Publieksonderzoek LUX

Transcriptie

1 2002 O&S Nijmegen januari 2003

2

3 Inhoudsopgave 1 Samenvatting en conclusies Aanleiding voor onderzoek Uitvoering van LUX-publieksonderzoek Kenmerken van de bezoekers Kenmerken van de doorsnee bezoekersgroep Onderscheid tussen verschillende bezoekersgroepen Aantrekkingskracht op Nijmeegse bevolking LUX-publiek versus het oude Cinemariënburg-publiek Werking van keuzegedrag Oordeel over aanbod Oordeel over accommodatie Oordeel over service Imago van LUX 11 2 Inleiding Aanleiding voor onderzoek De onderzoeksvragen en de opzet De uitvoering van het onderzoek De opzet van de onderzoeksrapportage 18 3 Kenmerken van de bezoekers Herkomst Leeftijd, geslacht en etniciteit Opleiding en hoofdbezigheid overdag Huishoudenssituatie en inkomen Aantrekkingskracht van LUX op Nijmegenaren Culturele belangstelling Dagbladabonnementen Kenmerken van vaste klanten De bezoekersgroepen voor andere voorstellingen 31 4 Werking van keuzegedrag Redenen van bezoek Bezoekfrequentie Willen bezoekers vaker naar LUX komen? Belemmeringen bij de komst naar LUX Oordeel over de aanvangstijden van voorstellingen De toegangsprijzen De informatievoorziening over het programma Huishoudens met jonge kinderen 43

4 Inhoudsopgave (vervolg) 4.4 Bezoek aan andere Nijmeegse bioscopen en videotheekgebruik 43 5 Oordeel over aanbod Oordeel over hoeveelheid, kwaliteit en diversiteit van het aanbod Wensen m.b.t. het aanbod Beeld van het aanbod 47 6 Oordeel over accommodatie en service Oordeel over de accommodatie Oordeel over service Gebruik van horecavoorzieningen in LUX 52 7 Imago van LUX Beeld van de instelling LUX Beeld van de uitstraling van LUX 56 8 Bijlages Wat voor voorstellingen mist men en/of wil men vaker zien in LUX? Tips die ertoe bij kunnen dragen dat bezoekers vaker zullen komen dan ze nu doen Tips m.b.t. de informatievoorziening over de programmering De vragenlijst 61 2

5 Samenvatting en conclusies 1 Samenvatting en conclusies 1.1 Aanleiding voor onderzoek Zowel de gesubsidieerde culturele podia in Nijmegen als de gemeente wilden meer zicht op welke groepen wel en niet bediend worden met het Nijmeegse cultuuraanbod. Ook was er behoefte aan informatie over de vraagkant: wat voor wensen hebben de podiabezoekers? Dat gaf aanleiding tot een overleggroep van de zes gesubsidieerde podia (LUX, Stadsschouwburg, De Vereeniging, Steigertheater, Doornroosje en De Lindenberg) en de afdeling Cultuur Sport en Recreatie van de gemeente Nijmegen. Het overleg heeft onder meer geleid tot de uitvoering van publieksonderzoeken bij de 6 podia in de periode maart-mei Bij deze onderzoeken gaat het om de volgende vragen: Hoe is het publiek van de podia samengesteld? Wat zijn belangrijke bezoekersgroepen? Waarom komt men naar de podia? Hoe werkt het keuzegedrag van het publiek? Hoe waardeert het publiek het programma-aanbod? Wat voor wensen heeft men op dat vlak? Hoe waardeert het publiek de accommodatie en de service? Voor het eerst hebben de podia gebruik gemaakt van dezelfde schriftelijke vragenlijst, waardoor een goede onderlinge vergelijking mogelijk is. Deze standaardvragenlijst is in samenwerking met de podia opgesteld door de afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente Nijmegen (O&S). De uitvoering van de veldwerken voor de publieksonderzoeken - het uitdelen van de vragenlijsten aan een doorsnee van de bezoekers en het invoeren van de antwoorden in de computer - viel onder de verantwoordelijkheid van de betrokken podia. De analyse en rapportage van de onderzoeken is door de afdeling O&S gedaan. Het feit dat de uitkomsten van alle zes de publieksonderzoeken door één onderzoeksbureau op dezelfde wijze verwerkt zijn, is - naast de gehanteerde standaardvragenlijst - een extra waarborg voor de onderlinge vergelijkbaarheid. 1.2 Uitvoering van LUX-publieksonderzoek LUX is geopend in oktober 2000 en is voortgekomen uit Filmhuis Nijmegen, beter bekend als Cinemariënburg met als nevenvestiging Scala. Net als Filmhuis Nijmegen heeft LUX twee vestigingen, te weten LUX en Cinemariënburg. LUX zet de filmprogrammering van Filmhuis Nijmegen voort waarbij tevens op eigen wijze een deel van de podiumprogrammering van het failliete podium O 42 wordt gecontinueerd. De ambitie van LUX voor de komende jaren is het realiseren van het grootste Art-house in Nederland. LUX heeft een breed programma-aanbod van film, theater, muziek, woord, debat en projecten. In 2001 trok LUX ongeveer bezoekers. Meer dan 90% daarvan is filmbezoeker. Voor theatervoorstellingen wordt gestreefd naar 100 bezoekers per voorstelling; voor muziek ligt het streefaantal op 125 bezoekers per voorstelling. LUX gaat uit van een groeiscenario waarbij in 2003 circa bezoekers voor theater dan wel voor muziek naar LUX komen. 3

6 2002 Locatie LUX beschikt over vijf filmzalen, een multifunctionele zaal en een theaterzaal met circa 200 zitplaatsen, waarin bij concerten ruimte is voor circa 400 staanplaatsen. In LUX is als ondersteunende horeca tevens een grand café gevestigd. Tegenover LUX is Cinemariënburg gehuisvest met 2 filmzalen en de ondersteunende horeca café De Foyer. In totaal heeft LUX op twee locaties bijna 1000 zitplaatsen. In de periode 1 t/m 10 maart hebben 980 bezoekers van de locaties LUX en Cinemariënburg de schriftelijke vragenlijst gekregen. Het ging om een doorsnee van het publiek, waarbij rekening gehouden is met de verdeling naar type voorstelling, locatie en tijdstip. Voor voldoende betrouwbare en nauwkeurige resultaten waren minimaal circa 270 ingevulde en geretourneerde vragenlijsten nodig; het zijn er 501 geworden, waarmee een goede respons van 51% is gehaald. De groep van 501 respondenten moet gezien worden als een groep bezoekers die in een doorsnee week naar voorstellingen in LUX komt. Tot zo n groep behoort een relatief groot aandeel frequente bezoekers. De kans dat frequente bezoekers een vragenlijst meegekregen hebben is immers groter dan bij de niet-frequente bezoekers. Daarmee wegen de meningen van de frequente bezoekers relatief sterk door in de onderzoeksuitkomsten 1. Hieronder volgt een beknopt overzicht van de resultaten, inclusief een aantal conclusies. Met LUX wordt steeds bedoeld LUX inclusief Cinemariënburg. 1.3 Kenmerken van de bezoekers Kenmerken van de doorsnee bezoekersgroep Op basis van het publieksonderzoek kunnen we concluderen dat de bezoekersgroep van LUX in een doorsnee week als volgt is opgebouwd. Ruim driekwart van de bezoekers komt uit Nijmegen. De bezoekers van buiten Nijmegen komen vooral uit Gelderland en Noord-Brabant. Bij de bezoekers zijn de vrouwen wat in de meerderheid (56%). Veel bezoekers vallen in de leeftijdscategorieën jaar (36%) en jaar (35%). Bijna 70% van de bezoekers heeft een hogere beroeps- of universitaire opleiding afgerond; van de overige 29% heeft circa tweederde een havo- of vwo-diploma. Zeventig procent heeft een betaalde baan van meer dan 12 uur per week; van de overige 30% is ruim de helft student. Een behoorlijke groep bezoekers is alleenstaand (44%). De meeste bezoekers hebben geen thuiswonende kinderen; 21% heeft dat wel. Bij minder dan eenderde daarvan is het jongste of enige kind jonger dan 7 jaar. 1 Voor een aantal uitkomsten is gecorrigeerd voor het relatief grote aandeel frequente bezoekers in de steekproef: de vergelijking tussen het Nijmeegse deel van het LUX-publiek en de Nijmeegse bevolking en de berekening van de gemiddelde bezoekfrequentie. 4

