Hogeschool Rotterdam Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal

Transcriptie

1 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006

2 2 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 12 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 17 Onderwerp 3 Inzet van personeel 24 Onderwerp 4 Voorzieningen 26 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 28 Onderwerp 6 Resultaten 31 Deel C: Bijlagen 35 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 36 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 41 Bijlage 3 Bezoekprogramma 45 Bijlage 4 Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 46 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 3

4 4 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 5

6 6 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming van de Hogeschool Rotterdam heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in augustus 2006, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij NQA heeft aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek was er een panelbezoek aan de opleiding. Dit bezoek vond plaats op 10 oktober In het panel hebben de volgende personen zitting genomen: Mevrouw A. Timmermans-Kuiken (voorzitter); De heer drs. J. Loovers (panellid); Mevrouw K. Dirks (studentpanellid); De heer drs. Ing. A.G.M. Horrevorts (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool Rotterdam kent 21 clusters en instituten met in totaal 80 opleidingen. In het studiejaar stonden er studenten ingeschreven en had de hogeschool ongeveer 2000 personeelsleden. De opleiding CMV vormt tezamen met de opleiding MWD en de oriënterende propedeuse Gedrag en Maatschappij (OPGM) het cluster RISO (Rotterdams Instituut voor Sociale Opleidingen). De opleidingen trekken op een aantal gebieden, zoals algemeen onderwijsbeleid, personeelsbeleid en materiële voorzieningen met elkaar op. De OPGM maakt sinds september 2003 deel uit van het cluster RISO en biedt een oriënterende propedeuse (alleen voltijd) voor MWD, CMV, SPH, Pedagogiek en P&A. Studenten die nog niet weten welke studie ze volgen, kunnen in de OPGM instromen en na het eerste half jaar hun keuze maken. Daarnaast heeft CMV ook een eigen propedeuse. NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 7

8 Het cluster staat onder leiding van een directeur, die leiding geeft aan drie onderwijsmanagers. De opleiding besteedt in haar onderwijs veel aandacht aan grootstedelijke vraagstukken. Dit gebeurt in een vierjarig curriculum dat is ingericht in leerfasen. Elke fase beslaat één jaar, binnen een fase worden kwartaalfases onderscheiden. In elke fase van de opleiding is een praktijkonderdeel opgenomen, variërend van vrijwilligerswerk in de eerste fase tot een praktijkperiode (stage en afstuderen, bestaande uit de helft van de studietijd) in het derde en vierde jaar. In de laatste twee jaar van de studie zijn de differentiaties/minors gepland. Er zijn ruim 300 keuzevakken, waar de studenten uit kunnen kiezen. De deeltijdopleiding en de duale route duren eveneens vier jaar. Studenten komen één dag per week naar school. Zij dienen te werken in een voor de opleiding relevante baan. Het opleidingsmodel wordt gekenmerkt door twee uitgangspunten: - Het Rotterdams Onderwijs Model (ROM), dat drie soorten onderwijs onderscheidt: o Kennisgestuurd onderwijs o Praktijkgestuurd onderwijs o Studentgestuurd onderwijs - De leerlijnen van CMV: o Conceptuele leerlijn (achtergrondvakken en methodiek) o De leerlijn training en vaardigheden o De integrale leerlijn o De leerlijn studieloopbaanbegeleiding. Het onderwijs is competentiegericht en het didactisch model is gebaseerd op het ROM en de leerlijnen. Er is veel aandacht voor de methodiek van CMV. Er zijn in het studiejaar voltijdstudenten, 92 deeltijdstudenten en 25 duale studenten. De instroom bedroeg 72 studenten in de voltijd, 32 studenten in de deeltijd en 6 studenten in de duale opleidingsroute. Er zijn 25 docenten (het cluster RISO beschikt in totaal over 42 fte, waarvan 16 fte ten behoeve van de opleiding CMV). Aangezien de duale opleidingsvariant en de deeltijdvariant in hoofdlijnen hetzelfde zijn wordt alleen daar waar nodig, apart aandacht besteed aan deze twee varianten. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. De visitatie vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. 8 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

9 De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de informatieanalyse) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport met de bijlagen in orde was bevonden, heeft de auditor met de opleiding tezamen besproken welke facetten of welke thema s naar verwachting de meeste aandacht zullen krijgen tijdens het bezoek van het panel aan de opleiding (de agenderende audit). Daardoor konden de opleiding en het visitatiepanel zich op adequate wijze voorbereiden op dit bezoek. In diezelfde periode september 2006 bereiden de panelleden zich inhoudelijk voor op het bezoek dat op 10 oktober 2006 plaatsvond. Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor ten slotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel concreet voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement. Verder is gesproken met docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleiding accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het facetrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. De opleiding heeft in november 2006 een concept van dit rapport voor een check op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 9

