijd behefte aan verdere hulpverlening dan zal deze f dr de reguliere hulp- en zrgverlening meten wrden gebden f er zal een aparte prjectrganisatie in het leven wrden gerepen. Het Prcesplan PSHOR treedt in werking indien naar aanleiding van een grtschalig ngeval f een ramp de GHOR-rganisatie wrdt ingezet en er behefte bestaat aan psychsciale hulpverlening 1. 1.2 Prbleembeschrijving Wanneer persnen dr een pltselinge (levens)bedreigende gebeurtenis wrden vervallen, dan wrdt een grt appèl gedaan p hun prbleemplssende vaardigheden m daarna de draad van hun leven weer p te pakken. He sneller de getrffenen het gevel van zelfcntrle terugkrijgen, he grter de kans p een gede verwerking van de gebeurtenis. Het is daarm zaak m dwars dr hun ntreddering, wanhp en verdriet te kijken naar hun kracht en mgelijkheden m zichzelf te helpen. Dit vraagt een specifieke deskundigheid waarin medewerkers van de psychsciale rampenpvangrganisatie wrden getraind. Veel getrffenen hebben naast erkenning van het leed dat hen is verkmen/aangedaan, k sterke behefte aan infrmatie ver de reacties (lichamelijk en geestelijk) die zij en/f hun verwanten vertnen. Psych-educatie ver deze reacties en mgelijke reacties p langere termijn kan veel ngerustheid wegnemen en bevrderend werken p het herstel van de zelfcntrle. Een aantal getrffenen kan dr de extreme stress decmpenseren. Het bieden van de juiste hulp, waarnder k het regelen van een pname kan wrden verstaan, kan erger leed vrkmen. Een klein deel van de getrffenen zal gaan lijden aan een psttraumatische stressstrnis (PTSS). Indirecte getrffenen en betrkkenen zals familie, klasgenten, (prfessinele) reddingswerkers, huisartsen zijn eveneens gecnfrnteerd met een niet-alledaagse en ingrijpende situatie. In veel gevallen hebben zij k een vrm van zrg en/f berepsinhudelijke ndersteuning ndig. 1.3 Begripsbepaling In de afgelpen jaren is het denken ver wat nder een ramp met wrden verstaan veranderd. Het uitgangspunt is nu het getrffen individu. Vr de hulpverlening mag het niet uitmaken f de gebeurtenis betiteld wrdt als incident, calamiteit f ramp (in dit prcesplan wrdt in alle gevallen het wrd ramp gebruikt). Belangrijker is f een rganisatie bij een grt aantal slachtffers in staat is de vereiste hulp te bieden. Afhankelijk van de aard, de mvang (aantal getrffenen), de ernst van de calamiteit, de behefte aan psychsciale zrg en van de draagkracht van elke hulpverleningsrganisatie apart, wrdt dr de RGF beslten wanneer gecördineerde inzet van psychsciale 1 De inzet van de GHOR is een randvrwaarde vr de inzet van de PSHOR. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 4 van 40

hulpverleners pprtuun is. De cördinatie van de psychsciale pvang wrdt uitgeverd dr de GGz-Drenthe (in samenwerking met Algemeen Maatschappelijk Werk, en Slachtfferhulp). De cördinerende instelling (GGz Drenthe) heeft zwel ten aanzien van de vrbereidende cördinerende werkzaamheden als vr de repressieve inzet vldende expertise beschikbaar (zals mschreven in de functiebeschrijving Leider Kernteam PSHOR, (bijlage 3.1). Afspraken zijn in een vereenkmst tussen het bestuur van de GHOR Drenthe en Raad van Bestuur GGz Drenthe vastgelegd, (bijlage 8). De pschaling en de afschaling gebeurt nder verantwrdelijkheid van de RGF. Zals reeds is aangegeven in paragraaf 1.1, kent het prces van de psychsciale rampenpvang drie fasen: Fase 1. De acute fase. Beslaat de peride direct na de gebeurtenis en duurt in principe 3 x 24 uur, met een verlengingsmgelijkheid tt maximaal 7 x 24 uur. Na aflp van deze fase wrden de pvangteams afgeschaald. De RGF is verantwrdelijk vr de uitvering van deze fase. Fase 2. Fase 3. De eerste nazrgfase. Na sluiting van het gemeentelijke pvangcentrum c.q. centra wrdt het Kernteam belast met de uitvering van de vrtgezette pvang en begeleiding van getrffenen. Deze bestaat vral uit het rganiseren van vrlichtingsbijeenkmsten vr diverse del- en taalgrepen en het inschakelen van deskundigen die deze bijeenkmsten begeleiden. In deze peride wrdt dr het Kernteam vrbereidingsmaatregelen getrffen vr verdracht van slachtffers die extra hulp ndig hebben van het prject Nazrg. Tijdsduur van deze fase is maximaal 3 maanden. Na aflp van deze fase wrdt het Kernteam afgeschaald. De tweede nazrgfase. De start van deze fase is afhankelijk van de behefte van de getrffenen en wrdt mgelijk al vrbereid. Deze fase kan jaren duren. Hewel de RGF niet de verantwrdelijke is vr deze fase (deze verantwrdelijkheid ligt primair bij de GGD, k vr zver het de afstemming met de reguliere instellingen betreft 2 ), wrdt het als wenselijk gezien dat de RGF het initiatief neemt m de partijen vr de hulpverlening in deze fase bijeen te repen en de verdracht van verantwrdelijkheden regelt. Deze activiteiten dienen ingebed te wrden in het Gemeentelijk Prces Nazrg. Hierbij kan gebruik wrden gemaakt van de handreiking Opzet Infrmatie- en Adviescentrum (IAC) na rampen (VNG). 1.4 Delgrepen PSHOR Er zijn twee categrieën te nderscheiden: a) de direct getrffenen: persnen die de ramp hebben meegemaakt (aan den lijve hebben ndervnden) en in een (levens)bedreigende situatie hebben verkeerd. b) de indirect getrffenen: persnen die de ramp niet zelf hebben meegemaakt, maar dr de relatie met de direct getrffenen, berepsmatig f anderszins betrkken f getrffen wrden dr de ramp. Deze categrie is mvangrijk: partner, kinderen, familie vrienden, kennissen, buren cllegae (werk / pleiding) ggetuigen reddingswerkers leerkrachten huisartsen geestelijke verzrgers hulpverleners (medisch en psychsciaal) dienstverleners (financieel, juridisch, materieel) beleidscrisisteams (bijv. gemeentelijke rampenstaf) verigen (bijv. persnen bij wie dr de ramp nverwerkt leed geactiveerd wrdt). 2 In de WCPV wrdt de psychsciale hulpverlening in deze fase ndergebracht bij de GGD. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 5 van 40