7 Samenvatting en conclusies Circa 46% heeft een inkomen beneden modaal (netto maandinkomen lager dan 1590 euro). Ruim driekwart daarvan is alleenstaand (o.a. studenten). Ruim een vijfde van de bezoekers, waaronder relatief veel studenten en werklozen of arbeidsongeschikten, rekent zichzelf tot de groep met een laag inkomen. Eenderde meent tot de hogere inkomensgroep te behoren en 40% tot de middeninkomensgroep (5% weet niet/geen antwoord ). Behalve voor film hebben relatief veel bezoekers belangstelling voor voorstellingen op het gebied van cabaret, toneel, klassieke muziek, popmuziek en ballet en dans. Voor meer dan de helft van de bezoekers geldt dat zij het afgelopen jaar een bezoek hebben gebracht aan museum het Valkhof (54%), bioscoop Carolus (53%) en bioscoop Calypso (eveneens 53%). Ook de Stadsschouwburg, De Vereeniging en bioscoop Centrum zijn het afgelopen jaar door tussen de 40 en 50% van de LUX-bezoekers bezocht. Van de bezoekers, die behalve voor film ook voor andere voorstellingen en evenementen naar LUX komen, hebben relatief grote percentages in het afgelopen jaar andere podia bezocht: 60% de Stadsschouwburg (tegenover 40% van de filmbezoekers), 53% De Vereeniging (tegenover 39% van de filmbezoekers), 36% Doornroosje (tegenover 25% van de filmbezoekers) en 33% Het Steigertheater (tegenover 16% van de filmbezoekers) Onderscheid tussen verschillende bezoekersgroepen Van het totaal aantal bezoeken aan LUX wordt 42% gebracht door vaste klanten 2. Jaarlijks komen deze vaste klanten gemiddeld bijna 17 keer naar LUX, terwijl de overige bezoekers gemiddeld 3 à 4 keer komen 3. Als we de kenmerken van de vaste klanten afzetten tegen de overige bezoekers, zien we de volgende verschillen: de vaste klanten komen vaker uit Nijmegen, en binnen Nijmegen vaker uit de stadsdelen Nijmegen-Oost en Stadscentrum. Vaker ook zijn ze hoger opgeleid. Minder vaak zijn ze jonger dan 25 jaar en hebben ze thuiswonende kinderen. De vaste klanten blijken verhoudingsgewijs vaak de niet-filmvoorstellingen in LUX te bezoeken (theater, muziek en debatten). Qua samenstelling lijkt de bezoekersgroep voor deze voorstellingen dan ook op de groep vaste klanten: relatief meer Nijmegenaren en mensen met een hoge opleiding en relatief wat minder jongeren. Een meerderheid van de bezoekers, die LUX in het afgelopen jaar voor andere voorstellingen dan films bezocht hebben, heeft in die periode één ander type voorstelling in LUX bezocht: of muziekoptredens of theatervoorstellingen of debatten. De verschillen in kenmerken tussen de bezoekersgroepen voor muziekoptredens, theatervoorstellingen en debatten zijn niet groot. Het publiek voor de feesten in LUX is 2 De vaste klanten zijn de personen die zichzelf tot de vaste klanten van LUX rekenen. (Bij vraag 32 is gevraagd hoe vaak men het afgelopen jaar een voorstelling in LUX heeft bezocht en of men zichzelf als vaste klant van LUX beschouwt.) 3 Deze gemiddelden hebben betrekking op de verschillende bezoekers. Er is gecorrigeerd voor het gegeven dat er relatief veel frequente bezoekers in de steekproef zitten, die gemiddeld vaker naar andere Nijmeegse bioscopen gaan. 5

8 2002 wél duidelijk anders samengesteld: relatief meer jongeren, allochtonen, alleenstaanden, academici, studenten en mensen met een laag inkomen Aantrekkingskracht op Nijmeegse bevolking Voor enkele kenmerken is het Nijmeegse deel van het LUX-publiek vergeleken met de Nijmeegse bevolking van 16 jaar en ouder 4. Bij die vergelijking is niet uitgegaan van het doorsnee LUX-publiek, maar van de verschillende Nijmeegse bezoekers, ongeacht hoe vaak men in LUX komt. Er blijken relatief veel bewoners uit de stadsdelen Oud-Oost, Stadscentrum en Midden- Zuid naar LUX te gaan. De aantrekkingskracht op bewoners uit Dukenburg, Lindenholt en Waalsprong is gering. Verder trekt LUX relatief veel Nijmegenaren van 16 t/m 24 jaar en van 40 t/m 54 jaar. De aantrekkingskracht op mensen van buitenlandse herkomst is wat minder dan die op de rest van de Nijmegenaren. Wat dat laatste betreft laat ook het Bevolkingsonderzoek cultuurparticipatie 2002 zien dat LUX relatief wat minder allochtone Nijmegenaren dan autochtone Nijmegenaren trekt, maar het verschil is kleiner dan uit het publieksonderzoek naar voren komt 5. Dat duidt erop dat de respons van allochtonen uit niet-rijke landen bij het publieksonderzoek relatief laag is geweest 6. Voor enkele andere kenmerken is het Nijmeegse deel van het LUX-publiek van 18 jaar en ouder vergeleken met de Nijmeegse bevolking van 18 jaar en ouder 7. Ook bij deze vergelijking is uitgegaan van de verschillende Nijmeegse bezoekers. LUX blijkt relatief veel hoger opgeleiden, mensen met betaald werk en studenten te trekken. Verder komen er relatief veel Nijmegenaren die zich tot de lage inkomensgroep rekenen en ook relatief veel Nijmegenaren die zich tot de hoge inkomensgroep rekenen. De aantrekkingskracht op de middeninkomensgroep is relatief klein LUX-publiek versus het oude Cinemariënburg-publiek Een interessante vraag na deze beschrijving van de LUX-bezoekers is of LUX een ander publiek trekt dan Cinemariënburg dat vroeger deed. Het laatste publieksonderzoek bij Cinemariënburg is uitgevoerd in Als we het huidige LUX-publiek globaal vergelijken met het vroegere Cinemariënburg-publiek 8, zien we het volgende: 4 Gegevens afkomstig uit bevolkingsstatistieken. 5 Uitkomst bevolkingsonderzoek: 11% van de LUX-bezoekers behoort tot de allochtonen uit de niet-rijke landen (tegenover 13% bij alle Nijmegenaren van 16 jaar en ouder) en 7% tot de allochtonen uit de rijke landen (tegenover 10% bij alle Nijmegenaren van 16 jaar en ouder). 6 Voor een deel van de allochtone bezoekers zal het lastig zijn om een uitgebreide Nederlandstalige vragenlijst over het bezochte podium in te vullen. Bij het bevolkingsonderzoek speelt dit probleem niet, omdat de vragenlijsten door enquêteurs afgenomen zijn. 7 Gegevens afkomstig uit de Stadspeiling De Stadspeiling is een groot onderzoek over o.a. leefbaarheid en veiligheid onder een representatief deel van de Nijmeegse bevolking van 18 jaar en ouder. 8 De vergelijking is globaal, omdat deze keer vanwege de standaardisering van de publieksonderzoeken veelal op een andere en meer uitgebreide manier naar de achtergrondkenmerken van de bezoekers gevraagd is dan bij de Cinemariënburg-publieksonderzoeken in 1997 en Bij de vergelijking moet bedacht worden dat ook Scala - een podium voor wat grotere films - tot Cinemariënburg behoorde. 6