10 geheel gegeven. Dit rapport is in november 2006 voor een check op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in december Het visitatierapport is uiteindelijk in december 2006 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de deeltijd of duale variant afwijkt van de voltijd, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de deeltijdvariant en de duale variant dezelfde argumentatie/oordelen als voor de voltijdopleiding. De deeltijd en duale variant zijn inhoudelijk gebaseerd op dezelfde moduleinhouden als de voltijdopleiding. Volgorde en onderwijsmethodieken kunnen daarbij verschillen. Tevens is er overlap in docenten in de voltijd, deeltijd en duale variant. De wijze van toetsen is in alle drie de varianten op hetzelfde beleid gebaseerd. Wat betreft de benchmarking wordt een vergelijk gemaakt met andere soortgelijke opleidingen in Nederland. Voor de landelijke vergelijking maakt het panel gebruik van de centraal geregistreerde gegevens van het CRIHO, aangezien deze een vergelijkbaarheid mogelijk maken. Dit in tegenstelling tot opleidingseigen kengetallen met verschillen in definitie en registratie. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding De facetten van dit onderwerp zijn alle met een goed beoordeeld voor alle varianten. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief. 10 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

11 1.5.2 Programma De facetten van dit onderwerp zijn met een goed of een voldoende beoordeeld. Voor specificatie per variant en facet zie de tabel in paragraaf 1.6. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief Inzet van personeel De facetten van dit onderwerp zijn met een goed of een voldoende beoordeeld. Voor specificatie per variant zie de tabel in paragraaf 1.6. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief Voorzieningen De facetten van dit onderwerp zijn met een goed of een voldoende beoordeeld. Voor specificatie per variant en facet zie de tabel in paragraaf 1.6. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief Interne kwaliteitszorg De facetten van dit onderwerp zijn met een voldoende beoordeeld voor alle varianten. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief Resultaten De facetten van dit onderwerp zijn met een voldoende beoordeeld voor alle varianten. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding daarom positief. NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 11

12 1.6 Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Voltijd Deeltijd Duaal Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Goed Goed 1.2 Niveau bachelor Goed Goed Goed 1.3 Oriëntatie hbo bachelor Goed Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen hbo Voldoende Voldoende Voldoende 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Goed Voldoende 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende Voldoende Voldoende 2.4 Studielast Goed Goed Goed 2.5 Instroom Voldoende Voldoende Voldoende 2.6 Duur Goed Goed Goed 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Goed Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 3 Inzet van Personeel 3.1 Eisen hbo Voldoende Voldoende Voldoende 3.2 Kwantiteit personeel Goed Goed Goed 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed Goed Goed 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg 5.1 Evaluatie resultaten Voldoende Voldoende Voldoende 5.2 Maatregelen tot verbetering Voldoende Voldoende Voldoende 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni Voldoende Voldoende Voldoende en het beroepenveld Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau Voldoende Voldoende Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleiding (voltijd, deeltijd en duaal) op de zes onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 13

14 14 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties van de opleiding zijn gebaseerd op het landelijke opleidingsprofiel Alert en Ondernemend (1999). Dit profiel is gevalideerd door het werkveld. De opleiding heeft de landelijke kwalificaties gespecificeerd naar de sociaalagogische thema's van de grote stad en de regio. De eindkwalificaties van CMV zijn mede afgestemd op eindkwalificaties van andere agogische beroepen. Dit is beschreven in het document Position Paper Social Work (2004). Er is samen met de opleidingen SPH, Pedagogiek en MWD een competentiematrix Social Work opgesteld, waarin CMV herkenbaar aanwezig is en waarin de raakvlakken met de andere agogische opleidingen zijn verwoord. In de competentiematrix maakt de opleiding inzichtelijk hoe CMV is gerelateerd aan A&O, het Rotterdams Onderwijsmodel en de competenties voor Social Work. De competentiematrix Social Work is mede ontleend aan het landelijke project Profilering Agogisch Domein (HSAO 2004). In het PAD-project is de wens van het werkveld naar brede inzetbaarheid van afgestudeerden van het HSAO verwoord. Er zijn generieke competenties opgesteld voor de sociale beroepen op bachelorniveau. De opleiding kent een specifiek competentieprofiel Jeugd- en Jongerenwerk voor de duale variant dat in samenwerking met het Rotterdamse werkveld (project Knooppunt Kralingen) is opgesteld. Het panel stelt vast dat de eindkwalificaties en in het bijzonder het competentieprofiel Jeugd- en Jongerenwerk, zijn afgestemd op de grootstedelijke situatie en in nauw overleg met het beroepenveld in Rotterdam tot stand zijn gekomen. Een vergelijking met het internationale vakgebied voor Social Work en CMV in het bijzonder, is door de opleiding nog niet gemaakt. Dit wordt genoemd als een verbeterpunt voor de toekomst. Het panel vindt het feit dat de opleiding de afgelopen jaren energie heeft gestoken in het afstemmen van de competenties van CMV op de (randstedelijke) regio een terechte keus en komt tot het oordeel goed. Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 15