Bij de pvang ten tijde van een ramp wrdt in principe aandacht besteed aan alle hierbven genemde grepen en persnen, maar afhankelijk van de ernst van de situatie (de ndzaak vr hulp) en de mgelijkheden (menselijke capaciteit en financiële middelen) wrdt pririteit gegeven aan één f meerdere grepen getrffenen. Eén en ander hangt k samen met de wijze waarp de delgrepen in het pvangcentrum pgevangen zullen wrden. In de eerste fase van het pvangprces kan gedacht wrden aan een scala aan getrffenen die het pvangcentrum zullen binnenstrmen en de snelheid waarmee de hulpverleners dan grip p de situatie meten krijgen. 1.5 Del en uitgangspunt PSHOR De psychsciale pvang bij rampen heeft als del: het bevrderen van het herstel van het psychisch evenwicht (zelfcntrle) van de getrffenen. Als uitgangspunt vr de psychsciale pvang bij rampen geldt: de getrffenen zijn in principe psychisch geznde en autnme persnen die een nrmale reactie geven p een abnrmale gebeurtenis. 2. Opzet Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR) 2.1 Verantwrdelijkheid De verantwrdelijkheid vr het inschakelen van de PSHOR bij een (dreigende) ramp ligt bij de Reginaal Geneeskundig Functinaris, die prcesverantwrdelijk is cnfrm de wet WKR. De PSHOR is verantwrdelijk vr de inhud en werkwijze van de gebden hulp. De directies van de samenwerkende instellingen (GGz Drenthe, Algemeen Maatschappelijk Werk en Slachtfferhulp) mandateren vr zver ndig de vereiste bevegdheden en verantwrdelijkheden aan de Leiders Kernteam. De Leider Kernteam heeft van de directie van de samenwerkende instellingen PSHOR het mandaat gekregen tijdens het PSHOR-prces aanwijzingen te geven aan de hulpverleners die deel uitmaken van dit prces inzake hun peratineel ptreden. 2.1.1 Integraal nazrgplan Vr de hulpverlening na de acute fase, fase 2 en vlgende, dienen de samenwerkende instellingen nder regie van de GGD, eventueel aangevuld met andere rganisaties, een nazrgplan p te stellen. In het kader van de Wet Cllectieve Preventie Vlksgezndheid is het gemeentebestuur verantwrdelijk vr de nazrg. De ervaring is, dat een integraal nazrgplan, waarin huisvesting, schadeafhandeling en psychsciale hulpverlening uitgewerkt wrden het meest effectief is. Hewel de regelgeving p dat punt ng niet helder is, rekent de RGF het tt zijn taak in verleg met de participerende instellingen het psychsciale deel van de nazrg bij het beleidsteam in te brengen en vr verdracht te zrgen. In de meeste gevallen zal er een aparte prjectrganisatie pgericht wrden, zals beschreven is in de handreiking ver het gemeentelijk Infrmatie- en Adviescentrum (IAC). 2.2 Samenwerkingsverband De PSHOR draagt de zrg vr de (preventieve) psychsciale hulpverlening die ndig is naar aanleiding van een (dreigende) ramp. Hierte zijn samenwerkingsverbanden aangegaan tussen verschillende instellingen en sectren, zals: de geestelijke gezndheidszrg (GGz Drenthe) het algemeen maatschappelijk werk (AMW) slachtfferhulp (SN) diverse kerkelijke instellingen Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 6 van 40

Ok andere rganisaties zals categriale hulpverleningsinstellingen kunnen wrden ingeschakeld m deel te nemen aan de PSHOR indien dit naar de mening van de Leider Kernteam (in verleg met de RGF) wenselijk is. De gemeente regelt -als prcesverantwrdelijke- vr Opvang en Verzrging: - de instelling, - de inrichting, - de bemensing, - de faciliteiten, - de bewaking van het pvangcentrum. Tussen de PSHOR en de gemeente met hierver afstemming plaatsvinden. 2.3 Organisatie De Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR) is nder nrmale mstandigheden een lege, maar direct invulbare rganisatie. Op het mment dat er sprake is van een ramp, wrdt de PSHOR pgeschaald p verzek van de RGF. Of en in welke mate wrdt pgeschaald is mede afhankelijk van de aard en mvang van de gebeurtenis. Ok afschaling van de PSHOR valt nder de verantwrdelijkheid van de RGF met dien verstande dat afschaling f verdracht in principe na 3 x 24 uur en maximaal 7 x 24 uur zu meten plaatsvinden, waarbij dan duidelijk met zijn p welke wijze verdracht naar de nazrgfase met plaatsvinden. 2.3.1. De rganen en functies in de PSHOR Binnen de PSHOR zijn twee rganen te nderscheiden: Kernteam Psychsciaal Opvangteams (PSOT, eenheden in het veld / pvanglcatie slachtffers ) Deze twee rganen kennen vier verschillende functies: Kernteam met: Leider Kernteam Medewerker Kernteam PSOT met: Leider Psychsciaal Opvangteam (LPO) Medewerker Psychsciaal Opvangteam (MPO) 2.3.2 Bereikbaarheid en alarmering PSHOR De PSHOR is via een lid van het Raad van Bestuur van GGz Drenthe te allen tijde via een vast alarmeringsnummer telefnisch bereikbaar. Medewerkers van de PSHOR p wie een berep wrdt gedaan stellen zich nmiddellijk beschikbaar, tenzij zwaarwegende mstandigheden dit verhinderen. Wanneer de RGF bij een ramp besluit dat de psychsciale rampenpvangrganisatie pgeschaald met wrden, zal de (dienstdende) Leider Kernteam gealarmeerd wrden. Deze zrgt vervlgens vr alarmering van de medewerkers Kernteam (er vlgt een separate uitgave m.b.t. prcedures, checklists en handreikingen). De hulpverleners uit de pl zijn verplicht m - als zij daarte wrden pgerepen - naar de dr het Kernteam aangegeven pkmstplaats te kmen. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 7 van 40