9 Samenvatting en conclusies Het aandeel bezoekers van 40 jaar of ouder is gestegen van ongeveer 26% in 1997 en 34% in 2000 naar 47% in Terugkijkend naar eerdere publieksonderzoeken bij Cinemariënburg zien we dat het aandeel 40-plussers vanaf 1985 steeds groter geworden is. Tegelijk is het aandeel studenten steeds verder afgenomen, wat niet wegneemt dat LUX nog steeds een relatief grote aantrekkingskracht op studenten uitoefent. Het aandeel bezoekers van buiten Nijmegen is ongeveer hetzelfde gebleven (78% van het LUX-publiek tegenover 76% respectievelijk 77% van het Cinemariënburgpubliek in 1997 en 2000). Net als Cinemariënburg destijds, trekt ook LUX vooral hoger opgeleiden 9 (88% tegenover 90% in 2000) en relatief weinig mensen uit de Nijmeegse stadsdelen die verder van het centrum afliggen. Een andere interessante vraag is of de bezoekergroep, die LUX behalve voor filmvoorstellingen ook voor andere voorstellingen en evenementen bezoekt, op de oude bezoekersgroep van O42 lijkt. Daarvoor zijn echter geen bruikbare onderzoeksgegevens over het publiek van het voormalige O42 beschikbaar. Conclusie Een behoorlijk deel van de bezoeken aan LUX (42%) wordt gebracht door een groep vaste klanten (naar schatting 13% van de verschillende LUX-bezoekers), die gemiddeld veel vaker dan de overige bezoekers naar LUX komen (bijna 17 keer per jaar). De vaste klanten bezoeken verhoudingsgewijs vaak ook de niet-filmvoorstellingen in LUX (theater, muziek, debatten, feesten). Het LUX-publiek lijkt in grote lijnen op het oude Cinemariënburg-publiek. Wel is het aandeel 40-plussers onder de LUX-bezoekers duidelijk hoger. Let wel: het gaat hier om een relatieve verschuiving. LUX trekt meer publiek dan Cinemariënburg vroeger deed. 1.4 Werking van keuzegedrag De belangrijkste redenen om voorstellingen in LUX te bezoeken zijn dat deze aansluiten bij de persoonlijke voorkeuren van bezoekers (mijn smaak, mijn genre, vanwege de regisseur, vanwege de acteurs) en goede recensies. De keuze om een voorstelling in LUX en niet elders te gaan bekijken heeft vooral te maken met het specifieke aanbod (alleen in LUX te zien) en met het positieve beeld van de sfeer en de accommodatie (ik kom hier graag, leuke sfeer, goede accommodatie, prettige zalen, goed zitplaatsen, e.d.). Bijna alle bezoekers hebben LUX in het afgelopen jaar voor het bezoeken van films bezocht. Behalve in LUX gaat 71% van de bezoekers ook films kijken in andere Nijmeegse bioscopen. Naarmate men het afgelopen jaar meer in LUX is geweest, heeft men ook vaker andere Nijmeegse bioscopen bezocht. Gemiddeld bezochten de LUX-bezoekers in het afgelopen jaar 3 keer een andere Nijmeegse bioscoop Havo, vwo, hbo of universitaire opleiding afgerond. 10 Dit gemiddelde heeft betrekking op de verschillende bezoekers. Er is gecorrigeerd voor het gegeven dat er relatief veel frequente bezoekers in de steekproef zitten, die gemiddeld vaker naar andere Nijmeegse bioscopen gaan. 7

10 2002 Verder heeft 61% van de LUX bezoekers in diezelfde periode gebruik gemaakt van videotheken. Ook hiervoor geldt dat naarmate men vaker in LUX is geweest, men wat vaker videobanden heeft gehuurd. Voor 16% van de bezoekers geldt dat ze het afgelopen jaar geen andere Nijmeegse bioscoop bezocht hebben en ook geen gebruik gemaakt hebben van een videotheek. Nemen we de vaste klanten apart, dan ligt dat percentage nog iets lager (14%). Bijna tweederde van de bezoekers zou vaker naar voorstellingen in LUX willen gaan dan men het afgelopen jaar geweest is. Bij de niet-vaste klanten ligt dat percentage hoger (75%), maar ook van de vaste klanten, die gemiddeld al zo n 17 keer per jaar komen, zou de helft nog vaker willen komen dan men nu doet. De belangrijkste redenen, waarom bezoekers toch niet vaker naar LUX komen, zijn het gebrek aan tijd (door 38% van alle respondenten genoemd) en voorkeur geven aan andere vrijetijdsbestedingen (door 16% genoemd). Nagegaan is welke andere belemmeringen bezoekers weerhouden om vaker naar LUX te gaan: 21% heeft in het afgelopen jaar problemen ondervonden bij de komst naar LUX. Het ging vooral om problemen bij het parkeren van de auto (onvoldoende of te ver weg gelegen parkeerplaatsen) en ook om problemen bij het vinden van een plek voor de fiets. Ruim eenderde van de bezoekers komt doorgaans met de auto naar LUX toe; 16% daarvan geeft aan ontevreden te zijn over de parkeergelegenheid in de buurt van LUX. Bijna zestig procent komt doorgaans met de fiets naar LUX toe; 10% daarvan is het afgelopen jaar wel eens aangelopen tegen een tekort aan fietsenstallingen. Voor 4% van alle bezoekers geldt dat de (parkeer)problemen bij de komst naar LUX hen het afgelopen jaar wel eens weerhouden hebben van een bezoek aan dit podium. Veelal gaat het om mensen die af en toe van een bezoek hebben afgezien. 14% is ontevreden over de toegangsprijzen van de voorstellingen. Studenten zijn verhoudingsgewijs vaker ontevreden (25%). Voor 12% van de bezoekers zijn de kosten de reden om minder voorstellingen te bezoeken dan men eigenlijk zou willen. Eenderde van die 12% ging het afgelopen jaar meer dan 1 keer per maand naar een voorstelling in LUX. 13% is niet tevreden over de aanvangstijden, maar de toelichtingen daarbij wijzen niet in dezelfde richting. Een deel heeft het over te vroege aanvangstijden, een deel over te late aanvangtijden en weer een ander deel vindt de aanvangstijden te vroeg of te laat. Voor 8% zijn ongunstige aanvangstijden de reden om minder voorstellingen te bezoeken dan men eigenlijk zou willen. Bij 3% komt het regelmatig voor dat men pas achteraf van voorstellingen in LUX hoort die men eigenlijk graag had willen zien. Bij een grotere groep van 33% komt dat af en toe voor. De belangrijkste reden daarvoor is dat men zelf het programma niet goed genoeg bijhoudt; circa 80% van de bezoekers, die achteraf van voorstellingen horen, volgt het programma niet of niet goed. Een ruime meerderheid is tevreden over de informatievoorziening over het programma; 7% is dat niet. De meest genoemde tip om de informatievoorziening te verbeteren is het meer overzichtelijk maken van de LUX-folders (alle tips staan in bijlage 8.3). Veel bezoekers blijken zich onder meer via de LUX-folders op de hoogte te houden van culturele activiteiten (94% van de vaste klanten en 72% van de overige bezoekers). Verder gebruikt een relatief groot deel regionale kranten om 8