16 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In het document Opleidingsprofiel CMV (2006) heeft de opleiding beschreven hoe de Dublin descriptoren verwerkt zijn in de eindkwalificaties. In het zelfevaluatierapport is uitvoerig uiteengezet hoe de descriptoren in het curriculum zijn verwerkt. De opleiding maakt inzichtelijk dat zij kennis en inzicht en de toepassing daarvan, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden (de vijf Dublin kenmerken) heeft verwerkt in de leerlijnen Body of Knowledge (theorie) en Body of Skills (vaardigheden). In de eerste fasen van de opleiding ligt de nadruk op het verwerven van basiskennis met betrekking tot CMV. Vanaf de tweede fase van de opleiding wordt meer en meer een beroep gedaan op het gebruik maken van recente vakliteratuur en verantwoording van het agogisch handelen. Toepassing van kennis en inzicht vindt in de eerste twee fasen voornamelijk plaats via oefeningen (casuïstiek en opdrachten) en in de derde en vierde fase via het werken in de praktijk: stage en afstuderen. Oordeelsvorming is in de doelen van de eerste twee fasen opgenomen: dataverzameling, uitvoeren van (literatuur)onderzoek. In de tweede helft van de opleiding is reflectie op het eigen handelen een belangrijke doelstelling van het onderdeel Reflective Practitioner: bewust stilstaan bij de kwaliteit van het eigen werk. Er is in de eerste fase veel aandacht voor taalvaardigheid, vergader- en gesprekstechnieken. Ook de aandacht voor diversiteit is een doelstelling die in het programma is opgenomen (interculturele communicatie). Leervaardigheden en zelfstandig kunnen werken is in alle fasen van de opleiding terug te vinden via het programmaonderdeel Studieloopbaancoaching. De link van de Dublin descriptoren met de eindkwalificaties van CMV is aldus het panel overtuigend aangetoond. De opleiding heeft de eindkwalificaties verder geoperationaliseerd in tussenniveaus. Deze geven een indicatie voor het niveau dat de student aan het eind van elke fases van de opleiding behaald moet hebben: oriënteren (propedeuse), oefenen (eind van het tweede jaar); beoefenen (stage) en integratie (eindniveau). Facet 1.3 Oriëntatie hbo bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De landelijke beroepsprofielen CMV (Alert en Ondernemend) en Social Work (PAD) zijn besproken met het landelijke beroepenveld. Het Rotterdamse werkveld is hierbij betrokken. Er is een breed netwerk opgebouwd met Rotterdamse instellingen die, zo blijkt uit het gesprek van het panel met leden van de Adviesraad, een serieuze 16 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

17 gesprekspartner is. Het competentieprofiel Jeugd- en Jongerenwerk is hiervan een voorbeeld. Uit notulen van de Werkveldadviesraad blijkt waardering voor het feit dat de opleiding zich specifiek richt op de Grootstedelijk problematiek. Hiermee sluit de opleiding nauw aan bij de ontwikkelingen in de praktijk. In het zelfevaluatierapport heeft de opleiding beschreven wat zij verwacht van een beginnend beroepsbeoefenaar. De opleiding benoemt functies waarin CMV ers terecht kunnen komen na afstuderen en naar welke functies zij kunnen doorgroeien. Functies zijn bijvoorbeeld: sociaal-cultureel werker, educatief medewerker, jongerenwerker, cultuurscout, opbouwwerker, ouderenwerker. Zij kunnen doorgroeien naar coördinerende functies, zoals projectleider, (afdelings)manager en beleidsmedewerker of onderzoeksmedewerker. Op basis hiervan zijn beginkwalificaties genoemd: all rounder in het agogisch segment, moet de kerntaken van de CMV er (Alert en ondernemend) zelfstandig kunnen uitvoeren, ondernemend zijn, creatief en flexibel (goed in kunnen spelen op wijzigende omstandigheden). De opleiding stelt dat de startende CMV er leiding moet kunnen geven, maar wel onder begeleiding (supervisie). Hij dient de ontwikkelingen op het werkterrein bij te houden en te onderzoeken. Na verloop van tijd zal hij kunnen doorgroeien naar de kerntaken beleid en ontwikkeling. Het panel stelt vast dat de opleiding hiermee een realistische beschrijving geeft van de startkwalificaties van de CMV er. Het panel merkt op dat de agogische competenties in de beschrijving van de doelen van de opleiding worden benadrukt. Hiermee heeft de opleiding een belangrijke aanbeveling van de vorige visitatiecommissie (2000) gerealiseerd. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen hbo Voldoende Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het curriculum is ontworpen vanuit de competentiematrix van de CMV-opleiding. Het panel heeft de studiegids bestudeerd en stelt vast dat het curriculum in de eerste twee jaar gericht is op binnenschoolse activiteiten (theorie, vaardigheden, onderzoeksvakken NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 17