Schema 1: Schematische weergave pschaling PSHOR in de acute fase 3 RGF Via Raad van Bestuur GGz Leider Kernteam Medewerkers Kernteam Actiecentrum PSHOR Medewerkers GGZ-instelling Medewerkers Eigen rganisatie Opkmstplaats Opvangcentrum Opvangcentrum Opvangcentrum Legenda = Alarmeringslijn = Inzetlijn / Actielijn 2.4 Capaciteitsbepaling PSHOR 4 Uitgangspunt is dat er een psychsciale hulpverlener met zijn p acht à tien slachtffers. Gemiddeld genmen bestaat een Psychsciaal Opvangteam uit acht hulpverleners en een Leider en een assistent leider. Overeengekmen is dat de GGz-Drenthe één kernteam en drie psychsciale pvangteams van maximaal 10 persnen kan leveren. 3 Het betreft een basisschema. In cmplexe situaties kan dit basisschema reginaal uitgebreid wrden. Z kan nder de Leider Psychsciaal Opvangteam een Assistent-Leider tegevegd wrden. Deze functie kmt echter niet in de lijst peratinele GHOR-functies vr. 4 Vr de capaciteitsbepaling kan verwezen wrden naar Leidraad Operatinele Prestaties (BZK, 2001), pag. 111 113. Dit is tt p heden de enige vindplaats, waar een vrstel tt nrmering gedaan wrdt. Er lpt mmenteel bij de Raad van RGF'en een prject, waarin de mgelijkheden vr een aanscherping/aanpassing van de capaciteitsberekening nagegaan wrdt. Deze genrmeerde capaciteit kan dienen als input vr het Reginaal Beheersplan. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 8 van 40

Schema 2: Organgram van de PSHOR bij inzet van meerdere psychsciaal pvangteams. Leider en 3 á 4 kernteamleden Leider Psychsciaal Opvangteam Leider Psychsciaal Opvangteam Tevens cördinerend Leider Leider Psychsciaal pvangteam Medewerkers Psychsciaal Opvangteam 8 >10 Medewerkers Psychsciaal Opvangteam 8 >10 Medewerkers Psychsciaal Opvangteam 8 >10 2.4.1 Aflssing Elk pvangteam wrdt maximaal acht uur ingezet. Van deze acht uur is het eerste uur bedeld vr briefing (uitleg vraf wat er aan de hand is, wat ze kunnen verwachten en wat gedaan met wrden) en verdracht. Het laatste uur wrdt gebruikt vr de debriefing (stm afblazen en evaluatie van de inzet). Ieder team is dus maximaal 6 uur bezig met het pvangen van getrffenen in het pvangcentrum. Per 24 uur meten er dus 32 hulpverleners en 4 Leiders ingezet wrden ( 24 uur = 4 X 6 uur X 8 hulpverleners) Bij een grtere grep getrffenen kan ervr gekzen wrden m het aantal hulpverleners per team te verhgen (van 8 naar 10 hulpverleners) f er kunnen meerdere pvangteams ingezet wrden. Bij het inzetten van meerdere pvangteams, heeft ieder team zijn eigen Leider en één van de Leiders wrdt cördinerend Leider. Dit is één van de taken van de leider kernteam. 2.4.2 Interreginale bijstand Wanneer er binnen een regi te weinig hulpverleners zijn m de psychsciale hulpverlening vrm te geven (mdat er zeer veel slachtffers pgevangen meten wrden f mdat de pvang lang gaat duren) zal er nder de verantwrdelijkheid van de RGF een regeling getrffen wrden m gebruik te maken van interreginale bijstand. Deze bijstandsverlening zal via eenzelfde wijze gerganiseerd en geefend meten wrden als ten beheve van andere hulpverleningsdisciplines. 2.5 Legitimatie, herkenbaarheid en interne cmmunincatie Alle medewerkers van de psychsciale rampenpvangrganisatie bezitten een pasje met pasft waarmee zij zich kunnen identificeren. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 9 van 40

Vrzijde: Naam. Functie.. Registratienummer: 00000 Bureau GHOR Drenthe Pstbus 144 9400 AC Assen S P E C I M E N Pasft L E G I T I M A T I E B E W I J S Tel. 0592 306300 Achterzijde: Deze pas is strikt persnlijk. Deze pas blijft eigendm van GGz Drenthe. Uitgiftedatum Geldig t/m... Handtekening, Reginaal Geneeskundig Functinaris S P E C I M E N De vinder van deze pas wrdt vriendelijk verzcht deze p te sturen naa het adres vermeldt p de vrzijde. Rechten zijn vrbehuden aan GHOR Drenthe. Assen 2005 Met dit pasje krijgen zij tegang tt het pvangcentrum en vr zver van tepassing k tt andere lcaties. De medewerkers van het Psychsciaal Opvangteam dragen in veel gevallen nu een geel hesje met aan de vr- en achterzijde in zwarte letters het pschrift Psychsciaal Opvangteam. De Leider van het Psychsciaal Opvangteam draagt nu vaak een gren hesje met het pschrift LPO. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 10 van 40

Er zijn afspraken gemaakt ver de wijze waarp de cmmunicatie tussen de verschillende rganen verlpt. Dit schema geeft een glbaal verzicht van de cmmunicatielijnen die vanuit het Kernteam lpen. Het samenstellen van een cmmunicatiebijlage bij het prcesplan verdient aanbeveling. Media via RGF Aansturing dr de RGF f HSGHOR (namens de RGF) Andere bij de bestrijding betrkken diensten en instellingen Netwerk Samenwerkende Instellingen Leider en medewerkers van het Kernteam Directies Samenwerkende instellingen PSHOR Leider Psychsciaal Opvangteam Leiding samenwerkende diensten Opvangcentrum Medewerkers Psychsciaal Opvangteam Schema 3: Cmmunicatieschema vanuit het kernteam. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 11 van 40