11 Samenvatting en conclusies over culturele activiteiten geïnformeerd te blijven (De Gelderlander, De Brug, De Zondagkrant). 13% van de bezoekers heeft 1 of meer kinderen van onder de 13 jaar. Bij circa eenderde van die groep (= 4% van alle bezoekers) is het moeten regelen of niet kunnen regelen van een oppas de reden om minder vaak naar LUX te komen dan men eigenlijk zou willen. 7% van de bezoekers zou bij een ander of breder programma-aanbod nog vaker naar LUX willen komen dan men nu doet. Ongeveer de helft daarvan is vaste klant. Conclusie: Veel bezoekers komen naar LUX vanwege het specifieke aanbod, de sfeer en de aantrekkelijke accommodatie. En een deel van het publiek komt regelmatig. Toch richten veel LUX-bezoekers zich voor films niet alleen op LUX. Een meerderheid van de bezoekers heeft in het afgelopen jaar andere Nijmeegse bioscopen bezocht; vaste klanten vaker dan de niet-vaste klanten. Ook zijn er heel wat bezoekers die het afgelopen jaar videobanden hebben gehuurd. Dat bezoekers minder komen dan ze eigenlijk zouden willen, heeft vooral te maken met de eigen situatie of eigen keuzes en gedrag (niet meer tijd kunnen/willen vrijmaken, kiezen voor andere vrijetijdsbestedingen, het niet goed volgen van de programmering, het moeten regelen van een oppas vanwege jonge kinderen). 1.5 Oordeel over aanbod Veel bezoekers zijn tevreden over de hoeveelheid voorstellingen (94%) en over de kwaliteit en diversiteit ervan (93 respectievelijk 85%). Wel zou 34% bepaalde voorstellingen graag vaker geprogrammeerd willen zien; 21% - in meerderheid dezelfde groep als deze 34% - mist bepaalde voorstellingen in het aanbod. In totaal 40% wil dus meer van iets en/of mist iets in de programmering van LUX (51% van de vaste klanten en 32% van de overige bezoekers). Daarbij noemt men allerlei filmgenres, muziekstijlen en soorten theater, zonder dat bepaalde zaken er duidelijk uitschieten (zie bijlage 8.1). Figuur 1 laat zien dat een kleine meerderheid van de bezoekers in LUX bij voorkeur vernieuwende en wat zwaardere voorstellingen wil zien. Maar de groep die in LUX het liefst voorstellingen, waarvoor voorkennis vereist is, of experimentele voorstellingen wil zien is een stuk kleiner. De groep die vooral voor een ontspannende voorstelling naar LUX komt is ongeveer even groot als de bezoekersgroep die wat meer wil dan ontspanning alleen. 9

12 2002 Figuur 1: wanneer ik een (film)voorstelling/evenement in LUX bezoek, wil ik graag dat het gebodene.. vernieuw end is experimenteel is niet te zw aar is enige voorkennis vereist vooral ontspannend is 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% eens oneens Om te kunnen zien wat voor beeld bezoekers van de programmering hebben, zijn 5 tegengestelde standpunten voorgelegd. Uit de reacties blijkt dat de programmering vooral als afwisselend, vernieuwend en boeiend wordt gezien. Bij de vaste klanten gaan de reacties nog wat sterker in die richting dan bij de overige bezoekers. Conclusie: De tevredenheid over het aanbod is groot. Wel is er een behoorlijke groep bezoekers met wensen ten aanzien van dat aanbod. Die wensen zijn echter zeer divers. Met het toevoegen of uitbreiden van een aanbod in bepaalde genres, zullen derhalve kleine deelgroepen publiek bediend worden, wat weer consequenties kan hebben voor de aantrekkingskracht op andere bezoekers. 1.6 Oordeel over accommodatie Zowel voor de vaste klanten als voor de overige bezoekers geldt dat een ruime meerderheid van meer dan 90% in het algemeen tevreden is over de LUXaccommodatie; 2% van de bezoekers is dat niet. Dat neemt niet weg dat bezoekers - en dan met name de vaste klanten - over een aantal onderdelen van de accommodatie duidelijk ontevreden zijn. De meeste onvrede is er over de kassa s: 44% van de bezoekers is hier ontevreden over. Men klaagt met name over de krappe ruimte waarin de kassa s staan, waardoor men vaak buiten moet wachten. In aansluiting hierop wordt er ook geklaagd over te weinig kassa s en de grote drukte die dat tot gevolg heeft. Zeventien procent van de bezoekers heeft uiteenlopende klachten over het zitcomfort (stoelen te hard, te zacht, te hoog, te dicht op het scherm). Vijftien procent is ontevreden over de zaaltemperatuur/-verwarming, waarbij het vaker gaat over te koude of tochtige zalen dan over te warme zalen. Elf procent is ontevreden over het beeld of zicht in de zalen (met name eerste rij stoelen te dicht op het scherm ). Eveneens elf procent is ontevreden over de garderobe (plaats van garderobe onbekend, voorkeur voor een bewaakte garderobe). Tien procent is ontevreden over het geluid in de zalen (15%), waarbij men vaker te hard dan te zacht noemt. 10