18 en methodiekvakken). Het programma is vanaf het eerste jaar tot en met het laatste jaar praktijkgericht. De student komt in aanraking met de beroepspraktijk via (korte) stages en het behandelen van casussen. In het derde jaar is de stage gepland en in het vierde jaar wordt aandacht besteed aan specialiseren, reflectie en internationalisering. In het derde en vierde jaar worden ontwikkelingen in de praktijk gevolgd via congressen (vier per jaar). Het panel is zeer positief over de werkvorm het congres. In de voltijd (derde en vierdejaars) organiseren studenten een congres over een actueel thema dat speelt in het werkveld. Docenten bereiden het congres inhoudelijk voor. Bij de concretisering van het congresthema wordt de praktijkervaring van studenten en de inbreng van het werkveld betrokken. Het panel heeft congresbundels en verslagen van studenten over de congressen ingezien en stelt vast dat via het congres de actualiteit van de werkvloer op een realistische wijze in het onderwijs wordt gehaald. In de deeltijd is de eigen baan (of in het eerste jaar vrijwilligerswerk), de plek waar de student geconfronteerd wordt met de praktijk. Voor de duale leerroute is dat de leerwerkplek. De koppeling van de praktijk naar de theorie is in de deeltijd en duale route goed vormgegeven, aldus het panel. Het panel heeft studiemateriaal ingezien van de voltijd, deeltijd en duale variant en stelt vast dat er in het onderwijsmateriaal in voldoende mate gebruik wordt gemaakt van actuele vakliteratuur. Het panel heeft opdrachtverslagen en afstudeerwerkstukken ingezien en merkt op dat de verwerking van literatuur in de werkstukken bij sommige studenten beperkt is en meer diepgravender kan. Studenten maken in zeer beperkte mate gebruik van internationale literatuur. In het programma van de drie varianten wordt naar het oordeel van het panel in voldoende mate aandacht besteed aan het ontwikkelen van beroepsvaardigheden. Via trainingen, intervisie en supervisie. Ook in de Studieloopbaancoaching (SLC) komt de ontwikkeling van de beroepsvaardigheden aan bod. Uit studentenevaluaties blijkt dat studenten de praktijkcomponent positief waarderen: relatie theorie en praktijk (73%), de omvang (70%), inhoud van de praktijk (76%) en de praktijkgerichtheid van het lesmateriaal (74%). Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voltijd: Goed Deeltijd: Goed Duaal: Voldoende Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. 18 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

19 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding beschrijft in het zelfevaluatierapport de relatie tussen de eindkwalificaties en het niveau van het programma (zie ook facet 1.2). De opleiding heeft in de studiegidsen van en de eindkwalificaties (de matrix van bekwaamheden) gerelateerd aan de onderwijsprogramma s van de voltijd- en deeltijdopleiding. Hier is uit af te leiden waar in het curriculum wordt gewerkt aan welke competenties. Via de indeling in zestien thema s (elk kwartaal staat een thema centraal dat is gerelateerd aan de CMV competenties) en de leerlijnen is het programma zodanig opgebouwd dat de hbo-oriëntatie en de domeinspecifieke CMV-eisen aan bod komen. De leerlijnen zijn kennislijn, praktijklijn, studentgestuurde lijn (ruimte voor individuele keuzes en competenties) en studieloopbaancoaching (SLC). Het programma voor de deeltijd is afgeleid van de voltijdvariant en volgt de thematische indeling. Het programma van de deeltijd is echter wel flexibel ingericht: praktijksituaties vormen de input voor theoretische verdieping. De lesstof voor de duale variant is geënt op het lesmateriaal van het reguliere voltijd- en deeltijdonderwijs. Maar het duale programma is bewust zeer flexibel ingericht, opdat ingegaan kan worden op de praktijksituaties van de studenten. Bij de duale variant is de relatie tussen competenties en leerroute afhankelijk van: o afspraken tussen student, opleiding en instelling; o de mogelijkheden om de afspraken daadwerkelijk na te kunnen komen in de praktijk; o en de monitoring en beoordeling van het leerwerkproces. Het verplichte studieonderdeel leerwerkbegeleiding (3 EC s per kwartaal) is een belangrijk instrument om de competentieontwikkeling van de duale student te bewaken. Het panel heeft kunnen vaststellen dat hierover formeel afspraken worden gemaakt met student, instelling en opleiding. Bij deze variant wordt de relatie tussen eindkwalificaties en leerroute van de student in hoge mate bewaakt via het persoonlijk ontwikkelplan (POP), portfolio, SLC, de Meesterproef (vergelijkbaar met het programmaonderdeel van de deeltijd Reflective Practitioner ). Het bewaken van het niveau van de leerwerkplek (duaal) behoeft, aldus het panel, de nodige aandacht: de leerwerkplek moet de volle breedte van te beheersen competenties kunnen bieden op bachelorniveau. Het panel stelt vast dat het competentiegericht toetsen en monitoren in ontwikkeling is (zie facet 2.8). Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De samenhang in het programma is, aldus het panel, in het zelfevaluatierapport goed beschreven. De curriculumopzet via leerlijnen, fasen en thema's is conceptueel goed doordacht en leidt tot een overzichtelijk programma. Het panel baseert dit op de informatie zoals verstrekt in de studiegids (voltijd en deeltijd). NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 19