3. Werkzaamheden van de PSHOR 3.1 Psychsciale pvang in de acute fase en eerste nazrgfase De PSHOR-rganisatie heeft in de acute en eerste nazrgfase de vlgende taken: 1. het identificeren van persnen die dringend psychlgische f psychiatrische hulp ndig hebben en deze hulp verlenen f regelen; 2. het identificeren van slachtffers die een verhgd risic lpen p het ntwikkelen van een verwerkingsstrnis; 3. het vregtijdig nderkennen van verwerkingsstrnissen en het stimuleren van een adequate behandeling ervan; 4. het rganiseren, mbiliseren en versterken van sciale steun uit de directe mgeving van de getrffenen. 3.2 Psych-educatie Psych-educatie is een belangrijke preventieve interventie. Op verschillende mmenten (herhaling van de bdschap) en p verschillende manieren (mndeling, schriftelijk (te denken aan flders, artikelen in kranten, teletekst en Internet) en via (lcale) radi en televisie) met psych-educatie wrden gegeven. Ok relevante intermediairs (huisartsen, leerlingbegeleiders, geestelijk leiders, enzvrt) dienen via psych-educatie geïnfrmeerd te wrden ver de gevlgen (lichamelijk en psychisch) p krte en lange termijn en ver de manier waarp zij de getrffenen kunnen helpen bij het verwerkingsprces. Er is vrlichtingsmateriaal beschikbaar ver psttraumatische stressreacties in de vrm van flders en brchures. De algemene flders zijn in diverse talen en vr verschillende delgrepen beschikbaar: leerkrachten uders verwijzers vlwassenen. Het Kernteam is ervr verantwrdelijk dat het Psychsciaal Opvangteam de beschikking krijgt ver deze materialen. Daarnaast beschikt de PSHOR ver presentatiemateriaal vr (infrmatiebijeenkmsten aan): leerkrachten huisartsen (en andere verwijzers) schlen en bedrijven kinderen 3.3 PSHOR -registratie van slachtffers Hewel het registreren van slachtffers in het pvangcentrum een gemeentelijk prces is, is het registreren van gegevens van slachtffers k een taak vr het pvangteam. Het gaat hierbij vral m het vastleggen van enkele gegevens van slachtffers die gedurende hun verblijf in het pvangcentrum extra f specifieke aandacht/begeleiding hebben gehad. Deze infrmatie zal wrden gebruikt vr de hulpverleners in de acute fase. De registratiefrmulieren wrden via de Leider Psychsciaal Opvangteam drgegeven aan de Leider Kernteam. De Leider Kernteam draagt er zrg vr dat de inzetfrmulieren aan de RGF (met tussenkmst van het HSGHOR) wrden vergedragen aan het einde van de eerste nazrgfase. Deze dient zrg te dragen vr archivering dan wel vernietiging cnfrm de geldende regels. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 12 van 40

3.4 Psychsciale nazrg De leider kernteam PSHOR adviseert de RGF ver de fllw-up van de psychische hulpverlening na de acute fase. De uitvering van deze werkzaamheden wrdt in principe in handen gelegd van de reguliere (eerste en tweede lijn) hulpverleningsinstellingen, die werkzaam zijn in het gebied waar deze mensen wnen, tenzij dat niet realiseerbaar f gewenst is. 3.4.1 Nazrg direct getrffenen De RGF heeft frmeel de verantwrdelijkheid vr de psychsciale nazrg in de rampsituatie, ttdat de reguliere zrgverlening in staat is de zrg ver te nemen 5. Maar duidelijk is, dat de start van het nazrgtraject inclusief de psychsciale nazrg al tijdens de acute fase vrbereid met wrden. De leider kernteam PSHOR kan de RGF hierver adviseren. 3.4.2 Nazrg PSHOR medewerkers De directeuren van de instellingen die ingezet zijn zrgen vr de pvang van de Leiders en medewerkers Kernteam. De Leider Opvangteam heeft tt taak m de medewerkers tijdens de ramp te begeleiden, te ndersteunen en te zrgen dat zij tijdig wrden afgelst. Bij de beëindiging van hun dienst, rept de Leider Opvangteam de medewerkers vr een krte evaluatie bijeen en biedt hen de mgelijkheid m hun emties te uiten. Indien mgelijk wrdt deze evaluatie grepsgewijs uitgeverd, anders vindt een individueel gesprek plaats. Grepsnabespreking Bij een grtschalige inzet wrden de medewerkers en de Leider van het Psychsciaal Opvangteam binnen vijf dagen na het beëindigen van de acute hulpverlening dr de Leider Kernteam pgerepen vr een verplichte grepsgewijze nabespreking. Deze bijeenkmst zal wrden begeleid dr twee deskundige hulpverleners die niet betrkken zijn geweest bij de rampenpvang. Er dient een relatie gelegd te wrden met de Arb-bedrijfspvangregelingen uit de dagelijkse zrgverlening. 3.4.3 Nazrg andere hulpverleners In beginsel geldt dat elke werkgever in het kader van de Arb-wet verantwrdelijk is vr pvang en nazrg van de eigen medewerkers. Hulpverleningsdiensten hebben hierte als regel eigen Bedrijfspvangteams (BOT-teams) ingesteld. Deze zijn in verleg met de eigen Arb-dienst geprtclleerd. In principe met deze werkwijze k gehanteerd wrden bij grtere calamiteiten. Het prtcl dient daarin te vrzien. 3.4.4 Bijzndere grepen Bijzndere aandacht is wel ndig vr andere medewerkers. Daarbij valt te denken aan andere bedrijven en rganisaties, zals medewerkers van gemeenten, taxibedrijven, aannemers etc., die in hun dagelijkse praktijk niet f minder ingesteld zijn p verwerking van incidenten en waarbij p vrhand niet gerekend mag wrden dat de pvang geregeld is via de Arb-diensten. Een andere grep, waar dit ng nadrukkelijker speelt zijn de vrijwillige hulpverleners. Te denken valt bijvrbeeld aan burgers, Rde Kruismedewerkers, EHBO ers. 3.4.5 Registratie bijzndere grepen Het registreren van bvengenemde medewerkers is absluut ndzakelijk. De verantwrdelijkheid van het nazrgtraject is niet helder 6. Vralsng rekent de RGF het daarm tt zijn taak, m in de acute fase na te laten gaan, welke grepen hulpverleners bijzndere aandacht ten beheve van de nazrg beheven. Hij zal dit in het beleidsteam aan de rde stellen. Het Kernteam zal de RGF adviseren f, he en dr wie deze vrijwillige hulpverleners meten wrden benaderd met een aanbd vr nazrg. 5 In het kamerstuk 28 664, nr 7 (wetgevingstraject wet kwaliteitsbevrdering rampenbestrijding) wrdt dit in de telichting verwrd. 6 In januari 2003 is in pdracht van het ministerie van SZW een nderzek gepubliceerd ( Samenwerking als waarbrg ) dr het Instituut vr Research en Beleid ver de wijze van nazrg vr hulpverleners. Daarin wrden vrstellen ntwikkeld m de bescherming van hulpverleners te verbeteren. Besluiten ver de vrstellen meten ng genmen wrden. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 13 van 40