13 Samenvatting en conclusies Voor een drietal aspecten geldt dat de vaste klanten er verhoudingsgewijs vaak ontevreden over zijn: de zaaltemperatuur/-verwarming (21%), het geluid in de zalen (15%) en de kaartverkoop bij de kassa (52%). Conclusie: In het algemeen is de bezoeker tevreden over de accommodatie. Eerder is reeds opgemerkt dat de accommodatie één van de vaker genoemde redenen is om voorstellingen in LUX te bezoeken. Er is één knelpunt dat eruit springt, namelijk de onvrede over de hoeveelheid en de plaatsing van de kassa s Oordeel over service Ruim een vijfde van de bezoekers is ontevreden over de mogelijkheden om rondom voorstellingen iets in LUX te gebruiken. Het blijkt hierbij niet zozeer om een accommodatieklacht te gaan, maar meer om serviceklachten. Men klaagt namelijk vooral over het lang moeten wachten bij de bestelling van consumpties (11%) en ook zijn er klachten over het daarbij geholpen worden door onervaren of onvriendelijk personeel (7%). Met name de vaste klanten klagen verder over de slechte telefonische bereikbaarheid (20% van de vaste klanten). De drukte bij bestellingen wordt onder meer veroorzaakt door bezoekers van voorstellingen in LUX; 69% van de bezoekers gebruikt voor, tijdens of na de voorstelling iets in LUX. Gemiddeld geeft men daarvoor 5 euro uit (= gemiddelde voor alle bezoekers, inclusief de bezoekers die niets nuttigen). Maar ook komen er mensen naar LUX om er iets te eten of drinken zonder een voorstelling te bezoeken. Van de bezoekers van voorstellingen in LUX, waaronder dit onderzoek is gehouden, zegt 59% dat wel eens te doen (77% van de vaste klanten en 49% van de overige groep) 11. Conclusie: De belangrijkste serviceklachten zijn de lange wachttijden bij het bestellen van consumpties en de slechte telefonische bereikbaarheid. Niet duidelijk is wat voor invloed de wachttijden bij het bestellen van consumpties (en ook de ervarenheid en klantvriendelijkheid van het personeel) hebben op de uitgaven voor eten en drinken in LUX. Wel laat dit onderzoek zien dat een meerderheid van de bezoekers rondom een voorstelling iets in LUX gebruikt, terwijl 28% rondom de voorstelling (ook) iets in andere horecagelegenheden gebruikt. 1.8 Imago van LUX Om inzicht te krijgen in het beeld van de instelling LUX bij de bezoekers, zijn 5 tegengestelde standpunten voorgelegd. Uit de reacties blijkt dat de bezoekers LUX vooral modern, mooi en vertrouwd vinden. Voor de vaste klanten geldt dat in sterkere mate dan voor de overige bezoekers. Het minst uitgesproken zijn de reacties op de tegenstelling voor iedereen versus voor een bepaalde groep. Weliswaar kiest 48% in de richting van voor een bepaalde 11 In hoeverre er ook nog een LUX-publiek bestaat, dat LUX wel voor de horecavoorzieningen maar nooit voor de voorstellingen bezoekt, is niet bekend. 11

14 2002 groep, maar er is ook een groep van 28% die LUX als voor iedereen beschouwt (naast een neutrale groep van 24%). Op vergelijkbare wijze is inzicht verkregen in de uitstraling van LUX. Bezoekers zien LUX vooral als aansprekend, grootstedelijk en toegankelijk. Bij de tegenstellingen koel versus warm en goedkoop versus duur zijn de meningen minder uitgesproken, maar wel sterker op warm en duur gericht. Conclusie: LUX heeft geen imagoprobleem. Bij de meeste van de voorgelegde tegenstellingen over de instelling LUX en de uitstraling van LUX slaat de balans duidelijk één kant op. Het meest verdeeld zijn de meningen als het gaat om of LUX er voor een bepaalde groep of voor iedereen is. 12

15 Inleiding 2 Inleiding 2.1 Aanleiding voor onderzoek In 2000 is door de gesubsidieerde culturele podia in Nijmegen en de gemeente vastgesteld dat er een gemeenschappelijke onderzoeksbehoefte bestaat. Het gaat niet alleen om inzicht in welke groepen met het huidige cultuuraanbod bediend worden en in de waardering van dat aanbod; er is ook behoefte aan informatie over de vraagkant: wat verwachten bezoekers van culturele instellingen van het cultuuraanbod, wat voor wensen leven er bij de niet-bezoekers, nemen de niet-bezoekers op een andere manier aan cultuur deel 12 en hoe zouden nieuwe doelgroepen bereikt kunnen worden? In de gemeentelijke cultuurvisie Cultuur aan de Waal (2001) is het belang van nader onderzoek uitgesproken, teneinde de problematiek van vraag en aanbod goed te kunnen hanteren. Onder meer wordt in die visie gewezen op het belang van vergelijkbare publieksonderzoeken bij culturele podia als basis voor een meer vraaggerichte programmering. Een bijkomende aanleiding voor lokaal cultuuronderzoek is de deelname van Nijmegen aan het door de landelijke overheid geïnitieerde Actieprogramma Cultuurbereik Doel van dit actieprogramma is om een gedifferentieerder, breder en jonger publiek bij cultuur te betrekken. Enkele jaren geleden is een overleggroep opgericht van de zes gesubsidieerde culturele podia in Nijmegen (LUX, Stadsschouwburg, De Vereeniging, Steigertheater, Doornroosje en De Lindenberg) en de afdeling Cultuur Sport en Recreatie van de gemeente Nijmegen (CRS). Via de afdeling CSR is de gemeentelijke afdeling Onderzoek en Statistiek (O&S) ingeschakeld voor advisering, uitwerking van de onderzoeksvragen en de onderzoeksuitvoering. In de overleggroep zijn in 2000 en 2001 de onderzoeksvragen en de onderzoeksopzet nader uitgewerkt. Dat heeft geleid tot de uitvoering voorjaar 2002 van twee type onderzoeken: 1. Publieksonderzoeken bij de zes grote podia, waarbij voor het eerst gebruik gemaakt wordt van dezelfde vragenlijst 13. Daarmee is een goede vergelijking tussen de podia mogelijk. Bij de publieksonderzoeken ligt de nadruk op de samenstelling van en waardering door het publiek. 2. Een bevolkingsonderzoek naar cultuurparticipatie, dat inzicht geeft in wie wel en niet bereikt worden met het huidige cultuuraanbod. Dit onderzoek gaat onder meer over de redenen van het niet-bezoek aan de Nijmeegse culturele podia en over het gebruik van ander cultureel aanbod. 12 Zoals het bezoeken van optredens die buiten de cultuurpodia en festivals plaatsvinden, bijvoorbeeld optredens tijdens feesten die plaatsvinden in de eigen kring van familie, kennissen, vrienden, collega s of verenigingen. 13 Bij Nijmeegse culturele podia zijn reeds eerder publiekonderzoeken uitgevoerd, maar de vragenlijsten die daarbij gehanteerd werden, waren niet onderling vergelijkbaar. 13