20 Inhoudelijke afstemming vindt op twee manieren plaats. Ten eerste tijdens het ontwikkelproces van het curriculum en de thema s. Bij de ontwikkeling van de lesstof wordt tevens bekeken of er mogelijkheden zijn om het thema integraal te toetsen of af te sluiten met een set van samenhangende toetsen. Daarnaast wordt ook in de uitvoering gezorgd voor afstemming van de onderwijseenheden. Organisatorisch zijn er voorwaarden geschapen om het curriculum inhoudelijk op elkaar af te stemmen. Zo vindt er elk kwartaal overleg plaats tussen de docenten die in dat kwartaal betrokken zijn bij het thematisch onderwijs. De uitwerking van het hierboven beschreven concept was in het afgelopen jaar rommelig, aldus het zelfevaluatierapport. De oude en nieuwe programmaopzet liepen door elkaar heen. Hetgeen verwarrend was voor de studenten. Uit het Tevredenheidsonderzoek 2005 blijkt dat 60% van de studenten tevreden was over de samenhang. Studenten met wie het panel sprak melden dat de samenhang in het programma helder is: modulewijzers en handleidingen geven voldoende inzicht in de lesstof aldus de studenten. Hoe studenten de samenhang nu waarderen zal het studentenonderzoek van 2006 moeten uitwijzen. De samenhang in het duale traject wordt vooral gerealiseerd door in te gaan op praktijksituaties en theoretische verdieping. Studenten met wie het panel sprak vinden dat het sterke punt van de duale opleiding. Facet 2.4 Studielast Goed Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding beschrijft in het zelfevaluatierapport op welke wijze zij een studeerbaar programma wil realiseren: spreiding studielast, spreiding toetsen, informatie over ingeschatte studielast per programmaonderdeel, tijdige uitslagen van toetsen, evaluatie van studielast, tijdig informeren over roosters en docenten moeten voldoende beschikbaar zijn voor studenten. Uit studentenevaluaties blijkt dat studenten deze punten positief beoordelen. Er is sinds 2001 op dit punt een duidelijke verbetering opgetreden. Piekbelasting aan het eind van een onderwijseenheid blijft een punt van aandacht aldus de notulen van de Jaarraad CMV. Hier speelt echter naar de mening van het panel ook het (uitstel)gedrag van studenten een belangrijke rol. In geval van leerachterstanden kan de student via de SLC zaken naar voren brengen. Er wordt aldus studenten met wie het panel sprak, adequaat gereageerd. Ook worden studenten actief door de SLC benaderd als daar aanleiding toe is zo blijkt uit het gesprek met de studenten. 20 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

21 De hogeschool besteedt extra aandacht aan eerste generatie studenten (de eerste uit een gezin of familie die hoger onderwijs volgt). Er zijn bijspijkerlessen (taalvaardigheid), extra ondersteuning bij studieproblemen of studievragen. Het panel vindt dit een goed initiatief. Facet 2.5 Instroom Voldoende Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Havisten en mbo ers (mbo diploma niveau 4) kunnen instromen in de opleiding. Studenten kunnen ook toegelaten worden na het met succes afleggen van een toelatingsexamen. Studenten die een vrijstelling aanvragen of in een hoger jaar willen instromen wordt een intake-assessment afgenomen. In een portfolio dienen deze studenten aan te tonen dat zij in aanmerking komen voor (gedeeltelijke) vrijstellingen (Elders Verworven Competenties). Studenten met een vooropleiding mbo-sociaal cultureelwerk of sociaal pedagogisch werk (niveau 4) krijgen een vrijstellingsomvang van 60 EC s. De oriënterende propedeuse gedrag en maatschappij (OPGM) biedt, naast de eigen CMV propedeuse, een instroom- en oriëntatiemogelijkheid. OPGM heeft als doel de studenten een oriëntatie te geven op de opleidingen MWD, CMV, P en A, SPH en Pedagogiek, waarna de studenten in het tweede jaar van de opleiding van hun keuze kunnen instromen. Na een half jaar OPGM kiezen studenten hun vervolgtraject en volgen ze een aangepast CMV programma (werken aan de CMV-competenties). Studenten die de Oriënterende Propedeuse Gedrag en Maatschappij (OPGM) hebben gevolgd stromen in het tweede jaar van CMV in. De aansluiting roept aldus studenten met wie het panel sprak geen problemen op. De opleiding kent bijspijkerprogramma's, taaltoetsen, deficiëntieprogramma's en voor studenten die insteken in het programma (vrijstelling op basis van evc s) wordt een individueel traject ontworpen. De verschillende instroomeisen en instroomprocedures zijn beschreven in de studiegids, opleidingsbrochure CMV en in de nota Intake- en assessment portfolio CMV Uit evaluatieonderzoek blijkt dat 86% tevreden is over de aansluiting van de opleiding op de vooropleiding. Het panel stelt vast dat de opleiding serieus werkt aan het vaststellen van evc s. Via het assessmentbureau van de hogeschool worden de algemene competenties gemeten en bij CMV wordt gekeken naar de specifieke beroepscompetenties van de CMV er. Het panel merkt naar aanleiding van gesprekken met docenten op dat het ontwikkelen van assessments in de kinderschoenen staat. Essentieel is dat de assessments het niveau van de eerder verworven competenties borgt en aldus een indicatie geeft voor welke NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 21