4. Relatie met andere prcessen in de rampenbestrijding 4.1 Opvang en verzrging Del Opvang en verzrging van direct getrffenen (daklzen, lichtgewnden, evacués) vr de peride dat zij (ng) niet naar huis kunnen terugkeren speelt zich meestal af buiten het rampterrein. Het pvangcentrum is de plaats waar het gemeentelijke deelprces Opvang en Verzrging uitgeverd wrdt. Dit pvangcentrum wrdt ingericht in een gebuw dat geschikt is m (grte) grepen p te vangen en dat niet te ver van de rampplek af ligt. Geschikt zijn bijvrbeeld buurt- f wijkcentra, sprtzalen f cnferentiecentra. In het pvangcentrum wrden in de acute fase de direct getrffenen pgevangen, verzrgd en eventueel vindt k EHBO en/f huisartsenhulp plaats. Daarnaast is dit pvangcentrum k de plaats waarin als regel het prces PSHOR plaatsvindt. Gede pvang bevrdert immers de mgelijkheden vr registratie (CRIB) en het vrzien in de eerste levensbeheften. De verantwrdelijkheid vr Opvang en Verzrging ligt bij de daarte aangewezen gemeentelijke dienst.bij de uitvering zullen vele andere rganisaties en diensten betrkkenen zijn. Naast bijvrbeeld Gemeentewerken (gebuwenbeheer) zijn dat k externe rganisaties en zrgverleners. Deze medewerkers functineren nder prcesmatige verantwrdelijkheid van de gemeente. Het prces vergt in veel gevallen een relatief snelle reactie en betreft in smmige gevallen een ptentieel grt aantal persnen. Vr pvang en verzrging van de bevlking zijn drie stadia te nderscheiden: 1.acute pvang: Hierbij wrdt een deel van de bevlking gedurende enkele uren ndergebracht mdat zij hun wningen tijdelijk niet kunnen betreden. Vrzieningen zijn beperkt tt nderdak, kffie e.d. en immateriële pvang (Deze pvang kan k uit preventief gpunt wrden ingesteld. Er is bijvrbeeld een gaslek in een straat en de buurt met i.v.m. de reparatie hiervan ntruimd wrden. Binnen afzienbare tijd is het prbleem verhlpen en kunnen de mensen weer naar huis.) 2.primaire pvang: Hierbij wrdt een deel van de bevlking tt maximaal een dag ndergebracht in een andere lcatie, mdat zij hun wningen tijdelijk niet kunnen betreden. In deze fase biedt men de mensen p de eerste plaats verzrgende en sciale activiteiten. In verleg met de GGD kan een verbandpst wrden ingericht. Gezinnen meten herenigd wrden en vr pastrale en psychsciale hulpverlening met gezrgd wrden. Eventueel schne en/f drge kleding wrdt verstrekt. Er wrdt vr een gede registratie gezrgd in samenwerking met het CRIB. Bij een wat langere pvang met er naast sep en brdjes k vr een warme maaltijd wrden gezrgd. Tijdens deze fase kan men zich vrbereiden p een eventuele secundaire pvang. Een beslissing hierver dient z snel mgelijk te wrden genmen. 3.secundaire pvang: Hierbij wrdt een deel van de bevlking vr langere tijd ndergebracht in een pvangcentrum, mdat zij hun wningen vrlpig niet kunnen betrekken. Opvang vindt plaats ttdat terugkeer dan wel herhuisvesting gerealiseerd kan wrden. Vrzieningen zijn derhalve uitgebreid met htelvrzieningen, waarbij aan de pvanglcatie grte(re) sanitaire eisen wrden gesteld. De gemeente kan reguliere instanties inschakelen vr pvang en transprt van dieren (bijv. dierenambulance, dierenpensins e.d.). Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 14 van 40

Randvrwaarden pvangcentrum Om een kwalitatief gede psychsciale hulpverlening te kunnen bieden, met een pvangcentrum aan een aantal randvrwaarden vlden: de ruimte mag niet te klein zijn vr het aantal direct getrffenen; er meten delen van de ruimte kunnen wrden afgeschut (kinderhekje f rkersruimte); er met een mgelijkheid zijn m met direct getrffenen in een subruimte te gaan zitten; de ruimte mag niet vr iedereen tegankelijk zijn (media, rampteristen!); er met rekening gehuden kunnen wrden met de privacy van de direct getrffenen (bijv. grdijnen vr de ramen); er met een ruimte zijn gereserveerd m als gebedsruimte te kunnen dienen; er meten cmmunicatiemiddelen zijn m (algemene) infrmatie te kunnen geven (bijv. geluidsinstallatie, lichtkrant, flders), een vaste telefnaansluiting en eventueel een tv f een radi; als er kinderen zijn: expressiemateriaal en speelged (bijv. kleurptlden, papier, vide, spelletjes); er meten mgelijkheden zijn vr briefing / debriefing van medewerkers. De gemeente draagt zrg vr lgistieke verzrging (maaltijden, meubilair, spel- en recreatievrzieningen, etc.) vr zwel de hulpverleners als de getrffenen in het pvangcentrum. Verder zrgt zij ervr, met hulp van de plitie, dat er geen persnen in het pvangcentrum kmen van wie de aanwezigheid p dat mment ngewenst is, bijvrbeeld jurnalisten. Daarnaast met er vr de PSHOR-hulpverleners de mgelijkheid zijn m in afgeslten ruimtes individuele gesprekken te veren. De Leider van het Psychsciaal Opvangteam kan in de pvangcentra gebruik maken van de dr de andere diensten gebden faciliteiten. Afstemming dient plaats te vinden met de centrale leiding van het pvangcentrum (is een vertegenwrdiger van de gemeente). In principe wrden alle getrffenen naar een van de pvangcentra gebracht die in het gemeentelijke rampenplan staan aangegeven. In deze geschetste situaties zal de PSHOR meten samenwerken met de gemeentelijke instanties die verantwrdelijk zijn vr het prces Opvang en Verzrging. Aandachtspunt is de cmmunicatie tussen Hfd Opvangcentrum en de Leider Psychsciaal Opvangteam, mdat beide prcessen p elkaar afgestemd meten wrden. 4.2 Vrlichting De gemeente is verantwrdelijk vr het prces Vrlichting. Vaak zal dit prces aangestuurd wrden vanuit het gemeentehuis. De binnen de rampenpvangrganisatie werkende vrlichters dienen hun vrlichtingsbeleid af te stemmen p het centrale vrlichtingsbeleid en de verantwrdelijke functinaris van deskundig advies te vrzien. In het algemeen verzrgt de plitie p het rampterrein de vrlichting aan de media. Gemeentelijke vrlichters kunnen via de RGF, met tussenkmst van het HSGHOR, een berep den p de PSHOR m specifieke publieksinfrmatie aan te leveren m.b.t. de psychsciale hulpverlening. In die gevallen dient men hier medewerking aan te verlenen. De PSHOR kan tevens eigen initiatieven p dit terrein ntwikkelen, zals de cördinatie van de algemene publieksvrlichting ver de psychische reacties en dit ter gedkeuring vrleggen aan de RGF. 4.3 Het gemeentelijke prces Nazrg Het gemeentelijke prces Nazrg treedt in werking nadat de repressiefase is afgeslten. Werkzaamheden nazrg: Veelal zal de bestrijding van de ramp, die enkele dagen tt een paar weken duurt, geleidelijk vergaan in de nazrg. De nazrgfase kan enkele maanden tt sms jaren duren 7. De belangrijkste prblemen waar men in de nazrg mee van den heeft zijn: het vrkmen van een vervlgramp (indammen gezndheids- en milieurisic s, analyseren rzaken, verweging besluitvrmingsstructuur, vrlichting); 7 Denk hierbij aan de vuurwerkramp in Enschede mei 2000 en cafébrand in Vlendam. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 15 van 40