16 2002 De onderzoeken sluiten nauw aan bij een aantal thema s, die in de Nijmeegse cultuurvisie Cultuur aan de Waal (2001) aan bod komen, zoals: samenwerking tussen cultuurinstellingen, o.a. bij het op zoek gaan naar (nieuw) publiek; het werken aan een meer vraaggerichte programmering; het streven naar een bredere cultuurparticipatie; het bereiken van nieuwe doelgroepen; het werken aan een krachtig cultuurprofiel (bijvoorbeeld Nijmegen filmstad en Nijmegen (pop)muziekstad ); kans geven aan nieuwe initiatieven. De uitvoering van de veldwerken voor de publieksonderzoeken valt onder de verantwoordelijkheid van de betrokken podia (uitzetten van vragenlijsten, verwerken van de ingevulde lijsten, analyseklaar maken van de gegevens). De analyse en rapportage van de publieksonderzoeken en het uitvoeren van het bevolkingsonderzoek zijn in opdracht van de gemeentelijke afdeling Cultuur Sport en Recreatie door de gemeentelijke afdeling O&S gedaan. Zowel de gemeente als de podia zien de informatieverzameling via de cultuuronderzoeken niet als een eenmalige zaak. Het is de bedoeling om de onderzoeken om periodiek uit te voeren, om ontwikkelingen in de cultuurdeelname te kunnen volgen en zicht te krijgen op verschuivingen ten gevolge van nieuw beleid. De uitkomsten van de 6 publieksonderzoeken en het bevolkingsonderzoek cultuurparticipatie zullen in samenhang beschreven worden in een beknopte overkoepelende rapportage. 2.2 De onderzoeksvragen en de opzet Bij de publieksonderzoeken gaat het om de volgende vragen: Hoe is het publiek van de podia samengesteld? Wat zijn belangrijke bezoekersgroepen? Waarom komt men naar de podia? Hoe werkt het keuzegedrag van het publiek? Hoe waardeert het publiek het programma-aanbod? Wat voor wensen heeft men op dat vlak? Hoe waardeert het publiek de accommodatie en de service? Om deze onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden, heeft de gemeentelijke afdeling O&S in samenwerking met de podia een standaardvragenlijst voor publieksonderzoek opgesteld, die door alle zes de podia gebruikt is. Het gaat om een door de bezoekers van de podia in te vullen schriftelijke enquête. De lijst gaat over de volgende onderwerpen: bezoekredenen, bezoekfrequentie en bezoekbelemmeringen; kennis over het aanbod; hoe komt men aan informatie over het aanbod? oordeel over verschillende aspecten van het aanbod; aanbodwensen; wat mist men? oordeel over verschillende aspecten van de accommodatie en de service; imago van het podium; vervoer naar en parkeergelegenheid bij het podium; gebruik van het podium om er iets te eten of drinken; 14

17 Inleiding gebruik van andere podia en andere culturele instellingen; achtergrondkenmerken (herkomst, leeftijd, geslacht, opleiding, hoofdbezigheid overdag, inkomen, huishoudenssituatie, culturele interesses, e.d.). Bij het opstellen van de vragenlijst is gebruik gemaakt van eerdere bij de podia uitgevoerde publieksonderzoeken (toen nog niet gewerkt werd met een gemeenschappelijke vragenlijst) en van de Handleiding publieksonderzoek voor podia en musea (L. Ranshuysen, Amsterdam 1999). Voor een deel ook bestaat de lijst uit nieuwe vragen, die voortkomen uit de huidige lokale informatiebehoefte. Waar mogelijk is er afstemming gezocht met het bevolkingsonderzoek cultuurparticipatie. Het gaat dan met name om vragen over de achtergrondkenmerken. Daardoor is voor de afzonderlijke podia een goede vergelijking mogelijk tussen de welen niet-bezoekers. Deze vergelijking zal worden opgenomen in een overkoepelende rapportage met daarin de kernpunten uit de publieksonderzoeken en het bevolkingsonderzoek. De standaardvragenlijst voor de publieksonderzoeken is in overleg met de podia en na een serie proefenquêtes vastgesteld. In de vragenlijst voor het publieksonderzoek bij LUX zijn nog vier extra vragen toegevoegd. 2.3 De uitvoering van het onderzoek LUX is geopend in oktober 2000 en is voortgekomen uit Filmhuis Nijmegen, beter bekend als Cinemariënburg met als nevenvestiging Scala. Net als Filmhuis Nijmegen heeft LUX twee vestigingen, te weten LUX en Cinemariënburg. LUX zet de filmprogrammering van Filmhuis Nijmegen voort waarbij tevens op eigen wijze een deel van de podiumprogrammering van het failliete podium O 42 wordt gecontinueerd. De ambitie van LUX voor de komende jaren is het realiseren van het grootste Art-house in Nederland. LUX heeft een breed programma-aanbod van film, theater, muziek, woord, debat en projecten. In 2001 trok LUX ongeveer bezoekers. Meer dan 90% daarvan is filmbezoeker. Voor theatervoorstellingen wordt gestreefd naar 100 bezoekers per voorstelling; voor muziek ligt het streefaantal op 125 bezoekers per voorstelling. LUX gaat uit van een groeiscenario waarbij in 2003 circa bezoekers voor theater dan wel voor muziek naar LUX komen. Locatie LUX beschikt over vijf filmzalen, een multifunctionele zaal en een theaterzaal met circa 200 zitplaatsen, waarin bij concerten ruimte is voor circa 400 staanplaatsen. In LUX is als ondersteunende horeca tevens een grand café gevestigd. Tegenover LUX is Cinemariënburg gehuisvest met 2 filmzalen en de ondersteunende horeca café De Foyer. In totaal heeft LUX op twee locaties bijna 1000 zitplaatsen. 15

18 2002 Tabel 1: aantal LUX- en Cinemariënburgbezoekers in 2001 bezoekers in LUX van: - filmvoorstellingen - concerten, theater en debatten - besloten voorstellingen absoluut in % % 5% 2% filmbezoekers in Cinemariënburg % totaal % Het publiek van LUX bestaat dus uit bezoekers van LUX en Cinemariënburg. In de periode 1 t/m 10 maart hebben 980 bezoekers, verdeeld over 200 voorstellingen in LUX en Cinemariënburg, de schriftelijke vragenlijst ontvangen; 501 personen hebben de vragenlijst ingevuld. Dat is veelal thuis gedaan. (De vragenlijsten zijn na afloop van de voorstellingen uitgedeeld.) De respons ligt dus net boven de 50%. Voor een schriftelijke enquête is dat in het algemeen een goed resultaat. Bij een onderzoekspopulatie van of groter zijn er zo n 270 enquêtes nodig voor voldoende betrouwbare en nauwkeurige resultaten. Vanaf circa 385 enquêtes is er sprake van een nog hogere betrouwbaarheid. We kunnen dan met 95% zekerheid zeggen dat de gevonden percentages maximaal 5% van de werkelijkheid afwijken. Er zijn bijna 1000 enquêtes uitgedeeld in de hoop dat er daarmee rond de 400 ingevulde vragenlijsten zouden binnenkomen. Het aantal van 501 ingevulde vragenlijsten is dus een goed veldwerkresultaat. Bij het uitdelen van de vragenlijsten is getracht de vragenlijsten mee te geven aan een doorsnee uit het publiek. Daarom is bij het uitdelen van de enquêtes rekening gehouden met het onderscheid tussen: filmvoorstellingen, theater-/muziekvoorstellingen en debatten/lezingen (grootste aandeel van het publiek komt voor films, dus zijn de meeste vragenlijsten van de bij filmvoorstellingen uitgedeeld); matinee- en avondfilmvoorstellingen (meer avond- dan matineevoorstellingen, dus zijn de meeste vragenlijsten van de bij avondvoorstellingen uitgedeeld); drukbezochte en minder drukbezochte voorstellingen (in het weekend komen er meer bezoekers, dus zijn de meeste vragenlijsten voor filmbezoekers van de in het weekend uitgedeeld); de zalen in LUX en die in Cinemariënburg (meer voorstellingen in LUX dan in Cinemariënburg, dus zijn er meer vragenlijsten in LUX van de dan in Cinemariënburg uitgedeeld). 16