22 competenties nog verworven of verder ontwikkeld moeten worden tot het gewenste bachelorniveau. De opleiding heeft geen speciale leerroute voor vwo studenten. De opleiding gaat onderzoeken of een bijzonder traject voor vwo ers haalbaar is. Facet 2.6 Duur Goed Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbobachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding kent een totale studieomvang van 240 EC s en bestaat uit vier jaar van elk 60 EC s. De EC s voor de voltijd zijn verdeeld over perioden van elk 10 weken (15 EC s per periode). De deeltijd kent in het eerste jaar 18 EC s toe aan werkervaring en 8 EC s aan vrijwilligerswerk binnen de beroepscontext. De overige EC s respectievelijk 42 en 52 worden besteed aan het reguliere onderwijsaanbod. Vanaf het tweede jaar zijn 24 EC s toegekend aan relevant werk in de sector. Duale studenten doorlopen een leertraject op maat via een individueel leerwerkplan dat begint met een intake-assessment en een toets van het intake portfolio. Vorderingen worden gemonitord via leerwerkbegeleiding, supervisie en een meesterproef. Studenten nemen afhankelijk van hun leerwerkplan deel aan onderdelen van het reguliere onderwijsaanbod. Het leerwerkplan heeft een omvang van 240 EC s (inclusief eventuele vrijstellingen). Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft het programma ingericht volgens leerlijnen en fasen (zie facet 2.3). De inrichtingsprincipes zijn beschreven in het Rotterdams Onderwijsmodel (ROM). Daarin staan het verwerven van kennis en integratie van praktijk en theorie centraal. De opleiding gebruikt een mix van werkvormen voor de verschillende leerlijnen: probleemgestuurd onderwijs neemt als vertrekpunt de praktijk om de theoretische achtergronden te verhelderen (praktijklijn). Colleges passen bij kennisverwerving (kennislijn), practica brengen theorie en praktijk samen in een leersituatie (integratie), in werkgroepen worden ervaringen uitgewisseld (SLC-lijn), reflecteert men op eigen functioneren en leert men van elkaar (intervisie en supervisie). 22 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

23 De werkvorm congres is, aldus het panel, een inspirerende nieuwe vorm van kennisverwerving. Studenten met wie het panel sprak lieten zich over deze werkvorm zeer positief uit. Ook het werkveld vindt het 'Congres' vernieuwend en leerzaam voor zowel werkveld als opleiding. In de eerste twee jaar is er veel aandacht voor dramatische en sportieve vorming en expressievakken. Het panel is van mening dat deze vakken als middel tot het activeren van mensen / groepen een duidelijke plaats hebben in het curriculum van de opleiding CMV. Het panel stelt vast dat de werkvormen goed passen bij het didactisch concept van de opleiding. 82% van de studenten beoordeelt de werkvormen positief. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Criteria - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In de examenregeling zijn de uitgangspunten, regels en procedures voor het afnemen van examens, toetsen en herkansingen vastgelegd. Studenten worden hier onder andere via de studiegids over geïnformeerd. In studiehandleidingen van de programmaeenheden staat beschreven op welke wijze het programmaonderdeel wordt getoetst. Het toetsbeleid is vastgelegd in het document Toetsbeleid RISO In de periode wordt extra aandacht besteed aan het toetsen: systematiseren toetsontwikkeling, instellen toetscommissie (kwaliteitsbewaking toetsen), expliciteren beoordelingscriteria. De Werkgroep Toetsing begeleidt het invoeringstraject van dit project. Leerwerkplekken en stageplekken worden beoordeeld op de kwaliteit (beschreven in de stagenota en regeling voor werk in deeltijd en duale traject). Het panel heeft toetsen en opdrachten ingezien en stelt vast dat de opleiding feedback geeft op toetsen en opdrachten, maar dat de feedback wisselend is van kwaliteit. Soms trof het panel een beoordeling aan zonder toelichting, soms met een gedetailleerde toelichting of een toelichting van enkele trefwoorden. Beoordelingen hangen volgens studenten, met wie het panel sprak, nog te veel af van de persoonlijke opvatting van docenten en van de toevallige samenstelling van een werkgroep (peerbeoordeling) en de begeleider van de werkgroep. De ontwikkeling van competenties wordt gevolgd en beoordeeld aan de hand van een portfolio. Daarin verzamelt de student producten die een indicatie zijn voor de mate waarin de student de competenties beheerst. Het panel heeft portfolio ingezien en stelt vast dat niet altijd helder is hoe producten in het portfolio beoordeeld zijn door de opleiding. Het beoordelen via portfolio en assessments is in ontwikkeling. De opleiding gaat in het studiejaar het afstudeerproject weer invoeren. De beoordelingswijze is beschreven in de nota Afstuderen CMV NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 23