het p gang brengen van het dagelijks leven (penbaar verver, gas/electra, drinkwater, wegen, telecmmunicatie, centrale antenne, vuilnisphaal, pstbezrging, distributie); medische zrgverlening aan direct getrffenen, nabestaanden en hulpverleners; psychsciale hulpverlening (in de eerste nazrgfase) verlenen aan direct getrffenen, nabestaanden en hulpverleners; de start van de tweede nazrgfase in de vrm van een Psychsciaal nazrgprject; het instellen van een Infrmatie- en Adviescentrum (IAC) in de gemeente vr.a. - het behandelen van schadeclaims (beperking vervlgschade, verleg prcedure schadebehandeling, vergeding ksten gemeente, fndswerving); - huisvesting en wederpbuw (tijdelijke huisvesting, behandeling wederpbuwvraag); - de cördinatie van het Psychsciaal nazrgprject. Daarnaast gaat het tevens m cördinatie en afstemming van deelnderzek, financieel-ecnmische nazrg, het initiëren van het samenwerken van de prcesverantwrdelijken van de verschillende vrmen van de nazrg en plitiek bestuurlijke nazrg. De PSHOR heeft geen verantwrdelijkheid vr de tweede nazrgfase (psychsciaal nazrgprject). In het gemeentelijk prces Nazrg rampen wrdt beschreven he de psychsciale nazrg vrm wrdt gegeven. 4.4 Geneeskundige hulpverlening (smatisch) De RGF is verantwrdelijk vr de invulling van de geneeskundige hulpverlening p basis van de wet GHOR. Dit gebeurt vlgens de geneeskundige hulpverleningsketen. Deze keten mvat het geheel van handelen vanaf het mment van pspren van een slachtffer p de plaats van de ramp tt en met het mment dat verdere behandeling niet ndig f mgelijk is. De keten mvat medische, paramedische en psychsciale hulpverlening aan direct getrffenen en strekt zich ruimtelijk uit van het rampterrein tt ziekenhuizen en pvangcentra. De inzet is afhankelijk van de aard en de mvang van de ramp. Wanneer er in een ziekenhuis meer psychsciale pvang ndig is dan het ziekenhuis zelf kan verzrgen en er een berep p de RGF wrdt gedaan m deze psychsciale pvang in te vullen, zullen daar aparte afspraken ver gemaakt meten wrden. Dit prcesplan vrziet hier vralsng niet in. 4.5. Preventieve penbare gezndheidszrg en medische milieukunde Infectieziekten en medisch milieukundige aspecten c.q. de dreiging die daar van uitgaat, hebben eveneens een grte impact p het ntstaan van psychische prblemen. Zdra deze aspecten aan de rde zijn, dient dat via het HSGHOR nverwijld ter kennis gebracht te wrden aan het Kernteam, dat zal meten berdelen p welke wijze deze infrmatie betrkken wrdt bij de psychsciale zrgverlening. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 16 van 40

5. Samenwerking met andere diensten bij de pvang van direct getrffenen De gemeente is verantwrdelijk vr het instellen en inrichten van een Opvangcentrum, evenals het registreren van alle evacués in het pvangcentrum. De PSHOR kan nder andere in het pvangcentrum te maken krijgen met een f meerdere van de nderstaande diensten, rganisaties en instellingen: gemeentelijke diensten zals b.v. Stadsbeheer, Bewnerszaken, Sciale Zaken en Welzijn, Gemeentewerken, Vrlichting, etc.; Nederlandse Rde Kruis vr verzrgende taken en registratie en infrmatie; vrijwilligersrganisaties: het werk vr vervangende taken en andere vrijwilligers vr kinderpvang en recreatieve activiteiten; tlken; geestelijke verzrgers; plitie / bewakingsdiensten / militairen; GGD-persneel; huisartsen en verpleegkundigen. Indien er geestelijke verzrgers (pastr, imam, dminee, enz.) aanwezig zijn, zal de PSHORrganisatie verleg met hen hebben. 6. Evaluatie 6.1 Opzet van de evaluatie De inzet van de PSHOR in het kader van een ramp (fase 1, de acute fase) wrdt - ter vrbereiding p een integrale evaluatie - in eerste aanleg bij vrkeur binnen twee weken na de inzet geëvalueerd dr alle betrkkenen binnen de PSHOR nder verantwrding van de Leider Kernteam. De resultaten wrden schriftelijk vastgelegd en aangebden aan de RGF en de directies van de betrkken instellingen. De directies zijn zelf verantwrdelijk vr verspreiding van de uitkmsten nder medewerkers vr wie deze relevant zijn. 6.2 Cecklist vr de evaluatie In bijlage 9 is een checklist pgenmen ten beheve van de evaluatie. De evaluatie wrdt uitgeverd p de vlgende nderwerpen: - het prces, - de inhud - getalsmatig Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 17 van 40