19 Inleiding Tabel 2 geeft een overzicht van hoe de lijsten voor de filmbezoekers verdeeld zijn over middag- en avondvoorstellingen en over door-de-week- en weekendvoorstellingen. Tabel 2: overzicht uitgedeelde vragenlijsten bij filmvoorstellingen. maandag t/m donderdag vrijdag t/m zondag totaal middagvoorstellingen vroege avondvoorstellingen (vanaf uur) late avondvoorstellingen (vanaf uur) totaal De overige lijsten zijn s avonds uitgezet bij muziek- en theateroptredens (82) en bij een debat (50). Tabel 3 geeft een overzicht van de respons bij de film- en de andere voorstellingen. Tabel 3: respons naar type voorstelling en tijdstip uitgedeeld ingevuld abs. in % filmvoorstellingen s middags % filmvoorstellingen s avonds % door de week filmvoorstellingen s avonds % in het weekend (inclusief vrijdag) andere voorstellingen % onbekend totaal % Bij de bezoekers van filmvoorstellingen s avonds is de respons relatief hoog (59%). Bij de bezoekers van andere dan filmvoorstellingen is de respons het laagst (39%). De groep van 501 respondenten moet gezien worden als een groep bezoekers die in een doorsnee week in de zalen van LUX zit. Tot die respondentengroep behoort een relatief groot deel frequente bezoekers. De kans dat frequente bezoekers een vragenlijst meegekregen hebben is namelijk groter dan bij de niet-frequente bezoekers. Daarmee wegen de meningen van de frequente bezoekers relatief sterk door in de onderzoeksuitkomsten. Voor een aantal uitkomsten is rekening gehouden met het relatief grote aandeel frequente bezoekers in de steekproef: de vergelijking tussen het Nijmeegse deel van het LUX-publiek en de Nijmeegse bevolking, de berekening van de gemiddelde bezoekfrequentie en het bepalen van het aandeel vaste klanten onder de verschillende LUX-bezoekers. Voor deze uitkomsten is het nodig om de doorsnee bezoekers gedurende de steekproefperiode te vertalen in een groep verschillende bezoekers. Dat is gedaan door het respondentenbestand te wegen: hoe groter de kans dat een persoon in de steekproef zit (afhankelijk van de opgegeven bezoekfrequentie), des te minder zwaar 17

20 2002 wegen de antwoorden van die persoon mee in de uitkomst 14. Anders zou bijvoorbeeld de hoge bezoekfrequentie van regelmatige LUX-bezoekers, die relatief veel in de steekproef zitten, zorgen voor een te hoge inschatting van het gemiddelde aantal LUXbezoeken dat alle individuele klanten per jaar aan LUX brengen. 2.4 De opzet van de onderzoeksrapportage Hoofdstuk 3 beschrijft de kenmerken van de bezoekers. Hoofdstuk 4 behandelt de bezoekfrequentie, de redenen waarom men naar LUX komt, belemmeringen die ervoor zorgen dat men minder naar LUX gaat dan men eigenlijk zou willen en de mate waarin de filmbezoekers in LUX ook klanten van de andere Nijmeegse bioscopen en videotheken zijn. Hoofdstuk 5 vervolgens gaat in op de meningen van de bezoekers over het huidige LUX-aanbod en hun wensen op dat vlak. In hoofdstuk 6 staan de accommodatie en de service centraal: wat vinden de bezoekers ervan en wat zijn de voornaamste knelpunten? Hoofdstuk 7 tenslotte geeft een beeld van het imago van LUX. Wanneer bij de analyse opvallende verschillen gevonden zijn tussen de bezoekers, die zichzelf tot de vaste klanten van LUX rekenen, en de overige bezoekers, dan wordt daar melding van gemaakt. Als in de rapportage over LUX gesproken wordt, wordt daarmee bedoeld locatie LUX én locatie Cinemariënburg. In de toelichting bij de vragenlijst is aan de respondenten gevraagd alle vragen voor LUX inclusief Cinemariënburg in te vullen. 14 Daarbij is ervan uitgegaan dat de kans om in de steekproef te zitten bij iemand, die 10 keer per jaar naar LUX gaat, 2 keer zo groot is als bij iemand, die 5 keer per jaar naar LUX gaat, enzovoorts. 18

21 Kenmerken van de bezoekers 3 Kenmerken van de bezoekers Trekt LUX vooral Nijmeegse bezoekers of ook bezoekers van buiten Nijmegen? Hoe ziet het publiek eruit als het gaat om kenmerken als leeftijd, etniciteit, opleiding, hoofdbezigheid overdag, inkomen en huishoudenssituatie? In wat voor cultuuruitingen zijn de LUX-bezoekers nog meer geïnteresseerd? In hoeverre bezoeken zij bijvoorbeeld ook andere Nijmeegse cultuurpodia en bioscopen? Dit hoofdstuk geeft een antwoord op deze vragen. Aan het slot van het hoofdstuk wordt kort aandacht besteed aan de bezoekers die zichzelf tot de vaste klanten van LUX rekenen. Ziet die groep vaste klanten er anders uit dan de overige bezoekers? 3.1 Herkomst Figuur 2: herkomst (in %) Nijmegen 78% buurgemeenten rest Gelderland Noord-Brabant 6% 5% 9% Limburg elders 1% 2% 0% 20% 40% 60% 80% Ruim driekwart van de bezoekers komt uit Nijmegen. De overige bezoekers komen vooral uit Gelderland en Noord-Brabant. 19

22 2002 Figuur 3: verdeling naar stadsdeel voor de Nijmeegse bezoekers (in %) Stadscentrum 13% Oud Oost 39% Oud West Nieuw West 7% 9% Midden Zuid 13% Zuidrand 6% Dukenburg 3% Lindenholt Waalsprong onbekend 1% 1% 7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Van de Nijmeegse bezoekers komt een relatief groot deel uit Nijmegen-Oost (39%). Het aandeel bezoekers uit Dukenburg, Lindenholt en Waalsprong is beperkt (5% in totaal). 3.2 Leeftijd, geslacht en etniciteit Bij de bezoekers zijn de vrouwen wat in de meerderheid (56%). Figuur 4: leeftijd (in %) jonger dan 25 jr 17% jr jr 36% 35% 55 jr en ouder 12% 0% 10% 20% 30% 40% Ruim eenderde van de bezoekers is 25 t/m 39 jaar (36%). Eveneens ruim eenderde is 40 t/m 54 jaar (35%). Het aandeel jongeren onder de bezoekers is met 17% wat hoger dan het aandeel ouderen (12%). 20