24 De opleiding heeft een uitgebreid instrumentarium om de kennis en kunde van studenten te toetsen: werkopdrachten, verwerkingsopdrachten, kennistoetsen (multiple choice, open vragen), verslagen (stage, proces- en productverslagen, intervisie, reflectie), presentatie. De toetsvormen zijn aldus het panel voldoende gevarieerd om kennis, inzicht en kunde te kunnen toetsen. Het panel vindt dat de opleiding aandacht dient te besteden aan het transparanter maken van de beoordeling. Het panel stelt vast dat de opleiding daar aan werkt. In het zelfevaluatierapport stelt de opleiding dat zij het toetsen op een hoger plan wil brengen. Daar wordt daadwerkelijk aan gewerkt, zo heeft het panel kunnen vaststellen. Voorbeelden van verbeteractiviteiten zijn: o Training van docenten in toetsontwikkeling; o Het ontwikkelen en afnemen van assessments; o Het instellen van een toetscommissie, die de kwaliteit van de toetsen bewaakt; o Elk kwartaal is er overleg tussen de studieloopbaancoaches met het doel de deskundigheid op het gebied van coachen (en beoordelen) te bevorderen. Onderwerp 3 Inzet van Personeel Facet 3.1 Eisen hbo Voldoende Criteria - Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het panel heeft de CV s van docenten bestudeerd en stelt vast dat het personeel relevante vooropleidingen heeft en relevante werkervaring en/of nevenactiviteiten. Of het team ook recente werkervaring heeft, heeft het panel niet goed kunnen vaststellen wegens het ontbreken van data daarover. Het team bestaat uit 25 docenten, waarvan 18 met een fulltime aanstelling (0,7 1 fte) De parttime docenten hebben allen een functie in het CMV beroepenveld. De fulltime docenten komen via stagebegeleiding en/of nevenactiviteiten of deelname aan de kenniskring in aanraking met het werkveld. Het panel komt op basis van de gesprekken met het docententeam tot de conclusie dat sommige docenten een zeer intensieve relatie onderhouden met het werkveld en de praktijk vanuit recente ervaring goed kennen. Anderen echter kennen de recente praktijk indirect via contacten in het kader van het onderwijs, bijvoorbeeld stagecontacten. Het panel vindt dat laatste geen systematische wijze van deskundigheidsbevordering. Een meer systematische aanpak voor het op de hoogte blijven van recente ontwikkelingen in de praktijk is gewenst. De opleiding wil via strategische allianties en deelname aan de Kenniskringen een bijdrage leveren aan de professionalisering van docenten. Het panel vindt dat dit beleidsvoornemen nog onvoldoende is uitgewerkt. Het panel komt om die reden hier tot een voldoende. 24 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

25 Uit studententevredenheidsonderzoek (Tevredenheidsonderzoek HR 2005) blijkt dat 80% van de studenten tevreden is over de deskundigheid van de docenten. Facet 3.2 Kwantiteit personeel Goed Criteria - Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het RISO streeft een staf student ratio na van 1:25. Daarnaast zijn er afspraken over man-vrouw verhouding en een evenwichtige spreiding van personeel over leeftijdscategorieën. In het formatiebeleid wordt rekening gehouden met 10% formatie die flexibel ingezet kan worden (gastdocenten, detachering uit de beroepspraktijk). De huidige formatie Docerend Onderwijs Personeel bedraagt 42 fte en het aantal studenten is 1100 (op cluster niveau). Dit betekent een ratio van 1:26. Het panel stelt vast dat dit een gangbare ratio is. De opleiding merkt echter op dat de ratio onder druk staat vanwege werkdruk door: onderwijsvernieuwing Social Work, invoering Rotterdams onderwijsmodel, invoering kwaliteitszorg, groei van de opleiding en de School en hoog ziekteverzuim. Het ziekteverzuim is, aldus de opleiding, te hoog ook als langdurig zieken niet worden meegeteld. Uit het gesprek met docenten en managementteam blijkt dat het hoge ziekteverzuim deels wordt veroorzaakt door te late betermeldingen en dus deels een administratief (gedrags)probleem is. De opleiding heeft met ingang van het lopende studiejaar het bedrijfsbureau van het cluster de opdracht gegeven om bij betermeldingen alert te zijn op de juiste datum waarop deze ingevoerd moet worden. Facet 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Criteria - Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Er is een scholingsbeleid vastgesteld (Strategisch beleidsplan), waarin staat beschreven aan welke onderwijskundige en vakinhoudelijke eisen het personeel moet voldoen. Het panel stelt vast dat de kwaliteit van de docent beschreven is in onderwijskundige, vakinhoudelijke en contextuele zin. Zo is beschreven wat de veranderende rol van de docent in het ROM en de omgeving van de opleiding (grote stad) betekent voor de gewenste competenties van docenten. NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 25