BIJLAGEN Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 18 van 40

Bijlage 1: Lijst met afkrtingen AMW BSH GGD GGz GHOR GRIP HSGHOR IAC LPO MPO OPRON PSHOR PTSS RGF RIAGG VNG WCPV WKR Algemeen Maatschappelijk Werk Bureau Slachtfferhulp Gemeenschappelijke Gezndheids Dienst Geestelijk Gezndheidszrg Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Gecrdineerde Reginale Incidenten Prcedure Hfd Sectie GHOR Infrmatie- en adviescentrum Leider Psychsciaal Opvangteam Medewerker Psychsciaal Opvangteam Overleg Psychsciale Rampen Opvang Nederland Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Psttraumatische stressstrnis Reginaal Geneeskundig Functinaris Reginale Instelling vr Ambulante Geestelijke Gezndheidszrg Vereniging Nederlandse Gemeenten Wet Cllectieve Preventie Vlksgezndheid Wet Kwaliteitsbevrdering Rampenbestrijding Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 19 van 40

Bijlage 2: Definities en Begrippen Actiecentrum: De plaats van waar uit iedere peratinele dienst de eigen deeltaak regelt. Acute fase psychsciale hulpverlening: De eerste fase van de psychsciale hulpverlening beslaat de peride direct na de gebeurtenis en duurt in principe 3 x 24 uur, met verlengingsmgelijkheid tt maximaal 7 x 24 uur. Behandelcentrum: Een plaats waar lichtgewnde slachtffers van een ngeval / ramp, die niet in een ziekenhuis beheven te wrden pgenmen, wrden bijeengebracht vr een beperkte medische behandeling. Bijstand: De in het kader van de rampenbestrijding te verlenen hulp dr bvenreginale (GHOR) rganisaties en instanties. Centraal Registratie- en Infrmatiebureau (CRIB): Het bureau dat gegevens verzamelt mtrent dden, gewnden, vermisten en verplaatste persnen, deze gegevens registreert en p aanwijzingen van het bevegd gezag aan belanghebbenden verstrekt. Evacuatie: Een dr de verheid gelaste verplaatsing van grepen persnen in Nederland met daarnder begrepen: verver(sbegeleiding), pneming, verzrging en terugkeer van deze grepen, de vrbereiding daarvan en de nazrg. Geneeskundige hulpverleningsketen: De keten van samenhangende en gerganiseerde redding, medische en paramedische handelingen, vanaf het pspren van de gewnden, tt het mment dat verdere behandeling in een ziekenhuis niet meer ndig is. Gewndennest: De beschutte tijdelijke verblijfplaats, waarin de slachtffers van een ramp bijeenkmen, in afwachting van een vrtgezette eerste hulpverlening en afver naar een verzamelplaats vr gewnden f direct verver naar het ziekenhuis. Infrmatie- en Adviescentrum: Gemeentelijk centrum dat infrmatie verstrekt ver het rampgebeuren, met name aan het publiek. Opvangcentrum: De plaats waar niet-gewnde en (behandelde) lichtgewnden wrden ndergebracht in afwachting van de mgelijkheid tt terugkeer naar de eigen wngelegenheid f nderbrenging elders. Ontruiming: Het vr krte duur verlaten van de verblijfplaats p een advies van parate diensten. Brandweer en plitie kunnen direct tt een dergelijk advies vergaan, indien daarvr binnen aan te geven grenzen een mandaat is verstrekt. Een vrwaarde daarbij kan zijn dat zij de ntruiming zelf in gede banen kunnen leiden (vergelijk: evacuatie). Psychsciale eerste nazrgfase: De eerste psychsciale nazrgfase begint na de acute fase in de psychsciale pvang die ngeveer 3 maanden duurt. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 20 van 40

Ramp: Een gebeurtenis: 1. waardr een ernstige verstring van de algemene veiligheid is ntstaan, waarbij het leven en de gezndheid van vele persnen dan wel grte materiële belangen in ernstige mate bedreigd wrden. 2. waarbij een gecördineerde inzet van diensten en rganisaties van verschillend vakgebied vereist is. Rampbestrijdingsplan: Het samenstellen van vrbereidende maatregelen vr het geval zich een ramp vrdet die naar plaats, aard en gevlgen vrzienbaar is. (Met "plaats" wrdt niet slechts één gebied bedeld, maar k een bject f een traject (sprweg, weg)). Rampenbestrijding: Het geheel van verheidsmaatregelen ter bescherming van de bevlking en gericht p de beperking f verzachting van de gevlgen van grte ngevallen en rampen. Rampenplan: Een rganisatieplan waarin in algemene zin is aangegeven he in geval van een ramp f een dreigende ramp gehandeld dient te wrden ten einde tt een delmatige bestrijding van de ramp en de gevlgen daarvan. Rampterrein: Het dr de pperbevelhebber aangewezen gedeelte van een gemeente waarbinnen bijzndere regimes gelden ten aanzien van de handhaving en het herstel van penbare veiligheid en penbare rde. Rampverklaring: De burgemeester bepaalt f een vrval een ramp is f daarte dreigt uit te greien. Indien het vrval als zdanig wrdt aangemerkt, geeft de burgemeester een "rampverklaring" uit, hetgeen inhudt, dat alle betrkkenen vlgens de interne alarmeringsschema's van de diensten wrden gealarmeerd en dat de rampenregeling in al zijn facetten in werking treedt. Reginaal Cördinatiecentrum: Indien zich een ramp dreigt vr te den, vrdet f heeft vrgedaan, die de algemene veiligheid van persnen en/f gederen in meer dan een gemeente in een regi aantast f heeft aangetast dan wel een bedreiging van die veiligheid inhudt, kan de cördinerend burgemeester een reginaal cördinatiecentrum in bedrijf stellen. Tweede psychsciale nazrgfase: De tweede psychsciale nazrgfase mvat de psychsciale hulpverlening in een daarvr specifiek dr de GGD ingestelde prjectrganisatie en kan enkele jaren duren. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 21 van 40