23 Kenmerken van de bezoekers Figuur 5: etniciteit naar 3 klassen (in %) Nederland 89% overige 'rijke' landen* niet-rijke landen 5% 6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% * West-Europa, VS, Canada, Japan, Australië, Nieuw-Zeeland, Israël. Elf procent van de bezoekers is van buitenlandse herkomst. Voor ruim de helft daarvan geldt dat zij zelf of (één van) beide ouders in een niet-rijk land geboren zijn. Als men zelf of de ouders in het buitenland geboren zijn, wil dat nog niet zeggen dat men zich geen Nederlander voelt. Daarom is ook gevraagd tot welke bevolkingsgroep men zichzelf rekent; 96% heeft Nederlanders aangekruist. 3.3 Opleiding en hoofdbezigheid overdag Figuur 6: opleiding (in%) w etenschappelijk onderw ijs 41% hoger beroepsonderw ijs 28% middelbaar beroepsonderw ijs 6% lager beroepsonderw ijs 0% hoger algemeen VO 19% laag en middelbaar algemeen VO lager onderw ijs 3% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bijna zeventig procent van de bezoekers heeft een hogere beroeps- of universitaire opleiding afgerond. Nog eens 19% heeft een HAVO- of VWO-diploma. Het aandeel lager en middelbaar opgeleiden onder de bezoekers ligt op 11%. 21

24 2002 Figuur 7: hoofdbezigheid overdag (in %) betaald werk (> 12 uur per week) 70% studerend 16% huisvrouw/huisman 3% werkloos/arbeidsongeschikt gepensioneerd 6% 5% 0% 20% 40% 60% 80% Zeventig procent van de bezoekers heeft een betaalde baan van meer dan 12 uur per week; 16% van de bezoekers is student. 3.4 Huishoudenssituatie en inkomen Figuur 8: huishoudenssituatie (in %) alleenstaand 44% 2 volwassenen zonder (thuiswonende) kinderen 34% 2 volwassenen met thuiswonend(e) kind(eren) 19% eenoudergezin met thuiswonend(e) kind(eren) 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Een relatief groot deel van de bezoekers is alleenstaand (44%). Ruim driekwart van de bezoekers heeft geen (thuiswonende) kinderen; 21% heeft wel thuiswonende kinderen. Bij 6% van de bezoekers is het jongste of enige kind jonger dan 7 jaar, bij 7% is het jongste of enige kind tussen de 7 en 12 jaar en bij 7% is het jongste of enige kind tussen de 13 en 18 jaar. 22

25 Kenmerken van de bezoekers Figuur 9: netto maandinkomen (in %) minder dan 775 euro (775 euro = bijstandsnorm alleenstaanden) 775 tot 1090 euro (1090 euro = bijstandsnorm samenwonenden) 1090 tot 1590 euro (1590 euro = modaal netto maandinkomen) 1590 tot 2770 euro (2770 euro = 2x modaal netto maandinkomen) 9% 14% 23% 26% 2770 euro of hoger 20% onbekend 9% 0% 10% 20% 30% Van de respondenten heeft 46% een inkomenscategorie aangekruist beneden de 1590 euro (1590 euro= modaal netto maandinkomen). Ruim driekwart daarvan is alleenstaand of alleenstaande ouder. Door 14% van de respondenten - veelal studenten - is een inkomen beneden bijstandniveau aangekruist. Eveneens 46% van de bezoekers heeft een modaal netto maandinkomen of hoger aangekruist. Bij ruim tachtig procent daarvan maakt de respondent deel uit van een huishouden met twee volwassenen. Omdat hoge en lage inkomens relatieve begrippen zijn, is tevens gevraagd hoe men het inkomen zelf ervaart: rekent men het huishouden tot de groep met een laag, gemiddeld of hoog inkomen? Ruim een vijfde vindt zichzelf tot de lagere inkomensgroep behoren (relatief veel studenten en werklozen/arbeidsongeschikten). Eenderde meent tot de hogere inkomensgroep te behoren en 40% tot de middengroep. (4% heeft geen antwoord gegeven.) 3.5 Aantrekkingskracht van LUX op Nijmegenaren Voor enkele bovengenoemde kenmerken kunnen we het Nijmeegse deel van het LUXpubliek vanaf 16 jaar vergelijken met de Nijmeegse bevolking vanaf 16 jaar 15 : leeftijd, etniciteit en het stadsdeel waarin men woonachtig is 16. Voor de vergelijking met de Nijmeegse bevolking hebben we de kenmerken van de verschillende LUX-bezoekers berekend, ongeacht het aantal keer dat zij komen Gegevens afkomstig uit bevolkingsstatistieken. 16 De vergelijking is gemaakt voor personen vanaf 16 jaar omdat de LUXbezoekers veelal ouder dan 15 jaar zijn (van de 501 respondenten zijn er 498 ouder dan 15 jaar). 17 In de respondentengroep zitten relatief veel frequente bezoekers, omdat de kans dat zij een vragenlijst meegekregen hebben groter is dan bij de minder frequente bezoekers. Daarom is een weging toegepast, die erop neerkomt dat de kenmerken van frequente bezoekers minder zwaar meetellen dan die van de minder frequente bezoekers. 23

26 2002 Figuur 10: verdeling naar stadsdeel voor het Nijmeegse LUX-publiek vanaf 16 jaar en voor de Nijmeegse bevolking vanaf 16 jaar (in %) Stadscentrum Oud Oost Oud West Nieuw West Midden Zuid Zuidrand Dukenburg Lindenholt Waalsprong 0% 10% 20% 30% 40% 50% Nijmegenaren Nijmeegse bezoekers Figuur 10 moet als volgt gelezen worden. De grijze balken geven aan hoe de verschillende Nijmeegse bezoekers vanaf 16 jaar percentueel verdeeld zijn over de Nijmeegse stadsdelen. Zo woont ruim 42% in Nijmegen-Oost. Optelling van de grijze balken levert 100% op. De witte balken geven aan hoe de Nijmeegse bevolking vanaf 16 jaar over de stadsdelen verdeeld is; 18% woont in Nijmegen-Oost. Ook de optelling van de witte balken levert 100% op Ook de andere tabellen in deze paragraaf dienen zo gelezen te worden. LUX trekt naar verhouding veel bewoners van de stadsdelen Oud-Oost, Midden Zuid en Stadscentrum. De aantrekkingskracht op bewoners uit Dukenburg en vooral ook Lindenholt en Waalsprong is gering. Figuur 11: verdeling naar leeftijd voor het Nijmeegse LUX-publiek vanaf 16 jaar en voor de Nijmeegse bevolking vanaf 16 jaar (in %). jonger dan 25 jr jr jr 55 jr en ouder 0% 10% 20% 30% 40% Nijmegenaren Nijmeegse bezoekers 24