26 De opleiding heeft gezien de onderwijsvernieuwing die gepaard gaat met het invoeren van het ROM, aandacht besteed aan deskundigheidsbevordering: didactiek, studieloopbaancoaching, begeleiding vanuit de praktijk (deeltijd, voltijd en duaal), toetsing (zie facet 2.8) en ontwerpen en afnemen van assessments (competentiegericht toetsen). Het panel stelt naar aanleiding van gesprekken met docenten vast dat de vakinhoudelijke scholing sterk bepaald wordt vanuit de vraag van docenten. Voorbeelden daarvan zijn Brede School en het thema sociale cohesie. Deze thema s passen in het beleid van de opleiding. Het panel mist echter een analyse van de kwalitatieve behoeften van de opleiding en de aanwezige competenties in het team. De opleiding heeft geen systematische analyse gemaakt van mogelijke blinde vlekken in het competentieprofiel van het team. Inmiddels is via functionerings- en beoordelingsgesprekken de professionalisering van het team meer systematisch ter hand genomen. Het nieuwe beoordelings- en functiewaarderingssysteem heeft een nieuwe impuls gegeven aan professionalisering, aldus het docententeam. Studenten zijn tevreden over de vakinhoudelijke deskundigheid van docenten. Dat blijkt uit evaluaties (Keuzegids Hoger Onderwijs en studentenevaluaties). Onderwerp 4 Voorzieningen Facet 4.1 Materiële voorzieningen Goed Criteria - De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De hogeschool stelt ruimtes beschikbaar met daarin specifieke voorzieningen toegespitst op het gebruik ervan: theorielokalen, collegezalen, computerlokalen, ruimtes voor groepswerk, ruimtes voor skills training (audiovisuele middelen). Studenten kunnen ruimtes reserveren voor groepswerk en supervisiegesprekken. Daarnaast zijn er kopieervoorzieningen en is er een readershop waar studenten lesmateriaal en syllabi kunnen aanschaffen. In een speciaal daarvoor ingerichte ict-vleugel zijn computers met internetverbinding beschikbaar voor studenten. Tevens beschikt de opleiding over een mediatheek. Intranet (HINT) is, aldus de studenten, een zeer toegankelijk netwerk waarop studenten alle informatie kunnen vinden die voor hen van belang is. Uit studententevredenheidsonderzoek blijkt dat studenten tevreden zijn over de voorzieningen (80 tot 90 procent tevredenheid). De beschikbaarheid van computers scoort 60% tevredenheid in de onderzoeken. Studenten met wie het panel sprak melden dat er altijd (na enig zoeken) computers te vinden zijn om op te werken. 26 NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam

27 Facet 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Criteria - De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op de studievoortgang. - De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten sluiten aan bij de behoefte van studenten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding beschrijft in het zelfevaluatierapport op welke wijze zij de studenten informeert over het onderwijs: websites (hogeschool, cluster en opleiding), lichtkrant, studiegids, uitdraai cijferlijsten (drie keer per jaar). Studenten hebben via intranet (HINT) toegang tot allerlei soorten van informatie: cijferregistratie, roosters en roosterwijzigingen, uitslagen van tentamens/toetsen. Ook moduleboeken staan op HINT. Als onderdeel van HINT is er een netwerk (n@tschool genoemd) waarop studenten verslagen en producten plaatsen. Dit netwerk is toegankelijk voor docenten en studenten en is, aldus de studenten een geschikt middel om te communiceren met medestudenten en met de docent. Daarnaast wordt er ook veel tussen docent en student gecommuniceerd via de postvakken van de docenten. Studenten melden dat dit goed werkt. Studenten zijn tevreden over de informatie in de studiegids. Uit studententevredenheidsonderzoek blijkt dat studenten ontevreden zijn over de snelheid waarmee toetsuitslagen bekend worden gemaakt en over de informatie met betrekking tot de studievoortgang. Studiebegeleiding vindt plaats via het programmaonderdeel Studieloopbaancoaching (SLC). SLC maakt voor 5% deel uit van het programma. SLC heeft tot doel: de begeleiding en beoordeling van de competentieontwikkeling van de student, het bewaken van de studievoortgang, het ondersteunen van studenten bij het maken van keuzes in opleiding en beroep (bindend studieadvies aan het eind van het eerste jaar) en het creëren van een goede band met de opleiding ( sociaal emotionele thuisbasis ). Er is een studiehandleiding beschikbaar waarin doelen, opdrachten en de organisatie van de studiebegeleiding staat beschreven. In het eerste jaar van de voltijd is SLC vooral gericht op (beroeps)oriëntatie en selectie (Bindend Studieadvies). En wordt gewerkt in groepen van 15 personen. Er vindt vier keer per jaar een individueel gesprek plaats. In het derde en vierde jaar van de voltijd krijgt SLC het karakter van stagebegeleiding en afstudeerbegeleiding. Dan wordt gewerkt in groepen van 10 personen. In de deeltijd en duale variant is SLC gericht op het bespreken en reflecteren op de competentieontwikkeling van de student in de praktijk. Uit tevredenheidonderzoek blijkt dat 57% SLC als goed evalueert. Studenten (voltijd) met wie het panel sprak melden dat in het eerste en tweede jaar het nut van SLC niet wordt gezien. Studenten hebben vooral opmerkingen over de vorm waarin SLC wordt aangeboden. In het derde en vierde jaar van de opleiding krijgt SLC, aldus studenten, meer betekenis mede ook door de intervisie en supervisie. NQA - visitatie Culturele en Maatschappelijke Vorming, Hogeschool Rotterdam 27