Bijlage 3: Functiebeschrijvingen peratinele functies Leider Kernteam PSHOR Frmulier functiebeschrijving GHOR Algemeen Functiecde Leider Kernteam PSHOR. Functienaam Leider Kernteam Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. Reguliere functie Leidinggevende PSHOR-ketenpartner. Kern/del vd functie De Leider Kernteam geeft p tactisch niveau - na verkregen pdracht - leiding aan de psychsciale hulpverlening in de acute en 1 e nazrgfase. Plaats in de rganisatie Uitgegaan wrdt van maximale pschaling (grip 4). Situatieschets Leiding ntvangen Leiding geven Cntacten De Leider Kernteam rganiseert en geeft leiding aan de psychsciale hulpverlening in de acute en de eerste nazrgfase bij een ramp. Ontvangt peratinele leiding van het HSGHOR. Geeft direct leiding aan medewerkers van het kernteam PSHOR en functinele leiding aan de leiders van de pvangteams. De Leider Kernteam nderhudt naast bvengenemde functinele cntacten k cntacten met de eigen instelling en deskundigen buiten de reginale rampenrganisatie 8. Organisatieschema Uitgegaan wrdt van maximale pschaling (grip 4). Taken/verantwrdelijkheden Taken/verantwrdelijkhed en in hfdlijnen Uitwerking van taken /verantwrdelijkheden 1. Geeft namens de RGF leiding p tactisch niveau aan de psychsciale hulpverlening. 2. Verzamelen, analyseren, evalueren van infrmatie. 3. Verstrekken van infrmatie. 4. Adviseren aan het RGF, met tussenkmst van het HSGHOR. 5. Zrgdragen vr lgistieke prcessen. 1. Geeft namens de RGF leiding p tactisch niveau aan de psychsciale hulpverlening a. Bijeen repen van het kernteam PSHOR. b. Geeft leiding aan het kernteam PSHOR en bendigde ndersteuning. c. Beslist na het inzetbesluit ver de wijze van inzet van capaciteit en deskundigheid van psychsciale hulpverleners m.b.t. direct en indirect getrffenen in de acute en de eerste nazrgfase. d. Trekt indien ndig specialisten aan. e. Organiseert debriefing vr het kernteam, leider en medewerkers psychsciaal pvangteam(s). f. Draagt zrg vr aflssing en vervanging van de medewerkers kernteam en psychsciaal pvangteams. g. Neemt initiatief tt evaluatie van rganisatrische prcesgang tijdens en na inzet. 2. Verzamelen, analyseren en evalueren van infrmatie a. Verzamelt infrmatie van medewerkers van het kernteam PSHOR en de leiders psychsciaal pvangteams. b. Vraagt infrmatie p aan het HSGHOR (en via deze aan andere partijen in de rampenrganisatie) en andere partijen buiten de reginale rampenrganisatie. c. Draagt zrg vr de bewaking van de prcedures t.a.v. privacy, registratie 8 Binnen de rampenrganisatie wrden alleen cntacten nderhuden in gedelegeerde vrm van het HSGHOR (dus alleen cntacten met medeweten van ) Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 22 van 40

en rapprtage. d. Laat een lgbek bijhuden van de handelingen van het kernteam PSHOR en psychsciaal pvangteams. e. Stelt p grnd van analyse van bvenstaande gegevens plannen bij. f. Det actief navraag t. a.v de wijze waarp de pvang van diverse grepen hulpverleners geregeld is. 3. Verstrekken van infrmatie a. Verstrekken van infrmatie aan medewerkers kernteam en LPO s. b. Verstrekken van infrmatie aan het HSGHOR. c. Laat infrmatie verstrekken aan de direct en indirect getrffenen ver mgelijke reacties p een schkkende gebeurtenis (psych-educatie). 4. Adviseren a. Adviseert de RGF ver het pstarten van het prces. b. Adviseert HSGHOR tav alle aspecten van lpend prces. c. Adviseert via het HSGHOR de RGF t.a.v. de ndzaak tt nazrg. 5. Zrgdragen vr lgistieke prcessen a. Draagt zrg vr de lgistieke en verbindingstechnische vrzieningen. Functie-eisen Opleiding HBO / WO pleiding Basispleiding GHOR. Functiegerichte pleiding Ervaring Ervaring met management, cördineren en leidinggeven. Gede kennis en ervaring met het pbuwen en nderhuden van netwerken, in het bijznder de psychsciale hulpverlening en de psychiatrie. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 23 van 40

Lid Kernteam PSHOR Frmulier functiebeschrijving GHOR Algemeen Functiecde Lid Kernteam PSHOR. Functienaam Lid Kernteam Psychsciale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. Reguliere functie Leidinggevende PSHOR-ketenpartner. Kern/del van de functie Inzetten en cördineren p tactisch niveau van de psychsciale hulpverlening. Plaats in de rganisatie Uitgegaan wrdt van maximale pschaling (grip 4). Situatieschets Inzetten en cördineren p tactisch niveau van de psychsciale hulpverlening aan slachtffers en verwanten in de acute en de eerste nazrgfase. Leiding ntvangen Ontvangt direct leiding van de Leider Kernteam. Leiding geven Geeft alleen in gedelegeerde vrm namens de leider Kernteam leiding aan leider psychsciaal pvangteams. Cntacten Onderhudt naast de functinele cntacten binnen kernteam, leider pvangteams en eigen instelling k cntacten met deskundigen buiten de reginale rampenrganisatie. Organisatieschema Uitgegaan wrdt van maximale pschaling (grip 4). Taken/verantwrdelijkheden Taken/verantwrdelijkheden in 1. Advisering en ndersteuning van de leider Kernteam hfdlijnen 2. Aanspreken van de eigen rganisatie Uitwerking taken/verantwrdelijkheden van 1. Advisering en ndersteuning van de leider Kernteam a. Advisering ver de inzet, samenstelling en pvang in een f meer pvangteams. b. Vert een (deel van ) de taken uit m.b.t. het cördineren van de inzet van de psychsciale hulpverlening. c. Verzamelt, analyseert en evalueert infrmatie. d. Vert taken uit in pdracht van de Leider Kernteam,.a. - pstellen en rganisatie van dienstrsters; - regelen van debriefing van de pvangteams; - tezien p het bijhuden van een lgbek bij kernteam en pvangteams; - infrmatie (laten)verstrekken aan de slachtffers, verwanten en derden ver mgelijke reactie p een schkkende gebeurtenis; - bewaken van privacy, registratie en rapprtage. e. Adviseert de Leider Kernteam ver het te veren beleid in de acute en eerste pvangfase en ver een uit te brengen advies ver het nazrgplan. 2. Aanspreken van de eigen rganisatie a. Alarmeert en draagt zrg vr levering van medewerkers van de eigen rganisatie. Functie-eisen Opleiding HBO f WO. Basispleiding GHOR. Functiegerichte pleiding. Ervaring Ervaring met management, cördineren en leidinggeven. Gede kennis en ervaring met het pbuwen en nderhuden van netwerken, in het bijznder met de eigen sectr, dch bij vrkeur k in breder verband van de psychsciale hulpverlening en psychiatrie. Prcesplan PSHOR GHOR Drenthe, versie 0.2; 26 april 2006 24 van 40